Succesvolle afweerstrijd in
noordelijke Ardennen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Uit zelfbehoud
Amerikaanse versterkingen naar
het front bij Straatsburg
Veroveringen in
Maginotgebied
De brandpunten in
het Westen
Door ze'lfgegraven tunnel
ontsnapt
Vijandelijke aanvallen
aan Saarfront gestuit,
Arrestatiebevel tegen
Eam-aanvoerders
Luchtaanval op Tokio
...ging in rook op"
Reeds 300 doodvonnis
sen in Frankrijk
Britten ontvangen Sowjet-
onderscheidingen
Gebruik van rijwielpaden
verplicht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 9 Jan. Het opperbevel van
de weermacht deelt mede:
In de noordelijke Ardennen lever
den onze troepen ook gisteren harde,
doch succesvolle afweergevechten
met de sedert 9 de middag tussen
Salm en Ourthe opnieuw tot door-
braakaanvallen overgaande Ameri
kanen. Bij tegenaanvallen werden tij
delijk ontstane leemten in het front
gesloten en talrijke gevangenen ge
maakt, In enkele fel omstreden plaat
sen ingesloten eigen strijdkrachten
baanden zich al strijdende de weg
vrij. De poging der Amerikanen om
ten zuidoosten van Bastogne de daar
vooruitspringende bocht in onze stel
lingen af te snijden, is door de aan-
valssuccessen der laatste dagen uit-
eengeslagèn.
Aan de westelijke uitlopers der
Beneden-Vogezen en in het gebergte
zelf mislukten vijandelijke tegenaan
vallen met zware verliezen voor den
vijand. In de Rijnvlakte ten zuiden
en zuidoosten van Weissenburg in
de Elzas hebben onze troepen het ge
hele voorterrein van de Maginotlinie
veroverd en hun penetratie in de.
versterkingen in harde bunkergevech
ten uitgebreid en verdiept. Aanvallen
van vijandelijke tanks op ons brug
genhoofd ten noorden van Straats
burg werden afgeslagen. In het ge
bied ten zuiden van Erstein werd het
veroverde terrein van den vijand ge
zuiverd.
Door een zware luchtaanval op de
bekende badplaats Royan aan de mon
ding van de Glronde werd het groot
ste deel der stad met de grond gelijk
gemaakt. Alle ziekenhuizen werden
vernield. Ongeveer duizend Fransen,
de helft van de achtergebleven Inwo
ners, werden het slachtoffer van de
Anglo-Amerikaanse terreuraanval. De
overlevenden hebben geen levensmid
delen en kleding. De Duitse troepen
verloren dertien man.
In Mldden-Itallë treft het achtste
Britse leger nieuwe voorbereidingen
voor de aanval "aan de Adriatlsche
kust.
In Zuidoost Kroatië werd de ten
zuiden van Vukovar aan de Donau
aanvallende vijand met zware verlie
zen afgeslag'en.
In Hongarije zijn onze formaties ten
Zuiden van het Vertesgebergte' on
danks taal sowjetverzet tot ln het ge
bied ten noorden van Stuhlwelssen-
burg doorgedrongen. Tussen hét Ver
tes-gebergte, en de Donau sloegen zij
hevige vijandelijke tegenaanvallen uit
een. De dag en nacht op het oostelijke
front van Budapest gerichte bolsje
wistische aanvallen mislukten door
het verbeten verzet van de verdedi
gers. Aan weerszijden van de Donati
werden bil de afweer van talrijke aan
vallen opnieuw 99 bolsjewistische
tanks stukgeschoten en 98 stukken.ge
schut buitgemaakt.
Formaties Duitse Slagvllegtulgen
vernietigden, terwijl zij zich ondanks
het slechte weer en de sneeuwbuien ln
de strlld op de grond mengden, bo
vendien 27 Sowjettanks Luchtdoelar-
tlen pantserwagens stuk. In totaal ver-
tillerie van de luchtmacht s.choot nog
loren de bolsjewisten gisteren in Hon
garije 136 tanks,
In het westelijke'* deel van het brug»
genhoofd van Baranof aan de Welchsel
heerste wederzijdse gevechtsactiviteit.
BERLIJN, 10 Jan. De militaire
woordvoerder van de Wilhelmstrasse
verklaarde, dat de zwaarste gevech
ten van de winterslag in de Ardennen
thans worden geleverd tussen Mar-
che en Stavelot, en dat de brandpun
ten liggen bij Lernieux en noordwes
telijk van Laroche, langs de wegen,
die naar de Ardennen leiden.
