HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
r
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
el Duits verweer tegen
aanvallen bij Venlo
Saarunion heroverd
Positieder Brittenten noorden
van Nijmegen précair
Stakingen in Athene
en de Piraeus
Bravo Stompwijk!
Berooide rooiers
Afweersuccessen in
de slag bij Aken
Geallieerden
verliezen
Hergroepering der
strijdkrachten
m
leden zware
bij Aken
Bekendmaking
Churchill neemt stelling tegen dreigepde
communistische dictatuur in Griekenland
Holderen weer in
Duits bezit
Berooide rooiers
Dure stier
Toenemende luchtactie
tegen Japan
Zege op crediet
hoofdkwartier van den
uhrer, 4 Dec. Het opperbevel
•n de weermacht maakt bekend
In het gebied van Arnhem hebben
nze pioniers de dijken op de zu1<ie"
jke oever van de Rijn opgeblazen
n daardoor over grote afstand de
ijandelijke stellingen ten zuidwesten
an de stad onder water gezet.' De
ijand werd gedwongen zich op hoger
elegen punten terug te trekken,
i-aar hij door onze artillerie zware
erliezen lijdt.
Op de linker Maasoever bij en ten
ïoorden van Venlo verweren zich
»nze troepen sedert weken in harde
evechten tegen voortdurende Engel-
e aanvallen. Zij hebben den sterken
ijand slechts stapsgewijs gebied ge-
aten en zijn oprukken over de Maas
de rijksgrens verhinderd.
Ten noordoosten van Geilenkirchen
Djri de vijandelijke batailjons, bij de
joging verder op te rukken, in ons
uur ineengestort. Het gros der aan-
'allen van de Amerikanen aan het
;evechtsfront ten oosten van Aken
verd door tegenaanvallen uiteenge-
ilagen. In het gebied van Hürtgen
luren de verbitterde bosgevechten
net vers aangevoerde vijandelijke
ankformaties voort.
In Lotharingen vechten onze troe
pen in het voorterrein van de weste-
ijke versterkingen. In Sa&rlautern
;n in het brongebied van de Saar taai
:egen den opnieuw aanvallenden
vijand. Saarunion, dat tijdelijk ver
loren was gegaan, werd van den
tegenstander gezuiverd. Ten noord
west-en van Lützelstein konden de
Amerikanen in het bosgebied van
de Beneden-Vogezen binnendringen,
doch liepen toen vast voor onze
hieuw opgebouwde linies. In het ge
bied ten zuiden van Hagenau zijn de
•ijandelijke aanvallen ook gisteren
- jiet aanzienlijke verliezen voor den
tegenstander mislukt,
i De druk op de noordwestelijke en
zuidwestelijke flank van onze stel
lingsbocht in de Midden-Elzas duurt
voort. In het stadscentrum van
Schlettstadt en om Rappoltsweiler
wordt- verbitterd, gevochten. Aan de
zuidwestelijke en zuidelijke uitlopers
van het Wasgenwald heeft het taaie
verzet van onze sinds weken in de
strijd gewikkelde formaties den vijand
verder opdringen ontzegd.
Door een eigen aanval werd in het
rtwald aan de Boven-Rijn een
.^andelijke gevechtsgroep ten noor
den van het kanaal van Hüningen
afgesneden. In de nog voortdurende
vernietigingsgevechten werden reeds
verscheidene honderden gevangenen
gemaakt, In ElZas-Lotharingen heb
ben onze troepen wederom 32 vijan
delijke tanks en Vijf gepantserde ver
kenningswagens stukgeschoten. Vrij
sterke formaties Duitse jacht- en
slagvliegers ondersteunden door tri-
rijke aanvallen op vijandelijke batte
rijen. concentraties en colonnes de
afweergevechten yan het leger.
Londen en Antwerpen werden we
derom door onze lange-afstandsvuur
wapenen beschoten.
In Mtdden-Italië hebben onze troe
pen ten zuidwesten van Vergato en
bij Faenza vijandelijke aanvallen al
geslagen. In de Romagna zijn zij ln
verbitterde afweer gewikkeld met de
Britse divisies, die -met behulp van
zeer sterke artillerie aanvallen.
Op de Balkan werden, vijandelijke
aanvallen in het brongebied van de
westelijke Morawa en aan het front
van de .Drina afgeslagen. In Kyoatie
werden strijdkrachten van benden
uiteengeslagen. Hongarlje heeft taaie
tegenstand van onze troepen de naar
het westen optrekkende bolojewlercen
bij Szlgetvar ent en wésten van Ka-
posvar opgevangen. Tussen het Plat-
tenmeer en Dunaföldvar konden de
bolsjewieken in noordelijke richting
terrein winnen. In de sector ten
noorden van Erlau viel de vijand we
derom met verscheidene divisies
vruchteloos aan. Nieuwe doorbraakpo
gingen van de bolsjewieken en Roe
menen mislukten bij MlskolC. Eigen
tankformaties wierpen den vijand
uit het noordelijke deel van zijn pe-
nètratiegebled tussen Sajo en Hernard
tCHet zwaartepunt van de Anglo-
Amerikaanse luchtactlvltelt lag gls-
téren overdag in West- en Zuidwest-
Dultsland. waar speciaal vliegers in
scheervlucht de burgerbevolking met
bmomen en boordwapens aanvielen.
Een vrij zwakke Amerikaanse forma
tie terreurvliegtulgen wierp bommen
ln Zuïdoost-Dültsland.
„Rooswijk" uitgebrand
BEVERWIJK, 4 Dec. Een zware
brand heeft 's nachts het gebouw
van het buitengoed „Rooswijk", dat
als kantoorgebouw in gebruik is- bij
de Kon. Ned. Hoogovens en- Staal
fabrieken, in as gelegd.
