Hernieuwde druk aan het
front van Maas en Moezel
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dokterseer
Eisenhouwer concentreert 34 divisies
in de Ardennen
Duitsers heroveren
terrein in Hongarije
Keuringen Waffen-ff enz.
Hemmen heroverd
Landingspogingen
op Luzon
Voorbereidingen tof een
conferentie van drie
Tien erwten per week
en per deel
Amerikaanse republieken
komen bijeen
Kanonnen der Elas voor
Saloniki en Patras
De geallieerde luchtmacht
Prof. van Swaay overleden
Koffiesurrogaat broeide....
Fransen bij Straatsburg
téruggedrongen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 8 Jan. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Aan de noord- en zuidwestflank
van dè frontbocht tussen Maas en
Moezel handhaven zich onze forma
ties in felle gevechten tegen de weer
beginnende doorbraakpogingen van
het met Engelse divisies versterkte
eerste Amerikaanse leger. Zij vernie
tigden wederom talrijke vijandelijke
tanks. Oostelijk van Bastogna be
haalde de vijand generlei- successen
meer, doch werd door onze aanvallen
nog verder teruggeworpen.
In de zuidelijke sector van het
westelijk front hebben de gevechten
in de Elzas en aan1, de Boven-Rijn
een vrij grote omvang aangenomen.
Ten zuiden van Weissenburg zijn
onze troepen in de Maginotlinie bin
nengedrongen. Ten zuiden van
Straatsburg werden in een verras
sende aanval ten westen van de Rijn
naar het noorden de vijandelijke
verdedigingswerken,' opgeblazen. In
vergeefse tegenaanvallen van snel
verzamelde strijdkrachten verloor de
vijand veertien tanks.Bovendien
werden meer dan honderd vijande
lijke motorvoertuigen vernietigd.
Luik en Antwerpen liggen onder,
aanhoudende lange-afstandsbeschle-
tlng.
In Italië ontstonden gisteren aan
het gehele front slechts afzonderlijke
verkenningsgevechten.
In Hongarije hebben troepen van
het leger en van de Waffen-# tussen
Plattenmeer en Donau ln felle aan-
valsgevechten van verscheidene dagen
de vijandelijke stellingen doorbroken
en ten noorden van het Vertesgebergte
ln oostelijke richting tot 40 km. ter
rein gewonnen. Gran werd heroverd.
In het verloop van deze sucoesvolle
operaties werden tot dusver 159 tanks
en 426 stuken geschut vernietigd of
buitgemaakt. De vijand leed zware ver
liezen aan doden en gewonden. De ge
vechten duren voort.
De dappere Duits-Hongaarse bezet-"
ting van Boedapest houdt stand tegen
de van het oosten uit stormlopende
bolsjewieken. In het zuidoostelijke
stadsdeel Kls-Pest woeden verbitterde
straatgevechten. De beide laatste da
gen werden in het vijandelijke pene-
tratiegebied benoorden de Dónau 101
tanks, grotendeels door de „Panzer-
faust" vernietigd. Een pantserdivisie
schoot daarvan op één dag 58 tanks
met strijdmiddelen voor de korte af
stand stuk.
In het zuldeliike grenseebied van
Slowakije werden door eigen tegen-
Flinke, gezonde Nederlandse 'ongens
kunnen zich melden voor de Waf-
fgn-$ artillerie, flak, panzer, fall-
SChlrmjager, gemotoriseerde troepen.
Infanterie, enz. enz. Donderdag en
Vrijdag de 18de en de 19de Januari
1945, om 10 uur, vindt In het gebouw
van het //-Ersatzkommando „Nieder-
lande", Nébenstelle, Dam 4, Amster
dam, een keuring plaats.
Flinke, gezonde, Nederlandse mels-
Jes en vrouwen van 18 tot 30 Jaar
kunnen zich melden voor het Deut
sche Rote Kreuz. Voor dezen ls ér
Donderdag en Vrijdag de 18de en 19de
T*nuarl om 13 'uur ln het genuemde
K iüw een keuring
BERLIJN, 9 Jan. Ten noordwes
ten van Nijmegen hebben de Duitse
troepen op 7 Januari in een verras
sende tegenaanval de plaats Hemmen
weer aan den vijand ontrukt, die de
Canadezen op 4 Januari met zware
vérliezen hadden bezet.
De bezetting van het Duitse brug
genhoofd aan de Maas bij Wanssum
benoorden Venlo heeft nieuwe aan-,
vallen der Britten, die diyir sterk ar
tillerievuur werden ondersteund, bloe
dig afgeslagen.
