HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
/erbitterde tegenstand op
Walcheren en aan de Maas
Er is nog genoeg te krijgen, maar.
Felle strijd op Walcheren
Duitse successen
voor de kust
Verbitterd gevecht om Vlissingen
Strijd bij Brugge
loopt ten einde
Schuld en schande
de Beneden Maas "1HET DAGBLAD
Zuid-Beveland is Breda brandt
pri|sgegeven
Sterke Canadese concentraties op
Zuid-Beveland onder vuur
Duits succes ten z.o.
van Helmond
De morielje
Texel helpt de hoofdstad
Schip vol eten
voör de wal
Kwart kilo zou!
Stad in het Oosten
gebombardeerd
Berlijn over de rede
van Churchill
Bittere klacht van een
^rhpiriersvrouw
stap kun Je doen of het ls: Boter
bonnen, suiker, brood, melk. aard
appelen en nu als nieuwste: zout 4.5^
per pak, bleekpoeder 1 per half ons.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 2 Nov. Hst opperbevel
van de weermacht deelt mede: In
Nederland strijden onze troepen ter
weerszijden van het buitendeel der
Westerschelde verbitterd om Iedere
duimbreed gronds. In het bruggen
hoofd ten noordoosten van Brugge
biedt het ineengeschrompelde garni
zoen op smal terrein nog steeds ver
beten tegenstand. Op het voor een
groot deel overstroomde eiland Wal
cheren zijn onze grenadiers in felle
gevechten gewikkeld met den vijand,
die ook op het westelijk deel van het
eiland is geland. Nieuwe pogingen
van de Canadezen om uit Zuid-Beve
land de toegang naar Walcheren te
forceren, werden uiteengeslagen.
Aan de benedenloop van de Maas
is de gevechtsactiviteit iets vermin
derd. In hun bruggenhoofdstellingen
hebben onze divisies vijandelijke
ze bewegingen vermocht te storen.
Door succesvolle aanvallen in het ge
bied van Ungvar werd een bres ln het
front gesloten.
Ten westen van de Doeklapas stort
ten nieuwe bolsjewistische aanvallen
in ons afweervuur Ineen. Aan het
front van de Naref hebben de onder
bevel van kolonel-generaal Welss
staande formaties in de loop der laat
ste weken in samenwerking met vlie
gende formaties en luchtdoelartlllerie
van liet. luchtwapen met succes harde
afweerslagen doorstaan. Zij verijdelden
herhaalde doorbraakpogingen van ver
scheidene Sowjetlegers ln taaie volhar
ding, wierpen den binnengedrongen
vijand in energieke tegenaanvallen op
zijn uitgangsstellingen terug en ver
nietigden daarbij 609 bolsjewistische
tanks. Troep en leiding hebben daar
mede de groots opgezette uit het zuid
oosten tegen Oost-Pruisen gerichte
operatie der bolsjewieken teniet ge
daan.
Ten oosten van Llbau en ln het ge
bied van Autz zijn ook gisteren alle
vijandelijke doorbraakpogingen mis
lukt tengevolge van de heldhaftige
weerstand van onze divisies. Waar de
vijand op smal front kon binnendrin
gen. kon hil worden opgevangen of ln
tegenaanvallen worden teruggeworpen.
Aan het oostelijk front zijn door
troepen van het leger In October 4329,
Ie JAARGANG No. 259
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en edministratre: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN, 2 Nov. Het. Interna
tionale Informationsbüro meldt uit
Nederland:
In de slag om de monding van de
gen aan te voeren. Hierbij leden zij
zware verliezen, daar het haven
hoofd nog steeds onder het vuur van
de zware Duitse batterijen ligt.
Deze batterijen zetten hun activi
teit vaak slechts met geïmproviseerde
hulpmiddelen voort. Zo heeft een
Duitse batterij vastberaden een ver
nielde kanonloop afgesneden en ls
'olijven voortschleten met de verkorte
loop. zolang er nog munitie was Dank
zij deze voorbeeldige en offervaardige
maatregelen leed de vijand ook ver-
„Gelukkig hij, die zonder schuld betaalt, is het thans stellig niet in
en fout de reinheid van de kinder- het onzekere. Het voorvoelt ook pijn-
ziel behoudt", zo ongeveer heeft lijk, dat die prijs nog lang niet ten
Schiller eens gedicht. In deze dagen, volle betaald werd. Maar welke zijn
nu vooral „bevrijders" en adspirant- dan de waarden, die tegen dit ma-
bevrijders ijverig de schuldvraag teloze leed opwegen? De Nederlandse
hanteren, zullen reine kinderzielen regering in Londen verenigt ze in
wel met een kaarsje gezocht moeten het begrip „vrijheid" en het Neder-
worden. Het is echter niet het be- landse volk, dat dichter dan zijn.
langrijkste. na te gaan, of veel men- uitgeweken regering bij de realiteit
sen wellicht vele en menselijke fou- der bezetting leefde, juicht...?
ten (maakten. Het is opmerkelijker, Laat ons er niet over in twijfel
dat mensen ter ene zijde met zo zijn: elke militaire bezetting, ook de
veel nadruk naar schuld aan de redelijkste en soepelste, blijft voor
andere zijde zoeken, dat zij her- een volk met karakter een pijnlijke
inneren aan. dien klassieken inbre- ervaring. Maar laten wij ook nuch-
ker, die „houdt den dief!" riep om ter erkennen, dat zelfs deze pijnlijke
de aandacht van zichzelf af te lei- ervaring overdreven kan worden,
den. Wij hebben heel wat gejammerd en
Heel de ellende van het oorlogsge- geklaagd in deze bezettingstijd. We
beuren is thans over ons land en hadden er soms zelfs reden toe. Hoe
over ons volk gekomen. De bliksem- goed de meesten het desondanks nog
oorlog, die velen verwachtten, bleek altijd hadden, ervaren we eerst thans
een illusie de bliksembevrijding, in het aange: 'H van de „bevrij-
waarop zovele gehoopt hadden, ding". Vele ma^-en moesten van
werd een waanvoorstelling. Nog in huis, maar dat nuis zelf en wat het
de afgelopen zomer bracht in ons voor hun gezinnen betekende, scheen
kleine vacantiehotel ergens tussen onbedreigd.
