LA HET DAGBLAD
Papieren oorlog kost eten
bij Mainz
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Voortdurende druk op de zuid
grens van de Rijnpfalz
Duits afweersucces
in Koerland
Nogmaals Neem!
Tanks dringen op naar
Pirmasens en Neustadt
Westelijke Oderoever bij
Stettin betrokken
Een ei op bon B 367
Slachtoffers van het
bombardement
BERLIJN, 22, Maart. Het derde
Amerikaanse leger, dat bij zijn grote aan
val met^ alle formaties strijd levert, stelt
nog steeds door aanvallen van geconcen
treerde tankwiggen pogingen in het werk
om, evenals het aan de Beneden-Rijn en
aan de Boven-Rijn staande Anglo-Ameri-
kaanse resp. Amerikaans-Franse leger de
linker "Rijnoever te bereiken. Het heeft
na het uitschakelen van het Moezelfront
zijn pantserformaties waaiervormig in
zuidelijke en zuidoostelijke richting voor
uitgeschoven. Hierdoor heeft de linker
vleugel de taak gekregen om in de rich
ting van Mainz en met een tweede tank-
groep eveneens uit het gebied van Bad
Kreuznach via Alzey naar Worms door
te breken.
Het uit drie tank- en drie infanterie
divisies bestaande middendeel van het der
de leger dringt via Kaiserslautern met een
tankgroep naar bad Dürkheim en Neustadt
op, terwijl een tweede tankgroep naar het
zuiden oprukt m de richting van Pirmasens
om de aan de Saar staande Duitse strijd
krachten af te snijden.
De rechtervleugel, die het verst Is ach
tergebleven, heeft het plan om de Duitse
stellingen tussen Saarlautern en Saar-
brücken in de rug aan te vallen. De zeer
sterk gepantserde envgemotoriseerde strijd
krachten. die langs de Nahe Enigen bin
nendrongen en met gepantserde verken
ningsvoorhoeden. Gau-Algesheirn hebben
•bereikt, zijn ongetwijfeld het dichtst bij
hun doel.
De poging om langs de wijnbergen op de
linkeroever van de Rijn in de riohting van
Oberingelheim terrein te winnen, werd in
een zware strijd verijdeld.
Tussen Bad Kreuznach en Mainz woeden
hevige bewegingsveldslagen met vooruitge
schoven Amerikaanse tankvoor hoe' ten, die
tevergeefs proberen Mainz te bereiken. Na
dat de tankvoorhoeden verscheidene malen
totaal In de pan gehakt waren, zagen de
Amerikanen van verdere docroraakpogm-
gen af. Zij voerden echter in de loop van
de- nacht versterkingen aan.
Door de Duitse versperrmgsllnies links te
laten, liggen, probeerden zij hun tank voor
hoeden verder vooruit te scüuiveu. Van
hetzelfde gebied uit ging een tweede tank
voorhoede wen wel de vierde Amerikaanse
tankdivisie via Alzey in zuidoostelijke
richting naar Worms tot de aanval over.
2e JAARGANG No. 376
VRIJDAG 23 MAART 1945
Uiig. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER
21 Maart. Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
Ten zuiden van het Plattenmeer werd
tegen taai verzet een zwaar versterkte
stellingssector der Sowjet-Russen in een
aanval genomen. In de slag aan weers
zijden van het Vertesgebergte werd ons
front door het aanvoeren van reserves
verder versterkt. De vijand maakte alleen
ten noordwesten van Stnhlweissenburg
en Tata geringe terreinwinst, terwijl de
meeste vijandelijke aanvallen voor gren
delstellingen vastliepen. Aan de Boven-
Gran drongen de bolsjewieken, na met
zware verliezen gepaard gaande bos-
gevechten, onbelangrijk verder naar het
noorden op.
In hett - strijdgebied van Opper-Silezië
verijdelden onze tanks en grenadiers in
succesvolle afweer en behendig onder
nomen tegenaanvallen aan weerszijden
van Leobschatz, ten oosten van Ziegen-
hals en bij Neisse verdere terreinwinst
der Sowjet-Russische divisies naar de
Sudeten.
