HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
I Brieven van en naar Nederlandse
arbeiders in Duitsland
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
'ijandelijke steunpunten in
het Westen opgeruimd
ruk bij Aken en aan
Ie Saar verminderd
Anglo-Amerikanen gedwongen tof
belangrijke troepenverplaatsing
Hei witte doek is
niet dood
Verzending door het
Arbeidsfront
Correspondentie
jitsers overschrijden de
weg Luik-Arlon
ids meer dan
300 gevangenen
Doorbraakpogingen aan het
Saarfront gestaakt
Nieuwe wapens in
de strijd
De toestand aan het
Oostelijk front
IOOFDKW ARTIER VAN DEN
HRER, 20 Dec. Het. opperbevel der
n-macht deelt mede:
»an het gehele aanvalsfront in het.
sten. hebben onze Jegers gisteren.
een diep front te voorschijn
omen,, een® groot deel van de nog
iter hét front overgebleven steun-
ïten van den vijand opgeruimd en
aanvalsspitsen verdei- vooruit ge
ven. Daarbij ontstonden op vele
atsen gevechten met afzonderlijke
epen vijandelijke reserves, die
ogs aangevoerd en onverwijld in de
ijd geworpen waren. Volgens de
dusver beschikbare berichten wer-
1 meer dan 10.000 gevangenen ge
takt, 200 tanks vernietigd of buit-
maakt en 124 vliegtuigen neerg*-
',io ten.
tn het strijdgebied van Aken en aan
Saar is de druk van de Amerika-
n geluwd. In het gebied van Bitsch,
i Noord-Westen van Weisenburg en
n de Westwal ten Oosten daarvan
de vijand zijn met zware verliezen
?aard gaande aanvallen op onze
ïtingwerken voort. In de Boven
gas zijn onze troepen in hevige ge-
-hten gewikkeld. Aan het gehele
nt in Elzajs-Lotharlngen werden
teren 53 vijandelijke tanks vernie-
.d.
>oor strijdmiddelen, ter zee van de
(tse marine werd voor het eiland
Ichercn een vijandelijke torpedoja-
ln de grond geboord,
onden. Luik en Antwerpen lagen
Ier het zware vuur van onze iange-
andswapens.
a Midden-Italië konden de aanval-
de Britse formaties gisteravond ten
rden van Faenza een onbelangrijke
etratle bereiken, die werd afge-
ideld. In de ochtenduren van he-
hervatten zij hun aanvallen met
i aangevoerde strijdkrachten,
Hongarije duren ten zuiden van
Plattenmeer en ten noorden van
Donauknie bij - Waltzen hevige,
ir plaatselijk beperkte gevechten
v*t. Op onze vooruitspringende
U-bocht aan het Matra- en Bükkge-
rjte zetten de bolsjewieken hun
vallen voort, zonder de beoogde
-braak te bereiken Tussen Sajo en
aad hebben .onze troepen talrijke
ndelijke aanvallen uiteengeslagen,
het zuidelijke deel van Oostelijk-
den over. hel verdrag
Frankrijk-Moscou
ERN. 21 Dcc, Eden heeft ln het
erhuls verklaard, dat yoor het be
tier onderhandelingen over het
is-Sowjet-Russische pact het oor
van de Britse regering ls gevraagd
iat deze hierop heeft geantwoord,
denkbeeld van een zodanig pact.
gelijkt op het verdrag tussen En-
nd en de Sowjet-Unle, als een aan-
end pact tussen de grote Europese
dgehoten toe te Juichen,
Dlgens verklaringen van officiële
gen te Parijs bevat het pact een
?lme clausule, waarin belde par-
i zich verplichten elkander te
nen bij het sluiten van de vrede
Duitsland te dwingen tot het af-
n van gebieden, zowel ln het oos-
als in het westen, aldue meldt As-
ated Press uit de Fran® hoofd-
Slowakije heeft de aanhoudende leven
dige gevechtsactiviteit geen belangrij
ke wijziging van de toestand opgele
verd In dc overige delen van het oos
telijke front duurt de gevechtspauze
voort.
In het westen beperkte de,vijande
lijke luehtactlvltolt zich tot aanvallen
ln het gebied nabij hot front. Ameri
kaanse terreurbommenwerpers vielen,
uit het zuiden komend, opnieuw Op-
per-Sllezlch gebied, alsmede enige
plaatsen ln Zuid- en Zuidoost-Dults-
land aan.
Gebiedsafstand verlangd
van Griekenland
STOCKHOLM. 21 Dec. Bulgarije
en Zuld-Slavië willen Grieks gebied In
lijven en hebben langs Indirecte weg
reeds hun eisen gesteld. Zo heeft de
Griekse regering, volgens een bericht
van United- Press uit Athene, bericht
ontvangen, waarin een Zuid-Slavisch
officier van de staf der EAM mede
deelde, dat Zuld-Slavië het gebied om
de steden Edessa en Castoria, ongeveer
40 km. ten zuiden van de vroegere
Zuid-Slavische grens, wil Inlijven.
Evenzo ls men verontrust over de
demonstraties in de Bulgaarse hoofd
stad, waarvan Radlo-Sofla gewag
maakt. Tijdens deze demonstraties
werd „het Inwilligen van de rechtvaar
dige Bulgaarse eisen aan Griekenland"
geëist.
BERN, 21 Dec. Het communiqué
van generaal Sjcobie luidt, dat de
Britse troepen nog steeds de haar
den van verzet der Elasformaties
langs de weg Athene—Faliron zuive
ren. Voorts zijn operaties begonnen
om het hoofdkwartier van de Britse
luchtmacht te ontzetten. Deze ope
raties worden voortgezet. Het ln Volo
gestationneerde garnizoen kon zonder
Incidenten ontbonden worden.
