HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Slag ten noorden van Aken
neemt in hevigheid toe
Zware strijd aan
Adriatische kust
Canadese poging om toegang tot
Walcheren te bereiken mislukt
Bij Metz Amerikaans
offensief
Paddenstoelen
Brutale diefstal in Amsterdam opgehelderd
C 'üeerd bruggenhoofd
bij Wageningen
Valscfiermtroepsn
neergelaten
Zwaartepunt ligt bij Baarie-Nassau
„Linkmiechel!'
Samenwerking of ondergang
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 9 Oct, Het opperbevel
der weermacht deelt mede: De vijan
delijke aanvallen aan het westelijke
front zijn gisteren tot nieuwe secto
ren overgeslagen. Bij voortdurende
plaatselijke gevechtsactiviteit aan de
Belgisch-Nederlandse grens en in
Midden-Nederland fluurt de slag in
het gebied Geilenkirchen-Stolberg
met toenemende verbittering voort.
Taaie tegenstand en hevige tegen
aanvallen van onze divisies brachten
na zeer zware gevechten de vijande
lijke pantserformaties, die voor een
omsingeling van twee kanten van
Aken waren opgesteld, tot staan.
Hevige gevechten zijn ontbrand
om een saillant in het front ten
noordoosten van Nancy, dat de
vijand sinds gisterochtend krachtig
aanvalt, terwijl de gevechten aan
weerszijden van Remiremont met
Amerikaanse en Franse infanterle-
en pantserstrijdkrachten onvermin
derd voortduren.
Sterk vijandelijk vuur lag weer op
Duinkerken. Aanvallen van den
vijand "op St. Nazaire, Lorient en in
het voorterrein van La Rochelle,
mislukten.
Beveiligingsvaartuigen van de
Duitse marine brachtén voor de
Nederlandse kust een Britse motor
torpedoboot tot zinken. -Tijdens
andere gevechten ging een eigen
vaartuig verloren.
Het V. 1 storings vuur op Londen
duurt voort.
In Midden-Italië behaalden onze
Wind au staan onze troepen ln een
taaie strijd toet een sterken vijand.
In vergeefse aanvallen op het bruggen
hoofd van Riga, ten noorden van de
Duna, verloor de vijand 25 tanks. Op
ösel werd het schiereiland Sworbe
tegen sterke vijandelijke druk ge
houden.
In Finland hebben onze troepen
zich uit het gebied van"*-Tornlo naar
het Noorden gedlstancleerd. In de
steunpuntlime aan de Fins-Sowjet-
Russische grens ten zuidwesten van
Moermansk werden de gisteren ge
melde sterke vijandelijke aanvallen tot
staan gebracht. Slagvllegtuigen meng
den zich. ondanks de moeilijke weers
gesteldheid. in de strijd te land. De
escorterende Jagers schoten veertien
bolsjewistische vliegtuigen omlaag zon
der zelf verliezen te lijden.
De Engelsen en Amerikanen zetten
de terreur tegen de burgerbevolking
in het westelijke en zi^dttest^Dultse
gebied door aanvallen ln seheervlucht
voort. Met bommen en boordwapens
werden met name plaatsen en perso
nentreinen aangevallen. Twaalf jacht-
krulsers werden neergeschoten.
Nieuw kabinet in Egypte
SALONIKI, 9 Oct. Naar de zen
der in Cairo meldt, heeft koning
Faroek heden Ahmed Maher Pasja
belast met de vorming van een nieuw
kabinet,
Ahmed Maher Pasja oefent, be
halve de functie van minister-presi
dent. ook de macht uit van militair
gouverneur van Egypte, met de uit
drukkelijke volmacht ook militaire
bevelen te kunnen uitvaardigen. In
het gehele land zijn strenge maat
regelen getroffen tot handhaving
van de orde. Demonstraties en ver
gaderingen zijn verboden.
Koning Faroek van Egypte heeft Ln
een aan Nahas Pasja 'gericht decreet
bepaald: „Met het oog op het feit. dat
Egypte een democratische grondwet
Ie JAARGANG No. 238
DINSDAG 10 OCTOBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31. Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per-week ot f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN. 9 .Oct. Interlnf meldt
vgn het Westelijk front: De aanvallen
van het eerste Amerikaanse leger van
generaal Hodges hebben ln het gebied
ten noorden van Aken de gehele dag
tot buitengewoon verbitterde gevech
ten geleid, waarbij aanval en tegen
aanval dicht op elkaar wisselden. In
hoofdzaak werden alle aanvallen der
Amerikanen afgeslagen. De" aanvallers
werden iloor krachtLge tegenaanvallen
naar hun punt van uitgang terugge
worpen. Daarentegen slaagden de Ame
rikanen er ln aan de zuidoostelijke
rand van de buitenwijken van Aken
een penetratie te verkrijgen, die na
een worsteling van vele uren gesloten
kon worden.
Teto zuiden van het penetratlege-
bied bL' Metz ls het derde Ameri
kaanse leger ötvder generaal Pat ton
gisteren met twee tank- en twee in
fanteriedivisies over een breed front
ln het gebied van Pont a Mousson tot
een doorbraakaanval overgegaan, ten
einde, een beslissing te forceren. Deze
tot het eiland Walcheren te bereiken.
Al hun aanvallen ln deze richting wer
den bloedig afgeslagen. Terrein, dat
in de afgelopen dagen verloren was
gegaan, werd ln tegenaanvallen her
overd. Een bij St Laurent, ten oosten
van Brussel over het Leopoldkahaal
heen dringende Canadese gevechts
groep werd in een tegenaanval met
zware verliezen teruggeworpen. In,het
gebied ten zuiden van Arnhem heerste
gisteren over hei algemeen een rust.
behalve dan wederzijds artillerievuur.
