DAGBLADKasreservafen 'n ^a'smeer
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
het
oer
rorlog
Dmer
Weinig verandering in het
Noord-westelijk front
Vijandelijke plannen
tekenen zich af
Wrede wereld
zy~
der
n
orood
Geallieerden verleggen hun aanvals
richting in Lotharingen
Toy er bloem
Late levenslessen
rgeschoten.
50 voertul-
en spoor-
Oostprui-
B In Koer-
lelljke a&n-
trusslscche
op 27 No-
iu aanviel,
eer binnen
Stulpen en
en lukraak
orwegen ls
tot tijdens
lts convool
3e vU ande
tot enkele
fht bil het
nachtelijke
roege och-
p. de Brlt-
i op Essen,
- Churchill
ng in het
fit, gezegd,
releden de
ten op de
ledig einde
Churchill,
>gen Duits-
Februari
5 de teleur-
lebben ver-
reeds op
laat in het
a de zomer
ïeer ik nu
sou moeten
elllngen of
nauwelijks
lan zou ik
woorden
Deze ver-
ill te ver-
de slechte
de off en
en hebben
Lill over de
e front en
gevechten
Ierland de
den 40.000
sondere lof
nerikaanse
aullistische
■men, pater
aar "de Cor-
Rome over-
de Gaulle's
ïllchtlngen,
>t ambassa-
Reuter. per
omdat het
vliegen, hij
verwacht.
YRIJDAG I DECEMBER 1944
Ie JAARGANS No. 283
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
Kr om 16.30
I uur.
en op om
So., EJ£. 22
BERLIJN, 29 Nov. Het D.N.B.
meldt: Na de gigantische en verbit
terde materiaal- en slijtageslag, die
thans reeds twaalf dagen duurt, heeft
zich geen noemenswaardige verande
ring voorgedaan in het noordelijk
gedeelte van het westelijke front. De
invasoren hebben ook in de derde
ronde van de grote strijd om Aken
geen beslissing kunnen behalen,
In de Maasbruggenhoofden, die nog
steeds ln Duitse hand zijn, duurt de
druk van het tweede Britse leger wel
iswaar nog voort doch de operaties
daagen hier niet het karakter van
een grote aanval. Klaarblijkelijk
wacht Montgomery hier een doorbraak
der Amerikanen ln het gebied van
Aken af.
Op de zuidelijke vleugel tekenen
zich de plannen der Amerikaanse lei
ding thans duidelijk af. Terwijl het
derde Amerikaanse leger van generaal
Patton. naar het schijnt, opdracht
heeft een doorbraak ln het Saarge-
bied te forceren, hebben het ten zui
den van dit leger opererende zevende
Amerikaanse en het eerste Franse le
ger de taak door concentrische aan-
VEdlen uit het penetratiegebled
Straatsburg naar het zuiden en het
uit het gebied van Mtllhausen naar
Jaet noorden op te rukken en de Duit-
~se stellingen ln do Vogezen op te rol
len. Bepaalde successen, die van
Duitse zijde niet worden ontkend,
hebben het totaalbeeld echter niet be
langrijk beïnvloed. Dit des te meer.
daar zich de bewegingen der Dunltse
troepen ln de grootste orde voltrek
ken.
In de Hongaarse sector moesten de
Duitse en Hongaarse troepen ten
noorden van de mond van de Drau
de laatste dagen tijdelijk een crisis te
boven komen. Verwacht kan worden
da de bolsjewieken, die belangrijke
firmatles over de Donau hebben ge
bracht, hun stormloop zullen voort
zetten. Een grote slag staat op het
punt zich te ontwikkelen. Ook giste
ren duurde de Sowjet-Russische druk
de gehele dag met afwisselende hevig
heid voort, 's Middags waren twee
Sow Jet-Russische bataljons het zuide
lijke en zuid-westelijke deel. van Fünf-
klrchen binnengedrongen. De Duitse
leiding zag zich genoodzaakt deze
stad onder bescherming der duisternis
op te geven en leuwe stellingen te be
trekken.
Op liet doorg ranaten omgeploegde
slagveld tifssen Boedapest en Mis
kolc ls de strijd ln enige sectoren bij
na geheel gestaakt-
Ten noord-oosten van Ungvar waar
de SowJets,ln de richting van Mlcha-
lovac de Slowaakse grens hebben over
schreden. vonden gisteren slechts
kleine gevechten plaats.