Engelang en de regering
van Zuid-Slavië
GENÊVE, 21 Dec. De New
York Times meldt uit Londen,
dat de minister-president van de uit
geweken Zuid-Slavische regering,
SjoebasjitsJ, zijn voorstellen betref
fende de vorming van een zogenaam-
naamde Zuidslavische federale rege
ring deze week persoonlijk aan den
Britsen minister van buitenlandse
zaken, Eden, heeft voorgelegd.
Toonaangevende Zuid-Slavische
kringen te Londen hebben verklaard,
dat het resultaat der bespreking met
Eden is geweest. dat de Britse toe
stemming voor het regeringsplan is
verkregen.
Ie JAARGANG No. 302
VRIJDAG 22 DECEMBER 19+4
Uitgave: N.V. De Arbeiderspert Bureau» voor redactie en edministratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 2+994 Postgiro 18+120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of J 2.73 per kwartaal. Loss» nummtrs 5 et.
Frans Daels vermoord
BERLIJN, 21 Dec. De bekende
Vlaamse professor van de universi
teit te Gent, dr. Frans Daels, is, naar
gemeld wordt, door bolsjewieken ver
moord.
De zon gaat op 22 Dec. onder om
16.28 uur en op 23 Dec. op om 8.50
uur.
Maan op 23 Dec. onder om 0.48 uur
en op om 13.29 uur.
E.K. 22 Dec. NM. 29 Doe* LK-
5 Jan., N.M. 12 Jam
BERLIJN, 21 December. Met
betrekking tot het Duitse offen
sief ln het Westen verneemt het
Intern. Informatiebureau, dat de Ame
rikanen als gevolg hiervan in he ge
bied van Aken en de. Saar de laatste
48 uur hun aanvallen ln belangrijke
mate moesten beperken. Ook ls be
kend, dat aan deze beide frontsecto
ren in allerijl verscheidene divisies
zijn onttrokken, teneinde ze zo spoe
dig mogelijk in het gebied van het
Duitse offensief in de strild te werpen.
Slechts het zevende Amerikaanso ie-
ger kon gisteren zijn hevige aanvallen
bij Bitsch en ln de Weissenburgcr
Senke voortzetten. Successes van be
tekenis wist ditv leger echter niet te
behalen.
Het tijdstip waarop men van Duitse
zijde nauwkeuriger Inlichtingen over
de positie der Duitse aanvalsformatles
kan verschaffen is waarschijnlijk niet
ver meer, aldus verklaarde de militaire
woordvoerder van de Wilhelmstrasse
ln antwoord op een vraag. De vragen
steller wllde^weten. waar op het ogen
blik de Duitse annvalsdlvisios staan.
De militalrfe woordvoerder voegde aan
zijn antwoord oe, dat de Duitse lei
ding er alle belang bij heeft de sluier
der geheimhouding over de Duitse be
wegingen en posities gespreid te hou
den. In leder geval staat vast. dat de
Duitse operaties goed verlopen.
De reactie in Engeland
.Ondanks het strenge nleuwsvcrbod.
dat de Anglo-Amerlkaanse opperbevel
hebber Elsenhower voor de pers heeft
afgekondigd, sijpelt toch-Zo veel door
ln de dagbladen der neutralen, dat de
geallieerde pers de toestand met grote
angst beschouwt.
Zo seint de Londense correspondent
van de „Ziircher Ta8csanze|Ser" aan
zijn blad. dat de door het Duitse te-
R. Zuyderhoff zeventig
jaar
DEN HAAG, 20 Dec. Op 24 Dec.
a.s. zal de heer R. Zuyderhoff- o.a.
voorzitter van de algemene rekenka
mer. 70 Jaar worden. Rudolf Zuyder
hoff werd geboren'te Rotterdam op 24
Dec. 1874. HIJ werd in 1895 voor het
Ned.-Indisch Gouvernement uitgezon
den na het grootambtenaanexamen te
Delft met goed gevolg te hebben afge
legd.
Van zijn publicaties noemen wil o.a.
zijn brochure van' 1931 ..Quo Vadl-
mus". die den lezer van heden als een
profetie zal moeten voorkomen. In de
ze brochure schilderde h!J de toe
komst van Nederland als zwart, tenzij
de bakens werden verzet. Zijn critiek,
waarop helaas geen acht is geslagen,
gold ln het bijzonder het financieel
overheldsbeeld. dat hij ongezond
noemde.
Wegen» zijn gezondheidstoestand
heeft hij practlech gesproken zich uit
bet openbare leven teruggetrokken.
genoffenslef aan het Westelijke front
geschapen toestand ln Londen zeer ern
stig wordt opgenomen. Het heeft grote
indruk gemaakt ln militaire kringen,
dat het den Duitsers mogelijk was met
zo'ii groot gebruik van eersterangs
divisies, tankformaties, valschermja
gers en eskaders Jagers de aanvallen
in te lelden.
Men was van mening, dat door de
onafgebroken luchtaanvallen, door ver
liezen op de slagvelden cn door ver
nieling der ravltalllerlngslljnen. Ja door
dc ook van Anglo-Amerlkaonse officiële
zijde gemelde vernieling van bewnpe-
nlngsbedrijven de Duitse reserves wa
ren uitgeput. De beoordeling van de
toestand aan het Westelijke front ls
thans volkomen gewijzigd.