Het vuur breidde zich snel uit en
viel niet te stuiten, ondanks de
energieke pogingen, die de B^ver-
wijkse brandweer daartoe aan
wendde. Toen deze de volgende
morgen inrukte, was van het ge
bouw niets meer over dan een ro
kende puinhoop. Naar de oorzaak
van de bremd stelt de polit.j een
onderzoek in.
Het buitengoed is eigendom van de
gemeente Velsen, die het vijftien
jaar geleden in publieke veiling
kocht, na het overlijden van den
laatsten bewoner, den heer H. H. del
Court van Krimpen. Het werd spoe
dig daarna als wandelpark openge
steld en het huis werd in latere
jaren verhuurd als kantoorgebouw
aan de Hoogovens. „Rooswijk" ge
niet vooral bekendheid, doordat de
fraaie bosweg naar Wijk aan Zee
over het buitengoed ,lei'dt.
Als bijzonderheid valt te vermel
den,, dg t in de tachtiger jaren op dit
buitengoed de eerste athletiekwed-
strijd in Nederland werd gehouden.
Deze werd gewonnen door Pim Mu
iier, den lateren promotor van deze
tak van sport in ons land.
BERLIJN, 5 Dec. De Duitse
troepen hebben twee tegen Venlo ge
richte Engelse aanvallen afgeslagen.
Het kleine Duitse bruggenhoofd over
de Maas bij Wanssum is volgens de
bevelen door de laatste Duitse dek
kingstroepen ontruimd.
Ie JAARGANS No. 2.
DINSDAG 5 DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
De zon gaat op 6 Dec. onder om
16.27 uur en op 7 Dec. op om 8.35 u.
Maan op 6 Dec. onder om 13.18
uur en op om 23.11 uur.
L.K. 7 Dec., N.M: 15 Dec., -f K.
22 Dec., V.M. 29 Dec.
BERN, 5 Dec. Reuter meldt, dat
ln Athene niebwe schietpartijen zijn
ontstaan. Alle openbare bedrijven, de
waterleiding uitgezonderd alsmede de
havenarbeiders ln de Piraeus, hebben
krachtens het staklngshevei Van de
EAM het werk in de hoofdstad neer
gelegd. In de stad zijn Alle zaken
gesloten. Er is geen verlichting. Cou
ranten verschijnen njet. Voor de
openbare gebouwen houden Britse
troepen de wacht. De EAM maakte
bekend, dat de Griekse minister van
oorlog, generaal Sarylannls, wegens de
gebeurtenissen van Zondag ls - afge
treden..
Generaal Scoble. de Britse bevel
hebber in Griekenland, heelt aan alle
troepen van de z.g. Elas en de politie
van Elas bevel gegeven een vrij groot
gebied van Athene en de Piraeus te
verlaten. Troepen die ln dit gebied
worden aangetroffen, zullen als vijan
den .worden beschouwd.
In de nacht -ls een gewapende for
matie van ongeveer 800 soldaten van
Elas komende uit de richting Thebe.
in het gebied van Athene en de Pira
eus binnengedrongen.. Deze stad is ln
strijd met de door de Griekse regering
en generaal Scobie. zo wordt ln een
officiële mededeling gezegd. Britse
troepen hebben deze formatie omsin
geld en ontwapend. Vele duizenden in
woners van Athene hebben Maandag
het stofffelijk overschot gevolgd van de
slachtoffers der schietpartij van Zon
dag. Een dicht opeengedrongen, menig
te stond rondom de kathedraal, waar
een rouwdienst werd gehouden. Enige
aanwezigen knleldén neer en riepen:
„wraak", toen zij weer opstonden.
In een nieuwe proclamatie tot het
Griekse volk gericht zegt generaal
Scobie: „Een beperkt aantal bepaalde
elementen was voornemens de belan
gen van Griekenland als natie op te
offeren, en, zo mogelijk, een burger
oorlog te ontketenen. Daardoor was de
Griekse regering genoodzaakt ln
Athene en de Piraeus overeenkomstig
de Griekse grondwet de staat van be
leg af te kondigen. Ik herhaal, dat ik,
samen met de overwegende meerder
heid van het Griekse volk. hecht ach
ter de constitutionele regering sta en
haar elke hulp zal verlenen, totdat de
Griekse staat weer ls hersteld met een
rechtmatig leger achter zich en er
vrije verkiezingen kunnen worden ge
houden."
Sluis in Antwerpen tot
ontploffing gebracht
BERLIJN. 5 Dec. Een ontplof
fingscommando der Duitse marine
heeft ln de nacht van 14 op 15 No
vember met behulp van een zeer
grote fel-explos'.eve lading springstof
fen de kruisschanssluls ln Antwerpen
in de lucht doen vliegen. Dit is de
enige grote sluis van de haven, die
daarmede zijn waarde als slutshaven
verloren, heeft, ómdat eb en vloed
weer vrfj spel hebben.
Naar uit Lyon gemeld wordt ls
Maurice Chevalier opgenomen ln de
communistische partij.
Hulp van. platteland
^LEIDEN, 4 Dec. In de ste
den stijgt de nood en het zijn
in het bijzonder de kinderen,
die het meest te lijden hebben
onder de huidige voedsel
schaarste. De Stompwijkse boe
ren, die zich uiteraard wat ge
makkelijker kunnen roeren dan
de stedelingen, hebben een ver
heugend initiatief genomen: elke
Zondag ontvangen zij eerr zestig
tal jeugdige Leidenaars. die
onder leiding van enige ouderen
naar Stompwijk komen. De
gasten worden op de boerderijen
verwelkomd, met voor-oorlogse
gaven als tarwebrood met boter
en volvette kaas en een glas
volle melk. Het middagmaal
vormt natuurlijk' het hoogtepunt
van de dag. Er wordt een var
kenslapje of een carbonaadje
uit de pekel gehaald en het
feestmaal wordt besloten met
een bord pap. zoals de Leide
naars het thuis nimmer op 'tafel
krijgen.
