HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
dijk!
heran
°9
langs de Maasoever
Verwoede strijd om bruggenhoofdenvj In het bedrijf
Onze nationale biljartploeg zou
zeer sterk kunnen zijn
Spelpeil is bijzonder
toegenomen
Lord Moyne vermoord
Doorbraak naar Moerdijk
bruggen verhinderd
[ware afweerstrijd
in Koerland
Sowjet-Unie weigert een herstel der
betrekkingen met Zwitserland
De Wilgen
Het einde der burgerlijke politiek
Boom of mens?
a krachtige
kunnen bin-
.t-Prulsen is
ïjd. In ver
drie dagen
a bolsjewis-
let grootste
iten werden
ks-en stuk-
nonnen van
ire eri lichte
den. Talloze
op het ge-
p de tiende
i doorbraak-
mlslukt. 41
hier stuk-
jatles bom-
vlucht vlle-
un terreur-
ce en Zuid-
sland voort,
n werd blj-
•ljdjcrachten
en 43 vljan-
ideels vier-
omlaag.
Op de fees-
scouse Sow-
e 27ste ver-
ie October-
s voorzitter
aatsverdedl-
rode leger
iten alleen
I het recht
h. dat het
gsbnnier ln
staat reden
Hin, dat dit
zal geschie-
inendrlngen
N'oord-Noor-
at het hier
fit.
at alles wat
'g te bren-
»an de. con-
ar genomen
ln daden
ïoorscherae-
militaire
vastgelegd.
Sowjetunle
fdlge offers
i' door ook
zekere ont'
tllltair, ook
conferentie
ünt geweest
«le eensge-
telkens op-
ook bij de
itle ondub
fekomen.
verkladde
^ernatlonale
hond. waar
gedachtenis
ik hij zich
He beschikt
?eUjkheden,
te ptecl-
er"gelljk ln-
L >orstelt.
Hedenoch-
htertje van
le aan het
een onbe-
ïet lysol ie
nam enige
je toestand
Ziekenhuis
Ie JAARGANG No. 263
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1944
Walcherens bevolking
lijdt hoge verliezen
BERLIJN. 7 Nov Op het eiland
Walcheren culmineerden de buiten
gewoon verbitterde afweergevechten
van het Duitse garnizoen tegen de
veelvoudige overmacht der aanvallers
1 ti de strijd om een versperring bij.
Arnemuiden. Alvorens de Canadezen
hun met de modernste aanvalsmid
delen uitgeruste stormcolonnes tot de
strijd lieten overgaan, richtten zij
eerst een geweldig trommelvuur op de
versperringsstelling. De - Duitse troe
pen weerden zich tot den laatstén
man en vertraagden aldus doeltref
fend de opmars der Canadezen naar
Middelburg.
In deze stad. die voortdurend onder
het vuur van zwaar Brits scheepsge
schut lag. heeft het grootste deel van
de eilandbevolking na de vernieling
der zeedijken en de daardoor ontstane
overstroming van minstens drievijfde
van het eiland feen toevlucht gezocht.
Ook een deel van de stad zelf is
overstroomd en de bevolking vond
slechts een toevlucht ln de Hulzen der
hoger gelegen straten, die thans door
de Britse artillerie in puin gelegd
worden De verliezen onder de bur
gerbevolking. van wie vijfduizend
mensen bij de overstroming verdron
ken. zijn buitengewoon groot. In het
gebied van'Domburg handhaafden de
Duitse troepen hun posities, hoewel
de Canadezen vlammenwerper-tanks
gebruikten om hun verzet te breken.
Aad het front ten zuiden van de
Maas werd de gehele dag aan de
brandpunten der voorafgaande dagen
hevig gevochten. Het gelukte de
Duitse troepen door het voortreffelijk
verzet van hun achterhoede zich met
medenepiing van al hun wapens en
oorlogstuig op de noordelijke oever
van de Maas te dlstaneiëren. Daarbij
werden zij op de beste wijze ge-
Bekendmaking
De 17de November ars. van 14-tot 17
uur. vindt ln het gebouw van het
#-Ersatzkommando ..Nlederlande", Ne-
benstelle Dam 4. Amsterdam, een keu
ring plaats voor verpleegster bij het
Deutsche Rotekreuz.
Nederlandse meisjes en vrouwen van
18 tot 30 Jaar kunnen zich hiervoor
melden.
De 17de November as., van 9 tot
12 uur. vindt ln het gebouw van het
«-Ersatzkomraando „Nlederlande",. Ne-
bensteile Dam 4. Amsterdam, een keu
ring plaats voor de Watten-(panzer,
flak, artillerie, - enz., enz.), ook
N.S.K.K.
Flinke, gezonde, Nederlandse Jon
gens. die de zoware strijd om ons zijn
of niet zijn begrijpen en zich hiervoor
ln willen zetten, kunnen zich dan mel
den.
