D
MELBA
BAKMEEL
IMS PRODUCTEN
Verjaarsgesprek met Rich. Strauss
Ontmoeting in jubelend Wenen
„Laatste" opera
niet de laatste!
Overgroot aanbod van dans
Jeugd in seriebouw
Elementaire kleurwerking
Dick Zwier in de kunstzaal „Plaats"
ERUGA
Sneeuwvlok de Eskimo'
friesch
roggebrood
GEBR.TEN HOEVE
tmnniW
Huismerken
CONTROLEERT
Geldige bonnen
STROOP
«SL»
(Van onzen specialen verslaggever).
WENEN. Juni.
Het machtige gebouw van de
Weense Staatsopera bezit buiten
de pompeuze weelde van zijn in goud
en kristal schitterende wandelgangen
en foyers nog de verborgen weelde
van een reeks „bijzondere" ruimten.
Een. keizcrzaal bijvoorbeeld, die eer
tijds als verblijfplaats voor den kei
zer werd ingericht. Een andere zaal.
waarin de keizer ziclv toch béter op
zijn gemak voelde. Nog een andere,
waarin Richard Wagner historische
voetstappen zette, waarin beroemde
gastdirigentcn ten overstaan van een
monumentale vleugel met hun muzi
kale opgaven in het reine kunnen
komen, dis dat nog nodig mocht
zijn, waarin thans de vijfenzeventig
jarige Hans Pfitzner voor zijn schep
pende arbeid dagelijks de rustige
sfeer vindt, die in zijn Weense hotel
niet te verwezenlijken is.
Ik zit in de beslo
ten wereld van zulk
een zaal, zal er aan
stonds Richard Strauss
spreken, wiens tach
tigste verjaardag in
de Weense S taats
opera luister kreeg
door een monumenta
le reeks opera- en bal
letuitvoeringen:
..Ariadne", „Rosenka-
valier", „Capriccio".
„Salome". ..Arabella".
„Frau ohne Schat
ten". ..Daphne", „Jo-
scfslegende" „Coprein-
suite". De grijze mees
ter schreed in deze da
gen van ovatie naar
ovatie. Hij leefde in
de ononderbroken
roes van één machtige
jubel. En het klinkt
onwezenlijk, dat hij
werkelijk voor een on
derhoud hierheen ko
men zal, hoewel nog
geen uur geleden een
paar buitenlandse col
lega's mij het droevi
ge verhaal van hun
mislukte pogingen de
den. Het klinkt nog
onwezenlijker, dat in strrijd met de
natuurlijke orde der dingen, de berg
zich zelfs naar Mohammed begeeft...
Jupiter ten tonele
Terwijl de grote zaal van de
Staatsopera feestelijk volstroomt en
in de ondiepe orkestbak sommige
musici hun vingers „los" maken voor
hun aandeel in de Salome-partituur.
staat Strauss daar opeens: met. de
zilveren krans der opperste wijsheid
om de brede schedel, maar met
het ondeugende licht van een eeuwig-
onstuimige jeugd in de ogen. Tach
tig jaar? De burgerlijke stand is een
gewetensvolle instelling. Men heeft
echter noiging in dit éne geval de tel
ling in twijfel ee trekken. Nee.' dit is
geen man, die zijn levenswerk, gelijk
dat plechtig heet, heeft afgesloten.
Wat de laatste St.rauss-première met
„Capriccio" bracht, een muziek
vol jeugd, lichter cn doorzichtiger
dan men ze van Richard Strauss
ooit hoorde. dat bruiste uit een
nóg altijd overseftuimende bron.
Of er na „Capriccio" niet al weel
een nieuwe opera op stapel staat?
Nee", zegt de meester. ..op dit ogen
blik werk ik niet. aan een opera. En
toch staat, er nog een op de helling,
voltooid en wel. Fcn opera, waarvan
de wereld niet wept, en die in Augus
tus van dit Jaar te Salzburg haar
eerste uitvoering zal beléven."
