HET DAGBLAD voot lmum en omstreken Geweldige s!ag woedt van Brügge tot Den Bosch Aahval op vesting Duinkerken Ongeluk mei V1 Komend keerpunt Kwart kilo zout Berlijn over de rede van Churchill Omsingeling in Hongarije verijdeld DIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 30 Oct. Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Canadese tankstrijdkracht cn zijn na hevige artillerievoorbereiding tot de aanval overgegaan op het ooste lijk front van de vesting Duinkerken. De tijdelijk binnengedrongen vrand werd in een tegenaanval terstond teruggeworpen en leed zware ver liezen. In Nederland is de strijd tegen de vijandelijke tankformaties, zich uit strekkend van ons bruggenhoofd ten noordoosten van Brugge tot het ge bied van 's Hertogenbosch, tot een gtweldigë slag aangegroeid. In zeer dappere afweer hielden onze divisies die waren blootgesteld aan uiterst zwaar vuur op het land cn uit de lucht, stand tegen dc vijandelijke doorbraakpogingen, maar moesten inmiddels tegen de avond in sommige sectoren voor de vijandelijke over macht wijken, 's Hertogenbosch ging na verbitterde gevechten om de hui zen verloren. Bevelllglngsvaartuigen van de Duit se marine schoten voor de Nederlandse kust een Britse torpedpmotorbooi in brand. In het strijdgebied van Ramber- Villers en Mortagne bleven de Ameri kanen. na hevige artlllerlevoorberei- olng en met krachtig optreden van slagyliegtuigen, aanvallen, maar won nen slechts enkele stukken bos. Door eigen aanvallen verder zuidelijk ln het gebied van Cornimont werden onze stellingen naar het westen opgescho ven. In het westen ontstonden boven het achterwaartse strijdgebied hevige luchtgevechten tussen onze jachtvlle- gers en in aantal overmachtige vilan delijke Jaehtformatles. 14 Ahglo-Ame- rikaanse vliegtuigen werden daarbij neergeschoten. In de afgelópen nacht zetten eigen snelle gevechts- en des nachts opererende slagvllegtuigen met goed resultaat het bombardement op vijandelijke ravitailleringssteunpunten bij Aken en ln het Nederlandse ge bied voort Door endernemingen van stoottroe pen ln Mldden-Itallë werden vijande lijke steunpunten vernietigd De vij andelijke gevechtsactiviteit beperkte zloh ook gisteren tot artillerievuur en afzonderlijke vruchteloze aanvullen ten noorden, en westen van Loiano Britse troepen, die de sector vair de Ronco ten noorden van Meldola pro beerden te passeren, werden terugge worpen en leden verliezen. Tussen Donau en beneden Thelss zijn Hongaarse formaties in de strijd gewikkeld met de in verscheidene sec toren aanvallende bolsjewisten. In het gebied van Debreczen hebben Duitse, en Hongaarse troepen onder het op-' perbevel van den generaal der Infan terie Woehler en van den généraal der artillerie Fretter-Plco in gevechten van drie weken, sterke vijandelijke strijdkrachten vernietigend geslagen, en daarmede de door den vil and be oogde omsingeling van de in het zuidoostelijk deel van Hongarije staan de Duitse en Hongaarse formaties ver ijdeld. In dit grote succes hebben tankformntles onder het bevel van den generaal der pantsertroepen Tussen Asten en Weert BERLIJN. 30 Oct. Het Intern. Im'ormatiebureau meldt uit Neder land: De Duitse aanval tussen Ast^n en Weert heeft ook gisteren aanzien lijke terreinwinst opgeleverd. Het dorpje Liesel. werd stormenderhand genomen. Bij Heitrak zijn Duitse infanterie- en tankformati^s door het Eritse front gestoten en hebben dit onge'old. Voor Asten is de tegen stand sterker geworden. In het gebied van Aken kondigt de voortdurende aanvoer van gemoto riseerde formaties de sp-ed'ge voort zet tJng aan vah de grote Ameri kaanse aanval. Breith en formaties van pen lrcM- vloot or.c'er bevel van kolonel-r^nc- "al Dessloch een biizorder srndeü H"t 27e Sow iet-Russische leger, het 6e garde-pantserleger. alsmede verschei dene pantser- en cavaleriecornsen le den zware verliezen a?n mensen en materiaal. De bolsiewleken verloren verscheidene duizenden dod°n en meer dan 6600 gevangenen. Vernietigd of buitgemaakt werden 793 viiande- l'i'-p tanks en stukken storm geschut, loio kanonnen Van allerlei aard. b'Jna ?C0f> voertuigen alsmede grote hoe- 'heden andere wapens en oorlogs tuig. ^rn westen van de Do°klapis zijn cok pJsteren alle v!jande,;jke omval len In het afwervmir ineengestort. Tn de noordelijke sector .dvren de zware gevechten bij versterkt rotreden ven Sowiet-PuFsisch.v r' idkrachtan met onverminderde felheid vóórt. werbM werden 93 tanks stukgescho ten. Ten zuidoosten ven Llbau be- b-"id.en onze divisies «n een zware strijd oonleuw een volledig afweersuc- cps. Ook in het gebied van Autz bleef aan de met sterke strijdkrach ten aanvallende bolsjewieken dë be oogde doorbraak ontzegd. De bolsje wieken herhaalden hun aanvallen op het lront te land van het schiereiland Sworbe zonder resultaten te behalen. Bil aanvallen van Britse bommen- werpers öp marinesteunpunten ln Noorwegen werden volgens voorlopige berichten zes vliegtuigen neerge schoten. Amerikaanse terreurvllegers wierpen gisteren bommen op het stadsgebied van Mühchen Britse vliegtuigen vielen ln de' vroege avonduren Keulèn aan. De Anglo- Amérlkaanse vliegers bleven, verder ln scheervlucht de burgerbevolking in west- en noordwest Duitsland terrori seren. Zweden bliift neutraal. STOCKHOLM, 30 Oct. Min.