De ..News Chronicle" noemt het be
vreemdend. -dat dc Duitse voorberei
dingen voor bet offensief voor de ge
allieerden verborgen zUn gebleven.
Bon 244 voor aardappelen
inleveren
DEN HAAG, 20 Dec. In Noord- en
Zuid-Holland en Utrecht is voor de
week van 31 Dec. tot en met 6 Jan.
a.s. bon 244 van de tweede noodkaart
geldig verklaard voor het kopen van
1 kg. aardappelen. Deze aardappolbon-
nen moeten, voorzover niet van de
Centr. Keuken gebruik zal worden ge
maakt, voor Donderdag 28 Dec. wor
den ingeleverd bij den aardappelhan
delaar. desgewens tegen ontvangstbe
wijs. Nadat de handelaren hierop zijn
bevoorraad, zal zonder nadere aankon
diging tot aflevering worden overge
gaan, doch uitsluitend ln de week van
31 Dec, tot en met 6 Jan.
Rantsoenbonnen verletigd
DEN HAAG, 21 Dec. De rant
soenbonnen met. datum 30-9-44, voor
alle artikelen, met uitzondering van
de rantsoenbonnen „melk 1", zijn
voor onbepaalde tijd verlengd.
Verschenen is een verordening
van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandse gebied betreffende
de technische noodhulp.
In het Verordeningenblad ls een
besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Justitie tot ver
eenvoudiging van de rechtspleging op
genomen. Art. 1 van dit besluit be
paalt: De Hoge Raad vonnist steeds
met drie raadsheren behalve ln zaken,
vermeld ln artikel 92 van de wet op
dc rechterlijke organisatie. In deze
zaken vonnist de Hoge Raad met zes
raadsheren. In artikel 2 wordt be
paald, dat beroep ln cassatie niet kan'
worden ingesteld. Cassatie „In het be
lang der wet" blijft echter mogelijk.
De bladen van de N.V. „De
Arbeiderspers" zullen op beide
Kerstdagen niet verschijnen.
Onze boekwinkels en kantoren
zullen in de week van 25 t/m
30 December Voor het publiek
gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
Het leeft in Den Heag!
Men moet in deze dagen wel met
enig meegevoel denken aan de film
liefhebbers, aan den man en de
vrouw voor wie het „pikken" van
een bioscoopie een prettige afleiding
was gaan betekenen, een traditie die
zij niet graag hadden willen missen.
Nu moeten zij die echter ontberen,
want de betrekkingen die de film
met dc techniek onderhield, waren
dermate hecht, dat een verbreking
daarvan door de stroombesparing
tevens een voorlopig einde maakte
aan het leven der bewegende scha
duwbeelden...
Ook elders is het rijk van de film
voorshands uit. Het witte doek ligt
ontzield achter de coulissen van to
neel, cabaret en revue, waarvoor de
meeste bioscopen thans hun poorten
hebben geopend, Maar wie eenmaal
zijn hart aan de film heeft verpand,
blijft haar trouw en zo moeten dan
ook haar discipelen deze trouw met
het helmwee naar het schaduwspel
der illusie bezegelen, al zijn er in
ons huidig bestaan veel belangrijker
dingen dan film.
Het verlangen naar de ontspan
ning en de sfeer van het bioscoop
theater doet zich nog vaak genoeg
gelden. Zeker als wij denken aan het
feit dat men de verfilming van mr.
Roothaerts succesboek „Dr. Vlim-
men" ter hand heeft genomen, dat
er een nieuwe muziekfilm ls uitge
bracht, die de maandenlang gepro
longeerde rolprent rondom-Mozart,
„Wien de Goden liefhebben", haar
de kroon beloofde te zullen steken,
nl. „Traümerei", de filmische biogra
fie van Robert Schumann, dat de
kleurenfilm van Helmut Kailtner
„Grosse Freiheit No. 7" inmiddels
gereed is gekomen en een nieuw werk
van Willi Forst, „Wiener Madeln",
ook een kleurenfilm, eerstdaags naar
de „snij-kamer" zal verhuizen om
daar door de montage zijn definitie
ve vorm te ontvangen, dat...
Er zijn nog filmnieuwtjes te over,
maar een opzienbarend en ook
actueel bericht is wel, dat er dezer
dagen in Den Haag, na een filmloos
Velen vrouwen van Nederlandse ar
beiders in Duitsland is dezer dagen
vreugde bereid door de aankomst
van brieven van familieleden.
Doordat zich daartoe een gunstige
gelegenheid voordeed konden instan
ties van het Nederlandse Arbeids
front in Duitsland deze brieven door
gezonden krijgen en hier waren het
medewerkers van het Arbeidsfront,
die zich als postbode opwierpen en
hun Zaterdag en Zondag er aan ga-'
ven om de zozeer verbeide berichten
van echtgenoten, vaders, zoons en
andere gezinsleden aan. de vrouwen
ter hand te stellen. Hoe bescheiden
dit feit ook op zichzelf is, men kan
zich voorstellen, hoe gretig deze brie
ven werden ontvangen, vooral daar
de meesten sinds September j.l. niets
meer van hun verwanten hadden
vernomen.
Thans ls de desbetreffende dienst
van het Arbeidsfront er na verschil
lende voorbereidingen ln geslaagd, een
gelegenheid te scheppen, waardoor
men ook van hier uit brieven aan de
werkers ln Duitsland kan zenden. Tot
en met de Kerstdagen bestaat de mo
gelijkheid. deze brieven ter doorzen
ding af te geven.
