HET
DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR
LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Geallieerde aanvallen bij
Nijmegen afgeslagen
Zware afweerstrijd
bij Firenzuola
Vluchtelingen
Triest beeld bij
Apeldoorn
trekken voorbij
Kleine kennismaking
Grootscheepse doorbraak naar Duits
gebied tot mislukking gebracht
Duits weermachtsbericht
Verbeten strijd woedt aan
weerszijden van Eindhoven
Landingsdivisie
vernietigd
De eerste foto's va/1 het oorlogs
gebied om Arnhem
Familie de Boer weet het wel...
Oproep
Felle luchtgevechten speelden zich af
boven Nederlands gebied
Wederopbouw ,van
een Westelijk front
X
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 28 Sept. Het opper
bevel van de weermacht deelt
mede:
In het strijdgebied van westelijk
Nederland werd een vrij sterke
vijandelijke aanval over het ka
naal Antwerpen-Turnhout in een
tegenaanval opgevangen. Een
vijandelijk bruggenhoofd ten
noorden van Turnhout werd uit
eengeslagen. Alle pogingen van
den vijand, feljn penetrat^egebled
Eindhoven—Nijmegen naar het
wésten uit te breiden, mislukten.
Ook ten noordoosten en zuidoos
ten van Nijmegen werden sterke
vijandelijke aanvallen afgeslagen
met ondersteuning van eigen
formaties jachtvliegtuigen. De
binnengedrongen vijand werd in
een tegenaanval teruggeworpen.
In de sector van Aken, aan het
Eifelfront ei\ voor Metz nam de acti
viteit vaó de wederzijdse artillerie
toe. Sterke aanvallen van den vijand,
die uit het gebied van Nancy met
tanks naar het noorden werden on
dernomen, werden afgeslagen.
Daarentegen blUft de aanval van
onze tankformatles in het gebied bij
en ten zuiden van ChatauSallns
goede vorderingen maken. In de zware
gevechten, die ook op 27 September ln
het gebied EplnalRemlremont voort
duurden, werden verscheidene aanval
len van clën vijand, die met sterke ar-
tlllerïevoor bereiding en ondersteuning
van tanks werden uitgevoerd, algesla
gen. Aanvankelijk verloren gegaan ter
rein werd ln een tegenaanval heroverd
De gevechten zijn nog aan de gang
Ten oosten van Lure gingen ln zware,
wisselvallge gevechten met een over-
machtlgen vijand enige plaatsen ver
loren.
Het zware artillerievuur en de on
verpoosde aanvallen van de vijande
lijke luchtmacht op onze versterkte
steunpunten ln het westen duren
voort. Het dappere -garnizoen van
CaLais sloeg verscheidene vijandelijke
aanvallen af. Van La Rochelle en de
vesting aan de mond van de Glronde
worden succesvolle eigen etoottroep-
ondernemingep gemeld.
Terwijl de vijand ln de westelijke
sector van het Italiaanse front slechts
vruchteloze plaatselijke aanvallen on
dernam zette hij in het gebied van
Firenzuola zijn sterke met overmach
tig materiaal ondernomen aanvallen
de gehele dag voort.
In de zware afweergevechten, waar
in talrijke aanvallen met zware ver
liezen voor den vijand werden afgesla
gen. gelukte het den tegenstander een
dominerende hoogte in bezit re krij
gen. Tegenaanvallen worden onderno
men.
Aan de Adriatische Zee zlin ver
scheidene sterke aanvallen Van -den
Vijand door eigen afweer mislukt. Eeli
De verduistering begint heden om
19.30 uur en eindigt om 7.30.
Maan onder 3.17, op 18.41.
2 Oct. V.M., 9 Oct. L.K., 17 Oct.
24 Oct. E.K.
plaatselijke penetratie werd afgegren
deld.
In de Donaubocht heerste aan belde
zijden van de IJzeren Poort verder
levendige gevechtsactie. Sowjet-Ruösl-
sche strijdkrachten, die van Orsówa
naar het zuiden waren opgedrongen,
werden teruggeworpen, vijandelijke
formaties, die over de Donau waren
gezet, werden uiteengeslagen.
Aan de Hongaars-Roemeense grens
tussen Szeged en Gross Wardeln
drongen onze troepen den verder aan
vallenden vijand op verscheidene
plaatsen terug.
In Zevenburgen tuisen Thorenburg
en de oostelijke Karpathen hebben
Duitse en Hongaarse troepen ln de tijd
van 15 tot 26' September de stormloop
van meer dan dertig divisies infanterie,
en verscheidene shelle formaties der'
bolsjewieken en Roemenen ln harde
gevechten afgeslagen en de door den
vijand beoogde doorbraak verijdeld. De
vijand leed zware verliezen aan doden,
gewonden en materiaal en verloor
sinds de le September 134 tanks en
stukken stormgeschut, 112 kanohnen.
51 granaatwerpers en meer dan 550
machinegeweren. Bovendien Vielen
ruim duizend gevangenen in ónze
handen.
Op de noordelWke helingen van de
Woud-Karpathen werden talriike bols
jewistische aanvallen m harde gevech
ten afgeslagen of opgevangen.
