HET DAGBLAD
Amerikanen versterken
zich op Cotentin
Muziekfeest zonder
toerisme
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Europese, jeugd vierde hef
Zomerzonnewendefeest
Nog geen grote gevechten in het
vestinggebied van Cherbourg
Succes dan de
Ornemonding
Viipuri is prijs
gegeven
Nieuwe bonnen
eerder geldig
Terreuraanval van Amerikaanse
luchtmacht op Berlijn
Minstens 70 vlieg
tuigen vernietigd
Duits weermachtsbericht
Afweerslag over een breed
front in Italië
Londen nog steeds
onder vuur
Herdenking in
de hoofdstad
Wenen getuigt van zijn tradities
Vermoorde districtskommandeur der
Landwacht plechtig begraven
I* JAARGANG No. 144
LD
DONDERDAG 22 JUNI 1944
Uitgave: N.Y. De Arbeiderspen Bureau voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel, 24996 - Postgiro 184.120 - Abonnemetsprijs 21 et. par week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
BERLIJN. 21 Juni. De Ameri
kaanse formaties die op het schier
eiland Cotentin opereren, zijn in de
laatste dagen blijkbaar opnieuw
aanzienlijk versterkt. Deze- verster
kingen zullen waarschijnlijk deels
gebruikt worden om van Carentan
uit een aanval in voornamelijk zuid
westelijke richting te doen doch
voor het grootste deel ongetwijfeld
voor de bestorming van de vesting
Cherbourg in de strijd geworpen
worden. Hierop duidt reeds het feit.
dat de aangevoerde formaties veelal
uit speciale formaties, zoals pioniers,
zware artillerie enz. bestaan.
Tot grote gevechten is het noch
gisteren noch vandaag in het eigen
lijke vestinggebied van Cherbourg
gekomen. Sterke Duitse beveiligingen
in het voorterrein hadden echter zo
wel bij Valognes als op de westelijke
zijde van het schiereiland contact
met de Amerikaanse verkenningsaf
delingen. waarbij zij overal met suc
ces konden standhouden. Alle po
gingen der Amerikanen om tot de
vestinggordel zelf door te dringen,
werden op bloedige wijze afgeslagen.
Sedert Dinsdagmiddag doen ge
allieerde formaties bommenwerpers
voortdurend luchtaanvallen op de
stad en haven van Cherbourg, als
mede op de Duitse kustverdedigings-
werken in het vestinggebied.
Het Internationale Informations-
bureau verneemt, dat het Duitse mi
litaire bestuur de Franse burgerbe
volking van Cherbourg onmiddellijk
na het begin der invasie geëvacueerd
heeft om haar de verschrikkingen en
de gevaren van zware gevechten te
besparen.
Canadezen teruggeworpen
Ten oost-en van de monding van
de Ome leefde Dinsdag de gevechts
activiteit weer in aanzienlijke mate
op. Het geallieerde opperbevel heeft
hier in de laatste dagen zijn troepen
gehergroepeerd en daarbij de zwakke
overblijfselen van de zesde Engelse
luchtlandingsdivisie, die tussen Ome
en Dive practisch in de pan gehakt
werd. uit de strijd genomen.
Ook- de 51ste Britse infanteriedivi
sie. die bij de gevechten van de afge
lopen acht dagen bijzonder zwaar ge
leden heeft, is voor het aanzuiveren
der gelederen uit de strijd genomen.
Hiervoor in de plaats kwamen voor
het eerst de formaties van de derde
Canadese infanteriedivisie in vrij
sterke omvang in de strijd.
HELSINKI, 21 Juni. Het Finse
Wcermachtsbericht luidt als volgt:
Op de Karclische Landengte viel
dc vijand gisteren met steun van
pantserwagens, artillerie en lucht
strijdkrachten onze stellingen ten
Zuiden van Viipuri (Wiborg) hevig
aan. Na hevige gevechten slaagde dc
vijand er in dc stad binnen te drin
gen. Onze troepen moesten zich als
gevolg van- de vijandelijke druk, op
nieuwe stollingen even ten Noorden
en ten Noordoosten van de st^d te
rugtrekken.
Ten Oosten van Viipuri werden
hevige aanvallen, die de vijand met
steun van pantserwagens ondernam,
afgeslagen. Hierbij werden twaalf
pantserwagens vernietigd.
Bij Ayropaeae ondernam de vijand
verscheidene aanvallen, waarbij hij
met zware verliezen werd afgeslagen.
In het Oostelijke deel van de Kare-
lische Landengte werd een poging
van den vijand om over het Huvan-
to-kanaal te trekken, verijdeld. Tal
rijke transportschepen werden tot
zinken gebracht. In de afgelopen
twee dagen werden met zekerheid 26
vijandelijke pantserwagens vernie
tigd.
Op de landengte van A\mus en de
landengte van Macselkae ondernam de
vijand op verscheidene plaatsen met
afdelingen tot bataljonssterkte plaat
selijke aanvallen, die met belangrijke
verliezen voor den vijand afgeslagen
werden. De vijandelijke landingsvaar
tuigen slaagden er in de afgelopen
nacht in. troepen van de kust naar
het Noordelijke deel van het eiland
Koivlsto te verplaatsen. Gevechten om
het vijandelijke bruggenhoofd duren
voort
Onze luchtstrijdkrachten en Duit-se
duikbommenwerpers vielen vijande
lijke concentraties .en marscolonne*
san. Het zwaartepunt van de vijande
lijke activiteit in de lucht, bleef nog
«leeds in het zeegebied tussen het
eiland Koivisto en de Noordelijke kust
van Viipuri.