De plaatselijk begrensde gevechten
aan het Apennijnse front kunnen niet-
verdoezelen, dat de leiding der beide
gealllseerde legers van plan ls ln de
nabije toekomst haar onderbroeken
offensief ln de oudi: zwaartepunten
ten zuiden van Bologna en bij Feanza
voort te zett enom nog vóór de winter
een beslissing ln de Po-vlakte te for
ceren.
Arciszewski poogt nieuwe
Poolse regering te vormen
STOCKHOLM. 30 Nov. Reuter
deelt mede. dat Romas Arclsewskl zich
bereid heeft verklaard een nieuwe
Poolse regering te Londen te vormen.
Hij denkt heden zijn kabinet aan den
„President" te kunnen voorstellen. Het
zal bestaan uit vertegenwoordigers der
socialisten, der natlonaal-democraten
en der chrlstelljk-democraten. De
vroegere minister van Buitenlandse
Zaken, Tadeus Romer, zal geen deel
uitmaken van de nieuwe combinatie.
Gezien dit feit en zo lang geen ver
dere berichten beschlkbEiar zijn,
schijnt een dergelijk kabinet, zo
schrijft Neale. niet meer voor een
overeenkomst met de Sowjet-Unie te
voelen dan een regering Kwaplnskl zou
hebben gedaan. Er behoeft niet bijzon
der op gewezen te worden, dat het niet
deelnemen van leden der Boerenpartij
aan de regering een zwak punt vormt.
Staking breidt zich uit
STOCKHOLM, 29 NOV. De staking
ln België breidt zich verder uit. zo
meldt Reuter. Bijna alle postambtena
ren. telefoonambtenaren en een aantal
arbeiders van gieterijen en andere fa
brieken zijn ln staking gegaan. Slechts
enkele trams rijden. In de straten van
Brussel patrouilleren tanks.
Voltreffer op Keulse Dom
BERLIJN, 29 Nov. BIJ de terreur-
aanval op Keulen van Maandag J.l.
werden, naar thans bekend wordt, be
halve ziekenhuizen, een tehuis voor
Invaliden, openbare cebouwen en ver
schillende cultuurmonumenten, ook
de Dom van Keulen gebombardeerd.
Door een voltreffer van een brisant
bom op het wereldhistorische bouw
werk werden het hoogaltaar en de sa
cristie 7,waar beschadigd. De omvang
van de Verwoestingen in de Dom zelf
ls groot. 4
Exchange meldt uit PaaAJs, dat de
massamoordenaar dr. PeW& „wegens
ziekte" tegen borgstelling tilt de hech
tenis ls ontslagen.
Gerhart Hauptmonn heeft een
nieuw drama voltooid. Het ls een één-
acter, getiteld: „Agamemnous Tod.",
De juffrouw heeft wie-weèt-hoe-ver
getra-pt op een fiets zonder banden,
tegen wind en regèn in, maar bereikt
nu, roodgewangd, blazend en hijgend,
de rand van de hoofdstad Achter op
haar fiets zwalkén twee onverschil
lige zakken, primitief met papiertouw
geknoopt, in een hoogst labiel even
wicht. Kleine, brutale bobbeltjes ver
raden die inhoud: piepers!
Druilregen waart over de stad.
Mensen met oerbanken van chagrijn
op de natte gelaten fietsen en wan
delen voorbij, diep in kragen gedo
ken. De roodwangige juffrouw echter
is tevreden. Zij heeft buit!
Een stad is een verraderlijk dier.
Haar huid is bedekt met- groeven,
die weliswaar niet meer gebruikt
worden, doch desalniettemin gevaar
lijk zijn. Natte, ijzeren tramrails, ver
raderlijk voor een fiets zonder ban
den. De juffrouw slipt, valt, ligt. De
wankele zakken begeven het, rollen
over de straat en storten hun inhoud
in het water.
De roodwangige slaakt een be
nauwd gilletje. Dan hijst ze zich
moeizaam overeind en neemt de
schade in ogenschouw. Een diepe
zucht ontglipt aan haar welgevulde
boezem. Dan bukt zij zich en gaat
rapen.
Mensen gaan voorbij. Grauw, cha
grijnig, galachtig. De juffrouw zegt:
Hé. pssst! Meneer, help eens alsje
blief?