Helpt mede uw vaderland te ver
dedigen tegen de opdringende brand
stichters en verwoesters van datgene,
wat door onze voorvaderen met veel
moeite en offers werd verworven.
steund door de Duitse batterijen, die
gedeeltelijk ln een open stelling de
Brlts-Canadese tank concentraties als
mede de gemotoriseerde formaties van
den vijand, die tussen de Duitse be
wegingen moesten dringen', uiteen
sloegen. Eveneens konden verscheide
ne malen krachtige aanvallen op de
bruggenhoofden Willemstad en Moer
dijk afgeslagen worden. Nadat de
•Duitse troepen waren overgezet wer
den de- belangrijke verbindingen over
het Hollands Diep opgeblazen.
Straatgevechten
In het gebied van Den Bosch ont
stonden bij de voortzetting der Britse
aanvalsoperatles hevige huizenge-
veohten ln het zuidelijke deel van
Heusden. Ondanks onguüstlg weer en
water poogden de Britten ondpr be
scherming van de ochtendnevelmeer
malen over de Maas te trekken, doch
deze pogingen stortten lnhet gecon
centreerde vuur oer Duitse aïweerwa-
pens telkens snel ineen. Na een
krachtige artillerie voorbereiding en
het afschieten van talrijke nevelgra
naten gingen de Anglo-Amerlkanen
aan weerskanten van de weg van
Asten naar Meijel tot de aanval over.
Deze stuitte op een tegenaanval der
Duitse troepen, die met medewerking
van zwaar stormgeschut en gemotori
seerde artillerie de aanvallers tot ach
ter hun uitgangsstellingen, poogden
terug te werpen, hoewel de tegen
stander voortdurend aanvallen ln
scheervlucht ondernam.
Frans brigade-generaal tot
dwangarbeid veroordeeld
STOCKHOLM, 7 Nov. Naar-Reu-
ter uit Parijs meldt, is de brigade
generaal der luchtmacht Pinard
Maandag door een Parijs gerechtshof
tot levenslange dwangarbeid veroor
deeld. Hij was van hoogverraad be
schuldigd. omdat hij een Frans anti-
bolsjewistisch legioen had gevormd.
Ook de negentienjarige zoon van Pin-
sard werd gearresteerd. De generaal
bepleitte diens vrijspraaJc en zeide:
„Gij kunt mij veroordelen, doch laat
mijn zoon vrij, die slechts een kind
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Eén van de moeilijkste punten,
waar vele briefschrijvers mij
dagelijks voor zetten, is de verstrek
king van extraatjes in en door de be
drijven. Die er niet van geprofiteerd
hébben, schrijven niet nijd over an
deren. die het wel hebbeil. Slechts
een enkele kan nog de zon van de
bonloosheid in hett water van zijn
buurlui zien schijnen. De rest sclïrijft
steevast: Bij bedrijf zus'en zo hebben
ze al drie keer paling gehad, wij nog
niethoe zit dat? Soms is door zo'n
briefwisseling en door het te berde
brengen van „lichtende voorbeelden''
een steentje aan het rollen gébracht
en heeft uiteindelijk zich ook zulk
een eetbare lawine van druiven, pa
ling, appels en aardappels uitgestort
over een tot dan toe gespeend bedrijf.
Grote banken en bedrijven delen
b.v. rijkelijk over het personeel uit,
wat met schepen vol wordt aange
voerd. Bonloos Blijkbaar is smokke
len in het groot toch nog altijd ge
makkelijker dan in het klein.
Ik zou zeefgen: tegen de „geborgen
heid in het bedrijj" is niet veel te
zeggen, zolang het distributievrije
artikelen betreft. Maar zodra het dis
tributiegoederen betreft, ook al geeft
de C.C.D.- hier zelf liet slechte voor
beeld, door voor-dè ajpakambtenaren
zelf allerlei extraatjes te reserveren,
dan kan nö'g verdedigd worden, dat
het bedrijf in hgt groot gaat „slepen"
vanwege het moeilijke transport
probleem mits de bedrijven ter
stond aan de distributie opgeven wat
zij voor de bedrijfsgenoten alvast in
voorraad en in de wacht hebben ge
sleept en mits dan een zekere rede
lijke aftrek van de bonnen plaats
vindt.
Want al deze lichamen en instan
ties, met en benevens diewelke een
z.g. „bedrijfstuin" hebben, zijn, dank
zij deze „geborgenheid in het bedrijf"
allengs geëvolueerd tot een soort zelf-
verzorgers. Em evenmin als een aard
appelboer nog aardappelen krijgt of
een veeboer melk, evenmin heeft
iemand, die reeds een aanzienlijke
winteropslag heeft veilig gesteld, be
hoefte aan alle rantsoenen \>an een
doodgewone hongerlap.
'Ik hoop weldra lijsten te zien van
hoeveel de banken én bedrijven en
gemeenten wel sleepten en hoeveel
rantsoenen (jaardoor nu vrij komen
voor lieden, die het met tien kilo's
probeerden en tegen, de amp liepen.
Laat de C.C.D. vooral eens zelj het
goede voorbeeld geven en eens strikt
van zijn rantsoenen leven. Doet hij
dat niet, dan kunnen zijn leden beter
uit het legioen van ambtenaren eri
opeters worden overgebracht naar de
productieve sector en kunnen ze nu
b.v. aardappelen gaan krabben en de
mensen de aardappelen eens thuis
brengen in plaats van ze af te nemen.