Nog een ander Initiatief van het Ar
beidsfront ls mot succes bekroond.
Men heeft namelijk kunnen bereiken,
dat er, zij het ln beperkte mate. pak
ketten worden doorgezonden. Het be
treft hier echter alleen de Krels 23.
die de ln Duitsland werkzame arbei
ders van Bremen en omgeving bevat.
Voor .hen konden tot vandaag pakket
ten worden Ingeleverd, die uitsluitend
kleding en wel voornamelijk winter-
kledlng mochten Inhouden. Het ls ge
bleken, dat zeer velen van deze ge
legenheid gebruik hebben gemaakt.
Het zal waarschijnlijk mogelijk zijn,
er zorg voor te dragen, dat deze pak
ketten de arbeiders nog vóór de Kerst
dagen zullen bereiken.
Daar de omstandigheden uiteraard
zeer moeilijk zdjn en men door menige
wijziging ln vroegere normale verhou
dingen op dit terrein met zeer grote
moeilijkheden te kampen hééft, kun
nen bovenvermelde feiten wellicht
enige reden tot voldoening geven. Hoe
wel men begrijpelijkerwijs nog niets
met zekerheid kan toezeggen en dc
betrokkenen zich dus niet voortijdig
moeten verheugen op dingen, die nog
niet vaststaan, kan toch wel 'worden
gemeld, zo deelde men ons mede. dat
van de zijde van hét Nederlandse Ar
beidsfront alle pogingen in het werk
worden gesteld, om de mogelijkheid
tot het zenden van pakketten zover
uitgebreid te krijgen, dat niet alleen
dc werkers in Bremen cn omgeving,
maar alle Nederlandse arbeiders een
dergelijk pakket zullen kunnen ont
vangen. Mocht dit ln niet al te verre
toekomst gelukken, dan zullen hier
over nadere mededelingen worden ge
daan.
Gerrit Goldenbeld overleden
DEVENTER. 20 Dcc. In dc leeftijd
van 34 Jaar Js overleden dc bekende
speler van Go Ahead, Gerrit Golden
beld. HIJ maakte als achtcrspeler se
dert lange Jaren deel uit van liet eer
ste elftal en voerde ook dit elftal aan.
Voorts was Til 1 opgenomen in het oos
telijk elftal. HU kwam voort uit de
rood-gele Juniores en ontwikkelde zich
tot een tactisch voetballer met zeer
sportieve opvattingen.
Het Verordeningenblad bevat een be
sluit van den secretaris-generaal van
het departement van Justitie betref
fende bescherming van schuldenaren.
Volgens artikel 1 van dit besluit kan
de rechter een schuldenaar een of
meermalen uitstel verlenen. Indien
aannemelijk is, dat deze tengevolge
van de bilzondere omstandigheden,
welke zich tengevolge van de oorlog
sedert 10 Mei 1940 hebben voorgedaan,
niet tUdlg aan zijn Verplichtingen kan
voldoen.
tijdperk van drie maanden, voor het
eerst weer een film is gedraald.
Om precies te zijn, het was op
Maandag 18 Dec. dat het Asta-thea-
ter aldaar voor een begrijpelijker
wijze uitverkochte zaal. een voorstel
ling heeft gegeven, waarin een cul
tuurfilm, een teken- en een speelfilm
werden getoond. Het spreekt wel
haast vanzelf, dat dit nieuws een
rechtgeaarden filmaanhanger tot de
vraag brengt, of dit soms het begin
zou kunnen zijn van een herleving,
die. al zal zij door de omstandighe
den van bescheiden omvang moeten
zijn, toch weer enige perspectlecven
zou kunnen bieden. En het ls evenzo
volkomen logisch, dat wij de vraag
stellen, of wat tn Den Haag mogelijk
is, ook in andere plaatsen verwerke
lijkt zou kunnen worden.
KOEKJES VAN EIGEN DEEG kan
men bakken volgens het recent van
I. W. die de pulp van suikerbie
ten uitknijpt, er met meel of mout
deegballetjes van maakt, ze in olief!)
bakt in de koekepan en ze suvnel-
kockjcs suiker en meel) noemt.
Lekker, zegt hij.
De soep in het bord van een ander
is altijd vetter dan onze eigen soep.
Dat moet ook onze abonné E. K. in
de B.straat te A. erkennen, die mij
een rcferend verhaal stuurt over de
extra warme hap, die „nagenoeg het
gehele Amsterdamse gemeentcperso-
neel" uit de Centrale Keuken zou
ontvangen. Alleen de scholenbewa
kers en daar behoort hij toe
zouden van die warme hap nuchter
blijven!
Helaas, deze vette soep in ander
mans bord bestaat helemaal niet.
Alleen bij de Waterleiding sch.jnt
iets gedaan te worden. Dc benijde
gemeente-ambtenaren nemen soms
zelf een pannetje van huis mede!
Dat is al. O, afgunst, die het water
ons al om de tanden deed lópen!
C. van S. te N. Walmende mo
torolie kan van walm bevrijd mor
den door de pit door een metalen
buisje, bijv. van zink. door de kurk
vdn een glutonpotje te leiden en oiwr
de pit een ijzerdraadje te buigen, een
papierclip. Zo afstellen, dat dc pit
net niet walmt! TUL
Directeur. H 3 Xencaietsier, Bus-
sum; hoofdredacteur. Hendrtk Llndt.
