HET DAGBLAD HET DAGBLAD evige strijd bij Aken VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 2 Amerikaanse anks vernield Gevechtszwemmers'' bliezen de grote spoorbrug bij Nijmegen op Veertig millioen gestolen Projectiel ontplofte in de school Vinger der historie anvallen voor bruggen- 5ofd Roermond mislukt ont nabij Aken hóudt stand Stalin en De Gaulle Levenslang geëist in de Witten- burgse moordzaak Demonstraties in België Hoge verliezen der Anglo-Amerikanen HET HOOFDKWARTIER )I£N FUHRER, 18 Nov. Het evel van de weermacht maakt slag bij Aken is gisteren in p van de dag over een front- van ruim 70 km. tot de ;e sterkte ontbrand. Bij mistig enachtig weer wordt aan bel len met krachtig gebruik van en artillerie met de uiterste ering gestreden. In voorbeel- tand vastigheid sloegen onze i de met het zwaartepunt be- n Aken ondernomen en tot 42 oe herhaalde vijandelijke aan- uitcen. Bij wisselvallige ge- i om enige bijzonder vurig len plaatsen leed de vijand verliezen. De twee eerste da- n de Sfweerslag werden 122 aanse tanks stukgeschoten. gebied ten oosten van Die- •n waren onze troepen ook gls- n zware gevechten gewikkeld. :er verloop de vijand verder ;t oosten kon opdringen. Aan ds randen van Metz werden ijke aanvalstroepen tot staan t. In het strijdgebied van Mor- h ebben de door zware verlie- •?;-rerde Amerikaanse divisies ot-e aanvallen niet voortgezet, noorden vap de westelijke Vo- ilsook aan de Boergondische uurt ln afzonderlijke sectoren strijd met opdringende Amerl- en Franse formaties voort, n en het gebied van Antwer- den wederom met onze lange- wapens beschoten. Cldden-Itallë komen berichten cesvolle eigen ondernemingen. derlands leger in voorbereiding jrekingen te Londen iBON, 19 Nov. Uit een be- n de „News Chronicle" wor- lere bijzonderheden bekend inhoud der besprekingen, die 1 voor zijn vertrek naar eeft gevoerd met de leiders ïische en Nederlandse rege- /olgens het Engelse Blad be de totstandkoming van een ïlitair bondgenootschap, dat le Engelse regering en de ipese staten is gesloten en lalt, dat onmiddellijk na de ig een begin moet worden met het opstellen van eigen de Westeuropese staten, uitrusting, en wapenen ont- ral de opleiding door Engelse i in Engeland ter hand wor- omen. Voor zover de Belgi- p Nederlandse onderdanen hun hogere leeftijd of om redenen niet geschikt zijn dienst in de Koloniën, zul- lienst moeten verlichten op )pese oorlogstoneel. Till heeft er waarde aan ge- eze overeenkomst voor zijn r.aar Parijs te sluiten, om dienovereenkomstige onder gen met De Gaulle te kun- wen. Van de Balkan wordt gemeld, dat onze marsbewegingen volgens dc plannen verlopen. J In de af weerslag tussen Boedapest en het gebied van Miskolc probeerden de bolsjewieken ln steeds nieuwe stormlopen tevergeefs de doorbraak te forceren. Aan Duitse en Hongaarse formaties gelukte het. ln krachtige tegenaanvallen de hechtheid van het front te bewaren. De vijand leed op nieuw zware verliezen aan mensen en tanks. Aan de gehele rest van het ooste lijke front verliep de dag zonder ge vechten van betekenis. Ons luchtwapen viel vijandelijke revitallleringscolonnes aan, vornietlg- de een transporttrein en schoot 14 andere treinen ln brand. Anglo-Amerikaan se terreurvllegers vielen Wenen, Salzburg alsmede plaat sen ln Opper-SUczië aan. Bovendien werden hier en daar bommen gewor pen op West- en Zuldwest-Dultsland. 27 vijandelijke vliegtuigen werden vernietigd. Crisis in België op haar hoogtepunt STOCKHOLM. 18 Nov. Volgens de Londense radio heeft gisteren te Brussel onder communistische leiding een grote demonstratie der verzetbe- weging plaats gehad om te proteste ren tegen de door de regering geëiste ontwapening. De regering had de ver gadering verboden en een politiecor- don rond het gebouw getrokken. De mensenmenigte verbrak echter het cordon en stroomde de zaal binnen. Zoals men weet ls het heden de kritieke dag in België. Het is de laat ste dag, waarop de leden der verzet- beweging hun wapens kunnen inleve ren. Tot nog toe weigeren zij dat, onder aanvoering van de uit de rege ring getreden communistische minis ters. Naar Reuter uit Brussel meldt, heeft de woordvoerder der regering verklaard, dat Elsenhower als hoogste bevelvoerende generaal in geval van ernstige onlusten het bestuur ln Bel gië zelf zal overnemen. Onjuiste geruchten over de Blauwe Divisie MADRID, 17 Nov. De in het buitenland verspreide geruchten, vol gens welke de vroegere commandant van de