wezen, men heeft dan slechts de Raamsleeg langs te rijden en men
is zonder beduidenden omweg aan de Nieuwsteegsbrug De ccnige
man, die in de gelegenheid is van deze brug nog al veel gebruik te
maken, is de heer Kottncr en toch houd ik mij overtuigd, dat de ge-
heele zaak hem vrij onverschillig is. Mocht hel tegendeel soms het
geval zijn, wat ik in hooge mate betwijfel, welnu hij rijde langs de
twee zooeven door mij vermelde wegen Het is in de laatste jaren
min of meer mode geworden over te hooge bruggen te klagen. Wan
neer ik die klachten, meestal afkomstig van personen die zelve geen
koetsiers zijn, aanhoor en daarbij bedenk, dat onze voorouders gedu
rende twee eeuwen over deze en dergelijke bruggen met heel wat
zwaarder voertuigen gereden hebben, vraag ik wel eens spottenderwijze,
of er dan werkelijk zoo'n merkelijke achteruitgang in ons paardenras
valt waar te nemen.
Moet de brug evenwel wegens meer of mindere bouwvalligheid
hersteld worden, zoodat verlaging niet oorzaak maar gevolg is, dan
heb ik er natuurlijk niets tegen, en stem ik voor de uitgave. Mijne
stem hangt dus van de uitspraak van het Dagelijksch Bestuur af.
De Voorzitter. Onze voorouders met hunne sterke paarden hebben
zoo over de brug gereden, dat zij nu gevaarlijk is geworden. Het
gewelf is zeer slecht.
De heer Cock. Dank U, M. d. V.! ik zal voor den post stemmen.
De beraadslaging wordt gesloten en Volgn. 93 zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Volgn. 94 wordt zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming goed
gekeurd.
De Voorzitter. Volgn. 95. Onderhoud van havensvaarlen enz. inoet
worden verhoogd met 2905 en alzoo gebracht op 11305.
Wordt zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De Voorzitter. Volgn. 90Onderhoud van klokken enz., moet worden
verhoogd met 200 en alzoo gebracht op f 900.
De Volgnrs 96—101 worden achtereenvolgens zonder beraadslaging
of hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Volgn. 102. Dempen van grachten.
De heer Fockema Andreae. Ik wenschte alleen te vragen of het
Dagelijksch Bestuur en de Commissie van Fabricage wel zoo goed
willen zijn het verzoek van de Commissie van Financien in overweging
te nemen, om nameljjk zoo mogelijk aan den Baad over te leggen
een plan van demping van grachten, bestratingen en dergelijke werken
die noodzakelijk zijn zullen in de eerste jaren. Ik verlang geene be
paalde toezegging, doch herhaal slechts het verzoek.
De Voorzitter. Ik wil gaarne de toezegging geven dat ik een
dergelijken staat zal indienen, op voorwaarde dat ik niet aan die op
gave gebonden zal worden. Als ik moet opgeven welke werken binnen
korlercn of langeren lijd noodig zijn om in Leiden te verkrijgen wat
noodig of wenschelijk is, dan zal die opgave verre de tegenwoordige
finantieele krachten der gemeente overschrijden. Ik zal nu niet verder
in bijzonderheden treden maar wil gaarne eene lijst opmaken, waarop
men zich evenwel niet moet beroepen als er naderhand iels bijkomt
of afgaat.
Ik stel thans voor om dit Volgn. uit te trekken voor Memorie in
plaats van op f 11000. Straks heb ik melding gemaakt van een
nader adres van de firma's wed. Schmier en Bots.
De zaak is nu in onderzoek en wij trachten een middel te vinden
om verbetering aan te brengen zonder de industrie dier firma's te
benadeelen. Tegenover den post staat eene leening, wij kunnen dus
naderhand eene som op de begrooting brengen zonder dat dit aan den
sluitpost van inkomsten schaadt.