- presidsnt Hansson en de minister van buitenlandse zaken Guerither hebben voor de Eerste resp. Tweede Kamer van de Zweedse rijksdag een l regeringsverklaring over Zwedens buitenlandse politieke toestand voor gelezen. Hierin wordt nadrukkelijk i vastgesteld, dat ondanks de grote I veranderingen, die in de internat io- I nale situatie zijn ontstaan. Zweden zonder enige twijfel wil vasthouden aan zijn neutrale houding. Een zo danige politiek wordt nog altijd door hel gehele Zweedse volk beschouwd -als de natuurlijke en noodzakelijke grondslag voor het behartigen van de vitale belangen des lsfnds. De Zweedse regering hoopt, zo vervolgt de verklaring, een door de oorlog on beschadigd productie-apparaat in dienst te kunnen stellen van de wederopbouw en van de internatio nale hulpverlening na de oorlog. Ie JAARGANG No. 256 DINSDAG 31 OC7C:ER 1944 Uitgave: N.V^ De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonrca.enisp..js 21 ct. per week ot ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. Achterstand der Engelse industrie STOCKHOLM. 30 Oct. Voor de modernisering van de Lancashire ka toenindustrie zullen, volgens Gampsll van Reuters handelsdlenst. in de eevsce vijl Jaren na de oorlog ongeveer 2C0 mil Hoen pond nodig zijn. SenzeKcle bedrag zal vermoedelijk ook npdig zijn voor vernieuwingen in de staalindus trie en in de kolenmijnbouw. Eo."en- dien is er in de industrie ln het al;e- meen een achterstand ontstaan in onderhoud en afschrijvingen, welke voor de laatste jaren op gemiddeld CCO mlllioen pond per jaar wordt ge raamd. Wat de woningbouw betreft, is de toestand zo ingrijpend gewijzigd, dat 4C0 tot 5C0 millioer* pond per Jaar zal moeten worden uitgegeven, tegen voor de oorlog maximaal 200 mlllioen pond. De noodzakelijke kapitaalsuit gaven zullen in de eerste na-oor!ogs- Jaren nauwelijks beneden het enorme bedrag van 1C0O tot 1200 mlllioen blij- vènt welke ten laate. van het lopende verbruik en van andere .sociale ^>jee- ten zullen moeten worden gevonden Dit zoa overeenkomen met 12 tot 15 pet. van het vermoedelijke nationale inkomen. Gampeli raamt dit op 8 mil liard pond. tegen 4604-mlllioen pond vóór de oorlog, waarvan 328 mlllioen pond of iets meer dan 6 pet. aan sp. gelden. De stijging van het natio nale Inkomen ls gedeeltelijk aan de hogere prlj>,en en gedeeltelijk aan de hogere productie toe te schrijven. Hierbij dient dan voorts nog rekening te worden gehouden'met de geweldige oorlogsschuld \£.n Engeland. Telegrammen van Führer en Szalasi BERLIJN. 29 Oct. Naar" aan leiding van het overnemen- der Hon gaarse staatsleiding door minister-pre sident Pranz Szalasi. hebben de Führer en minister-president Szalasi telegram men gewisseld, evenals de rijksminis ter van buitenlandse zaken Von Rlb- bentrop en de koninklijk Hongaarse minister van buitenlandse zaken Kemenu. waarin uitdrukking gegeven wordt aan de onverbrekelijke wapen- broederschap tussen de beide pat les. Minister-president Szalasi seinde den Führer o.m.. dat HongarUe zich bin nen het "bestek van de wereldopvatting van het driemogendheden- en ahtl- Kominternpact onvoorwaardelijk en totaal in 't gelid heeft geschaard en dat het Hongaarse leger aan de kant van den groten Duitsen wapenbroeder vol ledig en vastbesloten in dé strijd staat. Szalasi zegt den Führer uit'eigen naam en uit naam van de gehele natie dank voor de trouwe wapenbroederschap, die op 15 en 16 -October zo verheffend aan de dag trad. De Führer zegt in zijn telegram Szalasi dank voor het hem gezonden telegram en verklaart, dat ook het Duitse rijk Hongarije nooit in de steek "a! laten. Ik ben er van overtuigd, zo at de Führer verder, dar deze his- rische strijd, ondanks alle tijdelijke tegenslagen, die bij geen enkele his- arische worsteling van deze omvang >t dusver zijn uitgebleven, tenslotte toch succesvol voor ons zal blijken. De Führer eindigt met het uitspreken \in zijn beste wensen voor Szalasi en voor het Hongaarse volk. Esn Donderdagen de omgeving van Den Kaag al g&schotcn raket-pro jectiel, stortte kort na het opstijgen weer neer, waarbij he. teiecht kwam op het internaat van de Kruisvaar ders van St. Jan te Rijswijk. Twaalf jongens in1 de leeftijd van 9—13 jaar en een broeder vonden de dood hierbij. Een groot aantal kinderen werden min of meer ernstig gewond. Wapenstilstandsvoorwaarden voor Bulgarije BERLIJN. 30 Oct. Radio Moscou heeft de wapenstilstandsvoorwaarden voor Bulgarije gepubliceerd De Bul gaarse regering verplicht zich de Duit se strijdkrachten te ontwapenen en als krijgsgevangenen uit te leveren, haar v/eermacht onder Sov.uetrussisch com mando te plaatsen, haar troepen te mobiliseren en onder geallieerde con- tröle te stellen, zich terug te trekken uit Griekenland en Zuid-Slavlë, alle politieke gevangenen, die voor de ge allieerden hebben gewerkt, vrij. te laten en alle Duitse bezit als oorlogs buit uit te leveren. De Sowjetrusslsche en geallieerde strijdkrachten hebben in Bulgarije alle vrijheid van hande len. De Bulgaarse industrie wordt in dienst gesteld van de geallieerde oor logsdoeleinden. Aardappelen in de schil Hoe schaarser de aardappelen wor den. hoe meer men er op uit is. zo weinig mogelijk verloren le laten gaan. De eenvoudigste manier om zijn rant soen te vergroten, ls, de