Het is „Die Licbe der Danae" en
de tekst is van Josef Gregor, die ook
voor „Daphne" en „Der Friedenstag"
het libretto leverde. Een „vrolijk stuk
mythologie" noemt Strauss dit werk.
Drie acten, groot orkest., genoeg voor
een lange avond „Strauss". Maar met
de belofte van alle aan Mozart ge
spiegelde levensblijheid, van de fijne,
iichte toets, waartoe de meester na
..Arabella" steeds duidelijker gerijpt
is. Het gegeven bevat ook elementen
der Midas-stof en Strauss lacht ge
heimzinnig, als hij, met twee woorden
en twee vingers, aanduidt wat zijn
Jupiter in deze nieuwe opera al zo
beleeft. Overigens is de minzieke god
in strijd met alle verwachtingen bij
Strauss een bariton, feéén tenor. „Is
er iets ergars dan een tenor?" moest
de meester vroeger eens gevraagd
hebben. En om die afkeer te onder
strepen, schrijft hij vrijwel al zijn
grote-mannenrollen voor lage stem
men.
„Die Liebe der Danae" werd won
derlijk genoeg vóór „Capriccio" vol
tooid. Maar het werk stelt enorme
technische eisen. Grotere eisen dan
men op dit ogenblik aan meer dan
één of twee zeer bevoorrechte opera
theaters stellen mag. Daarom blijven
het in Salzburg „Festspiele". Na do
première verdwijnen Jupiters perike
len voorlopig opnieuw in de porte
feuille. Tot na de oorlog.
Waarom er sinds de Alpensympho-
nie, na 1915 dus, geen programma-
tisch-symphonische werken meer van
Strauss' hand verschenen? De vraag
klinkt onbescheiden. Want de boze
wereld beweert te weten, dat met de
„Heldensymphonie" en de „Domes-
t.ica" de symphonische weg van
Strauss omlaag ging en de bron der
symphonische inspiratie opdroogde.
Met tachtig levensjaren ln zijn voor
deel maakt men zich over dergelijke
kortzichtigheid niet meer boos. „Mijn
symphonische werk is op volkomen
natuurlijke wi.ize in de opera opge
gaan", zegt Strauss mij. „Waartoe
zou ik daarnaast, nog afzonderlijke
wegen zoeken?" En hij gaat nog ver
der: Haydn en Beethoven hebben het
symphonische apparaat opgebouwd,
dat tenslotte de grondslag werd voor
Wagner's muziekdrama Precies zo
verloor Strauss' symphonische weg
zijn afzonderlijke zin, toen het sym
phonische fundament voor Strauss'
opera's definitief gelegd was.
„Muziek maak ik zelf''
Voorkeur voor een bepaald werk?
Voor een bepaalde stijl? Voor een
bepaalde „richting" uit de vele, die
hij schijnbaar heeft beproefd? Alle
kinderen zijn hem even lief. „Ze zijn
De tachtigjarige.
(Foto Stap!Hoffmann)
allemaal anders," meent Strauss en
in dit rake woord, dat de hoogste lof
voor zijn dramatisch meesterschap is,
schuilt ook de raakste motivering
voor de afwezigheid van voprkcuren
„Maar het feestprogramma zegt
toch. dat op de eigenlijke dag, op de
11e Juni. op verzoek van den meester
zélf juist Ariadne gegeven werd?" De
meester lacht als een schooljongen,
die de hele familie op zijn verjaardag
bij de neus nam. „Dat ls allèen. om
dat Ariadne zo kort is. Op mijn"ver
jaardag wou ik graag iets korts, om
óók nog wat thuis te kunnen zijn..."
Het is waar: elke avond zit Strauss
in zijn log.e in de Staatsopera. el
ke avond staat hij tien. twaalf maal
voor het voetlicht, tegenover een Jui
chende menigte. Of het hem als tach
tigjarige niet vermoeit, zóveel feest-
drukte? ..Nee, y/aarom zou het?" wil
hij argeloos weten. Er ls nog nooit
iets geweest, dat Richard Strauss
vermoeide. Hoe het komt. weet ik
niet: terwijl in de zaal het belletje
gaat, spreken wij opeens over schil
derijen. „Ik interesseer mij erg voor
schilderkunst," zegt Richard Strauss
mij. „Muziek maak ik zelf."
