HET DAGBLAD Sowjetaanvallen aan cle Duna afgeslagen VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Finland vecht Duits weermachtsbericht Schee psconcentraties voor de Normandische kust getroffen Minsk en Polozk pri|sgegeven Amerikaanse druk westelijk Carentan Terreuraanval op Boedapest uitse positie gunstiger dan in 1917 Toestand na vier weken invasie Voorbereidingen in Z.O. Engeland Oma van Tol wint de 100 meter in fraaie tijd Oudste marketenster van ons land Buurt viert haar verjaardag mee mmmummtw HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER. 4 Juli. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In Normandië viel de vijand giste ren. door sterke artillerie en panl- serstrijdkrachten ondersteund, op de westelijke vleugel van het landings- hoofd aan. Hij werd in hoofdzaak verdreven en kon slechts op enige plaatsen na harde strijd onze linies binnendringen. Aan de rest van het front verliep de dag zonder bijzon dere gebeurtenissen. In Bretagne werden 20 terroristen en 58 in burgerkleding omlaagge- sprongen vijandelijke valschermja gers in een gevecht tot den laatsten man vernietigd. Zware Duitse gevechtsvliegtuigen vielen in de afgelopen nacht vijan delijke schccpsconccntraties voor dc Normandische kust aan. Twee speci ale landingsschepen kregen voltref fers. andere voltreffers werden waar genomen op plaatsen van ontsche pingen. Bevciligingsvaartuigcn van ren Duits convooi schoten voor de Nederlandse kust een Britse motor torpedoboot in brand. Zwaar vergeldirigsvuur ligt op Londen. In Italië werd de kracht van de grote vijandelijke aanval gisteren iets minder. Alleen in de westelijke kustsector. in het gebied van Siena en aan de Adriatische kust werd hevig gevochten. Aan ae westkust kon de vijand geringe terreinwinst behalen. In alle andere sectoren werd hij bloedig afgeslagen. In het centrale deel van het Oos telijk front zijn de gevechten verder in felheid toegenomen. Ten westen van Sloesk wisselden vijandelijke aanvallen met onze tegenaanvallen af. De tot aan de spoorlijn Barano- wiczeMinsk opgedrongen vijand werd door. onze pantserdivisies in een kloekmoedige tegenaanval met zware verliezen aan doden en gewonden teruggedreven. Bolsjewistische pantserstnjdkrach- ten drongen Minsk binnen en trokken verder naar het westen op. Ten zuid oosten van de stad bicden onze for maties aan de van alle kanten los stormende bolsjewieken verbitterde Nog krachtiger aanvallen op Caen verwacht BERLIJN, 4 Juli. Terwijl hel gisteren aan hel invasicfront van het tweede Britse leger dc gehele dag betrekkelijk rustig bleef, hebben dc Amerikancu in de loop van dc mid dag hun aanvallen aan het front tus sen Carentan en de westkust van Normandic aanzienlijk versterkt. Op enige plaatsen werden de beveiligings- posten in het Duitse voorterrein enige kilometers teruggenomen, om de Duitse afweerwapenen een volledige uitwerking le verschaffen. De Ameri kanen 'eden buitengewoon zware ver liezen aan doden en gewonden. Over de tankslag. die gedurende 48 uur ten zuiden en westen van Caen heeft gewoed worden de volgende bijzonderheden bekend. Aan deze slag. welke zich heeft afgespeeld in het gebied tussen de wegen, die van Caen resp. naar Villers-Bocage en Aunay sur Odon leiden, is van ge allieerde zijde deelgenomen door En- gels-Canadese divisies, versterkt met enkele Amerikaanse tankformaties. Hief hebben de geallieerden een bruggenhoofd op de rechteroever van de Odon gevormd, dat zich uitstrekt tot Evrécv, gelegen aan de weg van Caen naar Aunay. Rommels tankdivisies hebben dit bruggenhoofd in een tegenaanval, hoofdzakelijk van het zuidwesten uit. enigszins terug kunnen dringen. De strijd speelt zich hier nog steeds af binnen het bereik van het geallieerde scheepsgeschut. datweer in de ge vechten heeft ingegrepen. De toebereidselen der geallieerden op deze oostelijke Ornemonding schij nen er op te wijzen, dat. Caen thans ook van liet noorden uit krachtiger zal worden aangevallen. De Amerikaanse divisies, die bij Cherbourg zijn vrijgekomen, worden thans geleidelijk naar het zuidelijke deel