Blauwe Divisie, generaal Esteban Infantes, gearresteerd zou zijn. zijn niet overeenkomstig de fei ten, aldus heeft, de Madrileense ver tegenwoordiger van Efe ondubbelzin nig kunnen constateren. Generaal Infantes, die rechtstreeks onder be vel staat van den Spaansen minister van Defensie, wijdt zich nog steeds aan de hem gestelde militaire taak. Ook de bewering, dat tfe vroegere leden der Blauwe Divisie naar een concentratiekamp zouden zijn over gebracht, is onjuist, daar men niet alleen in Madrid, doch ook in andere Spaanse steden, overal de door hun insigne kenbare strijders van het Oostelijke front kan tegenkomen. De zon gaat heden onder om 16.41 uur en morgen op om 8.12 uur. Maan op om 12.26 en onder om 20.33 uur. E.K. 23 Nov, V.M. 30 Nov, L.K. 7 Dec, N.M. 15 Dec. Ie JAARGANG No.273 MAANDAG 20 NOVEMBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. Vermetele nachtelijke prestatie BERLIJN. 19 Nov. Interlnf meldt: Het opblazen van de grote spoorbrug bij Nijmegen in de nacht van 28 op 29 September, dat intertljd werd gemeld, is naar thans ln bijzon derheden wordt medegedeeld, een sen sationele en weergaloze prestatie ge weest van gevechtszwemmers der Duitse marine. Bij hun optreden dragen deze ..ge vechtszwemmers" de volgende speciale bekleding: over een wollen pak een nauw aansluitende rubbercombinatie, daarover een beschermlngspak en ver der oen kap met camouflagepet. Het meest, opvallende van hun uitrusting zijn krachtige zwemvliezen en een „tauchretter" De gevechtszwemmers, die ln Duitsland ook de naam „zee strijders" dragen, leggen met deze uitrusting op de rug zwemmende gro te afstanden af. waarbij zij de lading springstof met zich meeslepen; De onderneming van Nijmegen be gon des avonds m een Duitse voor- postenstelllng De vier mannen van de groep, allen uitstekende leden van Duitse zwemclubs en houders van on derscheidingen op sportgebied, moes- tten eerst ln ijskoud water een afstand van tien k.m. de Waal afzwemmen om de brug bij Nijmegen te bereiken. De brug was hel verlicht, maar de mannen konden onder water passe ren. Het voortdurende gevaar door schildwachten op de oever ontdekt te worden, was het grootst bij een pon tonbrug, die door de Engelsen Juist over de Waal werd geslagen. Ook deze hindernis overwonnen de dappere In dividuele strijders, waarna zij zich Soms poeder inplaats van taptemelk DEN HAAG, 18 Nov. Aangezien de mogelijkheid niet uitgesloten is, dat in het bijzonder in de grote ste den in het westen des lands niet steeds voldoende vloeibare taptemelk aanwezig zal zijn, om de aangewe zen hoeveelheden op de bonnen af te leveren, dient het publiek er reke ning mede te houden, dat in derge lijke gevallen in plaats van- tapte melk, taptemelkpoeder (z.g. walspoe- der> beschikbaar zal worden gesteld en wel 100 gram taptemelkpoeder voor iedere 2 L. taptemelk. De prijs, waartegen dit melkpoe der aan consuraenteïi geleverd dient te worden, bedraagt 9 cent per 100 gram voor gemeenten, ingedeeld in prijsklasse 1 (d.w.z. die plaatsen, waar de taptemelk-prijs 10 cent per liter bedraagt), respectievelijk 8 cent per 100 gram voor gemeenten in prijsklasse 2. (waar een prijs voor taptemelk geldt van 9 cent per liter). door de stroming tot d© pijlers van de voetbrug lieten drijven, worstelende tegen dé stroomversnellingen en draaikolken. Onder de brug slaagden zij er na een werk van verscheidene uren ln de springstof onder water op zijn plaats te brengen. Toen moesten zij snel maken, dat zij weg kwamen. Toen de hrug ln de lucht vloog en krachtig afweervuur tegen een onzicht- baren vijand begon, waren de zwem mers reeds bulten het bereik van de schildwachten op de brug. Him terug keer was even avontuurliik als het eerst© deel van hun onderneming. Twee mannen begaven zich wegens uit putting aan land en werden gevangen genomen, voordat zLl hun weg konden voortzetten. De maat Bretschnelder. dlo de leiding had van de onderneming en van zijn kameraden verwliderd was geraakt, verborg zich bij het aanbre ken van de ochtend in een boot en bleef daar de gehele dag liggen. Eerst tegen de avond begaf hii zich weer te water en bereikte na een zwempres- tatle van bijna 35 km de Duitse linies. Een nog opwindender belevenis had de Obergofreiter Jager. Toen hij aan land ging. stond hij plotseling tegen over twee Britse soldaten, die star van verbazing waren over dezen merkwaar- digen vismens. J&ger profiteerde van hun verbazing, wist te ontkomen en verborg zich ln eor* holle boom. 