HIT DAGBLAD Breslau houdt nog stand Sterke Amerikaansë druk aan noordgrens, van Luxemburg Wegen over water Duitsers stabiliseren de centrale sector van bet Oostfront Amerikaanse landing op het Zwavel-eiland VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Duitse vorderingen aan de Gran Oude koude kliekjes bederven de smaak Het leven in Berlijn Wehrpflichtige Jahrgange 1884—1928 Belgische lichting opgeroepen BERLIJN, 20 Febr. Uit een balans der laatste veertien dagen "blijkt ondubbelzin nig, aldus meldt Interinf uit de centrale sector van het OotCelijk front, dat het de Duitse troepen gelukt is aan alle front sectoren tussen de westelijke Beskiden en de benedenloop van de Oder de «toestand in vergaande mate te stabiliseren. Met uitzondering van de omsingeling van Breslau is het de Sowjets, dank zij de manoeuvre der Duitse leiding eii het snelle en vastberaden in de strijd brengen van honderden alarm eenheden en Volkssturm- bataljons, alsmede van snel aangevoerde tankformaties, nie«t_ gelukt een noemens waardig tactisch succes .te behalen. Vooral huh plari om over Görlitz naar Saksen door4e stoten, werd door de flank- aanvajlen van Duitse tanktroepen, die ten westen van Bunzlau gisteren Rothwasser heroverden, verijdeld. Gepantserde ge vechtsgroepen. die ten noorden'van Sorau Una een tangbeweging en versperrings- grendel vormden, waarom hevig gevochten werd, trokken belangrijke delen van het - vierde Sowjet-gardetankleger alsmede enige andere divisies tot zich en verhinderden aldus de in het voornemen liggende door braak naar Cottbus. De verdedigers van Breslau wezen een uitnodiging der bolsjewisten, zich over te geven, van de hand en wierpen na een zware strijd de in het zuidelijke deel der stad -binnengedrongen Sowjetbataljons naar hun uitgangsstellingen terug. Ook het garnizoen van Glogau heeft in een tegen aanval een plaatselijke penetratie opge ruimd. In Posen heeft de slag om de oude ves tingwerken in de binnenstad ziin drama tisch hoogtepunt bereikt. De Sowjets kon den op een plaats met een stormcolonne in dit bolwerk -. an het Duitse garnizoen binnendringen en beschermden de pene- tratieplek overdag en des nachts met het' vuur van hun artillerie en voortdurende bomaanvallen. Desondanks hebben de Duitse verdedigers de-penetratienlek ver kleind. TOKIO, 20 Febr. - Het keizerlijke hoofd kwartier heeft medegedeeld, dat de Ameri kanen Maandag begonnen zijn, troepen op het Zwavel-eiland van de Eonin-eilan'den aan land te zetten, nadat het eiland drie dagen was blootgesteld geweest aan het vuur van scheepsgeschut en luchtbombar dementen. Hoewel het Japanse garnizoen van het eiland verbitterde afweergevechten voerde, slaagde de tegenstander er in. Maan dagochtend tienduizend man met ongeveer tweehonderd tanks aan land te brengen. Er naderen nog meer vijandelijke convooien de Bonin-groep. - 2e #*\ARGANG Nr. 351 DONDERDAG 22 FEBRUARI 1945 Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 20 Febr. Het opperbe vel van de weermacht maakt bekend: Onze aanval op het bruggenhoofd aan de Gran maakte, ook gisteren goede vorderin gen. Hardnekkige doorbraakpogingen der bolsjewieken aan de" weg oostelijk van Altsohl mislukten. In de strijdgebieden Schwarzwasser, benoorden Ratibor en be zuiden Breslau vielen de Sowjetrussen na onze afweersuccessen der laatste dagen slechts met vrij zwakke strijdkrachten aan. Zij werden overal afgeslagen. De be zetting van Breslau sloeg vijandelijke aanvallen aan het zuidwestelijke en oos telijke front af. In het verloop van de felle strijd in het gebied