Rotsvast geloof in de overwinning Appèl aan hef Duitse volk VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Levenswil weerstond harde lessen Rochefort en Basfogne zwaartepunten van de strijd in het westen De Führer sprak bij de jaarwisseling Les uit 1944 Wielrijders op de rijwielpaden! Damaskinos regent van Griekenland Dr. Göbbels over het afgelopen jaar Duikbootsuccessen rondom Engeland Dagorder van Von Rundstedt Aardappelbon 248 inleveren Spijsoliebonnen 278 en R 02 niet tevoren inleveren HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 1 Jan. De Führer heeft ter gelegenheid van de jaarswisseling een oproep gericht tot het Duitse volk. Hierin zegt de Führer o.a.: „Alleen de jaarswisseling is voor mij aanleiding, vandaag te spreken. De tijd heeft van mij meer geëist dan spreken. De gebeurtenissen in de achter ons liggende twaalf maanden, in het bijzonder echter de gebeurte nis op de 20&te Juli, hebben mij ge dwongen mijn gehele aandacht en werkkracht te wijden aan de enige taak, voor welke ik sedert vele jaren leefl: de lotsstrijd van mijn volk. Want al hebben de vijanden reeds vroeger ieder Jaar onze ineenstorting voorspeld, toch hebben zij van 1944 bijzondere verwachtingen gekoesterd. Nog nooit scheen de overwinning zo dicht bij hen te zijn als in de dagen van Augustus van het afgelopen jaar, toen de ene catastrophe letterlijk op de andere volgde. Wanneer het nu desondanks gelukt is het lot weer, zoals zo dikwijls, te doen keren, dan komt naast de offers, het worstelen en werken van al mijn volksgenoten In het vaderland en aan het front, ook mijn eigen werk en mijn eigen optreden een aandeel toe aan deze verdiensten. I Ik heb daarmede alleen gehandeld ln de zin, waaraan lk in de gedenk waardige Rijksdagzitting op 1 Septem ber 1939 uiting gaf ln de verklaring, dat in deze strijd Duitsland noch door wapengeweld, noch door de tijd ooit op de knieën zal worden gedwongen, dat zich ook een 9e November 1918 in het Duitse Rl1k nooit' meer zal her halen. Steeds dan, wanneer de volken wan trouwend dreigden te worden, werden uit verwachtingen voorspellingen ge formuleerd en met een zekere agitato rische driestheid ln de ogen van de brede massa als absoluut zeker, Ja als geheel vanzelfsprekend voorgesteld. Onlangs was nu de nieuwe termijn Januari, din weer Maart 1945. Thans verklaart men voorzlchterwljze, dat het de maand Augustus ls. In Juli zal men ongetwijfeld weer spreken van de winter 1946, behalve dan dat Intussen de oorlog werkelijk eindigt en wel niet door de Duitse capitulatie, want deze zal nooit komen, doch door de Duitse overwinning. Parallel aan deze voorspellingen volgt echter om de Juistheid van de veronderstelling psychologisch te be krachtigen de theoretische instel ling van steeds weer nieuwe commis sies voor de behandeling van Europese vraagstukken na de oorlog. Het afkon digen van ten dele waarlijk krankzin nige wetten voor de behandeling van het Duitse volk geschiedde steeds zo. alsof de oorlog reeds gewonnen was en men derhalve ln volslagen rust reeds nu de regering van Europa kon gaan bestuderen. Wanneer echter ln de Westelijk-democratlsche staten de een of andere vooraanstaande man werke lijk aan dit alles zou geloven, wat men de volken voorzet, dan kan hiervoor ln slechts drie oorzaken zijn verklaring worden gevonden: 1. Hierin, dat men het Duitse volk ln het geheel niet kent; 2. dat mén van een natlonaal-socla- llstische staat geen benul heeft: 3. dat men echter ln deze landen daarvoor Iets anders gekend heelt, wat de overweldigende massa van het ge zónde Duitse volk niet kent, n.l. een kleine kliek van salonpolltlcl en salon- generaals, 'die in totale miskenning van hun eigen geestelijke, politieke en militaire nulliteit de wereld proberen wijs te maken, dat zij door een Putsch op zekere dag aan de macht komen en dan zonder meer een capitulatie zoals ln Italië, Finland. Hongarije, Roeme