HET DAGBLAD Stootwiggen in richting Keulen Verbitterde straatgevechten in Breslau en Clogau VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Grote, verliezen der Amerikanen Drente zorgt goed voor onze kinderen Britse luchtaanvallen op het Westen Naar een Brits-Frans bond genootschap Slag bij de Roer neemt in hevigheid toe Ook Syrië in oorlog met de spilmogendheden In één stad meer dan honderd doden BERLIJN, 26 Febr. Het verloop van de gTote slag in het gebied van Aken was in de eerste drie dagen over het algemeen in overeenstemming met de berekeningen der Duitse leiding, die volledig rekening gehouden heeft met de overmacht der geallieerde luchtstrijdkrachten, aldus meldt Interinf. Het brede bruggenhoofd over de Roer, dat de formaties van het negende en het eerste Amerikaanse leger konden vestigen, heeft hun echter reeds ontzaglijke verliezen vooral aan mensen gekost, terwijl de tankverliezen nog rela tief bescheiden zijn, doordat de operatie ve tankreserves van de aanvallers eerst thans in versterkte mate over de rivier worden gebracht. De bloedige verliezen der Amerikaanse troepen bedragen volgens voorzichtige Duitse raming reeds ruim 17.000 man. De ontwikkeling van de toestand aan de linkervleugel van het Amerikaanse front doet duidelijk- zien, dat de Amerikanen willen trachten de sterke Duitse stellin gen aan de monding van de Roer uit het oosten op te rollen. De beide andere hoofdstootwiggen der Amerikanen zijn ondubbelzinnig gericht naar het oosten, naar Keulen. In Düren is het sterke delen van het eerste Ame rikaanse leger nog steeds niet gelukt, de Duitse steunpunten in het oosten der stad uit te roeien. In verbeten afweer hebben de Duitse grenadiers stand ge houden achter him verwoeste bastions en daarmede versperren zij nog steeds de hoofdwegen. Ten zuiden van Düren zijn Amerikaanse tanks op de oostelijke oever van de Roer naar het zuiden opgedron gen. Zij werden daarbij door sterk Duits artillerievuur stukgeschoten. STOCKHOLM, 27 Febr. Volgens een bericht van Associated Press in Morgen- tidningen worden de langdurige besprekin gen, die Bidault te Londen met Churchill en Eden gehad heeft, beschouwd als de inleiding tot formele onderhandelingen over een Brits-Frans bondgenootschap. Het moeilijkste vraagstuk is echter de Levant- kwestie. ontstaan doordat Libanon en Syrië geweigerd hebben Frankrijk een be voorrechte positie te blijven inruimen. In diplomatieke kringen te Londen meent men algemeen te kunnen aannemen, dat Engeland zal verlangen, dat Frankrijk de zelfstandigheid der Levantstatcn erkent. De totstandkoming van een Engels-Frans bondgenootschap zal daarom waarschijn lijk vertraagd worden, aldus dit bericht, als Frankrijk, niet afziet van ziin mandaat over beide landen. Op 28 Febr. gaat de zon onder om 18.17 our en op .1 Maart komt de zon op om 7.27 uur. Maan op 28 Febr.' op om 19.47 uur, onder op 1 Maart om 8.48 uur. L.K. 7 Maart, N.M. 14 Maart, E.K. 20 Maart, V.M. 27 Maart. 2e JAARGANG Nr. 356 WOENSDAG 28 FEBRUARI 1945 Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 26 Februari. Het op perbevel van de Weermacht maakt be kend: „Zoals reeds gemeld, werd de over de Gran naar het Westen doorgedrongen vijand in het Zuiden van het Oostelijk front door formaties van het leger en de Waffen-// in een krachtige aanval uit eengeslagen of naar de Oostelijke oever teruggeworpen. De bolsjewieken verloren in deze gevechten 700 gevangen en meer dan 4.000 doden. Negentig tanks en 304 kanonnen van allerlei aard werden ver nietigd of buitgemaakt. Langs de bergdalen van het Slowaak se ertsgebergte zijn de bolsjewieken met sterke strijdkrachten tot de aanval over gegaan en hebben ten Zuiden