HET DAGBLAD P Pantsers voor Kottbus Hevige afweergevechten tussen Lauban en Cuben Activiteit van Duitse luchteskaders Doorbraak bij Gogh mislukt VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Situatie aan. het Oostfront Strijd in Pommeren neemt toe Tot 's morgens vijf uur binnen blijven Nieuwe bon voor vlees Wanproducten van vaderlandsliefde Ingelicht m Britten verforen een derde van hun gehele koopvaardijvloot BERLIJN, 19 Febr. Ten noorden van Sorau moesten de bolsjewisten, aldus meldt Interinf van de centrale sector van het oostelijke front, naar het oosten terugtrekken, waardoor voorlopig de be dreiging van het belangrijke spoorweg knooppunt Kottbus is uitgeschakeld. Aan gezien de bolsjewieken echter sterke tankstrijdkrachten hebben aangevoerd, verwacht men, dat zij hun doorbraakpo gingen met toenemende snelheid zullen hervatten. Op alle oorlogstonélen tussen Breslau en de Oderlus bij Crossen zijn weer tal rijke Duitse luchteskaders in de strijd ge weest. Zij stelden de twee laatste dagen behalve 42 kanonnen 74 Sowjet-tanks bui ten gevecht. Felle tweegevechten werden in de lucht geleverd. Ten oosten van Gubel hebben Duitse tankstrijdkrachten den ten westen van Crossen over de Bober gezetten tegenstan der teruggedrongen. Voor de verdedigingsgordel van Breslau trekken de bolsjewieken talrijke batterijen samen, aangezien zij de aanwezige strijd krachten niet voldoende achten voor een algemene aanval. Ten zuidoosten van Stettin stoten ter weerszijden van Arnswalde felle aanvallen en tegenaanvallen zwaar op elkaar zonder dat een partij noemenswaardig succes heeft behaald. De bolsjewieken halen in ijlmarsen verse strijdkrachten aan om de al twee maal mislukte poging de Odermonding te bereiken, te hervatten Ook in het penetratiegebied bij Konitz hebben de bolsjewieken aanzienlijke ver sterkingen aangevoerd zonder dat de ver wachte grote aanval nog is begonnen. Het garnizoen van Posen verdedigde zich in het centrum der stad verbeten tegen ver over machtige -strijdkrachten en ondanks de bijna onafgebroken beschieting. De uitnodi ging zich over te geven werd opnieuw af geslagen. De felheid van de slag In Oost-Pruisen Is weer tot een hoog peil gestegen. De Sow- jetrussisehe acties ten zuiden van Brauns- berg en bij Mehlsack hebben de aard van grote aanvallen aangenomen. Bij Brauns- berg wonnen zij, bij zware verliezen, geen terrein, "bij Mehlsack drongen ze het Duitse hoofdgevechtsveld binnen, waar reserves de stoot pareerden. Het Duitse luehtwapen brak, de aanvalstoppen uiteen. Van de zuidelijke vleugel meldt Interinf: De bolsjewieken oefenden druk uit op de Duitse stellingen in hun vooruitspringende frontbocht zuidelijk van het Opper-Sile- zïsche industriegebied. Bij Schwarzwasser gingen de Duitse troepen tot de tegenaah- val over en dreven den tegenstander terug. De gevechten bij het bovenste bruggen hoofd ten noorden van Ratibor bleven van plaatselijke aard, ofschoon de bolsjewieken hun inspanningen verdubbelden. BERLIJN, 19 Febr. Het eerste Cana dese en tweede Britse leger hebben gister middag na zwaar trommelvuur vooral in de sectoren ten zuiden van de weg Kleef Kalkar en ter weerszijden van de weg Kleef —Gogh hun doorbraakpogingen hervat, al dus meldt Interinf. Een tankcolonne slaag de er in, door te dringen tot in het noor delijke deel van Gogh, doch moest terug trekken. Pogingen om de stad voerbii te trekken werden verijdeld. Nog in de loop van de nacht werden alle penetraties door tegenaanvallen opgeheven en de hoofdge vechtslinie overal heroverd Ook in de Schnee-eifel gingen de Ameri kanen gisterochtend ten zuidoosten van Prum over een breedte van twaalf km. tot de aanval over. Duitse tegenaanvallen tegen minder belangrijke penetraties ziin/'aan de gang. Uit het bruggenhoofd aan de Sauer vielen de Amerikanen ook tegen de zuidelijke flank van deze frontbocht met sterke ge concentreerde strijdkrachten voor door braakpogingen aan. Zij konden worden af geweerd. 