IU
aanvallen onze stellingen verbeterd.
In Koerland wierpen onze troepen
ten noorden van Doblen ondanks toe
genomen verzet de bolsjewieken verder
terug. Volgens de voorlopige berich
ten werden bij deze gevechten meer
dan 500 gevangenen gemaakt en 58
tanks alsmede 128 stukken geschut
van allerlei aard vernietigd of ver
overd.
Amerikaanse terreurformaties vielen
gisteren ovèrcfag het westelltke en
zuidwestelijke rijksgebied aan. We
derom waren overwegend woonwijken
het doel van haar bombardementen.
Bij twee' op elkaar volgende nachte
lijke terreuraanvallen van de Britten
op de hoofdstad der beweging werd
zware schade aan de hulzen, vooral in
de binnenstad van München, veroor
zaakt en werden talrijke cultuurmo
numenten veywoest Strijdkrachten
der luchtverdediging schoten 27 .vier
motorige bommenwerpers omlaag.
Het vergeldlrigsvuur op Lohden
duurt voort.
TOKIO, 9 Jan. De vijandelijke
pogingen, op Luzon te landen, worden
volgens Radio Tokio onverpoosd door
de Japanse luchtmacht gestoord. Op
7 Januari werd een groot transport
schip ln de grond geboord en een an
der schip zwaar beschadigd. Van de
Phllippijnen wordt geroeid, dat Japanse
vliegtuigen vijandelijke schepen heb
ben waargenomen ln de zee van Min
danao en verscheidene daarvan vernie
tigden. De voor Luzon bestemde Ame
rikaanse strijdkrachten staan voortdu
rend bloot aan de Japanse luchtaan
vallen. De vijandelijke strijdkrachten,
die voor Luzon gereed liggen, zijn
thans ca. een divisie groot.
GENEVE, 9 Jan Volgens Dal
ly Telegraph heeft Lord Halifax
na een bezoek aan het Witte Huis
verklaard, dat er voorbereidingen
worden getroffen voor een conferen
tie der drie geallieerden, maar dat
niemand weet, wanneer zij zal wor
den gehouden. Een afzonderlijke
conferentie tussen Roosevelt en
Churchill noemde Halifax volkomen
onwaarschijnlijk. Roosevelt heeft vol
gens hetzelfde blad op zijn perscon
ferentie verklaard, dat men werkt
aan het programma voor een bespre
king tussen .Roosevelt, Churchill en
Stalin, doch hij wilde geen bijzon
derheden mededelen. Dat men ook
De Gaulle wilde uitnodigen, sprak
hij tegen.
HET DACBLAD
Ie JAARGANG No. 315
WOENSDAG 10 JANUARI 1945
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administiptie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot f2.73 per kwartaal. Losiê nummers 5 ct.
De meest primitieve vorm van
handel die de mensheid kent, is
de ruilhandel. Ver voordat het, geld
tvas „uitgevonden", ruilden kustbe
woners hun vis tegen het graan dat
de binnenlanders verbouwden. ruil\
den jagers hun buit tegen stukkeri
linnen, die de boerenvrouwen spon
nen. Toen kwamen de hulpmiddelen,
de voorlopers van het geld, bij diverse
stammen op Borneo nog heden in
gebruik, als bijzondere, niet gemak
kelijk te vinden schelpjes. Tien
schelpjeseen schepel rijst.
Nu het leven van den grootstede
ling in deze sombere tijd steeds pri
mitiever wordt, is sinds lang ook de
ruilhandel teruggekeerd, zowel van
mens tot mens als via particuliere
en gemeentelijke ruilbeurzen.
Men kan dit systeem natuurlijk ad
libitum uitbreiden zoals een leesbi
bliotheekhouder uit Amsterdam-West
bedacht heeft. Bij dezen man kan
men een boek lenen tegen het ge
wone honorarium van acht cent per
week en pier deel dat was al zo) of...
18 groerle erwten, of een aardappel, of
een turfje, of een beetje tarwe. Geld
accepteert hij ivel, maar niet graag.
Liever heeft hij producten. Maar de
meeste lezers van' zijn boeken zullen
ook liever geld dan goederen, mis
sen
BERN, 9 Jan. Naar Reuter
meldt, heeft het Amerikaanse' minis
terie van buitenlandse zaken medege
deeld, dat een overeenkomst tot stand
is gekomen over het houden van een
conferentie der Amerikaanse repu
blieken, die „in de oorlog zijde aan
zijde staan". Deze conferentie zal
Midden-Februari plaats vinden en
zich bezig houden met .„oorlogs- en
na-oorlogse problemen van algemeen
belang".
