HET DAGBLAD HET DAGBLAD r VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN el Duits verweer tegen aanvallen bij Venlo Saarunion heroverd Positieder Brittenten noorden van Nijmegen précair Stakingen in Athene en de Piraeus Bravo Stompwijk! Berooide rooiers Afweersuccessen in de slag bij Aken Geallieerden verliezen Hergroepering der strijdkrachten m leden zware bij Aken Bekendmaking Churchill neemt stelling tegen dreigepde communistische dictatuur in Griekenland Holderen weer in Duits bezit Berooide rooiers Dure stier Toenemende luchtactie tegen Japan Zege op crediet hoofdkwartier van den uhrer, 4 Dec. Het opperbevel •n de weermacht maakt bekend In het gebied van Arnhem hebben nze pioniers de dijken op de zu1<ie" jke oever van de Rijn opgeblazen n daardoor over grote afstand de ijandelijke stellingen ten zuidwesten an de stad onder water gezet.' De ijand werd gedwongen zich op hoger elegen punten terug te trekken, i-aar hij door onze artillerie zware erliezen lijdt. Op de linker Maasoever bij en ten ïoorden van Venlo verweren zich »nze troepen sedert weken in harde evechten tegen voortdurende Engel- e aanvallen. Zij hebben den sterken ijand slechts stapsgewijs gebied ge- aten en zijn oprukken over de Maas de rijksgrens verhinderd. Ten noordoosten van Geilenkirchen Djri de vijandelijke batailjons, bij de joging verder op te rukken, in ons uur ineengestort. Het gros der aan- 'allen van de Amerikanen aan het ;evechtsfront ten oosten van Aken verd door tegenaanvallen uiteenge- ilagen. In het gebied van Hürtgen luren de verbitterde bosgevechten net vers aangevoerde vijandelijke ankformaties voort. In Lotharingen vechten onze troe pen in het voorterrein van de weste- ijke versterkingen. In Sa&rlautern ;n in het brongebied van de Saar taai :egen den opnieuw aanvallenden vijand. Saarunion, dat tijdelijk ver loren was gegaan, werd van den tegenstander gezuiverd. Ten noord west-en van Lützelstein konden de Amerikanen in het bosgebied van de Beneden-Vogezen binnendringen, doch liepen toen vast voor onze hieuw opgebouwde linies. In het ge bied ten zuiden van Hagenau zijn de •ijandelijke aanvallen ook gisteren - jiet aanzienlijke verliezen voor den tegenstander mislukt, i De druk op de noordwestelijke en zuidwestelijke flank van onze stel lingsbocht in de Midden-Elzas duurt voort. In het stadscentrum van Schlettstadt en om Rappoltsweiler wordt- verbitterd, gevochten. Aan de zuidwestelijke en zuidelijke uitlopers van het Wasgenwald heeft het taaie verzet van onze sinds weken in de strijd gewikkelde formaties den vijand verder opdringen ontzegd. Door een eigen aanval werd in het rtwald aan de Boven-Rijn een .^andelijke gevechtsgroep ten noor den van het kanaal van Hüningen afgesneden. In de nog voortdurende vernietigingsgevechten werden reeds verscheidene honderden gevangenen gemaakt, In ElZas-Lotharingen heb ben onze troepen wederom 32 vijan delijke tanks en Vijf gepantserde ver kenningswagens stukgeschoten. Vrij sterke formaties Duitse jacht- en slagvliegers ondersteunden door tri- rijke aanvallen op vijandelijke batte rijen. concentraties en colonnes de afweergevechten yan het leger. Londen en Antwerpen werden we derom door onze lange-afstandsvuur wapenen beschoten. In Mtdden-Italië hebben onze troe pen ten zuidwesten van Vergato en bij Faenza vijandelijke aanvallen al geslagen. In de Romagna zijn zij ln verbitterde afweer gewikkeld met de Britse divisies, die -met behulp van zeer sterke artillerie aanvallen. Op de Balkan werden, vijandelijke aanvallen in het brongebied van de westelijke Morawa en aan het front van de .Drina afgeslagen. In Kyoatie werden strijdkrachten van benden uiteengeslagen. Hongarlje heeft taaie tegenstand van onze troepen de naar het westen optrekkende bolojewlercen bij Szlgetvar ent en wésten van Ka- posvar opgevangen. Tussen het Plat- tenmeer en Dunaföldvar konden de bolsjewieken in noordelijke richting terrein winnen. In de sector ten noorden van Erlau viel de vijand we derom met verscheidene divisies vruchteloos aan. Nieuwe doorbraakpo gingen van de bolsjewieken en Roe menen mislukten bij MlskolC. Eigen tankformaties wierpen den vijand uit het noordelijke deel van zijn pe- nètratiegebled tussen Sajo en Hernard tCHet zwaartepunt van de Anglo- Amerikaanse luchtactlvltelt lag gls- téren overdag in West- en Zuidwest- Dultsland. waar speciaal vliegers in scheervlucht de burgerbevolking met bmomen en boordwapens aanvielen. Een vrij zwakke Amerikaanse forma tie terreurvliegtulgen wierp bommen ln Zuïdoost-Dültsland. „Rooswijk" uitgebrand BEVERWIJK, 4 Dec. Een zware brand heeft 's nachts het gebouw van het buitengoed „Rooswijk", dat als kantoorgebouw in gebruik is- bij de Kon. Ned. Hoogovens en- Staal fabrieken, in as gelegd. Het vuur breidde zich snel uit en viel niet te