Amsterdam, plv hoofdredacteur, li A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v Grieken; Illustratie
en opmaak: R Kampstra. volkscul
tuur en kunst: M. wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J Llber; adver
tenties: A H. Lammer», allen te Am
sterdam. 118
i
OFDKW ARTIER VAN DEN
tER, 21 Dec. Het opperbe-
ïr weermacht deelt mede:
de wintërslag in België werd
en ver achter het front de
ikaanse bezetting van de
:e-Eifel vernietigd of gevangen
nen. Zevenduizend Amerikanen'
kten in gevangenschap. Aan
oorste aanvalsfront zijn onze
m de Ardennen binnengedron-
n hebben zij de grote weg Luik-
gne-Arlon over een breed front
ihreden. Naar de Maas aftrek-
vijandelijke ravitaillerings-
nes werden door Duitse tanks
aald en onder de voet gelopen,
aangevoerde Amerikaanse for-
s in afzonderlijke groepen uit
slagen, zonder dat zij er in
len onze opmars op te houden,
aantal gevangenen heeft de
overschreden. In de gevech-
an gisteren werden 43 tanks en
itserde voertuigen en 50 stuk-
;eschut buitgemaakt, 136 tynks
m vernield.
de bestaande brandpunten van
rweerstrijfl aan het westelijke
zette de vijand zijn aanvallen,
geringere strijdkrachten zonder
s voort. Zware afweergevechten
onnen zich alleen ln het gebied
.oordwesten van Bltseh.
lange-af stands vuur op Londen
xtwerpen duurt voort,
ir zeestrijdmiddelen der marine
in.de mond van de Schelde zes
vijandelijke ravltallleringsvracht-
en met een gezamenlijke Inhoud
i neer dan 30.000 ton tot zinken
cht.
Midden-Italië leidde de vijand
en zijn grote aanval ten noorden
?aenza ln met een trommelvuur
100.000 schoten van elk kaliber
;n frontbreedte vën tlèn kflome-
Cn weerwil van dit zware vuur
rij des avonds onze dapper strU-
i troepen slechts ongeveer twee
teruggedrongen. Noordoostelijk
de stad stortten de vijandelijke
illen reeds voor onze stellingen
In het gebied van Bagna-Caval-
dernamen de Canadese formaties,
:ware verliezen hadden geleden,
•en slechts plaatselijke aanvallen.
P een kleine penetratie na bloe-
ferden afgeslagen
de Balkan duren de bewegingen
troepen voort, deels onder het
;n van hevige vijandelijke tegen-
Hongarije gingen de Sowjets tus-
?lattenmeer en Donau met sterke
lkrachten enmet steun van tal-
slagvllegtulgen tot de aanval over.
itterde gevechten worden hier
erd. Tussen de Donaubocht en de
jrens van Slowakije werd de vijan-
,ke druk sterker. Aan de rivier de
aan 'de westelijke hellingen van
Matragebergte en aan weerszijden
de Boven-Sajo vingen onze troe-
de aanvallen van vijandelijke for
es na zware gevechten op. In het
ïd zuidelijk en noordoostelijk van
hau mislukten herhaalde Sowjet-
allen.
i de afweer van vijandelijke lucht-
allen boven de noordelijke en de
eiijke sector van het oostelijke
t werden gisteren 31 Sowjetvlleg-
?n neergehaald, waarvan veertien
nachtjagers,
nerlkaanse terreurvllegtulgen 11e-
glsteren overdag bommen vallen
jlaatsen ln het zuiden en het zuid
en van Duitsland.
Amerikaanse mening
STOCKHOLM. 22 Dec. Volgens
United Press is de Duitse doorbraak
door het front van het eerste Ameri
kaanse leger de grootste Amerikaan
se tegenslag sedert het verlies van
de Philippijnea. Ofschoon geallieerde
tegenmaatregelen reeds in volle gang
zijn. kan men nog niet zeggen, of
de toestand reeds in de eerstvolgende
dagen gestabiliseerd zal zijn.
Volgens den Londensen correspon
dent van „Aftonbladet" zegt men in
het geallieerde hoofdkwartier, dat het
Duitse offensief gigantisch is en nog
steeds in kracht toeneemt.
Britse oorlogvoering
verrekende zich
BERLIJN. 22 Dec. lil zijn we
kelijks artikel ln Das ReijCh
schrijft minister Göbbels o.a,. dat de
tekenen des tijds van dag tot dag
meer wijzen op de. komende Duitse
overwinning. De Engelse oorlogvoe
ring heeft zich over de gehele linie
verrekend en verkeken.
Indien Duitsland als ordenende
macht uit Europa zou wegvallen, zou
het bolsjewisme als een springvloed
over ons continent heengaan. Duits
land staat op-het standpunt van de
absolute en totale oorlog, d.w.z. het
legt zijn gehele na'tipnale kracht in
de schaal om zijn bedreigde bestaan
te verdedigen.
De Duitse overwinning zal op zeke
re dag komen als een natuurver
schijnsel. onverwacht en onaange
meld, plotseling en met een kracht,
die bergen verzet.
Geallieerde luchtaanval
op Moekdan en Dairen
TOKIO, 22 Dec. Ongeveer 30
geallieerde vliegtuigen uit China
hebben een aanval gedaan op Moek-
den en Dairen. Zij werden gedwon
gen hun bommen van grote hoogte
ongericht te laten vallen en zich in
zuidelijke richting te verwijderen.
Volgens de tot -dusverre ontvangen
rapporten zijn vier vliegtuigen neer
geschoten. De schade is zeer gering.
Naar Radio Parijs'meldt heeft
generaal De Gaulle den Belgischen ge
zant te ParUs, baron De Guillaume.
ontvangen, die hem zijn geloofsbrieven
overhandigde.