De oorlogscor espondent van het
D.N.B. ln het Westen. Alex Schmal-
fuss. schrijfnog over de strijd ln ons
land: In het Noorden lag het zwaarte
punt der gevechten ln het gebied van
Tilburg. Als spoorwe«knooppunt heeft
deze in Brabant gelegen stad grote
betekenis. Derha've zien Montgomery
en generaal Mac Crear. de opperbevel
hebber van het hier opererende eerste
Canadese leger, tok niet op tegen de
omvang van de verliezen, die de Cana
dese divisies en de Poolse hulpstrjjd-
krachten steed* weer worden toege
bracht.
Ten zuiden van Tilburg ontwikkel
den Duitse -tegenaanvallen 2lch gun
stig. nadat bij Hilvarenbeek een ge
concentreerde vijandelijke aanval was
afgegrendeld. Vlak ten oosten van
VcBhd u/iird /i« fll-nr di» WO)»JT2£Vaart
In één nacht tijds komen de pad
denstoelen uit de grond. Eén re
gennacht en het bos staat er vol mee.
Geheimzinnig! Welke andere plant
kan zó vlug groeien?
Je hebt giftige paddenstoelen. En
gifgroene^ en slijmerige, en paarse, en
helgele. Rare kleuren allemaal. Kan
dat normaal zijn?
Soms groeien paddenstoelen in wij
de cirkels, honcjerd bij elkaar. En dan
die vreemde vorm. een hoed op een
steel. Dat is niet pluis!
Is het wonder, dat de. middeleeuwse
mens met zijn onbekendheid ten
aanzien van de natuur, het niet op
paddenstoelen begrepen had en deze
„griezelige" verschijningen van het
herfstbos met een wantrouwend oog
bekeek? Moenen
de Duivel zat er
achter, meende
hij. paddenstoe
len stonden vast
in connectie met
heksen, gnomen
en ander lugubere bewoners van de
eenzaamheid. Tvduwens, de naam al
leen al..." Een pad is geen gezellig
dier, integendeel, het is een griezel.
7j~> V»*»t voUr.iaplnnf v.ich tiippk.-
Kinderen van
de herfst
Duitse granaatwerper aau de Rijn bij Arnhem.
(U-PR Reinsberg)
inbraak hadden. Deze man werd enige
dagen geschaduwd. Op het ogenblik
dat lil) een Juwelierswlnkel ln het
centrum van de stad binnenging, werd
hl) aangehouden. Rij droeg een deel
der gestolen Juwelen bij zich en was
van plan deze te verkopen. Spoedig
hierna w jrcleu ook de twee mannen,
die hem bij de inbraak geholpen had*
den. ingerekend. De rest van de Juwe
len alsmede de partl) effecten wolden
onder de vloer van een woning ln
esWt teruggevonden. Het geld, dat
zich in de brandkast bevonden had,
ten bedrage van 800. hadden de die
ven reeds opgemaakt. De man had de
brandkast, nadat deze ln de woning
van een hunner vakkundig geopend
was, in deA mstel gegooid.
AMSTERDAM. 9 Oct. De recher
che van het hoofdbureau van politie
ls er ln geslaagd de daders van een
even brutale als belangrijke diefstal,
die enige dagen geleden ln een woning
aan de Noorder-Amstellaan werd ge
pleegd. aan te houden.
Deze diefstal werd uitgelokt door de
domheid van de bewoonster, bij wie
des morgens een man aan de deur
kwam. die kaas tegen 9.50 per pond
en voor-oorlogse zeep te koop aanbood.
De bewoonster vond de waren te duur.
doch knoopte met den man een
praatje aan. De man vertelde, dat hij
al zijn geld ln goederen had omgezet.
Zij zelde. dat ook zij dat gedaan had.
Voor haar geld had zl) Juwelen en
effecten gekocht, die zij voor de veilig-,
held bewaarde ln een brandkastje in
haar woning. Zij liet den koopman
zelfs het brandkastje zien! Des mld-
i üai
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER 6 Oct. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Aan het westelijke front zette de
vijahd in het gebied ten noorden
van Turnhout, ha het aanvoeren van
nieuwe strijdkrachten, zijn door
braakpogingen naar Tilburg voort.
Na geringe aanvankelijke successen
werden zijn aanvalsspltsen in een
tegenaanval teruggeworpen. Bijzon
der hevige gevechten ontwikkelden
zich in het gebied van Wageningen,
waar onze divisies van het oosten en
westen uit tot de aanval overgingen
om het vijandelijke bruggenhoofd in
te krimpen. De vijand biedt daar ver
bitterde tegenstand en versterkte zijn
bruggenhoofdbezetting door het neer
laten van nieuwe valschermjagers.
Hevige' gevechten zijn daar aan de
gang.
Ten zuideri van Geilenkirchen is de
vijand uit zijn penetratiegebied op-
nieüw overgegaan tót de aanval naar
het oosten en noord-oosten, hij werd
échter door terstond ingezette te
genaanvallen tot staan, gebracht. De
beide laatste dagèn werden bij deze
gevechten 40 vijandelijke tanks stuk
geschoten.
Ten noordèn van Nancy werd eèh
vijandelijke penetratleplek opgeheven,
daarbij werden vier officieren en. 110
manschappen gevangen genomen, Tus
sen Eplnal en Lure trachtte de tegen
stander op èen breed front binnen te
dringen ln ónze stellingen Op de ber
gen voor de westelijke Vogezen. Zijn
krachtige aanvallen werden overal,
voor een deel ln een tegenaanval, uit
eengeslagen Of opgevangen.