In Warschau hebben gisteren onder
de Invloed van onze wapenen wederom
een stadswijk, alsmedé in het oude
fort Mokotow samengedrongen resten
van de opstandige beweging gecapitu
leerd. Er werden enige duizenden ge
vangenen gemaakt en bovendien meer
dan 5000 Poolse burgers geëvacueerd
Daarmee ls een resultaat bereikt, dat
de hoop rechtvaardigt binnen zeer
korte t;jd de gehele opsv nü volkomen
neer te slaan.
Bij Sudauen bleven nieuwe plaatse
lijke aanvallen van de bolsjewieken
zonder succes. Tussen de Duna en de
Golf van Riga zijn -talrijke Vijande
lijke Aanvallen door het taaie verzet
van onze ttoepen mislukt.
Aan het front Van de IJszee verlo
ren de Sowjets ln luchtgevechten en
door luchtdoelartlljerle van de lucht
macht 24 vliegtuigen.
Formaties vijandelijke vliegtuigen
ondernamen terreuraanvallen op Kas
sei, Keulen, Mannheim. Ludwigshafen
eh Mainz. alsmede op verscheidene
plaatsen ln het Rljnlands-Westfaalse
gebied. In verbitterde luchtgevechten
schoten onze Jagers 72 vliegtuigen,
.waaronder 65 viermotorige bommen:
werpers, omlaag, drie vliegtuigen wer
den door dc luchtüoelartlllene ne
liaald.
Ie JAARGANG No. 229 VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administfêtiei Hooigracht 31 Leiden*
Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers S ct.
i neerge-
De stadsjeugd is weer begonnen met
en kastdnjes.
het zoeken van eikels, beukènootjes
(Foto C.N.F.-A.)
Boven het Nederlandse strijdgebied
werden opnieuw 18 Engels-Amerikaan
se vliegtuigen vernietigd.
In de afgelopen nacht wierp de
vijand talrijke brisantbommen op Kai-
serslautem.
Twee zones in Frankrijk
GENËVE. 28 Sept. Het Franse
gebied ls. volgens een bericht van de
Courier de Genève uit Parijs, door de
Amerikaanse militaire autoriteiten in
twee zones verdeeld. In de eerste
zone, die „vrije zone" Wordt genoemd,
mogen de burgers zonder bijzondere
vergunning vertoeven. Zij wordt be
grensd door een ljjn. die vla Brest
Nantes loopt langs* de Loire tot Or-
ïéans, Montargis. Troyes. Barleduc
Complégne, Amlens, Le H&vrc.
De tweedezonz loopt ten oosten
van deze lijn. In deze zone mogen
de burgers alleert voorzien van een
bijzondere vergunning vertoeven, die
echter alleen wordt verstrekt aan per
sonen, belast met officiële opdrach-
ten.
APELDOORN. 28 Sept. Het A.N.P.
meldt: De" wegen bij Apeldoorn bieden
de laatste dagen een triest beeld.
Waar anders vacantlegangers mooie
tochten maken, sjokken thans boeren
wagens met vluchtelingen. Kouwelijk,
ineengedoken zitten zij tussen hun
bcgage. Velen hebben witte doeken om
het hoofd ten teken dat zij vluchte
lingen zijn. De meeste wageits zijn be
dekt met een Rode Kruls-vlag.
In de laadbak van een driewieler
zien wij een Jonge vrouw met haar vier
kinderen. Haar man werkt ln Duits
land. vertelt zij. Bezorgd ziet zij op
haar kinderen neer, die npg pret ln
het ongewone tochtje scheppen. Be
jaarde mensen leunen met strakke,
bleke gezichten achterover ln de boe
renwagen.
Honderden en nog eens honderden
trekken zo voorbij. De Luchtbescher
mingsdienst heeft wel een zeer groot
aandeel ln dit mensenvervoer uit hét
geëvacueerde Arnhem.
De Arnhemseweg tussen Arnhem en
Apeldoorn was de laatste dagen vrij
wel doorlopend bevolkt met soms
duizenden vluchtelingen. Halverwege
konden velen een plaatsje krijgen op
van Apeldoorn uit gezond&i boeren
wagens of driewielers. Gelukkig waren
zij. die nog een flets ter beschikking
hadden.
Een vrouw had eën baby achter op
haar rug hangen en een voor op haar
borst. Aan een stok op het stuur van
haar fiets wapperde een witte doek.
Zwaar trappend kwam haar man
achter haar aan met een flets vol
bagage. Het 16 er eén van vele.
Aan de stroom van vluchtelingen
scheen schier geen einde te komen.