Tussen het Reuzengebergte en de Oost
zeekust kwam het alleen aan weerszijden
van Küstrin tot vruchteloze verkennuigs-
aanvallen der bolsjewieken. In wekenlange
succesvoile afweer en door het stukschie
ten van meer dan 60O tanks heeft het gar
nizoen van het bruggenhoofd ten oosten
van Stettin de Sowjet-Russische doorbraak
naar de Oder verijdeld en den vijand zware
verliezen toegebracht. Het garnizoen werd
Wie uit het Noorden in het Westen
terug komt, wie de moeilijkheden
van het voedseltransport uit eigen erva
ring heeft leren kennen, kijkt met iets
meer begrip dan te voren naar het werk
van sommige voedselfunctionarissen. En
hij kijkt met iets meer woede naar al die
brave, ambtenaren, die hier rustig op hun
Hollandse bureautje zitten, soms nog heer
lijk in de warmte en die rustig zitten
niets te doen: Alleen maar af te wachten.
Hij heeft de p. in als hij hoort, dat dit
niet kan en dat niet kan en dat de Duit
sers... enfin, u weet wel, maar hij ziet
ondertussen, dat de heren voor zichzelf
een semi-overheidsinkoopvereniging heb
ben en dat ze juist twee mud aardappelen
de man hebben gekregen. (Maar voor de
arbeiders, die op belofte van een rooiers
premie en met een premiekaart in hun
zak de afgelopen zomer de eerste aard
appelen voor het hongerende westen uit
de grond haalden, zijn nog steeds geen
aardappelen, zijn nog steeds niet de be
loofde aardappelen beschikbaar, o heren
konkelefoezende en vanhet kastje-naar-
de-muur sturende ambtenaren! „Een man
een man, een woord een woord, o fiere
leus uit vroeger dagen...")
Merkwaardig dat c>~k
i—■~~—ivele lagere ambtena
ren zich wel willen
inspannen. Dat zij
x>k heel goed besef
fen wat recht en
rede is, maar het wachten is op een
brief, op een besohikking uit Den Haag
b.v. En daarop hangt de zaak. „Ik kan
niet zegt de trage. En daarom kan hij
niet."
Alleen, als zoiets in het particuliere be
drijfsleven voorkomt als iemand her
haaldelijk niet kan, wat hij moet kun
nen, dan vliegt hij er uit. Maar hier...
ze confereren en confereren en kunnen
niet... En blijven rustig zitten. En dat is
het ongeluk.
De Centrale Rederij, prachtigNóg
een nieuw Departement, nog een nieuwe
staf van ambtenaren. Maar komt er door
die Centrale Rederij één ton aardappe
len méér naar het Westen dan voor die
tijd? Worden de schepen veiliger gesteld
dan vóór de instelling van de Centrale
Rederij? En als de Centrale Rederij dat
niet kan, als ze niet voor ons land en
voor ons eten behouden kan, wat behou
den moet worden als ze nederlaag na
nederlaag lijdt waarom blijven de
herén dan zitten en. bouwen ze een orga
nisatie op voor minstens twee eeuwen?
Waarom zetten ze dan geen deskundigen,
geen mannen uit de practijk aan de top?
Waarom geven ze geen armslag aan de
mensen uit de practijk? Aan de mannen
die het deden en die het goed deden?
Wat geeft de uitschakeling van het
Departement van Waterstaat, in bepaal
de sectoren, als we er alleen maar een
nieuw Departement voor in de plaats
krijgen?
Wat geven al die circulaires, al die
Y-;..»eken om opgave, al die prachtige
statistiekjes achteraf, als er geen enkele
ton aardappelen méér door naar het
Westen gaat?
De instanties, die het werk moeten
doen, ontvangen deze circulaires langza
merhand met een grote gelijkmoedigheid,
dat is waar. Maar wat halen ze uit? Ik
heb het gezien: er kwam weer zo'n brief,
met regelingen, voorschriften, vragen.
Blijkbaar weer een product van een- ech
ten ambtenaar.
De man van de practijk, bij wien ik op
kantoor zit en die de hele dag moet vech
ten om de transporten op gang te hou
den, die vechten moet voor boten, voor
schepen, voor kolen, die haalt de brief uit
de envelop, bekijkt hem vluchtig en zegt
met een zucht tegen zijn secretaresse: „In
het archief!" En het Departementssnufje
wordt keurig opgeborgen in een archief,
voor na de oorlog. In de practijk is het
van geen betekenis. De brief is trouwens
als hij hier aankomt al verouderd. Een
antiquiteit.