Op de Karelische Landengte en in
de Finse Golf schoten onze jagers en
luchtdoelartillerie 63 vijandelijke
vliegtuigen neer. waarvan 14 door
Duitse Jagers en scheepseenheden. Op
de Landengte van Aunus werden nog
vier vliegtuigen neergeschoten. Zo
doende verloor de vijand In de afge
lopen 24 uur 67 vliegtuigen.
Het inlichtingenbureau van de staat
heefr- in aansluiting op het Weer-
machtsbericht nog medegedeeld, dat
Viipuri tijdig door de burgerbevolking
ontruimd was. Voorraden en militaire
Installaties Waren uit de stad verwij
derd.
Bommen op plaatsen in
Noord-Frankrijk
PARIJS, 22 Juni. Anglo-Ameri-
kaanse vliegtuigen hebben Woensdag
verscheidene plaatsen in Noord-
Frankrijk gebombardeerd. Veertien
personen kwamen om het leven. De
schade was aanzienlijk.
In de nabijheid van Versailles is
Dinsdagavond een melkwagen in
scheervlucht beschoten, waardoor ze
ven personen gedoefd en vier ge
wond zijn.
Abrikozen voor kinderen
van twee en drie jaar
DEN HAAG. 22 Juni. Voor kin
deren van twee en drie jaar zullen
binnenkort honderd gram gedroog
de abrikozen beschikbaar gesteld
-♦;den. Men moet hiertoe bon „re-
tetrve d 53" vóór of op 1 Juli a.s. bij
zijn winkelier inleveren, desgewenst
regen ontvangstbewijs. In verband
i.iet de bevoorrading van de handel
is het niet mogelijk nauwkeurig
mede te delen, wanneer de abriko
zen afgeleverd zullen worden. Men
.houde er rekening mede. dat dit niet
voor eind Juli zal kunnen plaats vin
den-
Gesteund tooi' artil
lerie en verscheidene
oorlogsschepen pro
beerden de Canadezen
de sterk ingedrukte
bruggenhoofdposities
door talrijke aanvallen
in oostelijke en noord
oostelijke richting uit
te breiden om zodoen
de ruimte te krijgen
voor grotere bewegin
gen.
Al hun pogingen mis
lukten echter met. vele
verliezen als gevolg van
de doeltreffende Duit
se afweer, welker goed
gecamoufleerde scherp
schutters de Canadese
infanterie door*,handig
snelvuur reeds in het
voorterrein op bloedige
wijze afsloegen.
Ten westen van Tilly
slaagde een Britse ge
pantserde gevechts
groep er in de Duitse
stellingen binnen te
dringen en tot Hottot
op te rukken, hetgeen
een terreinwinst van
ongeveer een kilometer'
betekent. De Engelsen
weiden echter nog in
de loop van de middag
naar hun punt van uit
gang teruggeworpen en
verloren daarbij van
de in totaal 32 in de
strijd geworpen tanks
er 15.
Vrijdagmiddag 12 aar
Den Haag, 22 Juni. Teneinde
tegemoet te komen aan de terzake
bestaande wensen van de handel en
van het publiek, is bepaald, dat in
den vervolge de nieuw aan te wijzen
distributiebonnen in plaats van met
ingang van Zaterdag, reeds van Vrij
dagmiddag twaalf uur af recht zul
len geven op het kopen en afleveren
der daarop verkrijgbare artikelen.
Uitzonderingen blijven voorlopig
gelden voor de aardappelbonnen,
waarop eerst des Maandags, en de
vleesbonnen, waarop eerst des Woens
dags mag worden afgeleverd. Voor
deze bonnen wordt dus de bestaande
toestand gehandhaafd.
Het publiek wordt door deze maai-
regel in staat gesteld, zijn inkopen
bij het begin der nieuwe distributie-
periode naar keuze op Vrijdagmiddag
of Zaterdag te doen. Verwacht mag
worden, dat hierdoor de met het gel
dig verklaren -der nieuwe bonnen
samengaande grote drukte in de be
treffende winkels, die tot dusverre
vrijwel geheel op de Zaterdag viel,
zich over de Vrijdagmiddag en de
Zaterdae zal verdelen, hetgeen voor
het publiek^ maar vooral ook voor
de winkeliers een belangrijke verbe
tering zal betekenen.