De meneer loert malicieus onder
zijn druipende hoedrand en loopt
door.
Meneer! Ik kan die zakken al
leen niet tillen!
De tweede meneer veinst de rood
wangige niet te zien en trapt liever
in een plas dan te helpen.
Guttegut, noeneer! seint de rood
wangige. Het is een hartverscheurend
S.O.S., maar ook de derde meneer is
niet bereid, daadwerkelijke liefdadig
heid naar vermogente plegen.
Eindelijk komt er een manneke,
dat tot hulp bereid is. Hij sjort de
zakken op de bagagedrager, bindt ze
vast en zegt dan, voordat hij de
tweede zak dichtbindt, op half-agres-
sieve toon: U kon me best wat aardr
appelen voor de moeite geven!
De roodwangige zucht en vult
's mans actetasje met levensknollen.
Zij stapt triestig op. Gedesillusion-
neerd:
Tja, de wereld is wreed, vandaag
aan de dag
De Gradisca vrijgelaten
BERLIJN. 29 Nov. Het Duitse La
zaretschip Gradisca heeft zich per ra
dio weer gemeld. Het ls dus door de
Engelsen weer vrijgelaten, na op 28
October te zijn opgebracht. Uit de be
richten blijkt, dat zich aan boord 100
zwaargewonden bevinden. -De lichtge
wonden hebben de Engelsen van de
Gradisca afgenomen en geyangen ge-
Het plotseling wegvallen van de
kolenvoorslenlng heeft 'te Aals
meer een grote verandering te weeg
gebracht. De duizenden schoorstenen
van deze plaats met haar glazen
plantenfabrleken hebben al in geen
maanden gerookt en zullen ook ln de
komende wintermaanden zich nooit
met donkere rookpluimen tooien.
Aalsmeer, dat in normale tijden een
kolenverbrulk heeft als een kleine
wereldstad, ls nu aangewezen op wat
toevallig nog op de kwekerijen aan
wezig was. en het ls dus zonder meer
dCrtdellJk. dat veel van het tere kas-
goed de winter niet doro zal kunnen
komen. V
Het sterke samenhorigheidsgevoel,
dat de Aalsmeerse kwekers kenmerkt,
heeft hun de weg gewezen naar een
regeling, die wel niet in staat is. alle
verliezen te vermijden, maar toch wgl
om het nadeel tot een minimum te
beperken, zodat, wanneer ln het vol
gend voorjaar weer normalere ver
houdingen bestaan, aanstonds met
volle kracht kan worden aangepakt.
Onder leiding van oden Rijkstnln-
bouwconsulent ir. Van der Helm en
een commissie van advies, bestaande
uit de directeuren van de belde Aals
meerse vellingen, heeft men voor
Aalsmeer een stelsel van reservaten
uitgewerkt, waarin alle gewassen van
de warme kas. welke men ln leder
geval over wenst te houden, kunnen
worden ondergebracht.
Veel van het plantenmaterlaal in
kas en warme bak ls opgegeven en
vernietigd, mlllloenën Jonge planten,
die toch niet door de winter zouden
komen, zljljn op de composthopen
beland,-maar ln dc twaalf of dertien
reservaten staan orchydeën. begonia's,
calceolaria's, primula's, pelargonla's,
fuchsia's, coleussen, lmpatiensen. va
rens en bonte bladplanten, die straks
zaad, stekgoed of Jonge planten moe
ten leveren voor de wederopbouw van
Aalsmeers plantenvoorraad.
BIJ elke cultuur heeft mén zich af
gevraagd, hoeveel planten daar nu
straks van nodig zijn. Het benodigde
moederplantenmaterlaal ls door de
kwekers afgestaan, zonder dat zij er
Moeilijkheden 'in België
spitzen zich toe
BERN. 29 Nov. Van alle kanten
marcheren, naar uit een bericht van
Associated Press uit Brussel blijkt,
formaties der door communisten ge
lelde verzetsbeweging naar Brussel ten
einde hun afwijzende houding tegen
over Pierlot kracht bij te zetten.
Britse troepen ln volledige oorlogs-
ultrustlng met stalen helmen op en
versterkt met pantserafdellngen be
waken. zoals reeds gemeld ls. vitale
delen van Brussel. Ook tegen de op
marcherende verzetsformatles zijn
Britse troepen uitgezonden om ze te
ontwapenen.
