HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Recept
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zware strijd bij Langerwehe-Düren
Voedsel voor Je
hoofdstad?
Zelf'lmlp of zelfmoord
D<
7
Ook het probleem van de luchtoorlog
zal opgelost worden
Blind séance
Twee P.K. „Pier" exit
Mussert over hef dertienjarig
bestaan van de N.S.B.
Ie JAARGANG No. 295
VRIJDAG 15 DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
Duitsers heroveren Offensief in Nederland
Mariaweiler
BERLIJN, 13 Dec. (Interlnf). Aan
het westelijk front was het eerste
Amerikaanse leger op de derde dig van
zijn offensief op het ongeveer 2) km.
brede front tussen de Indebach tn het
bos van. Hürtgèn gedwongen, ter tnder-
steunlng van de aanval, sterke .trljd-
krachten uit het achterland am te
voeren. Zij konden echter op geen
enkele plaats ln deze fronteector meer
dan enige honderden meters terrein
winst behalen en op enkele pinten
moesten zLJ zelfs weer terrein prijs
geven. De verliezen van de aan-allers
zijn zeer groot. Ook die der vededl-
gers zijn echter aanzienlijk.
De zwaarste gevechten ontbraidden
ln het midden van het front. n.l.langs
de straatweg Langerwehe-Düren Hier
slaagden Duitse troepen erin he dorp
Mariaweiler te heroveren. Ten osten
van het bos van Hürtgen geluke het
de Amerikanen gistermiddag he" dorp.
Gey binnen te dringen. Hier sleten
zij op een zo hevige tegenstanl, dat
zij zich slechts ln aan de weselljke
rand van het dorp konden handiaven.
In de zuidelijke sector van he wes
telijke front lag het zwaartepuit van
de Amerikaanse doorbraakpoglngn gis
teren wederom In het gebied ussen
Saargemünd en de Boven-Rlli, De
sterkste druk oefenden zll uit n het
gebied ten noordoosten van Relashof.
Hier betrokken de Duitse troepji na
zeer zware gevechten een verdedjlngs-
llnle voor de Welssenburger Serse. De
beo'ogde doorbraak over de gehel linie
mislukte.
Van het oostelijk front wor.t ge-
Commissie om vervier-
vraagstuk op tè losen
AMSTERDAM, 13 Dec. Naar
verluidt, is er een commlsie ge
vormd, bestaande uit de heren
Hirschfeld, Secretaris-Gaeraal
van het Departement van Land
bouw en Visserij, ir. buwes,
Hoofd van de Voedselvoorzening,
burgemeester Müller van iOtter-
dam en burgemeester VoCe van
Amsterdam.
Deze commissie zal trachen, de
grote moeilijkheden, die e gere
zen zijn in de voedselvooiiening
van de twee grote steden, -at het
vervoer betreft, op te lossa.
BERLIJN, 13 Dec. (Intcrinf).
Aan het front van het tweede Britse
leger werd het in de loop van giste
ren iets levendiger. De grote verken
ningsactiviteit ten zuidoosten van
Nijmegen en in het bijzonder tussen
Waal en het Reichswald, wijzen erop
dat de leiding van dit leger voor
nemens is haar nu reeds weken du
rende terughoudendheid te laten
varen. De zware Britse batterijen
schieten zich op de Duitse stellingen
en op de dorpen, die in de nabijheid
van het front liggen, in.
meld, dat de Sow Jet-Russen een nieuw
zwaartepunt hebben gevormd in het
oude gevechtsgebied ten noorden van
Miskolc. De Duitse troepen ontweken
hier de aanval en betrokken een
nieuwe verdedigingslinie enkele kilo
meters noordelijker. Sterke aanvallen
op het oostelijk voorterrein van de
Hongaarse hoofdstad konflen worden
opgevangen. Ton zuidwesten van Boe
dapest is de Sowjetrusslsche druk op
de westelijke oever aan de Donau toe
genomen.