en Oosten van Altsohl geringe terreinwinst gemaakt. Op de bestaande brandpunten van de afweerstrijd in Silezië mislukten ook gis teren de vijandelijke doorbraakpogingen ten noorden van Zobten, ten zuiden van Goldberg en bij Lauban, dank zij de hard nekkige tegenstand van onze tanks en gre nadiers. Op de westelijke oever van de Lausitzer Neisse hebben eigen aanvallen ondanks krachtige verdediging twee vijan delijke bruggenhoofden uiteengeslagen. Aan de stadsranden van Forst en GuDen zijn talrijke aanvallen der bolsjewieken in het afweervuur ineengestort. De garnizoe nen van Breslau en Glogau verdedigden zich in verbitterde straatgevechten, zodat de vijand noemenswaardige resultaten ont zegd bleven. Van het Oderfront en uit West-Pruisen worden mislukte verkenningsaanvallen der Sowjet-Russen gemeld. Tussen Neustettin en Konitz kon de vijand met infanterie en tanks op een smal gebied door onze verdedigingslinie heenbreken en naar het noordwesten terrein winnen. Op de Tuche- ler Heide en ten westen van de beneden- Weichsel zijn sterke vijandelijke aanvallen uiteengeslagen. Aan het zuidelijke front in Oost-Pruisen werden in een zware afweerstrijd de eigen stellingen gehandhaafd. In Samland heb ben formaties van het leger onder bevel van den generaal der infanterie Gollnick met doeltreffende ondersteuning door de luchtmacht en eenheden der Duitse marine, in een aanvalsslag van zes dagen sterke delen van twee sowjetlegers versla gen, den vijand in een vastberaden en energieke aanvaL naar. het noordoosten te ruggeworpen en daarmede de verbroken verbinding met de vesting Koningsbergen ter zee, langs de weg en langs de spoorlijn in het Westen voor het verzamelen van de voor uitzending in aanmerking komende kinderen. De N.V.D. zorgt voor de medische keuring en voor een veilig transport, waar na de kinderen groepsgewijs worden over gegeven aan de plaatsèlijke commissies, die de adressen van de pleegouders hebben. Rekening houdende met de bovenom- scheven overbevolking van Drente is van hogerhand paal en perk gestéld aan de stroom uit het Westen. In totaal zullen de Drentenaren tienduizend kinderen uit Rotterdam, Den Haag, Haarlem. Amsterdam en andere steden in het Westen opnemen. Dr. Bouma verstrekte zijn burgemeesters aanwijzingen ten aanzien van de taak die de gemeentebesturen in deze' hebben. Zo zullen de jeugdige gasten in een afzonder lijke administratie worden opgenomen, waardoor het mogelijk is elk kind terug te vinden. Ook heeft de Commissaris der Pro-, vincie zich afgevraagd of het niet gewenst is, dat er op elke veertig kinderen éen on derwijzeres meekomt. De Drentse boeren zijn geen stadskinderen gewend en het moedêrlijke toezicht van een steedse on derwijzeres zal bevorderlijk kunnen zijn voor de handhaving van orde en tucht, zo wel als voor hét overwinnen van eventuele gevoelens van heimwee. De taak van de pleegouders in het bijzonder van de. pleegmoeder zou verlicht kunnen wor den, wanneer de kinderen uit het Westen onder leiding van zulk een moederlijke on derwijskracht dagelijks gemeenschappelijke waiVelingen in de natuur zouden maken of op andere wijze instructief werden t e- ziggehouden. Deze onderwijskracht zou als sociale werkster tevens het centrale punt kunnen zijn voor briefwisseling tus sen ouders en pleegouders en daarbij advi serend kunnen werken. „Zulk .een centraal punt in elke Drentse gemeente is de eis die ik meen te moeten stellen om alles naar wens te laten verlo pen", zeide ons dr. Bouma. „Maar hoe kom ik aan de geschikte krachten? De school hoofden in de Westelijke steden zouden de selectie op zich kunnen nemen en gegadig den kunnen verwijzen naar het Provinciaal Bestuur van Drente. Misschien zou een op roep in de kranten tot het beoogde resul taat leiden?"