Wageningen en Arnhem de aange- Vele beperkingen waren ons opge-
kondigde vermindering van hot ta^ Jeed. maar voor hongersnood bicven
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 31 Oct. Hét. opperbevel
der weermacht maakt bekend:
Onder de indruk van de doeltref
fende afweer van ónze garnizoenen
heeft de vijand gisteren noch op de
vesting Duinkerken 'noch op ons
bruggenhoofd ten noordoosten van
Brugge zijn aanvallen voortgezet. In
zware gevechten hebben zich onze tot
dusver op Zuid-Beveland vechtende
troepen naar Walcheren teruggetrok
ken. Canadezen, die de toegang naar
Walcheren wilden forceren, werden
door geconcentreerd vuur uiteenge
slagen. In de slag in Noord-Brabant
hee'ft de vijand zijn tankformaties
vooral tussen Roosendaal en Breda
en ten oosten van Oosterhout tot
sterke doorbraakpogingen geconcen
treerd. In verbitterde afweer hebben
onze fel strijdende troepen alle
pogingen om hun front open te splij
ten verijdeld en hebben zijde op
dringende vijandelijke divisies aan
voorbereide bruggenhoofdstellingen
ten zuiden van de Beneden Maas in
het mondingsgebied tot staan ge
bracht. Eigen aanvalsacties ten zuid
oosten van Helmond leidden tot ver
betering van stellinf^n. Vijandelijke
tegenaanvallen zijn mislukt. Bij deze
gevechten werden in drie dagen tijds
85 vijandelijke tanks stukgeschoten.
In de bossen tussen de Boven Meur-
the en Mortagne werd ook gisteren
verbitterd gestreden De steeds weer
aanvallende Amerikanen kwamen
slechts weinig voorbij hun uitgangs
stellingen. Een eigen aanval ten oosten
ran Remircmont botste op aanvallende
Amerikaanse bataillons
Londen lag weer onder het vuur van
de VI.
In Midden-ItaliÖ viel de vijand ln de
westelijke froQtsector tevergeefs het
gebied van .Castel Nuovo aan. Taal
verzet van onze troepen deed ook ten
zuidwesten van Vergato de vijande
lijke aanvallen mislukken. Na krach
tige artlllerievoorbereldlug konden
Britse formaties ten noorden van Mel-
dona de overgang over de Ronco for
ceren.
Onze steunpuntgarnizoenen, die ook
na de ontruiming van Griekenland op
enige eilanden in de Egeïsche Zee wer
den achtergelaten, zijn op Milos en
Plskopl in strijd gewikkeld met ge
lande vijandelijke strijdkrachten.
Op de Balkan werden Bulgaarse aan
vallen op onze stellingen ten oosten
van het Wardardal afgeslagen. Ook bij
Prlstlna en aan de westelijke Morawa
ls de toestand, ondanks onverpoosde
bolsjewistische druk. niet belangrijk
gewijzigd.
Tussen Donau en Beneden Thelss
dringt de vijand met vers aangevoerde
formaties ln de richting van Kecske
met op. Duitse en Hongaarse slagvlieg-
tulgen ondernamen doeltreffende aan-
vallèn op de vijandelijke aanvalssplt-
sen. Luchtdoelartillerie van de lucht
macht vernietigde daar gisteren twin
tig tanks. Bfj Ungvar drongen onze
tegenaanvallen den in een sector bin
nengedrongen vijand op een nauw ge
bied tezamen
In de oostelijke Beskiden leed de
vijand bij vergeefse aanvallen opnieuw
zware verliezen Volgens voorlopige tel
lingen werden sinds de 26e October in
De zon gaat heden onder om 17.11
er orgen op om 7.37 uur.
Taan onder 8.18 cn op 18.14 uur.
L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov.. E.K. 23
Nov.
BERLIJN, 31 Oct. De Duitse
divisies in het Nederlandse gebied
ten zuiden van de Maas voltrekken,
naar de militaire woordvoerder der
Wilhelmstrasse heden heeft ver
klaard. een systematische, zeer lang
zame distanciëringsbeweging in noor
delijke richting naar de benedenloop
van de Waal. Zij volgen daarbij een
taaie tactiek, zoals generaal-veld-
maarschalk Kesselring die in Italië
heeft toegepast. In vertragende
tegenstand, met gebruikmaking van
Jiet door talrijke wateren doorsneden
terrein en van de inundaties brengen
de Duitsers de divisies van Montgo
mery zeer zware verliezen aan men
sen en materiaal toe. Binnen het be
stek van de distanciëringsbeweging
hebben de Duitsers de stad Breda
ontruimd, die tengevolge van de
voortdurende Britse artilleriebeschie
ting in brand staat.
de gevechten tegen het Slowaakse
bendencentrum AltschlNeusclil meer
dan 10,000 gevangenen gemaakt en
meer dan 100 stukken geschut van
allerlei kaliber alsmede 600 vracht
auto's en één pantsertreln buitge
maakt. Bovendien Adelen onoverzien
bare hoeveelheden wapens en oorlogs
tuig in onzè handen. De zuivering van
het gebied van de resterende troepen
der onder bolsjewistische leiding
staande opstandelingen duurt voort.