TIJL.
Geallieerde scheepsverliezen
STOCKHOLM. 7 Nov. Volgens
radio Londen heeft het hoofdkwartier
van generaal Eisenhower medege
deeld: „Bij de landingen ln het ge
bied van West-Kapelle zijn zware
verliezen ontstaan. Vele landings-
boten zijn verloren gegaan. Bijzonder
zware verliezen leden beveiligings
vaartuigen der rechtstreekse lcust-
vloot. Van 25 dezer schepen gingen er
twintig verloren. Zij trokken het vij
andelijke vuur aan. terwijl de storm-
boteh de kust naderden'*
AMSTERDAM. 26 Oct Na af-
loop van /iet zo buitengewoon ge
slaagde biljartkampioenschap 45'2
heeft de heer Móllerus, voorzitter van
de N.B.B., gezegd, dat thans een ver
tegenwoordigende landenploeg zou
zijn samen te stellen, die welhaast
onverslaanbaar moet worden geacht.
Inderdaad is het peil der sterkste
Nederlandse biljarters beduidend ge
stegen, Datbleek wel uit het hoge
toujiiooi-gemiddelde van het kam
pioenschap 45/2, het bleek ook uit
het feit, dat zeven van de acht spe
lers die aan dit kampioenschap deel
namen, in het as. seizoen "geplaatst
worden in de pas ingestelde hoofd
klasse. Door de nieuwe bepaling, dat
de in de eerste klasse groot biljart
anker-kader 45/2 ingedeelde spelers
ook mogen uitkomen in de hoofd
klasse eerste klasse klein biljart, telt
deze klasse thans niet minder dan
25 spelers, onder wie Domme ring,
Gehrels, Jacobs, Kobus en Vreeswijk.
Zou er op het ogenblik een landen-
wedstrljd kunnen worden gespeeld, don
zou Nederland werkelijk een prachtige
kans op de overwinning maken, tegen
welk land ook. Vooral als men daarbij
STOCKHOLM, 7 Nov. Uit Caïro
wordt gemeld, dat op den Britsen
minister-presidént voor het Midden-
Oosten, Lord Moyne," Maandag een
aanslag is gepleegd. Lord Moyne is
in de loop van de avond aan de ver
wondingen bezweken. De daders kon
den worden gearresteerd. Officieel
werd medegedeeld, dat deze laatsten
geen Egyptenaren zijn. Alle hoge
ambtenaren der Britse en Egyptische
politie nemen aan het onderzoek deel.
Waarschijnlijk zal vandaag in het
Engelse Lagerhuis een regerings
verklaring wordenafgelegd. Men
neemt aan, dat Eden, die Lord
Moyne onlangs heeft bezocht, het
woord zal voeren.
Maandagavond heeft minister
president Mohammed Pasja het
Egyptische kabinet in buitengewone
„zitting bijeengeroepen ter bespreking
van het gebeurde.
Exchange Telegraph meldt. nog. dat
de aanslag op Lord Moyne waarschijn
lijk minder tegen den persoonfvan den
minister dan tegen de Britse regering
gericht was. De aanslag schijnt goed
te zijn voorbereid. De daders hebben
klaarblijkelijk de woning van Moyne
gedurende verscheidene dagen nauw
keurig ln het oog gehouden. De mi
nister werd vlak bij de drempel van
zijn huls neergeschoten. De belde
moordenaars trachtten op rijwielen te
ontkomen. Tevergeefs trachtte de"
chauffeur van een Britse ambulance
auto hun de' weg te versperren, doch
een- Egyptisch polltle-agent wist hen
met zijn motorrijwiel te achterhalen
op twee kilometer afstand van een der
Nljlbruggen.
Zodra de daders gegrepen waren,
trachtte een mensenmenigte hen te
lynchen, doch de politie kon hen voor
de volkswoede redden. Het verhoor ls
begonnen, maar heeft nog geen resul
taat gehad, aangezien de daders wei
geren een verklaring af te leggen.
ln aanmerking neemt, dat zowel Bel
gië als Frankrijk heel wat spelers
zagen overgaan naar de beroepsklasse*
De Belgen Moons, Zaman. .De Doncker,
Besseleers, Semal. Cllmeur en Bosman»
zijn geen amateurs meer. de Fransen
Cóte en Davin ook niet. België be
schikt nu ln de eerste klasse der
amateurs alleen nog over Gabriels,
Van Belle. Van Nerom, Baudart. Claeys,
Verbist, Fauconnler. De Sutter. Van
de Velde, Vlngerhoedt eb Van de
Kerdkhove. Frankrijk heeft nog Albert,
Galmlche. Lagache en Kron als ver
tegenwoordigers der eerste klasse ama
teurs.
De kans voor Nederland ln het lan-
den-wereldkampioenschap (Coupe Glo-
rieux) zou men aan de hand van deze
feiten dus behoorlijk mogen achten.