aardappelen in de schil te kokep. Bovendien ge bruikt men dan ook de beste voedings stoffen van de aardappel, die. <zoals men weet. vlak onder de schil liggen. Met de huidige aardappelen ls hét ln de schil eten zeer wel te doen. Men zet ze enige tijd in eei) emmer met water, zodat het zand. dat er aan vast kieelt. los weekt. Daarna worden ze schoongeborste"ld. gepit en doorgesne den om te zien of er zich geen aan gestoken aardappelen tussen bevinden. Men kan in de schil gekookte aard appelen met de schil eten, men kan ze echter ook op het bord pellen. Wie werkelijk economisch wil zijn, koke thans de aardappelen ln de schil en vergrote op deze wijze zijn rantsoen met een lijfde. Naar Tass uit weval meldt, is prof Hans Kruus benoemd tot com missaris van buitenlandse zaken van „Sowjet Estland". Weet gij, dat gij uw brandend huis kunt verlaten met een Jiat- gemaakte deken om het lichaam en over het hoofd en dat een nat gemaakte jas of mantel met een natie wollen muts of vilthoed de zelfde diensten kunnen ver richten? (Voorl\chtingsactie hoofd inspectie luchtbescherming.) Successen ven Japans luchlwapen TOKIO. 30 Oct. Het Japanse luchtwapen. vooral het speciale Ja panse lucht wapen, heelt op 29 Octo ber bij het eiland Lüzon een vijan delijk vlooteskader aangevallen, be staande uit vier vliegtulgmcedersche- pen en andere oorlogsbodems. Een vllegtülgmcederschip werd zwaar be schadigd en ln brand geworpen, twee oorlogsschepen van niet geïdentifi ceerd type werdén ln brand geworpen en een kruiser werd zwaar beschadigd, zodat aan bcord brand uitbrak. Meer dan 40 Grumman Jagers, een zware bommenwerper en ten reeks transportvllegtulgeif werden op het vliegveld van Dulag op de grond ver nield'. In luchtgevechten werden nog negen Grummanjagers en een toestel van het type p. 38 neergeschoten. Van Japanse zijde wordt niet bevestigd, dat de twee landlngshoofden bil Tac- lobari en Dulag zouden zijn verenigd. Roemeense olie voor de Sowjets STOCKHOLM. óO Cct. Naar Uni ted Preos meldt, heeft de Sowjet-Unle zich- uitgesproken tegen inmenging op enigerlei wijze van Engelse oi Ameri kaanse zijde in. dc Roemeense o'.le- industrle. Genoemd persagentschap deelt mede, dat de Engelse en Ameri kaanse deskundigen niet eens werden toegelaten tot het bezichtigen van de olle-lnstallatles. die zich vroeger ln Engels of Amerikaans bezit hebben be vonden. Tonny Staal jubileert DEN HAAG. 30 Oct. De heer A. J Staal viert Woensdag 1 November zijn 25-Jarig Jubileum als secretaris-pen ningmeester van de Nederlandse Voet balbond. Wie met ..Tonny" Staal niet op het Bondsbureau te doen had. trof hem toch zeker iedere Zondag op een of ander voetbalterrein, waar hij met nooit tanend enthousiasme de ver richtingen van „zijn" spelers gade sloeg. De jubilaris is ln de voetbalwereld vergrijsd, doch zijn geest is/ steeds Jong gebleven, want zoals bij zelf eens gezegd heeft voetbal Is een spel voor de Jeugd en met de Jeugd ben lk in nauwe aanraking, waardoor ik Jong en gezond blijf. In de 25 Jaren, dat de heer Staal de scepter heeft gezwaaid ln~de Van der Spiegelstraat m Den Haag. is er wel het een en ander veranderd. De Bond is gegroeid tot een van de-grootste io het land. Bij zijn komst lil 1919. toen hij den heer J. Hylkema, den lateren directeur van het Feyencord-stadion. opvolgdd, telde de Bond 130 verenigin gen en het Bondspersoneel was nog geen 13 man sterk. Thans, na de fusie, zijn een kleine duizend verenigingen bij de Bond aangesloten en werl>t een veertigtal dames en heren ln het Bondsbureau. De heer Staal stamt uit het Dordtse DFC. waaraan hij nog steeds zijn hart verpand heeft. Voor zijn benoeming bij de N.V.B. was hu van deze vereniging secretaris en tevens was lüi Eonds- consul in die plaats. Ondanks de tijds omstandigheden -zal het den Jubilaris op 1 November zeker niet aan. belang stelling ontbreken. Uit de veelheid van gegevens, die R' 'ksmirister dr. Göbbels in zijn jongs.e radio-overzicht verwerkte, vrc-.gt de passage over de luchtoorlog bijzondere aandacht. Ze is sober, vluchtig bijna. Zc belooft geen won deren en bepaalt zich tot een alge mene aanduiding in een minimum aan woorden. Maar zij spreekt van „eskaders nieuwe jacht- en bombar dementsvliegtuigen" en snvdt der halve officieel het hoofdstuk der nieuwe wapens aan. In Engeland bestaat sinds een paai weken geen neiging meer. dat hoofdstuk-gering te achten. Een pers conferentie in het Britse ministerie va" luchtvaart heeft op dit punt onlangs niet minder dan een sen satie verwekt. Maanden achtereen vestigde tie geallieerde propaganda de indruk, .dat van een Duitse lucht macht nauwelijks meer gesproken kan worden. Nu opeeils kregen de militaire medewerkers der dagbladen le horen, dat met een spoed ge wedergeboorte van de Duitse lucht macht dient te worden rakend. De officieele Blitse woordvoerder sprak van „een geheel nieuwe vorm", die deze Duitse luchtmacht zou ver tonen en hij meende zelfs details te kunnen mededelen, waaruit zich geen andere gevolgtrekking maken laat dan dat de nieuwe machines een omwenteling in de vliegtuigbouw be kekenen Op h^t stramien van deze officiële Britse mededelingen heeft onder meer de Daily Sketch voortgebor duurd. Het blad noemt het in een •hoofdartikel „gevaarlijke dwaasheid, van een vernietiging