Aan de Naref hebben dè bolsjewie
ken aan weerszijden van Ostenburg
huil aanvallen hervat, doch konden
geen noemenswaardige resultaten be
reiken. In de veertien dagen durende
slag in het grensgebied van Oost-
Pruisen hebben dc onder het opper-
Sivel van den generaal der infanterie
ossbach staande formaties de grote
Sowjet-Russische aanvallen tot staan
gebracht en den vijand onder zeer
zware verliezen verslagen.
Meer dan 35 divisies Infanterie en
talrijke tankformaties strandden op de
taaie wil tot verzet en de vastberaden
tegenaanvallen van onze divisies als
mede op het voorbeeldige optreden
van de Duitse Volkssturm. Ook de ver
liezen aan materiaal van de bolsjewie
ken zijn zwaar. In de tijd van 16 tot
28 October werden daar 1066 tanks.
330 stukken geschut en 43 vliegtuigen
door troepen van het leger vernietigd
of buitgemaakt. Vliegende formaties,
en luchtdoelartlllerie van cén lucht
vloot onder bevel van den kol.-gencraal
Rltter Von Grein, schoten ln het Oost-
Pruisische gevechtsgebied ln dezelfde
tijd 264 bolsjewistische vliegtuigen om
laag en vernietigden 189 tanks.
In Koerland heeft de vijand ten
zuidoosten van Llbau en ln het gebied
van Autz zijn grote aanvallen ln ver
sterkte omvang voortgezet Na zwaré
strijd werden de doorbraakpogingen"
der bolsjewieken verijdeld, waarbij 111
vijandelijke tanks ternietlgd werden.
Vijandelijke terreurvllegers vielen
overdag Hamburg, Munster. Hamra en
het Rijnlandse gebied aan. des nachts
Keulen Bovendien was ln de afgelopen
nacht de rijkshoofdstad het doel van
snelle Britse vliegtuigen.
In de Yangste-delta ls een schip
vergaan, waardoor ruim duizend pas
sagiers zijn verdronken
De aartsbisschop van Canter
bury, Temple, ls overleden. Ziin stof
felijk overschot wordt gecremeerd.
Waarschijnlijk zal hij worden opge
volgd door dr. Cyrlll Garbett. den
aartsbisschop van York. die kort geile
den een.bezcek heeft eebracht aan de
Sowjet-Ünie en Amerika.
Ie JAARGANG No. 257
WOENSDAG I NOVEMBER 1944
Uitgave: N.V, De Arbeiderspers Bureaux voor redactie èn administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN, 31 Oct. Met betrek
king tot de strijd aan het westelijke
front meldt het Interinf, dat in het
bruggenhoofd aan de Schelde ten
noorden van Brugge, in het verloop
van de vorige dag wteer zware gevech
ten zijn ontstaan. De Duitse troepen
wisten zich hier evenwel'tegen nume
riek veel sterkere Canadese formaties
te handhaven. Bijzonder verbitterd
werd in de omgeving van Sluis ge
streden, De zware Duitse batterijen
in het gebied van Vlissingen, die nog
steeds de toegang tot de haven van
Antwerpen versperren, hebben de
Canadese stellingen in het gebied van
Breskens hevig bestookt. Daar de toe
gang tot het eiland Walcheren bui
tengewoon smal is, waren de Cana
dezen gedwongen bij het bruggen
hoofd op het westelijk deel van Zuid-
Bcveland sterke formaties te concen
treren. Deze gevechtsgroepen liggen
dag en nacht onder het vernietigende
vuur der Duitse af weer wapens.
Aan het Maasfront, ln de streek tus
sen Roosendaal en Breda alsmede ten
noorden van Oosterhout duurde de
druk der Canadese aanvalsformatles
voort. De aanvallen van het tweede
Britse leger op de rechtervleugel van
d'lt front, bij Den Bosch, zijn als ge
volg van de door den vijand geleden
verliezen belangrijk in kracht afgeno
men. Ten noorden van Breda probeer
den de Canadezen or.der de bescher
ming van een nevölgordijn hun tanks
ln de strijd te brengen. Deze bleven
echter voor een tankversperring steken,
waarna pioniers en grenadiers van de
over het terrein hangende nevel ge
bruik maakten om met nieuwe pant
ser bestrijdingsmiddelen achttien tanks
bulten gevecht té stellen.
Op de lange oostelijke flank ten
Zuid-oosten van Helmond wisten de
Duitse troepen" door een thans reeds
vier dagen purende, plaatselijk be
grensde, aanvalsonderneming, hun
stellingen aanzienlijk te verbeteren.
Alle gestelde doelen werden ondanks
de vertwijfelde tegenstand der Anglo-
Amerikaanse troepen, bereikt," terwijl
verscheidene door de Britten bezette
dorpen werden heroverd.
In het vestinggebied van Lorient on^
dernamen de Duitse troepen met suc
ces een aanval ter verbetering van hun
stellingen. Het gelukte den Dultsen
formaties de vijandelijke hoofdverde
digingslinie te doorbreken en op te rol
len Het binnen deze linie liggende
dorpje St Helene werd van vijanden
gezuiverd.