van het schiereiland Cotentin gedirigeerd. De betrekkelijke rust aan het inva siefront is een gevolg van het feit. dat beide partijen hun strijdkrachten op het ogenblik hergroeperen. Man tegen pantser (Van onze Berlijnse correspondente) De grote slag bij Caen -gaat nog altijd met volle hevigheid verder. Het terrein, waar gevochten wordt, is drie tot vier kilometer breed en zes kilometer diep. Hier strijden niet minder dan tien Engelse divisies te gen een sterken Duitsen tegenstan der. Houdt men er rekening mede, dat zich op het betrekkelijk kleine slag veld een groot aantal soldaten en pantserwagens bevindt en dat bij de genoemde tien divisies enige pant serdivisies zijn, dan kan men zich een voorstelling van de strijd vor men. Dan begrijpt men, dat 'hier niet meer sprake is van aanvallen en verdedigen, maar van strijd van man tegen man. van pantser togen pant ser en na de nieuwste froniervaring. van man tegen pantser. In de Turkse stad Mardin is een vijfllng geboren; vijf jongens, die allen in goede welstand verkeren. De „Unie van Poolse patriotten" te Moscou heeft bekend gemaakt, dat alle Poolse troepenonderdelerv. ook die bulten SowJet-Rusland, bij een door de bolsjewisten opgericht Pools volks leger ingelijfd zullen worden. Bij oefeningen in het onschade lijk maken van mijnen in de omge ving van Haparanda in Noord-Zweden zijn veertien personen om het leven gekomen. tegenstand en trekken zich al strij dende naar het Westen terug. Bij Molodeczno werden vijandelijke aanvalsvoorhoeden in eon tegenaan val teruggedreven In het gebied ten westen van Polozk sloegen onee troe pen aan de Duna herhaalde aanval len van de bolsjewieken af De stad werd na wisselvallige gevechten prijs gegeven. In de gevechten der laatste dagen heeft zich de kommandeur van een regiment grenadiers, kolonel Rei- mann, door voorbeeldige dapperheid onderscheiden. Hij vond in een ge vecht op korte afstand temidden van- zijn grenadiers de heldendood. De luchtmacht mengde zich met formaties slagvliegers doeltreffend in de gevechten te land, sloeg tal rijke vijandelijke colonnes uiteen en vernietigde verscheidene tanks, ka nonnen en enige honderden voertui gen. Des nachts ondernamen ge vechtsvliegtuigen aanvallen op ver scheidene bolsjewistische stations en verwoenstten grote hoeveelheden ra- vitailleringsmateriaal. Vooral op het station Borissow ontstonden uitge breide branden en zware ontploffin gen. Amerikaanse bommenwerpers wier pen verspreid bommen in het gebied van Belgrado en op verscheidene plaatsen in Roemenië. Strijdkrachten der Duitse en Roe meense luchtverdediging schoten hierbij 19 vijandelijke vliegtuigen omlaag. Enkele Britse vliegtuigen vielen in de afgelopen nacht plaatsen in het Rijnlands-Westfaalse gebied met bommen aan". Lagerhuis verlangt cijfers Morriso.n ondervraagd over vergeldingswapen GENEVE. 3 Juli. Uit Londen wordt gemeld: een aantal Britse La gerhuisleden heeft voor de eerste maal sedert het begin der V 1-aan- vallen in het Lagerhuis geëist, dat de regering minder zwijgzaam in deze aangelegenheid zal zijn. Volgens de „Daily Herald" wilde de conservatief Sir Thomas Moore weten, of de minister van binnen landse zaken. Morrison, misschien wekelijks verliescijfers en samenvat tingen van het aantal doden en ge wonden sedert de aanvang der aan vallen wilde mededelen. Morrison antwoordde, dat hij in zulke gevallen steeds in overweging moet nemen of men den vijand niet een voor hem nuttige inlichting geeft. Hij zou er echter nog eens over denken. De conservatief Hugh O.'Neil zeidé daarop, dat het toch een volkomen onjuiste indruk zou geven, wanneer men thans geen verliescijfers bekend maakte, terwijl men tot dusver maandelijks het aantal slachtoffers gepubliceerd heeft, dat door lucht aanvallen is gevallen. Het publiek zou daar vooral de conclusie uit kun nen trekken, dat de toestand ernstig was. Morrison aanvaardde dit bezwaar en zeide nogmaals er over te zullen denken. De „Daily Herald" besluit dat men de gehele aangelegenheid voorlopig heeft laten rusten, maar dat zich bij het publiek steeds meer het gevoel vestigt, dat men de ge heimzinnigheid overdrijft. BOEDAPEST. 