Velen moesten de gehele weg»te voet
afleggen. Ieder torste bagage, menig
één koesterde nog een huisdier ln de
armen. Bij een verzamelplaats spraken
wij met enkele vluchtelingen. Hun ge
moed schiet vol. als zli van de door
gestane ellende ln- hun stad spreken
Bewonderenswaardig ls de berusting,
die velen vertonen. ZU hopen later
hun huls nog behouden terug te kun
nen vinden, maar er zLln ook velen,
die niets dan een tuin hebben ach
tergelaten. Op verscheidene plaatsen
van de Arnhemse weg zijn Dinsdag
middag de vluchtelingen door geal
lieerde vliegtuigen beschoten. Het
ergst zljti zij getroffen ter hoovte van
Hotel de Smlttenberg te Beekbergen
Een ooggetuige vertelde -met* zijn
paard en wagen omstreeks kwart over
één des middags langs de\ weg in de
richting van Arnhem te hebben ge
staan. Een lange karavaan van wa
gens en driewielers met vluchtelingen,
ongeveer naar schatting wel zestig
voertuigen, kwamen toen uit de rich
ting van Arnhem. Door het geratel der
wielen werd men pas laat op het
vliegtuiggeronk opmerkzaam. Allen
verlieten ln panische schrik de voer
tuigen en zochten een veilig heenko
men. Reeds spoedig waren er slacht-:
offers. Paarden vielen getroffen neer.
Gekraak van stukgeschoten wagens
werd gehoord. Van de eerste schrik
nog niet bekomen, zagen de vluchte
lingen het vliegtuig opnieuw op zich
afkomen. Wederom werd geschoten.
De weg lag vol met getroffen slacht
offers. Spoedig was medische hulp
aanwezig. De slachtoffers werden naar
het nabijgelegen ziekenhuis „Het Zo
merhuls" gebracht. Het bleek dat elf
doden te betreuren waren. Een perso
nenauto met vluchtelingen, die ln de
stoet meereed, werd in brand gescho
ten. De inzittenden kwamen om.
Wachtgeld stilgelegde bedrijven
DEN HAAG. 27 Sept. Onderne
mingen welke geheel of gedeeltelijk
zijn stilgelegd en tot het treffen van
een gesubsidieerde wachtgeldregeling
voor haar personeel wensen over te
gaan, kunnen zich daartoe wenden,
voor zover zij niet ln verbinding kun
nen treden met het dep. van Sociale
Zaken te Amsterdam, tot een afdeling
van dat "«departement, gevestigd te
Den Haag, le v. d. Boschstraat 1 (tel.
720180).
Von Ribbentrop sprak
BERLIJN, 28 "Sept. Ter gelegen
heid van de vierde verjaardag van het
drlemogendhedenpact hebben de Duit
se minister van buitenlandse zaken
Von Ribbentrop. Mussolini als minister
van buitenlandse zaken der fascis-
tlsch-republlkelnse regering en de Ja
panse minister van buitenlandse zaken
SJigenfltsJoe per radio het woord ge
voerd tot de volken van het drlemo-
gendhedenpact.
Minister von Ribbentrop zelde. dat
het derde Jaar van het pact de lan
den van het verdrag menigmaal op de
proef heelt gesteld en ook menige ern
stige tegenslag heeft gebracht. Hij
sprak over de gebeurtenissen in Roe
menië, Bulgarije en Finland oh zelde,
dat deze volken zelf zeker bereid wa
ren, verder te strijden, doen dat ge lei
ding gefaald heeft.
Voor de binnendringende commu
nistische Invloed hebben die regeringen
lafhartig gecapituleerd en aldus hun
eigen dappere volken meegesleurd in
de draaikolk der vernietiging. Ieder
Duitser betreurt het lot dezer volken,
aoch de eigen strijd van het Duitse
volk wordt door de bezetting van deze
staten door de Sowjet Unie geenszins
beïnvloed.
Nooit tevoren zijn leiding en volk
het meer eens geweest dan r.u, nu er
slechts een parool bestaat: nog nauwer
aaneensluiten, strijd tot het uiterste,
nooit capituleren Geheel Duitsland is
thans een legerkamp en de Duitse ves
ting wordt steeds sterker.
Inlichtingen geëvacueerden
uit Arnhem en Oosterbeek
DEN HAAO. 28 Sept. De tnlich-
tlngendlenst voor hungers van het
Nederlandse Rode Kruis deelt het
volgehde mede:
Inlichtingen omtrent uit Arnhem
en Oosterbeek geëvacueerde personen
kunnen op dit moment-nog niet wor
den verstrekt. Alle krachten worden
ingespannen, zo spoedig mogelijk de
gegevens van de geëvacueerden te
verzamelen.
Verzoeken om inlichtingen dienen
uitsluitend schriftelijk,
voor zover, mogelijk bevattende alle
persoonsgegevens omtrent de gezochte
PQrsonen, alsmede naam en adres van
den aanvrager, gericht te worden tot
genoemde inlichtingendienst. J. Pzn.
Coenstraat 6. Den Haag. Bijzondere
omstandigheden voorbehouden, mag
worden verwacht, dat binnenkort
voor zover de betreffende gegevens
ontvangen zijn op de schrlrtelljke
verzoeken om Inlichtlrigen antwoord
kan worden gegeven.
Het gemeentebestuur van Apeldoorn
verzoekt het telefonisch Inwinnen
van Inlichtingen achterwege te laten;
men wende zich bij voorkeur tot ge
noemde inlichtingendienst, die met
dit gemeentebestuur zoveel mogelijk
contact onderhoudt.