nië en Bulgarije zouden kunnen aan bieden. Ik zou nu daartegenover hit' de Jaarswisseling het bewijs willen leve ren, dat dit volk en deze staat en zijn leidende mannen onwrikbaar zijn ln hun wil en onwrikbaar ln hun fana tieke vastbeslotenheid om de oorlog onder alle omstandigheden met succes voort te zetten, ook met de tegensla gen, die ons 'door de streken »van het lot worden opgelegd op de koop toe en lk zou nog eens willen vaststellen, wat voor ons uit het verleden en het heden voortspruit en voor de toekomst voor ledereen noodzakelijk 1steweten: 1. WIJ kennen uit het verleden en het heden de doelstellingen van onze vijan den. Haar succesvolle tenuitvoerlegging zou niet alleen de totale versnippering van het Duitse rijk. het deporteren van vijftien tot twintig mlllioen Duit sers naar het buitenland, het tot sla vernij brengen van de rest van ons volk, het te gronde richten van onze Duitse Jeugd, doch voor alles het ver hongeren van onze massa's met zich medebrengen. Daarvan afgezien kan men óf slechts ln vrijheid leven óf ln knechtschap sterven. 2. Daartegenover zijn nu echter ook wij tot alles besloten. De wereld moet weten, dat derhalve deze staat nooit zal capituleren, dat het huidige Duit se rijk evenals alle grote staten uit het verleden op zijn weg aan tegen slagen kan blootstaan, doch dat het echter nooit deze weg zal verlaten. Men moet weten, dat de huidige staats leiding de zorgen en het liiden met haar volk deelt, doch nooit voor zor gen of leed zal capituleren I Dat zij daartegenover vastbesloten ls. Iedere crisis het hoofd te, bieden. Dat deze strijd zelf reeds'een zo grenzenloos moeilijke is, wordt veroor zaakt door het wezen van de genoem de doelstellingen van onze Vijanden. Want, daar zij voornemens zim, ons volk uit te roeien, proberen zij deze methode reeds in de oorlog met mid delen te verwezenlijken, die de be schaafde mensheid nog niet gekend heeft. Alleen, zoals de Phoenix uit de as herrijst, zo ls voorlopig uit de puin hopen van onze steden de Duitse wil pas goed opnieuw naar boven gekomen. Wanneer deze beproevlngstljd eenmaal voorbij zal zijn, zal Iedere Duitser er grenzenloos trots op zijn, Ud te mogen zijn van een dergelijk volk. Te eniger tijd zullen als slotstuk van deze tijd ook de Duitse steden weer uit haar puinhopen herrijzen tot nieuwe plaatsen van heerlijk Duits stedenschoon. In plaats - van vernietigde woonka zernes zullen gezondere woningen ko men voor de Duitse mensen. Aan onze sociale en culturele eisen zal daarbij meer aandacht geschonken worden, dan totdusver mogelijk ls geweest. Het Jaar 1944 was het Jaar van de geweldigste lasten ln deze geweldige worsteling. Het was het Jaar, waarin echter ook op unieke wijze bewezen werd, dat de burgerlijke maatschap pelijke orde niet meer ln staat is, de HET DAGBLAD Ie JAARGANG No. 308 DINSDAG 2 JANUARI 1945 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. De iiöhere ff- und Polizeifiihrer en commissaris-generaal voor dé veiligheid wijst er op, dat dé laatste tijd veelvuldig is waarge nomen, dat wielrijders ook op wegen, die van fietspaden zijn voorzien, gebruik maken van de rijweg en daardoor het verkeer storen, terwijl zij tevens zichzelf en anderen in gevaar brengen. Voor zover er op openbare wegen fietspaden aanwezig zijn, zijn wielrijders verplicht uitsluitend daarvan gebruik te maken. Aan de politie is opgedragen tegen over treders op te treden. stormen van de huidige of zelfs van de komende tijd te trotseren. Staat na staat, die niet de weg naar een waar lijk sociale hervorming vindt, gaat de weg op naar de chaos. Het liberale tijdperk is voorbij. In alle landen zien wij, dat de poging van een -re- liaissance der democratie totaal on vruchtbaar ls gebleken. Eén ding ls reeds thans waar gebleken: dit is con tinent der aarde, dat het dichtst be volkt ls, leeft óf ln een orde, die bij een grootst mogelijke