76
adressen van andere belanghebbenden zijn de volgende: 1° een
adres van L. H. P. Smulders e. a., die, als bewoners der Boom-
markt, zich verzetten tegen eene verplaatsing daarheen van
deze markten, omdat zij daarvan benadeeling duchten in hun
bedrijf en verminderde rentabiliteit hunner perceelen; 2° een
adres van W. Zandbergen e. a.allen tuinders te Oegstgeest,
Rhijnsburg en Katwijk, die zonder nadere opgaaf van redenen,
de door de in de eerste plaats vermelde adressanten begeerde
verplaatsing der markten beschouwen als opleverende een
«ongerief voor het algemeen en voor den handel in het bij
zonder." Beze beide adressen hebben in ons vorengemeld ge
voelen geen wijziging kunnen brengen. De bezwaren toch in
het adres-Smulders ontwikkeld, zijn of ongegrond of zeer over
dreven gebleken. Immers, gelijke bezwaren, voortvloeiend uit
het door de markten veroorzaakte rumoer, zouden zich aan
den Ouden Singel hebben kunnen doen geldenwat echter
nimmer is geschiedde gevreesde verontreiniging van het
water kan en zal door den reinigingsdienst voorkomen of al
thans spoedig verwijderd worden en eindelijk de hinder door
de veilingen veroorzaakt aan het onderwijs op de Meisjesschool
is uitgeslotenomdat die veilingen plaats vinden tusschen 5
en 8 uren des morgens en 58 uren des avonds, tijdstippen,
waarop aan die inrichting geen onderwijs gegeven wordt.
Het 2de adres, dat van W. Zandbergen c.s., beoogt eigenlijk
meer de thans gescheiden markten saam te brengen, dan dat
vooral tegen hunne overbrenging naar Boommarkt en Apothe-
kersdijk, mits slechts vereenigd, het hoofdbezwaar zich richt.
Sommigen der onderteekenaars hebben zich dan ook, volgens
den Marktmeester, in dien zin uitgesproken. En is dit alzoo,
dan blijkt niet meer van een wezenlijk verschilpunt tusschen
dit adres en ons voorstel, daar immers ook onzerzijds een
vereenigd marktterrein voor ooft, groenten en aardappelen
wordt beoogd. En hiertoe nu wij herhalen het biedt de
vrij ruime oppervlakte aan Boommarkt en Apothekersdijk een
begeerlijk terrein, alleszins geschikt voor het doel, ook door
de nabijheid van vaarwater, terwijl ook de ligging in het mid
delpunt van het verkeer der stad, deze teireinen als markt
plaats zeer bijzonder aanbeveelt.
II. Vereeniging aan Boommarkt en Apothekersdijk derver-
eenigde markten van ooftgroenten en aardappelen dunkt ons
doeltreffend. Hetzelfde bedoelt het adres van E. Kwaadgras c.s.,
daar in dat stuk aangedrongen wordt op verplaatsing der
aardappelmarkt om die te vereenigen met de beide andere
markten, wat in de beide eerste adressen niet bepaald werd
gevraagd. Toch is ook dit o. i. gewenscht. Die markt toch,
waarvoor thans de Volmolengracht is aangewezen, beteekent
meestal niet zeer veel; alleen gedurende den korten tijd van
den aanvoer van het nieuwe gewas is de toevoer meer belang
rijk, maar dan zal ook op het nieuwe marktterrein hiervoor
nog wel plaats kunnen gevonden worden. En bovenal, gaat
men er toe over om, gelijk wij voorstellen, gelegenheid te geven
tot het houden van veilingendan is het voor het welslagen
daarvan van het hoogste belang, dat al de onderscheidene,
door eenzelfden verkooper ter markt aangevoerde producten
ook terzelfder plaatse kunnen worden uitgeveild. En dat hiertoe
dienstig is de vereeniging ook van de aardappelmarkt met de
ooft- en groentenmarkt, behoeft wel geen betoog.
III. De inrichting der markt. Hoe langs zoo meer komen
groenten- en ooftveilingen in zwang, omdat wordt ingezien
dat zij strekken zoowel in het belang van koopers als van
verkoopers, door de vaststelling van een behoorlijken marktprijs.
Andere, meestal kleinere gemeenten en met name Loosduinen,
gingen hierin reeds met goed succès voor en ook de proef
neming alhier sedert eenigen tijd door de «Leidsche Tuinders-
Patroonsvereeniging" genomen bleef niet zonder goed gevolg,
ongeacht verschillende omstandigheden aan het welslagen van
deze veilingen niet bevorderlijk waren. Adressanten Doeve c.s.
stellen zich van het optreden der gemeente in deze veel, ja
te veel voor en verlangen daarom, dat de veilingen door een
gemeente-ambtenaar geschieden zullen en ook dat het aange
voerde door een gemeentelijken keurmeester zal behooren te
worden gekeurd. Wij meenen echter dat de gemeente als zoo
danig zich, wat veiling en keuring betreft, van rechtstreeksche
bemoeiing dient te onthouden en alleen zoodanige op zich zelf
nuttige regelingen, waar zij uit particulier iniatief voortkomen,
behoort te beschermen. Keuring toch der aangevoerde pro
ducten, waarmede dan bedoeld wordt het vaststellen van de
mate der deugdelijkheid van de aangeboden waar (eerste of
tweede kwaliteit) kan bezwaarlijk verplichtend worden gesteld,
en alleen dan toch zoude gemeentelijke keuring zin hebben,
gezwegen nog van de tallooze geschillen, die daarover zouden
kunnen rijzen. De koopers kunnen dit alles zelf beoordeelen
en wil nu eene vereeniging een keurmeester aan hare veilingen
verbinden en hare leden die verkoopen verplichten vooraf de
producten door haren keurmeester te doen keuren des te
beter. Zóó geschiedt dat ook te Loosduinen vanwege de ver
eeniging «Loosduinsche Groenten veiling", die, in art. 11 van
het Reglement, met keuring belast een der bestuursleden,
maar daarentegen slechts in veiling brengt producten, geschikt
voor export.