Verliescijfers uit de
bij Aken
slag
BERLIJN, 1-3 Dec. De vijandelijke
voorbereidingen voor de vierde slag
bij Aken lieten reeds een nog groter
gebruik van materiaal verwachten dan
de gevechten hebben gebracht, welke
begonnen zijn op 16 November en
waarin van belde kanten 955.000 gra
naten werden afgeschoten van middel
zwaar en zwaar, kaliber, zo schrijft
een Duits oorlogscorrespondent volgens
het D.N.B. De uiterst zware verliezen
aan mensen der Amerikanen ln de ec#-
ste slag bij Aken zijn in de tweede ge
stegen tot 27.000 en alleen al ln de
21 dagen der eerste phase van de der
de slag met nog 40.000 tot 67.000 man.
De verliezen aan tanks bedroegen 444.
De Amerikaanse troepen slaagden er
weliswaar ln de Duitse frontlijn 8 tot
10 km. terug te dringen, doch de na
gestreefde doorbraak naar de Rijn
.bleef hun ontzegd, dank zij de helden
moed der Duitse grenadiers en de on
verwachte trefkracht der massaal ln de
strijd gebrachte Duitse artillerie.
Het goede voorbeeld
DEN 'HAAG, 13 Dec. Er Is in
Den Haag een groentenhande-
laar, die op een bord in zijn^eta-
lage heeft géschreven: „Morgen
kunnen hier tien kinderen gratis
komen eten". Hij spreekt er de
wens bij uit, dat anderen, die
daartoe in staat zijn, dit voor
beeld zullen volgen.
Amsterdam 14 December.
Zouden we het niet eens An
ders doen?
Nu blijkbaar geen instantie
zich de nodige moeite wil geven
om de zwarte handel behoorlijk
de kop in te drukken, nu de
zwarte handel zich meester heeft
gemaakt van de meest noodza
kelijke levensmiddelen en die
tegen exhorbitante prijzen van
de hand doet. nu het per se an
ders moet-dan het tot nu toe ger
gaan is, zouden we het dan niet
eens anders doen?
Hier volgen een paar voorbeel
den uit de hoofdstad, aan de
praktijk ontleend. Historische
gevallen, waarmee iedereen zijn
voordeel kan doen. Huismoeders,
doet uw voordeel en bewandelt
nieuwe wegen. Tegen de zwarte
handelaars, tegen de lugubere
praktijken van deze uitzuigers.
,Op de Nieuwendijk staat een
ellendeling die zout voor vijf gul
den het pond te koop aanbiedt.
Er komt een koper, accepteert
een pond zout en drukt den han
delaar een gulden irt de hand,
met de woorden: „Je moet maar
zien, dat je de rest krijgt."
Zouden we het niet eens zó
doen?
Op de Lijnbaansgracht staat
een gewetenloos individu en ver
koopt broodbonnen. Twaalf gul
den een brood in bonnen. Een
vrouw koopt twee bonnen en
geeft den man vijf gulden. De
handelaar maakt kapsies maar
wordt door acht struise Jordaan-
vrouwen beetgepakt en in het
water van de Lijnbaansgracht
gedompeld. Koud, maar verfris
send.
Zouden we het niet eens 2fi
doen?
Op de markt in de Ten Kate-
straat verkoopt een kerel appe
len voor 4.50 het kilo. Drie
klanten 'achter elkaar betalen
hem met 1.50 en zeggfen dat dat
welletjes is. De handelaar druipt
af...
Zouden we het niet eens zó
doen?
Een bewoner van de Pijp bestelt
een mud aardappelen voor 120.
Als de „vriendelijke bezorger" de
aardappen op de overloop heeft
neergezet, geeft de Pijper hem
vier tientjes en zegt: „Nou op
eigen kracht gauw de trappen af,
anders breek ik je de nek."