Het ministerie verklaart verder,
dat de Amerikaanse regering met
vertrouwen op de toekomst ziet en
verwacht, „dat de conferentie de lei
ding der verenigde staten in elke
constructieve krachtsinspanning om
tot een gewaarborgde vrede te ko
men zal bevestigen.
De zon gaat op 10 Jan. onder om
16.48 uur en op 11 Jan. op om 8.47
uur.
Maan op 10 Jan. op om 4.47 uur en
onder om 14 uur. A
N.M. J4 Jan., K.K. 21 Jan., V.M.
28 Jan., L.K. 5 Febr.
STOCKHOLM, 9 Jan. Volgens
Reuter schat het Internationale Rode
Kruis, dat de Elas minstens 4000 bur-
bers als gijzelaars uit Athene heelt
ontvoerd. Andere bronnen ramen dit
aantal op 8000 of meer, In een offi
ciële mededeling wordt gezegd, dat de
helft der voedingsmiddelen, die onder
bescherming van het Rode Kruis voor
de Griekse bevolking beschikbaar wa
ren gesteld, door de Elas onrechtmatig
voor de vóeding harer troepen ln be
slag genomen ls.
Voorts meldt Reuter, dai'riie Elas-
formatles kanonnen hebben opgesteld
voor de havens van Patras en Saloniki,
die deze havens beheersen. In Patras
zijn de gezinnen der Elas-troepen be
gonnen de stad te ontruimen.
De correspondent te Athene van de
„Times" meldt: Er kan geen twijfel
over bestaan, dat de Elas zich overal
in de Griekse provincie ln het bezit
van de macht bevindt, Zodat alleen
Attlca overblijft als invloedsgebled van
de regering van generaal Piastiras.
LISSABON. 9 Jan. Naar Reuter
uit het hoge geallieerde hoofdkwartier
te Parijs meldt, is daar de volgende
mededeling gepubliceerd: „Als gevolg
van de eerder bekendgemaakte wijzi
gingen ln het commando, op grond
waarvan een deel van het front on
der bevel van veldmaarschalk Mont
gomery geplaatst ls, zijn het 9de en
29ste tactische luchtcommando tijde
lijk geplaatst onder hevel vi.n lucht-
maarschalk Coningham, opperbevelheb
ber van de tweede tactische lucht
vloot."
DELFT, 8 Jan. In de ouderdom
van 77 Jaar is te Delft overleden prof.
Ir. G. J. vén Swaay, oud-mlulster yan
Waterstaat en oud-hoogleraar aan de
Technische Hogeschool.
De thans ontslapene was lid van de
Provinciale Staten van Zuid-Holland,
voorts van 1913 tot 1922 lid der Eerste
Kamer en van 1922 tot 1925 minister
van Waterstaat (mlnisterle-Rujs de
Beerenbrouck
De begrafenis ls bepaald «p Donder
dag £t.s, omstreeks half een op de R.K.
begraafplaats aan de Kerkhoflaan te
Den Haag.
GRONINGEN, 8 Jan. '8 Nachts
heeft een felle uitslaande brand ge
woed bij de firma K. Tiktaks koffie-
en theehandel aan hét Binnendam-
sterdiep, Dé brandweer, onder leiding
van vden waarnemend commandant
P. J. Tupker, bestreed het vuur met
zes stralen. De ipwendige schade is
vrij groot, De vermoedelijke oorzaak
van de brand is broei van koffiesur
rogaat..
T n de werkkamer van menigen dok-
li ter hangt als devies een prachtig
siuk proza. Het is de eed van Hippo
crates. De dokter bezweert in die eed
de heiligheid van zijn roeping, belooft
plechtig de zieken en zwakken bij te
staan, steeds bereid en gereed te zijn
voor hulp... De eed van een idealist,
een heilige gelofte van menig jong
medicus die zijn taak begint.
Wat komt er in de tegenwoordige
verhoudingen van deze gelofte te
recht? Menig buspatiënt kan er van
vertellen menig buspatiënt kan er
nooit meer van vertellen.
Hier is eën geval uit de practijk.
Een klein meisje, enig kind, klaagt
op Oudejaarsavond over erge buik
pijn. De bezorgde vader kleedt het
■kindje aan en gaat ermede naar een
dokter. „Dokter, U moét mijjt kleine
meid onderzoeken, zij huilt zo ver
schrikkelijk, ik ben bang voor appen
dicitis. Dokter bevoelt het buikje en
zegt: „Bent U ook van het vak?
