HIT DAGBLAD HET DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Nieuwe landingspogingen op Zuid-Beveland verijdeld Zware gevechten bij Tilburg Dr. Göbbels: extensieve oorlogvoering B ezoimetilieM Grote slag tussen Bergen op Zoom en Den Bosch Straatgevechten in vele plaatsen Onze biljartrecords blijven nog beneden internationaal peil Eén rantsoen tabak Duyvelsbroot Een „uitgooier" van Van der Pol Opstand in Slowakije stort ineen HOOFDKWARTIER VAN DEN Ft'HRER, 27 October. Het opper bevel van de weermacht deelt mede: Op Zuid-Beveland hebben onze grenadiers aanvallen van den vijand uit zijn bruggenhoofd afgeslagen en nieuwe landingspogineen verijdeld. Aan de Wester-Sehelde Juren ten zuiden van Roosendaal de doorbraak pogingen van de Engelsen en Cana dezen voort. Eigen tegenaanvallen ziin aan de gang. In het gebied van Tilburg worden de zware gevechten met den op enige plaatsen in ons front binnengedrongen vijand voort gezet. Op het westelijke deel van 's-Hertogenbosch ligt vijandelijk trommelvuur. In de tijd van 20 tot 26 October werden in deze gevcchts- sectoren 180 vijandelijke tanks ver nietigd of buitgemaakt. Voor de Nederlandse kust brachten beveiligingsvaartuigen van de Duitse marine een Britse torpedomotorboot tot zinken. Na het aanvoeren van versterkin gen hebben de Amerikanen ln de wes- telMke Vogezen hun hardnekkige aan vallen voor het passeren van de be boste hoogten ten westen van de Boven-Meurthe, voortgezet. Na harde gevechten liepen zij voor onze bos- steunpunten vast of werden door onze tegenaanvallen verdreven. In het bron- gobled van de Mortagne sloegen onze troepen vrij sterke vijandelijke aan vallen af en verbeterden hun stellin gen. In midden-Italië ls de aevechts- actlviteit verminderd. Afzonderlijke vijandelijke aanvallen ten noorden van Xolano zijn mislukt. In de Adrlatische kustsector werd ten noorden van Mel- dola een bruggenhoofd van den vijand over de Ronco uiteengeslagen en wer den enige honderden gevangenen ge maakt. Na harde afweergevechten van vijf dagen verhinderden onze divisies op de Balkan de doorbraakpogingen van sterke vijandelijke strijdkrachten naar Skoplje ln Macedonië en naar Krajewo ln het westelijke Morawadal. De vijand verloor meer dan duizend doden en dertig stukken geschut. De opstand ln Midden-Slowakije, door de bolsjewieken uitgelokt en door bandieten van verschillende landen, die uit de lucht werden neergelaten, gaande gehouden, ls bezig ineen te storten. Onze gevechtsgroepen drongen het centrum van het gebied van de opstand ln de streek AltsohlNeusohl binnen en vei werden de belde steden. Tweeduizend ontvoerde Duitsers wer den bevrijd, voordat het door de ban dieten reeds gegeven bevel hen dood te schieten kon worden uitgevoerd "ti de Beneden-Theiss sloegen Duit se en Hongaarse troepen talrijke over zet pogingen van dep vijand al'. Bij de Vanavond gaat dc zon op om 7.28, onder 17.19; Zondag: op 7.30, onder 17.17; Maandag op 7.31, onder 17.15. De «naan komt op en gaat onder: vanavond: onder 2.36, op 16.34; Zondag onder 4.01, op 16.58: Maan dag onder 5.26, op 17~??. De sehijn- ges alten zijn: 24 Oct. E.K., 31 Oct. V.M. ln hevigheid toenemende gevechten in het gebied van Debreczpn en Nylregy- haza brachten de Duitse en Hongaar se formaties de bolsjewieken zware verliezen toe. Onze tankstrijdkrachten zuiverden Nyiregyhaza van den vijand en bevrijdden Hongaarse gevangenen. BIJ Munkacs, dat volgens "de plannen ontruimd werd, zijn gevechten met den achtervolgenden vliand aan dé gang. Eigen formaties slagvllegtulgen vielen met succes bolsjewistische colonnes aan en vernietigden 167 vijandelijke voertuigen Troepen van het leger en van de Waffen-ff sloegen aan weerszijden van de Boeg en aan de beneden Naref hevige door slagvliegtuigen onder steunde aanvallen van de bolsjewieken af. De felle bosgevechten met den ten zuiden van Augustow opgedrongen vijand duren voort. In de slag ln het grensgebied van Oost-Pruisen ontlast ten onze tankstrijdkrachten en de In grijpende Duitse sl&gvliegtuigen ten zuidoosten van Gumbinnen de in een zware strijd gewikkelde grenadiers. De wederom met talrijke tanks en slag- vliegtuigen aanvallende vijand bleef na onbelangrijke penetraties steken. De bevelvoerende generaal van een legercorps, generaal der Infanterie Prless. vond ln het brandpunt van fle verbitterde afweergevechten de helden dood. Een met élan gelelde tegenaan val wierp den in Schlossberg binnen gedrongen vijand weer terug. In Koerland verbeterden volksgrena- dters tegen taai verzet van den vijand hun stellingen. Bolsjewistische aan vallen ln het gebied van Doblen mis lukten met zware verliezen voor den tegenstander. De verdedigers van het schiereiland Sworbe sloegen concen traties van de boK'ewIeken uiteen In het hoge Noorden verijdelden onze troepen ln onafgebroken gevech ten van drie weken alle pogingen der bolsjewieken de 'aan het front