Het gebied van Groot-Londen lag
weer onder het vuur van onze VI.
In Mldden-Itallë herhaalde de
vijand, onder krachtig gebruik van
artillerie, zijn pogingen om ter weers
zijden van d$ weg haar Bologna op
een breed front door onze bergstellin-
gèn heen té stoten, ten einde door te
breken naar de Povlakte, In Zware ge
vechten werden de vijandelijke aanval
len. die ln verschillende sectoren ver
scheidene malen herhaald werden, uit
eengeslagen. In de Adriatische kust-
sector mislukten eveneens alle vljan-
délljke aanvallen.
Op de Balkan duren de zware ge
vechten Op de tot dusver bestaand
hebbende brahdpunten ten zuiden
van de IJzeren Poort en ln hét gebied
van Belgrado voort, In het'gebied tén
westen van Arad wonnen de tegen
aanvallen van Duitse en Hongaarse
formaties met steun van onze slag-
vllegera verder terrein. Aan het ove
rige front van het HongaarsRoe
meense grensgebied, ten zuidwesten
van Gross-Wardein en ten westen van
Torenburg. werden vijandelijke aan
vallen afgeslagen.
In de Woud-Karpathen zijn de Sow-
"jet-Russlsche grote aanvallen gisteren
ln felheid verminderd. De op talrijke
plaatsen bij zware regen èn eérste
Er Moet verduisterd worden ,van
een half uur na zonsondergang tot
een half uur vóór zonsopkomst.
De zon gaat heden tmder te 18.05
uur; Zondag op om 6.52 uur en
onder te 18.02 uur; Maandag op om
6.54 uur.
Heden maan onder 13.16 uur en
op 21.37 uur, Zondag onder 14.15
uur en op 22.26 uur.
9 Oct. L.K., 17 Oct. N.M., 24 Oct.
E.K., 31 Oct. V.M.
sneeuwval gevoerde vrij zwakke aéh-
vallen bleven vruchteloos. Ten zuiden
van Rozan hebben de bolsjewieken uit
hun bruggenhoofd opnieuw aangeval
len. ZIJ werden afgeslagen, plaatse
lijke penetratleplekken werden lh eén
tegenaanval afgegrendeld. De beide
laatste dagen werden bij de gevechten
aan de Naref ln totaal 78 vijandelijke
tanks vernietigd.
Ten zuidwesten en noordwesten van
Schaulen gingen de bolsjewieken met
stérke strijdkrachten ónder èebruik-
making vaihtalrijke tanks en slagvlie-
gers tot de grote aanval óver. Harde
gevechten zijn hier aan de gang.
Ons garnizoen van Oesel bevindt
zich ln het noordoostelilke deèl van
het eiland ln felle gevechten met aan
land gekomen vijandelijke troepen.
Op de Egeïsche Zee hebben lichte
Duitse zeestrijdkrachten een Britse
kanonneerboot tot zinken gebracht en
delen van de bemanning gevangen ge
nomen.
Ahglo-Amerlkaanse terreur bommen
werpers hebben gisteren Munster en
Keulen aangevallen en verdere aanval
len gericht op Wilholmshaven, Dort
mund, Koblenz en Rheine. In de afge
lopen nacht was het stedelijk gebied
vari Saarbrllcken hét doelwit van de
Britse bommenterreur. Afzonderlijke
vliegtuigen wierpen bómmen op Ber
lijn. Afweergesdhut van het luchtwa-
pen schoot negentien vliegtuigen,
waarvan veèrtlen viermotorige bom
menwerpers, neer.
In aanvulling op het weórmachts-
bericht wordt gemeld: BI) de afweer-
gevcchten ten noordwesten van Metz
en om Luxemburg hebben zich in de
tijd van 8 tot 11 September de pant
serbrigade „Faldhcrrnhallé" en forma
ties van het 82ste legercorps bijzonder
onderschelden. In harde gevechten van
twee dagen verijdelden zij door aan
vallen op de concentratie van den
vijand de doorbraak van twee Ameri
kaanse divisies naar Trier gn vernie
tigden daarbij 142 tanks en gepantser
de verkenningswagens, 40 stukken
antitank-geschut, een groot aantal ge
pantserde voertuigen en drie vijande
lijke jachtbommenwerpers.
Formaties van het tweede Jachtcorps
onder leiding van lult. gen. Bülowius
behaalden boven het westelllk ge
vechtsterrein sedert het begin van de
invasie de duizendste overwinning in
de lucht. BIJ de geveohten ln het ge
bied van Arnhem heeft èen gevechts
groep van de luchtdoelartillerie onder
kolonel von Swoboda zich bijzonder
onderschelden. Bil dé gevechten ln het
gebied der Baltlschc eilanden hebben
zich Noorddultse landings-pionierseen-
heden onder leiding van den ridder
kruisdrager gen. maj. Henke bijzonder
onderschelden.
BERLIJN. 5 Oct. Na voorberei
dingen. die vier dagen geduurd hebben
en na omvangrijke opmarsbewegingen
is hedenochtend even over negen uur
de grote bolsjewistische aanval van
het eiland Moon af op Oe?el begon
nen. Het zwaartepunt der bolsjewisti
sche aanvalsactle lag daarbij aanvan
kelijk ter weerszijden van do door de
wegdijk, die het eiland Moon met
Duitse achterhoedetroepen opgeblazen
Oesel verbindt. Hier kwam het tot ver
bitterde gevechten, die op het ogen
blik nog voortduren.