Aan de zuidelijke flank van het
Duitse penetratiegebied concentreren
de gevechtshandelingen zich nog al
tijd op het gebied rondom Bastogne
en dat ten zuiden van Wiltz.
In Koerland werd bij plaatselijke aan-
vals- en afweergevechten ten. noorden
van Doblen een vrij groot-aantal tanks
vernietigd.
Onder bescherming van een gesloten
wolkendek wierpen Amerikaanse ter-
reurformaties gisteren overdag bom
men neer op plaatsen ln West-, Zuid
west- en Zuidoost-Dultsland.
Groot-Londen ligt nog steeds onder
ons vergeldlrigsvuur.
Eenheden van de marine schoten bo
ven de Golf, van Genua en voor de
Noorse kust negen vijandelijke bom
menwerpers neer.
GENEVE, 1.0 Jan. Volgens een
bericht van Associated Press hebben
tijdens de Kerstdagen 25 opvarenden
van Duitse duikboten, onder wie
enige commandanten, een vermetele
poging gedaan om te ontvluchten uit
het kamp in Arizona, waarin zij als
krijgsgevangenen waren opgesloten.
Zij ontkwamen dooreen 60 meter
lange tunnel, die zij drie meter
onder de grond, in een arbeid van
vele maanden, met kolenscheppen
hadden gegraven. Tot,dusverre zou
den pas zes hunner door de Ameri
kanen in het kamp teruggebracht
zijn.
Volgens Göteborgs Pos
ten heerst er ln Engeland als gevolg
van de beschieting met de Duitse ver
re-afstandswapens een grote Voning-
nood. Voor de oorlog waren er ln
Engeland ongeveer dertien millloen
huizen. Daarvan zijn er 4^ mlllioen
door bommen beschadigd. Een half
millloen ls zo goed als vernield.
Binnenkort zal zich een delegatie
van Britse "parlementsleden, bestaande
uit twee leden var het Hogerhuis en
acht van het Lag iis naar Sowjet-
Rusland begeveh.
Dezer dagen ls op Duitse bodem
een Grieks nationaal comité gevormd,
dat zich ln het bijzonder met de ver
zorging van de talrijke Griekse arbei
ders op Duitse bodem zal belasten.
Twee Roemeens-orthodoke pries
ters en de uitgever van een Roemeen
se krant zijn te Detroit tot gevange
nisstraffen veroordeeld, omdat zij
werkzaam waren geweest als agenten
van ex-konlng Carol, getracht hadden
hem ln de Vereenlgde Staten te bren
gen en propaganda maakten voor zijn
herstel op de Roemeense troon.
De SaadtstenpartiJ, de partij van
minister-president Ahmed Menez Pas-
Ja, heeft bij de algemene verkiezingen
In Egypte een overweldigende meer
derheid behaald.
HET DAGBLAD
Ie JAARGANS No. 316
DONDERDAG II JANUARI 1945
Uitgave: N.V, De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 3K Leiden.
Tel. 24996 Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN, 10 Jan. De geweldige
materiaal- en slijtageslag, waartoe de
gevechten in de Ardennen zich na het
uiteenslaan van het eerste Ameri
kaanse leger hebben ontwikkeld, door
het bijeenbrengen van niet minder
dan 34 tank- en infanteriedivisies der
Amerikanen, duurt voort.
Aan de noordelijke flank zetten de
Amerikanen als gevolg van de grote
verliezen van de vorige dag hun aan
vallen eerst Jn de middag voort. Het
zwaartepunt\ lag wederom tussen
Marche en de Salm, waar het eerste
Amerikaanse leger ernaar streeft een
beslissing brengende doorbraak tot
stand te brengen.
Weliswaar konden ln de buitenge
woon verbitterde en aan beide kanten
met grote verliezen gepaard gaande
gevechten enige penetraties niet ver
hinderd worden, doch de Duitse troe
pen slaagden er wederom in de door
braakpoging te verijdelen.
Aan de zuidflank werd de plaats
Flamlerge, die de vorige dag verloren
ging, omsingeld. Ten oosten van Fla-
mierge, om het bezit waarvan nog he
vig wordt gestreden, werden de Ameri
kanen met gevoelige verliezen ver naar
het zuiden teruggedreven.
In het gebied van Bastogne verlie
pen bij de plaatselijke gevechten de
Duitse acties tot verbetering van het
hoofdgevechtsten;ein succesvol.
Aan het Saarfront ondernamen de
Amerikanen ten zuiden van Bitscli op
verscheidene plaatsen krachtige door
tanks ondersteunde aanvallen, die ln
hoofdzaak met belangrijke verliezen
voor de aanvallers afgeslagen konden
worden.