3 Juli. Officieel wordt medegedeeld; In de vroege ochtenduren van Zondag is een uit meer dan 500 vijandelijke vliegtui gen bestaande formatie in vier gol ven uit zuidelijke richting het Hon gaarse luchtruim binnengevlogen. Het zwaartepunt van de aanval lag in het gebied tussen Donau en Theiss. Zowel op de Hongaarse hoofstad als op enige provincieste den werden terreuraanvallen uitge voerd. Hongaarse en verbonden jagers namen de strijd met de vijandelijke formatie op verscheidene plaatsen op. Ook hei, Hongaarse luchtdoelge schut ontwikkelde een zeer doeltref fende afweer. Volgens de voorlopige berichten be draagt het. aantal neergeschoten ter- reurtoestellcn ca 45. Er ontstonden verliezen aan mensenlevens en er werd materiële schade aangericht. In Boedapest werden dichtbevolkte delen der binnenstad en in buiten wijken huizenrijen en villawijken ge bombardeerd. Een voltreffer kwam terecht op een kamp. waarin Engelse en Amerikaanse staatsburgers ge ïnterneerd waren. 111 geïnterneer den vonden hierbij de dood. De Engels-Amerikaanse terreurvlie- gers namen de burgers die voor ont spanning in een der parken aan het wandelen waren onder machinege weervuur, waarbij vele vrouwen en kinderen de dood vonden. Parijzenaars betoogden tegen gevangen vliegers PARIJS. 4 Juli. Ruim duizend gevangen Amerikanen, Engelsen en Canadezen marcheerden dezer dagen door Parijs van het ene station naar het. andere. Zij waren bij deze ge legenheid in staat zich op de hoogte te stellen van de stemming van de Parijse bevolking. Een grote mensenmenigte bevond zich op straat. Herhaaldelijk ont stonden betogingen tegen de gevan gen soldaten. Vooral de vliegers moesten het ontgelden. Steeds weer werden zij voor moordenaars uitge kreten. Ook klonken kreten als „Weg met Engeland". Toch waren er hier en daar ook toeschouwers, die hun sympathie voor de krijgsgevangenen wilden be tuigen. Het gevolg was, dat er vecht partijen op straat ontstonden, die echter met de nederlaag van de vrienden van Engeland eindigden. Op enkele plaatsen moesten de Duitse soldaten optreden om de Fransen Le verhinderen de Anglo- Amerikanen te lijf te gaan. Ie JAARGANG No. 154 LD DINSDAG 4 JULI 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie eo administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184.120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. JAGERS AAN HET INVASIEFRONT. Dadelijk na de vlucht boven het vijandelijke gebied worden de jachtvliegtuigen in de bossen gereden, waar ze voor het nieuwsgierige oog van Anglo-Amerikaanse verketinings- toestellen verborgen zijn. (Foto Atlantic Holland.) BERLIJN. 3 Juli. In het mid delpunt der belangstelling van de Zondagsbladen staat het verloop van de invasiegevechten in de eerste vier weken. De bladen wij zen op de ernst van de toestand en op het feit. dat Duitsland zich ten aanzien van de komende be slissingen in een veel en veel gunstiger positie bevindt dan in 1917: OtmarSBest schrijft, in de „Deut sche Allgemeine Zeitung". ..Als het generaal Ludendorff vergund was geweest, het gehele geweldige weste lijke front van den vijand samen te drukken op een smalle strook bij Cherbourg, zou men in Berlijn vic torie hebben geroepen. Als wij in 1917 na ons offensief in Italië zuide lijk van Florence en aan het Trasi- meense meer hadden gestaan, zou Duitsland gevlagd hebben. Als Tir- pitz of zijn opvolger in aanmerking hadden kunnen nemen, dat een groot deel der Britse en Amerikaanse vloot en van andere strijdkrachten door een oorlog in Oost-Azië waren ge bonden, zouden zij dat als een grote kans op succes beschouwd hebben. Voegt men daarbij, dat thans ook het Oosten nog ver van onze gren zen staat, dat het binnenland aan de brutaalste pogingen tot demora- ïisering weerstand heeft geboden, dan is het resultaat, dat voor de eigen lijke hoofdslag van déze oorlog, die thans aan drie fronten tegelijk wordt geleverd, de uitgangspositie wei-voorbereid is." De D.A.Z. merkt op. dat de vijand tot dusverre aan geen der fronten