HET DAGBLAD
Volledig afweersucces
bewesten Narwa
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De geallieerden drijven
Turkije naar de oorlog
Slijkhuis vestigt nieuw
recórd op de 5 km.
Duits'wcermachtsberichten
Doorbraakpogingen van de
Amerikanen verijdeld
Zware strijd bij
Warschau-Siedlce
DeNederlanders
onderscheiden
:ich
weer
Pisa's scheve toren
onder vuur
Massavlucht uit de
Engelse hoofdstad
Voorstel om met
Bakels kampioen op de 400 m.
Osendarp nog steeds slijkhuis 5,000 m. record
de snelste sprinter
Duitsland te
breken
Th uiswerkers krijgen een groter
aandeel in de oorlogsproductie
Meer vrouwelijke
werkkrachten
Goed voorgaan, doet goed volgen!
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 30 Juli. Het opperbevel
der weermacht deelt mede:
De doorbraakpogingen der Ameri
kanen duurden gisteren aan weers
zijden van de Vire. bij Moyon en in
de sector Béaucoudray—Perov de 'ge
hele dag voort. Zij werden in verbit
terde gevechten overal bloedig ver
ijdeld. Daarbij werden door afdelin
gen van het. leger 28 tanks stukge
schoten en zeven vliegtuigen neerge
haald.
Aan de westelijke vleugel braken
onze divisies, die tijdelijk van de
hoofdstrijdkrachten waren wegge
drongen, van Coutances uit door de
vijandelijke linies naar het zuiden en
betrokken nieuwe stellingen in het
gebied Gavray-Trelly.
Aai} de rest van het front op het
landingshoofd deed de vijand alleen
ten zuiden van Juvigny een vruchte
loze plaatselijke aanval.
Formaties jagers en slagvliegtuigen
schoten in luchtgevechten zes vijan
delijke vliegtuigen neer. Des nachts
deden sterke formaties zware 'ge
vechtsvliegtuigen doeltreffende aan
vallen op vijandelijke concentraties
zuidoostelijk van .Caen en in het ge
bied ten zuidwesten van St. Ló.
In het Franse achterland werden
27 terroristen neergeschoten.
Londen en zijn buitenwijken liggen
nog altijd onder een zwaar vergel-
dingsvuur der V 1.
In Italië sloegen onze troeperi ook
gisteren weer alle aanvallen uiteen,
die de vijand met Britsindische. Ziiid-
afrikaanse, Nieuwzeelandse en En
gelse divisies ondernam om naar
Florence door te breken. Vijande
lijke troepen, die zuidwestelijk van de
stad in onze stellingen waren binnen
gedrongen, werden na hevige strijd
in tegenaanval teruggeworpen. Bij
zuiveringsoperaties achter heet Ita
liaanse front verloren de terroristen
in de periode van 12 Mei tot 24 Juli
8300 man aan doden en 7500 aan
gevangenen.
Aan het oostelijke front werden in
het voorterrein der Karpathen, als
mede zuidelijk en noordelijk van
Reichshof, vijandelijke aanvallen af-
gcslagën of in de tegenaanval lot
staan gebracht.
In de grote bocht van de Weichsel
wierpen onze troepen den vijand, die
de rivier was overgestoken, in de
tegenaanval'terug.
Tussen Warschau en Siedlce zijn
troepen van het leger en de Waffen-
(f nog steeds in zware gevechten met
opdringende Sowjetstrijdkrachten.
Het tijdelijk afgesneden garnizoen
van Brest-Litowsk baande zich met
medeneming van de gewonden een
weg naar onze linies.
Tussen de middenloop van de Boeg
en Ölita vingen onze troepen hevige
aanvallen der bolsjewisten bij Bialy-
stok en noordoostelijk van Augustow
op.
In het gêbiêd van Kowno ging de
vijand tot de verwachte grote aanval
over. In verbitterde gevechten werden
verscheidene penetraties door tegen
aanvallen onzer pantserformaties af
gegrendeld.
In Letland leverden aanvallen der
Sowjels op de stad Mitau en noord
oostelijk van Ponewitsj geen resultaat
op. Tussen de Duna en het Pèipus-
mêer handhaafden onze grenadiers
hun stellingen tegen krachtige, door
tanks gesteunde, aanvallen.
Op dë landengte van Narwa liep de
vijand met sterke strijdkrachten
storm tegen onze stellingen. Forma
ties van het leger en Germaanse vrij
willigers der Waffen -ff bevochten
hier een volledig afweersucces, brach
ten den vijand zware verliezen toe
en schoten 58 vijandelijketanks
stuk.
Formaties slagvliegtuigen brachten
op de Weichsel verscheidene volge
laden veerboten en landingsboten
van den vijand tot zinken. Des
nachts vielen zware gevechtsvlieg
tuigen- vijandelijke troepenconcentra
ties en gereedstaande troepen ten
oosten van de grote bocht van de
Weichsel aan.
Amerikaanse bommenwerpers on
dernamen terreuraanvallen op Mid-
den-Duitsland en op de stad Bremen.
De bevolking leed verliezen. Door
.luchtverdedigingsstrijdkrachten wer
dén 34 vijandelijke vliegtuigen,
waaronder 31 viermotorige bommen
werpers. neergeschoten.
In de afgelopen nacht lieten Britse
stooivliegtuigen bommen op plaatsen
in West-Duitsland vallen.
(De plaats Reichshof, waarvan
sprake is in het weermachlsbcricht
van Zondag, lipt even ten Westen van
Jaroslaw, en staat op sommige kaar
ten aangegeven als Rzesoio:)
Tweede aanval op
Florence afgeslagen
Het weermachtsbericht van Zater
dag luidt:
In bet westelijke deel van het Nor-
mandlsche landingshoofd heelt de
grote vijandelijke aanval zich glste-
den nog verder uitgebreid. Ten oos
ten van St. Lö werden stérke plaat
selijke aanvallen, geringe penetraties
uitgezonderd, afgeslagen en werden
ten zuiden van de stad bij Moyon en
Villcbaudon vijandelijke aanvalsspit-
sen in een tegenaanval verdreven.