van de IJszee staande Duitse strijdkrachten ln omsingelende aanvallen te vernietigen. Grenadiers, bergjagers van het leger en van de Waffen-#. formaties van de Duitse marine, alsmede Jacht-, gevechts- en luchtdoelfonnaties van de luchtmacht weerden zich ln voor beeldige wapenbroedevschnp tegen de stormloop van 12 Sowjet-Russlsche divisies Infanterie, die met ondersteu ning van tanks en sterke luchtstrijd krachten aanvielen. De vijand leed zware verliezen aan doden en gewon den. Petsamo en Klrkenes werden ont ruimd. De Anglo-Amcrlkanen ondernamen «wederom terreuraanvallen op Munster. Hannover. Bielefeld en het Rijnlandse gebied. Boedapest was het doel van een nachtelijke Sow jet-Russische lucht aanval. Nieuwe tank in de strijd BERLIJN, 27 Oct. Bij de tegen woordige gevechten aan het Oostfront treedt aan Duitse zijde een nieuw soort type tank. de z.g. „Königstlger" op de voorgrond. De bepantsering ls zwaarder dan die van dc ..Tiger", terwijl ook de bewapening sterker ls. Naar ln militaire Duitse kringen verluidt, schijnt dit het antwoord te zijn op het Sowjetrussische type tank ..Stalin", dat ontstaan ls uit de ..T 34". De nieuwe Duitse tank heelt zich tijdens de afweergevechten en bij de laatste tegenaanvallen uitstekend gehouden. BERLIJN. 27 Oct. In de afge lopen nacht stieten Duitse vaartui gen ter hoogte van IJmuiden op Britse torpedomotorboten. In een ge vecht. dat een uur duurde, werd een der Britse boten tot zinken gebracht De Duitse vaartuigen leden geen schade of verliezen. Ie JAARGANS No. 254 ZATERDAG 28 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie; Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. BERLIJN. 27 Oct. Wanneer het Europese vasteland door het bolsje wisme ln het bezit zou worden ge nomen, zou het Avondland zJin einde hebben gevonden, de storm uit het Oosten zou de gehele Europese cultuur onder zich bedelven. Zo schrijft rijksminister dr. Göbbels in zlln hoofdartikel van deze week ln „Das R e 1 c h". waarin hij onder het opschrift ,.De veranderlijkheid van de krijgskans" tegelijkertijd erop wijst, dat in de extensieve oorlogvoering, zo als zij heden zowel door de Anglo- Amerlkanen als door de bolsjewieken wordt uitgevoerd, het zwakke punt van den tegenstander van Duitsland ls gelegen en daarmede tevens de aan leiding tot uiterste krachtsinspannin gen. die het Duitse volk moet onder nemen om de oorlog te gijnen gunste te veranderen. Dr. Göbbels schrijft in zijn artikel o.m.: WU hadden van de aanvang van deze oorlog af steeds slechts het ene doel ons leven en onze vrijheid te ver dedigen en ons volk de ontwikkelings mogelijkheden te verzekeren, die het ter uitbreiding van zijn nationale be staan behoeft. Eerst onze vijanden hebben onze oorlogvoering verder gaande bedoelingen ln de schoenen geschoven, die volstrekt verre van ons waren. Wanneer zu tegen ons het ver wijt lieten horen, dat wij plannen tot wereldheerschappij nastreefden, kan uit hun huidige cynisch-impenalis- tlsche oorlogvoering gemakkelijk afge leid worden, wat zij daarmede slechts hun eigen doelstellingen wilden camoufleren. De volken willen een vredestoe stand. die duurzaamheid belooft Men kan zich slechts verbazen over de naïevetelt. waarmede de Intriganten met ziekelijke fantasie in de vijande lijke landen hun pleidooi uitspreken voor een doel van deze oorlog, dat er op aieerkomt, Midden-Europa te maken tot een politiek economisch en sociaal vacuum. Maar zoals er in de atmos feer geen luchtledig ls. zo is er op aarde geen machtsle'IIge ruimte. De opheffing van de ene macht leidt automatisch tot dc dwang van het op schuiven van een andere macht, en wel zal die macht het snelst en zekerst binnen dringen in de verlaten ruimte, die daar het dichtst bij ligt en tevens de grootste kracht ontwik kelt. Dat kan ln hcjK-*rrztlNvan Euro pa. zoals de zakeyrstaan, Alleen het bolsjewisme zijn. Uit dit feit vloeit voor ons 'de onaf wijsbare historische plicht voort om met alle ons ter beschikking staande krachten een dergelijke mogelijkheid tegen te houden. Deze poging is alles behalve kansloos. Het is volkomen, onzin te geloven, dat de reserves der bolsjewieken onuitputtelijk zijn. Dat het Kremlin alles op alles zet, weten wij. De onder zijn macht staande vol ken worden daarbij geenszins .gespaard en wordeD tot het uiterste leegge- U beschouwt toch puinhopen niet als een kijkspel? Want nieuwsgierigheid, naar een an ders leed is uit den boze. (Voorlichtingsactie hoofd inspectie luchtbescherming.) pompt. Maar ook hier zal eenmaal een begrensdheid van de bolsjewis tische gevechtskracht aan de dag tre den, welke aanleiding geeft tot nieuwe hoop. Wanneer wij daaruit niet het recht mogen concluderen om te verslappen ln onze eigen Inspanningen, toont deze omstandigheid toch aan de andere kant, dat wij op de Juiste weg zijn, voor zover wij ons zelf geen illusies maken en ln plaats van te vertrou wen op ,de hulp van andere volken alleen bouwen op eigen kracht. Een extensieve oorlogvoering, zoals die heden zowel door de westelijke als door de oostelijke vijanden ten uitvoer wordt gelegd, bergt ontzaglijke ge varen in zich. Zij zullen onzen vijan den niet bespaard blijven. Wij in ieder geval voeren deze oorlog met het har de en onbuigzame besluit dc wapens pas neer te leggen, wanneer wil ons voortbestaan van ons volk in vrijheid en waardigheid als beveiligd kunnën beschouwen. Churchill aan het woord STOCKHOLM. 