De beraadslaging wordt gesloten en Volgn. 102, alsnu voor Memorie
uitgetrokken zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Hoofdstuk II wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Volgn. 103. Onderhoud van huizen, torens, poorten en dergelijke.
De Voorzitter. Dit Volgn. moet nog worden verhoogd met ƒ400
alzoo gebracht op f 11000.
De heer De Goeje. Wat is er gedaan, M. d. V.! tot verbetering
van het brandgevaar in de Gehoorzaal?
De Voorzitter. Voor 't oogenblik nog niets. Wij zullen een voorstel
bij den Raad indienen, maar wenschen daar nog wat mee te wachten,
omdat wij kans hebben weèr in het bezit te komen van het huis
waarin thans het telegraafbureau is gevestigd. Ik zou gaarne de twee
zaken inet elkander verbinden, en daarvan één voorstel maken.
Een plan is vroeger reeds opgemaakt, en de kosten zouden toen
op 2500 te staan zijn gekomen; maar dat was voordat wij kans
hadden het gebouw van het telegraafkantoor weerom te krijgen, 't Is
nu beter de zaak uit te stellen en haar later in eens te regelen.
De discussien worden gesloten en Volgn. 103 zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Volgn. 104: Dag- en weekgelden der werklieden en bedienden in dienst
der gemeente, mitsgaders verdere koslen van fabricage.
De heer Fockema Andreae. Namens mijne medeleden van de Com
missie van Financien wensch ik een amendement voor te stellen om
den post met f 500 te verminderen.
't Geldt dezelfde kwestie, die verleden jaar ook is besproken, en ik
meen dus thans met het voorstellen van het amendement, zonder her
haling der oude argumenten te kunnen volstaan.
De Voorzitter. Wij hebben dezen post weer op de llegrooting gezet,
omdat wij 't in het belang der financiën van de gemeente achten.
Een vaste timmerman komt goedkooper uit dan een losse; want deze
wordt altijd duurder betaald, en een vast werkman is beter op de
hoogte van de werken der gemeente en dus in staat vlugger en ge
regelder aan 't werk te bljjven.
Het amendement van den heer Fockema Andreae wordt nu in
stemming gebracht en verworpen met 15 tegen 11 stemmen.
Voor stemden de hccren: Zaaijer, Juta, Cock, Van Hamel, Dricssen,
Was, De Sturlcr, Verster van Wulverhorst, Foekeina Andreae, Schneither
en Van der Hoeven
Volgn. 104 wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De Volgnrs. 105108, hoofdstuk ID, Volgnrs. 109 en 110, hoofd
stuk IV, Volgnrs. Ill 117 worden achtereenvolgens zonder beraad
slaging of hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Volgn. 118. Koslen der Schutterij.
De Voorzitter. Ik stel voor de Begrooting voor de Schutterij bij
dezen post te behandelen.
Dienovereenkomstig wordt besloten en de Bcgrooting der Schutterij
zonder discussie of hoofdelijke stemming voorloopig vastgesteld, evenals
het Volgn. 118.
Volgnrs. 119—123, hoofdstuk V, Volgnrs. 124—129, hoofdstuk VI,
worden achtereenvolgens zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
Volgn. 127. Kosten voor hel Gymnasium.
De heer De Sturler. M. d. V.In dezen post wordt gesproken over
den bliksemafleider op de Lakenhal. liet heeft echter mijn aandacht
getrokken, dat in «Schillings Journal für Gasbelcuchtung und Wasser-
versorgung'' van 1889, n°. 25 beschouwingen voorkomen naar aanleiding
van de vraag betreffende het aansluiten der bliksemafleiders aan de
buizen van Gas- en Waterleiding, om alzoo de aardplaten te doen
vervallen. Het eindresultaat zijner beschouwingen vat Schilling in de
volgende woorden samen: »dass der Anschluss der Blilzablcitcr an die
Gas- und Wasserleitungsrohre weder als eine Bediirfniss anerkannt,
noch aus praktischen Gründe im Interesse des Betriebcs der Gas-
und Wasserwcrke zugelossen werden kann."