's Middags wordt verzamelen
geblazen en met een pakje ge
meubileerde boterhammen voor
onderweg of voor thuis-
vertrekken de gasten dan weer
naar Leiden.
Het Stompwijkse initiatief ver
dient navolging! Overal in de
omgeving van grote bevolkings
centra wonen plattelanders, die
het ten aanzien van de voedsel
voorziening nog zo slecht niet
hebben. Laat eens een onder
voed stadskind zijn voeten bij
u onder tafel steken. De glun
dere ogen van 'een kleinen peu
ter, die zijn buikje weer eens vol
kan eten, vormt de schoonste
beloning, die men zich kan den
ken. Steek de hoofden eens bij
elkaar; daar dient iets te wor
den gedaah!
Niemand, die de rooiers naar,
Drente heeft zien gaan en die ze
morgen na morgen in Anisterdam
terug lieeftzien komen in het nacht-
grauwe' duister, met kapotte kleren,
met afgetrapte schoenen, voorzover
ze niet zo gelukkig ivaren geweest een
paar klompen te bemachtigen, zal
durven zeggen, dat deze mensen een
licht kancei in lichte omstandigheden
hebben volbracht.
Bij het eerste grote terugtransport
waren velen bovendien de plaatselijke-
situatie in de hoofdstad zo ontwend,
dat er vier te water raakten en dat
de gemeentelijke vertegenwoordiger,
die juist stond te overwegen, of hij
nog een officiële toespraak zou hou
den, samen met een paar agenten en
wat rooiers jian het mep&en redden
in plaats van aan het woorden spre
ken moest slaan. De vertegenwoordi
ger van den burgemeester slaagde er
in, twee rooiers te redden, wat voor
een officiële begroeting een mooi re
sultaat is. n.
Voorts slaagde deze vertegenwoordi
ger er een andere keer in, de agenten,
Verhaal op de ouders bij
baldadigheid der jeugd
AMERSFOORT, 5 Dec. —j De stads
architect lr. C. B, van der Tak heeft
met het oog op de alle perken te bul
ten gaande vernielzucht van de Jeugd
bepaald, dat de ouders verantwoorde
lijk worden gesteld voor de misdragin
gen van hun kinderen. Van een school
werden b.v. niet minder dan 71 ruiten
vernield. Omdat bestraffing geen of
weinig resultaat heeft, zal uit de wo
ning der ouders een hoeveelheid glas
worden verwijderd, overeenkomende
met de door hun kinderen vernielde
ruiten. Het glas wordt ter beschik
king gesteld van personen, die glas
schade- hebben tengevolge van oor
logshandelingen.
BERLIJN, 5 Dec. Het tweede
Britse leger heeft zich tengevolge van
verregaande uitputting Zijner reserves
tot dusverre nog steeds niet ln staat
gezien het Amerikaanse offensief bij
Aken te steunen. Dit dralen zal waar
schijnlijk mede bepaald zijn door de
gespannen toestand in Canada en door
de burgeroorlog ln België, waar de
Britten zich belast hebben met de be
scherming van de regering. Generaal
Dempsey heeft er zich derhalve toe
beperkt zijn formaties te reorganiseren
en ln het zwaartepuntgebied tussen
Maas en Geilenkirchen zlin aanvals-
kracht te versterkèn.
In het gevechtsgebled Aken ls het
opmerkelijk, dat de Amerikanen ln het
gebied van het woud van Hürtgen na
de achtste infanteriedivisie thans nog
bovendien een wefuttgeruste tankdivi
sie hebben opgenomen ln de snel ge
slonken aanvalsformatles en daarmede
hun operatieve reserves hebben moe
ten verzwakken. Uit dit felt* bill kt" de
ontzaglijke slOtage aan mensen en
materiaal in deze geweldige afweer-
slag. waarop het geallieerde -opperbe
vel de grootste noop had gebouwd.
Het onverwachte opblazen van de
grote dl Ik ten zuidwesten van Arnhem
en de daardoor ontstane overstroming
van het door de-Britten bezette ge
bied hebben de Britse leiding reeds
gedwongen een reeks stellingen, waar
in het water doordrong, te ontruimen.
De Britse troepen trekken zich hier
ijlings terug- op enige hoger gelegen
punten, die onder de vuurregen der
Duitse artillerie ln puin en as worden
gelegd. De positie der Britse formaties
----------- - lieiKKU. UC UVOIHC UCI SI HOU 1U1IIIUIU.O
die toen juist een transport eens heel ten narden van Niimegen ls daardoor
nauwlettend hadden geïnspecteerd en
heel veel in beslag hadden genomen. -
te bewegen een volgende keer meer 20rode voor deze mensëh, die tiet
in.de..T°yalf geest van ligt rooiers- m0geujmaakten dat anderen er ook
initiatief te handelen en de rooiers te aQ?* j.wamen?
lateh houden wat ze met zich, brack- Qnze briefschrijver noemt zijn op-
Sfmerking een ..openbare aanklacht te-
précair geworden. De spoordlik van
Nijmegen naar Arnhem ls op het ogen
blik de enige bruikbare ravltalllerlngs-.
weg en ligt eveneens onder zwaar vuur.