NeenNou, het kind heeft kou, ik
zal een poedertje voorschrijven. Drie
maal daags een poeder. Jk krijg ƒ,2
van U". Vader af.
Nieuwjaarsdag is het gehuil over
gegaan in een klaaglijk gejammer.
Pijn wordt hoe langer hoe erger. Va
der neemt een fiets en gaat naar een
dokter, om te vragen, thuis te komen
kijken naar het krijtende meisje.
Geen dienst. Volgende dokter, niet
thuis, volgende dokter, buiten de
stadvolgende dokter, volgende dok
ter...
Kwart vöor tien doktersdienst op
gebeld. Eindelijk een adres. Daar
heen, dokter niet thuis, twee en een
half uur in de wachtkamer wachten.
Eindelijk komt dokter thuis. Kan-niet
mee gaan, kind moet maar gebracht
ivorden. Notabene, een kind met 39.5
koorts... Vader weer af, kan het kind
natuurlijk onder die omstandigheden
niet vervoeren. Vader weer op de
fiets om een mensenvriend, die tege
lijk dokter is, te bewegen bij zijn
kind te komen kijken...
Ongeveer vijftien doktoren hadden
achter elkaar geen-tijd of geen dienst
(of geen zin?om naar een ziek' en
van-pijn huilend kind te komen kij
ken. Radeloos is de vader weer naar
den dokter Qegaan, die door de Cen
trale Doktersdienst was opgegeven.
Die is dan eindelijk wel bereid om
te komen kijken... Kwart over vijf
staat de dokter bij het kreunende
kind en bij de radeloze moeder. Hij
onderzoekt het kind. „Opnemen, di
rect". Acute appendicitis.
Ondertussen is na een paar uur
zoeken door een kennis van den va
der een pony-tax bereid om het kind
naar een ziekenhuis te brengen. Het
buurtziekenhuis is vol. De pony-tax
wacht bulten en de meter draait zeer
tot ongerustheid van den vader maar
verder... Hij is maar ten eenvoudig
man met een eenvoudig salaris en de
BERLIJN, 9 Jan. Het Intern. In-
formatlonsbiiro'meldt:
In de Ardennen duurde de moord
dadige worsteling gisteren voort, .voor
al aan dé noordelijke Ilank van het
Duitse penetratiegebled tussen Marche
en de Salm. Gedwongen door de Duitse
aanval heeft Eisenhower niet minder
dan 34 divisies om de frontsaillant
moeten ophopen. De hardheid van de
strijd en vooral de kracht der Duitse
wapenen vergen van de Engels-Agieri-
kaanse legers een grote slijtage, vooral
daar het weer de laatste dagen een
ernstige belemmering ls geweest voor
het gebruik van vliegtuigen op korte
afstand.
Aan de noordelijke flapk is het tot
buitengewoon hevige gevechten geko
men, vooral noordelitk van Vlelsalm en
bij Dochamps. In het eerstgenoemde
gebied konden de Amerikanen zich ln
het bezit van .Grandhalleux stellen. In
twee plaatsen in de nabijheid echter
bleef de Amerikaanse aanval na zware
verliezen steken. Een Amerikaanse
tankformatie, die aan weerszijden van
Goronne naar het oosten oprukte,
stiet op een Duitse tegenaanval. Er
ontwikkelde zich een tankgevecht, dat
ln het voordeel der Duitsers werd be
slist en waarbij de Amerikanen j 24
Shermantanks verloren.
Buitengewoon verbitterd werd ge
streden om de plaatsen Grand Sart en
Petit Sart, die met de grond gelijk ge
maakt werden. Gedurende de nacht
werden de puinhopen door de Duitse
troepen prijsgegeven. Daarentegen kon
Joubieval, zuidelijk van de straatweg
VlelsalmLaroche, met succes ge
handhaafd worden tegen^ talrijke aan
vallen van sterke Amerikaanse tank
formaties. Bij Baraque de Fraiture en
Odelgne werden Amerikaanse aanval
len afgeslagen. Duitse volksgrenadiers
zuiverden Dochamps van numeriek
sterkere Amerikaanse strijdkrachten,
die de plaats waren binnengedrongen.
Zuidelijk van Weissenburg drongen
de Duitse troepen bij de voortzetting
van hun aanval op verschéldene plaat-
prijs van een ponytax in deze tijd.
Andere ziekenhuizen worden opge
beld. Vol, vol. Eindelijk... in Oost is
ergens een plaatsje. Er heen. Dan
valt door de gladheid het paard.