De „Coupe Glorleux" werd tot dusver
30 mabl verspeeld: dit tournool ls na
het 45/2 de oudste Internationale bil
jartwedstrijd. Het 'Werd genoemd naar
den Belgischen biljartfabrikant Emlle
Glorleux. die een prachtige zilveren
schaal als wlsselprljs ter beschikking
stelde, met het speciale doel de bll-
Jarvsport te bevorderen, door het in
stellen van internationale wedstrijden.
Van 1900 af werd het tournool om de
Coupe elk Jaar te Brussel gehouden.
Aanvankelijk zond elk land, dat deel
nam. vier spelers, later drie. In hoofd
zaak waren het België. Frankrijk.
Duitsland en Nederland, die deel
namen. In 1920 bezette Nederland de
tweede plaats na Frankrijk, in 1921
werd ons land eerste voor Frankrijk
en België.
Tassen 1930 en 1934 werd de Coupe
een zuiver Belgisch-Franse aangelegen
heid. Maar in 1934 werd besloten de
wedstrijden om de wlsselprljs te ver
heffen tot een officieel wereldkam
pioenschap voor landenploegen. In
1935/'36 werd voor het eerst onder het
nieuwe, door België samengestelde,
reglement gespeeld. Er kwamen vijf
verplichte speelsoorten, n.l. libre, 45/2.
71/2, driebanden en de fantaisle clas-
slque. Elke speelwijze moet worden
uitgevoerd door denzelfden speler en
de ploegen worden gevormd uit min
stens drib en hoogstens vijf spelers.
In elke speelsoort ontmoet men elkaar
driemaal. Ons land deed ln 1937/*38
voor het "eerst mee aan dit officiële
landen-wereldkamptoenschap. In de
voorronde verloor Nederland met 20
tegen 10 matchpunten van België. In
lÖ38/'39 kwam Nederland ln de eerste
ronde weer uit tegen België. Ditmaal
werd de nederlaag al heel zwaar. Ons
land verloor met 4 tegen 26 match-
punten.
Gezien de bekende krachtsverhou
dingen van het ogenblik, ls het stellig
niet boud. to beweren, dat ons land
het er nu belangrijk beter af zou
brengen. Al zullen, als steeds, de klas
sieke kunststoten wel een veel te
zware opgaaf blijken. Het ls te hopen,
dat de tijd spoedig daar is, dat de
kracht van de huidige Nederlandse
hoofdklassers naar bulten zal kunnen
blijken.
Raadschelders bokste in Berlijn
BERLIJN, 6 Nov. Dezer dogen
bokste onze landgenoot Raadschelders,
die in Duitsland werkzaam ls. op het
Rijkssportveld te Berlijn tegen den
Duitsen middengewicht Erwln Bruch
uit Berlijn. Het word een zeer levendig
gevecht over acht ronden. De Duitser
werd tenslotte t<?t overwinnaar op
punten uitgeroepen, dank zij zijn goe
de linksen en zijn grotere hardheid.
«ttrecteur: JEL J. Kerkmeester, Bu*.
•urn: hoofdredacteur: Hendrik Lindt,
Amsterdam: plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. do Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; illustrate
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Liber; adver
tenties: A. H. Lamaaers, allen te Am.
sterdam. S lit
.tdruk is niemand gespaard blijft en slechts
omtrek de ruïne overblijft. Tal van steden
■nu ven- ziln zwaar geteisterdj _hcnderdduizen-
overwinning, de dag. waarop wij
kunnen zeggen: Nu gaan wij bouwen
aan ons Nederlandse volk.
- •- v.*-»**»: „««"anaserp m uau-
merking. Voor bestaande gevallen dezer
groep zullen de distributiediensten ln
de week van 12 t.m. 18 November a.s.
noodrantsoenbonnen uitreiken ter
rome- co a.vsiceiir De^wn&nijr.. een Antwerpen is de onmisbare ravitail-
aanbeveling zijn. In de Verenigde leringsbasis, die de sinds weken bij
Staten groeit zelfs in de hausse van Arnhem opgehoopte Anglo-Ameri-
deze oorlogsjaren een „proletariaat", kaanse offensiefkrachten moet voe-
Kötln ninot/,1 lllr .l?i ivArwï aIaaVi^o /Un I
HOOFDKWARTIER VAN DEN
OHRER, 5 Nov. Het opperbevel
m de weermacht maakt bekend-
In verbitterde gevechten weren onze
enadiers zich op het eiland Walche-
n tegen den van het Westen, Zuiden
i Oosten opdringenden vijand. Aan
1 Beneden-Maas verhinderden de
gen bruggenhoofdbezettingen de be-
gde doorbraak der Engelsefi en
tnadezen naar de grote Maasbrug-
n bi. de Moerdijk
Snelle gevechts- en des nachts ope-
rende slagvliegtuigen vielen ln de
gelopen nacht herhaaldelijk een
-andelljke ravltallleringsbasis bij
-erJ aan. Er ontstonden branden en
tploffingen.
ESSmv onze tegenaanvallen zuld-
steltjk van het bos van Hürtven
rden verscheidene tijdelijk verloren
„1 Iuv"° wjuciij* verioren
jane plaatsen heroverd. De vastbe
ten tegenstand van onze grenadiors
ed ook gisteren weer westelijk van
neatciu s. van
Die de beoogde doorbraak van
andelijke formaties naar het
urthe-dal mislukken.
