6S
N°.
Datum.
Uur.
Aantal.
1
Juni
13
8.15—9.45
7
2
14
8.15—9.30
8
3
14
8.15—9.45
7
4
15
8.15-9.30
8
5
16
8.15—9.30
7
6
17
8.15—9.45
8
7
18
8 15—9.45
8
der Commissie beperkt moeten worden door de by voeging: krachtens
de verplichtingen hun door het Burg. ffetb. opgelegd en voor zoover die
verplichtingen, uit dien hoofde, niet op anderen overgaan.
Zooals uil ons voorstel blijkt wenschen wij dat aan de weduwen
van in vasten dienst der gemeente zijnde werklieden, een voortdu
rende jaarlijkscbe onderstand worde toegelegd; aan de weduwen
van de tol andere ealegoriën behoorende werklieden een uitkeering
in eens; de Commissie geeft er de voorkeur aan alle weduwen in
dit opzicht gelijk te stellen. Ons gevoelen tsgegrond op de stelling
dat de verhouding tusschen de vaste werklieden der gemeente en
deze laatste, eene andere is, dan die tusschen haar en de tijdelijke
of in dienst der aannemers zijnde. Daarenboven dragen de vaste
werklieden der gemeente 2£ pCt. van hun loon al voor een bun
eventueel toe te kennen pensioen. Het is dus niet meer dan billijk
dat ook op meer blijvende en afdoende wijze voor de belangen hun
ner vrouwen en kinderen worde gewaakt
De hoofdreden waarom de Commissie zich voor allen tot eene uil-
keering in eens wenscht te bepalen, is de vrees dat ingeval ons
stelsel wordt aangenomen, weldra ook andere weduwen, die niet in
de termen van deze Verordening vallen, evenzeer aanspraak op een
pensioen zullen maken. Die vrees schijnt ons overdreven en onge-
grond toe. Hierboven hebben wij reeds vermeld, waarom wij er
seen bezwaar in hadden hier eene regeling op te nemen, welke ten
aanzien onzer vaste werklieden overbodig is, dewijl de pensioens
verordening reeds heeft bepaald, dat invaliditeit in en door den
dienst, aanspraak geeft op vol pensioen; de belangen der weduwen
zijn daarhij echter onbesproken gebleven voor de gevallen van over
lijden ten gevolge van een ongeluk, in en door den dienst, en wij
stemmen toe dat eene wijziging der pensioens-verordemng, die in dit
gebrek voorzag, eerder aanleiding zou geven tot het maken van aan-
snrakcn als door de Commissie gevreesd worden. Overigens bestaat
er tusschen haar en ons geen principieel verschil. Het ligt toch voor
de hand dat er geene enkele reden bestaat om eerder te verwachten
dat de andere weduwen zullen verzoeken om ook te worden gepen
sioneerd, dan om eene uitkeering in eens te erlangen. In elk geval
behooren beide evenzeer te worden afgewezen; maar liet schijnt ons
toe dat het gevaar waarvoor de Commissie beducht is, grooter is in
haar systeem dan in het onze.
Wij hebben gemeend de gevallen dat de vrouw van den veronge
lukte vooroverleden was, hertrouwde of overleed vóór dat de kin-
deren den leeftijd van 18 jaar hadden bereikt, meer in byzonder-
heden te moeten regelen dan door de Commissie is gedaan. Wanneer
de weduwe hertrouwt, heeft haar tweede echtgenoot voor haar te
zorgen. De kinderen behooren daaronder echter niet te lijden en
daarom stellen wij voor den jaarlijkschen onderstand op hen te doen
overgaan. De bijvoeging geheel 0/ gedeeltelijk ziet meer in het bij
zonder op bet geval van vooroverlijden der vrouw. Het kan toch
ziin dat de kinderen door het ongeval weezen worden en in een
weeshuis worden opgenomen: Burg. en Weth. zullen dan kunnen
beslissen of naar hun inzien nog verder met den onderstand, geheel
of gedeeltelijk moet worden voortgegaan. Ditzelfde geldt voor het
geval hel ongeluk een werkman treft, die niet in vasten dienst der
ot Voor1 het geval van tydelijke invaliditeit stellen wij voor eene
minimum uitkeering van f Ü.75 per dag. Het is 0. i. niet billijk aan
alle werklieden (w. o. men zich zal herinneren dat ook opzich
ters en onderbazen worden begrepen) zonder onderscheid dezellde
tegemoetkoming uit te keeren. Voor den een zal dat misschien
weinig verschillen met het gewone loon; voor den ander slechts
zeer onbeduidend zijn.