De geallieerde autoriteiten heb
ben uit overwegingen van -veiligheid
bepaald, dat slechts personen ,met een
militaire taak de Belgische grens mo
gen overschrijden.
HAALEM, 22 Dec. Voor de aan
vang der uitvoering van de Haarlemse
Orkest Vereniging, heeft de admini
strateur van de H.O.V. dén bezoekers
gewezen op het ongerief van een on
verwarmde Concertzaal. Hij verzocht
den muziekliefhebbers bij de plaats
bespreking voor het volgende concert
van de H.O.V. een stukje brandhout
te willen meebrengen, opdat de
kachels in de zaal kunnen worden
gestookt.
Ie JAARGANG No. 303
ZATERDAG 23 DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeidersper» Bureau* voor rpdactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 2+996 Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per weel of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
BERLIJN, 22 Dec. In alle secto
ren van het Saarfront heeft het derde
Amerikaanse leger zijn doorbraakpo
gingen onder de indruk van het Dalt-
se offensief op de noordelijke vleugel
gestaakt. In het bruggenhoofd S*ar-
lautern, waar het zwaartepunt van
het Amerikaanse offensief lag, ver
schiet de vijandelijke artillerie opval
lend veel nevelgranaten om de bewe
gingen te maskeren. Het zevende
Amerikaanse leger, dat door de Duitse
aanval niet. direct wordt getroffen,
hergroepeertzijn strijdkrachten op
het ogenblik. In de Elzas zetten de
Franse troepen hun aanvallen uit
Sohlettstadt, alsmede ten noorder. van
Colmar voort. Zij werden met aan
zienlijke verliezen teruggeslagen.
Als gevolg van het Duitse offensief
ln de noordelijke Ardennen ls ook
het grote strijdgebied bij Aken steeds
meer een strijdtoneel van geringere
betekenis geworden. Slechts bij-Bitsch
en Weissenburg ontstonden nog zware
afweergevechten 'met formaties van
het- zevende Amerikaanse, leger. De
bunkers in het voorterrein van de
Westwal konden evenwel ovecal wor
den behouden. Het gebied, waar het
Duitse winteroffensief zich ontwik
kelt. werkte ook thans als een mag
neet, die de in Frankrllk en België
staande Amerikaanse operatieve reser
ves met kracht aantrok. Vooral in de
noordelijke sector van dit strijdge
bied werden gedeeltelijk zeer zware ge
vechten geleverd. De Duitse bevegln-
gen verlopen zonder enige wrllving en
geheel volgens, de plannen. Alleen
Dinsdag werden reeds 8000 gevange
nen gemaakt.
Aanvalswals rolt
De militaire medewerker van het
D.N.B.. dr. Max Krull, schrijft:
Omvang en verloop van het Dult6e
offensief in het Westen worden on
der de sluier der geheimhouding van
bereikte doelen geleidelijk duidelijker.
Wanneer thans bekend wordt, dat
Duitse troepen diep ln de Ardennen
zijn doorgedrongen en de belangrijke
verkeersweg van Luik naar het zui
den tot Arlon over een breed front
hebben overschreden, mag aangeno
men worden, dat daardoor deze weg
fu dé vierhoek, die door het uitgangs-
ro-it wordt begrensd, stevig ln Duitse
handen is gekomen.
Men mag aarmemen, dat nog niet
alle beschikbare aanvalsdivisles van
veldmaarschalk Von Rundstedt reeds
in de strijd zijn gebracht. De aanvals
wals ls aan het rollen eri drijft den
vijand naar het dal van de Maas toe.
De Duitse formaties bestaan uit verse
divisies infanterie en uit eenheden,
met tanks van de nieuwste soort. De
nieuwe strUdmlddelen. op korte af
stand blilken ingrilpend te ziln en
leggen een verrassende bruikbaarheid,
ook voor de aanval, aan de dag.
Een belangrijke factor voor het
Duitse élan vorrAt h^t grotere gebruik
van de nieuwe eskaders Jagers, zodat
de vijandelijke overmacht ln de lucht
niet tót uitwerking ken komen. De
.Luftwaffe" treedt weer te voor
schijn, hoewel het evenwicht met den
vijand ln de lucht nog niet Volkomen
is bereikt.
Het 'succes van Duitse strijdmidde
len ter zee voor de mond van de
Schelde toont aan. welke rol ls toebe
deeld aan de Duitse marine ln dit
offensief. Men mag aannemen, dat
reeds vijf vijandelijke divisies volkor
men ln de pan gehakt en sneven an
dere op overhaaste aftocht Zijn.
Daar het echter reeds de zesde dag
van het offensief ls, zullen de tegen
maatregelen van den vijand binnen
kort wel aan de dag treden en de
tweede phase van de wintërslag Inlei
den. De moeilijkheden rav, üe vijan
delijke aanvoer van meifeeft en u-uie-
riaal zullen thans nog groter worden.
Met vertrouwen ziet de Duitse leiding
het verwachte hoogtepunt van de slag
tegemoet.
Oproep van de N.A.D.
DEN HAAG. 22 Dec. De Neder
landse Arbeidsdienst roept jongeman
nen op voor dienstneming ln de
N.A.D. Om het aannemen 'te ver
eenvoudigen. worden alle Jonge man
nen, die geboren zijn ln de Ja
ren 1926 en 1927. opgeroepen, zich
bU de hieronder genoemde aanmel-
dlngsbureaux persoonlijk aan te
melden. In Bijzondere gevallen kun
nen ook personen, die ln andere Ja
ren geboren zijn, ln aanmerking ko
men. Arbeidsmannen, die reeds hun
dienstplicht vervuld hebben, benevens
zij. wier diensttijd onlangs onderbro
ken werd. komen eveneens voor in
deling in aanmerking.