respectering der Individuele capaciteiten de grootste prestaties garandeert en met de krachtigste beteugeling van alle egoïs tische drijfveren uitwassen verhindert, óf als staten, zoals wij deze_zien in Midden- en West-Europa, voor het lei- ven 'ongeschikt, d.w.z. de volken zijn daarmede tot de ondergang gedoemd! Zo zijn ln1 dit Jaar naar het voor beeld van het koninkrijk Italië, Fin land, Roemehlë, Bulgarije en Honga rije ineengestort. (Zie verder pag. 2) ZURICH, 30 December. Naar uit Athene wordt gemeld, is aarts bisschop Damaskinos door den Koning benoemd tot regent van Griekenland. Damaskinos is met zijn werkzaam heden, die er op gericht zijn, een nieuwe regering samen te stellen, reeds begonnen. v Generaal Scobie heeft op een door de Earn aan Churchill gerichte nota geantwoord, dat, wanneer de Earn het aanvaarden van zijn voor waarden zou bevestigen, onverwijld voorbereidingen kunnen worden ge troffen voor een wapenstilstand. In welingelichte kringen te Rome verneemt men, dat het directorium der communistische partij van Italië ln de door de geallieerden bezette ge bieden van Italië een grootscheepse propagandaveldtocht begonnen ls voor het opstellen van een Italiaans leger. BERLIJN, 31 Dec. Rijksminister dr. Göbbels heeft ter gelegenheid van de jaarswisseling via de radio tot het Duitse volk gesproken, „Het einde van het oorlogsjaar 1944 vindt, aldüs dr. Göbbels, de avond- landse mensheid in een waarlijk tra gische toestand. Het ten einde spoe dende oorlogsjaar 1944 heeft het Duitse volk'op de zwaarste proeven gesteld, waarvan er meestal één vol doende geweest zou zijn om andere volken volkomen terneer te slaan. Wanneer het afgelopen jaar ons niet kon doen wankelen, wat kan ons dan wel doen wankelen?" - Na een korte opsomming van de belangrijkste gebeurtenissen in het afgelopen jaar ging de minister voort: „In deze wilde stormen stond ons volk als een rots in de branding. Zijn vijanden waanden de weg naar Ber lijn reeds vrij, maar het voor den vijand onbegrijpelijke gebeurde: het Duitse volk en zijn leiding dachten niet aan een capitulatie. In een krachtsinspanning zónder weerga kre gen zij weer vaste grond onder de voeten. Geen crisis was machtig ge- lïêeg ons in onze levenszenuw te tref fen. Wanneer het Rijk ooit een groot ogenblik gebruik heeft om te bewij zen, dat het eeuwig en onvergankelijk is, niet alleen als droom en voorstel ling, doch ook als een hard en onver anderlijk feit, dan Is het wel dit ogen blik geweest. De zwaarste maanden van de oorlog hebben ons menige bloed- en zweetdruppel gekost, maar zij zullen ongetwijfeld als de held haftigste prestatie van het Duitse volk in de geschiedenis van deze ge weldige worsteling der volken worden geboekstaafd. In deze maanden voltrok zich dat gene, wat onze vijanden het „Duitse wonder" noemen. Het is echter geen wonder, doch het resultaat van ons geloof, van onze strijd en onze ar beid. Waar thans puinhopen onze va derlandse bodem bedekken, zullen nieuwe, imposante steden verrijzen, gebouwd volgens sociale gezichtspun ten voor het welzijn van het volk. Maar boven alles zal toch blijven de levenswil van een heldhaftig volk, dat zichzelf niet verslagen gaf en der halve niet verslagen kon worden. Wij leven, aldus dr. Göbbels, in een tijd waarin de waarde van alles verandert. Het Duitse volk alleen be schikt tijdens deze verandering over den man, die deze tijd waardig is en die deze tenslotte ook overwinnen zal. Wanneer Europa zijn leven redt, dan gebeurt dit alleen door hem. De an deren zijn alleen eensgezind ln hun haat, die zich richt tegen alles, wat zij als boven hen staand beschouwen. Hun onoverwinlijk schijnende macht heeft haar hoogtepunt overschreden en wel op het moment, waarop zij het Duitse volk tot de laatste proef dwongen en het sterker bleek dan alle krachten der duisternis. Het is verre van mij, het oorlogs jaar 1944 te berispen of te