stuiten, ondanks de energieke pogingen, die de B^ver- wijkse brandweer daartoe aan wendde. Toen deze de volgende morgen inrukte, was van het ge bouw niets meer over dan een ro kende puinhoop. Naar de oorzaak van de bremd stelt de polit.j een onderzoek in. Het buitengoed is eigendom van de gemeente Velsen, die het vijftien jaar geleden in publieke veiling kocht, na het overlijden van den laatsten bewoner, den heer H. H. del Court van Krimpen. Het werd spoe dig daarna als wandelpark openge steld en het huis werd in latere jaren verhuurd als kantoorgebouw aan de Hoogovens. „Rooswijk" ge niet vooral bekendheid, doordat de fraaie bosweg naar Wijk aan Zee over het buitengoed ,lei'dt. Als bijzonderheid valt te vermel den,, dg t in de tachtiger jaren op dit buitengoed de eerste athletiekwed- strijd in Nederland werd gehouden. Deze werd gewonnen door Pim Mu iier, den lateren promotor van deze tak van sport in ons land. BERLIJN, 5 Dec. De Duitse troepen hebben twee tegen Venlo ge richte Engelse aanvallen afgeslagen. Het kleine Duitse bruggenhoofd over de Maas bij Wanssum is volgens de bevelen door de laatste Duitse dek kingstroepen ontruimd. Ie JAARGANS No. 2. DINSDAG 5 DECEMBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. De zon gaat op 6 Dec. onder om 16.27 uur en op 7 Dec. op om 8.35 u. Maan op 6 Dec. onder om 13.18 uur en op om 23.11 uur. L.K. 7 Dec., N.M: 15 Dec., -f K. 22 Dec., V.M. 29 Dec. BERN, 5 Dec. Reuter meldt, dat ln Athene niebwe schietpartijen zijn ontstaan. Alle openbare bedrijven, de waterleiding uitgezonderd alsmede de havenarbeiders ln de Piraeus, hebben krachtens het staklngshevei Van de EAM het werk in de hoofdstad neer gelegd. In de stad zijn Alle zaken gesloten. Er is geen verlichting. Cou ranten verschijnen njet. Voor de openbare gebouwen houden Britse troepen de wacht. De EAM maakte bekend, dat de Griekse minister van oorlog, generaal Sarylannls, wegens de gebeurtenissen van Zondag ls - afge treden.. Generaal Scoble. de Britse bevel hebber in Griekenland, heelt aan alle troepen van de z.g. Elas en de politie van Elas bevel gegeven een vrij groot gebied van Athene en de Piraeus te verlaten. Troepen die ln dit gebied worden aangetroffen, zullen als vijan den .worden beschouwd. In de nacht -ls een gewapende for matie van ongeveer 800 soldaten van Elas komende uit de richting Thebe. in het gebied van Athene en de Pira eus binnengedrongen.. Deze stad is ln strijd met de door de Griekse regering en generaal Scobie. zo wordt ln een officiële mededeling gezegd. Britse troepen hebben deze formatie omsin geld en ontwapend. Vele duizenden in woners van Athene hebben Maandag het stofffelijk overschot gevolgd van de slachtoffers der schietpartij van Zon dag. Een dicht opeengedrongen, menig te stond rondom de kathedraal, waar een rouwdienst werd gehouden. Enige aanwezigen knleldén neer en riepen: „wraak", toen zij weer opstonden. In een nieuwe proclamatie tot het Griekse volk gericht zegt generaal Scobie: „Een beperkt aantal bepaalde elementen was voornemens de belan gen van Griekenland als natie op te offeren, en, zo mogelijk, een burger oorlog te ontketenen. Daardoor was de Griekse regering genoodzaakt ln Athene en de Piraeus overeenkomstig de Griekse grondwet de staat van be leg af te kondigen. Ik herhaal, dat ik, samen met de overwegende meerder heid van het Griekse volk. hecht ach ter de constitutionele regering sta en haar elke hulp zal verlenen, totdat de Griekse staat weer ls hersteld met een rechtmatig leger achter zich en er vrije verkiezingen kunnen worden ge houden." Sluis in Antwerpen tot ontploffing gebracht BERLIJN. 5 Dec. Een ontplof fingscommando der Duitse marine heeft ln de nacht van 14 op 15 No vember met behulp van een zeer grote fel-explos'.eve lading springstof fen de kruisschanssluls ln Antwerpen in de lucht doen vliegen. Dit is de enige grote sluis van de haven, die daarmede zijn waarde als slutshaven verloren, heeft, ómdat eb en vloed weer vrfj spel hebben. Naar uit Lyon gemeld wordt ls Maurice Chevalier opgenomen ln de communistische partij. Hulp van. platteland ^LEIDEN, 4 Dec. In de ste den stijgt de nood en het zijn in het bijzonder de kinderen, die het meest te lijden hebben onder de huidige voedsel schaarste. De Stompwijkse boe ren, die zich uiteraard wat ge makkelijker kunnen roeren dan de stedelingen, hebben een ver heugend initiatief genomen: elke Zondag ontvangen zij eerr zestig tal jeugdige Leidenaars. die onder leiding van enige ouderen naar Stompwijk komen. De gasten worden op de boerderijen verwelkomd, met voor-oorlogse gaven als tarwebrood met boter en volvette kaas en een glas volle melk. Het middagmaal vormt natuurlijk' het hoogtepunt van de dag. Er wordt een var kenslapje of een carbonaadje uit de pekel gehaald en het feestmaal wordt besloten met een bord pap. zoals de Leide naars het thuis nimmer op 'tafel krijgen. 