der Duitse luchtmacht te spreken en bereidt de Engelse openbare mening voor op uitvindingen van grote draagwijdte., Dat klinkt heel anders dan het aan vankelijk geprofeteerde einde van de oorlog in de maand October. Het stipt zelfs de elementen aan van ten keerpunt in de ooilogstechniek. Het is duidelijk dat hierin de be vestiging gelegen is van de Dirtse zienswijze, die het Anglo-Amerikaan- se offensief in het westen sinds de dooi braak bij Avianches karakteri seerde als een wedloop met de tijd. Die. wedloop krijgt immers slechts zin. wanneer er inderdaad iets dreigt dat door bliksemsnel optreden voor komen zou kunnen worden. Zolang de dreiging verre scheen en de wed loop zijn tempo handhaafde, ver- oo: loofde de Engelse propaganda zich over de aankondiging van nieuwe Duitse wapens een luchthar tige toon. Nu de door Eisenhower? gevreesde verstarring der fronten vrijwel een feit geworden is en de geallieerde oorlogsleiding gegevens meent te bezitten over een spoedg verschijnen van nieuwe Duitse vlieg tuigtypen. krijgen de commentaren uit Londen hier en daar bijna een ondertoon van pessimisme. Churchill is daarin voorgegaan, toen hij enkele weken geleden in het Lagerhuis maanden aankondigde, waarin nog veel bloed zou moeten worden vergoten. Die' aankondiging beie.dde er op voor. dat de oorlog in elk geval het nieuwe jaar zal in gaan. Maar ook andera commentaren uit Londen, van de militaire des kundigen der dagbladen zo goed als van de radio-commentatoren, tonen in de laatste dagen opvallende be- - langstelling voor „het moeilijke pro bleem der ravitaillering". Het actuele aanknop'ngspunt is daarvoor. de strijd om de Scheldemonding en de beschikking over de haven van Ant werpen. En voor de praktijk der Anglo'-Amerikaanse oorlogvoering gaat het er daarbij inderdaad om. of het ter elfder ure nog gelukken zal, aan Eisenhowers stormloop het ver eiste tempo te hergeven. Maar op de achtergrond staat duidelijker dan ooit het dwingende „waarom". Dat waarom heeft dr. Göbbels ter loops in zijn jongste overzicht van de oorlogstocs and aangeroerd. Dat waarom houdt, sinds de persconfe rentie in het Britse ministerie van luchtvaart ook de aandacht aan gene zijde van het Kanaal gevangen. Van welke aard de nieuwe Duitse luchtmacht zal zijn is aan deze zijde van de frontlijn zeker geen punt van discussie, zolang de toepassing niet een feit is. Veel minder is het reeds tijd voor voorspellingen over de invloed ervan op het oorlogs gebeuren Maar het is stellig niet zonder diepere zin. dat zoveel stem men het in "ngejand de moeite waard vinden er zich uitvoerig mee bezig te houden. Leo J. Kauffmann overleden De Duitse operacomponist Leo Justinus Kauffmann is bij een van de jongste luchtaanvallen op Straats burg om het leven gekomen. Van Kauffmanns werk kent men in ons land o.a. zijn „Geschichte. vom schonen Annerl". De rolverdeling in de film „D r Vil mm en" naar het boek van A Roothaert vermeldt o.a. de volgende namen: Hans Söhnker ln de titelrol. Adelheid Seeck, Karin Himboldt, Maria Koppenhófer. Paul Wegener en Hans Brausewetter. B. Barlog voert de regie Het departement van V. en K. maakt bekend, dat de teimijn van inzending voor de lutsterspelprljsvra a g 1944 verlengd is. Inzendingen worden thans voor 31 Januari 1945 Ingewacht bij het Bureau Radiozaken. Prlnsesse- gracht 21. Den Haag. De zon gaat |heden onder om 17.13 en morgen op om 7.35 uur. Maan onder 6.53 en op 17.47 uur V.M. heden. L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov., E.K. 23 Nov. „Zarathustra" als koorwerk De componist Karl Bleyle heeft op tekst uit Nietzsches „Also sprach. Zarathustra" een compositie geschre ven voor gemengd koor. solisten en orkest, welke te Zittau voor een klein publiek voor het eerst is uit gevoerd. Het Zwitserse telegraafagent- schap meldt, dat dc separatlstenbewe- glng op Sardinë aanzienlijke omvang heeft aangenomen De Sardijnse de mocraten hebben een resolutie aange nomen. waarin de els tot vorming van een onafhankelijke Sardijnse staat wordt gesteld. •directeur. H J Kerkmeester. Bu». sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv hoofdredacteur; lr A. Ti. de Haas van Dorsser. Haarlem; binnenland: J. v Grieken; Ulustratl» en opmaak; R Kampstra. volkscul tuur eri kunst: M Wolters. muziek: G K Krop; sport: J J Llber, adver- entles A H. lemmers. alleD te Am. ■terdarn. k ut westelijke froijtséctor" tevergeefs het gebied van Castel NuoVo aan. Taai verzet van onze troepen deed ook ten zuidwesten van Verga to de vijande lijke aanvallen mislukken Na krach tige artlllerlevoorbereidlng konden Britse formaties ten noorden van'Mel- dona de overgang over dc Ronco for ceren. Onze steunpuntgarnizoenen, die ook na de ontruiming van Griekenland op enige eilanden in de Egeïsche Zee wer den achtergelaten, zijn op Milos en Plskopl in strijd gewikkeld met ge lande vijandelijke strijdkrachten. Op de Balkan werden Bulgaarse aan vallen op onze stellingen ten oosten van het Wardardal afgeslagen Ook bij Prlstlna en aan de westelijke Morawa is de toestand, ondanks onverpoosde bolsjewistische druk, niet belangrijk gewijzigd. Tussen Donau en Beneden Theiss dringt de vijand met vers aangevoerde formaties ln de richting van Kecske met op. Duitse en Hongaarse slagvlleg tuigen ondernamen