27 Oct. Naar de Britse Berichtendienst meldt, heeft Churchill Vrijdag in liet Lagerhuis gesproken over zijn Jongste besprekin gen te Moscou. Hij zcide o.a.: Het huidige stadium van de oorlog is ernstig en hard en men moet er rekening mede houden, dat de gevech ten aan alle fronten nog ln omvang en hevigheid zullen toenemen De vijand heeft tweeërlei hoop: ten eerste, dat hii door het verlengen van de strijd onze vastberadenheid zal ver minderen. ten tweede, en dit is nog belangrijker, dat er onder de drie ge allieerde grote mogendheden onenig heid zal bestaan. Natuurlijk kan men niet verwachten, zo zelde hij, dat drie grote mogendheden, die onder zulke verschillende omstandigheden leven, als Groot-Brlttannlë. de Verenigde Staten en Sowjet-Rusl&nd. niet m velerlei opzichten verschillende Inzich ten zouden hebben over de behande ling der diverse, talrllke landen, waar in „de overwinning hunner wapenen hen heeft gebraent". Men kan het slechts als een wonder beschouwen, dat tot dusver alles tussen dc drie geallieerden zo „solide, zeker en ge- 'zond" is geweest. Dit is echter geen gewoon proces, doch vereist voort durende zorgvuldigheid en aandacht. Churchill merkte verder op. dat hij uiterst voldaan is over de te Móscou bereikte resultaten, doch dat er geen definitieve resultaten bereikt konden worden alvorens de chefs der drie regeringen weder bijeenkomen. Hl; meende, dat dit nog voor het einde van het Jaar mogelijk zou zijn. „Onze betrekkingen met Sowjet- Rusland zijn op geen enkel tijdstip intiemer en hartelijker geweest. Op een verrassend omvangrijk gebied kon den wij volledige overeenstemming constateren." - De vroegere resident-generaal van Tunis. Esteva. en vlce-aamlraal Mar quis zullen binnenkort terechtstaan. In de nacht van Donderdag op Vrijdag heeft Boedapest een zware luchtaanval ondergaan. GEEN GAS, tóch een warme hap. Tal van grote-stadsbeiooners experi menteren nu met hun kookgelegen heid. Een fornuisje uit de vorige eeuw is goud waard, maar met een oude emmer kan men óók al iets doen. Hier is er een aan het proef- koken op het balcon. Straks moet het geval naar binnen, want de uit laat moet in de schoorsteen zijn. Foto A.P.-Griek) De Duitse legerleiding BERLIJN, 27 Oct. Naar de militaire woordvoerder der Wilhelm- strasse heden op een vraag mede deelde. berust het opperbevel over de Duitse legergroep in het Westen bij Generalfelclmarschall Von Rund- stedt, terwijl Generaloberst Gude- rian. de Generalstabschef van het Duitse leger, de legers in het Oosten leidt. Mislukte opmars naar Roosendaal BERLIJN. 27 Oct. De groot op gezette Britse stormloop op dc Duitse stellingen in Zuidwest-Nederland is ook gisteren mislukt. Op de linker vleugel trachtte het eerste Canadese leger vergeefs naar Roosendaal door te stoten, Drie plaatselijke penetra ties werden in de tegenaanval ver kleind en door Duits stormgeschut werden zeventien tanks in brand ge schoten. .De rechtervleugel van het offensief, die door het tweede Engel se leger wordt gevormd, kon welis waar wat terrein winnen, doch ner- De acute noodtoestand waarin wij door het naderen van het front zijn gekomen, stelt ons voor schier onoplosbare problemen. Na aanvan kelijke strubbelingen waren wij tijdens de vier jaren bezetting op een tamelijk stabiel, zij het ook niet hoog levenspeil gekomen, dat wel steeds nieuwe problemen stelde, maar het vinden van een redelijke uitweg vrij wel altijd open liet. Aan deze toestand is plotseling een eind gekomen. Wij staan nu voor een gaping op het gebied van voeding, verlichting, verwarming en kleding, die het voor een gezin onmogelijk doet schijnen, de touwtjes ook in de toekomst nog aan elkaar te knopen. Daarbij worden de zorgen met het korten van de dagen en het naderen van de winter van dag tot dag groter. Het spreekt vanzelf, dat ieder er nog zo goed mogelijk doorheen tracht te komen en nog probeert te zorgen zoveel hij kan. Het wordt echter tijd, dat daarbij wat meer overleg ge pleegd wordt, dan tot nu toe, zowel in het eigen belang als in het belang van de gemeenschap. Dc houtkappers zullen meer dienen te bedenken dat het kapoen van jong groen hout verspilling is en slechts zinloze vernieling betekeut. De sprok kelaars zullen zoveel besef moeten krijgen, dat zij waarschuwingsborden en hekken op gevaarlijke plaatsen laten staan, opdat niet de warmte voor luttele uren