Nu heb ik gehoord, als ik namelijk wel ben ingelicht, dat de blik
semafleider van de Lakenhal aan de hoofdbuis van de waterleiding
is aangesloten. Is dat zoo, M. d. V.?
Ik meende de aandacht van de Commissie van Fabricage op het be
doelde artikel te moeten vestigen, vooral daar het inzichten vertegen
woordigt, die de aandacht wel verdienen en tot nadere onderzoekingen
kunnen aanleiding geven.
De Voorzitter. Ik zal gaarne gebruik maken van de mededeelingen
door den heer De Sturler gedaandoch twijfel niet of de heer
Goossens zal ook wel op de hoogte van de litteratuur over deze zaak
zijn. Dat geleerden over een en dezelfde zaak van gevoelen verschillen
is geen ongewoon verschijnsel. In mijn jeugd leerde ik uit Pouillet
dat een bliksemafleider diende om de electrieiteit uit de aarde in de
lucht te voeren. Volgens het technologisch woordenboek van Kar-
marsch en Heeren is het juist het omgekeerde. Het is hiermede gegaan
als met de ligging van het hart en de lever volgens den médecin
malgré lui van Molière, nous avons change tout cela. Ik ben overigens
geen deskundige. Het Stadhuis is aangesloten aan de buizen der
waterleiding en dit zal ook wel bij de Lakenhal geschied zijn.
Volgn. 127 wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De Volgnrs. 128132 worden zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
De Voorzitter. Volgn. 133. Kosten van het herlialingsonderwijs, moet
worden vermeerderd met f 50 voor verhooging van de bezoldiging
van de onderwijzeres in de handwerken en alzoo worden gebracht
op f 1900
De Volgnrs. 133 en 134 worden zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
De Voorzitter. Volgn. 135. Kosten van het instandhouden van school
lokalen en onderwijzerswoningen, kan worden verminderd met f 100 en
alzoo gebracht worden op 5950.
De Volgnrs. 135 en 136 worden zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Volgn. 137. Kosten van het aanschaffen en onderhouden van school-
meubelen.
De heer Fockema Andreae. M. d. V. 1 Zoudt U ons wellicht hier
eenige inlichtingen kunnen geven omtrent 4e kosten voor kachels.
Zooals reeds in het Rapport van de Commissie bij art. 128 werd op
gemerkt, is voor herstellen van kachels van de beide H. B. S. uitge
trokken eene som van ƒ450 en voor de kachels van alle lagere scholen
te zamen 550 of slechts f 100 meer.
De Voorzitter. Ik heb nog geene gelegenheid gehad omtrent die
kosten een onderzoek in te stellen. Wellicht is de oorzaak van het
verschil te zoeken in de omstandigheid dat bij de middelbare scholen
elke klasse een kachel heeft, terwijl in de lagere scholen verscheidene
lokalen zijn die met hun beiden slechts een kachel bezitten. Ik zal
evenwel de zaak doen onderzoeken.
De beraadslaging wordt gesloten en Volgn. 137 zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
De Volgnrs. 138143 worden achtereenvolgens zonder beraadslaging
of hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Bij Volgn. 140 wordt goedgekeurd de Begrooting der Plaatselijke
Schoolcommissie.
Volgn. 144. Kosten voor het onderwijs in Kunsten en Wetenschappen.
De Voorzitter. Dit Volgn moet worden verhoogd met 1150 en
alzoo gebracht op 4725.
De heer Kaiser. M. d. V.! Ik zou dezen post willen verhoogen
met f 1000 voor de Practische Ambachtsschool. In het antwoord van
Burg. en Weth. op het sectieverslag lees ik: «Een subsidie toch van
