HET DAGBLAD Grote gebeurtenissen in de komende weken VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Zware afweerslag aan Oostfront duurt voort Gemoedelijk slagwerk aan de Donau Duitsland bereidt verrassingen van sensationele aard voor Niemand buiten Europese strijd Luchtaanvallen op Zuid-Frankrijk Badogiio weer in de Italiaanse regering? Finse Rijksdag bijeen Luchtstrijd boven gebied van Wenen Duits weermachtsbericht Verdediging van Cherbourg liet eisen tot overgave onbeantwoord Duitse successen in Golf van Genua SS^JSS^S^ 'ÏSfflK'VS Duits verzet in Cherbourg nog niet gebroken Gevechten in de binnenstad Amerikaans oordeel Elf doden, zestien gewonden bij explosie Over het verband tussen een spiegelei en een zitvlak Wat Joon- en salarisnormen" zijn niet meer mogelijk 1 BERLIJN, 27 Juni. De b-cor- respondent van het A.N.P. meldt: In een bliksemsnel tempo schijnt de wereld de beslissing in deze oor log tegemoet te gaan. Drie weken geleden sprak men in Berlijn ook al over invasie, vergel ding. zomeroffensief-west, zomer- offensief-oost, zomeroffensief-zuid, val van Rome en hernieuwd lucht- offensief. Maar toen wist nog nie mand het naadje van de kous om de doodeenvoudige reden, dat al deze dingen nog geen concrete feiten wa ren, maar vage, in de toekomst lig gende mogelijkheden van welke nog rnet eens vaststond, of zij alle wer kelijkheid zouden worden of niet. Drie weken zijn verstreken en thans is het zo ver. Rome is geval len, de slag in Zuid-Italië verplaatst zich naar Midden-Italië, de invasie begon met de landing in Noordwest- Fraukrijk. vergelding V. 1 is er, en over V. 2 wordt reeds veel gespro ken. Ook het oostelijke zomeroffen- sief der bolsjewisten is in volle om vang begonnen, volgens sommigen staan 70 tot 80 Russische divisies in de gebieden van Witebsk. Pleskau en Narwa opgesteld. Ook het Rus sische offensief in Finland is niet uitgebleven. Men kan thans zeggen, dat het Europese continent tussen het Traci- mcense meer en Wibyrg. tussen Wi tebsk en Cherbourg een gigantisch slagveld geworden is. waar op on barmhartige wijze over het lot van Europa beslist zal worden. Niets en u niemand wordt gespaard, 50.000 TV( Franse burgers kwamen reeds om bij de geallieerde landingsoperaties, het schiereiland Cotentin is eeo grote puinhoop. In Berlijn, dat ook in deze dagen frontstad 'is, gaat het leven echter rustig verder. Die rust wordt onge twijfeld gestimuleerd door de koel bloedigheid, de vastberadenheid en de zelfv^zekerdheid, waarmede de opperste leiding van het rijk haar maatregelen neemt. Het gaat om Duitslands en Euro pas voortbestaan. Zouden de Duit sers er niet in slagen de stormloop hunner vijanden te weerstaan, dan zou ook alles verloren zijn Het enige oorlogsdoel van Anglo-Ameri- 'kanen en Sowjct-Russen is Duits lands absolute vernietiging. Met Duitsland zou heel Europa ten on der gaan. Niet alleen 50.000 Fransen in Normandië. maar honderdduizen den burgers zouden vallen Niet al leen het schiereiland Cotentin, maar heel West- en Oost-Europa zou een grote puinhoop worden, waarover Stalin de knoet zou zwaaien. Daarom zal de opperste Duitse leiding ook genoodzaakt zijn in de toekomst de radicaalste maat regelen te nemen! die nodig zuL- len zijn om de overwinning te behalen, maatregelen, die. dat staat nu reeds vast. ten dele zul len bestaan uit militaire verras singen van sensationele aard. V. 1 was slechts het begin, Men zal dan ook goed doen bij alles, wat in dc komende weken ge beurt. en dat zal zeer 'veel zijn, te bedenken, dat thans alles op alles gezet wordt. VICHY, 26 Juni. Zondag zi.in een aantal plaatsen in Zuid-Frank rijk door de Anglo-Amerikanen ge bombardeerd. Behalve Toulouse en Avignon, werden ook Arles, Sète en vier plaatsen in de departementen Herault. Var r Drómc gebombar deerd- De Franse burgerbevolking leed verliezen. MILAAN. 26 Juni. Naar uit het bezette Italië wordt gemeld, zou vol gens een verklaring van Bonomi aam óe pers Badogiio weer in de nieuwe regeering worden opgenomen. Het plan bestaat het ministerie van bui tenlandse zaken aan Badogiio over te laten. In politieke klingen alhier neemt men aan, dat de terugkeer van Ba dogiio in de regering geschiedt op wens van Moskou, dat legen zijn af treden heeft geprotesteerd. HELSINKI. 