Aan de Maas zijn de Britten met
krachtige steun van artillerie en diep
geëchelonneerde Infanterie en tank-
strljdkrachten uit westelijke en zuid
westelijke richting overgegaan tot de
aanval op het bruggenhoofd van Ven
lo. Nadat de Britten driemaal waren
teruggeworpen op hun uitgangsstellin
gen, trokken de Duitse.verdedigers zich
terug op het plaatsje Blerlk, waar zij
de vijandelijke aanval tot de avond
pareerden.
In de geweldige slijtageslag ten
noorden en oosten van Aken hebben
de Duitse troepen gisteren ln alle
sectoren, vaak overgaande tot de tegen
aanval. zich met succes verdedigd en
wederom duizenden Amerikanen ge
dood of gewond. Zowel in de noorde
lijke sector vaij. het front bU Aken.
tussen Würm en Roer als ten zuiden
van Jülich, zijn alle aanvallen der
Amerikanen ln het geconcentreerde
Duitse afweervuur blijven steken.
Het hardst bleven daarbli de ge
vechten In het woud van Hürtgen.
waar de Amerikanen, na aanzienlijke
versterkingen te hebben aangevoerd,
en na een bloedige strijd- van vele
uren des avonds om de plaats Bran
denberg heen konden trekken. Deze
onbelangrijke penetratie, die alleen kon
worden bereikt met .groot gebruik van
materiaal, werd door snel naar voren
gebrachte reserves afgegrendeld en
weer vernauwd.
In een tegenaanval kon een bres ln
het front ten zuiden van de plaats
Gey gedicht worden, waarbij een vrij
grote groep strildkrachten van een pas
ln de strijd geworpen Amerikaanse
formatie, in de pan werd gehakt. De
talrijke tegenaanvallen \van Zondag
hebben rond 600 Amerikaanse soldaten
ln Duitse gevangenschap gebracht.
rooiers, die het getroffen heeft is het
beroerd, zoals ook in dit blad ver
meld, volgenden zal het hopelijk be
ter vergaan. De rooiers hebben het
niet aan ons verdiend, dat ze nog
eens extra berooid en berooid in Am
sterdam aankomen.
Maar ér, is nog een groep rooiers,
ivaarvoor een goed woord moet wor
den gedaan.
Naméns zeshonderd collega's schrijft
mij een rooier, die in Juli zich vrij
willig heeft aangemeld om in de Wfe-
rihgenneer te gaan rooien. Hij kreeg
de toezegging: vijftien kilo aardappe
len per week èn suiker als rooi-pre-
mie. Hij rooide vier weken. Ging
daarna nog twee weken rooien in
Groningen op dezelfde condities en
fluit nu nog. steeds naar zijn ^suiker
en zijn aardappels.
Maar terwijl de Drentse rooiers in
elk'geval door de goede zorgen van
Amsterdam een bon en zelfs een voor
schot kregen, hebben deze rooiers
zelfs geen bewijs gekregen.
Op een vraag aan de Heidemaat
schappij kreeg1 een van deze rooiers
ten antwoord, dat er door de tijds
omstandigheden geen vervoer meer
mogelijk was. Maar evengoed krijgt
allerlei personeel, ook van overheids
instellingen. op het ogenblik nog
aardappelen en appels aangevoerd.
Buiten de bon.
Zou het niet billijk zijn, als ook aan
deze rooiers, werd tjedacht en de Hei
demaatschappij alsnog eens voor ple
gen de~ Heidemaatschappij"Een dui
delijk antwoord is hier nodig.
TIJL.
Het conflict in de Geref. kerk
HAARLEM. 4 Dec. Een meerder
heid uit de leden der geref. kerk te
Krommenie, welke zich niet wenste te
conformeren 'aan de beslissing der ge
nerale synode der geref. kerken, had
gemeend de beschikking te mogen hou
den over het kerkgebouw aldaar.'De
andere led ia hadden zich ln verband
hiermede tot den president van de
rechtbank te Haarlem gewehd en een
beslissing ln kort geding verzocht.
Dezer dagen heeft de president uit
spraak gedaan en de uitgetreden groep
.ln het ongelijk gesteld en haar het
gebruik van het kerkgèbouw ontzegd,
op straffe van 500 per dag. wanneer
zij dit beve!overtreedt.
Riefsfapprijs voor Van Alf
Het Departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten heeft voor 1944 IB de
heraldieke „Rietstap-prijsvraag" een
aantal, prijzen toegekend, n.l. aan Paul
vanj Alf (hoofdprijs). J. Duyvetter '(2e
prijs) eh drie derde-prijzen aan J.
Duyvetter. G. Schulze en K. van de
SlgtenhorsL Het aantal inzendingen is
verdubbeld, en ook het peil ls sinds
het vorige Jaar zeer belangrijk geste
gen.
Verdere beperking der
stroomlevering
AMSTERDAM, 5 Dec. Aan de
belanghebbenden ln Noordholland,
die nog op het electrlciteitsnet zijn
aangesloten, wordt medegedeeld, dat
met ingang van 4 December 1944
zoals reeds in een enkele editie ge
meld electrische stroom gedurende
een gedeelte van het etmaal wordt
geleverd. De stroom wordt ingescha
keld gedurende de uren'van 812 en
van 1721.30.
Bovendien is eeri'nog verder gaan
de beperking der aansluitingen on
vermijdelijk. zodat nog nader aan
te wijzen verbruikers binnenkort- ge
heel van het electrlciteitsnet zullen
worden „afgeschakeld".
HILVERSUM. 5 I^c. In een
woning. Ministerpark 21; zijn twee
oude dames bewusteloos gevonden
tengevolge van uitstromend gas. Het
gelukte, de 8l-jarige dame weer tot
het leven tertig te roepen; bij de
andere dame van 84 jaar mochten
alle pogingen om de levensgeesten
weer op te wekken, niet baten.