Lauban, Sorau, Guben, kon de vijand in enkele sectoren terrein winnen. Tussen Pyritz en Kallies in Zuid-Pom- meren werden de aanvallende bolsje wieken in wisselvallige gevechten verdre ven en 26 vijandelijke tanks vernietigd. Onze troepen bieden den op de Tucheler heide en ten westen van de Weichsel naar het noorden opdrinsenden vijand verbit terde tegenstand. De bezetting van Grau- denz sloeg hevige aanvallen af. In de afweerslag om Oost-Pruisen be haalden onze dappere divisies op den met sterke strijdkrachten losstormenden vijand een nieuw afweersucces en vernie tigden 64 vijandelijke tanks. In Samland zijn ten westen van Koningsbergen hevige aanvals- en afweergevechten ontbrand, waarin zich ook Duitse zeestrijdkrachten met krachtige uitwerking mengden. In Koerland zijn de doorbraakpogingen der bolsjewieken ten noordwesten van Doblen ondanks uitbreiding tot nieuwe sectoren ook gisteren gestrand op de weer standskracht van onze troepen. Door het optreden van sterke formaties jacht- en slagvllegers tegen vijandelijke troepen, tankcolonnes en ravitailleringssteunpunten verloren de Sowjetrussen behalve vele do den en gewonden talrijke -tanks, kanonnen en voertuigen. In luchtgevechten en door luchtdoelartillerie wérden 46 vijandelijke vliegtuigen neergehaald. Na een hevig artillerievuur van vijf uur heeft het Brits-Canadese leger gistermid dag zijn grote aanvallen ten zuiden van de Nederrijn voortgezet. Zij mislukten in ons geconcentreerd afweervuur. In de sec tor Goch werden zij in de diepte van het hoofdgevechtsgebied tot staan gebracht. De sterke druk van het derde Amerikaanse leger op de flanken van onze stellings bocht aan de noordgrens van Luxemburg duurt voort. In felle afweer hielden cnze stempeld als een „bibliophiele uitgave in 19de-eeuwse uitvoering van vrienden der Vrijheid" -vraagt zij 1.25. Heel deze brave liberale, kinderlijk-natio nale poëzie, die ons eerst als „vaderlands" ls Ingestampt op school, die daarna in tal van uitgaven van de „Nieuwe Orde" is uitgebuit, wordt ons nu als illegale vrij- heidstroost gepresenteerd, maar kon ook al evengoed dienen om het geschokt gemoed van minister Burger of de nieuwe onder duikers in bevrijd gebied te zalven. Ach, dat „kostelijke goed" van de „vrijheid van spreken", die het eerste liedje bezingt! Hoeveel „vaadren" zijn er voor géstorvefi, hoeveel kinderen zullen er nog- voor ver moord worden! Ook deze „illegale" poëzie doet geen kip kwaad, maar brengt helaas ook geen ei voort. „Ferme jongens, "stoere knapen, foei hoe suffend staat ge daar!" Een klop op de schouder, de glimlach van een vriendelijken ouden heer met bak kebaardjes: „Zeg eens! 'k Hoor u altijd dromen Van den goeden ouden tijd: Zqu er... denk ik dan met spijt, Nooit een goede, „nieuwe" komen?... Maak' te schande, maak' te schande Al die prijzers van 't Verleen! Zorgt, dat Vroomheid, Vroedheid, Vlijt, 'f Zwaard zij van den „nieuwen" Tijd. De argeloze, die het illegaal' koopt om zich het hart te sterken aan vage toespe lingen, bekijkt ongetwijfeld na deze woor den met enig wantrouwen het blozende bakkebaardengezicht voorin. Let op... wie goed kijkt, ziet dr. Heye knipogen. Met heel deze clandestiene herdrukkerij is alles te bewijzen. En niets. Blijkbaar komt het toch weer op eigen gedachten aan. En die zijn blijkbaar zo weinig voor radig, dat al dit kostelijke „Ossekop" en „Pannekoek "-papier wordt gebruikt voor oude strosniiders en negentiënd ëeüwse hapsnurkers. En de moedige strijders van heden kletsen elkaar onvervaard om de oren met de koude kliekjes van eergiste ren. Maar gewoon eten voor de mensen, die nü willen leven, brengen ze niet. M. WOLTERS Het toppunt van bombast èn voze rhe- thoriek wordt, in de nieuwe bundels clandestiene p'oëzte bereikt in „Het liefste vaderland" van W. Wenk, met de irriteren de kinderachtige veertienvoudige 'herhaling van „O neen, o neen, o neen, o neen!'