Trolleybus wordt populair Groningens voorbeeld vindt navolging Ei- zijn maar weinig onderwerpen, die met dezelfde hardnekkigheid steeds weer op de agenda onzer voor oorlogse gemeenteraden terugkeer den, als de trolleybussen". Bijna vijf en twintig jaar hebben de vroede vaderen van onze grote steden zich op gezette tijden over het probleem; „invoering van trolleybussen" het hoofd moeten breken. Èn nog steeds wordt er druk over deze plannen ge praat. Misschien is het zelfs wel zo. dat het vraagstuk in onze dagen ac tueel wordt. Immers na Groningen en Rotter dam. de enige steden waar trolley bussen rijden heeft thans ook Haar lem plannen gemaakt om na de oor log over te gaan tot. het in gebruik nemen van deze voertuigen. Tevens schijnen nog enige grote steden, wan neer de experimenten daar althans slagen, het plan te hebben, het voor beeld van Rotterdam na te volgen. Wat is een trolleybus precies? Zij vertoont veel overeenkomst met de tram. Zij ontvangt haar stroom door een beugel, die middels een „trol ley", een wieltje, langs een boven grondse voedingsdraad voortbeweegt. Daar de rails ontbreekt, kunnen de bedrijfsonkosten ongeveer een derde lager geschat worden, dan bij de tram. Een tweede voordeel is de be weeglijkheid van de bus, die dank zij de draaibaarheid van de beugel, twee tot drie meter kan uitwijken. Bovendien kan de snelheid van de bus natuurlijk aanmerkelijk hoger zijn dan die van de tram. Hier staat weer tegenover, dat de tram door haar aanhangwagens een veel gro tere vervoerscapaciteit bezit. De eerste trolleybus reed in het begin dezer eeuw in hei 2.8 km. lange Bieladal aan de zuidelijke hel ling van het Saksische ertsgebergte. In 1907 werd de tram van het stads net te Mülhausen door de trolleybus vervangen. Dit voorbeeld vond spoedig navol ging in verschillende landen. In de grote steden van Duitsland, Italië, Oostenrijk, Engeland, Peru en Dene marken verschenen de trolleybussen in het stadsbeeld. Bij de uitvoering van het asphal- teringsplan te Groningen, kwam men voor de moeilijkheid van het al of niet herleggen van de tramrails. Be sloten werd hiertoe voor een deel over te gaan en verder trolleybussen in gebruik te nemen. Lange tijd is Gro ningen de enige Nederlandse stad ge bleven. waar deze bussen reden. Ongeveer vijftien jaar geleden nam men in Utrecht proeven, die geen bevredigend resultaat opleverden.. Te Rotterdam ging men tot invoe ring over, omdat de genera torbussen niet in staat waren dé hellingen van de Maastunnel op te rijden. Het is niet uitgesloten, dat de bussen ook na de oorlog gehandhaafd blijven. Hét ziet er alzo naar uit, dat de trolleybus nog wel eens een populair vervoermiddel zou kunnen worden. Verheugend is in elk geval, dat de uitgewerkte plannen gereed liggen om na de oorlog de bussen in eigen land te vervaardigen. een beslissend voordeel heeft be haald en schrijft dan: „Als wij Duit sers het gevaar dat wij doorgemaakt hebben, nuchter beschouwen, kan ons vertrouwen op de overwinning slechts verdubbelen. Toen Churchill besloot de nieuwe omsingelingsring om Duitsland te leggen en zijn oorlog verkregen had. stond de bedreiging onvergelijkelijk veel dichter en deels onvergelijke lijk veel machtiger aan Duitslands grenzen dan thans. Steeds weer is het gelukt bronnen van politieke en militaire aard te vinden, zodat Duitsland het huidige wapengebeu- ren met ingespannen ernst, maar met. vertrouwen kan aanvaarden". BERLIJN, 3 Juli. In Berlijnse militaire kringen laai men doorsche meren, dat aan beide zijden met uiterste energie de voorbereidingen getroffen worden voor een materiaal- slag van de allergrootste afmeting in Normanrlië. Voorts houdt de Duitse leiding rekening met andere factoren. In dit verband wordt te kennen ge geven, dat men van Duitse zijde be paalde voorbereidingen van den vijand in Zuidoost-Engeland zeer nauwkeurig gadeslaat. Revolveraanslag op W'.A-man in Den Haag DEN HAAG. 4 Juli. Zaterdag avond heeft te Den Haag een onbe kend gebleven persoon een revolver aanslag gepleegd op een WA-man, die met een burger in de Van den Boschstraat