Ten westen daarvan gelukte het
den vijand met gebruikmaking van
nieuwe strijdkrachten, na verbitterde
gevechten verder naar het zuidwes
ten op te dringen'. Op de westelijke
vleugel van het landingshoofd heb-
>en onze divisies zich in de strijd
'met den sterk opdrlngenden vijand
naar het gebied aan weerskanten van
Coutances gealstancleerd. In de nieu
we stellingen werden vervolgens alle
vijandelijke aanvallen afgeslagen.
Voor het landingshoofd hebben
torpedovliegers een vijandelijk vracht
schip van 6000 b.r.t. zwaar bescha-
(i digd. Torpedomotorboten hebben in
de nacht van 26 op 27 Juli voor Le
Havre twee Britse motortorpedoboten
m de grond geboord en verscheidene
andere boten beschadigd. Een eigen
boot ging verloren.
In het Franse gebied werden we
derom 189 terroristen in de strijd
vernietigd
Het vergeldlngsvuur op Londen
duurt voort.
In Italië ls de tweede grote vijan
delijke aanval op Florence bloedig
ineengestort. Met circa 8 divisies ls
de vijand, door zeer krachtig artil
lerievuur ondersteund, steeds weer op
ons front losgestormd, zonder enig
succes te behalen. Na uiterst zware
gevechten, bij tropische hitte, waren
de stellingen des avonds stevig in
handen van onze troepen. 20 tanks
werden stukgeschoten.
Aan de rest van het front bepericte
de vijand zich tot betrekkelijk zwakke
aanvallen ten westen van de Tiber en
in de kustsector. Deze aanvallen ble
ven vruchteloos.
In het Oosten werden hevige aan
tallen der -bolsjewisten in het. voor
terrein der Karpathon ten dele in
BERLIJN, 30 Juli. Het brand
punt van de grote afweerslag aan
het Oostelijke front lag Zaterdag
aan de uiterste noordelijke vleu
gel, waar de bolsjewisten met
niet minder dan elf infanterie
divisies en minstens drie pant
sercorpsen en vier pantserbri
gades overgingen tot de aan
val öp de Duit-se grendelstellin
gen tussen de Finse Golf en het
Peipusmeer. In de zware gevech
ten. die de gehele dag duurden,
konden de bolsjewisten tijdelijk
op enkele punten de voorste
Duitse linies binnendringen, doch
door tegenaanvallen van Duitse
grenadiers en Noorse vrijwilli-
gersformaties werden zij overal
verslagen, zodat des avonds het
gehele hooldgevechtsterrein weer
hecht en sterk in Duitse handen
was.
In de gevechten aan het Nar-
wafront onderscheidden zich Za
terdag vooral Nederland se,
Noorse en Deense vrijwilligers,
die met onwrikbare standvastig
heid hun posities handhaafden
en de bolsjewisten buitengewoon
zware verliezen aan doden en ge
wonden toebrachten.
tegenaanvallen afgeslagen. Ten oos
ten van de grote Weichselbocht
nadert de vijand met sterke strijd
krachten de rivier. Een overzetpoging
over de rivier werd verijdeld. Ten
zuidoosten van Warschau en bij
S'.édlce duren verbitterde gevechten
voort.
Tussen de middenloop van de Boeg
er. ICowno hebben ónze troepen alle
doorbraakpogingen van den vijand
algeslagen.
In de sector KownoRiga ls de
vijandelijke druk sterker „geworden.
Ondanks taaie tegenstand van het
garnizoen ls.de vijand'dë stad Schau-
len binnengedrongen. Vijandelijke
strijdkrachten die naar Mitau optrok
ken wenden Ih een tegenaanval uit de
stad geworpen.
Aan het front tussen de Duna en
de Finse Golf zijn ook gisteren tal
rijke aanvallen der bolsjewisten mis
lukt. 43 vijandelijke tanks werden
stukgeschoten. Formaties xlagvlieg-
tulgen vernietigden 40 andere tanks,
talrijke stukken geschut en verschei-
denen honderdén voertuigen.
Des nachts ondernamen zware ge
vechtsvliegtuigen een geconcentreer
de aanval op het station Molodecz-
no, die zware- brand-en en hevige
ontploffingen onder geparkeerde
transporttreinen veroorzaakte.'
Bij de afweer van een Sowjetrus-
aische luchtaanval op de stad Kir-
kenes schoten ..onze Jacht vliegers 12
vijandelijke vliegtuigen omlaag.
Amerikaanse bommenwerpers vie
len overdag plaatsen in Midden- 'en
West-Duitsland aan, waaronder
Wiesbaden en Mei-se burg. Des nachts
waren Stuttgart en Harp burg het
doel van. vijandelijke terreuraanval
len. Strijdkrachten der luchtverdedi
ging haalden 97 vijandelijke vliegtui
gen. waaronder 95 viermotorige bom
menwerpers. naar beneden.
la JAARGANG No. 177
LD
MAANDAG 31 JULI 1944
Uitqava: N.V. Da Arbeiderspers Bureaux voor redactie an administratie: Hooigracht 31. Leiden.
Tal. 24994 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
BERLIJN, 31 Juli. Tot de be
roemde Europese monumenten der
bouwkunst, die door oorlogsgebeur
tenissen in Italië bedreigd worden,
behoort de scheve toren van Pisa.
Anglo-Amerikaanse batterijen hebben
onder het van Duitse militaire zijde
reeds weerlegde voorwendsel, dat de
toren door de Duitse troepen ge
bruikt wordt als waarnemingspost,
het vuur geopend op dit unieke
bouwwerk.