Directeur: H. 3. Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llpdt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: j. v. Grieken;Illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: j. j. Llber; adver
tenties: A. H Lammers» allen te Am
sterdam. K 113
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 5 Dec. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede: „In
het gevechtsgebled bij Aken nam op
de negentiende dag van de afweer-
slag de kracht der vijandelijke aan
vallen af. De vijand had bij zijn ver
geefse pogingen, ons front uiteen te
slaan, zo zware verliezen geleden,
dat hij thans tot vrij grote hergroe
peringen werd gedwongen.
In Lotharingen werd in een tegen
aanval de citadel van Saarlautern
ondanks het taaie vijandelijke verzet
heroverd* Ten zuidoosten daarvan
viel de vijand in het gehele voorter
rein van onze versterkingen in het
v/esten aan. Slechts met aanzienlijke
verliezen kon hij onze linies in en
kele sectoren enkele kilometers terug-
i drukken.
I In de Elzas wordt, bij SchJettstadt.
op de kam der Vogezen en in het
gebied ten westen van Thann deels
I bij sneeuwjachten plaatselijk ge-
1 vochten. Over het geheel genomen
is daar de toestand onveranderd,
j De zuivering van het Hart-woud
ten noorden van het- kanaal van
Hüningen werd gisteren beëindigd.
De vijand verloor ver over de drie
honderd gevangenen Zijn bloedige
verliezen zijn zwaar. Zeventien tanks
en gepantserde voertuigen.' waar
onder vier onbeschadigd door de be-
i manning zijn verlaten, vielen in
onze handen. Bovendien werden in
1 de Elzas achttien vijandelijke tanks
stukgeschoten.
Het storingsvuur van onze lange-
afstandwapens was in de afgelopen
nacht weer gericht op Londen.
-
In Mlclden-Itallë leveren onze divi
sies van de uitlopers van de Etruski-
sche Apenijnen ten Zuidwesten van
Faenza tot ln het gebied van Ravenna
zware afweergevechten tegen sterke
vijandelijke aanvallen. Zij verijdelden
ook gisteren een vijandelijke door
braak door het front.
In Dalmatlë versterkt zich de vijan
delijke druk op het verkeersknooppunt
Knln. Bij Vukovar. ten Zuidoosten van
de ponding van de Drau. zijn hevige
gevechten met bolsjewistische forma-
Misluk+e poging van Rode Kruis
DEN HAAG. 5 Dec. Het Internatio
nale Comité van het Rode Kruis te
Genève had aangeboden voor kinderen
en zieken van de steden Amsterdam.
Rotterdam en Den Haag twee Rijn
schepen met tezamen 305 ton levens
middelen te zenden, Indien beide strlj-
iende partijen zorgden voor vrijgeleide.
De Duitse burgerlijke en militaire
autoriteiten hebben onmlddelliik hun
toestemming gegeven, doch de ge
allieerden namen een negatieve hou
ding aan. met het gevolg, dat de aan
gebeden hulp niet verleend kan wor
den.
Prof Max Huber ls met het oog
op zijn leeftijd afgetreden als presi
dent van het Internatloanle Rode
Sruis. Als zijn opvolger ls benoemd
-arl Burckhardt, tot dusverre plkats-
ervangend president.
ties gaande, die hun eerste onderdelen
over de Donau zetten.
In Zuld-Hongarlje sloegen onze troe
pen aan weerszijden van de ln Weste
lijke richting lopende hoofdweg bij
Szlgetvar en ten Westeö van Kaposvar
hernieuwde aanvallen der Sowjets ai>.
De naar het Noorden opdringende vij
andelijke strijdkrachten werden tussen
Plattepmeer en de Donau opgevangen.
Talrijke Sowjetaanvallen op onze
nieuwe stellingen mislukten.
Aan het front ten Oosten van Boe
dapest leefde de gevechtsactiviteit
weer op. Ten Noordoosten van Miskolo
leden de bolsjewisten bij hun vèrgeef-
se pogingen om hun penetratlegebled
te vergroten, zware, bloedige verlie
zen. In de gevechten ln ZUïdwest-
Hongarije mengden zich ondanks het
aanhoudende slechte weer formaties
Duitse slagvllegtulgen ln de strijd en
brachten de Sowjetaanvoer zware ver
liezen aan rollend materiaal toe.
Bij vluchten overdag van enkele
Amerikaanse formaties werden vooral
het gebied Van Kassei en West-Dults-
land getroffen. In de afgelopen nacht
ondernamen Britse bommenwerpers
terreuraanvallen op Karlsruhe en Hell-
bronn. Onze nacht Jagers schoten elf
viermotorige bommenwerpers neer.
Ie JAARGANG No. 288
DONDERDAG 7 DECEMBER 1944
Van den hoger en ff- en politie
leider Noordwest .en den commis-
saris-g ener aal voor de openbare
veiligheid betr. de IJssel-sperlinié.
Op grond van artikel 47 van de ver
ordening openbare orde 1943 no. 1/1943
wordt bepaald:
Artikel 1: Het overschrijden ln belde
richtingen van de liin, welke wordt
gevormd door de loop van de IJsel,
vanaf de Rijn tot zijn uitmonding met
het Keteldlep ln het IJselmeer en wel
ke worejt voortgezet door de kust van
het IJselmeer en de kust van de pro
vincies Friesland en Groningen langs
de Waddenzee, ls verboden voor man
nen. behorende tot de Jaargangen 1905
—1928.