's Nachts begaf hU zich weer te water en hij kwam bijna tegelijkertijd met zijn kameraad Bretschnelder op de af gesproken plaats bij de Duitse stellin gen aan. Beide mannen hebben hoge Duitse onderscheldlngon gekregen. Het bpblazen van de •Moerdijkbrug BERLIJN. 19 Nov. (Interlnf). De marinecorrespondent van het Inter nationale Inform atlonsbüro verneemt omtrent het opblazen van de spoor brug bil de MoerdUk. dat ook deze onderneming, die onder zeer moeilijke omstandigheden werd uitgevoerd, het werk van Duitse Individuele strijders is geweest. In boten voeren zes man onder leiding van den eersten-luite nant Prlnzhorn op slechts 180 meter afstand van de vijandelijke stellingen ln de ochtendschemering naar de be langrijke pijler van de brug. waar mijnen aanbrachten De lading spring stof was de grootste hoeveelheid, die in deze oorlog ooitf*ls gebruikt voor het opblazen van een brug. De man schappen moesten ln het ijskoude wa ter springen om de mijnen op de gunstigste plaats aan te brengen. De boten bereikten vervolgens onopge merkt de door de Duitsers bezette oever. Korte tijd daarna vloog de pijler met een geweldige ontploffing ln de lucht. Het opblazen van de brug herinnert aan. de vermetele onderneming van Duitse valschermjagers, die ln 1940 de Moerdljkbrug onbeschadigd ln handen kregen. De Engelsen hadden thans het zelfde plan, dat evenwel door de Duit se Individuele strijders verijdeld werd. 'ALMELO, 18 Nov. Op 15 Novem ber, ongeveer 18 uur, hebben ten minste zes gewapende personen een overval gepleegd op het kantoor van de Nederlandse Bank te Almelo. Het personeel werd gedwongen in de kluis te gaan en werd daar opgesloten. De telefoondraden werden doorgesneden en vervolgens maakten de overvallers zich meester van tien kisten met bankbiljetten van ƒ100 en ƒ25. te zamen ter waarde, van (naar schat ting) circa veertig millioen gulden. DELFT. 18 Nov. In de school voOr gereformeerd lager onderwijs aan de Spoorsingel is vanochtend een ernstig ongeluk gebeurd ^Joor grove onvoorzichtigheid vejn een der leer lingen, die vermoedelijk bij het spelen een projectiel had gevonden en dat mee naar school had genomen. Toen omstreeks tien uur een klas onder leiding van den onderwijzer in de gang stond opgesteld om naar bui ten te gaan, klonk een harde sla-g". De onderwijzer, die op énige afstand van de kinderen stond, zag een vuur zuil temidden van de meisjes en jon gens. terwijl glasscherven rinkelden, Er ontstond een paniek onder de kin deren, van wie er verscheidene ge wond bleken te zijn en hevig bloed den. Dokter Keulen, die dicht bij de school woont, verleende de eerste hulp en droeg zorg, dat de meest ernstig gewonde kinderen naar het zieken huis vervoerd werden. Elf leerlingen zijn min of meer ernstig gewond. Ofschoon het onderzoek nog voort duurt, vermoedt men, dat de jongen, die het projectiel had gevonden, dit tijdens het wachten in de gang aan zijn vriendjes heeft getoond en er mee is gaan spelen. De minister van buitenlandse za ken van de uitgeweken Noorse rege ring. Lie, die ongeveer drie weken ln Stockholm heeft vertoefd en een be zoek aan Moscou heeft gebracht, ls per vliegtuig naar Londen teruggekeerd. Naar Radio Londen meldt, heeft de Belgische regering de wet opgehe ven, volgens welke staatsambtenaren geen lid van de communistische partij mogen zijn. Naar de Britse berichtendienst uit Washington meldt, heeft Roosevelt Vrijdag op de persconferentie meege deeld besloten te hebben een nieuwen ambassadeur ln Tsjoengking te benoe men. Dat deze oorlog om zijn of niet- zijn van het Duitse volk gaat, wordt op dit ogenblik zelfs in het kamp van Duitslands tegenstanders niet in twijfel getrokken. De telkens nieuwe plannen om het Duitse land te verdelen, het Duitse volk te ver spreiden en een Duitse levensgemeen schap haar politieke en economische ruggegraat te ontnemen, plannen, die niet zelden op de naam van be langrijke mannen in de huidige ge allieerde oorlogsleiding staan, schij nen te worden opgesteld om het woord van wijlen Neville Chamberlain ongedaan te maken, volgens hetwelk •Engeland deze oorlog „tegen een regime" en niet tegen het Duitse volk heette te zijn begonnen. Het Duitse volk heeft van al deze openhartige verklaringen over het toegedachte lot acte genomen en men zou kunnen zeggen, dat de geallieer den op deze wijze de beste organisa toren zijn geworden van de verbeten Duitse tegenstand. Daaraan heeft ook de'FUhrer in zijn jongste proclamatie