In de Westelijke uitlopers van de
Woudkarpaten ls het initiatief op de
Duitse troepen overgegaan. De Duitse
aanval werd tot Juist ten Westen van
Ungvar voortgezet.
Aau het Narefbruggenhoofd hebben
de Duitse troepen op de eerste dag
van het nieuwe Sowjet-Husslsche of
fensief alle aanvallen afgeslagen.
Kleine penetraties ter weerszijden van
Poltusk werden vóór de avond weer
opgeheven. De dubbele slag ln Koer
land nam gisteren als gevolg van het
ongewoon grote verbruik van munitie
en de voortdurende bomaanvallen, ge
weldige afmetlfigen aan. Ten Oosten
van Prekuln, waar de bolsjewieken
zonder ophouden stormliepen, gren
delden de Duitse troepen twee grote
penetraties af. Ten Westen van Autz
bleven alle vijandelijke aanvallen ste
ken.
Van het Italiaanse front meldt In
terinf. dat. nadat een verbetering in
het weer ls Ingetreden, voor de eerste
keer wederom grote gevechten in het
Serchlodal bij Barga zijn ontbrand. In
de Adrlatische sector, waar de Britten
onder zware verliezen twee hoogten
konden bezetten, zijn Duitse forma
ties tot een tegenaanval overgegaan.
Zij slaagden erin. het penetratlegebied
in verbitterde gevechten te vernau-
Churchill over het einde
de oorlog
van
STOCKHOLM, 31 Oct. Naar
Reuter meldt, heeft Churchill Dins
dag in het Lagerhuis verklaard, een
einde van de oorlog in Europa voor
het einde van het voorjaar of zelfs
voor het begin van de zomer niet te
kunnen voorspellen en nog minder te
kunnen garanderen.
Churchill, die de wet tot verlenging
van de huidige parlcmertfsperiode ln
tweede lezing indiende, zclde van
mening te zijn, dat* coalitieregering
in Engeland niet mag wordeu verbro
ken. voordat de vijand ls ineengestort.
De kans is niet waarschijnlijk, dat er
algemene verkiezingen kunnerï gehou
den worden binnen zeven, of negen
Ï.iaanden. Alleen op de basis van mill-
alre redenen ls het niet raadzaam aan
te nemen, dat minder dan achttien
maanden na afloop van de oorlog in
Europa nodig zullen zijn voor de
„definitieve vernietiging van de Japan
se wil of van de Japanse capaciteit om
door te vechten".
DEN HAAG. 1 Nov. De aid.
wachtgeldregelingen van het dep. van
Sociale Zaken ls gevestigd te Den
Haag, Emmapark 2. Bureau-uren: op
werkdagen (behalve Zaterdag) van
8.3012 uur en van 1 304 uur Tele
foonaansluitingen: mr H. J. Morren
723831. J. A C. Kersten 723832. Inlich
tingen: 723830.
Vooral inw het voorjaar vulden
we. a?n de binnenrand der dui
nen, een wonderlijk-lekkere, eetbare
zwam. de morielje. Hij ziet er niet
erg appetijtelijk uit, toegegeven. Op
de lichte steel staat een donkere, ge
rimpelde. verfomfaaide hoed. Maar
wie de morielje eenmaal at, weet.
dat dat uiterlijk maar schijn is.
Volgens de legende is de morielje
evenwel op een gruwelijke manier
ontstaan, en als je dat gelooft, eet je
van je leven geen morielje meer...
Wat toch is het geval? Op een
kwade dag wandelde de duivel over
de aarde. Hij had een buitengewoon
kwade bui. Misschien was hem juist
een zieltje door
de neus geboord,
misschien waren
er slechte berich
ten uit de hel. in
ieder geval, hij
was boos.
Toen kwam hij een oud. gerimpeld
wijfje tegen een eente lelijkerd,
misschien wèl een heks. maar in
ieder geval een heks. die niet in de
gunst van den duivel stond. Want
Joosje Pek greep het oude wijf beet
en sneed haar wreedaardig in vier
stukken...
De stukken smeet hij her en der
door het bos en de volgende morgen
waren daar paddenstoelen uit ge
groeid, met gerimpelde, verfomfaaide
hoeden, precies het vel van dat oude
wijfje. Zie daar het ontstaan der mo-
rieljes. Geen wonder, dat onze voor
vaderen geen morieljes aten...
Er zouden nog veel meer voorbeel-
aan te halen zijn van de angst die
de middeleeuwers voor de padden
stoelen hadden, er zijn nog veel meer
vreemde legenden daaruit ontstaan.
Laten wij het hierbij. Want die
angst is nog niet geheel verdwenen.
Er zijn nog vele,- vele mensen, vooral
stedelingen, die doodsbenauwd zijn
als hun kinderen buiten padden
stoelen plukken. Zij denken, dat. de
arme bloedjes op slag dood blijven.
En zo erg is het toch niet. Er is
geen zwam in ons land die zó ver
giftig is. Er zijn wel soorten, die bij
gebruik dodelijk zijn. maar ook hun
aantal is beperkt. Niemand behoeft
zich door angst te laten weerhouden
om deze schone verschijningen in het
herfstbos beter te leren keepen.
Is het besef tot u doorgedron
gen, dat ons gehele volk bij bom
aanvallen een gevechtsorgani
satie moet zijn, die weet wat
haar de dóen staat en beschik
king heeft over van tevoren ge
reedgemaakte verdedigingsmidde
len?