In het bijzonder wordt voorts ook
door het geldig verklaren der nieuwe
bonnen van Vrijdagmiddag 12 uur af
beoogd, 'een einde te maken aan de
misstand, dat bepaalde winkeliers
reeds des Vrijdags op deze bonnen af
leveren. hoewel dit niet geoorloofd Is.
en op die wijze hun collega's, die zich
wel aan de voorschriften houden, op
een zeer afkeurenswaardige manier
concurrentie aandoen. In verband
hiermede zal dan ook. nu door de
nieuwe regeling aan de begrijpelijke
wens van de winkeliers te dezer zake
is tegemoet gekomen, van overheids
wege streng worden opgetreden tegen
detaillisten, die ook ln den vervolge
nog vóór. het tijdstip waarop de nieu
we bonnen geldig worden, d.l. dus
vóór Vrijdag 12 uur. daarop zouden af^
leveren. Het Centraal Distributiekan
toor zal niet aarzelen, om zp nodig aan
winkeliers, die zich hieraan schuldig
maken, voor geruime tijd alle toewij
zingen te onthouden.
In de wijze en de tijd van bekend
making der bonnen zal geen* verande
ring worden gebracht.
APOTHEKERS-APSISTENT. Am
sterdam: geslaagd de dames 5. Kohl-
wey. Amsterdam, A. H. Willingen,
Santpoort.
ONDERWIJZERSEXAMEN Bever
wijk: Bisschoppelijke Kweekschool.
Geslaagd akte L.O. de heren P. J.
Augustinus. Voorhout; J. N Bosman.
Boskoop; W. F. Bosse en N. J. Groot,
belden Amsterdam.
Met de weinige bezittingen, die hun
*ijn overgebleven, vluchten de inwo
ners van St. Lo uit dit zwaar door de
Anglo-AmerikdO.nse bom bardcmenten
geteisterde Normatidische stadje.
(Foto E.P.J
Extra-keuringen
Het fl-Ersatzkommando deelt mede
wegens de zeer vele aanmeldingen zal
nog een extra-keuring worden gehou
den op. Maandag 26 Juni te Den Haag
van 8 tot 13 uur, ;n een der zalen van
het gebouw Amicltia, Westeinde 15 cn
Dinsdag 27 Juni in Amsterdam van
813 uur, Nebenstelle der Watten-ff,
Dam 4. waar iedere gezonde Nederlan
der zich kan aanmelden, ten einde
gekeurd te worden voor de Weffeh-ff,
i<-Wachtbatalllon in Amersfoort.
Landstorm Nederland, Krlegsmarine en
dc Germaanse tf in Nederland.
Tijdens de keuringen worden alle
inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra-levensmid
delen enz.
Officier in de Watten-ff kan ieder
worden, die na ten minste een jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
ijchooiopleiding is niet doorslaggevend.
Alle Inlichtingen en gratis-reisbiljet
ten Voor de heen- en terugreis zijn
verkrijgbaar bij de volgende Neben-
stellcn der Watten- ffAmsterdam.
Dam 4; Alkmaar. Langestraat 56;
Heerlen. Saroleastr&at 25: Groningen,
Heerenstraat 46; Enschede. Hengclosc-
straat 30 en eveneens bij het
jf-Ersatzkommando. Korte Vijverberg
5. Den Haag
De moord te Schellinkhotit
ALKMAAR, 22 Juni. Woensdag
behandelde de arrondissementsrecht
bank te Alkmaar dc zaken tegen dr
twee andere verdachten van de moord
te Schelllnkhout. t.w. den Hoomsen
betonwerker W. H en den Amsterdam
sen koopman I W. van St.
W. H.. die ontkende ln de woning te
zijn geweest en pertinent ontkende,
den man in de bedstede te hebben
aangevallen, vond in Van St. een ge
tuige. die zeer bezwarend was. Want
waar Van St. verklaarde, dat H. de
weg had gewezen ln de boerderij en
dat H. tevoren de sleutel had gesto
len, zo verklaarde H. op zijn beurt
het tegenovergestelde. Wel gaf H. toe
zijn aandeel ln de buit te hebben ge
had. doch op die bewuste ogenblikken,
toen de twee anderen binnen waren,
was -hij. verd,. buiten gebleven.
De officier noemde H. den hoofd
dader van dit geval, waarbij drie sujet
ten zich niet hebben ontzien, een
ouden man van het leven te beroven.
Tenslotte had H. er het meeste be
lang bij. dat het slachtoffer zou zwij
gen. want deze zou H. herkend heb
ben. De eis luidde twintig jaar ge
vangenisstraf.
Verdachte's raadsman, mr P. A.
Spandaw. uit Hoorn, vroeg een mil
dere straf
De derde vredaclite. dp koopman I.
W. van St.. bekende volledig aan dit
drama te hebben deelgenomen. Hoe
wel het nimmer zijn bedoeling was
geweest, iemand te doden, had hij er
niet tegen op gezien, geweld te gebrui
ken als dit nodig geweest was. b.v.
door iemand vast te binden.
De officier van Justitie vorderde een
gevangenisstraf van zeven jaar.
Mr. C. A. de Groot uit Alkmaar be
pleitte een mildere straf. Uitspraak
6 Juli.
BERLIJN. 21 Juni. In de och
tenduren van de 21ste Juni hebben
Amerikaanse bommenwerpers een
nieuwe terreuraanval ondernomen op
de Duitse hoofdstad Talrijke bom
menwerpers vlogen bij een voor het
grootste deel bedekte hemel boven
her. gebied van Groot-Berlijn en wier
pen tot zuiver terroristische doelein
den grote hoeveelheden brisant- en
brandbommen lukraak op verschil
lende, delen der stad neer.