Eén voorbeeld van Waterstaatsvernuft
(want ook Waterstaat blijft hoewel zo'n
beetje uitgeschakeld uit de vaart voor de
voedselvoorziening, toch heerlijk mee-
prutsen en mee-bureaucratiseren)
Er zijn kolen te weinig. Zuinigheid is
geboden. Wat is de enige manier om kolen
te sparen? Zuinige boten laten varen, zui
nige machinisten desnoods premies geven,
knoeiende en stook bunkerkolen als brand
stof verkopende kapiteins uitschakelen.
En een en ander laten doen door mensen,
die hun mensen kennen. Die weten hoe
veel kolen er nodig zijn voor die en die
reis, zowel bij mooi weer als bij tegen
wind en ais de boot bijv. een paar dagen
met zijn sleep ergens verwaaid moet
liggen.
Niet aldus' Waterstaat! O heden neen,
die weten het weer beter. Want als ik
ergens in het Noorden zit, bij een man
die zwoegt om.de transporten op gang te
houden, dan komt er een circulaire binnen
en Waterstaat deelt mede, dat er contro
leurs van de kolenvoorraad zullen worden
aangesteld, die zullen meevaren op de
sleepboten. Salaris van deze jonge, ondes
kundige controleurs: honderddertig hele
(maar waardeloze) guldens in de maand.
Langzamerhand weet ieder in Nederland
nu wel wat controle is. Controle betekent
één keer betaald worden door de Staat en
één keer, in natura, door wat en door wie
er toch nog doorkomt.
Wat zou dus de practijk zijn van
iemand, die meevaart om de kolen te con
troleren? Dat hij op de boten, waar ge-
BERLIJN, 22 Maart. De formaties
van ht'. Duitse bruggenhoofd op de ooste
lijke oever van de Oder zijn na vervulling
van haar gevechtsopdracht op de weste
lijke oever teruggenomen, zo deelde de
militaire woordvoerder van de Wilhelm-
strasse mede.
Hij zeide voorts nog, dat deze maat
regel door het Duitse opperbevel is ge
nomen nadat de Sowjet-Russische legers,
die tegen het bruggenhoofd in de strijd
waren gebracht, in hun aanvalskracht
door Duitse tegenaanvallen sterk waren
verzwakt.
De Duitse bruggenhoofdbezeb ing op de
oostelijk oever van de Oder heeft vooral
in dit gebied den vijand ongekend zware
tankverliezen toegebracht. Dientengevolge
zijn de Sowjet-Russen hier tijdelijk niet
meer in staat geweest, hun aanvallen
met de oude kracht voort te zetten. De
oostelijke oever van de Oder in het ge
bied van Stettin bevindt zich bhans even
wel in Sowjet-Russische handen.
nu op de westelijke oever teruggenomen.
In de Danziger Bocht houden onze troe
pen stand tegen de krachtige aanvallen van
meer dan vijftig formaties infanterie en
talrijke tankformaties, die met het zwaar
tepunt ten westen van Gotenhafen en
Dantzig, ten zuidwesten van Praust als
mede naar de frontbocht ten zuiden van
het Frische Haf opdringen. De bolsjewie
ken werden binnen het hoofdgevechtster
rein opgevangen. Daarbij werden gisteren
108 vijandelijke tanks vernietigd.
In Koerland behaalden onze dappere for
maties ten zuidwesten van Frauenburg
wederom een volledig afweersucces en
brachten de Sowjet-Russische aanvalsgroe
pen ten oosten der stad na onbelangrijke
terreinwinst In krachtige tegenaanvallen
tot staan. Bindingsaanvallen van den
vijand ten zuidoosten van Lib'au en ten
zuiden van Tuckum bleven zonder resul
taat.