Met de kreten: „geeft ons brood en
steenkool", „weg met Pierlot", trok
ken duizenden stakende leden van het
trampersoneel, autobuschauffeurs,
telefonisten en spoorwegarbeiders door
de straten van Brussel en demonstreer
den tegen de regering. De door de
communisten geproclameerde staking
ls nog niet algemeen. De politieke
groepen van de linkervleugel en de
verzetsbeweging streven er echter naar
met alle middelen de staking ul# te
breiden.
Pierlot heeft ln de Belgische Kamer
bekend gemaakt, dat tot nader order
geen politieke vergaderingen of demon
straties mogen plaats hebben. HIJ
voegde er aan toe. dat het communis
tische blad Le Drapeau Rouge ls ge
waarschuwd, dat de publicatie zal
worden verboden als het doorgaat het
publiek te misleiden. Radio-Brussel
heeft bekend gemaakt, dat er een de
creet ls uitgevaardigd, waarin aan de
politie macht wordt verleend perso
nen te fouilleren en hulzen te door
zoeken.
naderhand enig recht op kunen doen
gelden, afgezien dan van bepaalde
nieuwigheden, waarmee, men bezig
was te experimenteren: die gaan
straks naar den werkelijken eigenaar
^Zifn de moeilijke tijden voorbij en
heeft leder zijn eigen brandstof weer.
dan kunnen de kwekers hun Jonge
goed tegen kostprijs van de reserva
ten betrekken. Winst wordt door de
reservaten niet nagestreefd.
De brandstof fencommissle Amstei-
land 'heeft haar volle medewerking
verleend door de reservaten een
brandstoffentoewljzlng toe te kennen
en de kleine voorraden, die hier en
daar nog bij kwekers aanwezig waren
t-e vorderen en aan de reservaten ter
beschikking te stellen.
Rotterdamse „Vonk"
ROTTERDAM. 30 Nov. Rotter
dam komt weer met een aardig ini
tiatief voor bfeeldende kunstenaars ,,De
Vonk", waar artlsten, die hun oplei
ding al achter de rug hebben, Joh
verder kunnen bekwamen ln het
schilderen, tekenen ofbeeldhouwen
naar levend model. De gemeente gei ul
haar toestemming. Zodra de omstan
digheden het mogelijk maken, zal
„De Vonk" geopend worden ln hec
kunstenaarshuis Witte de Withstraat
35a. Liefhebbers kunnen zich opge
ven Nblj het Kuhstenaarshula of olj
het museum Boymans. De gemeente
lijke dienst voor culturele zaken heeft
het toezicht.
Tachtig jaar in vijf
minuten
AMSTERDAM. 30 Nov. Het pro
duct van tachtig Jaren noeste arbeid
zal op Sinterklaas in vijf minuten
van eigenaar veranderen.op een fel
ling van Han JUngellng, 4 en 5 De
cember ln de veilingzaal Oranje Nas-
saulaan 9 te Amsterdam.
Bidjortapljt. Overigens zijn er 2eer
Die tachtig Jaren werk zitten ln een
fraaie oude en moderne tekeningen,
schilderijen van Henri van de Velde,
Welssenbruch, Springer, Vertin. Kik
kert. Breitner enz. Beleggers kunnen,
te kust en te keur gaan.
Demonstraties in Quebec
STOCKHOLM. 29 Nov. Tijdens een
demonstratie van burgers en soldaten,
zijn J.l. Zondag In Quebec, naar radlo-
Londen meldt, drie Union Jacks ver
brand. De demonstranten zongen tij
dens hun tocht door de straten het
Canadese lied. Er werden geen arresta
ties verricht.
Ook Japanse landing op Morotai
TOKIO. 29 Nov. Sterke Japanse
eenheden hebben bij het aanbreken
van de dag op 26 November ln de rug
van de vijandelijke stellingen zonder
verliezen een tegenlandlng op het
eiland Morotai ondernomen. Er zijn
rthans verbitterde gevechten aan de
gang.
Naar Tass uit Belgrado meldt, heeft
het ooylogsgerechtshof aldaar 105 per
sonen. wiei^ samenwerking met> de
Duitsers verweten wordt, ter dood Ver
oordeeld. Onder hen bevinden zich drie
oud-ministers, een generaal en een
dagbladdirecteur. Het vonnis is reed9
voltrokken.
Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur; Hendrik Lindt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. y. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Liber; adver
tenties; A. H, Lammers, allen te Am-
Sterdam. S 113,
heuvelstel-
aanse grens
jke gevech-
:e verliezen.
de bezet
een nieuwe
een korte,
:e formaties
vijandelijke
1 van Knln
le druk van
zware ver-
:en aanmer-
d-Hongarlje
Itische aan-
.'erfront pal
n tot staan
•de de ge-
gebied van
i krachtige
n nieuwe
.visten door
se troepen
Rrensgebled
lewlsten na
iwlnst ste-
front ver
neen kalm.
a Koerland
irbevel van
strijdende
Germaanse
i wederom
Inning be-
dvastlgheid
etrusslsche
fe pantser-
1 19 tot 25
t van artil-
ons front
ïn verloren
gtulgen en
mensen en
an een ge-
merlkaanse
West- ,en
r ontstond
en van de
en Dort-
i ln de ar-
innover en
Dec.
De secre-
parlement
;rij deelt
cs Noord-
i Utrecht
gang van
voor per-
>uder ver
gram tot
van 3 tot
reeds 1400
halve 400
3e nieuwe
n de bon-
ït tijdvak
met 9 De
in met 16
r de week
ember a.s.
1000 gram
et de ver-
itsoen re-
Ie JAARGANG No. 284
ZATERDAG 2 DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspert Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 «t.
Felle afweerstrijd woedt
bij Straatsburg
BERLIJN. 1 Dec Op de noorde
lijke vleugel van het' westelijke front
lag het zwaartepunt ook ni; weer
ten oosten en ten zuidoosten van
Aken, waar de Duitse troepen op de
beboste hoogten van het woud van
Hürtgen verbitterde en succesvolle
tegenstand boden. Het gelukte een
vrij grote Amerikaanse formatie de
westelijke rand van het dorp Gros-
schau binnen te dringen, waar ver
bitterde gevechten om de huizen
Melk en toiletzeep voor
de kinderen
DEN HAAG. 1 Dec. De plaat
selijke distributiediensten in de pro
vincies Noord-Holland, Zuid-Holland
en Utrecht zullen tegen inlevering
van de bonnen e413 van het inleg
vel twaalf noodrantsoenbonnen
.melk 1" uitreiken, waarvan elk
recht geeft op het kopen van 1 3/4
liter gestandaardiseerde melk. Ver
der. zutlen op elk van deze bonnen
twee ranisoenbonnen voor toiletzeep
worden uitgereikt.
De melkbonnen zijn bestemd voor
et tijdvak van 10 December 1944
t en met 6 Januari 1945 en die
voor toilètzeep voor het tijdvak van
26 November '44 i tot en met 20
Januari 1945. Van deze melkbonnen
dienen er aan het begin van elke
wee drie bij den melkhandelaar te
worden ingeleverd voor het gebruik
gedurende die week. Heeft men dooi
de inlevering van een te groot Aan
tal bonnen aan het einde van een
week een tegoed bij den melkhande
laar, dan zal hierop de volgende
week niets meer worden afgeleverd,
zodat deze bonnen hun waarde ver
liezen.
Het publiek wordt er daarom in
zijn eigen belang op gewezen, dat
het de hierboven aangegeven ge
dragslijn nauwkeurig opvolgt Voorts
zullen tegen inlevering van de bon
nen d413 van het inlegvel twaalf
noodrantsoenbonnen „taptemelk"
worden uitgereikt; drie van deze
bonnen geven tezamen recht op het
kopen van 500 gram taptemelkpoe-
der of van vijf liter taptemelk. Deze
bonnen zijn eveneens bestemd voor
het tijdvak van 10 Dec. '44 tot en
met 6 Jan. 1945. Getracht zal wor
den, aan het begin van deze periode
de gehele hoeveelheid melkpoeder,
waarop men' recht heeft, in eens
tegen Inlevering van alle taptemelk-
bonnen af te leveren.
woeden. De Duitse bezetting slaagde
erin zich tegen alle concentrische
aanvallen te handhaven. Ook in de
bossen bij Kleinhau ontstonden
zware gevechten op de korte afstand.