Het gemeentebestuur van Apeldoorn
heeft de beschikbare telefoonlijnen
dringend nodig m verband met de
behartiging van vraagstukken, de
voedselvoorziening en hulpverlening
'rakende.
Uit Mexico wordt vernomen, dat
ex-konlng Carol met den. sovjet-
Df Nederlandse emlgrantenrege- WIJ noorden van Nljmegenaren.
ring te Londen ls niet geheel tevre- die nog maar een paar weken gele
den over ons. Dat. komt sonder twij- den zaten te popelen qm bevrijd te
fel ten dele, omdat Montgomery's wolden en die inderdaad door
sprong over de grote rivieren niet Amerikaanse troepen bevrijd en
zo vlot verlopen is als men ln het vervolgens door Duitse legerafdelin-
geallieerde hoofdkwartier had ge- gen andermaal bezet werden, en die
hoopt en verwacht. nlets meer dan cie2e luttele dagen
Zodra de dingen niet Ineens aan de nodig hadden om tot een geheel
verwachtingen beantwoorden, kijkt de nteuw oordeel te komen. De kleine,
ontevredenheid om de hoek en moe- fel-begeerde kennismaking stempelde
ten er schuldigen gevonden worden, tot werkelijkheid, wat gisteren nog
De schuldigen sijn er al. Radio „propaganda Jieette. In de komen-
Oranje heeft se dezer dagen aan de de weken zal de geschiedenis er zelf
schandpaal genageld: de slechte over beslissen, of werkelijk ons gehele
vaderlanders, die „met Jan-Rlezlers Volk door rechtstreekse beproevingen
en slingerende fietsen het geallieer- dc IJdelheid der tilt de veilige verten
de verkeer in de war brengen." aangeheven oevnjdlngsleuzen zal
Het ls een belangwekkende vraag, moeten ervaren, of dat de haide leer
hoe de geweldige overmacht der ge- van Eindhoven. Nijmegen en Arnhem
allieerden aan mensen en materiaal pok elders in ons land van duurzame
zich door Jkn-Plezlers en fietsen der- invloed kan zijn.
mate uit de koers kan laten brengen. Een toeval bracht ons dezer dagen
dat er voor een Londense radio aan- een oud nummer van het Amerikaan-
leiding ls er woorden over vuil te se weekblad LHe" in handen een
maken, maar nog veel belangwek- Nummer van 31 October 1938, van
kender is de andere zijde van deze lang voor deze oorlog. Op de titel-
aangelegenheid. Zelfs de in Oranje- pagina ziet men Amerika's sprong
geestdrift en de in bevrijdingsfestij- over de Atlantische en Stille Oceaan
nen zwelgende Nederlandse emigran- in beeld gebracht. Er onder staat
tenregering krijgt gelegenheid vast met grote létters: „America gets
te stellen, dat toch werkelijk niet alle ready to fight Germany, Italy and
Nederlander? dol sijn op de gebeur- Japan" Amerika maakt zich ge-
tenissen, die de Londense regeerders reed om Duitsland. Italië en Japan
uit een veilige verte weliswaar met te bevechten. Een Jaar voor de oor
welgevallen gadeslaan, maar die voor log ln Europa uitbrak, drie Jaar voor
land en volk zelf een afschuwelijke Amerika er zelf ln betrokken raakteI
belevenis werden. Dit zijn de bronnen van de Ame-
De heen en weer golvende strijd rlkaanse bevrijdings-drift, waarmede
ln het gebied der grote rivieren be- het Nederlandse volk de eerste kleine
spoedigt het Inzicht in de verande- kennismaking noteerde;, een ruig,
ring, die de nog altijd kleine en agressief openhartig imperialisme,
kortstondige kennismaking met be- dat de onwaarachtigheid van zijn
vrljdirtg en bevrijdingslegers in brede vrijheidsleuzen demonstreert, zodra
Nederlandse kringen reeds heeft be- het slechts aan zijn werkelijke doel-
werkt. einden toekomt.
ambassadeur besprekingen voert over
zijn terugkeer op de Roemeense troon, vrij
BERLIJN. 28 Sept. Interinf
meldt over de strijd ln Nederland en
Vlaanderen'.
Door de volledige vernietiging van
de Engelse formaties, die in net Mid
den-Nederlandse gebied ten noorden
van de Rijn geland waren, is de
grootscheepse manoeuvre, om door
middel van sterke luchtlandingstroe
pen achter de Duitse linies de zui
delijke poort naar Duitsland open te
breken, tot mislukking gebracht. Door
energiek aanpakken is het Duitse
commando erin geslaagd het Britse
potentieel gevoelig te verzwakken en
een lelijke streep te halen door de
rekening van Montgomery, die door
deze actie het initiatief, dat aar\ het
Westelijk front meer en meer naai
de Amerikanen is overgegaan, weer
aan zich had willen trekken.
Het succes der Duitse troepen moet
tc Hoger worden aangeslagen, waar
het aanvankelijk slechte snel bijeen
gebrachte alarmafdellngen waren,
die zonder zware wapenen de strijd
moesten aanvaarden. Daarbij kwa
men vervolgens de formaties, die
waren teruggebracht uit het bruggen
hoofd aan de Westerschelde en, hoe
wel de Engelsen nieuwe luchtlandin
gen uitvoerden, konden zij geen keer
brengen in net lot der achter
Duitse linies neergelaten, troepen.