Opnieuw werden voornamelijk dicht
bevolkte woonwijken getroffen, waar
in schade en verliezen onder de be
volking ontstonden. Kerken, zieken
huizen en cultuurmonumenten, als
mede historische bouwwerken van de
rijkshoofdstad behoorden opnieuw tot
de doelen van deze aanval.
Jagers en luchtdoelartillerie weer
den de vijandelijke lerreurvliegtuigen
op vastberaden wijze af. Ook 'boven
het stadsgebied zelf kon worden
waargenomen, dat verscheidene toe
stellen werden neergeschoten. De be
volking bestreed óp. branden en de
ontstane schade met de beproefde
gedisciplineerde paraatheid.
Volgens tot dusver gecontroleerde
rapporten gingen minstens zeventig
Amerikaanse vliegtuigen, waaronder
58 viermotorige bommenwerpers, ver
loren. Een groot aantal viermotorige
bommenwerpers werd in een lucht
gevecht beschadigd en gedwongen de
formatie te verlaten'. Een deel der be
schadigde vliegtuigen zette koers naar
her. noorden en trachtte neutraal ge
bied te bereiken.
De B-correspondent van'het A N P.
te Berlijn meldt:
Het razend snelle tempo, waarme
de de sensationele gebeurtenissen
der laatste weken elkander hebben
opgevolgd, hebben den Beriijner
geenszins uit zijn evenwicht ge
bracht. De ontwikkeling van het
front in. Noord-Frankrijk volgt hij
steeds met grote belangstelling even
als de vergelding, welke thans op
Zuid Engeland in de vorm /an
öynamiet-meteoren, robotvliegtuigen
of hoe zij ook genoemd mogen wor
den neerdaalt.
Eri daar hij als antwoord op de
vergelding niets anders dan her
nieuwde aanvallen van geallieerde zij
de kon verwachten, is ook de aan.'al
van Woensdag niet overrompelend
gekomen en hij heeft zijn goede
stemming allerminst kunnen beïn
vloeden.
Van zeer grote betekenis is hier
bij wel de aankondiging van dr. Die
trich, die in een onderhoud met een
Zwitsers journalist nog krachtiger
wapens in het vooruitzicht stelde.
Het is duidelijk^ dat iedereen in Ber
lijn vermoedens uitspreekt ten aan
zien van tijdstip, doel en wezen
dezer nieuwe, doch volkomen gehei
me wapens.
Over het algemeen is me>i het er
in diplomatieke en militaire klingen
over eens, dat de hernieuwde lucht
aanvallen der Amerikanen op Duitse
steden het beste bewijs zijn voor de
geduchte uitwerking der Duitse dy-
namietmeteoren. Ware* hun uitwer
king zo gering, als de geallieerden
de wereld op de mouw willen spel
den, dan zouden zij zich thans niet
tot het uitvoeren van grote lucht
aanvallen verplicht voelen, maar al
hun kracht in de strijd aan de Nor-
ma ndiêche kust gebruiken.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 21 Juni. Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
In Normandië is het bruggenhoofd
van den vijand ten oosten van de
Ome verder vernauwd. Vijandelijke
aanvallen ten zuidwesten van Tilly
werden uiteengeslagen. 15 tanks wer
den daarbij stukgeschoten.
Aanvallen van den tegenstander ten
noorden van- Valognes mislukten. De
vijand heeft het zuidelijke front van
dè vesting Cherbourg met vrij zwakke
strijdkrachten,:die afgeslagen weiden,
afgetast. Verscheidene gepantserde
verkenningswagens werden in brand
geschoten.
Bij de gevechten in het landings-
hoofd heeft ae bemanning van een
steunpunt der luchtberichtentroep
onder haar commandant, eerste-luite-
nant Egle. zich onderscheiden door
bijzondere dapperheid.
Het storingsvuur tegen Londen
hOidt voortgezet.
Gevechtsvliegtuigen hebben in de
nacht met bommen treffers ge
plaatst op vijandelijke scheepscon-
centraties voor de Normandische
kust. Sedert 6 Juni hebben het
luchtwapen. de oorlogsmarine bene
vens kust-batterijen van leger en ma
rine voor de Normandische kust en
in het Kanaal, dc vijandelijke ver
liezen tengevolge van mijnen niet
meegerekend, twee kruisers. 14 tor
pedoboot jagers. 4 torpedomotorboten.
27 vracht- en transportschepen met
een inhoud van 167.400 br;. en 12
landingsschepen voor pantserwagens
met een inhoud van 18.300 brt. in
de grond geboord. Met bommen, tor-,
pedo's en aitillerietreffers werden
drie zware kruisers, drie andere krui
sers, 21 torpedobootjagers, 9 motor
torpedoboten, 68 handels- en trans
portschepen met een inhoud van
287.000 brt.. 2 landingsvaartuigen
met een inhoud van 4.000 brt. en
een schip van middelbare grootte be
schadigd.
Over een frontbreedte van ruim
140 km heeft ook gisteren in Midden
Italië met onverminderde kracht de
grote afweerslag gewoed. Steeds weer
trachtten de tegenstanders met
scherpe concentratie van hun strijd
krachten ons front open te scheuren.