Artikel 2: (1) De bepalingen van
artikel 1 zijn niet van toepassing op
de leden van de Duitse weermacht, de
Waffen-# en de Duitse politie, alsmede
op de leden van het personeel van de
bureaus van het Duitse riik of van de
N.S.D.A.P. in het bezette Nederlandse
gebied en in het algemeen op perso
nen van Duitse Rationaliteit, voor
zover deze ln het bezit zijn'van een
geldig van -een foto voorzien legiti
matiebewijs. waaruit hun Duitse-
staatsburgerschap blijkt.
(2) De commissaris-generaal voor de
openbare veiligheid of tiedoor hem
aangewezen instantie kan andere uit
zonderingen toestaan. Verzoeken daar
toe moeten worden ingediend bij den
poli tie-off Icier van de „Beauftragten"
yoor de provincie of voor de stad Am
sterdam of Rotterdam, die met het
oog op- ae verblijfplaats van den ver
zoeker bevoegd is.
Artikel 3: (1) Handelingen ln strijd
met deze beschikking worden gestraft
met hechtenis van ten hoogste zes
maanden en met geldboeten van ten
hoogste 2000 of met een dezer straf
fen, voorzover niet op grond van
andere bepalingen een zwaardere straf
ls verbeurd
(2) Het' nemen van maatregelen op
het gebied van dé Sicherheltspollzel
blijft onaangetast.
Artikel 4: Deze bekendmaking treedt
ln werking op 6 December 1944, om
0 uur.
De hogere ff- en Politieleider
Nordwest en de Commissaris-
Generaal v-.d. openb. veiligheid
RAUTER.
If -Obergruppenführer und
General der Wallen-# und
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers B-ureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot 2.73 pet kwartaal. Losse nummers 5 ct.'
WENEN, 6 Dec. De toestand ls
Maandagavond ln Athene stéeds ern
stiger geworden. In verscheidene wij
ken ontstonden zware straatgevech
ten. De slag ln Thraclë schijnt met
een overwinning voor de Elas geëin
digd te zijn. Sterke formaties Elas-
troepen naderen ondanks het vercod
de hoofdstad. In de gevangenis van
Athene wordt gevochten.
Britse troepen hebben duizend par-
tlsanen ln de buitenwijken van Athe
ne omsingeld en ontwapend. Het ma-
rlnehoofdkwarti^r ls Maandagochtend
door 400 aanhangers van Elas aange
vallen. Er ontstond een veldslag, die
vier uur duurde
Naar Reuter meldt, heeft Churchill
vandaag ln het Engelse Lagerhuis In
zake de toestand ln Griekenland er op
gewezen, dat de vraag of het Griekse
volk een monarchie of een rechtse of
hnkse regering wenst, een zaak is.
die van de beslissing van het Griekse
volk zelf afhangt. Tot het Griekse
volk ln staat is. een beslissing te ne
men, zal Engeland niet dralen, zijn
numeriek aanzienlijke leger in Grie
kenland dat nog versterkt wordt
te gebruiken, „opdat wet en orde ge
handhaafd worden". Wanneer de ge
allieerden de Grieken zouden willen
helpen, dan zouden zij dit niet kun
nen doen. „wanneer de automatische
pistolen, die geleverd werden vóór her
BERLIJN. 5 Dec. (Interinf.)Vol
gens de rapporten van Duitse ver
kenners heeft de terugtrekkende be
weging der Engelsen ln het gebied
tussen Arnhem en Nijmegen zich
thans uitgebreid tot vrijwel alle de
len der hier staande strijdkrachten.
Het water is reeds zo hoog gestegen,
dat ook de beschermlngsstelllngen
onbruikbaarzijn geworden. Zolang
het nog even gaat. zijn de Engelsen
in de weer om In de eerste plaats hun
tanks en zware batterijen in veilig
heid" te brengen. Daarvoor beschik
ken zij behalve over de straatweg
ArnhemNijmegen slechts over de
spoordijk op hetzelfde traject, die
evenals de brug van Nijmegen onon-
derbrokep onder hevig Duits vuur ligt.
zodat de verliezen der Engelsen voort
durend stijgen. Een vrij sterke Duitse
lormatle wist met gebruikmaking van
de verwarring het dorp Holderen weer
in bezit te nemen.
In de -sector bij Aken heroverden
Duitse grenadiers het hardnekkig ver
dedigde dorp Lucherberg.
De zon gaat op 7 Dec. Onder om
16.27 uur en op 8 Dec. op om 8.36
uur. Maan: 7 Dec. op om 0.00 en
onder om 13.40 uur.
L.K. 7 Dec., n.M. 15 Dec., E.K.
22 Dec., V.M. 29 Dec.
gebruik tegen de Duitsers, thans ge
bruikt worden voor een poging om
met geweld een communistische dic
tatuur op te dwingen, zonder dat het
volk in staat is zijn wensen kenbaar
te maken.
Engelapd neemt", aldus Churchill,
„een grote verantwoordelijkheid op
zich. wanneer het tussenbeide komt
voor het handhaven van wet en orde
ln Athene Het zou voor Engeland
veel eenvoudiger zijn toe te laten, dat
langzamerhand alles in anarchie of
een communistische dictatuur ont
aardt. De Engelsen zijn echter niet ge
neigd, na hun pogingen om de voor
waarden te scheppen voor handhaving
der rust. thans terug te deinzen of
tie hand van de ploeg te nemen".
Spijsolie op bon 295
DEN HAAG. 5 Dec. Het publiek
ln de provincies Noord-Holland. Zuid-
Holland en Utrecht kan op bon 294.
welke tot en met 9 December geldig
ls verklaard voor het kopen van 125
gram boter of margarine of 100 gram.
vet. met ingang van Zondaf 10 De
cember tot en met 23 December a^.
een hoeveelheid van 1 deciliter (90
grami spijsolie kopen Dlt„ geldt, uit
sluitend voor die geraeemen, waar
spijsolie ten behoeve van de bevolking
werd beschikbaar gesteld. De spijsolie
ls aldaar bij speciaal daartoe 'aange
wezen winkeliers verkrijgbaar.