BERLIJN, 6 Oct. De Duitse
„volksgrenadlerdlvlsles" zo wordt van
milltalrë zijde medegedeeld, zijn
nieuwe formaties, die in het kader der
totale oorlogsinspanningen van het
Duitse rijk opgesteld en volgens
nieuwe principes opgeleid worden.
De bewapening van deze formaties
is volkómen nieuw en geeft den
„volksgrenadlerdlvlsles" vergeleken
met de andere Duitse ,lnfanterle-een-
heden een bijzonder Intensieve vuur
kracht. D* uitrusting der nieuwe divi
sies bestaat ln hoofdzaak uit automa
tische wapens.
Ie JAARGANG No. 236
ZATERDAG 7 OCTOBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct»
BERLIJN, 5 Oct. Het plan van
Montgomery om de in het Vlaams-
Nederlandse gebied liggende Duitse
troepèn van hun achterwaartse ver
bindingen af te snijden komt bijzon
der duidelijk tot uiting ln de vorming
van het zwaartepunt zijner aanvals-
formaties in het gebied Baarle-Nas-
sau ten noorden van Turnhout. Hier
woedt op het ogenblik wel de zwaar
ste strijd van het gehele westelijke
front en hoewel het tweede Engelse
leger ongeacht de zware verliezen
voortdurend nieuwe troepen in de
strijd werpt, zijn alle .pogingen als
gevolg van het ongelooflijk taaie ver
zet der Duitse troepen mislukt.
Interlnf bericht voort:
Door het ln de strijd werpen van
sterke liifanterle-, tank-, artillerie- en
slagvllegerformatles probeerden de
Strijdkrachten van het tweede Engelse
leger ten noorden en ten noord-westen
van Turnhout opnieuw de Duitse tróe-
pen terug te dringen. Ondanks het
grote gebruik van materiaal en troe
pèn. dié numériek ln de meerderheid
waren, konden de Duitse formaties
hun positie bilna overal met succes
handhaven. Slechts langs de weg naar
Tilburg gelukte het de Britten een
penetratie tot stand to brengen, die
door het Ingrijpen van Duitse tankre
serves snel afgegrendeld en vernauwd
kon worden.
Een* zware belemmering voor de
Engelsen zijn ook de mobiele pantser-
afweer- en luchtafweerformatle8. die
de Britten steeds weer dwingen ver
sterkingen aan te voeren-om een wis
seling van de posities te verkrijgen,
wanneer de overmacht al te sterk ge
erden ls. Afdelingen zwaar storm-
geschut bestookten de flanken der
Engelsen en voortdürend voeren de ge-
Oproep voor arbeids
mannen N.A.D.
DEN HAAG, 5 Oct. Arbeidsman-
nen van de Nederlandse Arbeids
dienst, die wegens het verplaatsen
Van afdelingen met verlof gestuurd of
voorlopig ontslagen zijn, moeten zich
weer melden bij de afdeMng Hoogha
len bij Assen. Vandaaruit zullen zij
tot het einde van hun diensttijd,
evenals tot dusver, ln nieuwe stand
plaatsen tewerk worden gesteld. De
in aanmerking komende arbeidsman
nen moeten zich onder verwijeing
naar deze publicatie wendên tót de
plaatselijke politiebureaux of aan-
meldingsbureaux voor de N.A.D. en
daar vervoerbiljetten aanvragen voor
de reis met de nog in aanmerking ko
mende verkeersmiddelen.
Hebt u voor afdoende verduiste
ring van uw huis gezorgd? Want
licht trekt vliegers aan.
(Voorlichtingsactie hoofdinspec
tie luchtbescherming.)
vreesde „Tlger" en „Panthèrs" ven wel
ker doeltreffende kracht de talrijke
gevechtswagens en gepautserde voer
tuigen getuigen, die het strijdgebied
en vooral de grote opmarswegen afba
kenen, hün aanvallen uit.
Ten zuiden van Arnhem wierpen de
Britten, ln het bijzonder ln het ge
bied van Eist, eveneens sterke pant
serformaties ln de slag, zonder dat
zij hiermede evenwel terrein wisten
te- winnen. De Duitse tegenaanvallen
betwisten hun ook hier steeds weer
leder succes.
Bij de poging der Britten, ten noor
den en ten zuiden van Gennep hun
oostelijke flanken door sterke Infan
terie- en tankstrljdkrachtcn to be
schermen, werden gisteren 19 tanks
stukgeschoten. In totaal verloren de
Britten alleen ln de laatste 48 uur
bij huh aanvallen ln de genoemde
sectoren 168 tanks.
Roofoverval op spoor
wegpostkantoor
Pseudo-politiemannen maken
1.150.000 gulden buit
BOTTERDAM, 5 Oct. Een bui-
tengewoori geraffineerde roofoverval
is vandaag in Rotterdam het 'onder
werp van gesprek. Öp het spoorweg
postkantoor, gelegen bij het station
Delftsepoort-, werd namelijk een be
drag buitgemaakt van ruim één mil-
lioen gulden. Gisteravond tegen acht
uur stopte voor een huls aan de
Nieuwe Binnenweg waar de cassière
van het spoorwegpostkantoor woont,
een auto, waaruit enige in politie-
uniform geklede personen stapten. Zij
vroegen de cassière te spreken en ga
ven voor. dat er een roofoverval ge
pleegd zou zijn op het genoemde
postkantoor. Men moest ogenblikke
lijk over de sleutel van de kluis be
schikken aangezien enige leden van
het personeel in dekluis opgesloten
zaten en de verstikkingsdood nabij
waren. Toen d^ cassière draalde ont
rukte men haar het handtasje met de
sleutel, waarna de mannen vlug ver
dwenen, op één na. Deze laatste bleef
ter bewaking van de vrouw achter. In
volle vaart stoof de auto naar het
spoorwegpostkantoor, waar' de pseudo
politiemannen, voorzien van de sleu
tel. gemakkelijk werk hadden. Uit de
kluis haalden zij een bedrag van
1.150.000 gulden, met wélke buit zij
verdwenen, na eerst den bij de cas
sière achtergebleven bewaker te heb
ben gehaald.
