DONDERDAG 16 MEI 1895.
29
Zitting van Donderdag 16 Mei 1895.
geopend 's namiddags te twee uren.
Voorzitter: de heer Mr. F. WAS, Burgemeester.
Te behandelen onderwerpen:
1*. Benoeming van een tweeden onderwijzer aan de Jongensschool
1ste klasse. (118)
2®. Voorstel tot het verleenen van eene persoonlijke toelage aan den
Onderkassier der Bank van Leening S. A. Schoevers. (110)
3'. Verzoek der Commissie van de Bewaarschool aan de Garenmarkt,
omtrent overneming van die school door de gemeente. (114)
4'. Idem van de Wed. P. W. Maandag, om twee stoeptreden te leggen,
Bolwerkstraat. (115)
5*. Idem van C. J. Van 't Hooft, om vrijstelling of terugbetaling van
schoolgeld Gymnasium voor haren pupil H. C. Harmsen. (116)
6*. Voorstel tot onderhandsche verhuring van het land gelegen aan
het Raamland onder Leiderdorp. (117)
7°. Idem omtrent aansluiting aan den telefoon van de woningen der Op-
perbrandmeesters enz. (119)
8®. Idem tot het verleenen van eene toelage aan den brugwachter W.
Nuk. (121)
9'. Vaststelling van het kohier der Plaatselijke Directe Belasting,
dienst 1895. (122)
10®. Voorstel tot onderhandsche verpachting van de tienden onder
Leiderdorp. (123)
11®. Vodrstel tot het indienen van een adres aan de Provinciale Staten,
omtrent de oprichting van een krankzinnigengesticht op het Bui
tengoed »Endegeest". (120)
Tegenwoordig waren 23 leden, als de heeren: De Goeje, De Vries,
Du Bieu, Zaager, Verliey van Wgk, Van Lidth de Jeude, Eerstens,
Stadhouder, Van Kempen, Verster van Wulverhorst, Pera, Fockema
Andreae, Van Hamel, Zillesen, Dekhuyzen, De Sturler, Juta, Driessen,
Siegenbeek van Heukelom, Hasselbach, Van Dissel, Van Hoeken en
Cock, alsmede de Burgemeester, Voorzitter.
Afwezig met kennisgeving de heeren: Kroon, Drucker, Le Pooleen
Kaiser.
De Notulen van bet verhandelde in de vorige Vergadering van 9
Mei worden gelezen en goedgekeurd.
(De heer Cock komt ter Vergadering.)
De Voorzitter deelt mede dat zijn ingekomen:
1°. Missive van de Gedep^taten van Zuid-Holland dd. 7/10 Mei jl.,
B, n®. 1475, G. S., n°. 34/2j|ten geleide van de beschikkingen op de
reclames van L. E. Steenhuizen en A. P. Spijker tegen hunnen aan
slag in de plaats, directe belasting, dienst 1894, (suppletoir kohier.)
2®. dat op den llden Mei jl. heeft plaats gehad de opneming der
boeken en kas van den Gemeente-Ontvanger, waarvan proces-verbaal
is opgemaakt dat in afschrift is gezonden aan de Ged. Staten van
Zuid-Holland en ter inzage in de Leeskamer nedergelegd.
Worden voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter legt vervolgens over:
1®. Adres van den heer C. Winkler Prins arts, houdende verzoek
om eervol ontslag als Stads-Genees- en Heelkundige, met ingang van
1 Juli a. s. wegens vertrek uit de gemeente.
Wordt gesteld in handen van Burg. en Weth.
2®. Rekening en verantwoording, dienst 1894, van de Stadsbank
van Leening.
Wordt gesteld in handen van de Commissie van Financien.
3®. Verslag omtrent den toestand der Bank van Leening over 1894.
Wordt opgenomen in het Gemeenteverslag.
4°. Verzoek van den heer C. Hemmes, om restitutie van schoolgeld
over de maand April voor zjjne dochter die den 6en Meijl. is toe
gelaten tot de meisjesschool le klasse.