herinnerd. Hij deed echter méér dan dat. In een groot historisch kader noemde hij deze Duitse tegenstand een waarborg tot het voortbestaan ook van alle andere Europese landen. Het schijnt voor velen ook na pijn lijk-leerzame ervaringen en een soms beklemmende politieke ontwikkeling nog altijd moeilijk te zijn, de brug van het Duitse volksbelang naar het Europese volkerenbelang te vinden. Een uit de nood geboren of mis schien juist in opperste welvaart ge woekerd cynisme brengt sommigen in ons land tot de uitspraak, dat „al die praatjes over Duitslands strijd voor een nieuw Europa" reeds da&rom onwaarachtig moeten zijn, omdat Duitsland en het Duitse 'volk deze oorlog „natuurlijk" ten eigen bate voeren. De cynici zullen wellicht verbaasd zijn, hun opmerking zo vlot erkend te vinden: het Duitse volk strijdt inderdaad ten eigen bate. Wanneer de boer, die naast de dijk woont, zwoegt om een dreigende dijkdoor braak te voorkomen, doet hij dac uit onloochenbaar eigenbelang. Dat. neemt echter niet weg, dat de boerderijen verderop in de polder eveneens onder water komen, wanneer de boer niet slaagt. Daarbij kunnen de andere boeren méé -de handen uit de mouwen steken en de kans op slagen ver groten. Ze kunnen ook werkeloos toe zien en schade aan eigen have ris keren. Misschien bekroont zelfs dén nog het lot de moeizame arbeid van den eenzamen voortrekker. Misschien gaan zij allen onder. In zijn November-proclamatie heeft de Führer Duitslands bijna eenzame strijd geplaatst naast het gelijksoor tige belang der overige Europese an- den. Hij heeft in de gedachten ge bracht, hoe de vinger der historie Duitsland reeds bij herhaling maakte tot den „boer vlak naast de dijk": in de tijd. toen eerst de Mongolen en later de Turken de Europese dijk uit het Oosten en het Zuidoosten tracht ten te doorbreken. Ook toen waren het de wetten van het naakte lijfs behoud, die de Germaanse stammen in het onmiddellijk bedreigde gebied de kracht gaven tot een verbitterd verzet. Maar wat zou er van de andere Germaanse volken, van „de boeren verderop" geworden zijn. wanneer de eenzame strijd aan de dijk daarginds niet. gewonnen was. Er is geen waarborg, dat de onver schilligheid der anderen ook in de toekomst niet hun ondergang wordt. Dezelfde vinger der historie, die Duitsland door zijn aardrijkskundige ligging maakte tot wachter aan de dijk, is waarschuwend geheven tegen wie de dijkbreuk niet helpen verhin deren, omdat zij een hekel hebben aan den boer er naast. Waar Ls de logica in het gedrag der staatslieden, die het bolsjewispie als een gruwelijk gevaar erkennen, maar er tegelijk een bondgenootschap mee aangaan om den dijkwachter te ver nietigen? Waar is de ernst in het streven naar een vredig en samen werkend Europa, wanneer het middel het befaamde „evenwicht van krach ten" der Britse politiek moet zijn, dat juist de tegenstelling tussen twee ongeveer gelijkwaardige groepe ringen in het Europese bestel tot be ginsel maakt? Tegenover de onheilbrengende in consequentie. de baatzuchtige on waarachtigheid van dergelijke poli tieke misvattingen plaatste Hitler in zijn proclamatie Duitslands histo rische zending bij de afweer van on- Europese aanvallers. Niet om er mee uit te drukkeh. dat Duitsland ..voor do mooie blauwe ogen" van zijn na buurvolken strijdt. Wèl om duidelijk te maken, dat Duitslands inspanning hun enige reddingskans is, of zij het begrijpen en er\ aan meewerken of niet. Zes personen omgekomen bij gasverstikking ALKMAAR, 18 Nov. Donderdag morgen werder» de bewoners van de Nieuwpoortslaan er opmerkzaam op gemaakt, dat van het perceel, bewoond aoor de familie W.. nog steeds alles gesloten was. Men drong de woning binnen en kwam daar tot een wel zeer ontstellende ontdekking. Het bleek, dat de heer W. alsmede zijn echtgenote dood ln bed lagen Ook bij drie meisjes ln de leeftijd van 7. 8 en 15 Jaar waren de levensgeesten reeds geweken. De belde zoons, resp. 13 en 17 Jaar oud, trof men bewusteloos aan. Zij werden naar het Centraal Zieken huis vervoerd, waar de 13-Jarlge Jongen Vrijdagmorgen ls overleden. De toe stand van den anderen zoon ls nog ernstig. De heer W. heeft vermoedelijk ge tracht langs frauduleuze weg gas te verkrijgen, waartoe hU aan de leiding geprutst heeft. „President van de wereld" GENEVE. 