De inschrijving begint op 27 De
cember a.s. - en sluit op 15 Januari
1945. De oproeping Voor de kampen,
die- in de noordelijke piovlncies gele
gen zijn, volgt tussen 15 en--31 Ja
nuari 1945.
Voorwaarden voor ln dlensttreding
zUn: le. goede gezondheid: 2e bezit
van een bewijs afgegeven door het
gemeentelijk arbeidsbureau, dat te
gen indiensttreding geen bezwaar be
staat; 3e. persoonsbewijs medebren
gen.
De Ned. Arbeidsdienst geeft u: le.
vrije legering, geneeskundige verzor
ging en goede voeding, 2e. zakgeld
voor den arbeidsman en kostwinners
vergoeding voor het gezin. 3e. vrije
kleding en bewasslng. Voor het ge
bruik van eigen ondergoed wordt ver
goeding gegeven.
Aanmeldingen aan de volgende
bureaux: Utrecht: Oudé Kerkhof 43;
Amsterdam: Vondelstraat 29; Den
Haag: Prinsegracht 75; Rotterdam:
Eendrachtsweg 17A.
Oost-Pruisen. eD in de Naref-bocht ge-
v*.x generlei «ürreryd-
held. Evenzo ziet ae Duitse leiding
Duitsers ook hier tot
verrassingen in staat
BERLIJN. 22 Dec. Het verrassen
de Duitse offensief ln het westen, dat
ondernomen wordt door formaties, die
totdusver in reserve gehouden en goed
zijn uitgerust, heeft niet de gering
ste invloed op de constellatie aan het
Oostelijke front. Het Duitse leger in
het Oosten ls volkomen In staat ook
hier met verrassingen voor de dag te
komen. Het heeft sinds maanden re
kening er mede gehouden, dat de bol
sjewisten tot nieuwe grote offensie
ven zullen overgaan, en zich daarop
voorbereid.
Achter alle gebieden, die zwaarte
punten van de strijd, vormen, staan
aanzienlijke reserves feereed, om in de
komende slag te kunnen ingrijpen.
Ook de sinds enige dagen sterker ge
worden Sowjet-Russische luchtaanval
len op de gebieden nabij het front ln
de komende gebeurtenissen ln Koer
land, waar talrijke stoottroepen van
beide partijen verkenningen onderne
men, met gelatenheid tegemoet.
Naar de ontwlkkelln gop het 6C0
km. brede oorlogstoneel m Hongarije
aantoont, waar sinds weken 70 bol
sjewistische divisies infanterie, min
stens zestien grote formaties tanks en
vijftien Roemeense divisies stormlo
pen. zijn ook hier voldoende strijd
krachten geconcentreerd, om de door
ae bolsjewieken voorgenomen opera-,
tieve beslissingen te verhinderen. Het
hier en daar prijsgeven van enlge(
plaatsen of terreinen heeft op de to
tale constellatie van de gevechten ge
nerlei invloed.
Na het eten van mie
ren-zuur Qverleden
HAARLEM, 22 Dec. Een dezer
dagen reden drie jongens met een
handwagen naar een ontruimde bak
kerij in ae Kritzingerstraat. Zij moes
ten de wagen'daar terugbrengen en
maakten van de gelegenheid gebruik
in de bakkerij rond te snuffelen. De
achtjarige-C. B., wonende in de Mo-
lukkenstraat, vond onder de toon
bank een zakje, dat mierenzuur be
vatte. en dat de eigenaar daar enkele
maanden geleden had neergelegd. De
inhoud van het zakje stond op het
papier aangegeven, doch de jongen
schonk hieraan geen aandacht. De
inhoud smaakte zoet en de knaap
at een grote hoeveelheid op. Zijn
9 een traditie spreekt zó onge
dwongen, zó uit de natuur zelf
tot alle levende wezens als die van
het Lichtfeest, op de drempel waar
van wij ook thans weder staan. Zij
is niet aangeleerd en eigenlijk maar
nauwelijks overgeleverd, deze tradi
tie. Zij wordt met even, grote zeker
heid als de opeenvolging der seizoe-
1 nen zelf uit de harten ophieuw ge-
boren, wanneer de dagen gaan len-
gen.
Midzomer-zonnewende, een ogen
blik in de Jaarkring dat tot bezin
ning stemt, dat daarbij echter ook
een sombere voorgedachte in de
klaarheid en de rijpheid van de
zomer werpt. „Wij hebben al weer de
langste dag gehad", zeggen de men
sen tot elkaar en zij denken aan de
gebruikelijke winterzorgen, aan de
korte dagen die komen gaan en aan
de lange nachteli.
Midwinter-zonnewende moge nog
midden in die zorgen staan, zij richt
echter het oog reeds op de zege van
het licht. De donkere dagen voor
Kerst zijn de laatste meters voor de
moeizaam bestegen bergtop. Daar
achter ligt een dal vol zonneschijn.
Zo hopen wij althans. En op het
hoogtepunt zien wij achterom, terug
op de weg, die ons zoveel inspanning
bereidde, blikken wij voor zover
het ons mogelijk is'vooruit over de
wijde vlakte, die zich aan ons oog'
ontsluit en, waarin een jonge lente
en een Stralende zomer als sterkende
belofte geborgen liggen,
y Midwinter-wende. lichtfeest, Kerst
feest. Nooit hebben wij er de hunke
ring naar klaarheid, de belofte van
vernieuwing zó U- idelijk in gevoeld
als Juist nu. Naarmate de donkere
dagen vopr donkerder zijrr. ls
het doororelcena Jioht er na JV te.
stralender.