liep. Beiden werden ge wond. Een voorbijganger is tevens slacht offer geworden van deze terreur daad. Hij werd oveneens gewond. De dader, van wicn elk spoor ont breekt, wist te ontkomen. Jeugdtentoonstelfing DEN HAAG. 4 Juli. Op 22 Juli zal t« Amsterdam in Bellevue da Jeugd- tentoon6tellLng van het Departement van Volksvoorlichting en Kuusten worden geopend. Deze tentoonstelling wordt ook gehouden te Den Haag. «otterdam, utrecht. Groningen en Arnhem. Dodelijke val van ouden man BERGEN OP ZOOM. 3 Juli. De 73-jarige scharenslijper H. Jansen, die verblijf hield in het logement Teunis aan de Minnebroederstraat alhier, is Maandagmorgen ln het logement ven de trap gevallen. HIJ was op slag dood. Door gasvergiftiging overleden SANTPOORT. 4 JüJl. In een woongelegenheid voor arbeiders te Santpoort la de 31-Jarigc W. S„ in woner van Den Haag, door gasvergifti ging om het leven gekomen. Grote gevechtsactie aan Finse fronten l HELSINKI, 3 Juli. Het Finse weermachtsbericht luidt als volgt. Op de Karelische Landengte onder nam de vijand m het gebied tussen de baki van Viipuri en Karisalmi op verscheidene plaatsen met betrekke lijk zwakke krachten aanvallen en overzetpogingen, die overal werden afgeslagen. Zuidwestelijk van Ihan- tala was de vijandelijke druk giste ren de gehele dag sterker dan op de andere plaatsen Op een plek drong de vijand onze stellingen binnen, maar werd in een tegenaanval verdreven. Daarbij wer den drie tanks vernietigd. Oostelijk van Ihantala probeerde een ca. 2 bataljons sterke vijandelijke afdeling een waterlinie te passeren, maar- werd verdreven, waarbij de aanval lende afdeling grote verliezen leed. In Aeyrappaae sloegen onze troe pen vijandelijke aanvallen op twee plaatsen af. Aan het front van Vucksen heerste het gewone artille rie- en granaatwerpersvuur. De laat ste 24 uur werden in totaal 14 vijandelijke tanks vernietigd, waar van 10 door de luchtmacht. In de richting Aunus woedden eveneens hevige gevechten, hoofdza kelijk in het gebied Rajakontu en Salmi, waar de vijand des nachts met sterke strijdkrachten op onze stellin gen losstormde. Op een plek gelukte het hem, onze linies binnen te drin gen. Hij werd echter in een legen- aanval verdreven. De vijandelijke aanvalsactie was ook in de richting Vieljarvi heftig. De aanvallende vijandelijke strijdkrachten werden daar zware verliezen toegebracht, In de richting Maaseïka sloegen onze troepen in taaie gevechten tal rijke aanvallen westelijk van Juust- jarvi en Munjarvi af en brachten den vijand zware verliezen toe. Paa- tene werd prijsgegeven. Eigen en Duitse luchtstrijdkrach ten bombardeerden vijandelijke aan- voerlinies, pantserformaties alsmede artillerie- en troepenconcentraties hij Ihantala. Finse en Duitse jagers als mede onze luchtafweer haalden in totaal 35 vijandelijke vliegtuigen, waarvan 7 op de Aunus-landengte, omlaag". Tweemaal levenslang in moordzaak Schellinkhout ALKMAAR, 4 Juli. De meervou- dige kamer van de Alkmaarse recht bank deed hedenmorgen uitspraak in de moordzaak te Schellinkhout, waar bij de 73-jarige landbouwer G. Palen- steijn door een drietal inbrekers op beestachtige wijze van het leven werd beroofd. De Amsterdamse loodgieter. M. J. v. d. Hilst, bekend onder de naam van „Toon de Goddeloze", tegen wien door d^n officier levenslange ge vangenisstraf gevorderd was, werd conform veroordeeld. De tweede ver dachtc. de betonwerker W. F. Heins Uit Hoorn, tegen wien twintig jaar geëist wa=. werd eveneens-tot levens lange gevangenisstraf veroordeeld. In beide zaken werd als bewezen ver klaard doodslag, gevolgd door een ander misdrijf. De derde verdachte, de 31-jarige koopman I. W. van Stee nis. eveneens uit Amsterdam, tegen wien zeven jaar geëist was, werd wegens diefstal, voorafgegaan door geweldpleging, veroordeeld tot acht jaar mei, altrak van de preventieve hechtenis. Jeugdleiders bijeen op de ..Drakenburg" BAARN. 