Door de harde tegenstand van onze
troepen mislukten alle doorbreak-
pogingen van den vijand. Na ophef
fing van plaatselijke penetraties was
des avonds de voornaamste gevechts
linie volledig in onze handen. Slechts
in het gebied ten noordwesten van
Perugia waren de gevechten nog niet
lot rust gekomen. De bloedige verlie
zen- van den vijand waren bijzonder
zwaar.
Tijdens het gisteren gemelde ver
voer van onze troepen van het eiland
Elba werden bij het afweren van
aanvallen van zee en uit de lucht
2 vijandelijke torpedomotorboten lot
zinken gebracht 2 andere zwaar be
schadigd en nog 2 jachtkruisers stuk
geschoten. Daarbij hebben zich de
onder bevel van den koryettenkapi-
tein Wehrmann staande militaire
veerponten en de marinekustbatterij
„Piombino" bijzonder onderscheiden.
In het Zuiden van het Oostelijke
front, ten Zuiden van de autoweg
van Smolensk en ten Zuidoosten van
Witebsk zijn plaatselijke aanvallen
van de bolsjewisten mislukt.
Beveiligingsstrijdkrachten der ma
rine hebben op 19 cn 20 Juni in de
Finse Golf in harde zee- en lucht
gevechten 5 Sovjet-Russise torpedo
motorboten tot zinken gebracht en
6 andere, van wie een deel in brand
vloog, beschadigd .en 9 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten. Een eigen
vaartuig ging verloren.
Sterke Amerikaanse formaties
bommenwerpers hebben gisteroch
tend terreuraanvallen ondernomen
op de steden Hamburg. Hannover,
Maagdenburg en Stettin. Er ont
stonden schade en verliezen aan
mensenlevens.
Luchtverdedigingsstrijdkrachten
vernietigden 58 vijandelijke vliegtui
gen, waaronder 49 viermotorige
bommenwerpers. 23 andere vier
motorige bommenwerpers moesten
na aanvallen van onze jagers en
jachtkruisers op Zweeds gebied een
noodlanding maken.
Arbeiclsmannen vertrokken
naar het Oosten
VEENENDAAL. 21 Juni. Gister-
avond vertrokken vanuit Veenendaal
en vla Amersfoort en Oldenzaal een
honderdtal mannen van de N.A.D.
vrijwillig naar het Bezirk Bialistok
om tezamen met de aldaar reeds" aan
wezige Arbeidsmannen de oogstafde-
11 ng 301 te vormen. Op het Venen-
daalse spoorwegemplacement nam de
commandant van de Arbeidsdienst,
vergezeld van zijn adjudant, afscheid
van de vertrekkende Oostpioniers. ..Be
denkt steeds en onder alle omstan
digheden. aldus command act De
Bock. dat je Nederlander bent en dat
je derhalve een eer hebt hoog te
houden. Ga in geval van moeilijk
heden te raad bij een kaderlld of bij
een ouderen kameraad. Steunt elkaar
volledig en vormt, niet slechts uiter
lijk een geheel".
„Hst recht van de kleine groep"
DEN HAAG. '21 Juni. Max Blok
zijl spreekt Donderdag om 18.45 uur
over: ..Het recht van de kleine groep".
(Van omen spectalcn verslaggever
Wenen, Juni
Het verleden kent muziekfees
ten, die ..kuituur" zeiden, maar
..toerisme" bedoelden: attracties
van verheven aard zonder twijfel,
maar beladen met de kapitalis
tische erfzonde. Bij zulke feesten
stroomden een paar duizend
draagkrachtige vac antiereizigers
uit alle oorden der wereld samen
en een paar dozijn critici uit de
zelfde oorden stroomde mee om
de vacantiereizigers in hun krant
de zekerheid te geven, dat zij niet
voor niets waren gereisd. Mis
schien kwam de kuituur daarbij
niet te kort. maar vreemdelingen
verkeer deelde toch de lakens uit.
We wisten niet beter en kuituur
als toeristieke trekpleister is toch
altijd méér dan helemaal geen
kuituur.
Nu opeens echter komt dit Weense
Strauss-feest. Er
zijn géén toeristen
en er *is dus ook
géén dozijn critici
uit elk toeristen
leverend land. Er is
ièèn kleurige rij af
fiches in alle stationswachtkamers en
géén. uitbundige aankondiging in- de
dagbladen. Maar terwijl in westelijk
Europa de legers aantreden voor de
beslissende strijd om de rechten van
het continent, greep Wenen spontaan
de tachtigste verjaardag van Richard
Strauss aan. Een demonstratie van
Europese kunst zonder toeristieke
kansen, maar juist daardoor ontspro
ten uit innerlijke kultuurdrang.
juist daardoor een levend symbool
van het „waarom" in deze strijd.
Merkwaardige vergelijking
Die innerlijke belevenis laat- zich
moeilijk overdragen op sceptici en
negativisten. Ze is ook te rijk om
daaraan te worden verspild. Dit. was
een kuituur-festijn, dat niet repte van
..model-voorstellingen" en dat zelfs
het woord „feest" vermeed. dat
daarvoor in de plaats weldadig na
tuurlijk en weldadig zuiver was: on
opgeschroefd voorbeeld van het peil
der Weense, Strauss-interpretatie.