En dat is een waarheid die geen
sterveling zal willen betwisten.
De Haagse Junimaand is dans-
maand dit jaar. Of eigenlijk be
gon het al in Mei, toen de verschil
lends dansscholen hun jaarlijkse of
halfjaarlijkse leerlingenmiddagen be
gonnen te geven. Begin bij het begin:
men tone het publiek hoe de toekom
stige danseresjes en dansers van
prille leeftijd af worden opgeleid.
Babyklassen, kinder klassen, beroeps
klassen. zij worden aan ons voorge
steld en het gaat gelukkig nog al
vlug. Te vlug om de verschillende na
men, die in het programma staan af
gedrukt, te onthouden of om de ver-
Dén Haag. 16 Juni '44.
In Amsterdam op
de tentoonstellingen
van „De Onaïhanke-
lijken" hebben wij wel
eens meer" werk van
den Jongen schilder
Dick Zwier gezien.
Het viel dadelijk op
tussen het vele ande
re. Het schilderij „De
Wandeling", dat nu
ook op de expositie in
Kunstzaal „Plaats"
te kijk hangt, trof ons
vooral. Het doet sterk
denken aan een be
kend schilderij van
Signac (de naam
daarvan staat mij op
het ogenblik niet bij),
waar men aan de oe
ver van een water
enige markante fi
guurtjes aan de wan
del ziet, terwijl andere
in het gras rusten.
Signac was pointillist,
een van die lieden, die de kleuren
niet als vaste, effen vlakken zagen,
maar als wemelingen van vlakjes,
punten, die hier en daar over en
dooi; elkaar vielen. De kleuren rood
en blauw bijvoorbeeld mengden zich,
alleen door net plaatsen van blauwe
naast rode stippen. Op enige af
stand deed dat als paars aan. maar
van dichtbij bezien bleek rood rood
en blauw blauw. Een eigenaardige
elementaire, onvermengde kleurwer
king was hiervan het. gevolg. De
kleuren van dit soort, schilderijen
vertonen een zekere oerkracht. Door-
(Ingezondcn Mededeling
zijn voedzame
meelspijzen
onontbeerlijk
,J)e wandeling", nen der opvallendste
werken van Zwier op zijn Haagse
expositie. (Foto C.N.F./Meijer)
dat zij zich nooit mengen, behalve
dan in schijn, bqhoudep zij in hoge
mate hun eigen karakter. Iemand
als Zwier streeft naar een dergelijke
elementaire kleurwerking. Maar, waar
de pointlllisten door hun bijzondere
pun ten-techniek de schijn van het
in 'elkaar vloeien althans ophielden,
laat Zwier de kleuren zonder meer
streng gescheiden naast elkaar staan.
Het doorvoeren zonder meer van
deze scheiding doet niet natuurlijk
aan. het schept een enigszins kunst
matige wereld, die heel gauw ge
kunsteld aandoet. Dit ls het gevaar,
dat allen bedreigt, die met meer of
minder elementaire kleuren werken
zonder de technische -bedachtzaam
heid. die de luministen er. pointil-
listen aan de da.* legden. Men moet
de ontstane kunstmatige wereld een
„recht om te zijn" verschaffen. Waar
om moet het Juist zo?, vraagt men
zich tegenover deze doeken gauw af.
Veel spoediger dan tegenover een na
tuurgetrouw schilderij. Voelt jnen
niet. heel sterk, dat de kunstenaar
het zo en niet anders moest maken,
dan werkt het kunstmatige gemak
kelijk als kinderlijk en houterig.