De landingen, op 26 September
uitgevoerd, bleven beperkt tot het ge
bied, dat door het tweede Engelse
leger bezet is. Daarbij geraakte een
grote groep Britse vrachtzweef-
vllegtuigen noordelijk van Veghel
opnleuNv in een gebied, dat intussen
dooi de DUltSu troepen bezet was.
Door het snelle ingrijpen van ge
motoriseerde Dulrse strijdkrachten
kon deze gehele groep onschadelijk
gemaakt worden Al het meegevoerde
oorlogsmateriaal. waaronder acht
nieuwe gevechtswagens van zes ton,
Viel ln Duitse handen.
Ook de nieuwe luchtlandingstroe
pen, die zuidelijk van Nijmegen en
zuidwestelijk van Arnhem werden
neergelaten, moesten door het in
grijpen van gemotoriseerde lucht-
doelbatterijen zeer zware verliezen
lijden, zonder dar de zuidwestelijk
van Arnhem gelande Engelsen erin
geslaagd waren, de druk der concen
trische Duitse operaties te verzwak
ken.
In Vlaanderen handhaafde zich de
Duitse achterhoede aan de Wester
schelde ook gisteren tegen de slechts
aai zeiend volgende Canadezen. Wes
telijk van Turnhout werd het Britse
bruggenhoofd over het kanaal ver
der verkleind.
*ntecteur: H J. Kerkmeester, Bu*.
•um; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur, ir. A
H, do Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v, Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M Wolters; muziek:
G, K Krop: sport: J. J. Llber; adver
tenties: A a Lammer», allen te Am
sterdam. 111
AMSTERDAM, 29 Sept. Te Gro die in het- móndingsgebièd van dè
nlngen werden wegens hun houding Rijn staan, van het opmarsgebied
iar Vci-scuiulcn.
In het telegram van den Führer
aan den Tenno wordt gezegdIn
deze lotszwaneere daeen weet ik mil
Juist nu!
STOCKHOLM, 28 Sept. Chur
chill heeft heden een rede uitgespro
ken ln het Lagerhuis, waarin hij o.m.
nvt is aringëna noodzakelijk, aldu3
Churchill, dat Stalln zich aansluit bij
een conferentie van drie, zodra de
militaire ysltuatle dit veroorlooft. De
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 27 Sept. Het opper
bevel van de weermacht deelt mee:
In het gebied van Arnhem werd
op 26 September het laatste verzet
van de ingesloten eerste Engelse
luchtlandingsdivisie gebroken. In
verbitterde gevechten van tien dagen
gelukte het daarmede de snel bijeen
gebrachte strijdkrachten van alle
weermachtsonderdelen onder bevel
van den bevelvoerenden generaal van
een //-pantsercorps, fr-Obergrup-
penführer en generaal der Waffen-
ff Bittrich, een Engelse élite-divisie
ondanks de taaiste verdediging en
ondanks versterking door nieuwe
landingen uit de lucht volkomen te
vernietigen. Alle pogingen van den
vijand de ingesloten divisie van het
zuiden uit te ontzetten mislukten
met zware verliezen aan doden en
gewonden. In totaal werden 6450 ge
vangenen gemaakt, werden düizen-
den doden geteld en" werden dertig
stukken pantserafweergeschut, ander
I geschut en talrijke wapens en 250
voertuigen buitgemaakt. Bovendien
werden duizend VTachtz weef vliegt ui-
gen vernietigd of buitgemaakt en
meer dan 100 vliegtuigen neerge
schoten.
In he.t gebied aan weeiszijden van
Eindhoven duren de felle gevechten
met de uit de lucht geravitailleerde
en verder versterkte Engelse forma
ties voort. Ten oosten en noorden
van Nijmegen werden aanvallen van
den vijand afgeslagen.
Aan het gehele front van Aken
tot ten zuiden van Metz ontstonden
bij hier en daar hevig wederzijds
artillerievuur slechts plaatselijke ge
vechtshandelingen. Een eigen stoot
troep, die over de Moezel westwaarts
diep het vijandelijke achterland was
binnengedrongen, liet een Ameri
kaans munitiedepót in de lucht
springen.
In het hoofdstrijdgebied van Calais,
dat evenals stad en haven weer onder
sterk artillerievuur en onafgebroken
bomaanvallen ligt. duren de zware
gevechten voort. De andere steunpun
ten aan de kust van het Kanaal en
van de Atlantische Oceaan melden
succesvolle plaatselijke gevechtsactie.