... Wij menen hierbij reeds aan het verzoek van dr. Bouma te hebben voldaan. Onder de druk der" tijdsomstandigheden dreigt er in het gastvrije Drente met zijn onvervoerbare aardappel- en rogge- voorraden een overbevolking te komen. Eeruoverbevolking, veroorzaakt door over plaatsingen, évacuaties, vluchtelingen, te werkstellingen en wat al niet meer. Een duidelijk sprekend voorbeeld? De hoofdstad Assen telt circa 21.000 in woners. Dit zielental is thans meer dan verdubbeld en gestegen tot circa 50.000! Is het te verwonde ren, dat er onder deze omstandigheden een woningvraagstuk is en dat het moeilijk, zeer moeilijk valt om. voor een nacht onderdak te-, krijgen? Toch zorgt de ge meente in samenwer king met het Rode Kruis dat doortrekken de reizigers onder dak komen. In enige zalen en scholen zijn daartoe noodkwar- tieren ingericht. En de Centrale Keuken van Assen verricht wonderen. Vandaag ko men er 1200 vluchtelingen uit Roermond en omgeving. De gemeente zorgt er voor, dat de uitgeputte reizigers warm voedsel en een stro-leger krijgen. Zo is het in Assen, zo is het elders in Drente. De gastvrijheid komt hij al deze zorgen plet in hét gedrang. Wanneer de Commissaris van de Provin cie, dr. J. L. Bouma, een oproep richt tot de Drentse burgemeesters, vormen zich in alle gemeenten commissies om kinderen uit het Westen van ons land voor onbe paalde tijd gastvrij onder te brengen bij Drentse pleegouders. Sommigen stelden zich op het stand punt dat een bepaalde organisatie dit werk moest opknappen, anderen meenden, dat de kerkgenootschappen hier een taak had den. Dat had gevoeglijk zo ge. wilt: o ngevoeglijk aanleiding kunnen geven tot heel wat geharrewar, waarvan de nood lijdende kinderen de dupe hadden kunnen worden. Tactvol optreden heeft zulks kunnen "voorkomen enZonder ruzie redden wij ons!", zeide dr. Bouma. De Nederlandse Volksdienst zorgt thans Spoedig opleving van de strijd in het Oosten? BERLIJN, 26 Febr. In een beschou wing over de toestand aan de fronten schrijft de militaire medewerker van het D.N.B., dr. Max Krull, o.m.: Terwijl de Bolsjewieken in Hongarije ten noorden van de Donau na hun zware verliezen zich trachten te nestelen op de oostelijke oever van de Gran en in Slowakije aanvallen op de linie AltsohlNeusohl, ls de slag in het oosten van Duitsland ontbonden in èen reeks afzonderlijke gevechten, die deels echter wel zeer zwaar zijn. Een crisis be staat in geen enkele sector, ook niet waar de tegenstander nog opdringt. Men ver moedt echter, dat zich over twee of drie dagen omstandigheden zullen ontwikkelen, die een volkomen nieuw beeld geven en het dagelijks harder wordende front weer sterker in beweging brengen. hersteld. De bloedige verliezen der bolsje wieken bedragen verscheidene duizenden. Er werden 550 gevangenen gemaakt; 59 tanks, 490 stukken geschut, 110. granaat werpers alsmede talrijke handwapenen werden vernietigd of buitgemaakt. Ten zuidoosten van Libau zijn ook gisteren de vijandelijke doorbraakpogingen ge strand op de standvastigheid van onze be proefde divisies in Koerland. In het westen hebben artillerie en wer- persvuur sterke concentraties van den vijand ten zuidoosten van Kleef uiteen geslagen. In het gebied om Goch hebben onze troepen, die tot de opoffering van zich zelf standhielden, hun hoofdgeveehtsterrein tegen de vijandelijke stormloop in bezit gehouden en 23 vijandelijke tanks stuk geschoten. - De slag aan de Roer neemt ln hevigheid toe. Tussen Linnich en Düren en vooral in het gebied van Jülich wierpen de Ameri kanen aanzienlijke tankstrijdkrachten in de slag. Onze formaties brachten