2e JAARGANG Nr. 349 WOENSDAG 21 FEBRUARI 1945 Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. BERLIJN, 19 Febr. De militaire correspondent van het D.N.B., Martin Hallensleben, kenmerkt de situatie aan het Oostfront heden aldus, dat de zich voltrekkende nieuwe opmars van beide partijen een spoedig los breken van nieuwe grote gevechts handelingen waarschijnlijk maakt. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH- RER, 19 Febr. Het opperbevel der weermacht deelt mede: Onze concentri sche aanvallen op het Granbruggenhoofd maken goede vorderingen. In Slowakije werden de in hevigheid afnemende vijan delijke aanvallen afgeslagen. Tussen Bielitz en Schwarzwasser en noordelijk van Ratibor, waar vijandelijke aanvallen en eigen tegenaanvallen elkan der afwisselen, is de toestand niet ver anderd. Een volledig afweersucces be vochten onze formaties in de sector StrehlenKanth tegen buitengewoon he vige Sowjetaanvallen. Het garnizoen van Breslau verdedigt zich vastberaden tegen den uit het zuiden en zuidwesten aan vallenden vijand. In het gebied ten zuidoosten van Lauban wierpen onze pantserwagens de Sowjets terug. Aan het front noordelijk van Lau ban tot oostelijk van Guben leverden onze troepen hevige afweergevechten. In Pommeren, noordelijk van de lijn Kö- nigsbergDeutsch-Krone namen aan beide kanten nieuwe strijdkrachten deel aan de slag, die daardoor aan hevigheid toenam. Daarbij schoot een gevechtsgroep in samen werking met de luchtmacht 49 vijandelijke tanks stuk. Op de Tuchelerheide en noord westelijk van Graudenz werden geringe aanvangssuccessen van den vijand afge grendeld. In Oost-Pruisen versterkten de bolsjewis ten zich zuidelijk van'Braunsberg en noord oostelijk van Mehlsack. In de zware afweer gevechten werden volgens tot dusverre ont vangen rapporten 41 Sowjettanks vernield. In Koerland, noordwestelijk van Doblen, mislukten door tanks en slagvliegtuigen gesteunde doorbraakpogingen van verschei dene vijandelijke infanteriedivisies. In de wateren voor Llbau werd een Sowjetmotor- torpedoboot vernietigd, een tweede zwaar beschadigd. Formaties jacht- en slagvliegtuigen ope reerden tegen vijandelijke tanks, geschuts- stellingen en colonnes. Meer dan dertig tanks, talrijke batterijen en verscheidene honderden auto's werden vernield, resp. zwaar beschadigd. In luchtgevechten en door luchtdoelgeschut der luchtmacht ver loren de Sowjets 45 vliegtuigen. Ook gisteren strandden in het westen de hevige aanvallen van het le Canadese leger in het gebied ten oosten van Kleef en aan de Maas op de vastberaden tegenstand on zer troepen. Alleen in de sector Gogh maak te de vijand geringe vorderingen. Amerikaanse strijdkrachten, die in de avonduren bii Linnich de overgang over de Roer wilden forceren, bleven ln het afweer- vuur steken. Aan de grens van Noord- Luxemburg vallen formaties van het 3de Amerikaanse leger sedert gisteren tegelijker tijd aan de zuid-oosteliike rand van de Schneeeijel in zuidelijke richting en uitliet Saurbruggenhoofd in noordelijke rienting aan. De aanvallen werden reeds spoedig in hevige gevechten om plaatsen en stellingen opgevangen, gedeeltelijk door tegenaanval len. In de sector Remich aan de Moezel leefden de gevechten weer op. Op het Saar- bruggenhoofd wordt gevochten om stellings sectoren ten oosten van Forbach. Bii eigen tegenaanvallen in het gebied van Saar- gemünd werd verloren gegaan terrein her overd. In Midden-Italië duurt de gevechtspauze voort. Anglo-Amerikaanse terrsurbommenwer- pers ondernamen vrij zwakke aanvallen op West-Duitsland. Amerikaanse formaties lie ten bommen vallen op woonwiiken in LInz. Londen lag ook gisteren onder ons lange- afstandsvuur. Het ravltailleringsschip, dat volgens het weermachtsbericht van 18 Februari dcor torpedo's van onze zeer kleine auikooten was getroffen, is blijkens definitieve waar nemingen voor de mond van de Theems gezonken. Beschikjking van den höheren ff- und Polizeiftihrer en Generalkommissar fiir das Sicherheitswesen betreffende de verlenging van de tijd gedurende welke zich in het bezette Nederlandse gebied niemand op straat mag bevinden. DEN HAAG. 19 Febr. Met ingang van 10 Februari 1945 wordt voor het bezette Nederlandse gebied het einde van de tijd, gedurende welke zich niemand op straat bevinden mag, vastgesteld op vijf uur. Het