's Middags wordt verzamelen geblazen en met een pakje ge meubileerde boterhammen voor onderweg of voor thuis- vertrekken de gasten dan weer naar Leiden. Het Stompwijkse initiatief ver dient navolging! Overal in de omgeving van grote bevolkings centra wonen plattelanders, die het ten aanzien van de voedsel voorziening nog zo slecht niet hebben. Laat eens een onder voed stadskind zijn voeten bij u onder tafel steken. De glun dere ogen van 'een kleinen peu ter, die zijn buikje weer eens vol kan eten, vormt de schoonste beloning, die men zich kan den ken. Steek de hoofden eens bij elkaar; daar dient iets te wor den gedaah! Niemand, die de rooiers naar, Drente heeft zien gaan en die ze morgen na morgen in Anisterdam terug lieeftzien komen in het nacht- grauwe' duister, met kapotte kleren, met afgetrapte schoenen, voorzover ze niet zo gelukkig ivaren geweest een paar klompen te bemachtigen, zal durven zeggen, dat deze mensen een licht kancei in lichte omstandigheden hebben volbracht. Bij het eerste grote terugtransport waren velen bovendien de plaatselijke- situatie in de hoofdstad zo ontwend, dat er vier te water raakten en dat de gemeentelijke vertegenwoordiger, die juist stond te overwegen, of hij nog een officiële toespraak zou hou den, samen met een paar agenten en wat rooiers jian het mep&en redden in plaats van aan het woorden spre ken moest slaan. De vertegenwoordi ger van den burgemeester slaagde er in, twee rooiers te redden, wat voor een officiële begroeting een mooi re sultaat is. n. Voorts slaagde deze vertegenwoordi ger er een andere keer in, de agenten, Verhaal op de ouders bij baldadigheid der jeugd AMERSFOORT, 5 Dec. —j De stads architect lr. C. B, van der Tak heeft met het oog op de alle perken te bul ten gaande vernielzucht van de Jeugd bepaald, dat de ouders verantwoorde lijk worden gesteld voor de misdragin gen van hun kinderen. Van een school werden b.v. niet minder dan 71 ruiten vernield. Omdat bestraffing geen of weinig resultaat heeft, zal uit de wo ning der ouders een hoeveelheid glas worden verwijderd, overeenkomende met de door hun kinderen vernielde ruiten. Het glas wordt ter beschik king gesteld van personen, die glas schade- hebben tengevolge van oor logshandelingen. BERLIJN, 5 Dec. Het tweede Britse leger heeft zich tengevolge van verregaande uitputting Zijner reserves tot dusverre nog steeds niet ln staat gezien het Amerikaanse offensief bij Aken te steunen. Dit dralen zal waar schijnlijk mede bepaald zijn door de gespannen toestand in Canada en door de burgeroorlog ln België, waar de Britten zich belast hebben met de be scherming van de regering. Generaal Dempsey heeft er zich derhalve toe beperkt zijn formaties te reorganiseren en ln het zwaartepuntgebied tussen Maas en Geilenkirchen zlin aanvals- kracht te versterkèn. In het gevechtsgebled Aken ls het opmerkelijk, dat de Amerikanen ln het gebied van het woud van Hürtgen na de achtste infanteriedivisie thans nog bovendien een wefuttgeruste tankdivi sie hebben opgenomen ln de snel ge slonken aanvalsformatles en daarmede hun operatieve reserves hebben moe ten verzwakken. Uit dit felt* bill kt" de ontzaglijke slOtage aan mensen en materiaal in deze geweldige afweer- slag. waarop het geallieerde -opperbe vel de grootste noop had gebouwd. Het onverwachte opblazen van de grote dl Ik ten zuidwesten van Arnhem en de daardoor ontstane overstroming van het door de-Britten bezette ge bied hebben de Britse leiding reeds gedwongen een reeks stellingen, waar in het water doordrong, te ontruimen. De Britse troepen trekken zich hier ijlings terug- op enige hoger gelegen punten, die onder de vuurregen der Duitse artillerie ln puin en as worden gelegd. De positie der Britse formaties ----------- - lieiKKU. UC UVOIHC UCI SI HOU 1U1IIIUIU.O die toen juist een transport eens heel ten narden van Niimegen ls daardoor nauwlettend hadden geïnspecteerd en heel veel in beslag hadden genomen. - te bewegen een volgende keer meer 20rode voor deze mensëh, die tiet in.de..T°yalf geest van ligt rooiers- m0geujmaakten dat anderen er ook initiatief te handelen en de rooiers te aQ?