(Voorlichtingsactie hoofd
inspectie luchtbescherming)
AMSTERDAM. 31 Oct. Eens
lagen Oostinje-vaarders soms weken
te wachten op de rede van, Texel vóór
zij met hun rijke vracht door kon
den zeilen naar Amsterdam. Als ze
dan op Het Y voor de wal kwamen,
liepen de kooplui en de burgemeester
uit om de schepen te begroeten. Maar
niet blij der kunnen zij verwelkomd
zijn dan Dinsdag 31 October 1944 het
bescheiden scheepje „De Vlijt" met
schipper J. C. Baays en D. Hemel
rijk, door gemeentebestuur en jour
nalisten. Zij brachten als een ge
schenk aan heel Amsterdam, wat de
burgers en boeren van Texel uit.
eigen voorraad of oogst hebben afge
staan voor de noodlijdende hoofdstad.
Veertien,dagen geleden namen de
heer Moerbeek en burgemeester Rijk
de Vries het initiatief om voor een
grote stad. die het nodig had, iets
bijeen te brengen. Eerst werd ge
dacht aan Arnhem. Maar toen de
burgemeester van Apeldoorn mede
deelde, dat. voor de Arnhemmers al
daar op een andere wijze werd ge
zorgd en dat Texel beter Amsterdam
kon helpen, werd „De Vlijt" bevracht
voor Amsterdam.
Met: 75 ton aardappelen, 16 ton
groenten, 6 ton meel. 21 ton erwten
en bonen, 350 kilo schapenvlees, 350
kilo diversen (o.a. grutterswaren) en
300 liter olie vdn Texcls koolzaad.
Dit alles was het resultaat van een
eenvoudige oproep in de Texelse
krant van Zaterdag 21 October,
waarin gezegd werd:
„Wat Texel met zijn 9000 inwoners
voor een stad met een honderdvoud
daarvan kan doen, is betrekkelijk
weinig, maar wij zijn er zeker van,
dat het voorbeeld van ons eiland
andere plattelandsgemeenten tot na
volging zal bewegen; mogelijk heeft
men daar met een dergelijke actie
ook reeds een begin gemaakt."
..De Vlijt" werd voor de wal ln Am
sterdam officieus begroet door honge
rige Amsterdammers .en officieel door
wethouder dr. Strak, die burgemeester
Rijk de Vries hartelllk dankte vooi*
het Initiatief en de gave en die de
hoop uitsprak, dat niet alleen Amster
dam. maar ook andere steden wellicht
DEN HAAG. 31 Oct. Met Ingang
van 31 October geeft elk der vóór-
ingeleverde bonden 1-68. 2-68. 3-68 en
4-68 ln de provincies Noord-Holland.
Zuid-Holland en Utrecht recht op
250 gram zout.
De winkelier, bij wlen men zijn bon
nen heeft Ingeleverd dient zo spoedig
mogelijk tot aflevering van het zout
over te gaan.
Honden- en kattenbrood
DEN HAAG, 31 Oct. van 1 t.m.
30 November wordt op bon nr. 12 van
de distributiekaart voor hondenbrood
dezelfde hoeveelheid hondenbrood be
schikbaar gesteld als op de bon voor
de afgelopen periode. Voor bon nr. 12
van do distributiekaart voor katten
brood (groep k) wordt voor de maand
November anderhalf kg. kattenbrood
beschikbaar gesteld. Na 30 November
Ls bon nr. 12 van belde distributie
kaarten ongeldia.
ln de toekomst nog eens zo gul zullen
worden geholpen De Geneeskundige
en Gezondheidsdienst en Sociale Za
ken zullen de geschonken levensmid
delen verdelen over de mensen, die ze
het hardst nodig hebben cn die er
bulten hun bonnen over zullen kun
nen beschikken.
Burgemeester Rllk de Vries legde er
ln een kort woord de nadruk op. dat
alle gezindten op Texel en alle bur
gers van hoog tot laag aan do gaven
hebben bijgedragen. Alles ls gegeven',
gratis vervoerd, het meel gratis gema
len en de schipper heeft gratis geva
ren met ervoor een gratis-sleepboot,
„die onbekend wenst te blLlven".
En hij eindigde: „Misschien wordt
ons voorbeeld ook nog door anderen
gevolgd en wij zelf willen dit. nu het
zo dankbaar en nuttig aanvaard ls.
ook nog eens zien te herhalen."
Texel gaf een prachtig voorbeeld, wie
volgt?
DEN HAAG. 31 Oct. Zaterdag
middag hebben Engelse en Ameri
kaanse bommenwerpers een hevige
aanval gedaan op verschillende delen
van een slad in het Oosten van het
land. Bij dit bombardement zijn
woonwijken zwaar getroffen. Meer
dan 50 hulzen werden verwoest, meer
nog zijn beschadigd.' Het aantal
doden bedroeg Maandagmorgen 30.
nog 3 personen worden vermist. Het
aantal gewonden bedroeg 12 tot 14.
De brandweer was geruime tijd in
acf'e met de blussing van vier bran
den, Luchtbescherming, technische
noodhulp en andere diensten verleen
den onvermoeibaar hulp. De slacht
offers zijn Dinsdagmiddag op de Al
gemene Begraafplaats ter aarde be
steld.
H. J. Kenther begraven
AMSTERDAM, 31 October. Een
kleine kring familieleden, oud-collega's,
leden van het technisch personeel en
aDdere vrienden schaarden zich Maan
dagmiddag op de Nieuwe Oostcr-
begraafplaats te Amsterdam om de
groeve, die tot rustplaats werd be
stemd van het stoffelilk overschot van
H. J. Kentheï. den oud-redacteur van
..Het Volk" die nauw met Troelstra
heeft samengewerkt ln diens Utrechtse
Jaren en later.