Van de daders ontbréekt elk spoor.
Het publiek zoekt verband tussen der
ze overval op grote schaal en een
kleinere overval, welke enige dagen
geleden op de politie schoenmakerij
werd- gedaan. Hier werden enige zak
ken met politieschoenen meegeno-
men.
Meester Blackburne, een statige,
langgebaarde Engelse schaakspeler
uit het einde der vorige, begin van
deze eeuw, speelde eens wedstrijd in
een land, welks taal hij niet al te
goed beheerste. Een zijner partijen
verliep^ aanvankelijk ongunstig voor
hem,- maar in de verwachting dat de
Engelsman aan het kortste eind zou
trekken werden, de omstanders be
drogen. Mei een listige wending lotst
hij zijn tegenstander te verrassen en
een overwinning uit hel vuur te sle-
pen.
„Daar heelt die Unkmiechel mij
toch nog te pakkenI" liet het slacht
offer 'zich ontvallen, als om zich bij
zijn teleurgestelde supporters te ver
ontschuldigen.
De algemene betekenis van deze
uitroep was Blackburne niet ontgaan.
Maar als Engelsman van de oude
stempel 'zeer gesteld op onkreukbare
sportiviteit van de zijde der verlie
zende partij, kón hij niet goed ver
dragen, dat de aard van het woord
Unkmiechel een onoplosbaar pro
bleem voor hem vormde. Dies wendde
hij zich op zijn bedaarde manier met
een verzoek om toelichting tot zijn
tegenstander.Deze, niet meer zo
zeker van zichzelf, haalde de schou
ders op, verontschuldigde zich en
zocht een veilig heenkomen. En ook
de toeschouwers, voorzover zij zich
niet al uit de voeten hadden gemaakt,
verklaarden' desgevraagd geen verta
ling van het geheimzinnige woord te
kunnen geven. Wddr de Engelse
meester ook zijn weetgierigheid, zocht
te bevredigen, overal vond hij uit
vluchten, verlegenheid, of geveinsde
onwetendheid.
Eindelijk, ten hoogste gealarmeerd,
stapte hij op den wedstrijdleider af,
wien hij met klem verzocht, hem een
onberispelijke vertaling te geven van
het woord Unkmiechel, dat zo juist
ineen conversatie met zijn tegen
stander was voorgekomen
De wedstrijdleider, in het nauw ge
bracht, trachtte de sltudtie op alle
mogelijke manieren te redden, maar
Blackburne liet zich niet langer met
een kluitje in het riet sturen. Op
een toon die dubbelzinnige antwoor
den bij voorbaat uitschakelde beet hij
den onthutsten official toe. „Zeg mij:
is Unkmiechel een gentleman yes
or no? I
Dr. M. EUWE.
Concerf van herenigde H.O.V.
Zondagmiddag concerteért het
oude H.O.V.-orkest in de tuinzaal van
het Concertgebouw. Door de tijdsom
standigheden is de H.O.V., welkér
leden veelal in andere orkesten waren
ondergebracht, tot herleving geko
men. De verbindingen "J,~
Van de oprichting van Het Neder
landse Arbeidsfront af heb ik de
Nederlandse arbeiders voortdurend
opgeroepen, zich op de grondslag van
de meest enge onderlinge samenwer
king in dit Arbeidsfront te organi
seren. Dat, wat een ieder wenst, wel
vaart, kan alleen door de samen
werking van alle werkers tót stand
komen.
Het zou echter dwaasheid zijn,
wanneer ik op dit tijdstip óvèr het
tot stand brengen van welvaart voor
ons völk zou gaan spreken)
Naarmate de oorlog langer duurde,
is de welvaart afgenomen. Het ging
de laatste tijd dan ook in steeds ster
ker mate slechts om het in stand
houden van het naakte bestaan op
zichzelf.
Nu de omstandigheden voor ons
volk nóg ongunstiger zijn geworden;
nu de oorlog ook op Nederlands
grondgebied woedt, en de daaruit
voortvloeiende gevolgen op econo
misch gebied zelfs ons naakte bestaan
bedreigen, is de noodzakelijkheid van
samenwerking op het gebied van de
arbeid niet geringer, maar juist
enorm veel groter geworden! Ik
ben er van overtuigd, dat zónder deze
samenwerking de ondergang van ons
volk zeker is.
Ik kan slechts hopen, dat dit
wofdt Ingezien door ieder, die in een
sleutelbedrijf werkt, dat voor de in
standhouding van ons lêveh onont
beerlijk is.
Ik kan eveneens sléchts hopen,
dat de leiders van ons economisch
en maatschappelijk leven bereid zul
len zijn. eigen bijzonder inzicht ohf
dergeschikt te maken aan deze alge-»
mene waarheid.