In trouwe, zohden we het. niet
eens zo doen? Wordt het niet
hoog tijd, dat we de schoften die
van onze noodtoestand profite
ren, behandelen voor wat zij
zijn: oud vuil, schuim Van Am
sterdam?;
e voedselpositie in de grote steden
van westelijk Nederland staat voor
een catastrofe. Er is geen reden, daar
doekjes om te winden. Het zou ook
maar korte tijd mogelijk zijn. Hier
gaat het om feiten, die zich maar al
te duidelijk voelbaar maken.
Over het „hoe" en „waarom" van
de groeiende noodtoestand is op deze
plaats reeds gesproken. Van ditzelfde
ogenblik af zal echter vóór alles de
oplossing ons iedere minuut van
ons bestaan hebben bezig te houden.
Tenzij het Nederlandse volk willens
en wetens de hongerdood verkiezen
zou. wat al heel onwaarschijnlijk is.
Van officiële. Duitse zijde is de be
strijding van de bestaande nood „een
Nederlandse aangelegenheid" ge
noemd. Met reden, ook dat werd hier
betoogd. Niettemin zou deze uitspraak
uit Duitse mond maccabere ironie
zijn, wanneer deze „Nederlandse aan
gelegenheid" onoplosbaar ware. Zij is
het dan ook geenszins, al nijpt de
nood ontegenzeggelijk. Hulp is moge
lijk, wanneer Nederlandse krach
ten zich willen inspannen om Neder
landse magen te vullen, Nederlandse
levens te redden.
Nog altijd is in Nederland ongeveer
een millioen ton scheepsmlmtevoor
de binnenscheepvaart aanwezig. Met
een bescheiden deel daarvan laat zich
het transport uit de provincies, die
voorraadschuren zijn, naar de gebie
den, die met hongersnood worden be
dreigd, in grote lijnen verwezenlijken.
Het is méér dan een lichtvaardige
berekening, dat.tien tot twintig pro
cent van deze -'binnenscheepvaart-?
ruimte voldoende kan zijn om voor
maanden een aanvoer te bewerken,
die herstel of behoud van de om
streeks la November geldende rant
soenen mogelijk- maakt. Dat is wel
licht niet veel, maar het is toch
eigenlijk alles. Want 1500 gram brood
per week, twee tot drie kilo aard
appelen en daarbij nog wat vet of
vlees schijnt honderdduizenden in
onze grote steden thans een utopie.
Het is ln elk geval een rantsoen, dat
ver van werkelijke honger af staat
en dat „leven" betekent. Wat er voor
nodig is, schijnt eenvoudig: tien pro
cent van onze binnenvaart zal thans
onmiddellijk voor de voedselvoorzie
ning in beweging moeten komen.
Dat is mogelijk, wanneer men wil,
en wanneer de voor Nederlands voed
selvoorziening verantwoordelijke man
nen hun taak verstaan ofworden
vervangen door anderen, die bereid
zijn aan te pakken. Na het schrijven
van ons artikel „Leermeester Honger"
kwam het bericht binnen, dat de twee
belangrijkste functionarissen in het
bestaande distributiesysteem met de
burgemeesters van Amsterdam en
Rotterdam het transportvraagstuk ter
hand nemen. Ons volk volgt ln span
ning hun verantwoordelijk werk.
Reeds hebben de Duitse autoriteiten
garantie gegeven dat geen Duitse
instantie deze levensmiddelentrai.s-
porten zal aanhouden of, in beslag
nemen. Wie op dit punt bij voorbaat
sprookjes in omloop brengt is moor
denaar met voorbedachten rade: e-n
moordenaar van zijn volk. Hij zal dit
hebben te bedenken en' er de verant
woordelijkheid voor moeten dragen.
Maar hetzelfde geldt van voor de
voedselvoorziening verantwoordelijke
ambtenaren, die nalaten thans inder
daad aan te pakken, waar hun de
kans geboden wordt. Als hun ambte
lijke molen alleen nog maar tegen
de keer in kan draalen, zullen zij tus
sen de maalstenen moeten komen en
er meer dan hoofdpijn van overhou
den. Er zijn dingen en ogenblikken,
waartegenover geen schroomvallig
heid te verlangen noch te verwach
ten is.