4 Juli. Ruim vijftig Jeugdleiders en Jeugdleidsters, beho rende tot het kader van de Jonge Landstand, de Nederlandse Arbeids dienst. de Arbeidsdienst voor Meisjes, het Nederlandse Arbeidsfront en de Nationale Jeugdstorm, zijn enkele dagen in het vormingsoord „Draken burg", nabij Ba am, bijeen geweest om problemen, de Jeugd betreffende, in kameraadschappelijke geest te bespre ken. Verschilpunten, zover zij zich tenminste voordeden, konden in de meeste gevallen worden weggenomen en het resultaat van de besprekingen was een hernieuwd vast voornemen om de Jeugd te stuwen en te vormen tot karaktervolle Nederlanders. Over het onderwerp ..Arbeidsdienst" voerde Hoofdarbeidsleider De Ruyter en over het onderwerp „Jonge Land stand" voerde de heer Schurink bet woord. Grote Instemming verwekte de Kommandeur der ft-Schule ..Avegoor", jf-SturmbannfUhrer dr. Brendel, die sprak over het nationaal-soclallsme en de Rijksgedachte Over het socialisme zelde de Arbeldsirontlelder H J Woudenberg kernachtige dingen en de Voorman der Germaanse ff in Neder land. ff-Standartenführer Feldmeyer hield een belangrijke rede, die'niet naliet indruk te maken. Het ontbreekt niet. aan gebeur tenissen aan het oostelijk front, nu in het westen de beslis sing naderbij komt. Die structuur beantwoordt volledig aan de Duitse opvattingen en Duits^ voorbereidingen. Dat de zomer een „concentrische aanval" op drie gevechtsterreinen te zien zou geven, lag in de aard der dingen. Dat de Duitse oorlogsleiding daar bij haar eigen opvatting over het accent dier fronten zou trachten te verwezenlijken, was evenzeer duidelijk. Twijfelpunten konden slechts op onderdelen rijzen; waarheen zou zich het bolsjewis tische offensief precies richten en wanneer zou Stalin het ogen blik gekomen achten? De bolsjewistische aanvallen op de Karelische landengte konden nog tweeërlei doen vermoeden; een onverwacht noordwaarts ver leggen van het langverwachte offensief of een poging, een offensief in een der hoofdsecto ren elders te doen voorafgaan door Finlands politieke en mili taire uitschakeling. Dat de Sowjetrussische storm loop tegen de Finse stellingen in KaTelië het eigenlijke offensief in het oosten zou vertegenwoor digen, heeft de Duitse legerlei ding stellig geen ogenblik aange nomen. Nu de weken verstreken zijn en de feiten zich in onder linge samenhang laten overzien, is deze éne conclusie alvast ge makkelijk te trekken. Voor eigen lot en eigen land hebben de Fin nen dezer dagen de gevaren van het aanstormende bolsjewisme zeer nadrukkelijk onder de ogen moeten zien. Voor de Duitse krijgvoering als geheel lag in Karelië geen grotere bedreiging dan regelmatig ook op andere onderdelen van het enorme, drie voudige front te weerleggen yalt. Zo viel als vanzelf dklemtoon op de mogelijkheid van intern- Finse gevolgtrekkingen. De bol sjewisten hebben zich stellig van hun militaire druk in dit opzicht iets voorgesteld, getuige de ver scherping van hun voorwaarden in het geval van een Finse capi tulatie. Stalin's kapitalistische bondgenoot in Washington heeft voorts met ondubbelzinnige ijver aan die militaire druk diploma tieke kracht bijgezet. En de aan val der Sofajetrussen èn het baatzuchtige vermaan vap Roo sevelt hebben echter nauwkeurig het omgekeerde bewerkt van wat ginds in de bedoeling lag. In het aangezicht van een ge vaar, dat over het uiteindelijke lot van Finland zou hebben be slist, hebben de Finnen ook de laatste twijfel bij den tegenstan der over,hun houding in de hui dige wereldworsteling afgesne den. De militaire dreiging van de zijde van het bolsjewisme had een zeer nauwe samenwerking met het Duitse opperbevel tengevolge een samenwerking die na de besprekingen met Rijksminister Von Ribbentrop tot het zenden van Duitse hulptroepen en van Duitse luchteskaders naar de Finse frontlijn leidde. De diplo matieke banden met de Verenig de Staten, die Finland zijnerzijds als niets en niemand aanvallend land nimmer had verbroken, ble ken bij de rechtstreeks vijandige houding van Amerika op het kri tieke moment in Finland's on afhankelijkheidsstrijd niet houd baar. Na lange maanden, waarin de geallieerde diplomatie en de geallieerde propaganda de Finse weerstand zocht te ondermijnen en buiten Finland telkenmale op nieuw twijfel