* j.wamen? lateh houden wat ze met zich, brack- Qnze briefschrijver noemt zijn op- Sfmerking een ..openbare aanklacht te- précair geworden. De spoordlik van Nijmegen naar Arnhem ls op het ogen blik de enige bruikbare ravltalllerlngs-. weg en ligt eveneens onder zwaar vuur. Aan de Maas zijn de Britten met krachtige steun van artillerie en diep geëchelonneerde Infanterie en tank- strljdkrachten uit westelijke en zuid westelijke richting overgegaan tot de aanval op het bruggenhoofd van Ven lo. Nadat de Britten driemaal waren teruggeworpen op hun uitgangsstellin gen, trokken de Duitse.verdedigers zich terug op het plaatsje Blerlk, waar zij de vijandelijke aanval tot de avond pareerden. In de geweldige slijtageslag ten noorden en oosten van Aken hebben de Duitse troepen gisteren ln alle sectoren, vaak overgaande tot de tegen aanval. zich met succes verdedigd en wederom duizenden Amerikanen ge dood of gewond. Zowel in de noorde lijke sector vaij. het front bU Aken. tussen Würm en Roer als ten zuiden van Jülich, zijn alle aanvallen der Amerikanen ln het geconcentreerde Duitse afweervuur blijven steken. Het hardst bleven daarbli de ge vechten In het woud van Hürtgen. waar de Amerikanen, na aanzienlijke versterkingen te hebben aangevoerd, en na een bloedige strijd- van vele uren des avonds om de plaats Bran denberg heen konden trekken. Deze onbelangrijke penetratie, die alleen kon worden bereikt met .groot gebruik van materiaal, werd door snel naar voren gebrachte reserves afgegrendeld en weer vernauwd. In een tegenaanval kon een bres ln het front ten zuiden van de plaats Gey gedicht worden, waarbij een vrij grote groep strildkrachten van een pas ln de strijd geworpen Amerikaanse formatie, in de pan werd gehakt. De talrijke tegenaanvallen \van Zondag hebben rond 600 Amerikaanse soldaten ln Duitse gevangenschap gebracht. rooiers, die het getroffen heeft is het beroerd, zoals ook in dit blad ver meld, volgenden zal het hopelijk be ter vergaan. De rooiers hebben het niet aan ons verdiend, dat ze nog eens extra berooid en berooid in Am sterdam aankomen. Maar ér, is nog een groep rooiers, ivaarvoor een goed woord moet wor den gedaan. Naméns zeshonderd collega's schrijft mij een rooier, die in Juli zich vrij willig heeft aangemeld om in de Wfe- rihgenneer te gaan rooien. Hij kreeg de toezegging: vijftien kilo aardappe len per week èn suiker als rooi-pre- mie. Hij rooide vier weken. Ging daarna nog twee weken rooien in Groningen op dezelfde condities en fluit nu nog. steeds naar zijn ^suiker en zijn aardappels. Maar terwijl de Drentse rooiers in elk'geval door de goede zorgen van Amsterdam een bon en zelfs een voor schot kregen, hebben deze rooiers zelfs geen bewijs gekregen. Op een vraag aan de Heidemaat schappij kreeg1 een van deze rooiers ten antwoord, dat er door de tijds omstandigheden geen vervoer meer mogelijk was. Maar evengoed krijgt allerlei personeel, ook van overheids instellingen. op het ogenblik nog aardappelen en appels aangevoerd. Buiten de bon. Zou het niet billijk zijn, als ook aan deze rooiers, werd tjedacht en de Hei demaatschappij alsnog eens voor ple gen de~ Heidemaatschappij"Een dui delijk antwoord is hier nodig. TIJL. Het conflict in de Geref. kerk HAARLEM. 4 Dec. Een meerder heid uit de leden der geref. kerk te Krommenie, welke zich niet wenste te conformeren 'aan de beslissing der ge nerale synode der geref. kerken, had gemeend de beschikking te mogen hou den over het kerkgebouw aldaar.'De andere led ia hadden zich ln verband hiermede tot den president van de rechtbank te Haarlem gewehd en een beslissing ln kort geding verzocht. Dezer dagen heeft de president uit spraak gedaan en de uitgetreden groep .ln het ongelijk gesteld en haar het gebruik van het kerkgèbouw ontzegd, op straffe van 500 per dag. wanneer zij dit beve!overtreedt. Riefsfapprijs voor Van Alf Het Departement van Volksvoorlich ting en Kunsten heeft voor 1944 IB de heraldieke „Rietstap-prijsvraag" een aantal, prijzen toegekend, n.l. aan Paul vanj Alf (hoofdprijs). J. Duyvetter '(2e prijs) eh drie derde-prijzen aan J. Duyvetter. G. Schulze en K. van de SlgtenhorsL Het aantal inzendingen is verdubbeld, en ook het peil ls sinds het vorige Jaar zeer belangrijk geste gen. Verdere beperking der stroomlevering AMSTERDAM, 5 Dec. Aan de belanghebbenden ln Noordholland, die nog op het electrlciteitsnet zijn aangesloten, wordt medegedeeld, dat met ingang van 4 December 1944 zoals reeds in een enkele editie ge meld electrische stroom gedurende een gedeelte van het etmaal wordt geleverd. De stroom wordt ingescha keld gedurende de uren'van 812 en van 1721.30. Bovendien is eeri'nog verder gaan de beperking der aansluitingen on vermijdelijk. zodat nog nader aan te wijzen verbruikers binnenkort- ge heel van het electrlciteitsnet zullen worden „afgeschakeld". HILVERSUM. 