De actie voor het vrijwillige axird-
appelrooien had zeker groter resul
taten af kunnen werpen, wanneer de
bereidheid tot zelf-hulp in overeen
stemming was geweest met de eisen
van het ogenblik. Eén resultaat steat
tenminste boven alle twijfel vast: aat
de kwaadwillige bedenksels zichzelf
als zodanig ontmaskerden en dat een
positieve voorziening in de knellend-
ste nood reeds kon worden bereikt.
Voor het riskeren van gedeeltelijk
geslaagde pogingen heeft de bevol
king in de grote steden van het Wes
ten echter nu geen tijd meer. De
heren," die hun kracht tot. dusverre
in geduldig wachten zochten, zullen
moeten gtfan organiseren, de binnen
schippers zullen moeten varen. Snel.
Want de keuze gaat slechts tussen
zelf-hulp en zelfmoord.
Dat dit werk niet voor de zwarte
handel kaïi en mag worden- gedaan,
vraagt ge-en nadere uitleg. En dan:
er zijn nog andere zwarte praktijken.
Er waren gelukkig goede boeren, die
hun arbeid aan het volk ten goede,
deden komen. Er zijn helaas ook vele
minder goede, die om speculatieve of
politieke redenen grote voorraden
achterhielden. In het hongerende
Westen giggen op ditzelfde ogenblik
nog vele ongedorste graanvoorraden,
waarmee niemand haast maakt.
Mochten er boeren zijn, die vergateh
voor wie zij eigenlijk verbouwden, dan
zullen Nederlandse autoriteiten het
Nederlandse volk zonder aaraelen rijn
recht moeten geven. Mocht het schor
ten aan arbeidskrachten om het graan
te dorsen, dan zullen Nederlandse
mannen, naar het voorbeeld der aard
appelrooiers, vrijwillig moeten in
springen.
Het is een befaamde Nederlandse
gewoonte, de kat eerst uit de boom
te willen zien, eerst te willen vast
stellen wat buurman eigenlijk doet.
Dat is thans een heel gevaarlijke ge
woonte. Want" de honger heeft, alle
katten uit hun bomen, gedreven en
men zou lang vergeefs kunnen kijken.
Tot de hongersnood ons volk onher
stelbaar ten gronde richt, de lang-
kijkers niet in de laatste plaats.
Naar Reuter- uit Washington
meldt, zou Roosevelt hèt ontslag heb
ben medegedeeld van den ambassa
deur ln Spanje, Carlton Nyes. Tot
zijn opvolger zou benoemd zijn Nor
man Armour.
De zon gaat op 15 Dec,, onder om
16.26 uur en op 16 Dec. op om 8 46
uur.
Maan op 15 Deo. op om 8.19 uur en
onder om 16.36 uur.
N.M. 15 Dec E.K. 22 Dec, V.M,
29 Dec, L.K. 5 Jan.
De met Duitsland ln zeer nauwe
strijdgemeenschap staande nationale
Roemeense regering onder leiding van
Horla Slma is opnieuw samengesteld.
Directeur: H. J. Kerkmeester,- Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. y. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. Ka Krop; sport: J. J. Liber; adver
tenties: A, H, Lammers. allen te Am-
itexdam, K lia
>n- Ook ten
;en sterke
ise formn-
het pene-
li Sajo cn
én ln de
gevechten
Hls aan dc
Knschau
Noorwegen
nvool van
formatie
vier toe-
le boven
a gisteren
op net ge-
tot zwakke
Ie JAARGANG No. 296
ZATERDAG 16 DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Lelden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Rede van dr. Göbbels
BERLIJN. 13 Dec. Rijksminister
dr. Göbbels heeft vandaag in zijn
kwahtelt van vobrzltter van de inter
ministeriële commissie voor luchtoor-
logsschade een aantel steden ln de
westelijke grensgouwen van 't Rijk be
zocht.'"Voor arbeiders van een West-
Duitse grensstad hield de minister
tussen twee terreuraanvallen ln. ln
een half vernielde vergaderingszaal
een rede over de huidige politieke en
militaire- toestand. Hij zelde hierin
o.a., dat de Duitsers in de afgelopen
zomer en herfst de zwaarste vuur
proef van deze oorlog moesten door
staan. Zeker, het verlies van grote
gebieden, dat Duitsland in de afgelo
pen jaren moest lijden. Is smartelijk,
doch hieruit spruiten ook een groot
aantal gunstige factoren.