wekte aan Finlands vastbeslotenheid in de eenmaal aanvaarde verdedigingsstrijd, is thans alle klaarheid geschapen, die de wereld zich slechts wen sen kan. Wat Moscou en Wash ington wilden en nog willen, vond een ondubbelzinnige uiting. Wat Finland zelf uit die keuze aan conclusies trekt, Is even on dubbelzinnig af te leiden uit het Finse verzoek om Duitse mili taire steun en uit de verklaring van den Finsen minister-presi dent Linkomies, die dit verzoek toelichtte en onderstreepte. Finland vecht. Voor eigen lot in de eerste, of zo men wil in de enige plaats. Maar het heeft bij monde van Linkomies in dit be slissende ogenblik van de oorlog tevens de allerlaatste sporen van twijfel over zijn lotsverbonden heid met Duitsland weggesneden. Dit effect moet Moscou en Washington (Londen telt in het geheel niet meer mee) even on verwacht als ongewenst zijn voorgekomen. Niet alleen om de rechtstreekse militaire conse quenties, maar ook om de morele les. die voor het oog van de we reld in de Duitse opvattingen van wapenbroederschap gelegen Is. wanneer men ze toetst aan de Britse en Amerikaanse. Terwijl Frankrijk thans nieuwe, smarte lijke beproevingen tegemoet gaat omdat het door zijn „bondge noot" op de grofste wijze werd misbruikt, terwijl de kleine landen in het westen en zuidoos ten in bange onzekerheid af wachten, of de Anglo-Ameri kaanse krijgvoering voor hen dezelfde consequentie van de destijds verzuimde hulp te vuur heeft gezet, deelt Finland met Roemenië en Hongarije de we tenschap van een eerlijke lots- gemeenschap. Twee kilo nieuwe èf twee kilo oude Vorige week is een bon sangewe- zen. die recht geeft op het kopen van twee kilo nieuwe aardapjkls. Van vele, zijden bereikte ons de klacht, dat een aantal groenteboe ren voornamelijk in de grote ste- den die niet In de gelégenheld blijden, niepwe aardappels te leve ren, op deze bon oude aardappelen verstrekten, eveneens een hoeveel heid van twee kilo. Men meent, dat hierin een onbillijkheid schuilt en vraagt ons, of het niet zo is. dat op deze bon twee kilo nieuwe, of drie kilo oude aardappelen worden gele verd. Van bevoegde zijde deelt men ons hieromtrent echter mede. dat de handelwijze van de kleinhandelaren, die twee kilo oude aardappelen leve ren. juist is. De oude voorraad dient eerst te worden opgemaakt. Binnen kort zullen nieuwe aardappelen in voldoende hoeveelheid beschikbaar zijn. Voor de huisvrouwen zou het on getwijfeld aangenamer zijn geweest, als men met het aanwijzen van een bon voor nieuwe aardappelen had gewacht, tot die ook inderdaad ge leverd konden worden. Gerard von Loon verliest van Vogt BERLIJN. 4 Juli. Zondag j.l. werden in het ijsstadion Friedrichs- haln bokswedstrijden gehouden, waar aan ook onze landgenoten Gerard van Loon en Rinus Krijger deelna men. Van Loon bleek ook thans veel te kunnen incasseren en verloor slechts op punten van den Duitsen kampioen Richard Vogt. Rinus Krijger bracht hef er slech ter af. Hij bokste tegen den Frans man Edwards en ging in de eerste ronde k.o. AMSTERDAM. 4 Juli. Op de vooravond van haar negen en zeventigste verjaardag stond Oma van Tol aa.. de start van een 100 ra. loop. De buurt hield hard loopwedstrijden en Oma liet zich geen tweemaal vragen om mee te doen. Alleen w.»ren er geen tegen standsters van haar leeftijd, maar dat hinderde niet. zij nam het met plezier tegen sprinters van middel bare leeftijd op. Alle buurtbewoners waren er getuige van. toen Oma van start ging eri de talloze mensen ,die om de baan geschaard stonden of in groten getale uit de ramen hingen, moedigden de populaire jubilaresse luide aan. De spanning was geweldig en in een adembenemende nek-aan- nek-race ging het op de eindstreep af. Op het beslissende moment bracht Oma van Tol haar laatste reserves in de strijd en met een goede voorsprong werd zij bij het eindpunt door dé jury opgevangen, die haar in triomf door de straat droeg. Zij werd onder bloemen be dolven en onder luid gejuich naar haar woning gebracht, waar men haar even later de eerste prijs plech tig uitreikte: een tarwebrood van be nijdenswaardige