Wordt gesteld in handen van Burg. en Weth.
Aan de orde is:
I. Benoeming van een tweeden onderwijzer aan de Jongensschool
lste klasse.
(Zie Ing. St. n®. 118.)
De Voorzitter. Mag ik de heeren De Vries, De Sturler en Cock
verzoeken met mij het stembureau uit te maken?
De uitslag der stemming is dat wordt benoemd de heer C. Huge
met 21 stemmen; 2 briefjes waren in blanco.
De Voorzitter. Ik dank de heeren stemopnemers voor de genomen
moeite.
/II. Voorstel tot het verleenen van eene persoonlijke toelage aan den
Onderkassier dea Bank van Leening, S. A. Schoevers.
(Zie Ing. St. n°. 110.)
Wordt zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming aangenomen.
III. Verzoek der Commissie van de Bewaarschool aan de Garen-
markt, omtrent overneming van die school door de gemeente.
(Zie Ing. St. n®. 114.)
De heer Van Hamel. M. d. V.! Niet zonder bevreemding en met
groot leedwezen heb ik kennis genomen van het voorstel van Burg.
en Wetli. om niet aan te nemen het aanbod tot overneming der
Bewaarschool aan de Garenmarkt.
AI dadelijk wil ik mijne verwondering er over te kennen geven
dat niet is afgedrukt het rapport der Commissie voor de Bewaar
scholen maar dat dit slechts kortelijk in het voorstel gememoreerd
is. Dit advies nu was gunstig. Alleen de Voorzitter dier Commissie
heeft in eene afzonderlijke nota van slechts drie regels zijn bezwaren
er tegen ontwikkeld, of liever niet ontwikkeld, want hij bepaalde
zich tot de raededeeling, dat hij de overneming ontraadde omdat
•volgens bekomen inlichtingen, in dat gedeelte der gemeente in de
behoefte aan Bewaarscboolonderwjjs door particuliere krachten zal
kunnen voorzien worden.''
Zal kunnen worden voorzien wil geheel iets anders zeggen dan
zal worden voorzien. Het is niet de vraag wat zal kunnen, maar wat
zal gedaan worden.
Ik betreur zeer de afwezigheid van den heer Kroon, die als lid
der Bewaarschoolcommissie veel beter dan ik hier de tolk zou zjjn
van liaar gevoelen.
Het komt mij voor dat de argumenten van Burg. en Weth. in hun
voorstel gebezigd, zeer zwak zijn, en ik wil ze eenigszins op den
voet volgen.
Allereerst wordt, na met een enkel woord het gunstig advies der
Commissie voor de Bewaarscholen en de nota van haren Voorzitter
in herinnering gebracht te hebben, verwezen naar het adres van bet
bestuur van het Nutsdepartcment, waarbjj wordt verzocht, afwijzend
te beschikken op het verzoek der Commissie voor de Bewaarschool
aan de Garenmarkt en wel in het belang van die van het Nutsdepar-
teraent.
Het bestuur heeft bij dit request getoond ten eenenmale niet op
de hoogte zijn van de hier aanhangige zaak; was het dat wel, dan
zou het niet zoo spreken als geschied is, nl. dat door de opheffing
der Bewaarschool aan de Garenmarkt of liever door hare overneming
door de gemeente, die van het Nut in haar bestaan zou bedreigd
worden.
Ik zou het Nutsdepartement niet kunnen gelukwenschen wanneer
de kinderen van de Bewaarschool aan de Garenmarkt bij de Nuts-
bewaarschool kwamen aankloppen. Immers deze wordt door eene
geheel andere klasse van kinderen bezocht dan gene. De kinderen,
die op de Nutsschool gaan, zjjn van ouders, die als zij lid van het
Nut zijn 14 per jaar betalég£ anders- f 16. De andere school wordt
bezocht door arme kinderen. 'Het ^éhoolgeld bedraagt hoogstens 10
cents per week met inachtneming yhn de gegoedheid der ouders en
wordt voor verscheidene kinderen betaald door eenige menschlievende
dames.