Er zijn echtér een aantal Neder
landers. die getoond hebben, voor
het waarachtig volksbelang ongevoe
lig te zijn. Zij hebben hun plaats in
het productieproces verlaten en
brengen daarmee het leven van ve
len in gevaar. Dit is b.v. het geval
met het stilleggen van ons spoor
wegbedrijf. waardoor de aanvoer van
kolen en levensmiddelen naar de
grote steden onmogelijk werd. De
zorg, die hierdoor niét op de schou
ders van de Duitse weermacht, maar
door H f. Woudenberg
op de schouders van ontelbare Ne
derlandse mannen, vrouwen en kin
deren komt te rusten, een zorg, ver
oorzaakt niét door de Duitse weer
macht, maar door Nederlanders,
ls niet te overzien.
Naar verluidt heeft de vroegere
regering in Londen volgens haar
eigen woorden geweten, dat een
spoorwegstaking, voor het geval de
geallieerde operaties ook maar even
zouden stokken, hongersnood voor de
grote steden zou betekenen. Deson
danks werd het advies gegeven.
Radio Oranje heeft enkele dagen
geleden nog eens gezegd, dat Mont
gomery er prijs op stelt, dat de sta
king in het Oosten van het land
radicaal wordt uitgevoerd. De nieuwe
instructie, het spoorwegverkeer ook
verder over het gehele land stil te
leggen, gaat veel verder cn treft juist
de grote steden in het westen het
ergst.
Terwijl de oostelijke provincies
voorzover voor de strijd van belang,
ingeschakeld worden bij het Duitse
net en terwijl bovendien deze provin
cies op het ogenblik reeds weer kolen
uit Duitsland krijgen, begint de be
volking in het westen, waar licht en
ga3 geleidelijk uitvallen en waar bin
nenkort ook de voedselnood zich
steeds sterker zal openbaren, te be
merken, hoe diep het wegvallen van
het transport in het dagelijks leven
ingrijpt.
Wellicht hééft de staking nog deze
ene goede kant, dat zij laat zien,
hoezeer het leven van i e d e r e n
Nederlander wordt bedreigd, wan
neer in deze tijd de onmisbare sa
menwerking op het gebied van d^
arbeid verbroken wordt. De Neder
landse Spoorwegen hebben hiermede
het Nederlandse volk een les gege
ven, die het blijkbaar nodig had.
Laat ik hopen, dat thans iedere
werker inziet, dat arbeid in samen
werking in aller belang noodzakelijk
is. Wanneer dit inzicht niet snel zou
doordringen zou de door de actie
ontketende nood uitgroeien tot een
ware volksramp.
verbroken en de Haarlemse musici,
die eenmaal de H.O.V. vormden, zijn
tot hun oude liefde teruggekeerd. Om
half drie zal "Marinus Adam het sein
geven en dan volgt een uitvoering,
waarop werken van Vivaldi, Mozart,
H&ndel en Schubert worden gespeeld.
Solistische medewerking verlenen
Gljs Beths, viool en Jacq Moolenijzer
hobo.
Tabaksbon 42 op 15
October geldig
DEN HAAG, 6 Oct. De secreta
ris-generaal van het departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
maakt bekend, dat voor het tijdvak
van 15 tot en met 28 October a.s. op
elk der bonnen „tabak 42" één rant
soen sigaren, tabak of sigaretten kan
worden gekocht.
HAAGS NIEUWS
DIEFSTALLEN. Door verniellffe
van een etalageruit ls uit èen perceel
in de Herman Costerstraat, een post-
zijn vrijwel zegelalbum ontvreemd.
Uit een stomerij aan de Louise de
Collgnystraat is een partij kleding
stukken ontvreemd.
Uit de étalage van een sigarenwin
kel ln de Frlnsestraat zun 20 pakjes
tabak gestolen.
Ten nadele van een bewoner van dè
Roggeveenstraat zijn uit een pakhul6
aan de Van Swlndenstraat twee gelten
en vijf konijnen ontvreemd.
Een bewoner van de Tollensstraat
alhier cn een Inwoner uit Voorburg
deden aangifte bij de politie, dat hun
portefeuilles, reap Inhoudende 50
en 35 en 100 Belgische franken, ge
rold werden.
Een bewoner van de Margrietstraat
ls tijdens een tramrit met lijn 12 zijn
portemonnale met ƒ2.50 beneven»
brandstoffenkaart ontrold.
Directeur: H. J. Kerkmeester. Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v Grieken: illustratie
en opmaak; R Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J Libcr; adver
tenties: A H. hammers, allen te Am-
sterdam. K 119
In de Estrusklsche Apennijnen her
vatte het achtste Amerikaanse leger
na hevige artillerievoorbereiding zijn
aanvallen. Valschermjagers en grena
diers wierpen de vijandelijke aanvals
groepen in de tegenaanval naarv hun
uitgangsstellingen terug. Een vijande
lijke penetratie Jn de bergen ten wes
ten vanRoccas Casciano werd afge
grendeld. Een heuvelstelling ln het
brongebled van de Rubicon wisselde
meermalen van bezitter.
Op de Balkan duurt de sterke druk
van den vijand aan de mond van de
Theiss, voor Belgrado en ln het gebied
van Zajecar voort.
In Zuld-Hongarlje zijn hevige ge
rechten ontbrand met de nog steeds
aanvallende bolsjewistische formaties.