!', die bovendien regelrecht tegen de bondge noten zijn gericht en die deze uitgave vol komen belachelijk maken. Een Duitse pro- paganda-centrale zou het werk dezer ille galen niet kunnen verbeteren! „Wat is het liefste vaderland? Zou 't Frankrijk zijn of Engeland? Zij noemen zich beschaafd op aard, Daar kunstzin zich aan weelde paart? O neen, o neen, o neen, o neen! Dat is het niet, zoek'elders heen. Zij „noemen" zich beschaafd, proeft U de fijne ironie? •- Of, ietwat duidelijker: „Wat is het liefste vaderland? Het Turkse rijk, der Russen land? Daar waar slechts willekeur regeert, Of slavernij den mens onteert? O neen, o neen, 'o neen, o neen! Dat is het niet, zoek elders heen!" Inderdaad, waarde clandestiene vriend, zoek elders heen, want u bereikt met deze siotte, verwarde keuze slechts nog grotere verbijstering in uw gelederen en - wat ik erger vind gij bederft de smaak voor goede poëzie bij het argeloze Nederlandse volk, dat uit medelij den met de koude drukkerij en het om zich „het hart te verwarmen" wellicht drie gulden geeft voor deze kat-in-de- zak, die een politieke kater blijkt. Tot slot een woord over een „Kleine bloemlezing "uit dé ge dichten van J. P. Heye" van de „Neder landse Uitgeversmaatschappij te Amster dam". Voor acht blaadjes in een school- schrlftomslag kostelij k-bombastiSch be- Nieuwe clandestiene III Bo'sj swistsn peg en naar Stzttin door te stot2n BERLIJN, 20 Febr. De belangrijke fro'ntsector CrossenFiirstenbergFrank fort—KüstrinKienitz zal hoogstwaar schijnlijk zeer spoedig in het brandpunt der gebeurtenissen staan, zo verneemt men te Berlijn van welingelichte zijde. Tegelijkertijd maakt men er te Berlijn opmerkzaam op, dat de keten der slagen in de driehoek PyritzStargardAriïs- walde niet breekt. De Sowjets voeren hier nieuwe reserves aan, ten einde hun po ging naar Stettin door te stoten te for ceren. De Duitse leiding acht dit gebied zo belangrijk, dat zij niet slechts door krachtige afweer, doch ook door voort durende aanvalsactiviteit haar doelen, welke zij zich in dit gebied heeft gesteld, nastreeft. troepen stand tegen de vijandelijke storm loop en verhinderden na gering terrein- verlies in de diepte van het gevechtster rein de doorbraakvoornemens van den vijand. De sinds weken in de sector van Remich voortdurende Amerikaanse aanval len zijn gisteren in hevigheid en omvang toegenomen. In Saarlautern hebben onze troepen- vijandelijke aanvallen uiteenge slagen en gevangenen gemaakt. In de sector Forbach werden concentraties van den vijand door onze artillerie doeltref fend bestreden. Ten oosten daarvan staan de Picherer hoogten en enkele plaatsen ten noorden van Saargemiind in het brandpunt van nieuwe vijandelijke aanval len. D" op het noord- en oostfront van St. Nazaire aanvallendeAmerikanen werden doof ons garnizoen in gevechten op korte afstand of in tegenaanvallen afgeslagen. Bij heel geringe eigen verliezen waren de verliezen van den vijand aanzienlijk. Ten oosten van de Monte Cimone in de Centrale Etruskische Apennijnen onder nam de vijand de gehele dag talrijke plaatselijke aanvallen zonder noemens waardig resultaat. Anglo-Amenkaanse terreurformaties vie len verscheidene plaatsen in Westfalen als mede de stad Wezel aan de Nederrijn aan. In het gebied