den vij and voor onze tweede stelling tot staan of sloegen hem in tegenaanvallen terug. In het gebied van Jülich verloren de Ameri kanen alleen 14 tanks. Duitse gevechts vliegtuigen vielen met goede uitwerking het vijandelijke ravitailleringsverkeer aan en brachten den vijand aanzienlijke ver- 116Z6I1 "fcOG Oostelijk van Neuerburg in de Eifel kon de vijand met geconcentreerde strijdkrach ten de sector Prüm op bepaalde plaatsen passeren. Aan weerskanten van Saarburg werden aan beide zijden verse strijdkrach ten in de slag geworpen. Verbitterde ge vechten om verscheidene kazematgroepen zijn hier aan de gang. Het garnizoen van Gironde-noord meldt aanhoudend artillerievuur, ten dele van zwaar kaliber, en levendige vijandelijke activiteit van verkenningstroepen. Allerkleinste onderzeeboten hebben voor de Engelse kust uit het verkeer Theems Schelde een vijandelijk met troepen gela den schip van 5000 brt„ een grote torpedo jager, alsmede twee geleidevaartuigen tot zinken gebracht. In Midden-Italië werd ook gisteren om de Monte Delia Torrazza, ten noord-westen van Porretta, gevochten. Verkenningsaan vallen der Britten in de Seniosector mis lukten in ons vuur of in tegenaanvallen. In Kroatië is de vijandelijke aanvalsacti- viteit m de wiide omtrek van Saraiewo de laatste dagen aanmerkelijk opgelaaid. In verscheidene sectoren ziin hevige gevechten met sterke bendehstrijdkrachten aan de gang. Anglo-Amerikaanse terreuTvliegers wier pen gisteren overdag bommen op München, Aschaffenburg en Linz, alsmede op plaat sen in West-Duitsland en aan het Boden- meer. Vooral in München werd wederom zware schade, toegebracht aan cultuurmo numenten. In de afgelopen nacht vlogen de Britten naar midden-Duitsland. In ver bitterde luchtgevechten boven net weste lijke rijksgebied werden 23 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Door luchtdoel- artillerie van de luchtmacht en nachtja- gers verloor dë' vijand nog 28 andere toe stellen, biina uitsluitend viermotorige bom menwerpers." BERN, 26 Febr. Reuter meldt uit Bei roet, dat de Syrische president Sjoekry Koeatly Maandagmiddag in het parlement heeft verklaard, dat Syrië zich in staat van oorlog met de Spilmogendheden bevindt. Deze verklaring van den Syrischen presi dent, zo meldt Reuter verder, is een gevolg van de besprekingen met de geallieerde leiders in Cairo en zal wel van invloed zijn op de nog aan de gang zijnde onder handelingen met de Fransen. Admiraal Nimitz, de opperbevelhebber van de Pacïficvloot, -heeft bekend gemaakt, dat de Amerikaanse verliezen op het eiland Iwoyima tot Woensdag 21 Febr. de 530O hebben overschreden, waaronder 600 doden. In Parijs hebben 30.000 personen Za terdag een grote protestbetoging gehouden en scherpe kritiek geleverd op de voedsel voorziening. Drastische maatregelen werden verlangd, om de voedselpositie te verbete ren. De historische tegenstellingen, waar van deze tijd getuige is, spitsten zich ln het laatste halfjaar toe op een wijze, die alleen voor sterken enwezenlozen te dragen is, die echter alleen door werkelijk onwrikbare figuren kunnen worden verwerkt en tot hun uiterste con sequentie worden gebracht. Temidden van- welhaast ondragelijke spanningen bestaat bij vriend en vijand in elk geval één punt van overeenstemming: dat de beslissing op handen is. Duitslands tegenstanders laten er geen twijfel over, van welke aard die beslis sing naar hunmening zal zijn. En zij geven voor, zowel oostelijk van de ooste lijke-, als westelijk van de westelijke frontlijn, dat die overtuiging op hun jongste militaire overwinningen steunt. Waér daarbij voor Europa het zwaarte punt ligt, is al heel duidelijk voor wie een ogenblik die „militaire