In het bijzonder om de overgang over
de Koeroes. In de pasgebleden der
Woudkarpathen zetten de bolsjewis
ten hun aanvallen voort, die In de
tegenaanval werden afgeslagen. In de
slag om de passen der oostelijke Bfs-
klden hebben de onder bevel van
Generaloberst Helnrlcl' dapper strij
dende troepen, op doeltreffende wijze
ondersteund door onze luchtmacht,
alle doorbraakpogingen der bolsjewis
ten naar het Slowaakse gebied ver
ijdeld. In zware gevechten werden daar
sedert 8 September 442 pantserwagens
en stukken stormgeschut vernietigd of
buitgemaakt, bovendien 3200 gevange
nen binnengebracht.
TUssen de Memel en de Boven-Wln-
dau zijn onze troepen ln zware af-
weerstrljd verwikkeld met verder op
dringende Sowjetrussische lnfantérie-
en pantserstrijdkrachten. Sedert 5
October wérden in deze gevechten 180
vijandelijke tanks stukgeschoten. Tus
sen Duna en de Golf van Riga ver
liepen de bevolen distanciëringsbewe-
glngen volgens de plannen. De achter
volgende vijanden werden afgeslagen
Op het eiland ösel werd Arensburg
na grondige vernieling van alle voor
de oorlog belangrijke Installaties prijs
gegeven. In de wateren van ösel en
ln het oostelijke deel van de Oostzee
schoten bewapenlngsvaartulgea der
achtwielig type. Het is een langge
rekte wagen, die met zijn camou-
flagekleuren en zijn afgerond^ vor
men „als een pantherkat" door het
terrein schuift. Grote actieradius,
wendbaarheid in het terrein, sterke
bewapening en grote snelheid vormen
zijn kracht.
Generaal Schmundt overleden
TANNENBERG-HOHENSTEIN. 7 Oct
De chef-adjudant der weermacht
bij den Führer en chef van het per
soneelsbureau van het leger, de gene
raal der Infanterie Rudolf Schmundt,
is op 1 October overleden aan de ern
stige verwondingen, die hij had opge-
iQpen bij de aanslag op den. Führer
op 20 Juli,
Ter ere van den overledene heeft de
Führer een staatsbegrafenis bevolen.
Vrijdagmiddag hee'ft in het rijksere-
monument Tannenberg de plechtig
heid plaatsgevonden. Generaal-veld-
maarsclialk Busch bracht ln opdracht
van den Führer hulde aan het werk
en den persoon van generaal Schmundt
en maakte zich tot tolk van de rouw
van het gehele Duitse volk. Talrijke
autoriteiten van weermacht, partij en
staat namen aan de plechtigheid deel.
BELGRADO. 8 Oct. Radio An
kara meldt uit Sofia, dat in officiële
Bulgaarse verklaringen gezegd wordt,
dat de bezetting van Thracië door
Bulgaarse troepen slechts van voor
bijgaande aard is. Het bestuur van
Thracië is niet in communistische
handen. De bevolking van Thracië
zal in volle vrijheid zelf over -haar
bestuur kunnen beslissen. Het be
stuur wordt echter tot een definitieve
regeling door de geallieerden, uitge
oefend door Bulgarije,
eist. Het vonnis luidde anaernall
jaar. doch van dit vonnis kwam P.
in hoger beroep, waar twee jaar ge-
eist werd. Toen werd het vonnis ech
ter' uitgesteld om een nieuw psychia
trisch rapport te doen uitbrengen
dr. S. P. Tammenoms Bakker en dr.
Janssens.
Dr. Bakker, die zijn rapport van
morgen toelichtte, kwam tót de con
clusie, dat va$ schizophrenic geen
sprake is bij verdachte. Hij is een
volkomen disharmonische figuur, een
hysterisch psychopaath zonder morele
remmen, lijdend aan grenzeloze zelf
overschatting en heerszucht. Ver
dachte heeft voortdurend gepoogd
krankzinnigheid te simuleren. Zo-erg
is het niet. Terbeschikkingstelling
van de regering werd echter door de
deskundigen geadviseerd. Verdachtes
gehele voorgeschiedenis is een aan-
eénschakeling van pathologische fei
ten. zodat voor recidive moet worden
gevreesd.
Wat het simuleren van krankzin
nigheid door verdachte betreft, merk
te de deskundige op, dat niemand zo
goed zou kunnen simuleren als hij
werkelijk geheel normaal was. Na
tuurlijk heeft verdachte alles gedaan
om zijn psychische toestand in de
ogen van iedereen aan te dikken. In
die richting wijzen ook de clandes
tiene brieven die hij uit het Huis
van Bewaring aan zijn echtgenote
zond en waarin hij haar beval, be
paalde dingen aan den psychiater te
vertellen waaruit blijken moest, dat
hij wel degelijk gek was.
Verdachte maakte ook tijdens deze
zitting weer een abnormale indruk.
Hij verklaarde, niet in hoger beroep
te zijn gekomen, omdat hij de straf
te zwaar achtte, maar omdat hij van
gen het begin van October voor het
eerst onder de druk van Sowjetcom-
missarissen tot gevechtshandelingen
met Finse afdelingen gekomen. Duit
se achterhoeden werden in de rug
aangevallen en verloren daarbij do
den en gevangenen.
Ook Finse formaties, die achter de
Duitse linies waren gebleven voor
evacuatie- en bewakingsdoeleinden en
wegens hun totdusver getoonde ka
meraadschappelijke houding onge
moeid waren gelaten, openden op 1
October de vijandelijkheden. Met
nieuw aangebrachte troepen ter
sterkte van een divisie overvielen zij
zwakke Duitse ravitailleringsafdelin-
gen in de grensplaats Torneo. Na
men de in een Duits hospitaal aan
wezigen gevangen en hielden een
hospitaaltreln met Duitse zwaarge
wonden tegen.