Scène van het publiek. Eindelijk ver
der. Tot het paard, dat niet op
„scherp" stond defipitief weigert
Dan grijpt de vader een fiets, bindt
het zieke ki7id in een dekenerop,
gaat er op zitten en door de gladde
stad rijdt de vader zijn kind. naar
het ziekenhuis. Als hij daar aankomt,
staat er juist een'ziekenauto vóór,
waarmee een simulant is gehaald.
„Ach meneer', zegt. eèn van de ver
plegers, als hij den afgetobden vader
ziet, „wij hebben de verkeerde ge
haald".
1In het ziekenhuis wordt het Tcind
direct geopereerd. Nu ligt ze met een
wit gezichtie en met gesloten oogjes
in het grote bed. Buikvliesontste-
king...
En die vader en die moeder zitten
nu om beurten bij dat te grote bed
en zien elkander in angstige span
ning, hoe dat met het kind zal af
lopen, aan....
En die vader en die moede^ zijn
allebei onkundig van de eed van Hip
pocrates maar voelen alleen, dat het
beroep van menigen dokter geen roe
ping is, maar net zoals timmerman
en putjesschepper een goed betaald
„vak". Dat ie 'ook in dc lap kunt
laten hangen. Blijkbaar, TIJL.
sen de bunkerlinie der weer ln staat
van verdediging gebrachte Maginot
linie binnen. Van Ingolslielm uit
maakten de Duitsers aanzlenlilke vor
deringen in zuldeliike en zuidweste
lijke richting, waarbij zit Aschbach,
Krlmbach en Grundweller veroverden.
Het Amerikaanse commando heeft hiér
het gevaar ingezien en voert ln allerijl
versterkingen aan, die ten dele be
staan uit opleidingsformaties en res
ten van divisies. Ook aan de Boven-
Rijn wierpen de Amerikanen nieuwe
versterkingen ln de strijd tegen het
Duitse bruggenhoofd bij Gambshelm,
ten noorden van Straatsburg. Hoewel
aanvallen ter sterkte van een tankbri
gade werden ondernomen, slaagden de
Amerikanen er niet ln het bruggen
hoofd te verkleinen.
Zuidelijk van Straatsburg gingen
Duitse lnfanterieformaties gesteund
door gevechtswagens en stormgeschut,
in verscheidene wiggen tot de aanval
naar het noorden. De Fransen werden
volkomen verrast. Hun front werd bij
Rhelnau en Friesenheim tot op grote
diepte opengescheurd. Daubendsand,
Obenheim, Gersthelm en Kraft werden
genomen en verschillende Franse groe
pen omsingeld.
_i_
Oproep aan de jeugd
Duitse soldaten en vrijwilligers van
alle Europese volkeren vechten held
haftig in de geweldige strijd tegen
het bolsjewisme en de Anglo-Ameri-
kaanse plutocratie.
De Europese jeugd wil voor de vast
beradenheid van het vechtende front
niet onderdoen. In de gehele oorlogs
industrie helpen jonge handen mee.
In de laatste jaren meldde de Euro-
jese jeugd zich voor de noodzakelijke
■oorlogstaken als: Heifer in der Deut
sche Luftwaffe (helper bij het Duitse
luchtwapén).
Ook aan de Hollandse jeugd is een
oproep voor deze o'orlogstaak van het
Duitse luchtwapén gedaan. Jongens
en meisjes in de leeftijd van 15—21
Jaar, meld je bij het Aussenkomman-
do des H. J. Kriegseinsatz-Kommando
Niederlande. Daar zal ook jullie te
allen tijde uitkomst gegeven worden.
Westeuropese tolumie bepleit
DEN HAAG, 8 Jan, De vroegere
Belgische minister-president Van
Zeeland, die zich thans te Washirig-
ton bevindt, heeft daar, volgens ra
dio Oi-anje, verklaard, dat er een
economisch verbond dient te worden
gesloten tussen Engeland, Frankrijk,
Nederland en België. Er behoort,
zeide minister Van Zeeland, tussen
deze vier staten een tolunie tot stand
te komen en een gemeenschappelijk
muntstelsel.
Volgens berichten uit Rome ls ex-
koning Victor Emanuej ernstig ziek.
Umberto heeft zich ln allerijl naar liet
ziekbed begeven.
Naar de „Daily Mirror" meldt, ls
t® Parijs de totale verduistering weer
ingevoerd wegens het gevaar van Duit
se luchtaanvallen.
Directeur: H J Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur; Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr.
A. 'H. de Haas van Dorsser. Haarlem:
binnenland: J v. Grieken; Illustratie
en opmaak; R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; sport: J J.
Liber: advertenties: A. H Lammers,
allen te Amsterdam. K 113