van Zuid-oost-Duits- land waren vooral Wenen en Graz op nieuw het doel van vijandelijke terreur- vliegers. Des nachts waren aanvallen van Britse formaties gericht op Erfurt en op enige-plaatsen in het gebied van Saksen. Het vergeldingsvuur op Londen duurt met sléchts geringe onderbrekingen voort. MADRID, 20 Febr. Het Madrileense blad Ya publiceert een verslag van een juist naar Spanje teruggekeerden corres pondent, die tot de volgende conclusies komtOndanks alle verwoestingen, vooral van de spoorwegstations, door de Anglo- Amerikaanse luchtmacht, gaat heft leven in de Duitse hoofdstad zijn gewone gang, hetgëen op de neutralen waarnemer een zeer sterke indruk maakt. De stille en on bekende helden van de Duitse spoorwegen zorgen er zelfs tijdens luchtalarm en lucht aanvallen voor, dat de treinen punctueel vertrekken. Vis en vlees zijn weliswaar,, sterk gerantsoeneerd, maar groente is er in t vloed en op iedere tafel verschijnen nog Wittebrood en boter. Uiteraard zijn de maaltijden niet meer overvloedig. Sinds 1 Sept. van het vorige jaar zijn de schouw burgen en concertzalen gesloten, doch van de bioscoop wordt nog een druk gebruik gemaakt. Ook zijn gevoel voor humor heeft de Berlijner niet verloren. Men vertelt el kaar actuele grappen, lacht er om en mar cheert dan, meestal nogal bejaard en vel licht met een lange grijze baard, dapper mee in de Volkssturm. Zur Behebung von zweifeln wird darauf aufmeiksam gemacht, dass zur Meldung bei der Aussenstelle Holland des W.B.K. Ausland auch alle diejenigen Reichsdeut- schen verpflichtet sind, die bis Ende August 1944 ihre Meldung schon einmal abgegeben haben. Femer haben sich zu melden: alle UK.-Gestellten und Ausge- musterten. Nichtbefolgung dieses Befehles zieht Bestrafung nach sich. Alle wehrpflichtigen Reichsdeutschen, die jvestlich der IJssellinie wohnen, ha ben sich beim Meldekopf Amsterdam, Joh. Vermeerstraat 55, Tel. 95626 oder über Wehrmachtvermittlung zu melden. Wehrbezirkskommando Ausland, Aussenstelle Holland Groningen, Vismarkt 54, Femruf 26 467. Januari en Februari waren altijd de stilste in de oorlogsbedrijvigheid der Duitse duikboten. Ook in de „grote ja ren", waarin vele millioenen tonnen Britse en Amerikaanse scheepsruimten te gronde gingen, dwong het winterweer gewoonlijk een scherpe daling in de ver- liescurve af. En juist in deze zelfde maan den (o, wonderlijke tegenstelling) duiken thans de duikboten andermaal op. Het weermachtsbericht van j.l. Zater dag was niet het eerste, waarin zij wer den vermeld.. Het was echter wel bijzon der kenmerkend. Duikboten en torpedo- vliegtuigen vervolgden in samenhangende operaties .een goed beschermd convooi, dat oorlogsmateriaal naar de Sowjets Russische haven Moermansk brengen moest. Op 11 Februari brachten vliegtui gen in de Noordelijke IJszee vier vracht schepen uit dit convooi tot zinken. Zij verzwakten verder de verdediging aan zienlijk door bovendien vijf der begelei dende torpedojagers te vernietigen. Let terlijk in het zicht van de haven Werd het convooi echter door Duitse duikboten nog zwaarder getroffen. Toen de laatste torpedo's hun werk hadden verricht, wa ren uit dit ene convooi elf zwaar beladen vrachtschepen met een totaal van 71500 brt. en zeven torpedo-jagers verdwenen, waarschijnlijk bovendien nog vier an dere' schepen, waaronder een kruiser. De oorlogvoering der Britten en Ameri kanen in het westen is in sterke mate afhankelijk van wegen over water, waar langs oorlogsmateriaal en reserves de frontlijn moeten bereiken. Het is niet nodig daarbij opnieuw het probleem der grote