Het is duidelijk, dat in deze Richard
Strauss-cyclus het zwaartepunt liggen
moest op de opera's. De eigen opvat
ting van den meester maakt zijn sym-
phonische werken tot de voorberei
ding en de grondslag van zijn muziek
dramatische scheppingen. En het
Weense Strauss-feest concentreerde
zich om de beide opera-theaters van
de Donau-stadde Staatsopera en het
„Opernhaus der Stadt Wien".
Merkwaardig waren daarbij twee
vergelijkingskansen. Want- beide
theaters kwamen met „hun" ensce
nering van „Salome" en van „Ariad
ne auf Naxos" En vooral de twee
voudige ..Salome" demonstreerde
heel de rijkdom van een bloeiend
opera-leven. In het Opernhaus gaf
Oskar Jölli een enscenering, dte zich
van naturalistische tradities trachtte
los te maken. En Toni Stemberger
schiep hier een decor, dat met zijn
gigantische, bloedrode maan en zijn
gestyleerde omtrekken niet slechts
plaats van handeling wilde zijn, maar
ook innerlijk aan het drama deel
nam. De Staatsopera stelde daar
tegenover de „klassieke" en klaar
blijkelijk door den componist verko
zen opvatting, met het prachtig*
decor van Alfred Roller en de boven
alle experiment uitgeheven regie van
Erich von Wymetal.
Levende traditie
De charmes van een onsUumig-
zoekende vernieuwingstendenz blij
ven in het bolwerk der verheven
tradities, dat Wenen bovenal is en
zijn wil, als vanzelf de mindere.
Onder de bewogen en lk elk Strauss-
detail afdalende muzikale leiding van
Rudolf Moralt openbaart de „klas
sieke" Salome een onweerstaanbare
kracht. Josef Witt's sinistere Hero
des. de imposante Jochanaan van
Josef Hermann, Anton Dermota'a
vertwijfelde Narraboth zij spra
ken daarbij allen minder als indi
viduele prestatie dan als harmo
nieuze factor in de drar.* ttisch*
eenheid.
Die eenheid, die de eenheid van een
werkelijke kuituur-traditie is, kon
men in de dagen van dit Strauss-
feest te Wenen buiten de wereld der
muziek terugvinden: in het Burg
theater, waar Lothar Müthel een
simpelweg verbluffende voorstellin
gen-reeks regisseert van Max Meli s
„Der Nibelunge Not", ten onzent door
de voorstellingen van het Duitse
theater bekend geworden. Die een
heid der traditie bewerkt ook in het
werk van Strauss, dat een „gast" feil
loos opgaat in de stijl van het ge
heel: Christl Goltz met name. air in
Wenen thans stellig een der aller
beste en aangrijpendste Salome's
speelde, danste en zong en die als
„vreemdelinge" van de Dresdner
Staatsopera het hart van de Weense
bezetting wist te zijn
Als deel van hun waardevolste be
zit hebben de Weners deze Strauss-
uitvoeringen bejubeld: in onstuimige
geestdrift voor het oer-eigene. in het
onblusbare geloof aan de kulturele
zending van dit stuk Europees gees
tesleven. Op een afstand en niette
min geestelijk nabij, hebben Europa s
randgebieden die ervaring te volgen
en verwerken. De diepste zin van de
strijd onzer dagen ligt er in besloten.
AMSTERDAM. 22 Juni. Op de
Duitse Ordensburcht aan de Weich-
sel „Marienburg" vond gisteren een
bijeenkomst plaats ter viering van
het Zomerzonnewendefeest. waaraan
afvaardigingen van de jeugd uit de
Germaanse landen deelnamen. Op
hetzelfde tijdstip had in <jleze landen
een getrouwe afspiegeling van dit
feest plaats. In Nederland werd een
zonnewende feest in de hoofdstad ge
vierd en wel in het openluchttheater
Frankendaal.
Stormers en Stormsters van de
Nationale Jeugdstorm en leden van
de Hitier Jugend en de B.D.M. had
den zich met hun vanen en wimpels
op het lommerrijke „podium" van het
theater opgesteld. Nadat Hoofdstor-
mer Van Geelkerken en Gebietsfüh-
rer Blomquist waren aangekomen,
zong een Jeugdstorm koor o.l.v. opper-
kompaan Janssens het Zonnewende-
lied. Daarna traden een stormer en
een Hitler-jongen met een branden
de fakkel in hun hand naar voren
en staken de brand in het houtvuur,
dat in het midden was aangelegd. Bij
het. hoopoplaaiende vuur zeiden zij
«hun spreuken.
Over Frankendaal viel een doodse
stilte. Slechts hoorde mea nog het
knapperen van het vïjur en het ruisen
van de wind door de toppen van de
bomen, toen Gebietsführer Blomquist
het woord tot het Jonge volk richtte.