overwinningen" verdeelt in „overwinningen van het oos ten" en „overwinningen van het westen". Wanneer er inderdaad een logisch ver band tussen militaire overwinningen en uiteindelijk oorlogsresultaat is, dan kan zelfs de tegenstander van Duitsland niet ontkomen aan de zekerheid, dat dit re sultaat dan ook overeenkomstig zijn eigen gedachtengang een beslissing van het oosten zou zijn. Is het westen bereid, die consequentie inderdaad voor zijn rekening te nemen? Waar dat in burgerlijke kringen het ge val mocht schijnen, gaat het zonder twij fel om de historisch-wezenlozen, waarvan hierboven sprake was. Zelfs in Engeland groeit het getal der persstemmen, die de conferentie van Jalta als een nieuw be wijs van bolsjewistisch overwicht in een eventuele geallieerde overwinning zien. Een overwicht, dat de dood voor het wes ten inhoudt. De boodschap, die staatssecretaris Esser- in München uit naam vn den Führer bij de 25e verjaring van het partijgrogram voorlas, "legt op deze din gen in het bijzonder de nadruk. De strijd van Europa's levenskern tegen „beslissin gen van het oosten" dateert niet van vandaag of gisteren, niet van 1917 of 1945. Het is een strijd, waarin Turkse oorlogen en Mongolenstorm, Djengis Khan en Attila de aanknopingspunten voor het historisch geheugen der Euro pese volken vormen. Te menen, dat die historische zin thans plotseling in omgekeerde richting zou wijzen is even dwaas en even ongemoti veerd als de tendenz, de dreiging uit het oosten met een martelaarschap te om kleden. Niet een boosaardig Duits mili tairisme is de oorzaak van die dreiging, de Duitse paraatheid is de vorm, waarin Europa zich de, historische afweer schiep die met woordenrijke volkenbondsbespre kingen en papieren tractaten nooit ge leverd kon worden. Hoewel geen tegenstander van Duits-1 land zich dat natuurlijk wil bekennen, zijn de zekerheid en het positieve geluid, die uit de jongste boodschap van den Führer klinken, de voornaamste gesprek stof in alle beschouwingen over die bood schap zelf; bij vriend zo goed als bij vijand. De tegenstellingen van het zesde oorlogsjaar zijn er waarlijk niet naar, dat men elkaar aan beide zijden van de frontlijn op het woord geloven wil. Maar daarom blijft er slechts ruimte voor één gevolgtrekking: dat het gevoel voor eigen wezensaard het geloof in Europa's voort bestaan bewust of onbewust dicteert, aan welke zijde van het front dat ook moge wezen. „Ik profeteer de overwinning" zo verklaarde de Führer in zijn boodschap. Het heeft met geringschatting der moei lijkheden noch met ijdele grootspraak iets gemeen. Het formuleert de zekerheid van het Europese levensbesef. DEN HAAG, 27 Febr. Ons land is de laatste dagen in versterkte mate het doel van terreuraanvallen van laag vlie gende Britse vliegers geweest. Vooral in een der grote steden in het westen werd door het in het wilde neerwerpen van bommen en door het schieten met de boordwapens op verschillende stadsdelen, die ver van enig militair doel gelegen zijn, zware schade veroorzaakt in woon wijken en winkelstraten met druk ver keer. Talrijke burgers werden daarbij ge dood of zwaar gewond. In deze ene stad bedroeg op een enkele dag het aantal door Britse terreurvliegers gedode burgers meer dan honderd. Bij zonder groot was het aantal slachtoffers voor een gebouw, waar een bom viel in een menigte, vooral bestaande uit vrou wen, die voor de deur opeengepakt ston den om eten te halen. Naar de Britse berichtendienst meldt, staken in de hoofdfabriek van Dodge te Detroit meer den 15.000 arbeiders, waar door de productie in dertien Chryslerfa- brieken in de stad kwam stil te liggen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1