5 I^c. In een woning. Ministerpark 21; zijn twee oude dames bewusteloos gevonden tengevolge van uitstromend gas. Het gelukte, de 8l-jarige dame weer tot het leven tertig te roepen; bij de andere dame van 84 jaar mochten alle pogingen om de levensgeesten weer op te wekken, niet baten. Directeur: H. 3. Kerkmeester, Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llpdt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: j. v. Grieken;Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters; muziek: G. K. Krop; sport: j. j. Llber; adver tenties: A. H Lammers» allen te Am sterdam. K 113 HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 5 Dec. Het opperbevel van de weermacht deelt mede: „In het gevechtsgebled bij Aken nam op de negentiende dag van de afweer- slag de kracht der vijandelijke aan vallen af. De vijand had bij zijn ver geefse pogingen, ons front uiteen te slaan, zo zware verliezen geleden, dat hij thans tot vrij grote hergroe peringen werd gedwongen. In Lotharingen werd in een tegen aanval de citadel van Saarlautern ondanks het taaie vijandelijke verzet heroverd* Ten zuidoosten daarvan viel de vijand in het gehele voorter rein van onze versterkingen in het v/esten aan. Slechts met aanzienlijke verliezen kon hij onze linies in en kele sectoren enkele kilometers terug- i drukken. I In de Elzas wordt, bij SchJettstadt. op de kam der Vogezen en in het gebied ten westen van Thann deels I bij sneeuwjachten plaatselijk ge- 1 vochten. Over het geheel genomen is daar de toestand onveranderd, j De zuivering van het Hart-woud ten noorden van het- kanaal van Hüningen werd gisteren beëindigd. De vijand verloor ver over de drie honderd gevangenen Zijn bloedige verliezen zijn zwaar. Zeventien tanks en gepantserde voertuigen.' waar onder vier onbeschadigd door de be- i manning zijn verlaten, vielen in onze handen. Bovendien werden in 1 de Elzas achttien vijandelijke tanks stukgeschoten. Het storingsvuur van onze lange- afstandwapens was in de afgelopen nacht weer gericht op Londen. - In Mlclden-Itallë leveren onze divi sies van de uitlopers van de Etruski- sche Apenijnen ten Zuidwesten van Faenza tot ln het gebied van Ravenna zware afweergevechten tegen sterke vijandelijke aanvallen. Zij verijdelden ook gisteren een vijandelijke door braak door het front. In Dalmatlë versterkt zich de vijan delijke druk op het verkeersknooppunt Knln. Bij Vukovar. ten Zuidoosten van de ponding van de Drau. zijn hevige gevechten met bolsjewistische forma- Misluk+e poging van Rode Kruis DEN HAAG. 5 Dec. Het Internatio nale Comité van het Rode Kruis te Genève had aangeboden voor kinderen en zieken van de steden Amsterdam. Rotterdam en Den Haag twee Rijn schepen met tezamen 305 ton levens middelen te zenden, Indien beide strlj- iende partijen zorgden voor vrijgeleide. De Duitse burgerlijke en militaire autoriteiten hebben onmlddelliik hun toestemming gegeven, doch de ge allieerden namen een negatieve hou ding aan. met het gevolg, dat de aan gebeden hulp niet verleend kan wor den. Prof Max Huber ls met het oog op zijn leeftijd afgetreden als presi dent van het Internatloanle Rode Sruis. Als zijn opvolger ls benoemd -arl Burckhardt, tot dusverre plkats- ervangend president. ties gaande, die hun eerste onderdelen over de Donau zetten. In Zuld-Hongarlje sloegen onze troe pen aan weerszijden van de ln Weste lijke richting lopende hoofdweg bij Szlgetvar en ten Westeö van Kaposvar hernieuwde aanvallen der Sowjets ai>. De naar het Noorden opdringende vij andelijke strijdkrachten werden tussen Plattepmeer en de Donau opgevangen. Talrijke Sowjetaanvallen op onze nieuwe stellingen mislukten. Aan het front ten Oosten van Boe dapest leefde de gevechtsactiviteit weer op. Ten Noordoosten van Miskolo leden de bolsjewisten bij hun vèrgeef- se pogingen om hun penetratlegebled te vergroten, zware, bloedige verlie zen. In de gevechten ln ZUïdwest- Hongarije mengden zich ondanks het aanhoudende slechte weer formaties Duitse slagvllegtulgen ln de strijd en brachten de Sowjetaanvoer zware ver liezen aan rollend materiaal toe. Bij vluchten overdag van enkele Amerikaanse formaties werden vooral het gebied Van Kassei en West-Dults- land getroffen. In de afgelopen nacht ondernamen Britse bommenwerpers terreuraanvallen op Karlsruhe en Hell- bronn. Onze nacht Jagers schoten elf viermotorige bommenwerpers neer. Ie JAARGANG No. 288 DONDERDAG 7 DECEMBER 1944 Van den hoger en ff- en politie leider Noordwest .en den commis- saris-g ener aal voor de openbare veiligheid betr. de IJssel-sperlinié. Op grond van artikel 47 van de ver ordening openbare orde 1943 no. 1/1943 wordt bepaald: Artikel 1: Het overschrijden ln belde richtingen van de liin, welke wordt gevormd door de loop van de IJsel, vanaf de Rijn tot zijn uitmonding met het Keteldlep ln het IJselmeer en wel ke worejt voortgezet door de kust van het IJselmeer en de kust van de pro vincies Friesland en Groningen langs de Waddenzee, ls verboden voor man nen. behorende tot de Jaargangen 1905 —1928. Artikel 2: (1) De bepalingen van artikel 1 zijn niet van toepassing op de leden van de Duitse weermacht, de Waffen-# en de Duitse politie, alsmede op de leden van het personeel van de bureaus van het Duitse riik of van de N.S.D.A.P. in het bezette Nederlandse gebied en in het algemeen op perso nen van Duitse Rationaliteit, voor zover deze ln het bezit zijn'van