Hij zcide. de hartelijke groeten van
der Relchsjugendführer. Arthur Ax-
mann. te moeten overbrengen, die zich
op hetzelfde tijdstip op de Mariën-
burg richtte tot de Jeugd uit Duits
land. Nederland. Vlaanderen. Noor
wegen. Denemarken en Finland. Ge
bietsführer Blomquist bracht onder de
aandacht, dat de/e Germaanse jeugd
op de Marlënburg. eeuwenlang het
symbool van de strijd tegen het Sla
vendom. bekentenis aflegt, aan die
genen, die voor haar een voorbeeld
waren ln het verleden en in de toe
komst. Het Germaanse Rijk. voert
thans een zware strijd om zijn be
staan. Twee mogelijkheden bestaan er
slechts: ons leven of de vernietiging.
De Jeugd heeft besloten, het voor de
verdediging van onze kuituurgoederen
op te nemen. Onze soldaten vechten
ln het Oosten, in het Westen en in het
Zuiden- voor onze vrijheid en voor de
verdediging van hei nationaal-socia-
lisme. Bij de aanblik van het vuur
wllleu wij de gelofte afleggen, dat,
wat ook komen mogé, wij altijd even
hartstochtelijk zullen blijven geloven
in hem. waarop ook deze soldaten hun
aller hoop hebben gevestigd, In Adolf
Hitler
Toen Gebietsführer Blomquist naar
zijn plaats teruggetreden was, zongen
Hitler Jugend en -Nationale Jeugd
storm gezamenlijk het lied ..Nur der
Freiheit gehört unser leben".
Zin van het leven
Daarna sprak de Hoofdstormer.
Van Geelkerken vermaande de aan
wezigen een ogenblik met de gedach
ten stil te staan bij de inhoud van
het Zomerzonnewendefeest. Zij moe
ten een open oog leren krijgen voor
de wetten, die de Schepper in de na
tuur heeft gelegd. Wanneer zij daar
nog geen oog voor hebben, dan moe-
ton rij zichzelf de vraag stellen wat
eigenlijk de zin, het doel en de in
houd van hun leven is. Dit besef
moer, vooral jn deze tijd bij ons le
vendig zijn en inhoud hebben.
Beseft goed. zo vervolgde de
Hoofdstormer dat uit de zee van
bloed en tranen op het ogenblik
twee positieve waarden worden ge
boren. namelijk dat na de oorlog in
dit land het socialisme wordt ge
grondvest en dat het rasbewustzijn
in ons Jevendig wordt. Wij zullen de
toekomst dragen of er zal geen toe
komst meer zijn.
Uit de arbeid van den soldaat, den
arbeider en den boer wordt het
Europese socialisme geboren, dat
jullie in zijn vervolmaking zullen
meemaken.
De Hoofdstormer zeide nu te kun-
neu mededelen, dat hij acht weken
geleden in Frankrijk, in hetzelfde ge
bied. waar-op het ogenblik de strijd
woedt, de oefeningen had meege
maakt van de Hitier Jugend, die in
//-verband is opgenomen. Men kan
nagaan welk een vuur en een kracht
er in deze jongens moeten schuilen,
die niet alleen tegenover daartoe spe- j
ciaal opgeleide invasie-troepen en be
proefde strijders van de Salomons
eilanden stand houden, maar ze ook
hebben teruggeworpen. Weest even
dapper, trouw en sterk als deze Hit-
Ier-jongens zo drukte Van Geelker
ken zijn toehoorders op het hart on
wees vooral hard voor jezelf, in ie
opdrachten en in je dienst. De plech
tige bijeenkomst werd besloten met
het zingen van de volksliederen.
ASSEN, 21 Juni. Onder grote be
langstelling en in tegenwoordigheid
o.a. van .den Leider en /ƒ-Obergrup-
penführer en General der Polizei
Rauter is heden te Assen het stoffe
lijk overschot van den districts
kommandeur der Landwacht in
Drente. T. Buursma, die tijdens een
onderzoek te Musselkanaal lafhartig
was vermoord, ter aarde besteld.
Van tien uur af defileerde een onaf
gebroken stroom belangstellenden
langs de baar. welke was opgesteld In
de zaal van hei provinciehuis. Om
ongeveer half één nam de officiële
rouwplechtigheld een aanvang. De Com
mandant der W.A., mr. A. J. Zonder
van, tekende den persoon van Buurs
ma en memoreerde zijn werkzaam
heden voor de opbouw van de W.A. en
van de Landwacht Spreker schetste
den overledene als Iemand die leider
en kameraad tegelijk voor zijn man
nen kon zijn, waardoor hij zo bemind
was. Als wij het beeld van een W.A.-
man moeten oproepen, zoals hij moet
zijn. zullen wij aan Buursma denken.
Nadat de inspecteur-generaal dei-
Landwacht. C. van Geelkerken, den
dode herdacht had. nam de Leider
het woord. IJ&j memoreerde de ver
gadering van Vrijdag j.l. in Assen
waar hij kameraad Buursma het
laatst had gezien. Ik heb toen ge
zegd, Aldus Mussert. dat. wanneer
men iets doet voor dit volk. men be
laagd of vermoord wordt. Wij heb
ben dit gezien met Willem van
Oranje, de gebroeders De Witt en
De Ruyter. Het is dus normaal, dat
wij nu worden belaagd, omdat wij
strijden voor ons volk. Enkele uren
nadat ik dit zei, werd kameraad
Buursma vermoord. Hij heeft zijn
leven gegeven en wij danken hem om
dit grote offer namens de Beweging
en het begrijpende deel van het
Nederlandse volk.
deze plechtigheid vertrok de
naar de begraafplaats. Voorop
Na.
gingen de tamboers en een muziek
corps, gevolgd door de W.A.-«toroi-
vlaggen. een erecompagnie van de
Landwacht en de W.A., een vuurpelo
ton, ae lijkwagen, talrijke genodigden,
volgkoetsen en deputaties, alsmede
vele belangstellenden
Op de begraafplaats werden kransen
gelegd door den Leider, fj-Obergrup-
penführer Rauter, inspecteur-generaal
In het verleden
Ligt het heden,
In 't na wat worden zal.