Vrienden, die bil dit afscheid de ge
voelens van de acntcrbl II venden onder
woorden brachten, roemden den over
ledene als een strijder, die voortgeko
men uit een omgeving van arbeiden :e
mensen, m leven ln dienst stelde
van de vei ing der ncoddruftigen.
Kenthers T agedachfenls zal dcor
velen, dlc ê*h aan hem verplicht
weten, ln ere worden gehouden.
DEN HAAG. 1 Nov. De bureau's
van het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten te Den Haag zijn
met Ingang van 4 November a.s. des
Zaterdags gesloten.
^ïTtcteur H. J Kerkrueeaiei. ttu».
»um, hoofdredacteur Hendrik Llndt.
Amsterdam plv hoofdredacteur r a.
h. de Haas vbd Dorsser Haarlem;
alnnenland J v Grieken illu6trnu»
m opmaak R Kampstra volkscul
tuur en kunst M Wolters. muziek;
G K Kroy sport J J Llber. adver
tenties A fcL Lammere, allen te Am
sterdam k LIJ
torpedoboot tot zinken gebracht en
een tweede beschadigd.
Sinds bijna twee maanden trachtep
de Amerikanen en hun Franse hulp
troepen door ons iront ln het westen
oer Vogezen heen te stoten. Ook gis
teren vielen zij concentrisch aan ten
noorden van. Baccarat en ten oosten
van Rambersvillers, ten einde een
vooruitspringende stellingbocht uit ons
front wtg te breken. Met krachtig ge
bruik van tanks gelukte het Franse
troepen ln Baccarat binnen te dringen.
Lij verloren daarbij echter door onze
vastberaden alweer volgens voorlopige
berichten tanks en gepantserde ver
kenningswagens. In de oossen ten oos
ten van Rambersvillers bleven de
Vijandelijke aanvallen steken. Ook de
in het penetratlegebied ten westen van
Si. Die aanvallende Amerikanen wer
den aigesiagen.
riet garnizoen van de vesting Lorient
heelt vijandelijke aanvallen uiteenge
slagen en .door tegenaanvallen zijn
voorterrein verbreed tot voorbij de
stad Ste Héléne naar het noorden en
naar het oosten. Het maakte daarbij
gevangenen en een aanzienlijke bult.
Italiaanse alpinl hebben ln midden-
Italiè een penetratie ln het gebied van
Gastel Nuovo opgeheven en bij een
succesvolle stoottroepactie talrijke
Biazhlanen als gevangenen blnnenge-
braent. Ten westen van Imola ls de
vijand uit een belangrijk heuvel ter
rein geworpen.' Britse aanvallen ten
noordoosten van Forll bleven reeds ln
het vuur van onze voorposten stuiten.
Binnen het bestek van onze dlstan-
cltrlngsoewegingen op de Balkan werd
Salonlkl, .zonder hinder van vijancie-
hjxe zijde, ontruimd. In de belde
hooidgevechtsgebieden - Pristina en
Kialjewo zijn talrijke Bulgaarse en
bolsjewistische aanvallen gestrand.
Tegenover onze tegenaanvallen verlie
ten Bulgaarse formaties ln allerijl het
gevechtsterrein en lieten een bergbat-
terlj in onze handen achter. In Kroatië
werd het gebied tussen de middenloop
van de Drave en de Save door Kroati
sche formaties van benden gezuiverd.
De zon gaat lieden onder om 17.09
en morgen op om 7.39 uur.
Maan onder 9.40 en op 18.47 uur.
L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov., E.K. 23
Nov., V.M. 30 Nov.
van Ivalo aanviel, werd uiteengeslagen.
Britse terreurvllegers hebben over
dag bommen geworpen op Rijnlands
gebied en des nachts Keulen en Ham
burg aangevallen.
BERLIJN. 31 Oct. In politieke
kringen verklaart men ten aanzien
van de rede. door Churchill Dinsdag
in het Lagerhuis gehouden.
Met zijn verklaring, dat een poli
tieke reactie ln Duitsland niet te ver
wachten valt, bevestigt Churchill, dat
men thans ook ln het vijandelijke
buitenland begint ln te zien hoe
sterk de nationale eenheid ln het
Duitse rijk ls. die door de gebeurte
nissen van de 20ste JulL nog aan
kracht heeft gewonnen.
Zeer opmerkelijk acht men te Ber
lijn de wijziging in Churchill's voor
spellingen omtrent het einde van de
oorlog. Het ls nog niet zo lang ge
leden dat hij op zeer korte termijn
de zogenaamde aanstaande ineenstor
ting van Duitsland voorspelde. Kerst
mis ls wel een der laatste termijnen
geweest. Thans moet hij deze voor
spellingen belangrijk herzien en ter
mijnen noemen, die in de kringen,
welke hem vroeger geloofd hebben,
waarschijnlijk grote teleurstelling zul
len veroorzaken. Doelt Churchill zal
zich, zo verklaart men te Berlijn, op
nieuw verrekenen. Het zal nog blij
ken. wie in de Jaren 1944 en 1945
Ineen zullen storten: Duitsland en
Japan of de Anglo-Amerikaanse In
dringers op het vasteland.
Het valt ook op. zo verklaart men
tenslotte in de Rijkshoofdstad, hoe
duidelijk Churchill thans de weer
standskracht van het Duitse leger toe
geeft. Zijn verklaringen bewijzen ver
der. dat de DLiitse berekening der ra-
vitalllerlngsmoellljkheden van den
vijand van" de aanvang af Juist ge
weest ls.