Het opperbevel der Duitse troepen
in Noordfinland heeft daaruit de ge
volgtrekkingen gemaakt en be
schouwt Finse afdelingen, die de
Duitse formaties aanvallen of haar
bewegingen storen, als vijanden.
Ontmoeting Roosevelt-
Churchill-Stalin
STOCKHOLM, 7 Oct. Volgens
een Reuterbericht uit Washington
zou een nieuwe samenkomst tussen
Roosevelt, Churchill en Stalin zeer
bipnenkort verwacht kunnen worden.
De stad Rivall aan de Egeïsche
Zee ls door een aardbeving voor de
helft verwoest. Ook Smyrna heeft aan
zienlijke schade en verliezen onder de
bevolkmg geleden.
cl» 'tCi." ni.te*.
dat zegt. Waarom?" „Omdat er een
voorwaarde aan vast zit, dat voel ik."
„Oh, maar heel onschuldig; twee
flesjes essence per pond!"
„lh heb volgehouden" zegt mijn
kruidenier. „Ik wil liever ook nog na
de oorlog een goedbeklante zaak. En
mijn klanten vergeven me eerder.dat
ik geen zout heb dan aat ik ze, op
voorgaan van dien essence-hande
laar, dwing tot koppelkoop van zout
met twee flesjes essence, die ze dan
zeker moeten gebruiken om met de
suiker die ze over hebben, borstplaat
te maken
Deze kruidenier is een degelijk
zakenman. Maar lioevelen gaan er nu
onder door en hoeveel essence-hande
laren zien nu de kans schoon, hun
onverkoopbare rommel te spuien
door... in zivari zout te gaan doen?
Wat zou hel aardig zijn, als Zwar
te Piet nu eens die zwarte zout-
schuimers bij hun kraag pakte en ze
opsloo in een nette cel. Niet op wa
ter en brood, maar bijv. op essence
en zout. TIJL.
Geen zwart roggebrood meer
DEN HAAG, 7 Oct. Volgens een
bekendmaking van het Hoofdbedrijf
schap voor akkerbouwproducten is
thans ook de bereiding van zwart
roggebrood en van croquetten ver
boden.
Zowel Morrison als Bevin hebben
de candldatuur voor leider van de par-
lementsgroep der LabourpartiJ afge
wezen. Attlee ls derhalve bij de ver
kiezingen van de komende week zon
der tegencandldaat.
DEN HAAG, 7 Oct. Het departe
ment van Sociale Zaken heeft een re
geling getroffen voor 'de uitbetaling
van salarissen aan tot het departe
ment en de daaronder ressorterende
diensten behorende ambtenaren, die
niet ln de gelegenheid mochten zijn.
hun salaris op de gebruikelijke wijze
ln ontvangst te nemen. In Amsterdam
vertoevende ambtenaren, die ln deze
positie verkeren, kunnen zich wenden
po den comptabele van het departe
ment Bungehuls, Spulstraat 210. Am
sterdam. Ambtenaren bulten Amster
dam, die gewoonlijk hun salaris per
cheque of giro ontvangen, kunnen
zich, voor zoveel nodig, wenden tot
den comptabele van hun dienst of zo
deze niet bereikbaar ls. tot den comp
tabele van net gewestelijke arbeids
bureau ter plaatse.
Nieuwe aardappelbonnen
DEN HAAG, 7 Oct. Van 8 tót
en met 14 October a.s. wordt op elk
der bonnen 1-24/1-25, 2-24 2-2^ 3-24/
3-25 en 4-24 van de. noodkaarten in
de provincies Utrecht en Noord- en
Zuid-Holland 1 kg. aardappelen be
schikbaar gesteld. Op deze bonnen
mag pas op Maandag 9 October a.s.
worden gekocht. De geldigheidsduur
van de aardappelbonnen 1-22/1-23,
2-22/2-23, 3-22/3-23 en 4-22 wordt ver
lengd tot en met 14 October a.s.
Beseft gij, dat op straat blijven
bij luchtalarm gelijk staat met
een poging tot zelfmoord en dat
het staan voor ramen of op da
ken even gevaarlijk is?
Voorlichtingsinsvectie hoofd
inspectie luchtbescherming).
Volgens deze gegevens zullen de
aandelen van ondernemingen, zoals
b.v. trusts, banken, mijnen en verze
keringsmaatschappijen. ongeldig ver
klaard worden. De gesocialiseerde oh-
dernemingen zullen, al naar haar
aard, onder een regionale, plaatse
lijke, coöperatieve vakverenigings-
dan wel staatsleiding staan. Deze z.g.
directieraad zal voor een derde ge
deelte uit vertegenwoordigers van het
personeel van de onderneming be
staan, voor een derde gedeelte uit
vertegenwoordigers der verbruikersen
ten slotte uit de gedelegeerden van
de socialiserende officiële instanties.
De socialisatie van een reeks trans
portondernemingen, van het lucht-
vaartverkeer en van de koopvaardij
zal op Europese of Internationale
grondslag volgens dezelfde democra
tische principes worden uitgevoerd.
Er moet verduisterd worden tus
sen een half uur na zonsondergang
en een half uur vóór zonsopkomst.
De zon gaat heden onder te 18.00
uur en mórgen op om 6.55 uur. Maan
op 15.06 en onder 23.21.
Heden, 9 Oct. L.K., 17 Oct. NJVf.,
24 Oct. E.K., 31 Oct. V.M.
Directeur: H. J Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur; Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A HL I.ammers. allen te Am*
«terdam. K 119