26 Juni. De Finse Rijksdag heeft vanmiddag om 14 uur gedurende een uur vergaderd ter behandeling van verschillende kleine wetsvoorstellen. Des avonds kwam de Rijksdag in geheime zit ting bijeen. Gezonken oorlogsbodems waren zware kruisers BERLIJN, 27 Juni. Uit rappor ten van verkenningsvliegtuigen blijkt, dat de twee vijandelijke kruisers die op 25 Juni voor Cher bourg door dc marinebatterij Ham burg tot zinken zijn gebracht, zware kruisers waren. Een daarvan, een schip van de Cumberland-klasse (10.000 ton), werd in brand geschoten en zonk. De andere werd aanvankelijk met slag zij waargenomen. Later werd gezien, dat hij zonk. Landwacht en zwarte handel in groente •- DEN HAAG. 26 Juni. De land wacht Nederland schrijft: De waarschuwing, welke in de dag bladen heeft gestaan, dat het den telers en den consument, is verboden buiten de veilingen groente en rruit resp. te verkopen of te betrekken heeft vee) stof doen opwaaien. Men is algemeen van oordeel, dat de Landwacht, zoals de roddelpraat- jes gaan. zich dus tóch vergrijpt aan het bloemkooltje van den klei nen man. Natuurlijk gaat het niet om den kleinen man. Het beetje groente, dat velen bij den tuinder weghalen, wordt, zoals men zal ondervinden, door de Landwacht ongemoeid gela len Maar de Landwacht wenst een einde te maken aan de duistere ma nipulaties van boeren, tuinders, gros se rs en winkeliers. Onder het mom ^an ..vaderlandsliefde" trachten zij de eroentenvoorziening te saboteren. Zij "doen dit niet om het volk te helpen, doch alleen ter wille van de grotere verdiensten. Bovendien gaat het niet in hoofd zaak om de kleine beetjes groente, die de burgers zelf halen, doch om de scheepsladingen vol, die in dc zwarte handel verdwijnen en waar het volk nimmer iets van ziet, om dat het niet in staat is de ongehoor de prijzen te betalen. Wanneer de Landwacht dus het plan heeft deze bepaaldp categorieën ter verantwoor ding te roepen, is dit alleen om te zorgen. H een eerlijke en zo goed mogelijke verdeling van de beschik bare groente plaats vindt. Zo moe ten de maatregelen van de Land wacht- worden gezien. BEF LIJN. 26 Juni. Amerikaan se formaties bommenwerpers heb ben in de ochtenduren van heden boven het gebied van Wenen door het optreden van Duitse luchtver dedigingsstrijdkrachten een gevoeli ge nederlaag geleden. Volgens tot dusver ontvangen berichten werden 40 toestellen, waarvan 25 viermoto rige bommenwerpers, neergeschoten. De felle luchtgevechten duurden ooit. tot- boven de bebouwde kom van Wenen. Omtrent de retourvlucht dei- Amerikaanse bommenwerpers ver neemt het Internationale Informa- tionsbüi'o, dat de toestellen waren opgestegen van de vliegvelden Pol- tawa en Mirgorod. Het feit, dat de bojnmenwerpers het overschot van de in Poltawa en Mirgorod zwaar geteisterde uit Engeland gekomen 150 Amerikaanse toestellen geen aanvallen hebben uitgevoerd, wordt in eerste plaats geweten aan de om standigheid. dat belangrijke hoe veelheden der in Poltawa cn Mirgo rod gereed liggende bommenvoona- den door de Duitse luchtaanvallen zijn vernield. Bovendien hadden de meeste der thans teruggevlogen Amerikaanse bommenwerpers, be halve hun bemanning van 10 kop pen. nog een deel der piloten, wier machines in Poltawa en Mirgorod vernield werden, aan boord. Aangenomen kan worden, dat- ver scheidene bommenwerpers 35 man aan boord hadden. I* JAARGANG No. 148 LD- DINSDAG 27 JUNI 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184.120 - Abonnemetsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et. inmaakglazen. kan liet publiek, in de periode van 28 Juni tot en met 7 Juli '44 o n b rttkb aar* gewor den rubber inmaakglasringen in leveren bij diê detaillisten, welke in het bezit zijn van officiële Inschrij vingsregisters. Men dient zich tot zijn vasten leverancier te wenden. Inleve ring van nog bruikbare ringen is ver boden. Slachtoffers van oorlogsgeweld, zie ken met speciaal dieet op doktersver klaring, volkstuinders, die na 1 October 1943 een volkstuin in bewerking heb ben genomen, en zij. die na 1 October f943 zijn gehuwd, kunnen zich, Indien tenminste zeer bijzondere redenen voor het betrekken van inmaakglazen aanwezig zijn en voor zover zij geen onbruikbare rubber ringen kunnen in leveren. rechtstreeks In verbinding stellen met het Rijksbureau voor Glas. Keramiek en Houtproducten, Hooftskade 1, Den Haag. Zij, die zich reeds tot de fabrikanten van inmaak glazen hebben gewend, behoeven geen nieuw verzoek in te dienen. Voor z.g. Grootverbruikers (zleken- lnrichtingen. rusthuizen, kloosters, op voedingsgestichten, pensions etc.) is een aparte regeling getroffen. De verduistering begint heden om 22.00 en eindigt 5.30. Maan onder 1.25, op 12.15 uur. 28 Juni E.K.. 6 Juli V3L, 12 Juli L.K., 20 Juli N.M. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 26 Juni. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: „De dappere bezetting van Cher bourg onder bevel van den luitenant- generaal von Schlieben, tezamen met sterke delen van,de Duitse marine en de luchtmacht is sinds gisteren in de stad en in het havengebied in een verbitterde huizenstrijd gewikkeld. Twee eisen van den vijand, de strijd te staken en de vesting over te geven werden niet beantwoord. De haven en alle installaties die voor de oorlog voering van belang zijn, zijn-opge blazen. Voor de gevechtsstelling van den vestingcommandant en voor het arsenaal zijn de vijandelijke aanval len in het vuur van de verdedigers ineengestort. De onder het bevel van den eersten luitenant der marine-artillerie, Gelb- haar, staande batterij „Hamburg" heelt terwijl zij zelf onder zwaar artillerievuur lag gisteren in het gebied ven Cherbourg twee vijande lijke kruisers in de grond geboord. Bovendien werden gisteren nog vier kruisers door marinebatterijen zwaar beschadigd. Torpedomotorboten brachten in de afgelopen nacht een vijandelijke torpedojager ten Noorden van het schiereiland Cotentin tot zinken. Aan het Zuidelijke front van het Normandische landingshoofd stortten vijandelijke aanvallen ten Oosten van de Ome voor onze stellingen ineen. Een plaatselijke penetratie werd in een tegenaanval weer opgeheven. Ten Oosten van de Ome-mond werd een groot vijandelijk transportschip door artillerievoltreffers beschadigd. In het gebied van Tilly gelukte het den vijand, die de gehele dag met sterke infarfterie- en pantserstrijd krachten aanviel, met uiterst zware verliezen aan doden en gewonden de ruïnes der stad te bezetten. In de visies heeft zich de Panzerlehrdivision onder het bevel -van «luitenant-gene raal Bayerlein voortreffelijk geweerd. Ten Zuidwesten van Carentan viel de vijand na sterke artillerievoorberei ding herhaaldelijk tevergeefs aan. In de nacht van 24 op 25 Juni wer den vólgens aanvullende berichten vier grote vijandelijke oorlogsschepen en een vrachtschip door bomtreffers zwaar beschadigd. Een sinds lang in de strijd tegen Engeland staand vlie gercorps, onder bevel van generaal- majoór Peltz. heeft zich hierbij bij zonder onderscheiden. Het storingsvuur op Zuid-Engeland werd overdag en des nachts voort gezet. In Italië lag het zwaartepunt van I de strijd ook gisteren in de sector van de kust tot aan het Trasimeense I meer. De vijand kon hier na verbit- telde gevechten met onze troepen, die taai verzet boden, slechts enkele kilo meters naar het noorden terrein win nen, Bij het zeegevecht in de Golf van Genua in de nacht van 23 op 24 Juni weiden volgens definitieve be richten vier vijandelijke torpedomo torboten tot zinken gebracht en een vijfde boot in brand geschoten. In de centrale sector van het Oos- Inlevering van'versleten rubber- mmaakglasrirtgen DEN HAAG, 26 Juni.In verband BERLIJN, 57 Juni. Het Interna tionale Informationsbüro meldt: In Cherbourg duurde gisteren dc verbitterde afweerstrijd van Duitse nesten van tegenstand tegen de steeds weer met overmacht aanval lende Amerikanen reeds voor dc tweede dag met onverminderde hevig heid voort. De bezetting van het arsenaal kon stand houden tegen verscheidene overrompelingspogingcn. hoewel de Amerikanen talrijke zware wapenen in stelling hadden gebracht tegen dit Duitse steunpunt, dat ook onder zwaar vuur uit zee lag. Alleen bij het havenstation, dat met al zijn installaties volledig ver nield is. konden de Amerikanen de Atlantische kust bij Cherbourg be reiken. zonder dat dit him voordelen bezorgt voor verdere landingen, voor al doordat verscheidene zware kust- batterijen zich gehandhaafd hebben en de toegangen tot de haven onder vuur kunnen nemen Ook in de binnenstad werd gister avond op velschillende punten hevig gevochten om huizenblokken en kruispunten, waarbij de aanvallende Amerikaanse formaties zeer zware verliezen aan doden en gewonden leden, hoewel zij talrijke speciale for maties en dynamietcommando's in de strijd brachten. Herhaaldelijk kwam het tot tonelen als bij Cassino, waai de Amerikanen, zoals bekend is, meermalen een gevechtspauze moes ten vragen om hun gewonden te kun nen bergen. Intussen zetten Duitse vemielings- commando's de vernietiging van alle militair belangrijke installaties, voor al in het havengebied, op de grootste schaal voort. De vernieling