Evenals in het geval van de Be-
jiedictijnse abdij van Monte Cas-
sino schrikken de Britten en Ameri
kanen er niet voor terug ook dit
monument in puin te leggen. Van
Duitse militaire zijde wordt tegen
over de herhaalde bewering van den
vijand nogmaals met nadruk ver-
klaard_dat er op de toren van Pisa
geen Duitse waarnemingspost staat
en zich evenmin in de nabijheid
daarvan een militaire installatie be
vindt. De schuld aan een vernieti
ging van dit voor de gehele mens
heid onvervangbare cultuurmonu
ment rust dus uitsluitend op de
Anglo-Amerikanen.
Ondank* d» reismoeilijkheden
zullen de Duitse rooms-katholieke
bisschoppen binnenkort, een conferen-fc
tie houden in Fulda. Er zal een bood
schap worden voorgelezen van den
paus.
STOCKHOLM. 31 Juli. De vlie-
geh.de bommen hebben dit weekein
de in Londen een massavlucht ver
oorzaakt. Wie daartoe in staat was.
trachtte ijlings het bedreigde gebied
te verlaten en zich zo ver mogelijk
naar het westenjDf het noorden van
het land te begeven, om ontspanning
en rust te vinden en het gehuil der
sirenes en de ontploffingen der bom
men niet te horen. De Engelse spoor
wegen werken reeds onder de hoog
ste druk.
Zaterdag heeft, het'Padding ton-
station de grootste verkeersstrem
ming medegemaakt, die ooit is voor
gekomen. Mensen met koffers ver
sperden de hoofdingang, zodat nie
mand voor of achteruit kon. Voor
het eerst werd gebruik gemaakt van
bereden politie en alle Londense on
dergrondse stations staakten de
kaartjesverkoop naar Paddington. In
rijen van vier stonden tot ver in de
omliggende straten de mensen te
wachten en alle ingangen waren
een uur lang volkomen versperd.
Wegens communistische
actie terechtgesteld
Het- Duitse Obergericht in het be
zette Nederlandse gebied heeft als
Sondergerïcht den Nederlander Jan
Postraa ter dood veroordeeld.
Postma was een der leidende figu
ren van de C. P. N. en heeft op een
vooraanstaande plaats gedurende de
jaren 1942 en 1943 als leidend func
tionaris der illegale C. P. N. en als
uitgever van een communistisch op
ruiend geschrift geijverd.
Het vonnis is na onderzoek van de
mogelijkheid van gratie voltrokken.
De Nederlanders Albert Huisman,
kolenn andelaar te Zaandam. Jose-
phus Swolfs, laborant te Zaandam.
Willem van den Burgh, politiebe
ambte te Amsterdam, zijn bij vonnis
van het Duitse Obergericht als Son-
dergericht tér dood veroordeeld.
De veroordeelden zijn op illegale
wijze werkzaam geweest in dienst van
de verboden communistische partij
en wel Huisman en Swolfs door deel
neming aan aanslagen op verkeors-
mstallaties en installaties der Duitse
Weermacht, Van den Btirgh door het
doorgeven van vuurwapenen.
Het vonnis is na onderzoek van de
mogelijkheid van gratie voltrokken.
Bommen op Boedapest
BOEDAPEST, 31 Juli. In de
ochtenduren van de 30ste Juli zijn
ongeveer 300 vijandelijke bommen
werpers met krachtige bescherming
van jagers 'uit zuidelijke richting
boven het Hongaarse gebied versche
nen. Zij verzamelden zich boven het
Plattenmeer en vielen Boedapest^ en
èe'n VeVdeV over de Donau gelegen
gebied aan. Volgens tot dusver -ont
vangen rapporten zijn 15 vliegtuigen,
waaronder 11 viermotorige bommen
werpers neergesohoten.
Ontschepingen in Cherbourg
BERLIJN. 30 Juli. De geallieer
den. die klaarblijkelijk door ae nood
gedwongen zijn hun buitengewoon
zware verliezen aan. het front aan le
vullen door versterkte aanvoer, gebrui
ken sedert twee dagen behalve de
open Normandische kust ook de ver
nielde haven van Cherbourg voor .het
ontschepen van materiaal en troepen
Door verkenningen ls vastgesteld, dat
kleine en middelmatige transport
schepen de haven hebben aingedaan,
waar zij naar gelang van hun grootte
voor-of achter de pieren of aan voor
lopig gerepareerde gedeelten d.er ka
den liggen.
ANKARA. 31 Juli. De 2e Augustus,
de dag. waarop de Turkse nationale
vergadering weer bijeen zal komen,
zal de afgevaardigden een verrassing
brengen. Die dag zal hun een besluit
der Turkse regering worden voorge
legd ter verbreking der diplomatieke
en economische betrekkingen met
Duitsland, zo wordt uit Sowjetrus-
sische bron vernomen. Verder ver
neemt men hier. dat dit besluit der
Turkse regering aan Engelse en
Sowjefrussische zijde beschouwd
wordt als een eerste stap op de weg
naar deelneming aan de oorlog door
Turkije.
Het moet ook de Turkse regering
duidelijk zijn dat. de Engelsen en
Amerikanen geen territoriale garan
ties aan Turkije zullen geven. Bin
nenkort zouden nieuwe stappen der
geallieerden volgen.
Evenals bij de kwestie van het
chroom ziet de Turkse regering zich
geplaatst tegenover een Engels ulti
matum, dat door de Amerikanen en
Sowjetrusscn ondersteund werd. na
dat een principiële overeenstemming
tot stancl was gekomen lussen de
drie geallieerden aangaande de be
handeling van de Turkse kwestie.
Binnen afzienbare lijd zal de over-
eengekomenjsemeenschappelijke druk
der geallieerden op Turkije, om hen
op Turks gebied zodanige faciliteiten
voor de actieve oorlogvoering te ver
lenen als zij voor operaties in de
Egeïsche Zee en op de Balkan nood
zakelijk achten, beginnen. Deze eisen
zouden in de eerste plaats neerko
men op het afstaan van lucht- en
marinebases. Uit dit stadium van
passieve oorlogvoering zou dan voor
Turkije automatisch de actieve deel
neming aan de oorlog voortvloeien.