Aan het Maasbruggenhoofd irr
Nederland heerste slechts geringe
activiteit van stoottroepen
In het gebied van Elzas-Lotharin-
gen hebben de Amerikaanse troeperf
hun-stootrichting veranderd en het
zwaartepunt van hun offensief thans
verplaatst naar de heuvelstellingen
ten westen van de Saar tussen Mer-
zig en Saarlautera. 2Jij slaagden er
nergens in de felle Duitse tegenstand
te overwinnen en moesten duizen
den doden in niemandsland achter
laten.
Op de noordelijke flank van het
penetratiegebied bij Straatsburg wa
ren de Duitse troepen gedurende de
gehele dag in zeer zwale afweerge-
vechten gewikkeld. Het gelukte de
Amerikaanse infanterie met onder
steuning door talrijke tanks een ver
dedigingslinie ten zuidwesten van
Hagenau binnen te dringen. Tijdens
Duitse tegenaanvallen werden zij
evenwel weer op hun uitgangsstellin
gen teruggeworpen. Op de zuidelijke
flank van dit penetratiegebied be
perkten zich de Amerikaanse stoot
troepen tot aanvallen in de richting
van Ehrstein. In de Vogezen slaag
den de geallieerden erin tussen de
Odera- en de Bussangpas een diepe
penetratie tot stand te brengén, die
tegen de avond evenwel door Duitse
tegenaanvallen werd verkleind.
In het gebied van Mühlhausen
duren de buitengewoon bloedige ge
vechten dag en nacht voort.'
Pierlot breidt kabinet uit
STOCKHOLM. 20 Nov. Uit
Brussel wordt gemeld, dat men ver
wacht, dat P ierlot zijn kabinet op
nieuw zal uitbreiden door het op
nemen van- vertegenwoordigers der
linkse partijen en van de verzetbe-
weging.
Naar de zender Londen meldt, heeft
Britse minister van Luchtvaart. Sin
clair, ln het Lagerhuis verklaard, dat
de munitie-ontploffing te Burton-On-
trent niet door vijandelijke actie ls
veroorzaakt.
De zon gaat heden onder om 16.30
uur (Zondag om 16.29 uur) en mor
gen op om &30 uur (Zondag om 16.28
uur)
Maan heden onder, om 10.46 uur
op 18.53 uur (Zondag onder om *1..-)
en op om 19.52 uur).
L.K. 7 Dee., NJVL 15 Dec.t EX. 22
Dec., VJVI. 29 Dec.
Dat was een wonder uit de jeugd.
Het kleine Chineesje, dat op de
hoek van het Vondelpark twee kleine
stokjes uit elkaar vouwde en daar
een wonderlijke bloem van papieren
knipsel tussen vandaan deed sprin
gen. Rode bollen, groene guirlandes,
blauwe eiï felgele trossen, dik over
elkaar bloesend. En dan knikte hij
met het stokje en de bollen en de
guirlandes rolden over elkaar heen en-
vielen om en de bloem was weer heel
anders, veel mooier dan pioenen en
rozen en dahlia's ooit kunnen zijn,
want die blijven hetzelfde en deze
veranderden met elke knik en als je
er genoeg van had. legde je de stok
jes weer over de kop tegen elkaar
en het was een onaanzienlijk dinge
tje. zo plat als een dubbeltje en meer
kostte het ook niet.
Maar de bloemen-Chineesjes ver
dwenen. Ze hadden blijkbaar genoeg
van de papieren poëzie der kleurige
wonderbloem-en. Toen ze terugkwa
men, hadden ze broodtrommels voor
de buik en riepen ze /„pinda pinda
lekka" en voor tien cent kon je een
hele reep „apenootjes in suiker bij
hen kopen en hun zaken gingen
goed, zodat ze er kleurige dassen en
bretels en lefdoekjes bij gingen ver
kopen..
Maar ook de dassen en de ape
nootjes verdwenen want het v:as
oorlog en nu kwamen de Chine
zen terug met repen chocola en rol
len pepermunt en hun prijzen ste
gen. Eén gulden, twee gulden, een
rijksdaalder. Het was wel een be
scheiden zwarte handel en ze ivas
niet zo erg als die van de blanken
met hun dikke portefeuilles in de
kroegen, maar de Chineesjes stonden
met hun koopwaar te blauwbekken
en te geel zien op de straat en zij
waren een steen des aanstoots.