7rij sterk vuur van onze V. 1. lag
het gebied van Groot-Londen.
n Mldden-Itallë ontstonden geen
angrljke gevechtshandelingen,
n hot Dalmatljnse kustgebied vle-
twee tor bescherming-van een con-
il dienende duikbootjagers en een
-pedoboot ln 'de avonduren van
,'ovember een overmachtige formatie
tso zeestrijdkrachten aan. In op-
;rende strijd forceerden zU do vrije
>rvaart van het convool naar zijn
'en van bestemming. BIJ het vcr-
len van deze taak gingen de drie
rtulgen verloren.
n Macedonië heeft de toestand wel-
Veranderlng ondergaan. Noord-
telijk van Skoplje werd door onze
enaanvallen een Bulgaarse ge-
htsgroep afgesneden. De vljande-
e druk ln het gebied noordoostelijk
Pristlna duurt voort. Bolsjewls-
he strijdkrachten, die tijdelijk het
van de westelijke Morawa waren
nengedrongen. werden weer vér
ven. In het Donau-bruggenhoofd
ïaföldvar sloegen Duitse en Hon-
rse formaties bolsjewistische aan-
en af.
de pantserslag ten zuidoosten
BoedajJbst zijn nieuwe Sowjet-
ilsche doorbraakpogingen mislukt.
Inok viel na hevige strlld ln han-
van den vlland. In het gebied van
:var deden overstroming en.versllb-
van het terrein de gevechtsactlvl-
lnkrimpen. BIJ Goldap werden de
ijewleken ln met élan ondernomen
vallen uit hun stellingen gewor-
.'derlandse jongens en meisjes,
het vaderland roept u!
oor flinke Nederlandse Jongens en
sjes doet zich de unieke gelegen-
voor. zich voor hun vaderland
ergankelljke diensten te verwerven
r zich als helper en heipeter aan
nelden bij de Marine en de Lucht-
iht voor de berichtendienst of de
-hng schijnwerpers. Schouder aan
ouder met uw Duitse makkers zult
mede bouwen aan een toekomstig
•k en zelfstandig Nederland ln het
er van het Nieuwe Europa,
a. een opleiding van drie weken
dt gij practlsch tewerkgesteld op
lerlandse bodem ln Nederlands
band. Prima verzorging en huls-
tlng mooie kleding en goed salaris,
ïmeküng ln Amsterdam. Utrechtse-
pen. Vijandelijke strijdkrachten ln de
stad zelf werden afgesneden Hun
pogingen om uit te breken en aanval
len uit het Oosten, die de druk moes
ten verlichten, mislukten.
In Koerland vielen de Sowjet-Rus-
sen in de tot dusver bestaande sec
toren van de zwaartepunten de gehele
dag vruchteloos aan.
In harde afweergevechten werden
36 vijandelijke tanks vernietigd.
Vijandelijke terreurvllegers wierpen
gisteren ln de loop van de dag en ln
de eerste uren van de nacht brlsant-
en brandbommen ln noord-westelijk,
westelijk en zuidelijk rijksgebied,
waardoor ln verscheidene steden ver
liezen aan mensenlevens en schade aan
gebouwen veroorzaakt werden. Nacht-
jagers en afweergeschut van de lucht
macht schoten overdag 29. des nachts
34 vijandelijke vliegtuigen omlaag,
waaronder ln totaal 64 viermotorige
bommenwerpers.
Nieuwe Sowjet-verwijterr
aan het adres van Iran
STOCKHOLM. 6 Nov. Volgens
een bericht van Tass uit Teheran zou
de Iraanse regering besloten hebben
ter bijlegging van het Sowjet-Rus-
sisch-Iraanse conflict een delegatie
naar Moscou te zenden.
Tegelijkertijd zet de Moscouse ra
dio zUn campagne tegen Iran voort.
Ditriiaal keert de omroep zich tegen
de Iraanse radio-uitzendingen, waar
bij het verwijt wordt uitgesproken,
dat daarin de rede van Churchill ls
woergegeven zonder de vermelding van
de vriendschappelijke betrèkkingen
tussen Engeland en de Sowjet-Unie.
De leiding van de omroep te Teheran
ls ln handen gegeven van een pro-
fasolstlsch- man. die ten gunste van
GÖbbels antl-SowJet-Russlsche artike
len uitzendt.
Bovendien heeft de Iraanse regering
weer anti-communistische bladen toe
gelaten en toont zij ln toenemende
mate pro^fasclstische tendenties, zo
vervolgt de Moscouse ra4k>. Er wordt
dmk uitgeoefend op de bladen, die
het aftreden van de regering van Saed
eisen, bijv. doordat de redacteuren
dezer bladen niet., meer worden toe
gelaten tot dë persconferentie.
DINSDAG 7 NOVEMBER 1944
le JAARGANG No. 262 .,T
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
Jap
>anse vorderingen in
Zuid-China
SJANGHAI, 6 Nov. Naar berich
ten uit Tsjoengking melden, ls het
Japanse offensief ln China versterkt.