In de noordoostelijke hoek van de
Elzas duurde de verbitterde worsteling
om de kazematstellmgen der Maglnot-
linl* tot ln de nacht voort. Een ge
pantserde Duitse gevechtsformatie
slaagde erin7 een ^aanzienlijk deel der
hindernissen op t'e mimen en lot aan
de voorste kazematten der Maginot
linie door te dringen.
Ten noorden van Straatsburg, waar
de Amerikanen aanzienlijke versterkin
gen. vooral artillerie, hadden aange
voerd, ondernamen deze na langdurige
artillerievoorbereiding voortdurende
aanvallen op sectoren der Duitse
bruggehoofdposltles. Eeh aanval van
een Amerikaanse tankbrigade, van
Rohrweiler uit naar het zuidoosten
ondernomen, bleef steken in het vuur
der Duitse artillerie. Het aanvoeren
van nieuwe versterkingen door de
Amerikanen doet veronderstellen, dat
zij van plan zijn het Duitse bruggen
hoofd in elk geval in te drukken.
Kispest ontruimd
Volgens zo juist ontvangen radio
berichten werd Kispest, de zuld-ooste-
lljke buitenwijk van Boedapest, volko
men ordelijk en zonder noemenswaar
dige verliezen aan mensen of materiaal
ontruimd. Hongaarse Infanterie, ff-
mannen en pantsergrenadiers hand
haafden hun stukgeschoten steunpun
ten zo lang tót de burgerbevolking
weggetrokken en ln de kelders van
andere wijken der stad overgebracht
wafe.
'Aan de westelijke rand van Kispest,
dus nog ver van de binnenstad, .be
trokken de Duitse en Hongaarse troe
pen de Intussen gereed gemaakte
tweede verdedigingsgordel. Afgeschrikt
door de vele verliezen, die zii door
mijnen hebben geleden, volgen de
bolsjewisten slechts aarzelend.
ZURICH, 10 Jan. Exchange
meldt uit Athene, dat de regering-
Plastiras een arrestatiebevel heeft
afgekondigd tegen de Eam-aanvoer
ders Porphyrogenis en Zevgos, den
commandant van de Elastroepen te
Athene en ongeveer 150 andere voor
aanstaande personen van de opstand.
Een ieder wordt gemachtigd de ar
restatie te verrichten. Het vermogen
der betrokkenen wordt in beslag ge
nomen.
In een andere verordening wordt
een zuivering onder het ambtenaren
corps, de politie en de recherche be
volen. Drie hogere politieambtenaren
werden reeds gearresteerd wegens
samenwerking met de opstandelin
gen.
Verliezen der Elas
De speciale correspondent te Athene
Robert Bigio meldt, dat de Elas de
helft van zijn strijdkrachten bij de
gevechten om Athene verloren heeft.
Plet aantal strijders bedroeg oor
spronkelijk 27 a 30.000 man. 1 Januari
dus vier dagen voordat- de Elas zich
uit Athene terugtrok, was hun aantal
reeds tot 13 000 geslonken, Er werden
ongeveer 12.000 gevangenen gemaakt,
van wie slechts 8.000 als strijdende
troepen beschouwd kunnen worden.
TOKIO, 10 Jan. Naar de zender
Tokio meldt, hebben 90 van de
Marianen opgestegen vijandelijke
vliegtuigen op 9 Januari op het
stadsgebied van Tokio brandbommen
laten vallen. De luchtafweer verdreef
de aanvallers, die zich in zuidelijke
richting verwijderden. Een aantal
vijandelijke vliegtuigen schijnt te
zijn neergeschoten. De schade ls
gering.
Voor H.H. rolcers! Een stichtelijke
instelling heeft de verkoop van. bij
beltjes en psalmboekjes op prima
rijstpapier, duizend blaadjes a f 1.50,
stopgezet, daar de boekjes rijstpa
pier, zelfs zonder psalmen, in de Jor-
daan al voor f 4.50 werden verkocht.
Onder deze omstandigheden en bij
hdt al te snel in rook vergaan van
vijftig blaadjes evangelisatiedromen,
heejt de vereniging besloten de ver
koop van rijstpapierpsalmen en -bij
beltjes voorlopig te staken en de ver
koop van 's Heren Woord voorlopig
te beschouwen als oneerlijke concur
rentie jegens de zwarie vloeitjes-
markt. TIJL.