De overeenstemming met de Sow-
jetunie is ditmaal voor de Engelsen
niet gemakkelijk geweest, daar zij
rekening moesten houden met liet
Turkse wantrouwen tegen de Sowjet-
Unie. Zij zouden echter ten slotte ae
in „zeer krachtige taal" naar voren
gebrachte bijzondere SowjetrRussi-
sche belangen hebben erkend «en
aanzien van het „recht" der Sow jet-
Unie op steunpunten en operatiebases
aan de Dardanelles
De Duitse bladen geven als hun
mening te kennen, dat deze ontwik
keling een gevolg is van de sedert
vrij lange tijd op de Turkse rege
ring uitgeoefende krachtige druk.
De „Völkischei Beobach-
t e r" is var. mening, dat het duide
lijk is, dat Lonjien en Washington
ook hier optreden als gangmakers
voor het bolsjewisme en pogen de
steed waakzame politiek van Turkije
tegenover Mascou omver te werpen
en het Turkse volk in zijn houding
jegens Duitsland, die het resultaat is
van lange vriendschappelijke en voor
Turkije vruchtbare verbondenheid
der beide volken aan het wankelen
te brengen. Het blad neemt aan, dat
de onjuiste beoordeling van de mili
taire positie van Duitsland, die een
gevolg is van de Engelse en „Ameri
kaanse pevspropaganda, sterke in
vloed heeft gehad op de houding dei-
Turkse regering.
De Führer feliciteert
den Duce
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 29 Juli De Führer heeft
den Duce op zijn verjaardag het vol
gende gelukwenstelegram gezonden
„Duce. Ter gelegenheid van Uw ver
jaardag feliciteer ik U mede namens
het Duitse volk ln oude trouwe
kameraadschap van ganser harte. Ik
knóop hieraan mijn innigste wensen
vast. voor Uw persoonlijk welzijn, als
mede voor een gelukkige toekomst van
het Italiaanse volk. dat na zulke
zware slagen van het lot thans bereid
1* in deze historische beslissende
uren schouder aan schouder met de
Duitse soldaten weer te strijden voor
het eigen vaderland".
Minimum-hypotheekrenten
DEN HAAG. 31 Juli. In het
Verordeningenblad van 29 Juli is het
besluit van dén Secretaris-generaal
van de depertementen van Finan
ciën en van Justitie betreffende mi
nimum-hypotheekrenten opgenomen,
waarvan de aankondiging in een
persbericht van eerstgenoemd depar
tement 27 Juni j.l. reeds is geschied,
bij welke gelegenheid tevens de
strekking van de hier bedoelde rege
ling werd medegedeeld.
DEN HAAG. 31 Juli Het. Ver
ordeningenblad van 29 Juli bevat het
dertiende uitvoeringsbesluit, van den
Commissaris voor de belangen van
de- voormalige Nederlandse weer
macht nopens maatregelen ten aan
zien van de bezoldiging en verzor
ging van militair en burgerlijk jjer-
soneel der voormalige Nederlandse
zee- en landmacht.
BERLIJN, 30 Juli. Reichsorga-
nisationsleiter dr. Ley en Rijksmi
nister Speer hebben het woord ge
voerd op een werkvergadering voor
leden, van de bewapeningscommis
sies. van het Duitse Arbeidsfront,
van den gemachtigde voor de te
werkstelling alsmede voor de be
drijfsleiders van het Duitse econo
mische leven over het grotere ge
bruik van thuiswerkers voor de oor
logsindustrie.
Dr. Ley begon met te wijzen op de
In het verleden
ligt het heden.
In 't nu wat worden zal.
B1LDERDIJK.
Jochcm Heiidrick Swar-
tenhondi 1566—1627. Blok
kade Duinkerken 1588.
Tocht met v. d. Does ittLar
Spanje 1599. Vice-adm.
1603. Tocht Middelt. Zee
1620. Lt.-adm. 1621. Slag
bij Gibraltar 1622.
(Foto O/H)
Ook thans weer strijden
Nederlanders voor Euro
pa's vrijheid ter zee, in
trouwe verbondenheid met
hun Duitse kameraden.
o
Zet ook gij U derhalve in voor de toekomst van Uw volk
en meldt u als vrijwilliger bij de Kriegsmarine, Aanmelding
staat open voor iederen Nederlander van 1745 jaar en kan
geschieden bij de Marineannahmestelle West Zweigstelle
Niederlande te Utrecht, alle Hafen- und Ortskommandan-
turen en bij de Nebenstelle der Waffen-ff alwaar tevens alle
gewenste inlichtingen worden verstrekt.
unieke werklust van het Duitse volk.
Bij de mobilisatie van de arbeidsre
serves zal ook het thuiswerk voor de
oorlogsindustrie in de grootste om
vang worden uitgebreid. Steeds weer
zie ik. aldus dr. Ley. bij mijn voort
durende inspecties van bedrijven in
alle Duitse gouwen buitengewone ar
beidsprestaties. De Duitse arbeiders
(Evenals de boeren werken met een
vlijt en uithoudingsvermogen, die
vroeger niet voor mogelijk werden
gehouden. Ondanks het intensieve
werktempo zijn er echter nog her
haaldelijk arbeidsreserves aanwezig.
Vervolgens sprak dr. Ley over
enige bijzonderheden van het op te
voeren thuiswerk voor de oorlogsin
dustrie. Thuiswerkers en thuiswerk
sters staan in groten getale ter be
schikking en het is nu zaak. dat de
bedrijven van deze extra productie
mogelijkheden rijkelijk gebruik ma
ken. Belangrijk en preferent is voor
al het tijdig verschaffen van indu
strieproducten. die voor thuiswerk
geschikt zijn. Ook het handwerk zou
bij het thuiswerk voor de oorlogsin
dustrie zeer nuttig zijn.