begin van genoemde 'tijd blijft on gewijzigd 20 uur. Verder gaande plaatse lijke beschikkingen, die reeds zijn uitge vaardigd, vallen hier buiten. Den Haag, 30 Januari 1945. De höhere ff - und Polizeiführer und Generalkommissar für das Sicherheitswesen wg. RAUTER, ff- Obergruppenfiihrer und Ge neral der Waffenff und Polizei. DEN HAAG, 19 Febr. Gedurende het tijdvak van 25 Febr. tot en met 3 Maart a.s. geeft bon 336 van de derde noodkaart in de provincies Noord-Hol land, Zuid-Holland en Utrecht recht op het kopen van li rantsoen vlees. Indien in sommige distributiekringen vlees voor radig is, mag op bon 336 reeds onmid dellijk worden gekocht en afgeleverd. Volgens Reuter wordt officieel bekend gemaakt, dat Churchill Maandag weer ln Groot-Brittannië is aangekomen. Uit Aithene heeft Churchill een bezoek gebracht aan Cairo, waar hij drie dagen is geweest. Ook Eden is weer terug. Volgens berichten uit Washington ver luidt in politieke kringen, dat er wellicht toch nog een mogelijkheid bestaat, dat De Gaulle een ontmoeting heeft met Roosevelt. Zoals wij in een deel onzer oplaag reeds meldden, had De Gaulle een samenkomst met president Roosevelt geweigerd. „Den Vaderlandt getrouwe" bevat 3 van 23 bladzijden het volledige Wilhelmus, wat Geuzen- en Valerius-liederen en en kele der kinderachtigste, gezwollen „vader landse" liederen uit de tijd zonder vader land, uit de negentiende eeuw. toen aller lei brave schoolmeesters op Duitse wijzen en naar Duits model hier plotseling „pa triottische" poëzie gingen vervaardigen, die wij als kinderen helaas nog op school heb ben moeten leren. Slecht en onnatuurlijk van melodie, slecht en onnatuurlijk van taal. De beweging voor volksmuziek in de voormalige A.J.C. en de overige jeugdbewe ging heeft zich terecht tegen deze wanpro ducten verzet. Wat zegt men b.v. van het zinledige ge bral van „Holland bovenal" van mr. H. S. Spandaw, die acht coupletten achter el kaar stomweg her haalt. dat van alle landen, talen, zeden, meisjes, vrouwen, dichters, vorsten, de Hollandse variëteiten hem het „meeste waard" zijn? En werkt deze koopmansterminologie, hier toegepast met de kop-van-jut-virtuositeit van „alle vogels vliegen, alle... mussen vliegen, alle... Nieuwe clandestiene II vinken vliegen, alle... olifanten vliegen" niet belachelijk als men verneemt, dat alle zeden hier het meeste waard zijn, daar zij (alleen hier) niet bedorven zijn en '„vreugd en godsdienst hand aan hand gaan™" Rechtaf onbehoorlijk-ironisch van goed- Nederlands standpunt is het couplet, dat nare toespelingen bevat omtrent het ver schil in levensstandaard tussen de ko ninklijke famielje en die van ons: echt een mooi liedje voor de werkelozen van 1930 en de bonnen- en bommen-slachtoffers van 1940'45: Van alle vorsten hier op aard, Is Neerlands Koning 't meest mij waard: Zijn welvaart is de mijne!! 't Mocht wat: de Oranjes hebben een heel aparte welvaart, goed-onderscheiden van die van het volk, dat mr. Spandaw laat juichen, dat onze wieg gelukkig, stond op dezelfde grond als die van Prinz Bernhard Von Lippe-Biesterfeld(iHerzog Heinrich Von Mecklenburg Schwerin Herzogin Emma von Waldeck-Pyrmont grootvor stin Anna Pawlowna van Rusland enz. enz. en dat we heel blij mogen zijn, dat ook eens ons graf vlak naast dat van de Oranjes mag staan. Niet al te vlak bij na tuurlijk. Even knullig en belachelijk van gedachte en poëzie is de kooprüans-vaderlandsliefde van A. van der Hoop: „Dat onze welvaart groei. Dat onze handel bloei". „In rust en vreê! Zó daal' uw zegen neer!" Van dezelf de is er „haal uit maar, haar uit maar, alles kost een dubbeltje", een fel-vader- lands-(koopmans)-gedicht tegen de concur rentie van de Belgen: „Zij zullen, hem niet hebben, Den vrijen Scheldestroom" (Zijde gij benukt? Santee, zulle!) en ten slotte al weer een ondergrondse illegale stoot tegen de Illegale verzetsbeweging en een pleidooi voor exminister Burger: „Betreedt den weg van 't goede en waar, „Die leidt ter zegepraal: „Laat „oproerkreet" en „moordleus" daar, „Waar voer een vrije taal!" of: „Kamp voor beschaving, kamp voor- 't recht, „Voor orde, plicht en wet. „Schoon valsche