een geldig van -een foto voorzien legiti matiebewijs. waaruit hun Duitse- staatsburgerschap blijkt. (2) De commissaris-generaal voor de openbare veiligheid of tiedoor hem aangewezen instantie kan andere uit zonderingen toestaan. Verzoeken daar toe moeten worden ingediend bij den poli tie-off Icier van de „Beauftragten" yoor de provincie of voor de stad Am sterdam of Rotterdam, die met het oog op- ae verblijfplaats van den ver zoeker bevoegd is. Artikel 3: (1) Handelingen ln strijd met deze beschikking worden gestraft met hechtenis van ten hoogste zes maanden en met geldboeten van ten hoogste 2000 of met een dezer straf fen, voorzover niet op grond van andere bepalingen een zwaardere straf ls verbeurd (2) Het' nemen van maatregelen op het gebied van dé Sicherheltspollzel blijft onaangetast. Artikel 4: Deze bekendmaking treedt ln werking op 6 December 1944, om 0 uur. De hogere ff- en Politieleider Nordwest en de Commissaris- Generaal v-.d. openb. veiligheid RAUTER. If -Obergruppenführer und General der Wallen-# und Uitgave: N.V. De Arbeiderspers B-ureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot 2.73 pet kwartaal. Losse nummers 5 ct.' WENEN, 6 Dec. De toestand ls Maandagavond ln Athene stéeds ern stiger geworden. In verscheidene wij ken ontstonden zware straatgevech ten. De slag ln Thraclë schijnt met een overwinning voor de Elas geëin digd te zijn. Sterke formaties Elas- troepen naderen ondanks het vercod de hoofdstad. In de gevangenis van Athene wordt gevochten. Britse troepen hebben duizend par- tlsanen ln de buitenwijken van Athe ne omsingeld en ontwapend. Het ma- rlnehoofdkwarti^r ls Maandagochtend door 400 aanhangers van Elas aange vallen. Er ontstond een veldslag, die vier uur duurde Naar Reuter meldt, heeft Churchill vandaag ln het Engelse Lagerhuis In zake de toestand ln Griekenland er op gewezen, dat de vraag of het Griekse volk een monarchie of een rechtse of hnkse regering wenst, een zaak is. die van de beslissing van het Griekse volk zelf afhangt. Tot het Griekse volk ln staat is. een beslissing te ne men, zal Engeland niet dralen, zijn numeriek aanzienlijke leger in Grie kenland dat nog versterkt wordt te gebruiken, „opdat wet en orde ge handhaafd worden". Wanneer de ge allieerden de Grieken zouden willen helpen, dan zouden zij dit niet kun nen doen. „wanneer de automatische pistolen, die geleverd werden vóór her BERLIJN. 5 Dec. (Interinf.)Vol gens de rapporten van Duitse ver kenners heeft de terugtrekkende be weging der Engelsen ln het gebied tussen Arnhem en Nijmegen zich thans uitgebreid tot vrijwel alle de len der hier staande strijdkrachten. Het water is reeds zo hoog gestegen, dat ook de beschermlngsstelllngen onbruikbaarzijn geworden. Zolang het nog even gaat. zijn de Engelsen in de weer om In de eerste plaats hun tanks en zware batterijen in veilig heid" te brengen. Daarvoor beschik ken zij behalve over de straatweg ArnhemNijmegen slechts over de spoordijk op hetzelfde traject, die evenals de brug van Nijmegen onon- derbrokep onder hevig Duits vuur ligt. zodat de verliezen der Engelsen voort durend stijgen. Een vrij sterke Duitse lormatle wist met gebruikmaking van de verwarring het dorp Holderen weer in bezit te nemen. In de -sector bij Aken heroverden Duitse grenadiers het hardnekkig ver dedigde dorp Lucherberg. De zon gaat op 7 Dec. Onder om 16.27 uur en op 8 Dec. op om 8.36 uur. Maan: 7 Dec. op om 0.00 en onder om 13.40 uur. L.K. 7 Dec., n.M. 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M. 29 Dec. gebruik tegen de Duitsers, thans ge bruikt worden voor een poging om met geweld een communistische dic tatuur op te dwingen, zonder dat het volk in staat is zijn wensen kenbaar te maken. Engelapd neemt", aldus Churchill, „een grote verantwoordelijkheid op zich. wanneer het tussenbeide komt voor het handhaven van wet en orde ln Athene Het zou voor Engeland veel eenvoudiger zijn toe te laten, dat langzamerhand alles in anarchie of een communistische dictatuur ont aardt. De Engelsen zijn echter niet ge neigd, na hun pogingen om de voor waarden te scheppen voor handhaving der rust. thans terug te deinzen of tie hand van de ploeg te nemen". Spijsolie op bon 295 DEN HAAG. 5 Dec. Het publiek ln de provincies Noord-Holland. Zuid- Holland en Utrecht kan op bon 294. welke tot en met 9 December geldig ls verklaard voor het kopen van 125 gram boter of margarine of 100 gram. vet. met ingang van Zondaf 10 De cember tot en met 23 December a^. een hoeveelheid van 1 deciliter (90 grami spijsolie kopen Dlt„ geldt, uit sluitend voor die geraeemen, waar spijsolie ten behoeve van de bevolking werd beschikbaar gesteld. De spijsolie ls aldaar bij speciaal daartoe 'aange wezen winkeliers verkrijgbaar. De geldigheidsduur van bon 295 van de tweede noodkaart, waarop ln bepaalde