De keus tusschen eene uitkeering in eens of volgens de pensioens
verordening, welke de Commissie aan de vaste werklieden der ge
meente wil laten, vervalt uit den aard der zaak in de door ons
voorgestelde Verordening. Niet zonder bevreemding hebben wij op
gemerkt dat de Commissie zoozeer aan dit voorstel vasthoudt. In de
Raadszitting van 16 dezer gaf zij te kennen dat onze vrees onge
grond was, dat menig werkman, verblind door de in zyn oog groote,
bijna onuitputtelijke som van 1000, deze zoude kiezen boven eene
jaarlijksche uitkeering, welke hem een vast, zij het ook bescheiden
beslaan verzekert. De werkman, meende de Vooizitter der Com
missie is zoo ontwikkeld, dat hij zeker wel in verreweg de meeste
gevallen de jaarlijksche onderstand zal verkiezen boven de grootere
som in eens. Maar waarom, vragen wy, dan de keus behouden t Hoe
luister de meening van den Voorzitter der Commissie is, des te on-
noodiger wordt haar voorstel en kan dat alleen een gevaar blijven
voor die weinigen die nog niet ontwikkeld genoeg zijn om zeiven te
beoordeelen wat voor hen en de hunnen het beste is. De Commissie
erkende bij monde van haar Voorzitter zelve, dat de jaarlijksche uit
keering beter was: haar voorstel kan dus in geen geval goed, doch
alleen "kwaad te weeg brengen.
Volgens lett. c 1°. wenscht de Commissie de vergoeding alleen toe
te kennen, wanneer het ongeluk plaats heeft op het werk by het
verrichten van hiermede in verband staande werkzaamheden Deze
bepaling voldoet bij verre na niet aan de bedoeling der Verordening.
Als voorbeeld stellen wij de aanneming door een yzerfabriekant van
het maken en stellen van eene brug: de zamenstellende deelen
worden op de fabriek gemaakt; volgens de redactie der Commissie
zouden de daarbij voorkomende ongelukken, geene aanspraak op ver-
o-oedins geven. De door ons voorgestelde redactie voorziet, naar het
ons voorkomt in alle gevallen: ook ten aanzien van de middellijk in
dienst van den aannemer zijnde werklieden (werklieden van onder-
aannemers) door de bijvoeging of m de werkplaatsen van de aannemers.
De afstandsbepaling in lett c 2°. in het voorstel der Commissie is door
ons weggelaten. Zij zoude soms tot zonderlinge gevolgen aanleiding
kunnen°geven en in vele gevallen hoogst onbillijk zijn.
Het zoude o. a. kunnen gebeuren dat een ongeluk in of vlak by
de gemeente plaats had zonder dat vergoeding kon worden betaald.
Wanneer b. v. eene herstelling aan eene brug over de Haarlemmertrek
vaart, op een afstand van 12 Km. van Leiden werd verricht, en een onge
luk plaats greep bij het laden van daarvoor noodige materialen in de
stad, dus verder dan 5 Km. van het werk, dan zoude de aanspraak
op vergoeding vervallen. Of dat een in Amsterdam gevestigd ijzer-
l'abriekant, aannemer van eenig werk binnen deze gemeente, de daar
voor noodige ijzerwerken op zijn eigen fabriek liet maken; ook in
dat geval zoude het laden, lossen en vervoer op zijne risico of liever
op risico van zijne werklieden moeten geschieden, wier aanspraken
op vergoeding eerst zouden aanvangen, wanneer zij binnen den af
stand van 5 Km. van het werk waren gekomen. Met het oog op
aangenomen werken en bedenkende dat de aannemer zeer ver van
Leiden verwijderd kan wonen, kan eene afstandsbepaling in deze
Verordening geen plaats vinden.