Het gevaar bestaat, aldus deze berich
ten, dat de Japanners binnenkort An-
nlng, op 120 km. van de Indo-Chinese
grens, bereiken en daar een overlandse
verbinding vormen met Indo-Chlna en
daarmede tegelijkertijd het China van
Tsjoengking afgrendelen van de Zuld-
chlnëse Zee.
\J Een uit Kanton komende Japanse
fjegergroep heeft intussen Kwelsjin be
reikt en een andere Japanse afdeling
bevindt zich reeds op nog slechts 10Q
km. van Anning. Tengevolge van het
slechte weer kan de Amerikaanse lucht
macht de' Chinese troepen generlei
steun bieden.
Ook de uit de provincie Hoenan in
zuidwestelijke richting oprukkende
Japan^ legergroep zet haar opmars
na dè omsingeling van Kwellln. de
hoofdstad der provincie Kwangsl. voort
en heeft Joengfoe, 40 km. ten zuid
westen van Kwellln. bereikt.
STOCKHOLM. 6 Nov. Het voor
lichtingsbureau van het Sowjet-Rus-
slsche volkscommissariaat van buiten
landse zaken deelt mede. dat de Zwit
serse regering den Sowjet-ambassa-
deur te Londen een memorandum voor
de regering der Sowjet-Unie heeft
overhandigd Inzake het herstel der
diplomatieke betrekkingen tussen
Zwitserland en de Sow'jet-Unle. In het
memorandum wordt gezegd, dat de
Zwitserse regeflng. gezien haar oude
democratische tradities, haar bereid
willigheid te kennen geeft tot opèn-
hartige besprekingen der problemen
uit het verleden en mededeling doet
van haar wens tot herstel der diplo
matieke economische betrekkingen
met de Sowjet-Unie.
De eerste November ls den Zwltser-
sen gezant te Londen het antwoord
der regering van de Sowjet-Unie op de
stap der Zwitserse regering overhan
digd.
Hierin wordt vastgesteld; „de rege
ring heeft het voorstel der Zwitserse
regering tot herstel der diplomatieke
betrekkingen tussen Zwitserland en de
Sowjet-Unie behandeld, dat ln het
memorandum der Zwitserse regering
uiteengezet wordt. De verwijzing ln
het memorandum naar de oude de
mocratische tradities van Zwitserland
en naar de bereidwilligheid van de
bondsraad openhartig de problemen
uit het verleden te bespreken, gaat
stllzwijgènd voorbij aan da kwestie
der politieke lijn. die de Zwitserse
regering ook thans tegenover de
Sowjet-Unie volgt.
Soebasjitel. de „Zuldslavlsche
premier zou zich naar Moscou heb-
rff1 hegeven om besprekingen te voe-
ren^met de Sowjet-regerlng,
C.I.O. naar Londens congres
GENEVE. 6 Nov. De American
Federation of Labor (A.F.L.) heeft
definitief besloten, niet deel te ne
men aan het z.g. wereldcongres van
vakverenigingen, dat in "Januari a.s
te Londen zal worden gehouden.
Daarentegen zal het linksradicale
vakverenlglngsverbond der C.I.O.
'Congres of Industrial Organisation)
met een delegatie van twaalf per
sonen onder leiding van zijn presi
dent Murray, op het congres ver
tegenwoordigd zijn.
Volgens een bericht uit Helsinki
heeft de Sowjet-Russlsche controle
commissie ln Finland gelast, dat elk
bedrijf met meer dan tien man perso
neel een Sowjet-Russischen contróle-
arnbtenaar krijgt.
Blijkens een mededeling van het
geallieerde hoofdkwartier bedroegen de
verliezen onder de bemanningen der
landingsvaartuigen tijdens de aanval
op West-Kapelle op Walcheren tachtig
procent.
In de Ver. Staten ls het personeel
van acht fabrieken voor oorlogsmate
riaal ln steking gegaan Roosevelt heeft
den minister van oorlog Stlmson. op
dracht gegeven de betrokken fabrieken
over te nemen, J
Intussen ls algemeen het feit be
kend. dat de Zwitserse regering ln de
loop van vele jaren met schending
van hun oude democratische tradities
een vijandige „pro-fascistische" poli
tiek volgt jegens de Sowjet-Unie. die
tezamen met de andere democratische
landen in het belang der vredelie
vende volken opofferend de oorlog
tegen Duitsland voert.
Daarvan uitgaande heeft de Sowjet-
regerlng het van de hand gewezen het
voorstel tot herstel der diplomatieke
en andere betrekkingen met Zwitser
land aan te nemen.
Twee kinderen door gevonden
projectiel gedood
BAARN, 6 Nov. Door het spelen
met een gevonden handgranaat ls dit'
projectiel tot ontploffing gekomen,
waardoor de negenjarige W. J. H. en
zijn broertje, de zevenjarige J. M. H..
wonende Korte Hartweg te Soest, op
slag werden gedood.