dlstributlekringen ln het westen des lands 450 gram of een halve liter spijsolie beschikbaar ls ge steld. vervalt op Zaterdag 30 Decem ber 1944. Na die datum mag op deze bon derhalve geen spijsolie meer wor den gekocht ,of afgeleverd. Enige dag engeleden maakte Wij melding van het optreden van de Amsterdamse Economische Politie, die 's morgens vroeg controle oefen de op passagiers van de Lemmerboot en daarbij o.m. van Amsterdamse aardappelrooiers kleine hoeveelheden meel, vlees en vet in beslag namen. Van bevoegde zijde wordt ons thans medegedeeld dat deze actie in de eerste plaats gericht was' tegen zwarte handelaren en dat de vrijwil ligers, die vier weken lang hun best dedende hoofdstedelijke voedsel voorziening op peil te houdenslechts ten gevolge van een vergissing het slachtoffer zijn geworden. Tot onze vreugde ontvingen wij tegefijk de verzekering, dat de in be slag genomen voorraadjes levensmid delen bereids aan de betrokken rooiers werden teruggegeven, zodat daarmede het gevoelde 'onrecht her steld is. Hoewel alles wat je eten kunt op het ogenblik flink gestegen is in prijs tegenover alles wat je alleen maar bekijken kunt en hoewel mei name koeien en stieren van vlees op het ogenblik van honderd en honderd vijftig gulden tot in de duizenden zijn opgelopen en de Koeien en stieren van de Haagse school, mitsgadèrs de bij behorende knotwilgen en kwakende eendjes veruit slaan, zo is hét dan toch aan een geverfden stier van Pot ter mogen gelukken, de balans weer ietwat naar de kant van de kunst over te doen slaan. Deze stier heeft op zijn dooie eentje 82.000 dollar gemaakt, in New York. En dat mag zeker wel in de krant. Ze hébben, het mij helemaal uit Ma drid vandaag getelefoneerd, gekabéld en getelext, zodat het wel bijster be langrijk moet zijn. Bijna zo belang rijk als de gewonebeursberichten, die we niet over de omweg via Madrid maar direct uit New Ycrrk nog dage lijks in onze beurskranten kunnen lezen. Leve de kunst en smakelijk eten! Zij het ook zonder een stukje van een nazaat van het voorbeeld van den stier van Potter. Uw hart zwelle van nationale trots bij de verheven ge dachte, dat een Amerikaan zoveel geld geeft voor een portYet van een Hollandschen stier. Of kan u de aan koop van dien geld-potter en kunst belegger en de transactie van dien echten verf-Potter, die posthuum zijn verfpot nog 82.000 dollars op ziet brengen, ook niets schelen en had: u liever een stukje van den stier van Potter ih.uw pot? Ik ook. TIJL. TOKIO, 6 Dec. De D.N.B.-corres pondent Adam Vollhardt meldt: De vilandelllke luchtaanval van Zon dag op de Japanse hoofdstad werd door 70 bommenwerpers uitgevoerd, die hun ladingen brisant- en brandbom men van een hoogte van 7CO0 tot 10000 meter op de Industriewijken van Tokio trachtten uit te werpen On danks de op die hoogte heersende hevige winden, gelukte het de afweer bijna een vierde van de vijandelijke formaties neer te schieten. Naar Japanse militaire kringen ver klaren probeert de tegenstander door toenemend gebruik van zlin lucht macht tegen het Japanse moederland de Japanse aanvoer naar de Phillp- pijnen te belemmeren en tevens een afleidingsmanoeuvre ter verlichting van. de "kritieke situatie op Leyte te ondernemen. Na de tegenslagen op de belde voornaamste oorlogstonelen ln Oost-Azlë, n.l. op het Chinese con tinent en op de PhlllppUnen, heeft de vijand blijkbaar afgezien van het denk beeld een offensief te ondernemen, dat nn oen Victor Emanuel en Badoglio JL het verraad pleegden dat hen met de onbarmhartigheid der historie voorgoed uit het wereldgebeuren uit schakelde wisten sommige onbeperkt geestdriftigen: over drie weken is de oorlog uit, door Duitsland verloren. Sindsdien verstreken twee.en twintig maal drie weken. En wanneer inmid dels één ding is komen vast staan. %dan is dat het failliet van de „drie weken". Het is alsof Winston Chur chill curator in het bankroet der op timisten met zijn laatste rede in het Lagerhuis daarop ook vooral de na druk heeft willen leggen. Nog bij het begin van de invasie in het Westen, in Juni van qit jaar, deed de zege-op-korte-termijn opgeld. Churchill's eigen profetieën droegen daartoe nadrukkelijk bij. De Britse premier sprak van de herfst en zijn bewonderaars verleenden hem tot zo lang maar al te graag crediet Nog was de drie-weken-waan niet geweken. Maar toen Churchill's eerste invasie-termijn verstreken was er) de door Duitsland als herfsttermijn ma- gestreefde consolidatie van het front inderdaad tot stand kwam. besteeg de Britse premier het spreekgestoelte voor een kleine correctie: £et kon wel voorjaar, of het begin van de zomer worden eer Duitsland overwonnen zou zjjn. Velen gaven aan Churchill slechts met nauw verholen ontstemming dit nieuwe crediet. Het beduidde immers een nieuwe oorlogswinter waarop men niet gerekend had.