Maar nu is ééïi van mijn broeders
uit het Hemelse Rijk bekeerd en hij
staat weer op de hoek van het Von
delpark, net als dertig jaar geleden
en hij slaat weer een toverblóem
over de kop en hij piept weer en (}e
kinderen staan om zijn buik heen
en vragen om „zo'n ding" aan hun
vader. En vader vraagt en de Chi
nees steekt twee vingers op en zegt
„twientig cent" en dat is het enige
verschil met dertig jaar geleden.
Eén zwaluw maakt nog geen lente,
één Chineesje, dat zich terugtrekt
uit de zwarte handel maakt nog geen
normale tijd, maar het is toch heer
lijk, dat ergens op een hoekje weer
de kleurige bloemen van de papieren
poëzie bloeien en dat een kind voor
twintig cent gelukkig kan worden.
Voor „tee tuppcltjes". TIJL.
Toen de bolsjewistische invloed de
Anglc-Amerikaanse „bevrijding"
in Noord-Afrika op de voet volgde,
zeiden velen: „Nu ja, Afrika...!"
Toen Victor Emanuel en Badoglio
vielen in de bolsjewistische kuil. die
zij voor Mussolini gegraven hadden
en Italiaanse scholen het Russisch
als verplicht leervak invoerden, dach
ten diezelfde velen: „Het is ver van
ons bed." Zouden zij zich over Titö's
glorie in Joego-Slavië dan wel bezorgd
maken, over de bolsjewistische ver
overingen in Roemenië en Bulgarije,
over het „voorlopig" opschorten der
regeringsaanspraken van de koningen
van Griekenland en Joego-Slavië?
Frankrijk is al een goed stuk dich
ter bij de slaapsteden van sommige
al- te slaperige Nederlanders en het
mislukken van het West-Europese
statenblok door het hernieuwde con
tact tussen De Gaulle en Moscou, een
1 aangelegenheid, die het „bevrijde"
Nederland toch rechtstreeks aangaat,
kan menigeen aan het denken zetten.
Thans is in België het bolsjewistische
oproer In volle gang. De regering-
Pierlot houdt de ene buitengewone
zitting na de andere en inmiddels
gaan onder haar ramen beurtelings
tierende massa's, die hun „weg met
Pierlot" uitschreeuwen, en de Britse
tankformaties, proberende, in samen
werking met handgranaten werpende
en mitraillerende politieformaties de
orde te herstellen, die men den Duit-
sen bezetter tevoren zo zeer misgunde.
België Ls niet slechts het onmiddel
lijk aan Nederland grenzende en
daardoor als voorbeeld uiterst belang
rijke gebied. Het is ook'de laatste van
een reeks late' levenslessen, die het
Nederlandse volk nog te leren heeft,
eer het voor lessen definitief te laat
zal zijn geworden.
Men kan natuurlijk-ook thans nog
zeggen, dat „de Belg nu eenmaal
anders is" dan een Nederlander en
wanneer dan straks de bolsjewistische
brand definitief haar Brabant over
geslagen is, kan men weer aanvoeren,
dat „Brabanders nu eenmaal wat uit
bundiger en kinderlijker reageren"
dan koele Hollanders en Friezen.
Daarna kan men voortgaan met het
uitmeten van de kenmerkende ver
schillen tussen Geldermalsen en Har
derwijk, tussen Kampen eji Leeuwar
den, maar deze procedure is met het
woord „kinderlijk" niet meer voldoen-
de gekenmerkt, aangezien hét zelfs
uitermate kinderlijke lieden duidelijk
moét zijn, dat er heel wat meer
kilomeiers liggen tussen Aken en
Eindhoven dan tussen Eindhoven en
Delfzijl
Thans blijkt, dat zelfs volgens de
officiële schatting van Pierlot de helft
der illegalen niet aan de inleverings
opdracht van vuurwapenen heeft vol
daan. Dat betekent, wanneer men met
uiteraard aanwezige wapenarsenalen
geen rekening zou houden, dat heel
het-bolsjewistische deel der voorma
lige ondergrondse en thans andermaal
illegale beweging, de wapens blijft
hanteren. Hoe zouden anders ook
bolsjewistische gewapende formaties
naar Brussel kunnen oprukken om er
„aan hun eisen kracht bij te zetten",
gelijk een recent bericht van Associa
ted Press onthulde. Al die dingen zijn
alleen verbazingwekkend voor wie de
bedreiging van het bolsjewisme in
Westelijk Europa voorheen als Duitse
propaganda af placht'te doen.