gekocht wordt met het leven van medeburgers. In het algemeen is er plaats voor de over weging, dat het rooien van aardap pels in Drente op het ogenblik heel wat meer waarde heeft dan het aan slepen van een ongelukkig stukje hout uit de omgeving. Er zijn echter ernstiger dingen. De nabijheid van het front en de daarmee samengaande verzwaring van lasten die ons volk door de strij dende legers worden opgelegd las ten die dikwijls nauwelijks meer ge dragen kunnen worden scheppen een situatie die voor de zienden in derdaad het woord waar maakt, dat geen burgerlijk volk deze oorlog zal overleven. Willen wij als volk. maar cok voor de meesten als individu blij ven voortbestaan, dan zal in deze tijd. waarin de bevrijdingsactie ons ongekende moeilijkheden bezorgt, werkelijk de geest van het socialisme moeten zegevieren. Daarbij denke men niet in de eer ste plaats aan de socialisatie van de productiemiddelen. De werkelijk ont stellende kapitaalvernietigingen in heel Europa en in Nederland in het bijzonder vernietigingen die het hart soms doen stilstaan maken dat na de oorlog de socialistische geest veel sneller in het financiële en economische leven zal doordrin gen dan enkele jaren geleden nog te voorzien was. Veel belangrijker is op het ogenblik de „socialisatie van den mens", de vorming van den mens tot gemeenschapsmens. Er zijn duizenden gezinnen, speci aal die met jonge kinderen, die reeds nu bijna niet meer uit de moeilijk heden weten te komen. Daarnaast zijn er nog duizenden anderen die nog immer in de veilige beslotenheid van hun huis betrekkelijk gesproken zonder zorgen zijn. Hier nu dient het verantwoordelijkheidsgevoel tegen over de mede volksgenoten te worden wakker geschud. Duizenden moeten leren zien. dat het kaarsje, dat zij de jonge moeder brengen meer licht geeft, ook in hun eigen hart, dan een partij schaak bij kaarslicht brengen kan. Dat de vermoeidheid, ontstaan door de hulp aan anderen, meer verkwikt dan een buurpraatje of een babbel tje bij een kopje thee. Die delen van ons land, waar door de vervoersmoei- lijkhcden de voedselvoorraden bliiven opgestapeld, moeten leren beseffen dat eeh luxe leven daar dat komt voor! hongersnood betekent voor duizenden elders over enkele maan den. Ieder moet leren begrijpen, dat morsen met. voedsel door onoordeel kundig opslaan een misdaad is, be gaan aan ons volk. Het moet zover komen dat nie mand meer raapolie stookt voor ver lichting, omdat hij zich er van be wust is dat hij daarmee voedsel aan anderen, dikwijls puur voor genoegen, onthoudt. Kortom ieder moet weten dat hij over het. weinige bezit waar over hij beschikt slechts rentmeester is ten behoeve van het geheel en dat het geldt alle volksgenoten, zo ver een hoger lot niet anders be schikt. door deze barre tijd heen te helpen. Hier ligt een mogelijkheid voor opbloei van het socialisme die in gunstiger tijden zeker niet in die mate aanwezig zou zijn geweest. Wanneer ons volk deze mogelijkheid grijpt zal het door deze bange win ter heen komen èn de gesloten weg vinden naar een nieuwe, betere toe komst. Vindt het deze weg niet. dan is het voor nu èn voor later verloren. gens het verband van het Duitse front verbreken. Aanvallen van het Noorden en Oosten uit op Vught werden afgesla gen. In Den Bosch vielen slechts afzonderlijke Britse stoottroepen de Duitse steunpunten aan, die zich neg steeds met succes verdedigden. Het westelijke deel van de stad ligt onder krachtig artillerievuur. H.T.M.-diensten verder beperkt Met ingang van Maandag 30 October vervallen de stadstramdien sten te Den Haag van 16 tot 18 uur. In verband met de duisternis zullen met ingang van genoemde datum de morgendiensten een half uur later beginnen en eindigen. Ingaande 30 October wordt het tra ject van de Leidse lijn ingekrompen tot Den Haag-WachtjeLeiden-Sta- tion, terwijl de Delftse tram niet verder rijdt dan Delft-Haagpoort. De Zondagsdiensten op de buiten lijnen vervallen met ingang van 5 Noveipber. DEN HAAG. 27 Oct. De ln Den Haag gevestigde departementen van Handel. Nijverheid en Scheepvaart en van Landbouw en Vlsserll. benevens de kantoren van het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening ln Oorlogst! ld zul len met Ingang van heden. 28 October, voorlopig des Zaterdags gesloten zijn. Directeur. H J Kerkmeester. Bu»« rum; hoofdredacteur. Hendrik Llndt Amsterdam, plv hoofdredacteur. Ir A H. de Haa9 van Dorsser. Haarlem; binnenland J v Grieken, illustratie en opmaak R «Kampstra. volkscul tuur en kunst M Woltera. muziek: G K Krop. sport J J Llber adver tenties. A H. Lammere, allen te Am. •terdam k 112 1 waren haar patiaensu/eien un gr*=-r HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 29 Oct. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In Nederland werd de vijand in ons bruggenhoofd ten westen van Breskens uit een penetratieplek ver dreven. Up Zuid-Beveland zijn onze troepen nog altijd in felle strijd ge wikkeld met den \an het zuiden en oosten in versterkte mate aanvallen den vijand. Tussen Bergen op Zoom en Den Bosch zetten Canadezen. Engelsen en Amerikanen hun grote aanvallen voort. Ondariks de hard nekkigste tegenstand konden onze troepen tegenover., de overmachtige vijandelijke strijdkrachten, die in deze gevechten zware verliezen leden, niet verhinderen, dat penetraties be reikt werden. Tegenaanvallen wor den ondernomen. In Bergen op Zoom en verscheidene andere plaatsen zijn felle straatgevechten ontbrand. Bij plaatselijke gevechten ten zuid oosten van Helmond wérden .ver scheidene vijandelijke aanvallen' af geslagen. Achttien tanks en twee ge pantserde verl-yenningswagens wer den stukgeschoten. Snelle gevechts- en des nachts ope rerende slagvliegtwlgen vielen ln de afgelopen nacht een viiandelllke ravl- tallleringöbasls bil Aken met gcede uitwerking aan. Tn de westelllke Voge zen ondernamen de Amerika iw.i in de bossen tussen Mortagne en Meurthe ten westen v n St. Dl? sterke aanval len naar het noord;;i .-:i 7 Ucloosien. Door onze tegenaanvallen werden r.ij ln de flank aangevallen, alvorens zij vrij terrein konden winnen. Londen werd opnieuw door onze V 1 beschoten. In Mldden-Itallë vonden ook gisteren geen belangrijke gevechtshandelingen plaats. Bij talrllke ondernemingen van stoottroepen werden den vijand zware verliezen toegebracht. Verrassende zui veringsacties van onze beve.lllgingsfor- matles brachten den benden in Noord- Itallë zware slagen toe. Zll verloren meer dan 3600 doden en 82CO gevange nen ,en de kern van hun zware wa pens. Hun boskampen en schuilhoeken werden vernield. Op de Balkan werd het gebied van Larlssa volgens bevel naar he' noor den ontruimd De druk fan de Bulga ren op onze stellingen tussen het dal van de Stroemlza en liet gebied ten Tilburg bezet In het weermachtsbericht van Zaterdag werd medegedeeld, dat Til burg na zware strijd verloren is gegaan. Generaal Sf!ï!well van zijn functies ontheven STOCKHOLM. 29 Oct. Reuter meldt uit Washington, dat de: opper bevelhebber van de Amerikaanse grondtroepen ln Indië, China en Bir ma. generaal Joseph H. W. Stllwell. is ontheven van zijn functie van chef van dè generale stsf bij generallss«nus Tsjang Kai Sjek. als plaatsvervanger van admiraal Mountbatten en als Amerikaans bevelhebber op het Chi nese. Birmaanse en Indisohe oorlogs gebied. De Amerikaanse troepen, op dit oorlpgstoneel zullen onder bevel komen te staan van lt.-generaal Daniel Sultan. Het genoemde oorlogsgebied zal ver deeld worden ln twee gèbieden onder gescheiden opperbevelhebbers. De Ame rikaanse troepen in China zullen onder bevel staan van generaal-majoor A. C- Wedemeyer. Ie JAARGANG No. 255 MAANDAG 30 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. westen van Nisj duurt voort. Talrijke vijandelijke aanvallen. Jn het vestelij- ke Morawa-dal werden uiteengeslagen. Tussen Donau en Thelss verbeterden Hongaarse troepen ln de aanval hun stellingen. Aan de bruggenhoofden aan de Thelss ten noordoosten van S/.ol- nok ontstonden plaatselhke ge\echten. Ten noorden en noordwesten van De- breczen sloegen onze divi3ies sterke aanvallen van de bolsjewisten af en brachten den aanvallers zware verlie zen tde. Bil Ungvar probeerde de vijand vérder naar het westen door te dringen. Door tegenaanvallen van Duitse en Hongaarse troepen werd hij verdreven. In het Oost-Pruisische grensgebied heeft de vijand op grond van ziin ln. de vorige gevechten geleden zware ver liezen de grote aanvul voorlopig stop gezet. Alleen zuidoostelilk van Gum binnen vielen de bolsjewieken met v»U sterke strijdkrachten tevergeefs aan. In de noordelijke sector duurt de grote strijd ten zuidoosten van Libau en bij Autz met veisterkte kracht voort. On ze vqor treffelijk strijdende troepen verijdelden alle doorbraakpogingen van den vijand. De belde eerste dagen van de slag in Koerland werden 141 vliegtuigen neergeschoten. Daarmede verloren de bolsjewieken de laatste 48 uur aan het gehele oostelijke front 183 vliegtuigen. Anglo-Amerikaanse - terreurvllege.-s vielen Keulen. Munster en Hamni aan In de afgelopen nacht wierpen afzon derlijke vijandelijke vliegtuigen bom men op Keulen en'München Vijande lijke vliegers zetten in scheervlucht "vit aanvalle# op <te burgerbevolking n ,.'eot- en Zuld-Westdultsland voort. Zestum vijandelijke vliegtuigen, waar onder tien viermotorige bommenwer- peis. werden neergeschoten. De felle strijd bij Leyte TOKIO. 