afmetingen. Men zegt vaak van oude mensen, vooral als ze jarig zijn of Jubileren, dat ze zo kras zijn. maar bij Oma Oma van Tol op haar verjaardag. (Foto Griek) van Tol aegt men dat uit de grond van zijn hart. Wij zijn haar op de dag, waarop zij haar tachtigste le vensjaar ingant, in haar woning gaan opzoeken. Zij doet ons fris en monter open en leidt ons naar een kamer, die vol staat met bloemen. Natuurlijk hebben wij bet even over haar sportieve successen en wij ge ven als onze mening weer, dat zij deze voor een deel wél te danken zal hebben aan haar loopbaan als mar ketenster, waarbij de lange marsen, die zij meemaakte, een goede trai ning waren. Dan begint Oma van Tol te glun deren en het duurt niet lang, of de oudste marketenster van Nederland vertelt van de tijd. dat zij met de troep jneemarcheerde. Zij had een tenue, dat bestond uit een donkere jurk met een schort met rode baan en over haar schouder droeg zij een riem waaraan het beroemde tonnetje bevestigd was. Als het rusten ge blazen was. dan tapte zij den solda ten hun oorlam, altijd met een nendelijk woord en een kwinkslag. Zij was een populaire figuur bij de 6e compagnie Genietroepen uit Utrecht en als men de troep in de verte zag aankomen, dan mankeerde de bekende hoed met de cocarde en de pluim van de marketenster nooit. Geen soldaat, die haar eruit liep, moe werd ze nooit en blaren kende ze niet. Is het dan een wonder, dat Oma van Tol jaren later nog over goede benen blijkt te beschikken? Trouwens, zij is ook overigens kern gezond en bedisselt zelf haar huis houdentje, waarbij haar niets ont gaat. „Och, ja", zegt ze. „ik heb altijd flink gewerkt van m'n leven en dat schijnt goed voor een mens te zijn. M n negen kinderen heb ik tenmin ste maar naar hetzelfde idee opge voed en ze zijn er wel bij gevaren. Met een goe4 humeur bereik je veel en dat heb ik er altijd op na ge houden." Dan komen er weer buurt genoten om haar geluk te wensen. Öma van Tol is geliefd in haar om geving en dat valt niet te verwonde ren, want zij is een flinke, opge wekte vtouw. Niet alleen nog een goede hardloopster, maar ook een uitstekende gastvrouw en als wij af scheid nemen, brengt zij ons naar de deur, om daarna weer ln de hui selijke kring terug te keren. Neder lands oudste raarketenster mag er nog alleszins zijn. Zegt u zelf. Veorl.actie Hfd. losp. Luchtbescherming Teekejiiag: Studio Aread Meyef Competitie-indeling voor het nieuwe seizoen DEN HAAG. 4 Juli. De nieuwe indeling der competities in de dis tricten 1 en 2. voor wat betreft de eerste en tweede klasse, luidt als volg District 1: eerste klasse: ADO, Ajax. DOS. EDO. Emma. 't Gooi. Hermes DVS. RFC. Xerxes. De Vole- wijekers, VSV. Tweede klasse A: Alkmaarse Boys, Alcm. Victrix, DWV, Santpoort, TOG. Volendam, Watergraafsmeer, West-Frisia, WFC, Zeeburgia. ZFC. Tweede klasse B: AFC. HBC. Hil versum. HVC. De Kennemers. KFC, OSV. RCH. De Spartaan, Vrienden schaar. ZVV. District 2: eerste klasse: Blauw wit. DFC, DHC, DWS. Feijenoord. Haarlem, HBS. NeptunuS, Sparta, Stormvogels. VUC. Tweede klasse A: BMT. Elinkwiik, Gouda. Hercules HVV. Quick, UVS, UW. Velox. VIOS, VFC. Tweede klasse B: COAL CVV, Excelsior. Fortuna. ODS. Overmaas, Sliedrecht, SVV. SVW, Unitas. VDL. Voetbalcompetities district I en 2 beginnen 24 September DEN HAAG. 4 Juli. De voetbal* wedstrijden der competitie in de dis tricten 1 en 2 zullen op 24 September beginnen. In district 1 luidt het programma voor die dag als volgt: Ajax—Her mes D.V.S.; 't Gooi—Xerxes: V.S.V. —RFC; Emma—A.D.O.; E.D.O.— De Volewijckera. District 2: Sparta— Haarlem; D.W.S.—D.FC.; Feijenoord —Stormvogels; V.U.C.—Blauw-Wit; NeptunusD.H.C. Spelers geschorst DEN HAAG. 4 Juli. De midden voor van het eerste elftal van V.U.C., Brandes, is thans met ingang van 30 Juni door de N.VB. geschorst. Voorts zijn enige leden van E.D.O. geschorst* waaronder H. Sc&iljve naar. De verduistering begint heden om 22.00 en eindigt om 5-30 uur. Maan onder 4.01, op 20.22 uur. fi .lull V.M., 12 Juli L.E., 20 Juli N.M.. 28 Juli L.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1