Batterijen vèrdragend geschut van ,de
Duitse marine mengden zich ook gis
teren met goede uitwerking in de ge
vechten te land aan het Nauw van
Calais en zetten, ondanks zeer hevige
vijandelijke luchtaanvallen, de be
schieting der Zuidengelse havenplaat
sen voort. Ten noorden van Nancy
stortten vljandellike aanvallen ln ons
vuur ineen. BU en ten zuiden van
Ch&teau-Salins namen onze tankfor-
m^ties ln energieke aanvallen verschel-
dene plaatsen, en sloten daarmede een
i daar nog aanwezige lacune ln het
I front. Het zevende Amerikaanse leger
heeft ook gisteren ten oosten van de
Bov.en-Moezel in het gebied van Eplnal
en Remlremont zijn aanvallen voort-
I gezet. Tegen onze taal vechtende en
I steeds weer tot tegenaanvallen over
gaande troepen kon de yUand slechts
geringe plaatselijke successen behalen.
Ook gisteren lag Londen onder het
storlngsvuur van de V 1.
In Mldden-Itallë duren de grote
vijandelijke aanvallen ten noordoosten
van Firenzuola en aan het Adriati
sche front voort. De beoogde door
braak werd wederom ln verbitterde ge
vechten verhinderd. Tegen een pene
tratie ten noordoosten van Firenzuola
"worden tegenmaatregelen onderno
men. In de sector van een corps' aan
het Adriatische front werden van 23
tot 25 September ln totaal 72 vijan
delijke gepantserde gevechtswagens
vernietigd.
Aan de Hongaars-Roemeense grens
zijn ln het gebied van Szeged, Gyula
en Grosswardein hevige aanvals- en
afweergevechten met opdringende vij
andelijke strijdkrachten aan de gang.
Aan de IJzeren Poort ten zuidwesten
van Orsowa verijdelden onze troepen
door tegenaanvallen een bolsjewis
tische omsingelingspoging. Aan weers
zijden van Torenburg en ten zuiden
van Neumark zijn ook gifeteren alle
aanvallen der bolsjewieken mislukt.
Op de hellingen van de Woud-Karpa
then hebben zich Duitse en Hongaarse
troepen volgens bevel gedlstancieerd
naar de voorbereide bergstellngen. Aan
de noordoostelijke grens van Slowakije
dringen de Sówjets verder op naar de
Beskldenpassen. Hevige aanvallen -wer
den hier afgeslagen, enige penetraties
afgegrendeld.
De strijd tegen de opstandige bewe
ging in Warschau blijft goede vorde
ringen maken.
BIJ Sudauen en ten zuiden van Me
mel bleven bolsjewistische aanvallen
vruchteloos. Onze ultwljkbëweglngen
tussen de Duna en de Golf van Riga
blijven volgens de plannen verlopen.
Troepen der achterhoede sloegen tal
rijke vijandelijke aanvallen af.
BIJ het afslaan van een aanval van
öowJet-Russische vliegtuigen op het
havengebied van Vadsoe haalden
Duitse Jagers veertien vliegtuigen om
laag. Gevechtsvliegtuigen schoten op
25 September ln de wateren van het
Vissers-schiereiland een bolsjewisti
sche motortorpedoboot ln brand.
Formaties vijandelijke vliegers ón-
demamen terreuraanvallen op het wes
telijke rijksgebied, vooral op de steden
Osnabrtlck. Bremen en Hamburg. In
de afgelopen nacht vielen snelle Britse
formaties Frankfort a..d. Main en Karls
ruhe aan. Duitse jagers en luchtdoel-
artillerie van de luchtmacht schoten
boven het rijksgebied en boven het
Nederlandse gebied 33 vijandelijke
vliegtuigen omlaag.
Churchill in het Lagerhuis
STOCKHOLM, 27 Sept. Churchill
heeft ln het Lagerhuis mededelingen
gedaan over de conferentie van Dum
barton Oaks.
De Britse regering, zo .zelde hij-,
volgt de politiek, om gemeenschappe
lijk met de Sowjet-Unle. de Ver. Sta
ten en China te geraken tot een over
eenkomst Inzake een aantal voorstel
len voor een organisatie tot hand
having van vrede en veiligheid. De
eerste stappen voor dit probleem wer
den in Dumbarton Oaks gedaan. Even
wel heeft geen der daar vertegenwoor
digde regeringen totdusver enige ver
plichting op zich genomen.
Zou het gelukken, gemeenschappe
lijke voorstellen te formuleren, dan
zouden deze aan de betrokken regerin
gen als basis voor een gemeenschappe
lijke conferentie der geallieerden wor
den meegedeeld, aldus Churchill. Ook
het parlement zou „voldoende gelegen
heid" krijgen om over de voorstellen
te beraadslagen.
Ie JAARGANG No. 228
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per wéék ot 2.73'per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Bij de strijd in midden-Nederland gebruikten de Anglo-
Amerikanen een luchtvloot van zweefvliegtuigen. Wij
geven hier een paar foto's van het oorlogsgebied rondom
Arnhem. Hiernaast: Een van de vele Britse zweefvlieg
tuigen voor het vervoer van manschappen en materieel,
onder bewaking van Duitse soldaten. Beneden: ïen over
zicht van een terrein, waarop verscheidene toestellen
daalden, die door de bemanningen verlaten zijn en door
de Duitse troepen bewaakt worden.
(Foto jf-Taubert)
Mevrouw De Boer wist het met
zekerheid: kaasbonnen hadden
geen waarde meer. Bij de distributie
lachten ze om winkeliers, die nog be
voorradingsbonnen inleverden...