De verdediging van Jiet Rijk be
schikt than-, over de kortst mogelijke
verbindingswegen en derhalve over
uiterst gunstige aanvoermogelljkhc-
den voor. het front. De met een ont
zaglijke hoeveelheid merjsen en ma
teriaal. onder een gelijktijdige opvoe
ring van de luchtterreur tégen het
vaderland ondernomen vijandelijke
stormloop is op de Duitse grenzen te
Pletter gelopen en de vijand heeft zo
danige verliezen geleden, dat deze
De Berlijnse schaakmeester Sa
misch moest eens een séance in het
blindspel geven in een klein plaatsje
in Moravië, waar nog nooit tevoren
een blindspeler ivas geweest. Men
weet, hoe zo'n séance gaat: de simul-
taanspeler mag geen schaakbord zien
of gebruiken, hij is alleen op zijn ge
heugen aangewezen. Daarom zit hij
in een hoekje van1 de zaaleen hel
per loopt langs de borden, voert de
zetten uit, die de meester dicteert en
vermeldt met luide stem de antwoor
den der tegenstanders.' De gastheren
wisten dat echter niet zo precies.
Samisah ging in een hoekje zitten,
keerde de aamoezigen zijn rua toe
(wat nu eenmaal bij een blindséance
hoort) en riep zonder dralen: „Ik
speel al$ eerste zet aan de eerste zes
borden e2ei. en aan de overige zes
borden d2d4."
Het werd stil in de zaal. Samisch
wachtte op het antwoord van het
eerste bord. maar het bleef stil. Tieti
minuten, vijftien minuten. Ten slotte
werd Samisch ongeduldig.Keren,
wij moeten opschieten." Het bleef
nog eventjes stil en toen liet 'zich een
verlegen stem vernemen, het was die
van den 'voorzitters „Neem me niet
kwalijk, meneer Samisch, maar wij
hebben onze zetten al lang gedaan
en wq zitten nu te wachten op uw
antwoord." Dr. MAX EUWE.
door de resp. volken met diepe neer
slachtigheid ter kennis worden geno
men.
Als het dringendste probleem van
de Duitse oorlogvoering noemde Rijks
minister Göbbels het probleem van
de luchtoorlog. Hij gaf hierbij uiting
aan zijn vaste overtuiging, dat het zal
gelukken ook dit probleem op te los
sen. Het Duitse volk weet, dat het
ln deze porlog om zijn leven gaat.
„Een volk. dat meent zich aan deze
beproevingen en belastingen te kun
nen onttrekken, wordt tot meststof
voor andere volken", aldus verklaarde
dr. Göbbels woordelijk. Derhalve geldt
ln de "tijd der beslissing het pa
rool: „omklemt met harde handen
uw wapens, blijft vast op uw benen
staan, verlaat u alleen op uzelf en.
niet op de genade uwer vijanden."
Massale strijdkrachten bijeen
in Hongarije
BERLIJN. 14 Dcc. (Interüif).
Aan het front ln Hongarije heeft de
Sowjct-RussLsché leiding niet minder
dan 70 infanteriedivisies. 15 grote
snello en gepantserde formaties en 15
Roemeense divisies ln' de strijd staan.
Ondanks deze massale strijdkrachten
is het den vijand de laatste dagen
niet gelukt~een doorbraak te forceren.
Zoals werd verwacht, hebben de Sow-
Jet-Russen tussen de Drau en het
Plattenmeer nieuwe formaties in de
.strijd gebracht. In het algemeen was
de Duitse activiteit op de landengte
tuisen -Plattenmeer en__de Don even
wel veel groter dan die van den tegen
stander, die zich klaarblijkelijk nog
niet sterk genoeg voelt om over een
breed front tot de aanval op Stuhl-
weissenburg over te gaan.