doeltreffende aan vallen op de vijandelijke aanvalssplt- sen. Luchtdoelartillerie van de lucht macht vernietigde daar gisteren twin tig tanks. BIJ Ungvar drongen onze tegenaanvallen den in een sector bin nengedrongen vijand op een nauw ge bied tezamen. In de oostelijke Beskiden leed de vijand bij vergeefse aanvallen opnieuw zware verliezen Volgens voorlopige tel lingen werden sinds dc 26e October ln De zon gaat heden onder om 17.11 en or;en op om 7.37 uur. rian onder 8.18 en op 18.14 uur. L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov.. E.K. 23 Nov. Meer dan 35 divisies infanterie en tjÉrljke trfnkformaties strandden op de taaie wil tot verzet en de vastberaden tegenaanvallen van onze divisies als mede op het voorbeeldige optreden van de Duitse Volkssturm. Ook de ver liezen aan materiaal van de bolsjewie ken zijn zwaar. In de tijd. van 16 tot 28 October werden daar 1066 tanks. 330 stukken geschut cn 48 vliegtuigen door troepen van het leger vernietigd of buitgemaakt. Vliegende formaties, en luchtdoelartillerie van eén lucht vloot onder bevel van den kol .-generaal Rlttcr Von Grein, schoten ln het Oost- Pruisische gevechtsgebled ln dezelfde tijd 264 bolsjewistische vliegtuigen om laag en vernietigden 189 tanks. In Koerland heeft de vijand ten zuidoosten van Llbau en in het gebied van Autz zijn grote aanvallen ln ver sterkte omvang voortgezet Na zware strijd werden de doorbraakpogingen der bolsjewieken verijdeld, waarbij 111 vijandelijke tanks vernietigd werden. Vijandelijke terreurvllegers vielen overdag Hamburg. Munster, Hamm en het Rijnlandse gebied aan. des nachts Keulen. Bovendien was in de afgelopen nacht de rijkshoofdstad het doel van snelle Britse vliegtuigen. In de Yangste-delta is een schip vergaan, waardoor ruim dulzencf pas sagiers zijn verdronken De aartsbisschop van Canter bury, Temple, ls overleden. Zlin stof felijk overschot wprdt gecremeerd. Waarschijnlijk zal hij worden opge volgd door dr. Cyrill Garbett. den aartsbisschop van York, die kortgele den een bezcek heeft eebracht aan de Sowjet-Ünle en Amerika. Aan het Maasfront, ln de streek tus sen Roosendaal en Breda alsmede ten noorden van Oosterhout duurde de druk der Canadese aanvalsiormatles voort. De aanvallen van het tweede Britse leger op de rechtervleugel van dit front, bij Den Bosch, zijn als ge volg van de door den vijand geleden verliezen belangrijk in kracht afgeno men. Ten noorden van Breda probeer den de Canadezen onder de bescher ming van een nevelgordijn hun tanks in de strijd te brengen. Deze bleven echter voor een tankversperrlng steken, waarna pioniers en grenadiers van de over het terrein hangende nevel ge bruik maakten om met nieuwe pant serbestrijdingsmiddelen achttien tanks bulten gevecht te stellen. Op de lange oostelijke flank ten Zuid-oosten van Helmond wisten de Duitse troepen door een thans reeds vier dagen purende, plaatselijk be grensde, aanvalsonderneming, hun stellingen 'aanzienlijk te verbeteren. Alle gestelde doelen werden ondanks de vertwijfelde tegenstand der Anglo- Amerikaanse troepen, bereikt.' terwijl verscheidene door de Britten bezette dorpen werden heroverd. In het vestinggebied van Lorient om* dernamen de Duitse troepen met suc ces een aanval ter verbetering van hun stellingen. Het gelukte den Duitsen formaties de vijandelijke hoofdverde digingslinie te doorbreken en op te rol len Het binnen deze linie liggende dorpje St Helene werd van vijanden gezuiverd. Churchill over hei einde van de oorlog STOCKHOLM. 31 Oct. Naar Reuter meldt, heeft Churchill Dins dag in het Lagerhuis verklaard, een einde van de oorlog in Europa voor het einde van het voorjaar of zelfs voor het begin van de zomer niet te kunnen voorspellen en nog minder te kunnen garanderen. Churchill, die de wet tot verlenging van de huidige pavlcmentsperiode ln tweede lezing indiende, zcide van mening te zijn. dat* coalitieregering ln Engeland niet mag wordeu verbro ken, voordat de vijand is ineengestort. De kans ls niet waarschijnlijk, dat er algemene verkiezingen kunnen gehou den worden binnen zeven, of negen maanden. Alleen op de basis van mili taire redenen ls het niet raadzaam aan te nemen, dat minder dan achttien maanden na afloop van de oorlog in Europa nodig zullen zijn voor de „definitieve vernietiging van de Japan se wil of van de Japanse capaciteit om door te vechten". DEN HAAG 1 Nov. De afd. wachtgeldregelingen van het dep van Sociale Zaken is gevestigd te Den Haag. Emmapark 2. Bureau-uren: op werkdagen (behalve Zaterdag) van 8.3012 uur en van 1 304 uur. Tele foonaansluitingen: mr H. J. Morren 723831, J. A. C. Kersten 723832. Ihllch- tingen: 723830. waren daar paddenstoelen uit ge groeid. met gerimpelde, verfomfaaide hoeden, precies het vel van dat oude wijfje. Zie daar het ontstaan der mo- rieljes. Geen wonder, dat onze voor vaderen geen morieljes aten... Er zouden nog veel meer voorbeel- aan te halen zijn van de angst die de middeleeuwers voor de padden stoelen hadden, er zijn nog veel meer vreemde legenden daaruit ontstaan. Laten wij het hierbij. Want die angst is nog niet geheel verdwenen. Er zijn nog vele,- vele mensen, vooral stedelingen, die doodsbenauwd zijn als hun kinderen buiten padden stoelen plukken. Zij denken, dat de arme bloedjes op slag dood