Er bestaan in Duitsland nog on
telbare mogelijkheden voor het mo
biliseren van arbeidskrachten, die
iju energiek en met beleid worden
tewerkgesteld. De grootste reserve
der natie is echter het volk in zijn
voorbeeldige houding zelf. de partij
en in de eerste plaats de Führer, die
de garantie biedt, dat de huidige
krachtsinspanningen der natie met
de. overwinning van de Duitse wape
nen zullen eindigen.
Meer vrouwen
Na dc verordening op de schijn-
arbeid wordt een tweede maatregel
tot totalisering der Duitse oorlogsin
spanningen van kracht. In overeen
stemming met den Rijksgevolmach
tigde voor het totkle gebruik van ar
beidskrachten voor de oorlog. Rijks
ministers dr. Göbbels. heeft de alge
mene gevolmachtigde voor het ge
bruik van arbeidskrachten. Gouw
leider Sauckel. een verordening uit
gevaardigd. die de leeftijd van
de aanmeldingsplichtige vrouwelijke
werkkrachten verhoogt van 46 op 50
jaar.
Hoofdprijzen Staatsloterij
DEN HAAG. 31 Juli. De trek
king voor de Staatsloterij bracht de
volgende hoofdprijzen: f 2000. 20973 .i
1500. 12754. 22408; 1000. 2825:
400, 6828, 7134. 21174; 200, 23799
f 100, 1417, 4834, 13357.
Nederl. literatuur
prijzen toegekend
De H.D. Sytstra-prijs voor
dr. D. Kalma
DEN HAAG. 29 Juli. Het depar-
tement van Volksvoorlichting er
Kunsten deelt mede. dat de secreta
ris-generaal van dit. departement
voor het jaar 1943 prijzen heeft toe
gekend aan een aantal figuren op
het gebied der letteren. Deze kunste
naars zijn Henri Bruning, Cor'
Bruyn, dr. D. Kalma, Nico de Haas,
L. Roggeveen en mevr. J. de Jong—
Snijders van Wissekerke.
Henri Binning heeft zich onder
scheiden door ziin werk als essayist
Zijn „Subjectieve normen" (1936) en
vooral zijn „Verworpen christendom"
(1938) vórmen een zeer krachtig be
toog". Cor Bruyn is behalve door cn-
kele goede kinderboeken vooral be
kend geworden door zijn streekro
mans, die op Terschelling en aan de
Zaan spelen. Dr D. Kalma is een
figuur van grote betekenis in het
Friese culturele leven. Hem wordt de
H. D. Sytstra-prijs toegekend. Nico
dc Haas maakte zich naam als leider
van het tijdschrift „Hamer", dat
baanbrekend werk verricht op volks
kundig gebied. L. Roggeveen schreef
een zeer groot aantal kinderboeken
en mevr. J. de Jong—Snijders van
Wissekerke bracht een belangwek
kende vernieuwing in de lectuur voor
zeer jonge kinderen.
Bon voor honden- en kattenbrood
DEN HAAG. 31 Juli. Van 1 tot
en met 31 Augustus '44 worden op
bon no. 14 van de distributiekaart
voor honden dezelfde hoeveelheden
hondenbrood beschikbaar gesteld als
op de bon voor de aflopen periode.
Op bon no* 14 van de distributie
kaart voor kattenbrood (groep K)
wordt voor dezelfde periode li kg.
kattenbrood beschikbaar gesteld. Na
31 Augustus '44 is bon no. 14 on
geldig.
SPORTNIEUWS
Courses op Duindigt
DEN HAAG. 29 Juli. De uitsla
gen van de heden op Duindigt gehou
den draverijen en rennen luiden als
volgt:
Prijs, van Goes (draverij voor paar
den, welke nog geen 3000 hebben
gewonnen, afstand 2040 meter» 1.
Flying Star (J. de Vlieger) tijd 3.14.2,
km.-tijd 1.33.4 tot winnend 2.30,
plaats ƒ1.10. 2. Greïjta Bascom 1-10.
Nijevelt-prijs (ren voor paarden 4
Jaar en ouder, die dit jaar geen prijs
van 1000 gewonnen hebben. Voor
amateurrijders, afstand ca. 1800 m.:
1. Lansveldt (A. E Seelenai tijd 2.05.4,
toto winnend 1.80. plaats 1.30, 2
Alma 2.30.
Prijs van Terneuzen (draverij voor
Nederl. paarden, welke 13.000 doch
nog geen 23.000 hebben gewonnen,
ln twee ritten met puntentelling, af
stand 2000 meter: 1. Zampa van N.Z.
(J. de Vlieger» tijd 2.552. km.-tijd
1.25.1. tot winnend 10.50. plaats
2.20; 2 Boyke Norton ƒ2.30; 3.
Claudy O. f 1.60.
Mahmoud prijs (ren voor 3-Jarlgc
paarden, die geen 6000 hebben ge
wonnen. afstand ca. 2000 meter, ge
start vier paarden): 1. Martine (F. De-
coster) tijd 2.21. in stalverband met
Rouvry, beide winnend 1 30, Martine
plaats ƒ1.70, 2 Rouvry ƒ1.30.
Prijs van Middelburg (draverij In
tern. voor" paarden, welke 23.000 of
meer hebben gewonnen, afstand 2520
m., gestart zes paarden): 1. Fried (E.
Kruithof) tijd 3.36.5. km-tijd 1.26.
toto winnend ƒ5.10. pl. ƒ2.10: 2. O.
Lapize 2.60.
Kinczem-prijs (ren voor merriën
van 3 jaar en ouder, afstand ca. 1900
nt.)r 1. Mer d'AntibesJ. Fontaine)
tijd 2.10.6, toto winnend 2.50. pl.