BILDERDIJK
Lodewijk van Boisot, over
leden op 28-9-1575, Admiraal
van Zeeland. (Foto O H.)
Hiernaast:
Ook thans weer strijden
Nederlanders voor Europa's
vrijheid ter zee. in trouwe
verbondenheid met hun Duit
se kameraden. (OH.)
GOED VOORGAAN, DOET GOED VOLGEN!
Zet ook gij V derhalve in voor de toekomst van Uw volk
en meldt U als vrijwilliger bij de Krieqsmarine.
Aanmelding staat open voor lederen Nederlander van 17—45 jaar
en kan geschieden bij de Marineannahmestelle West Zweigstelle
Nlederlande te Utrecht, alle Hafen- en Ortskommandan turen en
bij de Nèbenstellen der Waffen (f alwaar alle gewenschle in
lichtingen worden verstrekt.
Van Geelkerken, de belde Inspecteur*
der Landwacht. Zondervan en Feld-
meyer, en verder namens N.S.B.. Land
wacht en W.A.
f/-Obergruppenführer Rauter nam
aan het graf afscheid van den over
ledene en dankte hem voor zijn werk
ln de Landwacht. Namens den Führer
en den Reichaführér-ff deelde spreker
mede. dat de Führer den heer Buurs
ma het Kriegsverdlenstkreuz 2e klas**
met de zwaarden heeft verleend voor
zijn plichtsgetrouw werk in dienst
der germaanse gemeenschap.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
Amateur-toneelspelers
meten hun krachten
Limburgse toneelliefhebbers hebben
het plan opgevat, te Maastricht een
wedstrijd voor het liefhebberijtoneel
te organiseren. Zij hebben hiermede
de bedoeling, te laten zien. wat in
weerwil van de oorlogsomstandig
heden en andere belemmeringen thans
nog op toneelgebied wordt gepres
teerd.
Reeds hebben verschillende vereni
gingen voor deze wedstrijd ingeschre
ven. waartoe ook bekende Brabants*
toneelverenigingen werden uitgeno
digd. Een vereniging uit Friesland
neemt als representante voor deze
provincie aan deze wedstrijd deel,
terwijl ook een vereniging uit Noord-
Holland is aangezocht.
Deze wedstrijd is mede bedoeld ora
ook verenigingen, die in de laatste
tijd niet gespeeld hebben, weer de
gelegenheid te bieden voor het voet
licht te verschijnen en hun werk
voort te zetten. Bij een bespreking,
die dezer dagen is gehouden tussen
het waarnemend hoofd van de afde
ling Theater en Dans van het depar
tement van V. en K. te Den Haag cn
besturen van verschillende Limburgse
verenigingen, is het duidelijk gewor
den. dat iedere vereniging die zich
op liefhebberij-tonëel toelegt, in het
kader van deze wedstrijd kan en mag
spelen, terwijl die verenigingen zich
over de voortzetting van him werk
in het thans gevonden kader onder
ling zullen moeten verstaan. Verschil
lende besturen zegden hun medewer
king toe. Gezien de te spelen stukken
en de deelnemende verenigingen be
looft het een zeer interessante de
monstratie te worden.
De wedstrijd wordt in de eerste
helft van de maand Juli op twee of
drie weekeinden te Maastricht ge
houden. Voor deelname kan men zich
wenden tot den heer J. Rasgum. di
recteur van de Stadsschouwburg te
Maastricht.
SPORTNIEUWS
Nederlandse boksen naar Berlijn
BERLIJN, 22 Juni. Zondag 25
Juni zullen wederom enige Neder
landse boksers in Berlijn in de
ring verschijnen. Rudi Quentemeyer
zal n.l. tegen Adolf Heuser boksen,
die na lange afwezigheid wederom
aan wedstrijden deelneemt. Voorts
bokst Lucas tegen Bernhardt en
Willy Quentemeyer teg cnBruch. D«
beide eerste partijen gaan over tien
ronden van drie minuten en de laai-
ste acht ronden van drie minuten.
Cricketprogramma
DEN HAAG. 20 Juni. Het
cricketprogramma der eerste klasse
voor Zondag a.s. luidt: Rood en Wit
H.C.C., V.V.V.—H.C.C. 2, Hcrmcs
D.V.S.—Excelsior. HJ.S.-V.O.C. en
A.C.C.V.R.A.
Dc verduistering begint lieden om
32.00 en eindigt nui 5.15 uur.
Maan onder 23.29. op 6.58 uur.
28 Juni E.K.. 6 Juli V.M., 12 Juli
L.üL