De Britse minister van buiten
landse zaken, Anthony Eden. Is m
Rome aangekomen. Hij bracht een be
zoek aan generaal Alexander aan het
front.
CV^IIiCi UC OlILV> ricmtflg
van het economische leven een
stroom van dagelijkse problemen,
waarmee de plaatselijke kantoren en
de kringkantoren van het Arbeids
front handen vol werk hebben.
Daarbij nemen de vragen over loon-
en ontslagkwesties wel de belangrijkste
olaats ln. Reeds de eerste v/eek, waar
in het ontslagvraagstuk aan de orde
kwam, kreeg het Arbeidsfront er bij
het Departement van Sociale Zaken
een aantal maatregelen door, die sinds
dien de basis vormen, waarop ontslag
wordt tegengegaan en de werkgever
wordt gestuwd ln de richting van een
wachtgeldregeling.
Met talloze moeilijkheden, die des
ondanks blijven bestaan en die tel
kens, wanneer een regeling behoorlijk
schijnt te zullen gaan werken, door
nieuwe complicaties ln versterkte mate
rijzen, houdt het Arbeidsfront zich
dagelijks bezig. Het behoeft dafi ook
niet te verwonderen, dat b.v. alleen in
Amsterdam gemiddeld per dag een
honderdtal vragenstellers de nodige
Inlichtingen krügen over de wegen,
die open staan, om zich tegen onver
antwoord ontslag te beschermen.
Oak de sociale voormannen, die vrij
wel allen hun functie ln het bedrijf
normaal bleven uitoefenen, doen voor
treffelijk werk en vormen mede een
machtige steunpilaar, waardoor het
Arbeidsfront zijn grote taak, ook in
deze moeilijke maanden, binnen de
grenzen van het mogelHke kan blijven
vervullen. Juist ln een tl ld van crisis
als deze, ls het goed functlonnererl
van het Arbeidsfront een levensbelang
voor ons volk.
De door de overheid ontworpen
regelingen dringen uit de aard van
de zaak pas geleidelijk door naar de
uitvoerende organeij en dit wreekt
zich op het ogenblik temeer, omdat de
situatie zich tengevolge van weer
machtsmaatregelen soms met de dag
wijzigt. Ook moet het Arbeidsfront,
dat de realiteit ziet, zoals die zich
aan den arbeider opdringt, steeds met
nieuwe voorstellen bij de Overheid
komen om de gapingen, die ontstaan
tussen het zoeken en krijgen van
-echt te overbruggen en de harde kan
ten. die,aan bepaalde regelingen kle
ven. te verzachten en zelfs dan blij
ven er nog klippen, die ook het Ar
beidsfront niet altijd vermag te om
zeilen.
Het is Intussen verheugend te zien.
Nieuwe Roemeense regering
BERN, 1 Nov. United Press meldt
uit Boekarest, dat Sanatescoe, die tot-
dusver Roemeens minister-president
was, een nieuwe regering heeft ge
vormd. Deze bestaat uit vier liberalen,
vijf natlonaal-Zaranisten en zes leden
van het ibgeuaamde democratische
front, d.w.z. de communistische orga
nisatie. Onder hen bevindt zich de
communistenleider Patrascanoe, die
door zijn aftreden de crisis der eerste
regering-Sanatescoe heeft veroorzaakt.
Met zes ministers zijn de communisten
thans het sterkst ln de regering ver
tegenwoordigd.
Manloe en Bratlanoe, de leiders der
natlonaal-Zaranisten en liberalen, kon
den geen belangrijke posities verkrij
gen, doch moesten zich tevreden stel
len met de functies van minister zon
der portefeuille.
Het ontslag van Stillwell
BERLIJN, 1 Nov. Het terugroepen
van den Amerlkaansen generaal Still
well uit China, heeft president Roose
velt aanleiding gegeven tot het afleg
gen van een verklaring ln de perscon
ferentie. volgens welke Stillwell om per
soonlijke meningsverschillen met de
regering te Tsjoengklng Ls teruggeroe
pen. Uitdrukkelijk verklaarde Roose
velt, dat deze feiten geen politieke
achtergrond hebben.
Reuter meldt daarentegen uit
Tsjoengklng. dat Stillwell zich te zeer
gemengd heeft ln binnenlandse Chine
se aangelegenheden van Tsjoengklng
en gestreefd heeft naar een overeen
stemming tussen het regime van
Tsjoengklng en de communistische be
weging. Tsjang Kal SJek was daar ver
toornd over en heeft voorgesteld, dat
Stillwell zou worden teruggeroepen.
U steekt toch de handen uit de
mouwen, wanneer u zelf niet ge
troffen is en uw huis niet be
schadigd? U helpt toch uw mede
mens?
(Voorlichtingsactie hoofdinspectie
luchtbescherming)
urrat.1 - Ha I.v vrr *aï»gcaijAö
door. Het is een ongekende tijd.
Er zijn krap aardappels. Warm-
eten een halve liter, nauwelijks
één bord, per dag. Maar op elke
hoek van de Leidse straat kunt
u zoveel clandestiene druiven
kopen als u wilt, o medelijdende
Texelaar, ƒ2.50 tot 3.per
pond. Appels, dito, ze komen er
ook' mee aan de deur. Voor paling
moet u in de Jordaan zijn. Hele
vette fijne, 20.— per pond.