Gelukkig wist mijnheer De Boer
nog vier Edammertjes te koop. Volvet
en slechts 36 per stuk. Wij lieten
ons overhalen en wij waagden 18
huishoudgeld aan een halfje. Ge
proefd en gewogen, twee pond onge
rijpte wrongel... Rouwkoop, wel wat
düürl
Twee dagen later bleek onze distri-
butiedienst tóch nog te functionne-
ren: vól-op kaas in alle winkels! Ons
stukje van een pond op de ingeleverde
bonnen kostte slechts negentig cent.
En het smaakte béter dan de zwarte!
Dora de Boer is de trots van de
familie. „Die meid weet zich er door
heen te slaan! Nu er geen gas meer
is, bakt zij elke dag een vier-ponds
wittebrood in een ouwerwets fornuis,
dat m"n man voor ƒ200 op de kop
heeft weten te tikken. Gelukkig maar,
dat we nog flink wat meel hebben..."
Gisteravond hebben de De Boer's
nog drie mud aardappelen gekregen.
Zij kosten 45 per mud en de beide
kerels hebben een tientje en een
borrel gekregen voor het thuisbezor-
gep. Onze groenteboer hdnoreerde
slechts drie bonnen, zodat moeder
met vier-en-een-half kilo aardappe
len thuis mm. Overmorgen mag zij
het nóg eens proberen, zei de groen
teman.
En nu die kolenschaarste
Mijnheer De Boer heeft een gran
dioos plan en wij mogen méé doen.
Het gaat om vijftig mud met z'n
vijven. Prima anthracdet! Aanvoer
verzekerd en tien mud in het hok is
wel een goed begin? De kosten?
Ieders aandeel zal 250 bedragen en
mijnheer De Boer wil vanavond nog
weten, of wij er mee accoord gaan.
Moeder heeft zo juist haar huis-
houdkas opgemaakt. Er ls nog 5.36
tot de dertigste en Vader loopt sinds
Vrijdag met 22 centen in zijn zak.
Oók tot de dertigste! Zijn scheef-ge-
lopen hakken moeten nóg langer
mee
Toch wel aardige lui, die van De
Boer...
Jammer dat wij niet méé kunnen
doen.
Mevrouw De Boer begrijpt er niets
van. „Straks is het geld helemaal
niets waard en je kan toch zeker
niet in de kou blijven zitten?"
De verduistering begint heden om
19.30 uur en eindigt om 7.30.
Maan onder 1.57, op 18.08,
2 Oct. V.M., 9 Oct. L.K., 17 Oct.
N.M., 24 Oct. E.K.
Nederlandse natlonaal-soclallsten, uw
kameraden varf het grenadier-regi
ment Landstorm Nederland en van
het wach-reg. 3 hebben ln de gevech
ten van de laatste drie weken op uw
Nederlandse geboortegrond ln de strijd
hun plicht vervuld. Alle commando
posten van de Waffen- ij en de Weer
macht hebben haar dank en waarde
ring geuit voor deze Nederlandse
frontsoldaten. Zij hebben voor het
grootste deel tegen Engelse keurcorp
sen gestreden en zich dapper gehou
den. Vilandelljke strijdkrachten staan
óp uwp Nederlandse geboortegrond.
Sedert vier Jaar hebben wij tezamen
met uw Nederlandse leider gewerkt
aan het weerbaar maken van het
Nederlandse natlonaal-soclallsme
Thans, nu uw vaderland bedreigd ls.
thans nu elke vlerkante meter vader
landse grond kan en moet worden
verdedigd, ls het de plicht van u
allen, ln de dienstplichtige leeftijd
onder de wapens te komen.
De Relchsftlhrer heeft uit waar
dering voor het dappere optreden van
het Landstormregiment Nederland, toe
stemming verleend voor de onmiddel
lijke oprichting van een strljdbrlgade
Nederland. Mijn oproep ls gericht tot
alle weerbare Nederlanders m dit uur
van beproeving om onder de wapens
te komen en dienst te nemen bij de
Landstormbrigade. Tienduizenden
wakkere Nederlanders hebben sedert
Jaren ln het oosten en het westen
gestreden voor ons gemeenschappelijk
Germaans Ideaal. Ik ben ervan over
tuigd. dat de weerbare mannen, die
nog ln Nederland zijn, ln deze uren
hun plicht zullen Inzien en gevolg
gevend aan de stem van hun bloed
Versterkingen der val
schermtroepen bestookt
BERLIJN, 27 Sept. Naar het
Internationale Inforraationsbüro van
zijn correspondent bij de luchtmacht
aan' het Westelijk front verneemt,
zijn gistermiddag boven Nederlands
gebied weer hevige luchtgevechten
gevoerd. De Anglo-Amerlkanen pro
beerden, door gebruik te maken van
een tijdelijke opklaring van de weers
omstandigheden, de ln het' gebied
Nijmegen—Arnhem gelande val-
schermgroepen te versterken en hun
nieuw materiaal te brengen.