Aan de Bernard Zweerskade bij
het einde van de Beethovenstraat
hebben pientere Amsterdammers
een oude veenbank ontdekt en in
een minimum van tijd is daar een
complete turfgraverij ontstaan. Man
nen, vrouwen en kinderen graven
er met blinde ijver naar, wat wij
zouden willen noemen Jiet bruine
goedje", dat, al zal het niet van al
te beste kwaliteit zijn. toch straks
enige warmte zal verspreiden.
(Foto Breyer-A.P.)
Twee wilgen aan het water
Die stonden oud en krom
En geen van die twee wilgen
Wist eigenlijk waarom!
Waarom ze daar zo stonden
Bij 't water aan de vliet
De meisjes en de jongensdie
Wisten 't, maar die zeiden 't niet.
Zij vrijden op het bankje,
Zij vrijden in het groen
En wat de wilgen zagen
Was slechts één lange zoen.
En als de lente en de zomer
Voorbij was aan de vliet
Verscheen een hengel met een
dromer
En..., veel zeggen deed die niet.
Zo iverden dus die wilgen
Niet wijzer op den duur
Waarop zij moesten wachten
Jaar, maand en dag en uur.
Zij vroegen 't aan het bankje
Het bankje keek hèn aan
Des winters wist er niemand
De zin van hun bestaan.
Maar'eens zou 't winter worden
En leeg bleef niet de laan
Maar duizenden van wandelaars
Die kwamen daar in optocht aan.
Zo stonden bij de wilgen
En vormden daar een kring
En plots voeld' één-der wilgen
Dat iets dwars door hem ging.
Het voelde hem wat vreemd wel
Het deed hem even pijn
Maar hij dacht bij zichzclven;
„Het zal zo moeten zijn"I
Plots was de wilg belangrijk
Plots klopte ieder op zijn stam
Plots ging ie toen uifrijden
Tot ie in een kachel kwam.
IIij_ knetterde en stonk
En vond het-zelf reusachtig
Toen iemand dankbaar zei
,Dat natte hout brandt prachtig!"
Zo was die wilg voor 't laatste
Nog eens: „het middelpunt"
En knap is u' als u zijn standplaats
Aan 't laantje vinden kunt.
Verdwenen zijn de wilgen
Een leegte gaapt, waar 't bankje
[stond:
Wat moeten Piet en Annie
Als straks de lente kómt?
TIJL
Alleen de volksstaten
blijven bestaan
Onder het opschrift „In onze eigen
handen" schrijft dr. Göbbels deze
week ln Das Relch, dat hot ln het
natlonaal-soclallsme verenigde Dultso
volk noch een klasse noch een stand,
doch zichzelf in zijn algehele totali
teit verdedigt. Het Diptse volk ls nooit
eensgezinder geweest dan in deze
oorlog.
Het kan niet betwist worden, dat
het bolsjewisme de burgerlijk-politieke
wereld Juist waardeert en derhalve
ook. met succes langzaam tot ontbin
ding brengt. Het maakt er niet veel
complimenten mee. Het-zet haar onder
militaire en politieke drukmiddelen en
laat haar voor de capitulatie nog eea
kleine uitweg voor persoonlijke scha
deloosstelling van haar omkoopbare
leldendè logen open. welke natuurlijk
op hetzelfde ogenblik, dat zij de wa
pens neerleggen, wordt gesloten.
Men zou verwachten, dat do een
tonigheid van dit optreden op de duur
dit optreden ln dlscredlet zou brengen
en dat de sporen van voorafgaande
voorbeelden zouden afschrikken. Dit ls
echter geenszins het geval. In elk van
de door het bolsjewisme onderworpen
landen ls het bLlna precies op dezelfde
wijze gegaan, zonder dat de uitwer
king er op enigerlei wijze door ver
minderde. Daaruit valt een algemene
wllsverlammlng van de betrokken lel-
H«nH» l»non nt
dende lagen af te lelden
Een nieuwe eeuw beglut. m aeze
oorlog zullen zich slechts de echte
ssarssB ssrcti oiccmo uv ecmci
vloksstaton kunnen handhaven. Zij al
leen bezitten de kracht de toenemende
offers van de strijd om hun leven
te dragen, daar zij nauwkeurig weten
voor welk doel zij dat doen en welk
doel zij daarmede nastreven.
Wij staan dus ook midden ln de
revolutie van alle tliden. Telkens nog
ls in de geschiedenis gebleken, dat
diepingrijpende omwentelingen van
het politieke en maatschappelijke
leven der volken zich ln een strijd
met de wapens moeten meten met de
haar omgevende vijandelijke werela.
Daarin moeten zll haar bestaanskracht
aan een laatste, zwaarste proef onder
werpen, van de uitslag waarvan het
afhangt of zll zullen voortleven of
ten ondér gaan.
Dat de burgerlijk-politieke wereld
vreemd en niet begrijpend staat tegen
over de Innerlijke drijfveren van dit
conflict behoeft niet te verwonderen.
Zij ls nog slechts een randverschijn
sel van deze gigantische strlld om de
wereldbeschouwing. Doch desondanks
zal haar lot door de afloop van die
strijd beslist worden. Het zou dwaas
zijn te willen aannemen, dat Europa
aan het einde van de oorlog eindigde.