vroomheid, sluw en slecht, „zich tegen u verzet." Zeer onaardig tegenover Gerbrandy! Heel typisch en veelzeggend voor wie weet, dat geen vergissing zonder zin is, wordt haard vervangen door aard en wor den de dappere strijders uitgenodigd wil lig goed en bloed t© offeren „en eigen huis en aard!" M. W. Het ingenieursbureau dat Amsterdam overstroomd heeft met een brochure, die zonder verdere kosten" dan het dun ne brochuretjè a f2.40) Jicht in a'ue ka mers en de'keuken" beloofde en dat daarmee velen die geen dynamo hadden, een kool stoofde bood mij f2.40 aan benevens twee tekeningen. De tweeveertig moest ik terugsturen. Het bedrag is nog niet voldoende voor een stompje kaars, laat staan voor Jicht in alle kamers èn de keuken", dat mij beloofd was. Eti het weegt zeker niet op tegen al mijn verlo ren illusies betreffende verlichting en waarheid-in-aankondigingen. De twee geestige, bij wijze van ingezon den stuk, toegezonden tekeningen druk ik echter graag af, al moet ik het zegevie rende uitroepteken van „Opgelucht!" ver anderen in een vraagteken en al moet ik het blijspel in twee bedrijven aanvullen tot een drama in drie acten. De tekenin gen 1 en 2 zijn dus van het ingenieurs bureau Wemo, tekening no. 3 is van mij: Hier aanschouwt u meneer Ziegraag, die meende zonder verdere kosten"- dan de uitgave voor het brochuurtje licht te hebben. Achteraf leest hij, dat hij maar moet zien aan een dyna mo te komen. Ze hadden hem even goed om een pond boter kunnen vra gen. Hij voelt zich -J zivaar gegrepen. Zou hij ooit f2.40 voor het boekje betaald hebben als, het had geheten: „Hoe maak ik licht met de verdwenen dynamo van mijn gestolen fiets?" Let op zijn welsprekende gelaats uitdrukking! Het tweede be drijf stelt voor, hoe de argeloze Zie- graag, die inmid dels al zijn vrien den heeft uitgeno digd voor een gezel lig avondje bij het nieuwe licht, vol gens het oude de vies: „Niet goed, geld terug" zijn f 2.40 terugkrijgt en zich daarin argeloos verheugt. Thans zijn de vrienden allen bij een op een gezellig avondje en de heer Ziegraag heeft juist allen uitvoerig en omstandig ingelicht over de nieuwe uit vinding van „tlcht in alle kamers en keuken". Men ziet het resultaat en lette speciaal op de verschillende uit drukkingen van de gezichten! i TIJL BERN, 20 Febr. De Engelse nieuws dienst meldt: Meer dan 3.000 Britse koop vaardijschepen zijn tijdens de oorlog tot zinken gebracht'. Ongeveer een derde van de gehele koopvaardijvloot werd vernietigd. Dit ziin de feiten, die gepubliceerd wor den in het jaarverslag van de Britse scheep vaart. Bij het- uitbreken van de oorlog be droeg het aandeel van Britse schepen in de gezamenlijke tonnage der Verenigde Sta ten van dertig millioen brt. 17.5 millioen brt. Per eind 1943 waren 22 millioen brt. der vloot van de verenigde naties door vijandelijk optreden vernietigd. In het jaarverslag van de Vereniging van Deense reders wordt vermeld, dat de oorlogs verliezen der Deense koopvaardij vloot tot dusver 204 schepen met een inhoud van 421.642 brt. bedragen hebben. Daarbij heb ben 1255 Deense zeelieden bit de vervulling van hun plicht het leven gelaten. HAARLEM DIEFSTALLEN. Dieven hebben kans gezien uit het pakhuis van een aardap pelenhandelaar in de Kennemerstraat 1700 kg. aardappelen te stelen. Een filiaal van een levensmiddelenbe- drijf kreeg eveneens bezoek van inbre kers, die 75 pakjes puddingpoeder, 600 stuks kleizeep, 4 kg. tapioca-sago, afwas- middel, dertien jutezakken en drie heng selmanden meenamen. Een bewoner van de Riouwstraat deed bij de politie aangifte van diefstal van vier fietsen, vier konijnen, twee hectoliter cokes en een vloerkleed, uit een berg plaats achter zijn woning. Uit een huis aan de Gysbrecht van Aemstelstraat verdwenen bedden, lijfgoe deren en andere kledingstukken,. Ten nadele van de gemeente is uit een school aan de Kamperstraat een grote partij hout gestolen. De zon gaat op 21 Febr. ander om 18.03 uur en op 22 Febr. op om 7.43 uur. Maan op 21 Febr. onder om 4.12 uur en op om 12.30 uur. V.M.. 27 Febr., LJt. 7 Mrt., N.M. 14 Maart, E.K. 20 Maart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1