1.80; 2. Nita 3.20.
Prijs van Terneuzen (tweede rit1.
Eddy (J. v. d. Broek) tijd 2.58.6.
km.-tijd 130.2. m stalverband met
Florls A. belde winnend 1.40: Eddy
pl l 3: 2. Bpyke Norton ƒ2; 3. Claudy
O 5 60, toto definitief: 1. Boyke
Norton winnend t 10.20. pl. 3: 2.
Claudy O ƒ2; 3. Eddy ƒ5.60.
Magnat-prijs (ren voor paarden van
4 jaar en ouder, die sinds 1 Jan. 1943
geen 4.000 hebben gewonnen. Voor
Nederl. beroepsrijders, die dit Jaar
geen vijf rennen gewonnen hebben,
afstand ca 1350 meter): 1. Are en
Ciel (G. van Yperen) tijd 1.29, toto
winnend 1.80. pl. 1.60; 2. Fougue
2.20.
Prijs van Domburg (draverij voor
Nederl. paarden, welke ƒ3.000 doch
nog geen 13.000 hebben gewonnen
voor amateurrijders. afstand 2500
.Jpjneer): 1. Gezlena Scott (G v d
;1 KVali tijd 3.58. km-tijd 1.30.5. toto
(Winnend ƒ11.70. pl. ƒ3; 2. Graaf
Norbert G 3.20; 3. Eulogie Scott
1.60.
OSENDARP
Nel van Balen Blanken
kampioene hoogspringen
AMSTERDAM. 30 Juli. Een
prachtige 5000-meter-loop van Slijk
huis met "'ten nieuw Nederlands re
cord als resultaat 14 min. 50 sec.
vormde wel het. hoogtepunt van
de nationale athletiek-kampioen-
schappen. welke Zaterdag en Zondag
in het Olympisch Stadion werden ge
houden en waarbij enkele kampioe
nen van het vorige jaar vrij verras
send werden onttroond. Zo moest
Blok zijn titel op de 400 meter aan
den jeugdigen Bakels afstaan en Van
Olffen. die op de 1500 m. aan Frits
de Ruyter. Bij het hoogspringen
klopte Nel van Balen—Blanken
voorts mevr. BlankersKoen. doch
op de overige nummers wisten de
meeste kampioenen zich te handha
ven, De juniorenploeg van AAC zorg
de tenslotte voor een nieuw record
op de 4x100 m.. zodat, resumerend,
de NAU tevreden mocht zijn. Van
de 24 titels kwam er slechts één in
de provincie terecht n.l, bij het hoog
springen. dat gewonnen werd door
Bulder uit Groningen (1.80 m.).
Bij de sprintnummers was het we
derom Osendarp. die de eerste plaat
sen wist te bezetten, doch het dient
gezegd, dat zijn overwinning op de
iOO m. aan een zijden draad heeft
gehangen. Uit
de series had
den zich voor
de eindstrijd
100 m. ge
plaatst Osen
darp, Jo Zwaan,
Klevn, Van Os-
ta. Dc Vries én
Naaktgeboren.
Nusse werd in
zijn serie door
Kleijn geëlimi
neerd. Na twee
valse starts za
gen wij
evenals het vo
rige jaar
een uiterst felle
strijd tussen
Zwaan en Osen
darp. Tot op
80 m. lag de
A.A.C.-er nog
voor, doch de
Trekvogel-man vocht verbeten en on
der geweldige spanning gelukte het
hem in de laatste meters Zwaan te
kloppen. Het was een zeer mooie
race. De tijd van beiden was 10.9 sec.,
hetgeen verklaard wordt, door de
zachte baan. Naaktgeboren wist de
derde plaats te bezetten in rond 11
ses„ terwijl Van Osta resp. door
Kleijn en De Vries naar de zesde
plaats werd verwezen. Op de 200 m.
was de strijd lang niet zo fel. jtaitt
Osendarp was nu beslist de stencste
on met. enkele meters voorsprong
wist hij te winnen in rond 22 sec.
voor Zwaan 22.5 en Van Osta
22.5 0
Voor de finale 400 m. kwamên Blok.
Bakels, De Kroon. Stellema, Pen en
Mahieu in de baan. Bakels cn Blok
liepen in de vijfde en zesde baan en
namen kort na de start reeds een
voorsprong op de andere lopers. In de
laatste bocht zeg het er naar uit. dat
Blok ging winnen, doch Bakels hield
goed vol en op bet rechte einde kreeg
Blok een inzinking, waarvan Bakels
profiteerde om hem te passeren: Blok
was geslagen want ook De Kroon
?;ug hem voorbij Bakels' tijd was
50.2 eir die van De Kroon 51.6. ter
wijl Blok met 51.7 op de derde plaats
kwam. Hij had Zaterdag reeds 200 m.
gelopen, doch-llet in de finale verstek
gaan.
Op de 800 m. wist Sj. Bonman zijn
elfde titel te behalen ln 157.7. De
Jeugdige Ribbens van Thor gaf de
loop wat sfeer en zal zich in de toe
komst wel laten gelden od deze af
stand. Bouman nam na 600 meter
resoluut de leiding om die niet meer
af te staan. Ribbens volgde hem zo
goed als hij kon doch mopst zich toch
met de tweede plaats tevreden stel
len. Bouman's tijd was 1.57.7 en die
van Ribbens 1 min. 59 sec. Twee
andere lopers n.l. Boesten van WH
en Wolsink van Hermandad RotterT
dam kwamen onder de 2 minuten n.l.
resp. met 1.59.3 en 1.59.9. Bouman's
lopen ls echter niet meer zo flitsend
als enkele jaren geleden, doch het is
reeds de elfde maal. dat hij de titel
behaalt.