Op den kadastralen legger staat dan ook die school ten name van
de Bewaarschool »voor arme" kinderen; aan de Garenmarkt"
De Commissie voor de Bewaarscholen acht de oprichting van eene
vierde bewaarschool en wel in het hierbedoeld gedeelte der gemeente
wenschelijk op grond dat meermalen wegens gebrek aan beschikbare
ruimte een grooter of kleiner aantal kinderen moet worden afgewezen."
Dit meermalen is zeer zacht uitgedrukt, want reeds in het jaar 1889
werd door bovengenoemde Commsssie in haar verslag gezegd: «Ouders
die ons bij herhaling en dringend verzoeken hunne kinderen tot onze
bewaarscholen toe te laten, moeten w(j afwjjzen. Wij doen het door
den nood gedrongen en in de hoop hen by de volgende aanneming,
dat is een half jaar later te kunnen helpen."
En verder: «Uitbreiding is dringend noodzakelijk. Wy hopen, dat
de bevoegde autoriteit tot deze uitbreiding zal kunnen overgaan. W|j
hebben lang en ernstig overwogen, zorgvuldig gemeten en geleld om
volkomen zekerheid te verkrijgen. Meenden wjj nog verleden jaar,
dat wij met het voorstel om eene vierde school te stichten moesten
wachten totdat bij ons de overtuiging vast zou staan, dat de behoefte,
die zich tjjdeljjk had geopenbaard, van blijvenden aard is, thans is te
dezen aanzien alle twijfel opgeheven. Eene vierde bewaarschool op
behoorlijken afstand van de bestaande verwijderd, achten wij dringend
noodig."
Reeds zes jaren geleden werd dit gezegd en die klacht is telken
jare in meer of min klemmende bewoordingen herhaald.
Ook in bet seclieverslag van den Gemeenteraad bij de begrooting
werd reeds in 1889 dit punt ter sprake gebracht en gezegd: »de
plannen tot oprichting van een 4de bewaarschool door Burg. en Weth.
in het vooruitzicht gesteld, zullen met belangstelling worden ontvangen
en overwogen."
Burg. en Weth. hebben naar aanleiding van deze opmerking de
zaak onderworpen aan het voorstel van de Bewaarschoolcommissie en
ontvingen van deze het volgende antwoord: »Mocht later tot de op
richting eener vierde bewaarschool besloten worden, dan^ zal de be
waarschool aan de Garenmarkt daarvoor niet in aanmerking kunnen
komen; immers het bestuur dier bewaarschool heeft verzocht zgn
voorstel om de school over te nemen, als niet gedaan te beschouwen."
Dit werd dus reeds in 1889 gezegd en telken jare is daarop terug
gekomen. Het is dus eene quaestie die niet dateert van van daag
of gisteren maar die al van ouden datum is, en waar nu ae Commissie
voor de Bewaarscholen oordeelt dat het hoogst noodig is eene vierde
bewaarschool op te richten, daar is, dunkt mg, de behoefte aan eene
vierde school ook niet tegen te spreken.
Eenigen moed geeft het gezegde van Burg. en Weth.: »Wy ont
kennen niet, dat de oprichting van eene vierde bewaarschool van
gemeentewege in zeer ernstige overweging zoude moeten genomen
worden, zoodra het vaststond dat een beduidend aantal kinderen op
de openbare en bijzondere bewaarscholen door gebrek aan plaats
ruimte gecne plaatsing konde vinden."
Welnu, na hetgeen ik zooeven heb gezegd, geloof ik dat het vast
staat, dat men statistisch kan aantoonen dat er werkelijk behoefte aan
plaats bestaat. En die behoefte zal nog grooter worden wanneer de
-4- 225 kinderen van de school op de Garenmarkt ook geplaatst
moeten worden.
Daarbij komt dan nog over eenigen tijd de annexatie en het is
niet uit te maken voor hoevele kinderen ten gevolge daarvan plaatsing
zal verzocht worden. De openbare bewaarscholen zijn nu reeds over-