19 Nov. In een over- 1 zicht van de Daily Mail wordt ge zegd, dat Roosevelt in 1948 nog niet eens zich candidaat wil stellen voor' de zetel in het Witte Huis. Zijn vol gende streven zou zijn. voorzitter te worden van de verenigde naties of met andere woorden „president van de wereld". Volgens Radio Londen ls luite nant-generaal Rasmond A. Wheeler be noemd tot plaatsvervangenden opper bevelhebber ln Zuldoost-Azlë als opvol ger van generaal Stllwell. 4/irecteur: R. J Kt ritmeester, Buw eum; hoofdredacteur: Hondrlk Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur, ir. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v Grieken, illustratie en opmaak: R Kampstra; volkscul tuur en kunst: M Walters; muziek: G. K Krop; sport: J J. Llber; adver tenties- A. H. Lammers, allen te Am- sterdam. S LU OFDKW.' TTIER VAN DEN .iER, 19 lwv. Het opperbevel veermacht, maakt bekend: ze troepen hebben in het Zuid- a van Nederland het voorterrein ïaasstellingen verdedigd en voor ruggenhoofd van Roermond vrij itige Engelse aanvallen afge- n. öp de derde dag van de slag ken heeft ons front ongeschokt gehouden tegenover de vijan- :e bestorming. Weliswaar slaag de Amerikaanse divisies, die ae e dag aanvielen, er in om in het htsgebied van Geilenklrchen op plaatsen in onze gevechtszone netreren, het gros der aanvallers echter, in het bijzonder bij Wtlr- en Stolberg, reeds kort na het ten hunner uitgangsstellingen geconcentreerd afweervuur uit ïslagen. 45 Amerikaanse tanks 3n gisteren door onze afweer ver- ld. het gebied van Metz handhaaf- zich onze bezettingstroepen in ere volharding. Vlak ten zuiden ;ad wierpen zij den opdringenden d terug. Aan de door Lotharin- lopende' stellingen staan tanks renadiers in gevecht gewikkeld 3e op vrij breed front optrekken- merlkanen. Bij eigen tegenaan- a in het gebied van Mörchingen en 250 gevangenen binnenge- ït. Tussen /het Rijn- en Mame- al en Badonvillers zijn opnieuw allende Amerikaanse regimenten -eringe terreinwinst weer opge- en. Bij de Bourgondische Poort ter weerszijden van Montbéliard j de Zwitserse grens vijandelijke allen mislukt. Het artillerievuur ït gebied onzer vestingen in het en nam toe. Het garnizoen van azaire slceg een aanval jfan den istander op zijn oostelijke front n. 1 ze snelle gevechts- en slagvlleg- n hebben in de afgelopen nacht ravitailleringssteunpunt in het d van Aken met talrijke bommen :okt. gebied van Groot-Londen en erpen lag opnieuw onder vrij lange-afstandsvuur. Mldden-Itallë hebben bergjagers 'ljand uit een penetratleplaats ln bergen van Galllcano geworpen, het gehele overige front bleven ^vechten beperkt tot wederzijdse nning met geweld, waarbij wij gevangenen binnenbrachten, i de Balkan zün de Bulgaren over- ,n tot krachtige aanvallen ln het d ten oosten van Prlstlna-Mitro- ZU werden afgeslagen. Aanvallen oendestrljdkrachten ln het gebied Mosteo mislukten onder bloedige ;zen voor den vijand. In Kroatië :n wederom verscheidene bende- epen uiteengeslagen. Mldden-Hongarlje bleef den d ook op de zevende dag van de ?rslag de in nieuwe grote aanval- lagestreefdë doorbraak ontzegd. In e strijd werden de op breed front allende Sowjet-Russlsche pantser- nfanterieformatles afgeweerd. Pe- itles ten oosten van Boedapest en zuiden van Mlskolo werden ter- i weer afgegrendeld. Aan onze af vielen opnieuw 21 vijandelijke 3 ten prooi Aan de Doekla-pasweg mislukten ge concentreerde aanvallen, der bolsje wieken. Op het landfroht van het schier eiland Sworbe zijn de bolsjewieken met overmachtige infanterie- en pant serstrijdkrachten en gesteund door scheepsartlilerle tot de aanval overge gaan. Lichte Duitse zeéstrljdkrachten hebben met succes in de gevechten ingegrepen en vijandelijke landings pogingen aan de oostzijde van het schiereiland uiteengeslagen. Aan het landfront zijn de gevechten nog aan de gang. Duitse duikboten hebben uit bevei liging»- en dulkbootjachtgroepen vijf torpedoDootJagers en twee bewakmgs- schepen tot zinken gebracht. In tegenstelling tot de door ons streng ln acht genomen bepalingen der Geneefse conventie ,hebben Britse zeestrlidkrachten d elaatste tijd her haaldelijk Duitse hospitaalschepen op gebracht, namen de gewonde Duitse soldaten gevangen en hielden de schepen ln Egyptische havens weken lang achter. Deze plratenondernemln- gen bereikten hun toppunt, toen Brlt- so terreurvllegers het duidelijk geken merkte hospltaalsohip „Tüblngen" op 18 November op de terugweg uit Alexandrlë met zware schending van het volkenrecht met bommen en boordwapens aanvielen en' tot zinken brachten. Gevechtsvliegtuigen en toestellen ln scheervlucht der Anglo-Amerlkanen hebben gisteren overdag en