29 Oct. Formaties van de Japanse luchtmacht hebben ln de nacht van 27 op 28 October vijande lijke oorlogs- en transportschepen in de baai van Leyte aangevallen. ZIJ konden daarbij vier grote transport schepen en zes landlngsboten tot zin ken brengen. Bovendien vielen sterke formaties bommenwerpers sinds 26 October de vijandelijke landmgspun- ten, vooral Tacloban hevig aan. Zij ver oorzaakten grote branden en konden een transportschip zwaar beschadigen. In de nacht van 27 op 28 October werd de vllegtulgbasls bij Tacloban bijzonder hevig aangevallen, waarbij zestien vliegtuigen werden neergescho ten en drie beschadigd. Op vier plaat sen op het vliegveld ontstonden zware branden, terwijl het afweergeschut al daar vernietigd werd In de baai van Leyte zijn volgens de Jongste Japanse frontberlchten ln to taal 40 transportvliegtuigen, negen slagschepen of kruisers en een aantal kleinere eenheden verzameld. Van deze oorlogsbodems heeft de Japanse lucht macht tot de avond van 28 October vier transportschepen en verscheidene grote landingsboten vernietigd. Om trent de vijandelijke verliezen in de gevechten te land om Leyte zi.in nog geen nadere berichten beschikbaar. Bon r I I van de tabakskaart vóór I Nov. mieveren DEN HAAG. 29 October. De secretaris-generaal van het departe ment van Handel. Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend, dat in de gemeenten Amsterdam, Haarlem, Leiden. Den Haag en randgemeenten Leidsendam. Voorschoten. Delft. Rot terdam. Schiedam. Vlaardingen en Maassluis, bon r 11 van de tabaks- kaart geldig is verklaard voor het kopen van één rantsoen tabakspro ducten. Ten einde voor dit rantsoen in aanmerking te kunnen komen, dient het publiek deze bonnen vóór Woens dag 1 November a.sbij zijn leve rancier in te leveren. De aflevering op, deze bon zal zo spoedig mogelijk plaats hebben. Churchill over Polen Duyvelsbroot, zo noemde nog de zéventiepde-eeuwse^ kruidkundige 1 Rombout Dodoens of Dodonaeus. een STOCKHOLM. 27 Oct. In zijn reeds eerder vermelde Lagerhuisrede heeft Churchill o.m. nog gesproken over de overeenstemming tussen de partners aan de 'besprekingen van «nrirh. Moscou. De bereikte overeenkomsten vermaard bioloog, die in \ele opzien moeten beschouwd worden als een *"J jifiAHjjr ",oc rtQ voorlopig raiddel tot bevrediging van de urgentste problemen. Alle overeen komsten. waaruLt een duurzame toe stand voortvloeit, zullen wachten op de aanwezigheid der'Verenigde Staten. Wat Fblen betreft, zijn er'twee kri tieke punten: de grenskwestie en de verhouding der Poolse regering met het comité voor de nationale bevrij ding te Loeblln. Een oplossing ls er nog niet gevonden. Het doel is voor de PooVse natie een „tehuis" te ver zekeren. dat ..toereikend ls voor de behoefte der Poolse natie". Voorts zelde Churchill nog. dat Frankrijk niet kon worden buitenge sloten bij besprekingen ten aanzien van problemen betreffende de Rijn en Duitsland. De zon gaat heden onder ;om 17.15 uur en morgen oif om 7.32 uur. Maan onder 5.26 u. en op 17.22 u. V.M. 31 Oct.. L.K. 7 Nov., NJVI. 15 Nov., E.K, 23 Nov. Duifse vorderingen bij Asten en Weert BERLIJN. 29 Oct. Ipterinf meldt omtrent de strijd aan de Zuld-WU- lemsvaart, dat, ondanks hevige vijan delijke tegenstand, de Duitse aanval len tussen Asten-en Weert goede vor deringen hebben genjaakt. Verschei dene plaatsen werden stormenderhand genomen eh 'op een plaats werdde Zuid-Willemsvaart bereikt. BIJ een Britse tegenaanval ten zuidoosten i Asten vielen alle tien aanvallende tanks ten offer aan de Duitse afweer. Na voltooiing der hergroeperingen lS.de gevechtsactiviteit der Amerika nen ln het gebied van Aken weer levendiger geworden. Op grond van de aanvoer van verse eenheden uit het gebied .van Luxemburg kan worden aangenomen, dat het Amerikaanse op perbevel het plan heeft binnenkort hier tot de grote aanval over te gaan Uit de versterkte aanvoer van zware Amerikaanse eenheden, vooral van tankstrijdkrachten. naar de gebieden ten noorden en zuiden van Metz, kan worden afgeleid, dat d^ grote aanval op het Saargebled eveneens binnen korte tijd kan worden verwacht. Wapenstilstand gesloten met Bulgarije STOCKHOLM. 29 Oct-. Naar d< zender van Moscou meldt, zlln d< wapenstilstandsonderhandellngen U Moscou tussen de Sowjet-Uilie, Groot- Brittannlë en de Ver. Staten aan de ene" en Bulgarije aan de andere kant op 28 October geëindigd met de/on® 'dertekening van een wapenstilstands overeenkomst. Tfiracië geheel ontruimd BERN. 29 Oct. Alhier is een me dedeling verspreid .van de regering te Sofia, volgens welke de ontruiming van Thraciè door de Bulgaarse troepen thans voltooid ls. •a.it?oH lanuxes hS uba j38ioacIo sic PiApwpi ai jnapBssequie aoj uapjoM puioouaq 'uepueH aSjoao jiS 'afue3 -ing u| uivzoi as-jijg ajaSaojA op noz uapuoq ijn uaaunuouui suaSjoA Wanneer men van 12 t.m. 25 Nov. niet aan Centr. Keukens deelneemt DEN HAAG, 29 Oct. De secretaris generaal van het departement van Landbouw en Visserij, maakt bekend, dat de consumenten, die ln het tijd vak van 12 t.m. 25 November géén ge bruik meer wensen te maken van de centrale keukens, de onderste helft van de groentebon 12de periode op 6 7 November" dienen ln te leveren bij hun leverancier. De leverancier levert de bonnen op 8 en 9 November ln bij het plaatselijk distrrbutlekamoor. Op 