Aanvragen noodkachels via winke
liers. Formulieren naar het Rijks
bureau voor metaalverwerkende in
dustrieën N.Z. Voorburgwal 326.
Lezer met onleesbare naam uit
Leiden. Uw klacht over den sno-
den bakker, die grote kwanta brood
voor f 6.verkoopt, kan ik niet ver
der behandelen, daar u geen naam
en adres geeft en de bakkers boven
dien op het ogenblik in Amsterdam
wel f 14.en f 16.vragen. Publi
catie van het adres van den overtre
der zou zijn clandisie slechts verho
gen.
Mevr. K. te L. Het adres van
het Loodswezen te IJmuideh is Ken-
nemerlaan 120, telefoon 4801, het
kantoor is dagelijks geopend.
TIJ.L.
LISSABON, 10 Januari Naar
Reuter lilt Parijs meldt, hebben
de Franse zuiveringsrechtbanken
tot begin Januari meer dan
300 doodvonnissen uitgesproken. Ver
der vonden 300 veroordelingen tot
dwangarbeid, 180 tot levenslange
tuchthuisstraffen plaats en werden
200 beklaagden vrijgesproken. Voor de
rechtbanken er zijn er 26 in
Frankrijk Ingesteld werden tot dus
ver 18700 processen, begonnen. Men
verwacht, dat in totaal 50.000 gevallen
behandeld zullen worden.
STOCKHOLM, 10 Januari. Vol
gens Radio Londen heeft de
Sowjet-Ambassadeur aan Lord Beaver-
brook en den minister van productie
Lyttelton „wegens bijzondere ver
diensten bij de organisatie der ravl-
talllerlngsleverantles aan de Sowjet-
Unle" Sowjetonderscheidlngen uitge
reikt.
De permanente onderstaatssecretaris
Sir Alexander Cadogan nam de onder-
scheldingen ln ontvangst voor veld
maarschalk Montgomery en den over
leden admiraal Ramsay, welke ver
leend 'werden „wegens voortreffelijke
operaties bij de bedwinging van het
kanaal en de Invasie van Frankrijk".
Toen in de nazomer van het vorige
jaar de verwachtingen in de be
vrijding en daarmede in een spoedige
terugkeer van normale toestanden
de bodem werd ingeslagen, moest het
vele Nederlanders wel lijken, aliof
de laatste steunpunten hun waren
ontvallen. Ze voelden zich rpoedeloos
en onzeker, en in dezelfde mate, waar
in de beproevingen zwaarder werden,
namen deze onzekerheid en deze
moedeloosheid toe. Niet vaak is ons
volk zo somber gestemd een Nieuw
jaar binnengetreden.
Wat nu? Ja, wat nu?
Men mag het misschien betreuren,
dat het geen nationale figuur is ge
weest, die in deze uren der zwaarste
beproevingen zo duidelijk en nadruk
kelijk als de Rijkscommissaris ac
tuele vragen omtrtmt leven en bestaan
van ons volk heeft gesteld. Maar dat
verandert toch niets aan het feit, dat
thans een woord is gesproken, dat
ons volk op dat ogenblik zozeer van
node had, een woord, dat niet alleen
verheldert en verduidelijkt, maar dat
ook door zijn pijnlijk-juiste formu
lering van de huidige problemen ap
pelleert aan ons verantwoordelijk
heidsbesef, aan onze beste national^
gevoelens en aan onze wil tot zelp
handhaving.
Welke tegenstellingen ln de loop
van de jaren der bezetting ook mogen
zijn ontstaan, hoe de politieke ont
wikkeling hier te lande ook moge
zijn geweest, het is alles onbelangrijk
in het aangezicht van de ontstellende
nood, welke ons uit zelfbehoud dwingt
in opperste saamhorigheid en met
alle krachten datgene te doen, wat
nog mogelijk" is om een catastrophe
te voorkomen. Thans moeten die Ne
derlanders verantwoordelijkheid dur
ven dragen, 'die met voorbijzien van
eigen en groepsbelangen zonder de
vrees voor een „collaborateur" te wor
den gehouden, het belang van het
gemenebest willen dragen. De grond
slag, die in de aanvaarding van de
werkelijkheid is gelegèn, is broed ge
noeg om samenwerking van alle, zich
verantwoordelijk voelende Nederlan
ders, mogeliik te maken. Nog langer
afzijdig te blijven staan betekent ook,
dat men een wel zeer grote verant
woordelijkheid ten opzichte van het
noodlijdende volk op zich laadt en
men zal deze houding ook met/geen
enkel redelijk argument kunnen mo
tiveren.