In het westen versterkte de vijand zijn
aanvallen In de sector ten noordoosten van
Königswinter, om door te breken naar de
Sleg. Na verbitterde gevechten kon hij
doordringen tot ten oosten van Bonn, doch
werd toen door tegenaanvallen tot staan
gebracht. Aan het oostelijke front van het
bruggenhoofd Reniagen verstikten de aan
vallen reeds bij de aanvang in ons gecon
centreerde vuur. Het zwakke garnizoen van
Koblenz werd op de oostelijke oever van
de Rijn teruggenomen. In Bingen wordt
gevochten. Ten zuiden daarvan kon het
derde Amerikaanse leger zijn penetratiege-
bied over de Nahe naar het oosten en zuid
oosten ln de richting van de Rijn uitbrei
den. Oprukkend uit het Pfalzer bergland
drongen zijn tankspitsen Kaiserslautern
binnen, waar zware gevechten aan de gang
zijn. De druk van den vijand op de West-
wal aan de zuidgrens van de Rhelnpfalz
duurt voort, zonder dat er belangrijke wij
ziging tn de toestand is ontstaan.
Uit Midden-Italië wordt melding gemaakt
van vruchteloze vijandelijke verkennings-
aanvallen aan de Ligurische kust, alsmede
ln de Etruskische Apennijnen. Een eigen
stoottroep heeft een steunpunt van den
vijand ten zuiden van Imola opgeblazen. In
het Dalmatiinse kustgebied ten zu'den van
Bihac zijn weer afweergevechten ontbrand.
Onze zuiveringsacties tegen vrij sterke ben
den in het gebied Serajewo maken ine* suc
ces 'voortgang.
Homburg, de wijde omtrek van Wenen,
alsmede andere plaatsen ln het Noorddmtse
en Zuidoostduitse gebied waren het doel
van Amerikaanse bommenwerpersformaties.
Britse terreurvliegers zetten hun aanvallen
op het Ruhrgebied voort en wierpen des
nachts bommen op plaatsen in Midden-
Duitsland. In luchtgevechten en door lucht
doelartillerie van de luchtmacht werden 37,
merendeels viermotorige bommenwerpers,
neergeschoten.
Duikboten brachten ln felle gevechten in
de wateren om Engeland zeven schepen met
een inhoud van 43.000 brt., twee torpedo
jagers en een korvet tot zinken.
knoeid en waar ernstig geknoeid wordt, er
r.og minstens 500 gulden in de maand bij
zou verdienen.
Daarom en om de hele rompslomp
is de beste oplossing: vereenvoudiging van
alle apparaten. Ambtenaren, die derge
lijke klinkklare waanzin bedenken, een
schop in de hand en aardappelen laden!
Geen gebureaucraiiseerGeen papieren
oorlog, die deze oorlog nog eens onnodig
verzwaart. Geen statistiekje, maar kolen
en laadruimte, Centrale Rederij!
TIJL.
De zon gaat op 23 Maart onder om
18.57 uur en op 24 Maart op om 6.35 uur.
Maan op 23 Maart onder om 4.51 uur
en op om 13.10 uur.
VM. 28 Maart, L.K. 5 April, N.M.
12 April, L.K. 19 April.
Deze oorlog is een oorlog om de men
selijke vrijheden, een oorlog tegen
het brute geweld en tegen brutale aan
vallers, dat weten wij. „Agressoren"
noemt men in de democratische wereld
die brutale aanvallers. En het brutale ge
weld heet met een vreemd woord „agres
sie". In beide woorden liggen begin en
einde van de geallieerde politiek be
sloten.
Geen conferentie der Drie Groten heeft
verzuimd, de vrijheidsidealen der Ver
enigde Naties kracht bij te zetten door
dreigende woorden tegen de „agressoren".
Maar de menselijke vrijheden zijn helaas
in sterke mate afhankelijk van mense
lijke zwakheden. Zelfs de Verenigde
Naties van thans houden er voor zelf
kennis rekening mee, dat er morgen in,
hun midden een nieuwe agressor zou kuu-
nen opstaan, ook wanneer het t :ze
Duitsland verpletterd ter aardt lig c. In
Versailles en Genève heeft men zich een
kwart eeuw lang ijverig met het „muil
korven van agressoren" bezig gehouden.
Het heeft niet geholpen. Iedereen wilde
wel aan de anderen het aanvallen belet
ten, maar zelf de vrijheid behouden om
aan te vallen. En toch was Duitsland des
tijds een ontwapend land.