beklagen. Het heeft ons harde lessen te leren gegeven, ons geschonden en gepij nigd, maar heeft ons ook tot ons ware ik teruggebracht. Het Duitse volk is dit jaar niets schuldig geble ven. Het nieuwe jaar zal ons paraat vinden. Geen seconde, zullen wij wan kelen of moedeloos zijn. Evenals wij het oude jaar bedwongen, zo zullen wij ook aan het nieuwe jaar het hoofd bieden, Het Duitse volk zal eerst dan de wapens neerleggen, wan neer het de overwinning veilig in handen heeft. Hoezeer wij de vrede ook beminnen, het zal en moet een zegevierende vrede worden, waarover wij ons nooit of te nimmer behoeven te schamen". In een opro.ep tot het Duitse volk heeft voorts Rijksmaarschalk Göring gezegd, dat thans Duitsland op het Westelijk front weer in de aanval staat. Het parool voor het nieuwe jaar luidt: „Afweer of aanval, wij zullen als Duitsers strijden". Rijksminister Speer huldigde de Duitse arbeiders en hun leiders voor hun offervaardige werk, dat de voor waarden in het leven riep, waardoor den tegenstander aan de grenzen van het vaderland e.en halt kon worden toegeroepen. De Rijksboerenleider, Rijksminis ter Backe, de Rijksarbeidsleider Rijksminister Hierl en de Rijksorga- nisatieleider der N.S.D.A.P., dr. Ley, spraken eveneens het Duitse volk bij de Jaarwisseling toe. Dr. Ley riep de Partij, als de ziel van de Duitse weer stand, op, Om nog standvastiger te zijn dan tot nu toe. Engeland heeft titdens de Kerst dagen te lilden gehad van de hevigste koude van deze eeuw. Niet alleen in Londen, doch ook in andere distric ten daalde de temperatuur tot bene den de grimmige koudegolf van 1917. De plaatsvervangende Austra lische premier, Forde, heeft, haar Reuter uit Canberra meldt, ln een Nieuwjaarsboodschap ver.vlaard: „Au stralië moet zich voorbereiüèn op nog minstens twee oorlogsjaren". Uit Washington verluidt, dat minister StettlnlU3 op het ogenblik niet het voornemen zou hebben, zich voor een bespreking met zijn Britsen en Sowjetrusslschen ambtgenoot over de toestand in Griekenland naar Lon den begeven. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 31 Dec. Het opperbevel van de weermacht maakt,bekend: Voor de winterslag tussen Maas en Moezel zijn van beide zijden zo sterke strijdkrachten aangevoerd, dat onder onttrekking van strijdkrachten aan de overige fronten circa de helft van alle op het westelijke strijdtoneel staande divisies in deze slag gewik keld is. De zwaartepunten- daarvan liggen in de streek van Rochefort en Bastogne. Aan de Duitse aanval zuid westelijk en zuidoostelijk van Bas togne probeerde de vijand door sterke tegenaanvallen op de zuidelijke flank van onze aanvalswig het hoofd te bieden. I'n verbitterde gevechten werd dit voornemen verijdeld. 34 vijande lijke tanks werden daarbij vernietigd. De slag duurt voort. Het lange-afstandsvuur op de vij andelijke ravltaillerlngssteunpunten Luik en Antwerpen wordt voortgezet. Aan de Llgurische kust werd ten zuiden van Massa een landingspoging van zwakke vijandelijke strijdkrachten uiteengeslagen. De vijand liet talrijke doden en gevangenen achter. Aan de rest van het front in Midden-Italië ontstonden ook gisteren geen ge vechtshandelingen van betekenis. In het Hongaarse strijdgebied on dernamen de bolsjewieken tussen de Drau, het Plattenmeer en de zuid grens van Slowakije, na hun de laat ste weken geleden zware verliezen, slechts onsamenhangende aanvallen, die werden afgeslagen. Hun pogingen van verscheidene zijden Boedapest binnen te dringen, werden door de dappere Duits-Hongaarse bezetting aan de randen der stad verhinderd. In de afweerslag ten westen en noor den van Boedapest verloren de Sow- Jets van 20 tot 27 December in totaal *115 tfuiks V Langs de Slowaakse grens breidde de vijand zijn naar het noorden ge richte doorbraakpogingen tot nieuwe sectoren uit. In felle berggevechten werden de vijandelijke aanvallen tus- sn de Gran en het brongebied