De geldigheidsduur van bon 295
van de tweede noodkaart, waarop ln
bepaalde dlstributlekringen ln het
westen des lands 450 gram of een
halve liter spijsolie beschikbaar ls ge
steld. vervalt op Zaterdag 30 Decem
ber 1944. Na die datum mag op deze
bon derhalve geen spijsolie meer wor
den gekocht ,of afgeleverd.
Enige dag engeleden maakte Wij
melding van het optreden van de
Amsterdamse Economische Politie,
die 's morgens vroeg controle oefen
de op passagiers van de Lemmerboot
en daarbij o.m. van Amsterdamse
aardappelrooiers kleine hoeveelheden
meel, vlees en vet in beslag namen.
Van bevoegde zijde wordt ons thans
medegedeeld dat deze actie in de
eerste plaats gericht was' tegen
zwarte handelaren en dat de vrijwil
ligers, die vier weken lang hun best
dedende hoofdstedelijke voedsel
voorziening op peil te houdenslechts
ten gevolge van een vergissing het
slachtoffer zijn geworden.
Tot onze vreugde ontvingen wij
tegefijk de verzekering, dat de in be
slag genomen voorraadjes levensmid
delen bereids aan de betrokken
rooiers werden teruggegeven, zodat
daarmede het gevoelde 'onrecht her
steld is.
Hoewel alles wat je eten kunt op
het ogenblik flink gestegen is in
prijs tegenover alles wat je alleen
maar bekijken kunt en hoewel mei
name koeien en stieren van vlees op
het ogenblik van honderd en honderd
vijftig gulden tot in de duizenden zijn
opgelopen en de Koeien en stieren van
de Haagse school, mitsgadèrs de bij
behorende knotwilgen en kwakende
eendjes veruit slaan, zo is hét dan
toch aan een geverfden stier van Pot
ter mogen gelukken, de balans weer
ietwat naar de kant van de kunst
over te doen slaan.
Deze stier heeft op zijn dooie eentje
82.000 dollar gemaakt, in New York.
En dat mag zeker wel in de krant.
Ze hébben, het mij helemaal uit Ma
drid vandaag getelefoneerd, gekabéld
en getelext, zodat het wel bijster be
langrijk moet zijn. Bijna zo belang
rijk als de gewonebeursberichten,
die we niet over de omweg via Madrid
maar direct uit New Ycrrk nog dage
lijks in onze beurskranten kunnen
lezen.
Leve de kunst en smakelijk eten!
Zij het ook zonder een stukje van een
nazaat van het voorbeeld van den
stier van Potter. Uw hart zwelle van
nationale trots bij de verheven ge
dachte, dat een Amerikaan zoveel
geld geeft voor een portYet van een
Hollandschen stier. Of kan u de aan
koop van dien geld-potter en kunst
belegger en de transactie van dien
echten verf-Potter, die posthuum zijn
verfpot nog 82.000 dollars op ziet
brengen, ook niets schelen en had: u
liever een stukje van den stier van
Potter ih.uw pot? Ik ook. TIJL.
TOKIO, 6 Dec. De D.N.B.-corres
pondent Adam Vollhardt meldt:
De vilandelllke luchtaanval van Zon
dag op de Japanse hoofdstad werd
door 70 bommenwerpers uitgevoerd, die
hun ladingen brisant- en brandbom
men van een hoogte van 7CO0 tot
10000 meter op de Industriewijken van
Tokio trachtten uit te werpen On
danks de op die hoogte heersende
hevige winden, gelukte het de afweer
bijna een vierde van de vijandelijke
formaties neer te schieten.
Naar Japanse militaire kringen ver
klaren probeert de tegenstander door
toenemend gebruik van zlin lucht
macht tegen het Japanse moederland
de Japanse aanvoer naar de Phillp-
pijnen te belemmeren en tevens een
afleidingsmanoeuvre ter verlichting
van. de "kritieke situatie op Leyte te
ondernemen. Na de tegenslagen op de
belde voornaamste oorlogstonelen ln
Oost-Azlë, n.l. op het Chinese con
tinent en op de PhlllppUnen, heeft de
vijand blijkbaar afgezien van het denk
beeld een offensief te ondernemen, dat
nn oen Victor Emanuel en Badoglio
JL het verraad pleegden dat hen met
de onbarmhartigheid der historie
voorgoed uit het wereldgebeuren uit
schakelde wisten sommige onbeperkt
geestdriftigen: over drie weken is de
oorlog uit, door Duitsland verloren.
Sindsdien verstreken twee.en twintig
maal drie weken. En wanneer inmid
dels één ding is komen vast staan.
%dan is dat het failliet van de „drie
weken". Het is alsof Winston Chur
chill curator in het bankroet der op
timisten met zijn laatste rede in het
Lagerhuis daarop ook vooral de na
druk heeft willen leggen.
Nog bij het begin van de invasie in
het Westen, in Juni van qit jaar,
deed de zege-op-korte-termijn opgeld.
Churchill's eigen profetieën droegen
daartoe nadrukkelijk bij. De Britse
premier sprak van de herfst en zijn
bewonderaars verleenden hem tot zo
lang maar al te graag crediet
Nog was de drie-weken-waan niet
geweken. Maar toen Churchill's eerste
invasie-termijn verstreken was er) de
door Duitsland als herfsttermijn ma-
gestreefde consolidatie van het front
inderdaad tot stand kwam. besteeg
de Britse premier het spreekgestoelte
voor een kleine correctie: £et kon wel
voorjaar, of het begin van de zomer
worden eer Duitsland overwonnen
zou zjjn.