van havenwerken en kade-installaties heeft reeds thans een omvang be reikt, waarvan men zich tevoren geen voorstelling kon maken. Buiten de stad handhaven zich de Duitse strijdkrachten en in het noord oostelijke deel van het schiereiland Joubourg 'nog steeds, waardoor zij nieuwe landingen in dit gebied on mogelijk maken. NEW YORK. 26 «Juni - Een Ame rikaans oorlogsverslaggever seint van het invasiefront dat de Duitse kust- batterijen van Cherbourg buitenge woon goed zijn. Alhoewel wij de be tonnen kazematten met tonnen springstof bestrooien aldus deze cor respondent, staken zij het vuur niet. lelijke front duurt de afweerslag met onverminderde hevigheid voort. De bolsjewieken werden in de meeste sectoren afgeslagen. Ten Zuiden en Oosten van Bobroeisk kon de vijand echter enige penetraties bereiken. Ook in het gebied ten Oosten van Mogilef won;de vijandelijke aanval na bloedige .gevechten terrein naar het Westen. Aan de Duna zijn aveneens verbit terde gevechten aan de gang, terwijl ten Oosten van Polozk en ten Zuid oosten van Pleskau aanvallen van de bolsjewieken, die door tanks en slag vliegers werden ondersteund, misluk ten. In deze 'gevechten heeft zich de Saksische 24e divisie infanterie onder bevel van luitenant-generaal Versock. bijzonder onderscheiden. Slagvliegers ondersteunden de af weerstrijd van het leger, vernietig» den talrijke tanks alsmede een groot aantal voertuigen en brachten den vijand zware verliezen toe aan do den en gewonden. Door jagers en luchtdoelartilcrie werden 37 vijande lijke vliegtuigen neergeschoten. Des nachts viel een sterke formatie zwa re gevechtsvliegtuigen het spoorweg station Smolensk aan. Er werden talrijke grote branden waargenomen en grote hoeveelheden materiaal voor de aanvoer werden yernietigdl Op de Balkan hebben onder het opperbevel van den Genëral-Oberst Löhr staande troepen van een corps bergiagers in zware gevechten van drie weken in de bergen van Zuid- Albanië communistische bendengroe- pen uiteengeslagen. De vijand ver loor behalve 3000 doden, talrijke ge vangenen, vele wapenen van allerlei aard, alsmede grote opslagplaatsen van munitie en voorraden. Een vrij zwakke formatie vijande lijke bommenwerpers viel in de af gelopen nacht het stadsgebied van Boedapest aan. Zeven vliegtuigen weiden necrgÈschoten. Britse vliegtuigen hebben in de af gelopen nacht bommen geworpen op het Rijnlands-Westfaalse gebied. Ketelontploffing in Dordfse kalkfabriek DORDRECHT. 27 Juni Gister- middag is omstreeks vijf uur, hl dc kalkfabriek voorheen Van Dijk en Co. aan de Lijnbaandwarsstraat 6, een ernstige ontploffing gebeurd, waarbij elf doden, vier zwaar- cn twaalf lichtgewonden vallen le be treuren. Een twintig meier lange verhar- dingskctcl met een middellijn van plus minus twee meter, waarin on geveer een twintigtal karren met steen stonden te harden, is plot seling, na een geweldige ontploffing, losgesprongen cn in zijn geheel, ge lijk een raket, uit de fabriek ge schoten. Deze grote ketel drong door enige huizenpanden aan de Vier Mole- naavshof, schoof vervolgens over de Lijnbaan, waarna hij tenslotte in de huizen -aan de overkant van de straat terecht kwam. Twee panden werden geheel, drie andere gedeel telijk vernietigd. Ook de kalkzand- steenfabriek. waarin de ontploffing geschiedde, liep schade op Verscheidene gezinnen zijn zwaar getroffen door- deze ramp: in totaal werden elf personen gedood (o.m. vier leden van het fabriekspersoneel». De gewonden zijn zo spoedig moge lijk naar het ziekenhuis vervoerd. Plaatselijke autoriteiten waren di- rëcht aanwezig en stelden een onder zoek in. Omtrent de oorzaak van de explosie tast men in het duister. Mansóhappen van politie en brand weer reddingsbrigade, luchtbescher ming en ander personeel waren spoedig ter plaatse. Er wordt met man en macht aan de opruiming ge werkt om te redden wat mogelijk is. De namen der vier gedode perso neelsleden zijn. C. de Boer. Papen- drccht; A. van Prooyen. Rotterdam; J. Zondervan Dordrecht en J. J. F. van Donkelaar. Dordrecht. Voorts zijn de volgende bewoners der hui zen gedood: mevr. S. de Vroomen, mevr. A. en mevr. W. v. d. Schalie, mevr. G. de Wit. de heer J- van Le lieveld, de heer P. Schot, allen Dor drecht. en de heer C. Wouters. Rot terdam. Wettelijke 'regeling minimum hypotheekrenten Volkskunde in beeld en kaart AMSTERDAM. 