- Het bete kende met name voor Nederland de volle maat dei* oorlogsellende, die in het bestek der beruchte „drie weken" nimmer een plaats had gevonden. Nog is het nieuwe crediet niet ver bruikt de nieuwe termijn niet voorbij en reeds heeft Winston Chur chill een volgende correctie aange bracht. Niet het begin van de zo mer naar het einde daarvan zal het zegevierende besluit van de oor log brengen, onthulde hij thans. De „drie weken" zijn daarmee stel lig voor eerst op non-actief. Welk vertrouwen valt er te stellen in een verklaring, die periodiek naar wijdere horizon wordt verlegd? Is de aange kondigde zege zelf niet tot ijdele grootspraak geworden, op het ogen blik dat de aangekondigde termijnen grootspraak bleken? Zulke vragen moeten in en buiten Engeland velen van Duitslands tegenstanders bezig houden, maar be langrijker dan die velen is de oorzaak die Churchill tot; het opvallende uit stel noopte. „De slechte weersomstan- digheden", zeide hij zelf. Zelfs wan neer het herfstweer in de Nederland se frontsector voor een ontplooiing van het Anglo-Amerikaanse lucht- wapen verre van gunstig is geweest, dan npg verklaart dat nog geen vol Jaar vertraging En het werkelijke antwoord kan dan ook slechts zijn:- de geallieerden hebben de Duitse weerstand en bovenal ""Tiou- dingsvermogen van den Duitsen sol daat voor de zoveelste maal onder schat. Die onderschatting is op zichzelf reeds een waarborg voor nog meer verschoven termijnen. In toenemende mate werkt echter ook een oorzaak van binnenuit aan het ondermijnen van het Britse zege- credlet. De politieke spanningen achter het Anglo-Amerikaanse front worden van week tot week duidelijker tot een bedreiging van een effectieve oorlogvoering. Niet alleen vormde de politieke ontwikkeling in Frankrijk en België, getuige het ontijdig einde van het zo geheten West-Europese statenblok, een krachtsinspanning, die het Britse Imperium niet meer ver mag op te brengen. De communisti sche agitatie, de bloedige botsingen, de stakingsgolf in het achterland binden achter het front aanzienlijke delen van het Anglo-Amerikaanse oorlogsmateriaal en troepen en rem men de toch al kritieke ravitaillering der invasielegers en zijn zó van on- middellijk-merkbare uiterst ongunsti ge invloed op Eisenhower's krijgsplan nen. Hier werd ook werkelijkheid, wat Engeland en zijn vrienden lange tijd lichtvaardig als „Duitse propaganda" gering heoben geschat. Dat de ont ketende krachten van het bolsjewis me zich ook in Westelijk Europa pijnlijk voelbaar zouden maken en knagen aan de eigen krachten van Engeland en Amerika. Wie zou ooit hebben geloofd, dat in de „bevrijde gebieden" Britse troepen de orde zou den moeten handhaven tegen wat nog weinige weken tevoren het keur der patriotten heette? Thans is het zo ver en de simpele verwijzing naar de staking der Cana dese regimenten in Prince Rupert is voldoende om waar te maken, dat chaos en ontbinding ook over zee en ook in het eigenlijke militaire appa raat der Geallieerden reeds begint door te vreten. Wie met het bolsjewisme zij-aan-zij strijdt, dient er zich niet over te ver bazen voor een bolsjewistisch doel te strijden. Hij zal zijn zege-termijnen zo vaak moeten verschuiven, tot hij alle crediet verloren heeft. steunt op vliegkampschepen en stelt hij alles ln het werk van ziln steun punten op Salpan. Tinian en Goeam uit het hart van de Japanse oorlog voering te treffen. Volgens Japanse schatting bezit de vijand thans op deze eilanden ca. tien vliegvelden, waarop ca. 100 bommen werpers van hel type B. -29 zijn ge- statlonneerd. Van deze machine, die volgens Amerikaanse uitlatingen, spe ciaal voor het optreden tegen Japan werd ontworpen, schijnt de vijand zich zoveel voor te stellen, dat hij de pro ductie van Jagers en andere vliegtui gen beperkt om een groter aantal van dit type te kunnen aanmaken. Te oordelen naar de aanvallen, die tot dusverre op Tokio 2lin gedaan, richt de vijand zijn actie niet alleen op industrie- en havenwijken, doch ook op de burgerbevolking. De lucht verdediging van Tokio ls echter zo goed georganiseerd, dat het offensief van den vijand tot mislukking ls ge doemd. Sfroombeperking in Noord- Holland AMSTERDAM, 5 Dec. Zoals onze lezers reeds weten, zal aan de nog aan geslotenen ln Noord-Holland voortaan slechts gedurende een 'deel van het etmaal stroom geleverd worden, en wel van 812 uur en van 1721.30 uur. Verdere beperking wordt voorlopig niet beoogd. Directeur: H. J. Keriemcester. Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A H. de Haas van Dorsser, Haarlem: binnenland: j. v. Grieken; Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters: muziek: G. K Krop; sport: j. j. Llber; adver tenties: A. HL Lammers. allen' te Am. sterdam. K 113

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1