Op het zuiujlljke front van het
bruggenhoofd Boedapest was het
woord aan de artillerie. Bijzonder he
vig was de Sowjet-Russlsche aanval op
het stadje Sczeny, dat met succes ver
dedigd kon worden. In het gebied tus
sen h/t stadje Szendroe en de rivier
de Hernad zijn twee Sowjet-Russlsche
divisies met talrijke stukken storm-
geschut geconcentreerd voor een aan
val ln de richting vah Kasjau. Zware
Duitse artillerie hield de aanvaller
totnutoe ln bedwang, zodat de distan
tiërende formaties gelegenheid haïb-
den een nieuwe verdedigingslinie te
betrekken. Ten oosten van Kasjau du
ren de zware gevechten Aan weerszij
den van de straatweg naar Grossw
Michel voort.
De verenigde federatieve verga
dering heeft zoals algemeen verwacht
werd in plaats Aan den afgetreden
bondsraad P'.let Golaz den candldaat
der vrijzinnigen prof. dr. Petitplerfe
gekozen.
Volgens een bericht van Exchange
uit Istenboel Is de nuntlils voor Tur
kije en Griekenland, mgr. Ronc&lll tot
nuntius te Parijs benoemd.
Er is een grote dosis brutaliteit en
een beetje moed voor nodig om
met zaag en bijl een boom. langs
's Heren wegen aan te vallen en te
vellen. Er is een grote dosis brutali
teit en een beetje moed voor nodig
om een leegstaand huis binnen te
dringen om daar de vloer op te bre
ken en kozijnen te slopen.
Wij hebben niet. veel moed en wij
zijn niet zo brutaal
Toch moet de kachel branden, want
zonder vuur worden de moeizaam
verworven piepers niet gaar. De oude
leunstoel en het Vlaamse buffet gin
gen al in mootjes door de gulzige
kachelklep en vanmorgen hebben wij
naar klassiek voorbeeld een be
gin gemaakt met het verbranden van
ons schip!
Ons schip......
Schip is een overdreven benaming
voor een twee-persoonskano, maar
deze overdrijving vindt zijn oorsprong
in een gerechtvaardigde trots op een
rank vaartuig waarmede wij de Hol
landse- binnenwateren, alle Hol
landse binnenwateren hebben door--
kruist. Met de „Pier" verkennen wij
de verborgen hoekjes van Kaag en
Brasem, van Ree- en SluipioijJcsc
plassen, van de Biesbos, maar ook
van stille wateren als de Vlist, de
Koedood. de Giessen, de Kromme
Mijdrecht, de Grift en de IJe. En
het voorvoegsel „2 P.K." mocht wor
den uitgelegd als twee-persoonskano
zo goed als ttvee paardekrachten,
want haar bemanning werkte als
paarden, wanneer het stormde op de
Kil of op de Noord. De „Pier" was
geen spanen doosje, dat op rimpeloos
water zij-ig voortdobberde. Een kof-
fergramofoon maakte nooit deel van
de lading uit. Vroeg in het voorjaar
en laat in het najaar kliefde haar
boeghout het water en meer dan ooit
brak die boeg een vliesje ijs. Dan
wachtte haar bemanning warme erio-
tensoep met kluif bij een fel-rood ge
stookte kachel
Meer dan tien jaar is de 2 P.K.
..Pier" onze trots geweest. Zij over
leefde alle kano's van haar jaargang
en door zorgvuldig onderhoud had
den wij haar wellicht onze kinderen
kunnen nalaten.