27 Juni. In de etalages van V.V.V. aan het Rofcin is op hek- ogenblifceen-Jielangwek- kende expositie te zien, Belangwek kend voor degênen, die de volkskun dige geschiedenis van eigen land liefhebben en die in het verleden het heden zien. Enkele manieren om die geschiedenis te naderen worden ons getoond in het werk van de sinds 1930 in Nederland optredende Dia lectencommissie, die tezamen met een (Van onzen pedalen verslaggever) WENEN. Juni. Wenen kan het werkelijk niet helpen, het heeft ook in het vijlde oorlogsjaar „de" teleurstel ling van alle toeristieke pelgrims niet kunnen wegwerken. Een te leurstelling in veelvoud nog wel. In strijd met alle rhetorlek en alle lyriek ligt Wenen helem&al niet aan de Donau? Die Donau is voorts nog altijd helema&l niet blauw en zelfs de stralendste hemel kan het geel-grijs van zijn slibrijke wateren niet wegwerken. Die Donau blijkt in de onmiddel lijke nabijheid van Wenen ten slotte aanzienlijk minder bekoor lijk dan bijvoorbeeld het Donau- kana&l, waaraan de stad wèl ligt. Toeristieke pelgrims? Zijn ze er eigenlijk nog wel, wanneer men af wil zien vair.een dozijn bevoorrechte vertegenwoordigers der Europese journalistiek op het Richard Strauss- fecst' Ze zijn ér inderdaad. Omdat in de sfeer van eeuwen oude kuituur, die de overdaad van barok-palcizen uit een grijzer verle den schijnt te wil len doorgeven, ieder kunst-gevoelig mens tot pel grim wordt. En omdat dit zonnige land en deze zonnige mensensoort elk sterveling tot vacantieganger maakt. Er zijn nog andere dingen, die zulke indrukken als vanzelf verster ken. Voor mij uit gaan twee meis jes, Ze hebben minder haast dan ik, die immers in een minimum aan dagen een maximum van Wenen indrinken wil. Als ik zc voorbijloop, spreken zij: Frans. In mijn hotel dient een kellner een journalistieke kennis aan. De kellner is Nederlan der. Slowaken, Italianen Hongaren. Kroaten, ze vragen mij op straat de weg. die ik mij zelf nog maar twee dagen uit. mijn „Grieben" in het geheugen heb gebracht. En de Wener vindt de in vele walsliederen bezongen Weense Prater allang niet meer „zijn" avondlijke lustoord, nu de Balkan er zich van schijnt te hebben meester gemaakt. Wenen is door de verenigde arbeidsprestatie van alle Europese volken in volle oorlogstijd een vreemdelingencën- trum als nimmer tevoren. Herinnering aan ,.toen" De Nederlander kan het treffen, dat hij de Weense vriendelijkheid ziet uitgroeien tot spontane hartelijk heid: wanneer een nu vijfendertig- jarige hem als Nederlander herkent en vertelt, dat hij in die afschuwe lijke honger-jaren na de vorige wereldoorlog als kind in IJmuiden, of in Arnhem, of in Deventer was. Of wanneer een grijzend man over Sformloóp bij Tilly De oorlogscorrespondent van het D.N.B. in het Westen, Alexander Schmalfuss. meldt: De aanval, waartoe de vijand na een soort trommelvuur der artillerie Zondag vroeg bij Tillv sur Sculles overging, heeft mogelijk ten doel opnieuw de straatweg tussen Vil- lers-Bocage en Ca en te bereiken. Tijdens de eerste pantserslag bij Tilly, die met grote verliezen voor den vijand eindigde, had de vijand deze weg reeds bereikt, doch hij werd teruggeslagen. Daar er hem veel aan gelegen is een voor de operatieve ontplooiing noodzakelijke diepte van zijn brug genhoofd tot stand te brengen, werd deze nieuwe 'aanval verwacht, nadat zich de laatste dagen reeds bij Tilly een nieuw zwaartepunt had ge vormd. De strijd is over een breedte van zes kilometer ontbrand, doch kan zich nog uitbreiden. Met steun van zware scheepsartillerie en groot ge bruik van de luchtmacht lopen viel en een halve Britse keürdivisie. waarvan er twee pantserdivisies zijn. storm op de Duitse afgrendeling. Totdusver is hun slechts een pene tratie van ongeveer eeD kilometer diepte tussen Tilly en Fontanay ge lukt. De Britse aanval wordt wederom ondernomen in de sector van een pantserdivisie, die zich reeds in de eerste pantserslag van Tilly bijzon der heeft onderscheiden. Intussen concentreert zich' de aandacht van de Duitse leiding ook op de sector tussen Seine en Somme, daar het daar tot een nieuwe geallieerde landingsope ra tie zou kunnen komen. dc levensbasis te ontnemen. Van deze richtlijnen kon de naleving niet- door wettelijke sancties worden ge waarborgd, betgeen een onbevredigen de toestand in bet leven Ticp. Thans Is dan ook overgegaan moeten worden tot het uitwerken van een wettelijke regeling, waarvan de afkondiging eer lang kan wórden tegemoet gezien, Onder de aandacht van belangheb benden wordt gebracht, dat daarbij een voorziening wordt getrofferi, Inge volge welke ter zake van eerste zowel als verdere hypotheken, die van heden 27 Juni 1944 af worden aangegaan in strijd met de beginselen van het af te kondigen besluit, van rechtswege een rente van 4 pet. 