En zij waren donker, deze dagen,
weken, maanden voor midwinterwen-
de, die de oorlogscrisis in Europa tot
onvermoede scherpte brachten,
die de strijd met alle vernietiging
en alle benauwenis daarheen' leidde,
waar vele* argelozen zich hem nu
iuist het allerminst kunnen voorstel
len: in Nederlandse steden, over Ne
derlandse akkers, tussen Nederlandse
mensen. Heel langzaam, met hét
moeizaam opschuiven der Brits-
Amerikaanse frontlijn door Zeeland.
"Brabant en Limburg is het duidelij
ker en duidelijker geworden, dat deze
strijd, die ir\ bittere ironie „bevrij
ding" heette, geen deel van Neder
lands Lichtfeest ls, geen deel is van
de belofte in wendetijd. Tot de don
kere dagen voor Kerst behoort deze
beproeving. De lichtende horizon
echter ligt a3n gene zijde van de
top: daar waar een nieuwe^wereld
van arbeid en opbouw in kameraad-
De zon gaat op 23 Dec. onder om
16.28 uur en op 24 Dec. op om 8.50
uur. Maan op 24 Dec. onder om 2.08
uur en op om 13.51 uur. V.M. 29 Dec*
L.K. 5 Jan. N.M. 12 Jan.
schap, van in beschermende samen
werking aanééngesloten Europese
volkeren wacht.
Die nieuwe wereld groeit, niet zo
snel en zo gemakkelijk als het ideaal
ervan, in woorden wordt oitgespro-
ken. En de volksmond kent nog een
andere zegswijze, die in deze dagen
onmiskenbare, attualitedt krijgt:
Wanpeer de dagen gaan lengen, be
gint de winter te strengen.
De felste winterkoude, de schrij
nendste winterzorgen, komen niet
zelden onmiddellijk na de wende, "on
middellijk na ">de belofte van licht.
Dat betekent in de taal van de har
de werkelijkheid: de grootste Inspan
ningen wachten Juist dan. wanneer
het nieuwe reeds tastbaar nabij
schijnt. Deze zekerheid schrikt ech
ter slechts zwakke geesten af, die
menen, dat willoos wachten ooit een
rijke oogst afwerpen kan. In de win
terzon wordt de groei van de landen
voorbereid en wie niet bereid is aan
die voorbereiding deel te hebben,
mag ook geen aanspraak maken op
een vervulling der belofte, die mid-
winterwende in zich draagt.
Het Duitse volk is wèllicht het
enige, dat in deze wendetijd der ge
schiedenis die waarheid als gesloten
gemeenschap treeft begreperi en ver
wezenlijkt. Nimmer sloot het zich zo
hecht aaneen, als toen zijn volksbe
staan door „bommentapijten en wo
ningblokkrakers, door bomscherven
en fosfor" uitééngerukt scheen te
worden. Nimmer ontplooide het ln
dienst van de strijd om zijn bestaan
en om een betere wereld, een grotere
krachtsontwikkeling dan toen zijn
nood in steeds difisterder dagen ten
top scheen gestegen. Zelfs wie recht
meenf ie hebbfn h&t Duitse-volk een
kwaad hart toe te dragen, ontkomt
niet aan de machtige- les. die in die
geesteshouding ook voor andere vol
keren besloten ligt.
In de ontwikkeling der militaire
gebeurtenissen aan het Westelijk
.front keert eenzelfde beeld terug.
In de weken na „Avranches", die
voor de Duitse oorlogvoering bij uit
stek donkere weken schenen,
sprak men van de wende, die een
maal voor de Duitse wapenen komen
zou en geen tijdstip, dan van de
midwinter-zonnewende zou met dui
delijker symboliek die belofte hebben
kunnen inlossen. Maar tegelijk is het
duidelijk, dat de vervulling niet
„vanzelf" komt en dat „de winter
gaat strengen" nu het licht zijn zege
aankondigt.
De aanvaarding van deze waarheid
in een wil tot de vernieuwende daad.
dat is de grootste verrijking die het
lichtfeest geven kan, de hoogste wij
ding van de midwinterwende.
zevenjarig broertje snoepte eveneens
van het mierenzuur en ook hun elf
jarig stiefbroertje at er yan.
De avonds werden de jongens on
passelijk, De achtjarige Cornelis werd
ernstig ziek en is aan niervergiftiging
overleden. Het jongste broertje is
naar de Deo overgebracht. Zijn leven
is niet in gevaar. Het stiefbroertje
heeft geen ernstige gevolgen van zijn
onvoorzichtigheid ondervonden.
K. SANDERS 80 JAAR. Een
zeer bekend ingezetene van Noord-
wijk, die fegenwoocdig te Leiden ver
blijf houdt, de heer K. Sanders, oud-
hoofd ener Mulo-school, zal op 24
December a.s. 80 jaar worden.
Het vleestantsoeri
In de bonnenlijsten is bon 241 van
de tweede noodkaart geldig verklaard
voor het kopen van IJ rantsoen vlees.
Naar men ons mededeelt, is dit niet
juist: in plaats van U rantsoen,
wordt slechts li rantsoen beschik
baar gesteld.
Directeur: H. 3. Rentmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: \L Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A H. Lammere, allen te Am-
aterdam. K 113