Thans vragen die kinderen wat
warmte en wat eten en onze moed
die te kort schietom in het plantsoen
van de gemeenschap een boom te vel
len, blijkt groot genoeg om de zaag
te zetten in het koperwijks vurenhout
van onze „Pier". Na de eerste -zaag
snede bekruipt ons het gevoel vhn
éelfmoordenaar. Maar deze tijd ver
draagt geen sentimentaliteit. Met
zaag en bijl worden de boorden ge
slacht en weinigè minuten later
brandt de kachel. Straks zijn de pie
pers gaar en zal er weer gegeten wor
den. Onze 2 P.K. „Pier" verleent ons
haar laatste dienst.
DEN HAAG, 14 Dec. Ter her
denking van het dertienjarig be
staan der N.S.B. heeft de Leider
Mussert een radiorede gehouden. Hij
herinnerde aan het doel der bewe
ging: handhaving van de eer, verho
ging van het welzijn en vergroting
van de welvaart, van het Nederland
se volk.
De Meidagen van 1940 kwamen, als
een zeepbel spatte uiteen wat den
volke als hecht en betrouwbaar was
voorgespiegeld. De heren trokken naar
Londen, het volk bleef weerloos
achter.
Nederland was bezet gebied gewor
den. Er ls nog nooit een volk ge
weest. dat er zich ox/t verheugde be
zet .gebied te zijn.
De Rijkscommissaris deed wat ln
zijn vermogen was om de bezetting
een zo mild mogelijk karakter te doen
dragen. Ik deed met mijne duizenden
getrouwen het mogelijke om ons volk
er van te doordringen, dat er voor ons
maar één weg Is en die ls de solidari
teit, de samenwerking met Duitsland,
als klóppend hart van Europa.
Begin September kwam voor de
.tweede maal de oorlog ln het Jand.
ditmaal ln veel gruwelijker mute dan
ln Mei 1940. Nu ls de toestand zo: er
ls niet meer één bezettende macht ln
de Nederlanden, maar er zijn er nu
twee. De Zuidelijke Nederlanden zijn
bezet gebied van Engeland.* en Ameri
ka geworden, de Noordelijke Neder
landen zijn bezet gebied van Duits
land gebleven.De z.g. bevrijding ls
Veedieven voor den
economischer! rechter
HAARLËM, 15 Dec.
De econonjische rechter, die thans
in verband met de kolenschaarste
recht spreekt in de raadkamer, be
handelde deze week verscheidene za
ken, die betrekking hadden op dief
stal van vee en levensmiddelen.
De Beverwijkers C. E. de Wit, tuin
der, en C. Goedhart, arbeider, hadden
een diefstal gepleegd, die paste in het
kader van de veediefstallen, die in
Beverwijk welig hebben getierd en
veel vertakkingen hadden. Beide man
nen hadden een schaap en een vaars
gestolen, voor welk feit W. tien maan
den en G. een jaar gevangenisstraf
werd opgelegd.
Chr. Broos, landarbeider en wónen
den in de Haarlemmermeer, die reeds
meermalen met de gevangenis kennis
had gemaakt, had een hoeveelheid
tarwe gestolen. Hij werd conform de
eis tot anderhalf jaar gevangenisstraf
met aftrek van het voorarrest ver
oordeeld.
De Beverwijkers N. v. d. Does, H.
Lantsink en J. v. d. Aar moesten zich
verantwoorden wegens diefstal van
een varken, dat zij uit een schuur
achter de Gladiolenlaan hadden weg
gehaald. Nadat het dier met een touw
was gewurgd, is het ter plaatse afge
slacht.
De economische rechter besloot een
voorlichtingsrapport over dit drietal
in te r innen alvorens de zaak af te
handelen. Ditzelfde werd beslotén ten
aanzien van den Haarlemsen wacht
meester O G. B die. geneel te goe
der trouw, zijn dienstrevolver aan
een veehouder had geleend, niet
wetende, dat hij op deze wijze aan
clandestiene slachting zijn medewer
king zou verlenen. In afwachting van
het reclasseringsrapport werd zijn in
vrijheidstelling bevolen.
gekomen, zoals zij komen r oest, n.l.
als een ramp. als een oorlogsgesel met
een zee van onrecht en geweld, ver
nieling en verminking.