van de Sajo afgeslagen, of na geringe aanvankelijke successen tot staan ge bracht. Aan het front van oostelijk Slowa kije tot de Memel bleef de gevechts activiteit nog steeds gering; Na tien dagen van hevige gevechten is de derde slag ln Koerland gisteren ge luwd. Waar de vijand nog aanviel, bleef hij in ons vuur steken. Amerikaanse terreurformaties dron gen' overdag Westduits en Zuidwest duits gebied binnen en vielen behalve andere plaatsen vooral Kassei en Kalserslautern aau. In dé avonduren wierpen Britse formaties opnieuw tal rijke bommen op Keulen. Storings- aanvallen waren gericht op Hannover. De vijandelijke terreuraanvallen wer den wederom met het vergeldingsvuur op Londen beantwoord. Duitse duikboten zetten haar zware strijd tegen de vijandelijke ravitaille ring voort. In de wateren om Enge land brachten zij onlangs zes schepen met een gezamenlijke Inhoud van 25.600 brt. tot zinken, waaronder een met munitie geladen vrachtschip. BERLIJN, 31 Dec. Generaal- veldmaarschalk Von Rundstedt heeft de volgende dagorder uitge vaardigd tot de. soldaten van' het Westelijk front: „Soldaten van het Westelijk front! Een der hardste jaren van deze oorlog ligt achter ons. Wij hebben zijn crises en ge varen overwonnen. De herinnering a^in onze dode kameraden zal voor ons een aansporing en verplichting blijven. Het nieuwe Jaar zal ons, zoals tot dusffer, zien als trouwe en in de strijd beproefde soldaten van den Führer, dapper ln de aan val. standvastig ln de verdediging, onbedwingbaar ln de grote beslis sende strijd. Vol vertrouwen en bereid het uiterste te geven, over schrijden wij de drempel van het Jaar 1945. Ons geloof ln den Führer en ln de hechte kracht van ons volk ls onwr.kbaar. Wij zullen onze inspanningen nog verhogen; nooit verslappen, nooit toegeven, zolang de vijand niet verslagen, ls. Leve de Führer." BON 248 TE VOREN INLEVEREN VOOR 1 K.G. AARDAPPELEN. DEN HAAG. I Jan. In de provin cies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht zijn voor de week van 7 Jan. tot en met 13 Jan: 1945 de bonnen 248 van de tweede noodkaart geldig verklaard voor liet kopen van 1 kg. aardappelen per bon. Deze aardappelen moeten, voor zoo ver niet; van de centrale keuken ge bruik kan worden gemaakt, voor Don derdag 4 Jan. a.s. worden ingeleverd bij den aardappelhandelaar, desge wenst tegen ontvangstbewlls. Nadat de handelaren hierop zijn bevoorraad, zal zonder nadere aankondiging tot aflevering worden overgegaan, doch uitsluitend ln de week van 7 tot en met 13 Jan. 1945. De zon gaat op 2 Jan onder om 16.38 uur en op 3 Jan. op om 8.50 uur. Maan op 2 Jan. onder om 11.20 uur en op om 20.53 uur. L.K. 5 Jan., N.M. 12 Jan., E.K. 19 Jan., V.M. 27 Jan. DEN HAAG, 30 Dec. De secretaris generaal van het departement van Landbouw en Visserij wijst erop, dat de bonnen 278 en R 02 van de twee de noodkaart. welke in de provincies Noord-Holland. Zuid-Holland en Utrecht geldig zijn verklaard voor het kopen van 360 gram of ongeveer 4 dl. spijsolie niet van tevoren bij de winkeliers mogen worden ingeleverd. In de loop van de maand Januari a.s. zal, zoals reeds werd bekend gemaakt, de aflevering plaats hebben, doch uit sluitend tegen g e 1 IJ k t ij d i ge af gifte van de bonnen bij bepa&lde, daartoe aangewezen winkeliers. Voor- inlevering van deze bonnen kan tot misbruik ten nadele van het publiek aanleiding geven. Volgens een Efe-berlcht uit Mexi co hebben troepen van Salvador bij Rlo de la Paz de grens van Guate mala overschreden en Concepclon Mitla, 6 kilometer van de grens ln Guatemala gelegen, bezet. Directeur: H. j. Kerkmeester, Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; ir A. H. de Haas van Dorsse.r, Haarlem1; binnenlandJ. v. Grieken; Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters; sport- J J. Llber; advertenties: A. H. Lammers, allen te Amsterdam. k 113

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1