De Rijkscommissaris immers, heeft
er geen twijfel over laten bestaan,
dat van de zijde van de bezettende
overheid alle mogelijke medewerking
zal worden verleend aan het streven
der Nederlanders om de nood op te
heffen.
„Het gemeenschappelijk aanpakken
om de nood op te heffen onder een
ordenende leiding, die uit Nederlan
ders bestaat en die van Duitse zijde
alle mogelijke medewerking zal ver
krijgen, is de enige mogelijkheid om
de tegenwoordige situatie te verbete
ren", zeide de Rijkscommissaris. Te
recht merkte hij aan het slot van zijn
rede op, dat weliswaar reeds vele be
slissingen in deze oorlog^zijn gevallen,
maar dat toch voor de Nederlanders
de mogelijkheid nog bestaat, invloed
op hun lot uit te oefenen.
Dat kan niet door alles afhanke
lijk te stellen van een Engelse over
winning, maar door de aanvaarding
der realiteit en door samenwerking
van alle positief gerichte krachten.
Wat volgens den Rijkscommissaris
onder de huidige omstandigheden in
het Westen des lands aan levensmid
delen verstrekt kan worden, behoe
ven geen cijfers op papier te blijven,
indien de gehele bevolking met de
meeste energie aan de productie,
aanvoer e* verdeling medewerkt.
De hoeveelheid binnenscheepvaart-
ruimte voor het transport van de
nodige levensmiddelen is in meer
dan voldoende mate voorhanden en
de schepen, die met levensmiddelen
voor de grote steden varen, zullen
door de bezettende macht niet opge
ëist worden. Vooral dus ook op de
schouders van het Nederlandse schip-
persvolk komt een grote verantwoor
delijkheid te drukken en h^t mag
niet voorkomen, dat ook maar één
schip langer stil ligt dan strikt noodt
zakelijk is.
Een heel belangrijke factor is er
echter, welke wij mensen niet in de
hand hebben: het weer. Mochtr'er een
periode van strenge vorst intreden, -
dan worden de aanvoermogelijk-
heden aanzienlijk beperkt. Maar
naar oud-vaderlandse zede moet van
's mensenkant de g rootste energie
worden betoond, dan mogen wij wen
sen, dat we ook geluk hebben.
Thans komt het in de eerste plaats
aan op de solidariteit van alle Neder
landers en op de vaste wil van alle
betrokkenen om te doen, wat maar
enigszins mogelijk is. Als het om zijn
bestaan gaat, dan is één volk tot on
vermoede inspanningen in staat, dan
kómen er krachten les, waarmede het
zichz.elf overtreft.
„So laet ons dan tsamen zoals
Prins Willem eens sprak „met een-
drachtigen herte ende wille de be-
schernnnghe van dit goede volk aen-
grijpen."
De höhere //- und Polizeiführer en
commissaris-generaal voor de veilig
heid wijst er op, dat de laatste tijd
veelvuldig is waargenomen, dat wiel
rijders ook op wegen, welke van fiets
paden zijn voorzien, gebruik maken
van de rijwegen en daardoor het ver
keer storen, terwijl zij tevens zichzelf
en anderen in gevaar brengen. Voor
zover er op openbare wegen fietspa
den aanwezig zijn, zijn wielrijders
verplicht, uitsluitend daarvan gebruik
te maken. Aan de politie is opgedra
gen, tegen overtreders op te treden.
GENEVE, 10 Januari Naar Reu-'
ter meldt, heeft de ambassa
deur der uitgeweken Poolse regering
Dinsdag aan den Amerikaansen mi
nister van buitenlandse zaken. Stet-
tlnius, een diplomatieke nota over
handigd. Beiden weigerden de inhoud
dezer nota bekend te maken, doch
Stettlnlus verklaarde: „Het was geen
protest tegen de erkenning der re
gering te Loeblin door de Sowjetunle".
De zon gaat op 11 Jan. onder om
16.50 uur en op 12 Jan. op om 8.46 uur<
Maan op 11 Jan. op om 5.58 uur
en onder om 14.32 uur.
N.M. 14 Jan., E.K. 21 Jan., V.M.
28 Jan., L.K. 5 Febr,
Directeur, h j Kerkmeester, Bus-
sum, hoofdredacteur. Hendrik Llndt.
Amsterdam, plv hoofdredacteur, Ir
A. H de Haas van Dorsser. Haarlem:
binnenland: J v Grieken: illustratie
en opmaak: R Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; sport: J J.
Llber; advertenties: A. H. Lammers,
allen te Amsterdam. K 113