blijven. En zo erg is het toch niet. Er is geen zwam in ons land die zó ver giftig is. Er zijn wel soorten, die bij gebruik dodelijk zijn, maar ook hun aantal is beperkt. Niemand behoeft zich door angst te laten weerhouden om deze schone verschijningen in het herfstbos beter te leren keepen. Is het besef tot u doorgedron gen, dat ons gehele volk bij bom- 'aanvallen een gevechtsorgani satie moet zijn, die weet wat haar te dóen staat en beschik king heeft over van tevoren ge reedgemaakte verdedigi ngsin idde- len? Voorlichtingsactie hoofd inspectie luchtbescherming volging zal bewegen; mogelijk heeft men daar met een dergelijke actie ook reeds een begin gemaakt." „De Vlijt" werd voor de wal ln Am sterdam officieus begroet door honge rige Amsterdammers en officieel door wethouder dr. Strak, die burgemeester Rijk de Vries hartelllk dankte vooi* het Initiatief en de gave en die de hoop uitsprak, dat niet alleen Amster dam. maar ook andere steden wellicht DEIN HAAG, 31 Oct. Met ingang van 31 October geeft elk der vóór- Ingeleverde bonten 1-68. 2-68. 3-68 en 4-68 ln de provincies Noord-Holland. Zuid-Holland en Utrecht recht op 250 gram zout. De winkelier, bij wien men zijn bon nen heeft ingeleverd dient zo spoedig mogelijk tot aflevering van het zout over te gaan. Honden- en kattenbrood DEN HAAG. 31 Oct. van 1 t.m. 30 November wordt op bon nr. 12 van de distributiekaart voor hondenbrood dezelfde hoeveelheid hondenbrood be schikbaar gesteld als op ae boD voor de afgelopen periode. Voor bon nr 12 van de distributiekaart voor katten brood (groep k) wordt voor de maand November anderhalf kg. kattenbrood beschikbaar gesteld. Na 30 November ls bon nr. 12 van belde distributie- kaarten ongeldu. r. %j. rvcfYinei ucyiavcn AMSTERDAM. 31 October. Een kleine kring familieleden, oud-collega's, leden van het technisch personeel en andere vrienden schaarden zich Maan dagmiddag op de Nieuwe Ooster begraafplaats te Amsterdam om de groeve, die tot rustplaats werd be stemd van net stoffelilk overschot van H. J Kenthet. den oud-redacteur van „Het Volk", die nauw met Troelstra heeft samengewerkt ln diens Utrechtse Jaren en later. Vrienden, die bli dit afscheid de ge voelens van de acnterbliivenden onder woorden brachten, roemden den over ledene als een strijder, die voortgeko men uit een omgeving van arbeiden :e mensen. /La leven in dienst stelde van de vei ing der nooddruftlgen. Kcnthers agedachtcnls zal door velen, die k -h aan hem verplicht weten, in ere worden gehouden. DEN HAAG. 1 Nov. De bureau's van het departement van Volksvoor lichting en Kunsten te Den Haag *ljn met Ingang van 4 November a.s. des Zaterdags gesloten. •siTecteur H J Kerüruceaiei Bik. ium, hoofdredacteur Hendrik Llndt. Amsterdam plv hoofdredacteur. Ir A. h. de Haas van Dorsser Haarlem; binnenland J v Grieken illustrnu» -jQ opmaak R Kampstra volkscul tuur en kunst M Wolters. muziek: G K Kroy sport J J Liber. adver tenties A. H. lemmers, allen te Am- iterdam. K LU torpedoboot tot zinken gebracht en een tweede beschadigd. Sinds bijna twee maanden trachtep de Amerikanen en hun Franse hulp troepen door ons lront ln het westen eer vogezen. heen te stoten. Ook gis teren vielen zij concentrisch aan ten noorden van Baccarat en ten oosten van Rambersvillers, ten einde een vooruitspringende stelling bocht uit ons front weg te breken. Met krachtig ge bruik van tanks gelukte het Franse troepen ln Baccarat binnen te dringen. Lij verloren daarbij echter door onze vastberaden alweer volgens voorlopige berichten z4 tanks en gepantserde ver kenningswagens. In de Dossen ten oos ten van ttambersvlllers bleven de vijandelijke aanvallen steken. Ook de ln het penetratlegebied ten westen van £>i. Die aanvallende Amerikanen wer- ccii aigesiagen. Het garnizoen van de vesting Lorient heelt vijandelijke aanvallen uiteenge slagen en .door tegenaanvallen zijn voorterrein verbreed tot voorbij de stad Ste Héléne naar het noorden en naar het oosten. Het maakte daarbij gevangenen en een aanzienlijke buit. Italiaanse aipinl hebben ln mldden- Italie een penetratie ln net gebied van C-otel Nuovo opgeheten en bij een succesvolle stoottroepactie talrijke Bi uziiianen als gevangenen blnnenge- braent. Ten westen van Imola ls de vijand uit een belangrijk heuvelter- xt-in geworpen. Britse aanvallen ten noordoosten van Forll bleven reeds ln het vuur van onze voorposten stuiten Binnen het bestek van onze distan- clërlngsoeweglngen op de Balkan werd Salonikl, .zonder hinder van vijande- LjKö zijde, ontruimd. In de belde hooidgevechtsgebleden - Prlstlna en Kraljewo zijn talrijke Bulgaarse en bolsjewistische aanvallen gestrand. Tegenover onze tegenaanvallen verlie ten Bulgaarse lormaties ln allerijl het gevechtsterrein en lieten een bergbat- terlj in onze handen achter. In Kroatië werd het gebied tussen de npddenloop van de Drave en de Save door Kroati sche formaties van benden gezuiverd. De zon gaat heden onder om 17.09 en morgen op om 7.39 uur. Maan onder 9.40 en op 18.47 uur. L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov., E.K. 23 Nov., V.M. 30 Nov. van Ivaló aanviel, werd uiteengeslagen. Britse terreurvllegers hebben over dag bommen geworpen op Rijnlands gebied en des nachts Keulen en Ham burg aangevallen. BERLIJN. 