Naar het gewicht moet u niet
precies kijken, want ze worden
op elke hoek van de Jordaan en
de Haarlemmerstraat uit de hand
verkocht. In de deftige buurten
komen ze met boter van 40.
per pond langs de deur. En heel
de Nieuwendijk, die zich daar
slingert als een gordel als sma
ragd langs de evenaar van on
tucht en dofboemboemende café-
chantants met slagwerk en har
monica's. staat mannetje aan
mannetje vol met Chineesjes en
vrouwen met blikjes en óveral
kunt u rolletjes pepermunt, repen
chocola en nougat en bij ont
stentenis van chocola thans
vooral stroopbollen kopen. Dat is
een soort eigengeknoeide bonbons
van een kwartje per stuk. De
rolletjês kosten ƒ2.50
De stroopbollen wil ik niemand
aandoen, maar toen ik van het
Texelse schip terugkwam dacht
ik: misschien hebben ze in Texel
dit Jaar geen druiven en zou
„hongerend" Amsterdam, dat,
voorzover het per dag en per
hoofd ƒ100 kan stukslaan, nog
alles in overvloed heeft, niet eens
één deg de clandestiene druiven
en paling en appels en pepermunt
van de straat kunnen vegen en
alles in een schip laden als tegen-
gesohenk voor goedgeefs Texel?
TIJL.
Behalve de burgerwachten ls ln
Finland ook de bekende Lotta-organi-
satle ontbonden.
Sianuspunteh taai stand te noucien.
Verbitterde gevechten ran man tegen
man ontstonden vooral bij het fort
Hazegras. waarvan de bezetting zich
tot de laatste kogel en de laatste
granaat verdedigde. Het ln het Wes
telijke gedeelte van Zuid-Beveland
door de Dujfcie troepen gevormde
bruggenhoofd werd ln de loop van
de dag teruggenomen, nadat de voor
bereidingen tot het doen springen van
de verblndlngsdam tussen Zuld-
Beveland en Walcheren met alle gron
digheid waren getroffen. Het opblazen
Noorwegen en de
bolsjewieken
STOCKHOLM. 1 Nov „Stock-
holms Tidnlngen" schrijft, dat het ver
blijf van den uitgeweken Noorse minis
ter Lie, die zich op uitnodiging van
den Zweedsen minister van Buiten
landse Zaken, Guenther, naar Stock
holm heeft begeven, waarschijnlijk ge
ruime tijd zal duren. Het ls gebleken,
dat er zoveel vraagstukken te bespre
ken zijn, dat het einde der besprekin
gen in geen geval ln de loop van deze
week verwacht kan worden.
Volgens de „Dagens Nyheter" acht
men het in Noorse kringen te Stock
holm niet uitgesloten, dat Lie ook een
bezoek aan Moscou zal brengen. Ook
„Svenska Morgonbladet" acht dit
waarschijnlijk en ziet verband met het
verblijf te Stockholm van den Noorsen
gezant te Moscou, Andword. Andword
had zich met de medewerkers van
Churchill van Moscou naar Londen be
geven en verblijft thans op de terug
reis naar de Sowjet-Unle ln dé Zweedse
hoofdstad, waar hij besprekingen heeft
gehad met Lie.
Oliekwestie brengt Iraanse
regering ten val
ZURICH, 1 Nov. Uit Teheran
wordt gemeld, dat de regering van
Iran wegens haar weigering de Sow-
Jet-Unie onverwijld petroleumconces-
sies te verlenen in de Noordelijke
provincies des lands door de uit
Moscou geïnspireerde kringen tot af
treden is genoodzaakt.
den man, Adolf Hitler, die ons weder
de weg naar ons zelf deed hervinden",
aldus sprak een «-Obersturmführer
dezer dagen ln een klein stadje ln het
noorden des lands tot enige honderden
((-grenadiers van de tf-vr!jwllllgers-
brlgade Landstorm Nederland, die
stonden aangetreden om op den
Führer beëdigd te worden.
Na de plechtigheid sprak de com
mandeur, een ((-Sturmbannführer tot
hen. HIJ zelde o.a.: „Gij hebt de eed
op den Führer afgelegd, blijft trouw
aan deze eed, daardoor blijft gij trouw
aan uzelf, daardoor blijft gij ook trouw
aan uw bloed, want trouw aan dw
bloed ls de hoogste eer van een ((-
grenadler. Slechts hLl. die eer heeft,
kan sterk zijn. Met deze eed zljt gij
getreden ln de rijen van de strijders
voor Germanje."
Bombardementsaanval op
Tokio
TOKIO, 1 Nov. Na een pauze van
2} jaar heeft Tokio Woensdagmiddag
de tweede aanval van Amer.kaanse
bommenwerpers beleefd, zo meldt een
bericht uit het hoofdkwartier van het
Oostjapanse verdedlglngsleger. Ver
scheidene vijandelijke bommenwerpers
verschenen boven het gebied tussen de
steden Tokio en Yokohama. Twee bom
menwerpers slaagden er ln op een
hoogte van 6000 m. tot het oostelllke
gebied van Tokio door te dringen. ZIJ
werden echter door de Japanse afweer
afgeslagen voor zU één enkele bom
hadden kunnen neerwerpen. Eén ma
chine werd neergeschoten.
Naar „Exchange Telegraph" uit
Grenoble meldt ls generaal Dentz ln
de stedelijke gevangenis aldaar cellu
lair opgesloten De 75-Jarlge graaf
Chastent de Puysegure ia ter dood ver
oordeeld.
uiirecre ur: H. J. Kerkmeester, Bua-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A, H. Lammere, sUeo te Am»
Lterdam. K UA