Wierd dit aldus te Leiden ingevoerd door een particuliere
vereeniging, dan bleef toch bestaan de mogelijkheid en zelfs
de verplichting der gemeente om, krachtens de bestaande
verordening, producten, voor de consumptie ondeugdelijk
te doen afkeuren. Verder echter moet o. i. de gemeente niet
gaan en, zooals we reeds schreven, eene keuring wat de
kwaliteit betreft aan particulieren overlaten.
Ook het houden der veiling (wel te verstaan niet dan bij
afslag) behoort buiten de gemeentelijke bemoeiing te worden
gehouden. Zij behooren o. i. ten einde regelmatig behandeld
te worden, slechts uit te gaan van en geleid te worden door
bestuurders van Vereenigingen die rechtspersoonlijkheid be
zitten. Aldus ook de Loosduinsche Vereeniging, die, in art. 12
van het voormeld reglement, aan hare leden het recht geeft
producten ter veiling aan te bieden en die veilingen uitvoerig
regelt. Hierop gaan wij dus niet verder in, omdat die rege
lingen o. i. van particulieren behooren uit te gaan en wij
doen nog alleen uitkomen, dat, waar de gemeente zich ont
houdt van bemoeiing met de leiding der veilingen, hieruit
voortvloeit dat, eenerzijds, aan geen enkele vereeniging het
monopolie in deze wordt verleend, maar anderzijds, dat
regeling dezer markt en de veilingen in t belang der orde
uitteraard wèl binnen den kring der gemeentelijke bemoeiing
valt, te eerder waar de gemeente lokaliteit beschikbaar stelt
voor het houden dezer veilingen.
Wij stellen toch voor een eenvoudige houten tent op te
richten, waaraan ter weerszijden afdaken, onder welke geveild
worden kan en in het midden een of meer kantoortjes be
vattende, bestemd voor de noodige afrekeningen. Dit gebouwtje
zoude zeer geschikt op de Boommarkt aan den walkant
kunnen worden daargesteld. De kosten worden op ongeveer
f 600 begroot. Met het oog op deze en eventueele andere
kosten komt het billijk voor, tegenover het gerief dat de ge
meente dus doende aan belanghebbenden biedt, van hen, die
de aangevoerde producten willen doen veilen, en dit zal dan
alleen in het veilingslokaal mogen geschiedeneenige retributie,
bij wijze van marktgeld, te heffen. Dientengevolge zullen de ver
ordeningen van 6 Juli 1899 (Gem.bl n°.20) en 30 November 1899
Gem.bl. n°. 26), alsmede die van 9 Mei 1895 (Gem.bl. n°. 4)
eenige wijziging moeten ondergaan, welke wijzigingen wij,
wanneer Ewe Vergadering zich met onze hierna volgende
voordracht zal hebben vereenigd, indienen zullen, na, voor zoo
veel noodig, hierop ingewonnen advies der Commissie van
Financiën.
Als slotsom van onze beschouwingen geven wij alsnu den
Raad in overweging om te besluiten overeenkomstig de navol
gende conclusiën.
I. De bestaande groenten-, ooft- en aardappelmarkten wor
den vereenigd en overgebracht naar de Boommarkt en Apo
thekersdijk.
II. Tot het houden van veilingen der aldaar aangevoerde
marktproducten, wordt op de Boommarkt aan den walkant
een eenvoudig ingericht houten gebouw gesticht. Deze veilingen
zullen elders ter markt niet mogen worden gehouden.
III. De veilingen zijn vrij en aan geen ander toezicht on
derworpen dan dat, hetwelk de Raad of Burg. en Weth. in
het belang der orde in het lokaal en op het marktterrein, bij
speciale regeling, zullen meenen te moeten vaststellen.
IV. De regeling der marktgelden en derg. wordt herzien in
dien zin, dat, wegens de kosten van inrichting, eene matige
heffing zal gevorderd worden.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
N°. 221. Leiden, 14 Juli 1903.
Onder overlegging van bijgaand adres van H. Eekhout, hou
dende verzoek om vrijstelling van de betaling van schoolgeld,
geven wij Uwe Vergadering in overweging aan adressant vrij
stelling van de betaling van schoolgeld te verleenen over de
eerste drie kwartalen van den loopenden cursus, aangezien
zijne dochter, wegens vestiging in de gemeente, eerst sedert
1 Juni j.l. de lessen aan de TToogere Burgerschool voor Jongens
volgt.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
Aan den Gemeenteraad te Leiden.
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen, de onderge-
teekende H. Eekhout, Directeur van het Postkantoor te Leiden,
dat zijne dochter Albertine Maria eerst sedert 1 Juni 1903 de
cursus volgt op de Hoogere Burgerschool voor Jongens alhier,
om welke reden hij beleefd verzoekt afschrijving te ontvangen
van 3 kwartalen verschuldigd schoolgeld.
Leiden, 7 Juli 1903. II. Eekhout.