Niet alleen de deugdelijkheid der
Duitse waarschuwing wordt door de
feiten in België bewezen, -niet
alleen het woord van den Führer over
de democratieën, die zichzelf door het
bondgenootschap met Moscou ten
grave dragen, gaat thans bij onze
zuidelijke naburen in vervulling,
de Belgen krijgen allengs ,ook onmis
kenbare accenten in het kader der
Brits-Amerikaansekrijgvoering. Voor
niets putten de regering-Pierlot en de
Nederlandse emigrantenregering zich
uit in uiteraard vergeefse waarschiir
wingen,.dat stakingen in „bevrijd ge
bied" een gevaar zijn voor de oorlog
voering van Eisenhower. Vlak achter
het front ondermijnen de door Eisen
hower's lastgevers-ontketende krach
ten van het boléjewisme dit front zelf.
Anglo-Amerikaanse troepen, die aan
het front konden staan, bewaken de
vitale punten, die communistische
elementen bedreigen. Transportmid
delen, die de Anglo-Amerikaanse ravi
taillering konden dienen, liggen stil.
omdat de communistische bestuurders
staken. Anglo-Amerikaanse tanks, die
ontbraken aan de vergeefse door
braakpogingen bij Aken, patrouilleren
m de Brusselse straten.
Het „bevrijdingsfront" voelt de uit-'
hollende invloed van het bolsjewisme
thans onmiddellijk in de rug. Het Bel
gische volk dreigt in chaos en armoe
de onder te gaan. Het zijn late levens
lessen, ook voor Nederland. Té laat?
STOCKHOLM, 30 Nov. Roose-
heeft volgens een Reuterbericht
idaag AleanderO'Krick benoemd
Itot Amerikaans ambassadeur in
Italië.
Soc. Zaken ton dele verplaatst
AMSTERDAM, 29 Nov. In ver
band met de brandstolfenschaarste Is
de hoofdzetel van het departement
van Sociale Zaken gedurende de win
termaanden overgebracht naar het ge
bouw van de Rijksverzekeringsbank,
Apollolaan 15 te Amsterdam, tel.
95151; secretaris-generaal aid. Arbeid
1, Rijksarbeidsbureau (gedeeltelijk) en
de aid. algemeen secretariaat. De aid.
V. en 3.. zomede de aldeling gebou
wen en materieel, personeelszaken,
sociaal-economische documentatie en
statistiek van het Rijksarbeidsbureau
gaan over naar het gebouw van de
Ned.-Indlsche Handelsbank, Singel'250
te Amsterdam, tel. 47771. Do aid.
Arbeid II, de aid. Sociale BUstand en
de aid. Comptabiliteit van het depar
tement van Soclkje Zaken bill ven ge
vestigd ln het Bungehuts. Spulstraat
198 te Amsterdam, terwlll het staats
toezicht op de ziekenfondsen en Ue
ard. arbeidersverzekering ln het ge
bouw Singel 250 te Amsterdam gehuis
vest bill ven. .De aid. wachtgeldrege
lingen, voorzove.- in Amsterdam geves
tigd. gaan over mur het Emmapark 6
te Den Haag.
DEN HAAG, 30 Nov. De distri-
butiedienst in de provincies Overijsel
en Gelderland zullen met ingang vari
1 December a.s. op vertoon van een
machtiging van de Rijksverkeers
inspectie geen bonnen voor smeer
middelen meer afgeven. Zij. die nog
een machtiging voor smeermiddelen
ontvangen, moeten zich met deze
machtiging tot een garagehouder
wenden, ten einde daarop recht
streeks smeermiddelen te betrekken.
De garagehouder moet op de achter
zijde der machtiging aantekenen, dat
de daarop vermelde hoeveelheid is
afgeleverd en de machtiging ter ver
antwoording van zijn voorraad zorg
vuldig bewaren.
Directeur: H. J. Rentmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur- lr. A.'
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
O. K Krop; sport: J. J Liber; adver
tenties: A H. hammers, allen te Am
sterdam. k 112