10 en 11 Novem ber heeft de leverancier gelegenheid .zich te vervoegen bij het plaatselijk verdelingskantoor voor -groenten, en fruit, teneinde aldaar eventueel een supplementtoewijzing voor het tijdvak 12 t.m. 25 November te ontvangen. Het bovenstaande geldt niet voor consumenten, die ln het tijdvak 12 t.m. 25 November wél van de centrale keuken gebruik maken. Zoals reeds werd gepubliceerd, dienen deze per- %pnéh de onderste "helft van de groen- tekaart 12de periode ln te leveren bij de centrale keukens. Met nadruk wordt er op gewezen, dat de groenteleveranciers, op straffe van uitsluiting door het bedrljfsscjiap van groente en fruit, verplicht zijn de bonnen, die hun worden aangeboden, te accepteren. Ook waspoeder op bon voor zeep- vervangende wasmiddelen DEN HAAG. 29 Oct, De secretaris generaal van het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend, dat op de bonnen 1-38. 2-38. 3-38 en 4-38. welke voor het tijd vak van 29 October t.m. 25 November geldig zijn verklaard voor het kopen van zeepvervangende wasmiddelen, ook waspoeder indien voorradig, mag wor den gekocht. ten zijn tijd vooruit was. de padden stoelen En nog heden zeggen de Vlaamse moeders tot hun kindéren. als zij paddenstoelen zien: „Komt der nia aon, zullen, 't en is tover- essenbrood." In zijn vermaarde werk Flora Dia- bolica vermeldt de Vlaming Teir- linck bver die betrekkingen tussen heksen, paddenstoelen en den duivel vele schone zaken. Vele oude schrij vers' noemden de paddenstoelen „brood en kaas" van Joosje Pek. den duivel.' Wat zegt de oude legende? Toen Judas den Heiland verraden had. hing hij zich uit wanhoop over zijn daad op aan een Arli-rboom. Ga in de herfst de vlierbomen eens afzoeken, tien tegen een dat ge er hele risten bruine, taaie paddenstoelen op vindt wier vorm overeenkomt met een menselijk oor. Hoe heten die pad denstoelen? Wel. Judasoren. Dan zijn er de vele namen van paddenstoelen als heksenbrood, hek- senboleet. satansboleet. zij spreken voor zichzelfEn... de lugubere st nkzwam Dat is een vrij zeldzame verschij ning. Een fraai gevormde padden stoel, die echter fenomenaal stinkt. Onder de grond heeft deze zwam een eivormig lichaam. Dat lichaam heet.. duivelsei! In enkele uren tijds schiet uit dat stinkende ei een sneeuwwitte steel met groenachtige hoed. Voedsel voor den duivel! En hoeveel tovenaars hebben niet bij hun griezelige praktijken van paddenstoelen gebruik gemaakt! De Borgia's, dat beruchte Italiaanse rid dergeslacht. dat veie politieke moor den pleegde, zouden hun beruchte vergiften aan paddenstoelen onttrok ken hebben. De oude toverheksen, die kinderen een uur ver betoveren konden, het vee ziek kregen, onge luk over een huis konden brengen, zij werkten met aftreksels .an gif tige zwammen. Geen wonder, aan de gifgroene, griezelige verschijningen van het herfstbos kun je" alle kwaads toedichten... U steekt toch de handen uit de mouwen, ivanneer U zelf niet getroffen is en Uw huis niet beschadigd? U helpt toch Uw medemens? Voorlichtingsactie Hoofd inspectie voor de Lucht bescherming. AMSTERDAM, ks Oct Het prachtige kampioenschap 4572. dat in Augustus j.l. te Amsterdam werd ge houden. zal er ongetwijfeld toe heb ben bijgedragen de in ons land reeds groté belangstelling voor.de biljart- sport nog meer te stimuleren. Het gaat de Nederlandse Biljart Bond wel naar den vleze; het aaptal leden, dat enkele jaren geleden slechts luttele duizenden bedroeg, is nu tot boven de 17.000 gestegen en deze stijging zet zich snel voort. Vele van de vroegere „café-biljar ters" zijn tot het inzicht gekomen, dat de biljartsport waard is op se rieuze wijze te worden beoefend en dat kan het beste gebeuren in club verband en aangesloten bij de N.B.B. De opvallende prestaties, verricht ln het kampioenschap van Nederland groot biljart anker kader 45/2 heb ben velen zich doen afvragen hoe die prestaties er nu eigenlijk uitzien van Internationaal standpunt bekeken Na tuurlijk i£ het maken van een verge lijking tussen nationale en Interna tionale topprestaties moeilijk. In de eerste plaats omdat een meer of min der ln het verleden gematerialiseerde „uitschieter" nog geen maatstaf is voor de krachtsverhoudingen van het ogenblik, in de tweede plaats omdat b v. nationale records ln nationale kampioenschappen. Internationale (lees wereld-record' alleen in officiële we reldkampioenschappen kunnen worden gevestigd Maar enig houvast geeft een vergelijking der cijfers zeker Daar is dan allereerst het 45/2 met de trotse, nieuwe records van Van de Pol. resp. voof het algemeen gemid delde (40.73) en hoogste gemiddelde ln een partij (80.00). Het record voor de hoogste serie staat 6edert Maart 1942 op naam van Plet de Leeuw (275). Het wereldrecord 45/2. zowel wat be treft algemeen gemiddelde (48.27) hoogste gemiddelde ln een partij (400) en hoogste serie (400) wordt ge houden door den Belg Gabriels: al deze records werden kort voor de oor log gevestigd. Men zou, afgaande op het record algemeen gemiddelde geneigd zifln te veronderstellen dat Van de Pol ln kracht al aardig ln de buurt van Gabriels begint te komen. Het moet echter nog blijken of de geweldige prestatie van Van de Pol gevolgd zal worden door èoortgelijke" verrichtingen. Tenslotte lag het vroegere Nederlands record (De Leeuw) algemeen gemiddel de ruim 50 procent onder het nieuwe van den Rotterdammer, zodat de ver betering door Van de Pol voorlopig wel als een bijzondere uitgooier moet worden beschouwd. Gabrlel6 echter werJ in 1934/35 Europees kampioen met een algemeen moyenne van 30.30, ln 1936/37. 