in de vroege avonduren de terreuïaanvallen op de burgerbevolkilng voortgezet. Vooral ln de woonwijken van Bochum, Munster en Wenen ontstond schade aan gebouwen. Tot dusver wordt het neerschieten van veertien vijandelijke vliegtuigen gemeld. Luchtactie boven de Philippijnen TOKIO, 20 Nov. De op de Philip pijnen gestatlonneerde Japanse lucht machtformaties hebben van 1 tot 15 November bij aanvallen op vijandelijke vliegtuigen, die boven Leyte versche nen, vijftien toestellen neergeschoten en meer dan 138 andere beschadigd of ln brand geschoten. Voorts werden een vijandelijk slagschip en een transport schip tot zinken gebracht, acht trans portschepen beschadigd en vijf ln brand geschoten. Ie JAARGANG No. 274 DINSDAG 21 NOvtlviBER 1944 ^9iv®;,N-Y- De Arbeiderspers Bureau* voor redacKe en administratie: Hooigracht 31 Lelden Tel' 2'"& Pos,9'ro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.' Staat van beleg in Bolivië STOCKHOLM, 20 Nov. Naar de Britse Berichtendienst uit La Paz meldt, heeft de Boliviaanse regering Zondagavond medegedeeld, dat er een revolutlonnalre beweging ontdekt is. De leiders dezer beweging zijn gear resteerd. De president van Bolivië heeft na de ontdekking der plannën vóór het ge hele land de staat van beleg afgekon digd. STOCKHOLM, 20 Nov. Naar aanleiding van de aanstaande be sprekingen tussen Stalin en De Gaulle schrijft de „Observer" dat Stalin klaarblijkelijk gróte waarde hecht aan een „herleving van het Frans-Russische bondgenootschap". - ilt - In Moscou gelooft men. dat op de I voor al ,9 artikelen met uitzondering lanee duur de Frame van melk. De u uelklng daarvan blljlt lange duur de Franse militaire macht te land groter zal zijn dan de Engelse, aangezien Engeland in de eerste plaats een vlootmogend- heid is. Trots de katholieke omge ving van De Gaulle, die echter niet als „noemenswaardige hindernis" be schouwd wordt, hoopt men tot een bondgenootschap te komen. Moscou let er opmerkzaam en niet zonder een zeker wantrouwen op, „in hoeverre De Gaulle zich eventueel zal vastleggen ten aanzien van de politiek ener westelijke unie". Men vreest te Moscou, dat een nauwe band tussen Engeland, Frank rijk, België en Nederland zou kun nen leiden tot een machtsconcentra tie, die zich onder bepaalde omstan digheden tegen de Sow jet-Unie zou kunnen keren. President Roosevelt heeft op een persconferentie verklaard, dat de neu trale staten geen zetel zullen krijgen aan de tafel der vredesconferentie, OhurohUi zal waarschijnlijk tot lid der Académie Francai6e worden ge kozen. Op dezelfde bijeenkomst zal maarschalk Pétaln, die sedert 1919 lid was, vermoedenjk van heV lidmaat schap vervallen verklaard worden. heTn New York i- Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken diplomatieke ver- tegen woordiger 3 voor Bulgarije en Roemenië benoemd, die d« rang van gezant hebben. Noodrantsoenbonnen voor zieken DEN HAAG, 18 Nov. Met Ingang \an 19 November a.s. zullen door de distributiediensten in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht aan zieken (categorie a) noodrantsoenbonnen, worden uitge reikt voor suiker, brqod, grutterswa ren, boter, melk, taptemelk, vlees en aardappelen. Voor de overige artikelen blijft de uitreiking van de thans gang- ba® rantsoenbonnen aan deze cate gorie gehandhaafd. De verstrekking van extra-rahtsoe- nen aan Jonge en aanstaande moeders heeft voortaan plaats gedurende 32 ln plaats van 64 weken, namelijk in acht vlerwekelljkse termijnen, waarvan vier voor de verwachte geboortedatum en vier na de werkelijke geboortedatum, In verband hiermede worden aan Jon ge en aanstaande moeders ln plaats van bonkaartjes (ja) met ingang van 19 November a.s. noodrantsoenbonnen uitgereikt voor brood, melk. boter en grutterswaren. Voor melk vindt de uitreiking voor het tijdvak van 19 November t m. 23 December, zoals reeds ls bekend gemaakt, ln de week van 12 t.m. 18 November plaats. Voor de overige artikelen ontvangen Jonge en a.s. moeders waarvan het kind ge boren l<s na 19 Augustus 1944 of ver wacht wordt voor 1 April 1645. ln-aan sluiting op het laatst uitgereikte bon kaartje (ja), noodrantsoen bonnen tan. I 23 December 1944, nl. per week 2 rantsoenen brood, 1 rantsoen melk, I 4 rantsoen boter en 2 rantsoenen 1 grutterswaren. Daarna zullen de distributiediensten op door hen vast te stellen dagen, doch vóór 23 December a s. noodrant- soenbormen uitreiken voor het tijdvak van 24 December t.m. 20 Januari, n.l. aan Jonge en