In Dumbarton Oaks smeedde men
nieuwe plannen tegen de agressie, tegen
de agressie van anderen wel te ver
staan, niet tegen die van zich zelf. Men.
werd het evenmin eens als tevoren. Maar
in San Francisco zal op 25 April de
wereld toch heus hervormd en verbeterd
moeten worden. Dan zal dus ook de agres
sie onder handen worden genomen. En
daarom is men het in Jalta eens gewor
den over de procedure, die de „Veilig
heidsraad" in de toekomst dient te vol
gen om alle agressoren tot heil van het
mensdom te beteugelen.
Die procedure is waarlijk veelbelovend!
Om te beginnen zullen grote mogend
heden even goed zitting hebben in de
„Veiligheidsraad" en daarin meestemmen,
wanneer zij het zelf mogen zijn, die van
agressie zouden worden beticht. Is het
niet aantrekkelijk: de dief neemt zitting
in het rechtscollege en helpt zich zelf
veroordelen!
Maar voorts is in Jalta vastgesteld, dat
in elk geval een stemmenmeerderheid
van 7:4 nodig is en dat bij de zeven voor
stemmers in eik geval alle vijf de grote
mogendheden zullen moeten zijn. Met
andere woorden: wanneer er maar één
grote mogendheid is, die tegen veroor
deling van een schuldigen agressor is.
gaat het spel niet door. En gewoonlijk
beweren aangeklaagden helaas, dat zij
onschuldig zijn. Daarmee is tevens alle
kans verkeken, dat er ooit een grote
mogendheid of een grote agressor veroor
deeld zou worden.
„Een realistische beoordeling der ver
houdingen" noemt men in Londen deze
constructie. Maar de kleine landen heb
ben er helaas enige ervaring in, dat juist
de groten en niet de kleinen van tijd tot
tijd „agressor" worden.' En de regeling,
waarover de geallieerde wereld-verbete
raars het thans eens geworden zijn, be
tekent voor de zoveelste keer, dat de
groten alles doen en alles verhinderen
wat zij willen.
Het is goed, dergelijke dingen ditmaal
te weten nog voor de oorlog ten einde is.
In 1918 beloofden de edele overwinnaars
aan de volkeren een hemel op aarde, een
toekomst zonder oorlog. Men ging immers
„recht" brengen. Men weet het alleen op
zo'n wijze, dat ieder land bij voorbaat
alle regelingen onmogelijk maken kon.
Daarvoor is nu andermaal afdoende ge
zorgd. De groten zeggen weer „neen",
zovaak het in hun agressie-kraam te pas
komt. En de kleinen zitten met de scher
ven van hun vredesdrpom.
DEN HAAG, 21 Maart. Voor het tijd
vak van 1 tot en met 14 April a.s. zijn
de bonnen B 367 geldig verklaard voor
het kopen van een ei
Deze bonaanwijzing geldt echter alleen
voor die distributiekringen in het westen
des lands, waar de derde verdeling van
Rode Kruisgoederen op de bestelbonnen
A 388, B 388 en C 505 zal geschieden. De
bonnen B 367 dienen vóór "Woensdag
28 Maart a.s. uitsluitend bij winkeliers,
die vergunning hebben om eieren op de
noodrantsoenbonnen te verkopen, ingele
verd te worden. Desverlangd zullen de
plaatselijke distributiediensten inlichtin
gen dienaangaande verstrekken.
DEN HAAG, 21 Maart. Officieel her
kende slachtoffers van het bombardement
van 3 Maart; Maurits Vermeulen 9-10-36,
Den Haag; Betty Libow, 8-10-84, Pottsdam;
Pieter J. de Roo, 23-9-93, Delft; Johannes
C. van Heek, 21-9-93, Den Haag; Jaantje
G. SiercLsma, 7-6-12; Dirksje Brand, 18-3-56,
Numansdorp; Doeke D. Morrema, 13-12-98,
Leeuwarden; Geert G. Rosier, 17-9-43, Den
Haag; Bernardina Bekking, 22-7-76, Soera-
ba ja; Willem. A. Weenink, 26-1-26, Rotter
dam; Johan Chr. H. Stoop. 4-10-03. Veen-
dam.
Volgens „Aftonbladet" verluidt ln
diplomatieke kringen te Stockholm, dat de
Sowjet-Russische ambassadrice, mevrouw
Kolontay, die Zaterdag naar Moscou ver
trokken is, waarschijnlijk niet meer op
haar post zal terugkeren. Als haar opvolger
noemt men den Sowjetgezaat te Helsinki,
Orlow.