Van hetgeen door de Commissie in de lett. d, e, f en g is opge
nomen hebben wij alleen tegen lett. geen bezwaar. In lett. rf ene
worden bijna alle denkbare gevallen die zich bij een ongeluk kunnen
voordoen en als de aanleiding daartoe kunnen worden beschouwd
opgesomd, en voor zoover zij niet bij name zijn genoemd, onder de
rubriek 0/ van andere redenen geplaatst, en aan Burg. en Weth. opge
dragen om te beoordeelen of daarin ook redenen zijn om de uit-
keeringen al of niet toe te staan. Wij zien zeker niet op tegen
werk dat de Raad ons mocht willen opdragen: doch wij meenen
geen onredelijken wensch te uiten, wanneer wij verzoeken, dat daarbij
de grenzen van het uitvoerbare niet worden overschreden. De Com
missie, wij hadden hierboven meermalen de gelegenheid dit te doen
uitkomen, heeft te uitsluitend gedacht aan een of ander bouwwerk
binnen de gemeente, en blijkbaar over het hoofd gezien dat ook be
langrijke aangenomen werken buiten de gemeente, zelfs op betrek
kelijk verren afstand daarvan zouden kunnen worden verricht. De
opdracht aan Burg. en Weth. van Leiden om te beoordeelen of dron
kenschap van een fabrieksarbeider in Groningen of grove schuld van
een werkman in Amsterdam, redenen moeten zijn om geen onderstand
te geven, gaat o. i. verder dan redelijkerwijze door den Raad kan
worden gegeven. De fout schuilt onzes inziens evenwel in het besluit van
den Raad van 31 Maart waarbij, met afwijking van betgeen tot nu toe door
het Rijk, de provinciën en de gemeenten die zich deze quaestie aan
trokken geschiedde, werd bepaald dat Leiden zelf alle risico voor
zijne rekening zoude nemen, in plaats van door assurantie het beoogde
doel te bereiken. Wij zijn niet in gebreke gebleven in het algemeen
te wijzen op de vele bezwaren, die het gevolg van het genomen besluit
zouden zijn: hoe dieper wij in de zaak doordrongen en ons daardoor
rekenschap moesten geven van de gevallen waarin zoude moeten
worden voorzien, des te duidelijker en talrijker sprongen zij in het oog.
Wij achten het zeker niet onmogelyk dat de Raad nader ingelicht,
zijn besluit van 31 Maart intrekke en overga tot het reeds proef
houdend gebleken stelsel van assurantie. Wij onthouden ons van
hel doen van een voorstel in dien geest, omdat dit stuk bestemd is
om te voldoen aan de ons gegeven opdracht, om nl. het stelsel dat
wij in de zitting van 16 Junijl. verdedigden, in den vorm eener Ver
ordening aan den Raad voor te leggen. Mocht de kennisneming aan
leiding geven tot eene verandering van het nu aangenomen stelsel,
dan zoude ons dit hoogst aangenaam zijn. In elk geval zal betgeen
de Commissie in de lett. d en e van hare Verordening aan ons
wenscht op te dragen in de meeste gevallen blijken onuitvoerbaar
te zijn, en wij zien geene kans om voor de hare eene redactie in de
plaats te stellen, waarbij de daar genoemde gevallen behoorlijk worden
geregeld: en wij meenen dal het meer in het bijzonder behoort tot
de taak van particuliere maatschappijen, die in alle opzichten voor de
uiloefening van het assurantiebedrijf zijn ingericht.
Aan den Gemeenteraad.
Burg. en Weth. van Leiden.
N». 812.
LICHTSTERKTE.
Resultaten der waarnemingen aan de Gasfabriek te Leiden van
13—19 Juni 1892.
Aantal. Gemiddelde Eng. Standkaarsen.
16.4
16.6
16.9
16.9
16.6
16.8
16.8
Te Leiden ter Boekdrukkerij van Gebroeders Mdré.