a.:. moeders, waarvan het kind geboren ls na 16 September 1944 of verwacht wordt voor 29 April 1945. Deze uitreiking voor vier weken be draagt 8 rantsoenen brood, 4 rantsoe nen melk, 2 rantsoenen boter en 8 rantsoenen grutterswaren. De thans ln gebruik zijnde rantsoen- bonnen, waarop als uiterste geldig- helisdatum 30 September 1944 staat aangegeven, blijven voorshands geldig blijft ook plaats vinden aan personen, die hiervoor ln aanmerking komen, doch niet behoren tot een der categorieën zieken. Jonge en a.s. moeders. Dit laatste geldt niet voor die delen des lands waarin de provinciale voedsël- commlssarlssen de rantsoen'oonnen reeds voor het kopen van artikelen tijdelijk ongeldig hebben verklaard. Omwisseling van rantsoenbonnen ln noodrantsoenbonnen mag niet plaats vinden. Abonnement op inbraken Een merkwaardig record hebben In brekers gevestigd, door twaalf maal ln een tijdsverloop van enkele maanden ln te breken in een kruidenierswinkel aan de Spaarndammerstraat. Ter ge legenheid van dit dozijn ls echter een der mannen, een 35-jarige los-werkman, op heterdaad door omwonenden be trapt en gegrepen. De man ls een be kend inbreker. Zijn maat wist onder dekking van de duisternis te ont komen. Misschien acht de eigenaar van de kruidenierswinkel thans het tijdstip voor afdoende beveiliging aan gebroken. Het is een wettelijke verplichting de sloten en kanalen schoon te houden, teneinde een goede afwatering te be vorderen. De Dijkgracht te Hoorn wordt schoongemaakt. (Foto: C.NS.-Kuiper.) Verzetsbeweging eist aftreden der regering DEN HAAG, 20 Nov. Naar de Belgische radiodienst meldt, hebben de leden der verzetsbeweging gisteren grote demonstraties gehouden. Na dat de leiders in beginsel besloten hebben de wapens af te geven, rich ten zij thans alle energie op de poli tieke actie. In de vergaderingen wer den verschillende eisen gesteld, o.a. maatregelen tegen politieke tegen standers en tegen bepaalde leiders van bedrijven .betere voedselvoorzie ning, verhoging van het bedrag aan geld dat men van zijn bankrekening mag nemen, aftreden van het kabi net Pierlot en vorming van een andere regering, die meer „met de volkswil in overeenstemming is". Verder is ook in een communiqué van de geallieerde expeditiestrijd- krachten in België medegedeeld, dat de leiders der Belgische verzetsgroe pen voornemens zijn de wapens neer te leggen. De verzetsgroepen, die deze boodschap aan generaal-majoor Ers- kine, chef van de militaire missie voor België, deden toekomen, hadden de mededeling gekregen, dat de mili taire autoriteiten onvwwljld de no dige maatregelen zouden nemen In een commentaar op ae toestand ln Eelglë noemt het Sowjetrusslache blad Pfawda de ontwapening van de leden der verzetsbeweging „onge rechtvaardigd", omdat een ontwape ning van de ..meest vastberaden en consequente vijanden van Duitsland ondoelmatig ls. zolang België nog door de Duitsers bedreigd wordt." AMSTERDAM. 18 Nov. Ruim een jaar geleden werd Wittenburg opgeschrikt door een roofmoord, die gepleegd was in de kuiperij van de N.V. Holst ln de Kleine Wlttenburger- I straat. In de loods van deze kuiperij I werd n.l. de boekhouder J. E. Heins levenloos aangetroffen. Men had hem met een tafelpoot de schedel Inge slagen. Het bleek, dat de portefeuille van het slachtoffer met een bedrag van 2300, zijnde het kasgeld van de N.V.. verdwenen was. Reeds spoedig slaagde de recherche er in den dader van deze roofmoord aan te houden. De man. de 43-jarige karkassenmaker G. Rikkelman, stond gisteren voor de rechtbank terecht. Nadat de deskundige dr. S. P. Tam- menorns-Bakker had verklaard, dat de verdacjrte verminderd toereke ningsvatbaar ls. werd de verdachte ge hoord. HIJ verklaarde dat hij ln dienst was bij een firma naast de kuiperij en ook ln de kuiperij vaak werkzaamhe den verrichtte, zodat hij de toestan den daar goed kende. Bovendien woonde hij schuin tegenover de zaak. Op de avond van 2 Nov. 1943. zo verklaarde hij, had hij een stukje tri plex nodig. Daarvoor ls hij het pak huis Ingegaan, nadat hij gezien had, dat een .deel van het personeel reeds naar huls was. Plotseling hoorde hij roepen: „Wat doet u daar". Daarop vluchtte hij een zijgang ln. maar een gestalte kwam achter hem aan. In zijn verwarring greep hij toen om zich heen, vond een tafelpoot en sloeg toe. Zijn slachtoffer, dat hU niet herken de. viel neer. Op dét ogenblik zag hij uit de jaszak een portefeuille steken. HIJ nam de portefeuille, haalde het I geld