's jaars zal zijn verschuldigd. Tevens wordt er op ge wezen, dat ook het voldoen en aan nemen van een lagere rente dan 4 pet. 's jaars. Ingeval van rente van 4 pet. of meer is overeengekomen of wettelijk vastgesteld (het ln de voorgaande zin bedoelde geval) Is verboden, terwijl overtreding zal kunnen worden gestraft met een geldboete van ten hoogste vijftigduizend gulden. De Secretaris-Generaal van het Dep. van Financiën zal overigens de be voegdheid hebben zowel in het alge meen als voor een bepaald geval uit zonderingen op de bepalingen van het besluit toe te staan, uiteraard eerst nadat het zal zijn afgekondigd. Hier over zullen t.z.t. nadere mededelingen volgen. Tenslotte wordt m nog op gewezen, dat de bepalingen van het besluit ter voorkoming van opdrijving van hypo theekrenten onverminderd van kracht blijven. Volkskundecommissie haar onderzoek naar oude taalvormen en oude volks- algemene norm werd een rentepeil van uitingen over oneeveer tweeduizend j Wt-Mnvaard nlaat^pn hppft uitsrphrpiri Te ziinpi' ven), waarbij de hypotheekrente op plaatsen neexc mtgeDreia. ie zijnei mlnlmaal 4 pct gesteld diende te wor- tijd hoopt deze commissie net ïesul- j cjen om. aau iie(; hypotheeköankw.ezen. taat van haar arbeid neer te leggen dat een belangrijke taak bij de weder in een dialectenatlas en een volks- opbouw zal hebben te vervuilen, niet kunde-atlas van Nederland. De gemiddelde Nederlander is on kundig van de belangen voor taal en folklore, welke hier worden ge diend en daaróm is de commissie tot het or|aniseren van deze tentoonstel ling overgegaan, die door rnfddel van vergrote exemplaren van dialect- en volkskundekaarten het publiek om trent de aard der werkzaamheden wil voorlichten. Op deze kaarten kan men in een oogopslag zien, hoe een aardbei in Twente wordt ge noemd, hoevee] korenschoven de boeren in verschillende Nederlandse streken in hun hok zetten of waar in Nederland de kinderen op St. Maar- tensdag mét lichtjes rondgaan. De tentoonstelling geeft slechts een indruk van een groot opgezet geheel. Daarvoor medewerkers te vinden onder alle rangen en standen is te vens de bedoeling van hen. die deze het oog pakkende propaganda ont wierpen. Niet in Weermachtcoupé's DE NHAAG. 27 Juni. Blijkens een besluit van den Secr.-Generaal van Waterstaat is aan hét algemeen reglement vervoer een nieuw artikel 13a toegevoegd, waarin het volgende wordt bepaald: Voor zover rijtuigen of rijtuigaf delingen blijkens daarop aange brachte of daarin aanwezige aankon digingen slechts voor de Duitse Weermacht of voor een Duitse dienstinstantie toegankelijk zijn, is het aan andere reizigers verboden, in zodanige rijtuigen of rijtuigafdelin gen een zitplaats in te nemen of daar duurzaam te verblijven. Hii die in strijd handelt met het bepaalde in het eerste lid. is niet strafbaar, indien hij. op eerste vor dering van den beambte of bediende van de Spoorweg, ten behoeve van het Riik. een bedrag van 5 betaalt. Dit besluit treedt heden in werking. Weersportkampen Iedere Nederlandse jongen van 16- 18 jaar kan thans een maand ver toeven in een der mooiste streken van Duitsland, temidden van bergen en wouden. Daar kan hij zijn hart ophalen aan sport en spel, zwemmen en klein-kaliber schieten enz. enz. Dit alles is ook voor jou bestemd! Patroons en hoofden van scholen moeten deze maand vrijaf geven en mogen dit niet als vacantie aanre kenen. Werkgevers zijn verplicht het loon gedurende deze vier weken door te betalen. Aanmelding en keuring: Woens dag 28 Juni van 9 tot 14 uur in ge bouw Amicitia te Den Haag aan het Westeinde.( Reiskosten zullen worden vergoed. Alleen jongens, die nog niet in een kamp waren, mogen zich aanmelden. Te 's-Gravenliage ls voor het. dit Jaar voor het eerst afgenomen Staats examen M.O. voor Orkestdirectie ge slaafd de heer Paul Hupports te Maastricht. HIJ ontving zijn opleiding hiertoe van don Maastrichtsen dirigent Henri Herman?, die school maakte voor een reeks van vooraanstaande Limbuxgee musici els Pierre Reynaerdts en Hein Jordan*. DEN HAAG. 27 Juni. De pers dienst van het Deo. van Financiën deelt het volgende mede: Reeds in April 1942 werden de notarissen ln kennis gesteld met richt lijnen ln zake minimum-hypotheek renten, „welke de overheid ra acht ge nomen wenste te zien bij de