De met vrachtzweefvliegtuigen op
sleeptouw vliegende bommenwerpers
werden reeds voor het bereiken van
het gevechtsgebied door de Duitse
luchtafweer bestookt. De op verschil
lende hoogten vliegende toestellen ge
raakten in een hevig afweervuur, zo
dat een groot aantal vrachtzweef
vliegtuigen bij de ultwijkbewegingen
gedwongen was te vroeg de sleepkabel
los te gooien.
Formatiés Duitse jagers, die voor
het opvangen/ van deze vliegtuigen
in de strijd waren geworpen, wertf»n
met de vijandelijke vergezellende
jagers in luchtgevechten gewikkeld,
die zich over grote gebieden uitstrek
ten en wat taaiheid betrof, niet voor
de gevechten van de vorige dag onder
deden.
Andere formaties Duitse Jagers
mengden zich in hetzelfde gebied met
bommen en mltrailleurvuur .in de
strijd te land en ricjrtten haar aan
vallen vooral op de in het gevechts
gebied bij'Oosterbeek opeengedrongen
vijandelijke strijdkrachten, een vrij
groot aantal vliegtuigen werd neer
geschoten.
Montgomery hergroepeert
De moeilijke positie van de Britten
in de smalle corridor tussen Eind
hoven en Nijmegen ls voor Mont
gomery blijkbaar aanleiding gewor
den om zijn' strijdkrachten te her
groeperen. Het eerste Canadese leger
moest zijn rechtervleugel verder tot
in het gebied van Antwerpen ver-
onverwijld onder de wapens zullen
komen. ZIJ, die dienst nemen, moeten
zich. melden bij de bureau's van het
Ersatzkommando Nordwest ln Den
Haag. Amsterdam of Hengelo.
Leve onze Germaanse Führer Adolf
Hitler.
Leve Germanlë
De Führer Oberabschnltts
„Nordwest" npd i„re (f- und Po
lizelführer
gez. RAUTER,
tf-Obergruppenführer und
General der Pollzel.
lengen, terwijl de daarvoor vrijgeko
men Britse divisies verplaatst zijn
tot naar de penetratieplek ten noor
den van Eindhoven.
Daardoor valt hier een niet onaan
zienlijke versterking der Britse for
maties waar te nemen, die tengevol
ge had, dat het oostelijke afgrende
lingsfront van de Duitse verdediging
enige kilometers naar het gebied van
Helmond moest worden teruggeno
men. Een gevechtsgroep van de Brit
ten. die er ten westen van Arnhem
tijdelijk in geslaagd was de Neder-
Rijn over te steken werd tot d_n
laatsten man vernietigd. 138 gevange
nen vielen daarbij in Duitse handen.
BERLIJN 26 Sept. Luitenant-
generaal Dittmar constateerde in zijn
wekelijkse radiorede, dat de Anglo-
Amerikaanse oorlogsleiding, ondanks
de voor haar veel belovende stand
van de oorlog in de maand Augustus,
de beoogde openbrekine van het
Duitse front niet heeft Runnen vol
brengen. Dit geldt in het bijzonder
voor het gevechtsgebied Nederland,
waar de aanvaller te lang in een te
zwöre en aan crises rijke verdediging
werd ^vastgehouden, dan dat thans
nog voor hem grote operatieve voor
delen te verwachten zouden zijn
In deze gevechten is gebleken, dat
de trefkracht der Duitse formaties en
de energie der Duitse leiding onbe-
invloed zijn door de negatieve gebeur
tenissen der laatste weken. Zeker ls,
dat de stemmen ln hetgeallieerde
kamp, die meenden een aanstaande
zegevierende beslissing en een spoedig
einde van de oorlog te kunnen voor
spellen. nog enkele weken geleden
geenszins zonder reële achtergrond
waren.
Thans moeten zij toegeven, dat de
dingen grondig zijn gewijzigd. De ge
vechten in het gebied van Nijmegen
zijn nog niet geëindigd. Vast staat
echter, dat de afloop van de gehele
actie waarschijnlijk niet met de ver
wachtingen van den vijand in over
eenstemming zal zijn. In elk geval is
de opensplijting van het Duitse front
niet bereikt.
De Duitsers kunnen me(t recht spre
ken van het v/ederopbouwen van een
Westelijk front. Het belangrijkste is
bereikt: dc gebeurtenissen in het Wes
ten worden niet meer, zoals nog
enkele weken geleden ih Oost-Frank
rijk en ln België, eenzijdig bepaald
door de activiteit van den aanvallen
den yijapd en de richting van zijn
pantsertroepen.
Operaties voor Dalmatië
BERLIJN, 27 Sept. De Engelsen
en Amerikanen hebben hedenochtend
met sterke zee- en luchtstrijdkrach
ten. over een breed front de eilanden
groepen voor de kust van Dalmatië
aangevallen. De actie is op het ogen
blik nog gaande. De Engelse en
Amerikaanse strijdkrachten ontmoe
ten daarbij hevige Duitse tegenstand
In militaire kringen van de Rijks
hoofdstad zegt men hietover, dat
deze actie in dé Adriatische Zee
ongetwijfeld een landingspoging van*
de westelijke geallieerden betekent.