er uit>en wierp haar ln de vaart. Het geld stopte hij thuis ln een jasje, zonder het geteld te hebben, President: Had u tevoren het plan om daar geld te stelen? Verdachte: Nooit. President; Er zijn de laatste Ja ren ln die buurt geregeld diefstallen gepleegd, waarvan de dader nooit be kend werd,, maar u werd er van ver dacht. Verdachte: Ik heb nooit iets ge stolen. President: Heeft u het slachtof fer niet herkend? Verdachte: Ik hoorde pas de vol gende morgen, wien lk neergeslagen had. Rechter: Vreemd, dat u daar ln het donker wél do portefeuille uit de Jas ziet steken, maar het gezicht van het slachtoffer niet herkent. Verdachté: Ik was helemaal weg, lk wist niet wat lk deed. Hierna verklaarden enige collega's van verdachte dat Rikkelman wist, dat het slachtoffer het geld van de zaak altijd mee naar huis nam. HIJ wist bovendien; dat er in de hele kui perij geen stuk triplex te vinden was. De tafelpoot waarmede hij geslagen heeft, lag 14 meter van de plaats, waar Hems gedood ls, zodat hij die niet ln een opwellLng gegrepen kan hebben. Hierna was het woord aan mr. dr. Kleene, den Officier van Justitie, die het misdrijf als volgt reconstrueerde: Rikkelman heeft zich ln de loods verborgen, op een plaats waar Heins. wanneer hij de schrijfmachine van de zaak ging opbergen, moest langs ko men. Op het ogenblLk, dat de boek houder over een vat gebogen stond om de machine weg te bergen, heeft verdachte toegeslagen. Daarna heeft hij zijn slachtoffer omgedraaid, wat blijkt uit het feit. dat de tafelpoot onder den dode'werd gevonden, en het lijk doorzocht. De voorbedachte raad ls hierdoor bewezen. Mr. Kleene zelde: „Het ls een zeer ernstig feit terwille van geld een medemens van het leven te beroven na rijp beraad en kalm overleg". HIJ eiste tegen Rikkelman levenslange gevangenisstraf. Uitspraak 1 December. tegenaanval opgevangen. De dVuk fen de noordelijke flank van de ves- Vergeefse doorbraak in richting Saarburg BERLIJN, 20 Nov. Het Intern. Informatlonsbüro meldt: De derde dag van de grote slag bij Aken en de voortzetting van de grote Amerikaanse aanval ln Lotharingen, die thans elf dagen duurt, heeft de Duitse wapenen, afgezien van zekere geringe terrein verliezen, een volledig afweersucces gebracht Noch ln Lotha ringen noch' bij Aken zijn de Anglo- Amerlkanen er ln geslaagd, door de Duitse linies te stoten. Zit moesten op nieuw zeer zware vërlle/.en aan men sen en materiaal lijden, vooral het negende en het eerste Amerikaanse leger, die op een betrekkelilk smal front talrijke divisies hebben opge hoopt. BU Geilenklrchen en het ge bied ten zuiden daarvan verloor het negende leger 45 'gevechtswagens. Catastrofaal zijn de verliezen der Amerikanen aan doden en gewonden. Op het moeilijke, met mijnen bezaaide gebied en voor de bunkerstelllngen der Duitsers liggen zU onder jen voort durende hagel van vuur, zodat menig Amerikaans bataljon reeds bulten ge vecht ls. alvorens het rechtstreeks kan Ingrijpen. Het plan. der Amerikanen, lu Lotha ringen van Mörchingen uit ln de rich ting van Saarburg door te stoten, mis lukte ondanks het gebruik van sterke tank- en gemotoriseerde formaties. Zeer krachtige aanvallen van numeriek sterkere Amerikaanse tank- en Infan- terlefonnaties tegen het zuidelijke front van de vesting Metz werden ln de tegen tlng hield aan, zonder dat de Ameri kanen diepe penetraties konden be werkstelligen. In het voorterrein der centrale Vo- ■gezen mislukten talrijke aanvallen tegen de Duitse stellingen. Daaren tegen ontstond aan de Zwitserse grens ten westen van Delle tijdelijk een kritieke toestand, doordat Franse troe pen onder Amerikaans commando met vrij sterke tankstrlldkrachten tot ln de rug der Duitse Unies waren door gedrongen. Nog ln de middag kon het gevaar echter worden opgeheven door het ln de strUd werpen van plaatse lijke reserves. De doorgedrongen strijd krachten werden afgesneden of terug geworpen en de oude toestand werd hersteld. De zon gaat heden onder om 16.41 uur en morgen op om 8.12 uur. Maan op om 12.26 en onder om 20.33 uur. E.K. 23.Nov., V.M. 30 Nov., L.K. 7 Dec., N.M, 15 Dec. •um: hoofdredacteur: Hendr; Amsterdam; plv, hoofdredacteur, ir. A. H. de Hm van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. r. Grieken; illustrate en opmaak: R, Kampso-a; volkseul- tuur en kunat: M. Wolfram muziek: O. K. Krop; sport: J. J. Llber. adver tenties:- a, B, Laouaera, tUlen te Am. sterdam. iu

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1