31 Oct. In politieke kringen verklaart men ten aanzien van de rede, door Churchill Dinsdag ln het Lagerhuis gehouden: Met zijn verklaring, dat ean poli tieke reactie ln Duitsland niet te ver wachten valt. bevestigt Churchill, dat men thans ook in het vijandelijke buitenland begint in te zien hoe sterk de nationale eeftheld Ln het Duitse rijk ls. die door de gebeurte nissen van de 20ste Juli nog aan kracht heeft gewonnen. Zeer opmerkelijk acht men te Ber lijn de wijziging in Churchill's voor spellingen omtrent het einde van de oorlog. Het ls nog niet zo lang ge leden dat hij op zeer korte termijn de zogenaamde aanstaande ineenscor- tlng van Duitsland voorspelde. Kerst mis ls wel een der laatste termijnen geweest. Thans moet hij deze voor spellingen belangrijk herzien en ter mijnen noemen, die ln de kringen, welke hem vroeger geloofd hebben, waarschijnlijk grote teleurstelling zul len veroorzaken Doch Churchill zal zich, zo verklaart men te Berlijn, op nieuw verrekenen. Het zal nog blij ken. wie ln de Jaren 1944 en 1945 Ineen zullen storten: Duitsland en Japan of de Anglo-Amerikaanse in dringers op het vasteland. Het valt ook op. zo verklaart men tenslotte in. de Rijkshoofdstad, hoe duidelijk Churchill thans de weer standskracht van het Duitse leger toe geeft. Zijn verklaringen bewijzen ver der. dat de Duitse berekening der ra- vltalllerlngsmoeilljkheden van den vijand vair de aanvang af Juist ge weest ls. De Britse minister van buiten landse zaken, Anthony Eden. ls in Rome aangekomen. Hij bracht, een be zoek aan generaal Alexander aan het front. van het economische leven een stroom van dagelijkse problemen, waarmee de plaatselijke kantoren en de kringkantoren van het Arbeids front handen vol werk hebben. Daarbij nemen de vragen over loon- en ontslagkwesties wel de belangrijkste olaats ln. Reeds de eerste week, waar in het ontslagvraagstuk aan de orde kwam. kreeg het Arbeidsfront er bij het Departement van Sóclale Zaken een aantal maatregelen door. die sinds dien de basis vormen, waarop ontslag wordt tegengegaan en de werkgever wordt gestuwd ln de richting van een wachtgeldregeling- Met talloze moeilijkheden, die des ondanks blijven bestaan en die tel kens, wanneer een regeling behoorlijk schijnt te zullen gaan werken, door nieuwe complicaties ln versterkte mate rijzen, houdt het Arbeidsfront zich dagelijks bezig. Het behoeft dah ook niet te verwonderen, dat b.v. alleen ln Amsterdam gemiddeld per dag een honderdtal vragenstellers de nodige inlichtingen krijgen over de wegen, die open staan, om zich tegen onver antwoord ontslag te beschermen. Oak de sociale voormannen, die vrij wel allen hun functie ln het bedrilf normaal bleven uitoefenen, doen voor treffelijk werk en vormen mede een machtige steunpilaar, waardoor het Arbeidsfront zijn grote taak. ook ln deze moeilijke maanden, binnen de grenzen van het mogelllke kan blijven vervullen. Juist ln een tlld van crisis als deze, ls het goed functlonneren van het Arbeidsfront een levensbelang voor ons volk. De door de overheid ontworpen regelingen dringen uit de aard van de zaak pas geleidelijk door naar de uitvoerende organejj en dit wreekt zich op het ogenblik temeer, omdat de situatie zich tengevolge van weer machtsmaatregelen soms met de dag wijzigt. Ook moet het Arbeidsfront, dat de realiteit ziet. zoals die Zich aan den arbeider opdringt, steeds met nieuwe voorstellen bij de Overheid komen om de gapingen, die ontstaan tussen het zoeken en krijgen van -echt te overbruggen en de harde kan ten. die,aan bepaalde regelingen kle ven. te verzachten en zelfs dan blij ven er nog klippen, die ook het Ar beidsfront niet altijd vermag te om zeilen. Het la Intussen verheugend te zien, Nieuwe Roemeense regering BERN, 1 Nov! United Press meldt uit Boekarest, dat Sanatescoe, die tot- dusver Roemeens minister-president was, een nieuwe regering heeft ge vormd. Deze bestaat uit vier liberalen, vijf natlonaal-Zaranisten en zes leden van het kbgeuaamde democratische front, d.w.z. de communistische orga nisatie. Onder hen bevindt zich de communistenlei.'.er Patrascanoe. die door zijn aftreden de crisis der eerste regering-Sanatescoe heeft veroorzaakt. Met zes ministers zijn de communisten thans het sterkst ln de regering ver tegenwoordigd. Manloe en Bratlanoe, de leiders der natlonaal-Zaranisten en liberalen, kon den geen belangrijke posities verkrij gen, doch moesten zich tevreden stel len met de functies van minister zon der portefeuille. Het ontslag Yan Stillwell BERLIJN, 1 Nov. Het terugroepen van den Amerikaansen generaal Still well uit China, heeft president Roose velt aanleiding gegeven tot het afleg gen van een verklaring ln de perscon ferentie, volgens welke Stillwell om per soonlijke meningsverschillen met de regering te Tsjoengklng ls teruggeroe pen. Uitdrukkelijk verklaarde Roose velt. dat deze feiten geen politieke achtergrond hebben. Reuter meldt daarentegen uit Tsjoengklng. dat Stillwell zich te zeer gemengd heeft ln binnenlandse Chine se aangelegenheden van Tsjoengklng en gestreefd heeft naar een overeen stemming tussen het regime van Tsjoengklng en de communistische be weging. Tsjang Kal SJek was daar ver toornd over en heeft voorgesteld, dat Stillwell zou worden teruggeroepen. U steekt tooh de handen uit de mouwen, wanneer