De oorlog zal zich niet tevreden stel
len met halve oplossingen. Aan het
einde daarvan zullen allo volken, die
De zon gaat heden onder om 17.00
uur en morgen op om 7.49 uur
Maan onder 14.20 en op 23.00 uur.
L.K. 7 Nov., N M. 15 Nov., E.K.
23 Nov., V.M. 30 Nov.
B. Ponstein overleden
AMSTERDAM, 6 Nov. In het
Westergasthuis, waar hij na een ope
ratie ter verpleging was opgenomen,
is Zondagmiddag de heer B. Pon
stein overleden.
Als voorzitter van de vroegere Alg.
Ned. Typografenbond, voorzitter van
de Vereniging tot bevordering van de
gezondheid in de Grafische Vakken,
plaatsvervangend lid van de Hoge
Raad van Arbeid, secretaris van de
Centrale Leerlingcommissie, mede-op
richter van de Commissie ter bevor
dering van de Vakstudie enz. enz.,
heeft de thans overledene zich in de
Nederlandse typografenwereld vele
vrienden gemaakt. In Januari 1941
kwam dat te Amsterdam ter gelegen
heid van zijn twintigjarig Jubileum
nog eens op ondubbelzinnige wijze tot
uiting bij een grote huldiging, die een
echo vond in een aan Ponstein gewijd
extra-nummer van het „Grafisch
Weekblad".
eraan hobben deelgenomen verlangen,
dat zll hun offers niet voor niets heb
ben gebracht. Dienovereenkomstig
moeten ook de consequenties ziln, die
uit do oorlog getrokken moeten wor
den. Thans staat reeds vast, dat de
krachten, die tegenover hem en zijn
problemen te kort geschoten zlln. niet
meer deel kunnen hebben aan de vor
ming van een nieuwe toekomst.
Zoals de .tijd na 1918. ondanks vele
bemoeiingen ln die richting, ln geen
enkel land hebben geleld tot een her
stel der monarchieën, die in de wereld-
oorlog to kort waren geschoten, zo zal
do tild na deze oorlog nergens lelden
tot oen herstel van ongeschikte, wan
kelmoedige burgerlijk-politieke leiden
de lagen, die haar volken midden ln
de strijd 1n de steek lieten en naar
den vijand overliepen.
Van het eerste bericht over de
„Herfststormen", wier opruimings-
werk dit jaar door heel wat vrijwil
ligers is geholpen höeft ons blad er
op gewezen, dat bij dit spoorloos ver
dwijnen van takken en bomen, lanen
en plansoenen, een taak voor de over
heid open blijft. De overheid moet
regelend ingrijpen, herhaalden wij in
het artikeltje „Pik ln!"
Dat er thans, nu hét kalf verdron
ken en de Kalfjeslaan in Amsterdam
al gedeeltelijk vertrokken is, nog 2?
mensen naar een politiebureau wor
den overgebracht wegens „houtdief
stal". vervult ons met gemengde ge
voelens,
Bij de keuze, kussen mensen en
bomen, tussen natuurschoon en ster
ven van de kou. tussen parken en
brandstof voor hen. die het het hard
ste nodig hebben, gaat onze voorkeur
uit naar de grootst moeelijkc hulp
verlening voor de koulijders. Voor
moeders met kinderen, voor zieken en
voor allen, wier gezond lichaam onze
volkskracht is.
Het kan! De burgemeestér van
Wassenaar geeft het goede voorbeeld,
door 1.000.000 kilo hout uit de Was-
senaarse bossen ter beschikking te
stellen van de Haagse noodlijdenden
en zieken. Behoudens goedkeuring
van het Rijksbureau voor hout. De
gemeente Den Haag wil dit rantsoen
aanvullen door in eigen stad wat
bomen te rooien.
Zo moet het ook elders kunnen.'
Desnoods alle bomen om en zelfs de
mooie Amsterdamse grachten weer
teruggebracht in de oorspronkelijke
toestand, zoals onze voorvaderen ze
aanlegden (zonder, meestal zieke,
bomen!) en het hout eerlijk verdeeld
en niet zoals nu geschiedt, wilde om-
hakkerij, waarbij het hout toch
meestal bij den verkeerde terecht
komt.
Want in Amsterdam biedt men nu
tan: „Zoekt u maar een boom uit aan
'de Zuidelijke Wandelweg. Wii bren
gen hem bij u thuis voor ƒ300." En
dan komt de boom waarschijnlijk bij
een meneer, die ook al kolen voor
120 het mud in huis heeft en de hak
ker komt in de pot. Waar noch de
gemeenschap noch de moeder met
een baby, die niet kan gaan hakken,
baat bij heeft.
•jwcreur: H. J. KerXraeester. Bw
•um. hoofdredacteur: Hendrik Lindt,
Amsterdam; plv hoofdredacteur' lr. A.
deHias Tan Dorsser. Haarlem;
binnenland: J. Grieken; illustratl»
en opmaak: R. Kampstra; volkscul-
tuur en kunst: m. Wolters; muziek:
Krof- si»':: J. J Llbcr: «dver.
tjntlt»: A. B. HMBt men te Am-
•twdua K li*