afsluiting van eerste hypotheken op gebouwde eigendommen Voor zülké hypotheken behoorde een rentevoet van ten minste 4 pct. "s Jaars te worden overeengeko men. Een en ander vloeide voort uit de wens om een te sterke daling van dc rentevoet te vermijden, teneinde grote j schokken in de ontwikkeling van het i OnillKÏP 1 nfpmrptahp rentepeil te voorkomen, wanneer ^p. VjUIjlC 11 11 Cl |J I 1 a II C het einde van dc oorlog een opwaartse druk zich, gelijk verwacht mag wor- den. zou kunnen manifesteren. Als zijn eigen kinderen vertelt.die nof altijd naar Nederland sohrijven Het zijn ogenblikken, waarop ik niet alléén blij en trots ben. Want niets legt groter verantwoordelijkheid op dan een goede reputatie. En soms zijn er helaas Nederlanders, die zich over die waaiiheid weinig zorgen maken. Zij verwarren gemoedelijk heid met bandeloosheid. En er is een grote afstand tussen het één en het ander. In de trein vraagt mij een mede reiziger: „Is het hier roken?" Ik schud van neen En ik zeg hem: „Gaat u echter gerust uw gang. Ik heb er geen bezwaar tegen". Dat- antwoord heb ik mij insoortgelijke gevallen aangewend, omdat Neder landers in Nederlandse treinen het niet meer zo nauw plegen te nemen met de orde der dingen fen je dan maar beter net kunt doen of je hel er mee eens bent. Maar mijn Duitse medereiziger is met zulke gedach- tenkronkels niet vertrouwd. Hij rookt niet, omdat, het nu eenmaal niet-rokeri is, basta. Schuld en boete De Stadtbahn is het snelle, half- ondergrondse verkeersmiddel, dat in Wenen met de „ondergrondse" van Berlijn, Parijs of Londen concurreert. Het tempo van in- en uitstappen wordt opgestuwd door een luidspre ker-installatie, waarmee een geheim zinnige stem bij ieder station het vertrek aankondigt: „Tür schliessen. fernbleiben, Abfahrt!" Soms treedt die geheimzinnige stem Uit de nevelen van het incognito. Een jongen met een schooltas dribbelt de stationstrappen omlaag. Misschien heeft hij het vanochtend beter wil len weten dan zijn wekker. De trein staat er al. Erger: de luidspreker- stem heeft al „Fernbleiben, Ab fahrt!" geroepen. Dan wordt opsprin gen een gevaarlijke toer. D« jongen springt niettemin en de trein rijdt mèt hem weg. Kan de natuurlijke orde der dingen werkelijk straffeloos beledigd worden? Nee. dat kan niet. Als het trein- balcon met dien onvoorzichtigen jon gen halverwege het perron gekomen is, schiet daar opeens een hand "uit. De hand behoort bij „de stem". En in de hand beweegt zich het stokje met het, ronde, groen-witte bordje, dat ook Nederlandse stationschefs hanteren om het vertreksein te geven en dat in Nederland officieel „ver- trek-staf", maar beeldender „het spiegelei" heet. Het spiegelei beweegt, zich in een wei-berekende zwaai naar het zitvlak van den Jongent waar een. kletsende slag van eén voltreffer ge tuigt. Tot grote vreugde en voldoe ning van alle balcon-reizigers. den jongen nadrukkelijk uitgezonderd. Gemoedelijkheid is een schone zaak. En goed gehanteerd verdraagt zij zich voortreffelijke met gevoel voor maat en orde. In mijn herinnering ls die kletsende paukenslag van dón Stadtbahn-chef een der fraaiste bij dragen tot het Weense muziekfeest! DEN HAAG, 27 Juni. In de practijk blijkt er veel misverstand te bestaan over de vraag, welke waarde moet worden toegekend aan de woorden .Joon- en salarisnormen" in artikel 1 van het besluit no. 120/1942 van den Secretaris-Generaal van het Dep. van Sociale Zaken tot handhaving van het loon- en salaris peil. Dit artikel verbiedt n.l., be houdens enkele uitzonderingen, elke verandering van de bestaande loon- en salaris-normen, alsknede van andere regelmatige uitkeringen. Tijdens de werkingsduur van de verordening no. 217/1940 heeft het college van rijksbemlddelaar6, op grond van richtlijnen dienaangaande door de bevoegde autoriteiten verstrekt, de term „loon- en salarisnormen" en „regelmatige uitkeringen"' vrij ruim uitgelegd. Het bedrijfsleven ls kenne lijk van oordeel, dat deze uitlegging ook thans nog van kracht ls. Zo meent men, dat voor de toekenning van periodieke salaris- en loonsverhogingen geen toestemming vereist ls. omdat dergelijke verhogingen geen wijziging zouden brengen ln de loon- en salarls- nor me n. Het ksechter komen faist te staan, dat een dergelijke ruime bevoegdheid van den Indivlduélcn ondernemer tot onaanvaardbare consequenties leidt. Meer dan eens worden loonsverhogin gen gegeven met de motivering, dat er sprake Is van een periodieke loons- verandering