Het, lijden van deze tijd brengt dit
goede mede. de versterking van de
samenhorigheid van ons volk. De
scheidsmuren vallen weg. De droom
van het feest der bevrijding ls uitge-
droomd. WIJ Nederlanders zullen met
elkander moeten hetbouv/en. sterker
en schoner, al hetgeen ln deze oor
logstijd verwoest wordt.
Maar deze heropbouw Is alleen mo
gelijk. wanneer Europa wint. Het diep
ste wezen van de oorlog wordt daar
door gevormd, dat zich bulten Europa
twee wereldmachten hebben ontwik
keld, die leder voor zich de leiding
van de wereld aap zich willen trek
ken. Dit zijn de Verenigde Staten van
Noord-Amerika en de Sowjet-Untc.
Dezé belde nieuwe wereldmachten
willen Europa vernietigen en hebben
elkander gevonden ln' hun wil tot de
ze vernietiging.
Aan deze vernietig!ngswil zou Euro
pa ln eendracht, de Europese volkeren
ln de grootste samenwerking met el
kander het hoofd moeten bieden. Zou
den de Europese volkeren *6lt bijtijds
begrepen hebben, de oorlog zou niet
zijn uitgebroken.
De Europese volkeren hebben de wil
tot solidariteit tot nu toe niet kun
nen opbrengen. Do bezetting van uit
gestrekte delen van Europa door de
Sowjets en Amerika maken nu de bo
dem rijp voor deze noodzakelijke sa
menwerking. In die tussentijd moet
Duitsland helaas het overgrote deel
van de verdediging op zich némen.
Maar nog altijd geloof lk even stellig
als twee Jaren geleden, dat God aan
Europa het natlonaal-soelallsrrfe gege
ven heeft en den Ftlhrer gezonden
hééft om Europa te redden van de
dreigende-ondergang. Stra,ks, wanneer
do oorlogskansen keren, wanneer Eu
ropa door de bezetting der Sowjets en
cle Amerikanen een harde les heeft ge
kregen. zullen de ogen van millloenen
zijn open gegaan en zullon zij be
seffen de grootheid van ons strevqn:
nooit weer oorlog binnen Europa.
Vurig hoop lk, dat dit de winst zal
zijn, die voortkomt uit de grote nood
van onze tijd.
Oorlogsbehoeften gaan voor
GENÊVE. 14 Dec. Volgens de
Amerikaanse omroep heeft Herbert
Lehmann. de president van de UNRA.
verklaard, dat eerst de geallieerde
oorlogsbehoeften, waarvan de bevredi
ging kritiek geworden ls. vervuld
moeten' worden, voordat gedacht kan
worden aan leveranties voor de „be
vrijde" landen. De geallieerden, zo
zelde hij verder, zullen evenwel alles
ln het werk stellen. me£ de' leverap-
tles aan de bevrijde landen spoedig
een begin te maken.
Smuts is bezorgd over Europa
STOCKHOLM. 13 Dec. Generaal
Smuts heeft ln een rede, naar do
Britse berichtendienst uit Port Eliza
beth meldt, verklaard diep bc/orgd
te zijn over de toestand ln Europa.
In plaats van de Duitsers zijn nu de
particuliere guerlllatroepcn gokomen.
Voorts zei Smuts: Ik heb gehoopt, dat
de oorlog ln Europa dit Jaar zou af
lopen. Het schijnt echter, dat het
einde van de oorlog ln Europa ..niet
voor het voorjaar of de zomer" zal
komen.
Directeur. H j Kerkmeester. Bus
sum, hoofdredacteur r.ondrlk Llndt
Amsterdam, plv hoofdredacteur, lr A
H. de Haas vaD Dorsser. Haarlem,
binnenland: J>. v Grieken; illustratie
en opmaak: R Kampstra; volkscul
tuur en kunst; M Wolters; muziek:
G. K Krop; sport: J. J Llber. adver
tenties: A. H. Lammer», allen te Am
sterdam. K 113