Velen gaven aan Churchill slechts
met nauw verholen ontstemming dit
nieuwe crediet. Het beduidde immers
een nieuwe oorlogswinter waarop
men niet gerekend had.- Het bete
kende met name voor Nederland de
volle maat dei* oorlogsellende, die in
het bestek der beruchte „drie weken"
nimmer een plaats had gevonden.
Nog is het nieuwe crediet niet ver
bruikt de nieuwe termijn niet
voorbij en reeds heeft Winston Chur
chill een volgende correctie aange
bracht. Niet het begin van de zo
mer naar het einde daarvan zal
het zegevierende besluit van de oor
log brengen, onthulde hij thans.
De „drie weken" zijn daarmee stel
lig voor eerst op non-actief. Welk
vertrouwen valt er te stellen in een
verklaring, die periodiek naar wijdere
horizon wordt verlegd? Is de aange
kondigde zege zelf niet tot ijdele
grootspraak geworden, op het ogen
blik dat de aangekondigde termijnen
grootspraak bleken?
Zulke vragen moeten in en buiten
Engeland velen van Duitslands
tegenstanders bezig houden, maar be
langrijker dan die velen is de oorzaak
die Churchill tot; het opvallende uit
stel noopte. „De slechte weersomstan-
digheden", zeide hij zelf. Zelfs wan
neer het herfstweer in de Nederland
se frontsector voor een ontplooiing
van het Anglo-Amerikaanse lucht-
wapen verre van gunstig is geweest,
dan npg verklaart dat nog geen vol
Jaar vertraging En het werkelijke
antwoord kan dan ook slechts zijn:-
de geallieerden hebben de Duitse
weerstand en bovenal ""Tiou-
dingsvermogen van den Duitsen sol
daat voor de zoveelste maal onder
schat. Die onderschatting is op
zichzelf reeds een waarborg voor nog
meer verschoven termijnen.
In toenemende mate werkt echter
ook een oorzaak van binnenuit aan
het ondermijnen van het Britse zege-
credlet. De politieke spanningen
achter het Anglo-Amerikaanse front
worden van week tot week duidelijker
tot een bedreiging van een effectieve
oorlogvoering. Niet alleen vormde de
politieke ontwikkeling in Frankrijk
en België, getuige het ontijdig einde
van het zo geheten West-Europese
statenblok, een krachtsinspanning, die
het Britse Imperium niet meer ver
mag op te brengen. De communisti
sche agitatie, de bloedige botsingen,
de stakingsgolf in het achterland
binden achter het front aanzienlijke
delen van het Anglo-Amerikaanse
oorlogsmateriaal en troepen en rem
men de toch al kritieke ravitaillering
der invasielegers en zijn zó van on-
middellijk-merkbare uiterst ongunsti
ge invloed op Eisenhower's krijgsplan
nen.
Hier werd ook werkelijkheid, wat
Engeland en zijn vrienden lange tijd
lichtvaardig als „Duitse propaganda"
gering heoben geschat. Dat de ont
ketende krachten van het bolsjewis
me zich ook in Westelijk Europa
pijnlijk voelbaar zouden maken en
knagen aan de eigen krachten van
Engeland en Amerika. Wie zou ooit
hebben geloofd, dat in de „bevrijde
gebieden" Britse troepen de orde zou
den moeten handhaven tegen wat
nog weinige weken tevoren het keur
der patriotten heette?
Thans is het zo ver en de simpele
verwijzing naar de staking der Cana
dese regimenten in Prince Rupert is
voldoende om waar te maken, dat
chaos en ontbinding ook over zee en
ook in het eigenlijke militaire appa
raat der Geallieerden reeds begint
door te vreten.
Wie met het bolsjewisme zij-aan-zij
strijdt, dient er zich niet over te ver
bazen voor een bolsjewistisch doel te
strijden. Hij zal zijn zege-termijnen
zo vaak moeten verschuiven, tot hij
alle crediet verloren heeft.
steunt op vliegkampschepen en stelt
hij alles ln het werk van ziln steun
punten op Salpan. Tinian en Goeam
uit het hart van de Japanse oorlog
voering te treffen.
Volgens Japanse schatting bezit de
vijand thans op deze eilanden ca. tien
vliegvelden, waarop ca. 100 bommen
werpers van hel type B. -29 zijn ge-
statlonneerd. Van deze machine, die
volgens Amerikaanse uitlatingen, spe
ciaal voor het optreden tegen Japan
werd ontworpen, schijnt de vijand zich
zoveel voor te stellen, dat hij de pro
ductie van Jagers en andere vliegtui
gen beperkt om een groter aantal van
dit type te kunnen aanmaken.
Te oordelen naar de aanvallen, die
tot dusverre op Tokio 2lin gedaan,
richt de vijand zijn actie niet alleen
op industrie- en havenwijken, doch
ook op de burgerbevolking. De lucht
verdediging van Tokio ls echter zo
goed georganiseerd, dat het offensief
van den vijand tot mislukking ls ge
doemd.
Sfroombeperking in Noord-
Holland
AMSTERDAM, 5 Dec. Zoals onze
lezers reeds weten, zal aan de nog aan
geslotenen ln Noord-Holland voortaan
slechts gedurende een 'deel van het
etmaal stroom geleverd worden, en wel
van 812 uur en van 1721.30 uur.
Verdere beperking wordt voorlopig
niet beoogd.
Directeur: H. J. Keriemcester. Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: j. v. Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters: muziek:
G. K Krop; sport: j. j. Llber; adver
tenties: A. HL Lammers. allen' te Am.
sterdam. K 113