De 1500 m. viel als race wat tegen
daar Van Olffen na 200 m. een bles
sure opliep en Reheel uit de strijd
was. Hierdoor moest De Ruyter zijn
eigen tempo lopen en na een, eerste
ronde van 400 m. in 60 sec. ging de
tweede met 67 sec. te langzaam, zo
dat zijn totaal-tijd boven die van
vorige week lag n.l. 3 min. 59.8. Van
Gog werd tweede met zeer groot ver
schil, hetgeen zijn tijd 4.9.4 wel uit
wijst, maar Maas van Avon werd derde
in 4 11.
De meeste belangstelling ging uit
naar de 5 km. en Uit het kleurige
lint, dat het grote peloton lopers
vormde, kwam al spoedig de kam
pioen Slijkhuis naar voren. Zijn
lopen was een voorbeeld van tempo,
snelheid en uithoudingsvermogen en
met een buitengewoon tactische race
wist hij zich precies aan de voorge
schreven tijden te houden. Bij de
800 m. bleef hij met 2 mm. 11 sec.
4 sec. beneden de voorgeschreven
tijd. Tot aan de achtste ronde ging
het uitstekend doch toen kwam een
kleine inzinking, want onze chrono
meter ging van 8.11 op 9.261. Doch
de laatste ronden bleef Slijkhuis uit
stekend „draaien" en luide aange
moedigd door het vrij talrijke pu
bliek liep hij zijn laatste 400 m. nog
eens extra snel. Zijn laatste 200 m.
gingen in ongeveer 33 sec. en met
een tijd van 14 min. 50 sec. had hij
zijn eigen record van 14.57.4 glans
rijk verbeterd. Ware de baan niet zo
zacht geweest, dan zouden snellere
tijden zijn gemaakt. Slegt en Pluy-
makers vochten verbeten voor de
tweede en derde plaats,'doen zij lagen
bijna een volle ronde achter. Pluy-
makers werd tweede ln 15.53.8.
Kaan wist zowel de 110 m. als
400 m. horden te winnen ln resp. in
15.5 en 59.1 De AAC Junioren-ploeg
bestaande uit Bakker, Verhoek, Van
Riel cn Schouten liep Zaterdag.een
lraalo 4 maal 100 m. en ondanks het
feit, dat er niet feilloos werd gewis
seld kwam het oude record van 45.1
met 45 sec. op haar naam te staan.
Bij de dames was mevr. Blankers
Koen op vier nummers weder prima
Inter pares n.l. bij de 80 m. horden
11.7, de 100 m. 12.2. 200 m. 25 en
vèrspringen 6.51 m. Gerda Koudljs
bezette op de meeste nummers de
tweede plaats doch op de 100 m. viel
ook nu het goede lopen van mej. Van
der Meer van V. C. op Bij het
hoogspringen onttroonde Nel van
Baleh Blanken mevr, Blankers Koen
door 1.60 m te springen, een prestatie
welke er. ook Internationaal, mag
zijn.
AMSTERDAM. 30 Juli. Hier
onder Qevtn wij een overzicht
van de door Slijkhuis gemaakte
tijden tijdens zijn 5000-m-loop.
waarop hij een nieuw Nederlands
record vestigde.
Schema:
gemaakte
tijden
400
m
66 sec.
60 sec.
800
m
69 sec.
71 sec.
1200
m
70 sec.
71 sec.
1600
m
71 sec.
70 sec.
2000
m
71 sec.
73 sec.
2400
m.
71 sec.
75,1 sec.
2800
m
72 sec.
71,5 sec.
3200
m
73 sec.
75,5 sec.
3600
m
73 sec.
73.5 sec.
4000
m
73 sec.
74 sec.
4400
m
73 sec.
73 sec.
4800
m
73 sec.
70 sec.
5000
m
35 sec.
33 sec.
14 m. 50 sec. 14 m. 50 sec.
Bij de veldnummers was De Bruyn
op discus, kogelstoten en kogelsllnge-
ren weder de beste en met Bouman
behoort hij langzamerhand zo tot de
veteranen, die spoedig door Jeugdige
krachten moeten worden geklopt.
Wellerdleck wou het vèrspringen met
6.69. Een verrassing was. dat Lutke-
veld bij het speerwerpen door Dam
mers werd verslagen. Dammers wierp
zeer goed en met 55.19 ra. werd hij
voor de eerste maal kampioen van
Nederland.
De gedaitalleerde uitslagen lulden:
Heren: 100 m. 1. Osendarp 10.9; 2.
Jo Zwaan 10.9; 3. Naaktgeboren, DFC,
11: 4. Kleyn. Trekvogels. 11; 5. De
Vries. 6. Van Osta. 200 m.: 1. Osen
darp 22: 2. Jo Zwaan 22.5; 3. Van
Osta 22.5: 4. De Vries 22.8; 5. Boer-
sma 23. 400 m.: 1. Bakels 50.2; 2.
De Kroon 51.6; 3. Blok 51.7; 4. Pen
51.9; 5. Mahieu 52.2. 800 m.: 1 SJ.
Bonman 1.57.7; 2. Ribbens, Thor,
1.59; 3 Boesten. WH, 1.59.3; 4. Wol
sink. Hermandad.- 1.59.9; 4. De Roode;i
5. Feunekes. 1500 m.: 1. Fr. de Ruyter
3.59.8; 2. Van Gog 4.9.4; 3. Maas,
Avon. 4.11; 4. - Liebregts. Maurits,
4.11.5; 5 Van Olffen 4.11.8. 5000 m.:
1. Slijkhuis 14 min. 50 sec. nieuw
record; 2. Puijmakevs, NAU. 15.53.8;
3. Slegt 15.53.8; 4. Lataster, Avon.
16.0 8: 5. Castele.vn 16 12.4. 110 m.
horden: 1. Kaan 15.5; 2. Loozcn, V ês
L 16; 3. Van der Schalie 16.3; 4. Van
Leeuwen .AAC. 16.5; 5. Jan Zwaan 17.