of van een functie-wijzi ging. De ervaring leerde evenwel, dat bet begrip „periodiciteit" allerminst vaststaat, terwijl „functie-wijzigingen" dikwijls uit minimale arbeldsvcrschil- len worden afgeleid. M het verteden Ligt het heden, In 't nu wat worden zal. BILDERDIJK Jhr. Jan van Duivenvoorde 1547—1610. Inneming wm Den Britfl 1572. Ontzet van Leiden 1574. Admiraal 1576. Blokkade nan Duinkerken 1588. Cadiz 1596 qoA: thans weer strijden (Foto O.H.) Nederlanders voor Europa's vrijheid ter zee, in trouwe verbondenheid met hun Duit se kameraden, (O.H.) GO€D VOORGAAN, DOET GOED VOLGEN Zet ook gij derhalve tn voor de toekomst van Uw volk en meldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmartne. Aanmelding staat open voor lederen Nederlander van 17—45 jaar en kan geschieden bij de Marineannahmestelle West Zweigstelle Niederlande te Utrecht, alle Hafen- en Ortskommandanturcn en Mj de Nebenstellen der Waffen U alwaar alle gewenschte in lichtingen worden verstrekt. Reeds In JunL van het vorig Jaar heeft de Gemachtigde voor de Arbeid ev de aandacht op gevestigd, dat voor iedere salaris- of loonsverhoging, zowel de zgn. periodieke, als die, welke voortvloeien uit verhoogde arbe;ds- prestatle of functiewijziging van de betrokkenen, zijn toestemming dient te worden gevraagd. Van deze regel mag slechts worden afgeweken, wan neer de loon- of salarisverhoging door enig rechtsvoorschrift waaronder begrepen een regeling van arbeids voorwaarden of andere algemene of bijzondere beschikkingen van het col lege van rijksbemiddelaars of deD Ge machtigde voor de Arbeid uitdrukke lijk ls voorgeschreven. Hierbij wordt opgemerkt, dat een arbeidsovereen komst geen „rechtsvoorschrift" ie. Loonsverhogingen, die na Mei 1940 bij arbeidsovereenkomst zijn bedongen, behoeven dus de toestemming van den Gemachtigde voor de Arbeid. Teneinde nu alle twijfel weg te ne men en een onjuiste interpretatie van artikel 1 van bovengenoemd be sluit onmogelijk te maken, heeft de Gemachtigde voor de Arbeid ge bruik makende van zijn bevoegdheid krachtens artikel 4 van besluit no. 120/1942 thans een beschikking Uitgevaardigd, waarin hij duidelijk aangeeft wat onder „loon- en sala risnormen" moet worden verstaan, n.1. de door het college van rijks- bemiddelaars of den Gemachtigde voor de Arbeid goedgekeurde loon- en salarisschalen of, indien zulke scha len niet bestaan, de Ionen en sala rissen, die op 9 Mei 1940 bestonden of sindsdien met inachtneminc van de bepalingen van de „loonstop'* zijn vastgesteld of gewijzigd. Als andere „regelmatige uitkerin gen". waarvan verandering volgen» artikel 1 verboden ls, worden be schouwd alle vergoedingen, hoe ook ge noemd, die een periodiek karakter dra gen, alsmede alle op geld waardeer bare rechten van pcriodiok karakter, die uit de arbeidsvoorwaarden voort vloeien of aan de arbeidsverhouding verbonden zijn, zoals b.v. uitkeringen bij ziekte, klnderbljslagon, reis- en rij wielvergoedingen. door den onderne mer betaalde pensioenpremies e.d Deze beschikking, die in werking trad op de dag van haar afkondig.ng. ï.a gepubliceerd in de Ned. Staatscou- rant van 26 dezer. Doorbetaling ven loon bij verxuim wegens Arbeidsinzet of kóuring DEN HAAG. 27 Juni. Het ls noodzakelijk gobleken de beschikking van den Gemachtigde voor de Arbeid d.d. 21 Mei 1943 betreffende dé door betaling van loon bU verzuim wegens verplichte aanmelding voor de ar beidsinzet zodanig te wijzigen en aan te vullen, dat ook in enige andere gevallen loonderving niet mogelijk zal zijn. De gemachtigde heeft daarom een nieuwe beschikking uitgevaardigd, waarbij bepaald wordt, dat leder* werkgever verplicht is zijn arbeider* (waaronder ook vrouwen cn meisje» begrepen zijn) het loon of '«üarls door te betalen over de arbeidstijd. dt« noodzakelijkerwijs wordt verzuimd tengevolge van: verplichte aanmelding voor de arbeidsinzet; het treffen van maatregelen, nodig ter voorbereiding van de tewerkstelling onder véi-plich- ting tot dienstverrichting, tot maxi maal 12 uren; keuring voor de ar beidsdienst; alsmede keuring voor dienstneming bij de Duitse Weer macht, Waffen- (i en de Landstorm Nederland. HILVERSUM, 27 Juni. Het voor hedenavond aangekondigde Jeugd stormpraatje ,Een Stormer' spreekt over het onderwerp Oorlogsjeugd", dat uitgezonden zou worden over de zen der Hilversum I van 13.45»—18.55 u., ia uitgesteld tot d* volgende week. Dinsdagavond, op dezelfde tijd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1