havens in herinnering te brengen of de diepere zin van „V-2" in verband met Antwerpen te verklaren. Niets heeft duidelijker aangetoond, dat de Anglo- Amerikaarise scheepruimte-"voor de krijg voering op twee wereldfronten nog altijd op de rand der mogelijkheden balanceert, dan het verhitte debat in de V. S. over het gevaarlijk samenvallen van Mac Ar thur's offensief tegen de Philippijnen met Von Rundstedt's December-operaties in België. Onder deze omstandigheden is het dub bel kenmerkend, dat omvangrijke scheeps ruimten en aanzienlijke hoeveelheden Amerikaans oorlogsmateriaal nog altijd voor de Sowjet-Unie nodig blijven. De enorme hoeveelheden krijgstuig, die Stalin week na week in de Poolse trechter stort, doen wellicht een ogenblik de gedachte rijzen, dat alle Bolsjewistische verzoeken om hulp in het verleden slechts een nieuwe schijnbeweging betekenden om Duitsland in slaap te wiegen en de wereld te mislijden over de werkelijke Sowjet- Russische krachten. Het is duidelijk, dat Roosevelt en Churchill nu die Sow jet-Rus sische kracht op ruime schaal aan de dag; is getreden, hun overbelaste transportvlcot niet voor de Sowjet-Unie zouden doen varen, wanneer dit voortzetten van het offensief in het oosten niet rijkelijk nodig was. Hun eigen militaire mogelijkheden in Westelijk Europa zowel als in Oost-Azië zijn immers van dezelfde transportvloot afhankelijk. Daarmee is aangetoond, dat de wegen over waten voor de drie grote fronten van deze oorlogsphase even beslis send zijn. Churchill heeft het nodig gevonden zij nerzijds het duikbootgevaar in herinnering te brengen, nog vóór van een hernieuwd optreden op grote schaal kon worden ge sproken. Hij deed het niet zonder reden. Nadat aan Britse en Amerikaanse zijde het duikbootgevaar reeds definitief bezwo ren heette door afweermiddelen, die inder daad gedurende vele maanden de verliezen, tot een minimum deden dalen, blijken nieuwe Duitse vindingen op hun beurt de afweermiddelen op een zware proef te stellen. Het „Duikboot-oog", een motorloos Heli- coptère is een uitkijkpost, honderden me ters boven de waterspiegel. Daarmede waarborgt de duikboot zich niet alleen tegen onverwachte aanvallen, zij zoekt ook van grote afstand haar prooi. De „Die- se! luchtmast" maakt het mogelijk, met de Dieselmotor onder water te blijven varen, waar voorheen accumulatoren een beperkte duiktijd voorschreven. Daarmede is de duikboot onafhankelijk in haar be wegingen geworden. De „water-ezel" is een op sleeptouw genomen imitatieduikboot, die de vijandelijke geluidsapparaten mis leidt en vijandelijke dieptebommen tot zich trekt. Het duikboot-seizcen is nog niet goed begonnen of reeds tekenen zich duidelijk de nieuwe mogelijkheden af. De water wegen der geallieerden worden andermaal bedreigd. Bedriegen de voortekenen niet, dan zullen zij nog nadrukkelijker van zich doen spreken in het voorjaar, wanneer ook de oorlog te land zijn nieuwe gezicht krijgt. LISSABON, 20 Febr. De Brusselse om roep heeft bekend gemaakt, dat het Bel gische kabinet besloten heeft, lichting 1941 op 20 Maart op te roepen. Het kabi net besloot verder, dat mijnwerkers niet zullen worden opgeroepen en dat zij, die reeds opgeroepen werden, weder naar de mijnen zullen teruggaan. Ook de thans in het leger dienende mljnbouw-ingenieulrs zullen naar de mijnen terugkeren. De zon gaat op 22 Febr. onder om 18.05 uur en op 23 Febr. op om 7.41 uur. Maan op 22 Febr. onder om 5.15 uur en op om 13.19 uur. V.M. 27 Febr., L.K. 7 Maart, N.M. 24 Maart, E.K. 20 Maart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1