400 m. horden: 1. Kaan 59.1; 2.
Beuhrman ,AAV. 60.5; 3. Sint .Miner-
v.v 60.7: 4. Takken 62.5. Ver M.A.: 1.
Wellerdleck 6.69 m.; 2. Naaktgeboren
6.50 m,: 3. Houtman 6.44 m. Hoog
M.A.: 1. Bulder. AVG 26. 1.80 m.; 2.
Lamkhorst, EB. 1.70 m.; 3. Meekels,
VDZ. 1.70 m. Hinkstap: 1. Takken
13.66 m; 2 Lourens, Schaarsbergen.
13.61 m.; 3. Wellerdleck 13.44 m. Pols-
hoog: 1. Verkes 3.60 m.; 2. Lamoree
3.60 m.; 3. Markensteyn 3.45 m. Speer:
1. Dammers. Zeeburg, 55.10 m.; 2.
Lutkeveld 55,06 m.; 3. Markesteyn
51.80 m. Discus: 1. De Bruyn 41.62 m.;i
2. Derlchs 40.45 m.; 3. Wellerdleck
38.16 m. Kogel: 1. De Bruyn 13.95 m.;
2 Wellerdleck 12.99 m.; 3. Oreel
12.71 m. Kogelslingeren'; 1. De Bruyn
46.21 m.; 2. Van der Hoofd. DOS.
38.01 m.; 3 Van Dijk. ZAG. 33.85 m.
4 x 100 m. Juii.: 1. AAC 45 sec.,
nieuw Nederl. record; 2. Gemengde
ploeg 45.2; 3. DOS gedlskw.
Dames: 100 m.: Mevr. Blankers—
Koen 12.2; 2. Gerda Koudljs 12.4; 3.
Van de Meer. V. C. 12.6; 4. De
Jong. Celebes. 12.6: 5. Adema; 6.
Hulsher. 200 m.: 1. Mevr. Blankers—
Koen 25; 2. Nellie Timmer 25.8; 3. De
Jong 26.2; 4. L. Sluyters 26.6; 5.
Twee van de kampioenen:
Slijkhuis, die een nieuw Nederlands
record op de 5000 m vestigde en
Bakels, die voor de eerste maal kam
pioen werd op de 400 m.
Hulsher. 80 m. horden: 1. Mevr.
BlankersKoen 11.7; 2. Gerda Koudijs
11.9: 3. Steelink 12.6. Ver MA. 1.
Mevr. BlankersKoen 5.51 m.; 2. Kou
dijs. 5.03 m.; 3. KareJse, OKK. 5.03 m.;
4. Elly Dammers 4.98 m. Hoog M.A.
1. Nel van Balen Blanken 1.60 m. 2.
Mevr. BlankersKoen 1.55 m.; 3.
Steelink 1.45 m. Discus: 1. Ans Nle-
sink 40 17 m.; 2. v. d. Raadt 35.81 m.;
3. Saarloos 33.65 m. Speer: 1. Elly
Dammers 39.30 m.; 2. Boom 35.45 m.;
3. Landwehr Johann, Turnlust 33.87 m.
Kogel: 1. Nieslnk 11.63 m.: 2. Mevr.
SchouwenCramer 11.40 m.; 3. Blan
kersKoen 11.15 m.
Schutte wint wieier-
criterium te Groningen
GRONINGEN. 30 Juli. Voor hêt
eerste wlelercriterlum te Groningen
bestond grote belangstelling. Et was
een prachtig parcours uitgezet, dat.
gezien de fraaie -tijden, zeer snel was.
De profs en onafhankclljken reden
een afstand van 86 km (75 ronden
van 1140 meter) en de veteranen
moesten 30 ronden rijden.
De uitslag luidt: 1. G Schulte, 86
km. ln 2 uur 3 sec; 2. P. Evers op 4
wlellengte; 3. Lakeman. 4. Schellln-
gerhoudt; 5. Ooms; 6. Van Swelm; 7.
v. d. Star; 8. Steenbakkers; 9. A. van
Vliet en 10. Pcllenaers.
Veteranen: W. Eindhoven (Den Haag)
57 min. 25 sec.; 2. W. Andrlcsen
(Leeuwarden) op één lengte.
Deelnemers AROL-tournooi
AMSTERDAM 31 Juli. Aan het
AROL-bekertournooi zal dit jaar wor
den deelgenomen door AFC. DWS,
Zeeburgia. Frisia HBS AGOVV,
UW en EDO.
De wedstrijden worden op het AFC-
terrin gespeeld op 27 Augustus cn
3 September.
Honkbaluitslagen
Eerste klasse: WGA-SC Haarlem
8—1, AJax—Blauw Wit 1—6. HHC
EDO 1. SchotenQuick 100
Overgangsklasse: DOSAJax 2 27.
OVVO—Blauw Wit 2 11—8. Zeebur
gia— AFC 1—5, HHC 2—HCK 1—9.
RCH—TYBB 1—5. Spartaan—Hilver
sum 7—8. EDO 2—DWS 94. SC
Haarlem 2Celeritas 156.
Tweede klasse; KanariesHilversum
2 7—1. Quick 2—APGS 11—12. Zand-
voortmeeuwenSchoten 2 211.
Derde klasse; APGS 2Water
graafsmeer 2 6—13, De Spartaan 2
Rap 2319. TIWZeeburgia 2 1014,
Wol—ASV 15—8
Junioren: AFCTIW 810, AJax a
OVVO 5—2. DWS—DWV 14—2, Blauir-
Wlt—Ajax b 28—5.
Kampioenschap Junioren: AJax A—
BI au w-Wit 4—6
De verduistering begint heden om
21.34 en eindigt om 5.57
IHaan onder 1.58, op 17.59 uur.
4 Aug. V.M., 11 Aug. L.K., 18 Aug.
SM., 26 Aug. E.K.