1937/38 en 1938/39 wereldkampioen, een algemeen gemiddelde van resp. 35.59. 45.90 en 48.27 Men kan hieruit merken, aat Van de Pol toch wel met een algemeen gemiddelde van circa 40.00 zal moeten bill ven spelen, wil men hem van de kracht van een Gabriels kunnen beschouwen. Gunstiger komt Van de Pol eraf bij het 45/1. Zijn record algemeen gemid delde. gevestigd ln 1942 (22.80) ligt hoger dan het yvereldrecord van den Fransman Cóte (21.02), gevestigd ln 1938. Maar nogmaals: een vergelijking moet mank gaan, omdat hét heel wat anders ls om ln een nationaal kam- pioenschap een nationaal record te vestigen, dan ln een wereldkampioen schap, waaraan door de 6terkste spe lers ter wereld wordt deelgenomen, een wereldrecord. Het hoogste gemiddelde ln een par tij wordt eveneens door Van de Pol ge houden (50.00. sedert 1943) en Is ge lijk aan het op naam van Van Belle staande wereldrecord (sedert April lflO) Houder van het Nederlands record hoogste serie 45/1 ls De Leeuw (218); het wereldrecord voor de hoog ste serie 45/1 staat op naam van Gabriels (227), sedert Januari 1932. Volledigheidshalve geven we hier nog de Nederlandse en wereldrecords voor het 71/2. llbre, driebanden, band stoten en vltfkamp. 71/2: Algemeen gemiddelde: Van Vliet (15.29)) sedert 1940. wereldrecord Van Belle. België (16 47) sedert Juni 1939. Hoogste ge middelde ln een partij: Van Vliet (30.00), sedert 1940; wereldrecord Van Belle (37.50), sedert April 1936. Hoog ste serie: Van Vliet (165), sedert 1941, wereldrecord Da vin Frankrijk (150), sinds Maart 1934. Llbre: Algemeen gemiddelde Swee- rlng (42.49)) sedert 1936 wereld record: Gabriels 128.10 (Mel 1937); hoogste gemiddelde hl een partij Swcerlng (83.33), April 1936; wereld record: Soussa. Egypte; Butron, Spanje; Albert, Frankrijk; Relcher, Duitsland; Ferraz. Portugal; GaRriels. België (500); hoogste serie; Swêerlng 330), December 1937. Driebanden, algemeen gemiddelde Robljna (0 783), April 1933; wereld record: Vergez, Argentinië (0.884). Sep tember 1938; hoogste gemiddelde ln een partij: Bos (1 785) April 1938; wereldrecord: Zaman. België (1.250), November 1938; hoogste serie Bos (13). April 1939; wereldrecord: Soussa, Maart 1933 en Lagache, Frankrijk, September 1938. beiden 12. Bandstoten: algemeen gemiddelde: Sweerlng (3.11). October 1943; wereld record; Relcher. Duitsland (3.57) Maart 1937, hoogste gemiddelde in een partij: Sweerlng (4.83), December 1934; wereldrecord: Relcher (6.81); Maart 1937: hoogste serie: Sweerlng (28) December 1934; wereldrecord Domingo. Spanje (52December 1835. Vijfkamp: algemeen proportioneel ge middelde: Sweerlng (30.05). Septem ber 1943; wereldrecord: Tledtke, Duits land (30.94), April 1938. Van de 20 nationale records staan er 7 op naam van Jan Sweerlng. 4 op naam van Van de Pol 3 op naam van Van Vliet, 3 op naam van Bos, 2 op naam van De Leeuw en 1 op naam van Robljns. Van de oprichting van de Nederland se Biljartbond ln 1911 af tot op heden zijn er 154 kampioenschappen op groot biljart verspeeld, waarvan 70 ln de 1ste klasse, n.l. 32 nationale kampioen schappen 45/2. 10 nationale kampioen schappen 71/2, 5 kampioenschappen 45/1, 2 vijfkamp, 1 bandstoten. 1 llbre en 19 driebanden. De erelijst der kam pioenen van Nederland ziet er uit als volgt; H. Robljns 14 maal kampioen van Nederland, n.l. 7 maal 45/2 en 7 maal driebanden: Jan Sweerlng 14 maal. n.l. 7 maal 45/2. 2 maal vijf kamp. 2 maal 71 2. 2 maal driebanden en 1 maal 45/1; J. Dommerlng 10 maal kampioen n.l. 10 maal 45/1 en 1 maal bandstoten; A. Sengers 6 maal kam pioen, n.l. 6 maal driebanden; P. v. d. Pol 5 maal kampioen, n.l. 3 maal 45/2 en 2 maal 45/1; A. Bos 5 maal kampioen n.l. 2 jnaal 45/2, 2 maal drie banden en 1 maal 45/1; C. van Vliet 4 maal kampioen, n.l. 2 maal 71/2, 1 maal llbre. J. Wlemers 2 maal kam pioen .n.l. 2 maal 45/2; K. Koopman 2 maal kampioen, n.l. 2 maal drieban den. Directeur. H J. Kerkmeester, Bu» sum; hoofdredacteur; Hendrik Llndt Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J v Grieken; Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M Wolters. muziek; G K Krop. sport J J Llber: adver •.entlos A. H. Lammere allen te Am» sterdam. S iu

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1