u zelf niet ge troffen is en uw huis niet be schadigd? U helpt toch uw mede mens? (Voorlichtingsactie hoofdinspectie luchtbescherming) door. Het is een ongekende tijd. Er zijn krap aardappels. Warm- eten een halve liter, nauwelijks één bord. per dag. Maar op elke hoek van de Leidse straat kunt u zoveel clandestiene druiven kopen als u wilt, o medelijdende Texelaar, ƒ2.50 tot ƒ3.per pond. Appels, dito, ze komen er ook' mee aan de deur. Voor paling moet u in de Jordaan zijn. Hele vette fijne, 20— per pond. Naar het gewicht moet u niet precies kijken, want ze worden op elke hoek van de Jordaan en de Haarlemmerstraat uit de hand verkocht. In de deftige buurten komen ze met boter van 40 per pgnd langs de deur. En heel de Nieuwendïjk, die zich daar slingert als een gordel als sma ragd langs de evenaar van on tucht en dofboemboemende café- chantants met slagwerk en har monica's, staat mannetje aan mannetje vol met Chineesjes en vrouwen met blikjes en overal kunt u rolletjes pepermunt, repen chocola en nougat en bij ont stentenis van chocola thans vooral stroopbollen kopen. Dat is een soort eigengeknoeide bonbons van een kwartje per stuk. De rolletjés kosten ƒ2.50 De stroopbollen wil ik niemand aandoen, maar toen ik van het Texelse schip terugkwam dacht ik: misschien hebben ze in Texel dit jaar geen druiven en zou „hongerend" Amsterdam, dat, voorzover het per dag en per hoofd 100 kan stukslaan, nog alles in overvloed heeft, niet eens één dag de clandestiene druiven en paling en appels en pepermunt van de straat kunnen vegen en alles ln een schip laden als tegen geschenk voor goedgeefs Texel? TUL. Behalve de burgerwachten ls In Finland ook de bekend© Loita-orgaai- satLe ontbonden. Verbitterde gevechten van man tegen man ontstonden vooral bij het fort Hazegras, waarvan de bezetting zich tot de laatste kogel en de laatste granaat verdedigde. Het ln het Wes telijke gedeelte van Zuid-Beveland door de Duifso troepen gevormde bruggenhoofd werd ln de loop van de dag teruggenomen, nadat de voor bereidingen "tot het doen springen van de verblndlngsdam tussen Zuid- Beveland en Walcheren met alle gron digheid waren getroffen. Het opblazen Noorwegen en de bolsjewieken STOCKHOLM, 1 Noï. „Stock- holms Tldnlngen" schrijft, dat het ver blijf van den uitgeweken Noorse minis ter Lie, die zich op uitnodiging van den Zweedsen minister van Buiten landse Zaken, Guenther, naar Stock holm heeft begeven, waarschijnlijk ge ruime tijd zal duren. Het ls gebleken, dat er zoveel vraagstukken te bespre ken zijn, dat het einde der besprekin gen ln geen geval ln de loop van deze week verwacht kan worden. Volgens de „Dagens Nyheter" acht men het ln Noorse kringen te Stock holm niet uitgesloten, dat Lie ook een bezoek aan Moscou zal brengen. Ook „Svenska Morgonbladet" acht dit waarschijnlijk en ziet verband met het verblijf te Stockholm van den Noorsen gezant te Moscou, Andword. Andword had zich met de medewerkers van Churchill van Moscou naar Londen be geven en verblijft thans op de terug reis naar de Sowjet-Unie ln dè Zweedse hoofdstad, waar hij besprekingen heeft gehad met Lie. Oliekwestie brengt Iraanse regering ten val ZURICH, 1 Nov. Uit Teheran wordt gemeld, dat de regering van Iran wegens haar weigering de Sow jet-Unle onverwijld petroleumconces- sies te verlenen in de Noordelijke provincies des lands door de uit Moscou geïnspireerde kringen tot af treden is genoodzaakt. cieh'man, "Jihorr 'meier, cue óns weaer de weg naar ons zelf deed hervinden", aldus sprak een «-Obersturmführer dezer dagen ln een klein stadie ln het noorden des lands tot enige honderden -grenadiers van de //-vrijwilllgers- brlgade Landstorm Nederland, die stonden aangetreden om op den Führer beëdigd te worden. Na de plechtigheid sprak .de com mandeur, een #-Sturmbannführer tot hen. HIJ zelde o.a,: „GIJ hebt de eed. op den Führer afgelegd, bil if t trouw aan deze eed. daardoor blijft gij trouw aan uzelf, daardoor blijft gij ook trouw aan uw bloed, want trouw aan ilw bloed ls de hoogste eer van een ff- grenadier. Slechts hll. die eer heeft, kan sterk zijn. Met deze eed zljt gij getreden ln de rijen van de strijders voor Germanje." Bombardementsaanval op Tokio TOKIO, 1 Nov. Na een pauze van 2} Jaar heeft Tokio Woensdagmiddag de tweede aanval van Amerikaanse bommenwerpers beleefd, zo meldt een bericht uit het hoofdkwartier van het Oostjapanse verdedlgingsleger. Ver scheidene vijandelijke bommenwerpers verschenen boven het gebied tussen de steden Tokio en Yokohama. Twee bom menwerpers slaagden er in op een hoogte van 6000 m. tot het oosteliike gebied van Tokio door te dringen. ZIJ werden echter door de Japanse afweer afgeslagen voor zU één enkele bom hadden kunnen neerwerpen. Eén ma chine werd neergeschoten. Naar „Exchange Telegraph" tilt Grenoble meldt ls generaal Dentz ln de stedelijke gevangenis aldaar cellu lair opgesloten De 75-Jarlge graaf Chastent de Puysegure ls ter dood ver oordeeld, Directeur: H. J. Kerkmeester, Bua- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grieken; illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters: muziek; G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver* tenties: A, H. Lammere, allen te Am* t ter tl am X UA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 3