Zwier moet hiermee rekening hou
den, althans waar hij het elemen
taire colorict nastreeft. Wij zouden
hier niet zo uitvoerig over hebben
uitgewljd, ware hetf. niet, dat ons
meer jongeren zijn opgevallen, die
met deze moeilijkheid blijken te kam
pen. De feestelijke fierheid van de
elementaire kleur is iets prachtigs
en iets, dat heden velen boeit: zoals
overigens met alles, dat fier is, moet
men er echter omzichtig mee om
springen.
Verder nog enige zeer knappe doe
ken van Paul Arntzenius en een stuk
of wat werken van Jo Bauer—
Stumpff en Jan Wijea. Tot 22 Juni.
D. V. NIJLAND.
schillende leuke trekjes in het geheu
gen te prenten met het oog op moge
lijke toekomstige successen Want
daar zou geen bijhouden aan zijn.
Vooral niet. tegenwoördig, nu vrijwel
alles, wat zo in de loop der jaren uit
gestudeerd raakt, ook per se het to
neel op wil om als solodanseres te
schitteren. Om van re duizelen, heus.
- Doch scherts terzijde. Het is pret
tig, dat er zoveel* leven in de brou
werij zit. Dat er zoveel neiging be
staat de dans als beroep na te stre
ven. Het is de gezonde uiting van een
zich wijzigende mentaliteit. Of het
materieel verantwoord is, is een
andere kwestie. Wat er onder de
huidige internationale omstandie-
hedén en onder de in ons land aan
wezige mogelijkheden met al die afge
studeerde beroepsdansers en -danse
resjes moet gebeuren, is niet recht
duidelijk. Bijna zou men wensen, dat
er een strengere selectie op de be
roepskeuze was. Want bij de kinder
klassen ziet. men het al: aardig tot
en met aangeboren gratie en inne
mende lichtvoetigheid. Neiging tot
diepgang, tot waarlijke choreografi
sche beelding, tot expressieve vorm
geving is er zelden te bespeuren. Wat
zich hier ontwikkelt, is schattig en
bevallig, op zijn best met een waar
deerbare komische Inslag. Het is
daarbij technisch dikwijls lang niet
slecht ontwikkeld. Maar werkelijk
voorname danskunst is het zelden.
Diligentia toevluchtsoord
Het. aanbod is veel groter dan de
vraag. Niet. iedereen verwerft een
plaats in de enkele balletgroep, wel
ke ons land rijk is. Daarom is het
solistische podium de toevlucht en
iedereen, die meent, dqt de lijpheid
gekomen is, gaat haar of zijn pres
taties in Diligentia te kijk stellen.
Nieuwe namen, nogal tamelijk on
originele programma's staan aan het
andere einde van de lijn babyklas,
kleuterklas, kinderklas, beroepsklas.
Het. wordt éen onderlinge strijd, wie
het eerst de grote schrede waagt
en dat heeft geleid tot het steeds
gauwer de planken op gaan met als
speciale attractie de hand over tand
toenemende practijk van de kind-
danseressen". Het was eerst Am ka.
toen Kitty en ongetwijfeld is er al
een volgende in de maak. John Uyl.
nauwelijks de jongelingsschoenen
ontwassen, stelt' zich deze maand
voor en de verse aflevering van
Yvonne Georgl's dansschool te Am
sterdam boekte in Den Haag zulk
een succes, dat. haar avond driemaal
moest, worden herhaald. Werkelijk
succes? Of is men alleen maar min
der veeleisend geworden en heeft
men uitsluitend behoefte aan de
luchtige, sierlijke cn vrolijke dans-
manifestatle? Het is moeilijk uit te
maken. Steffa Wine, die iets meer
in haar mars heeft dan lieftalligheid
alleen, had toch machtige oijval in
ontvangst te nemen. Aan de andere
kant kan een gevestigde naam als
Irail Gadescov. die hier volgende
week zijn avond geeft, het blijkbaar
niet af zonder de attractiéve mede
werking van Anika.
Standaard-materiaal
Het huidige beeld is wel merk
waardig. Er was eens een tijd, dat
men hoog en broed discussieerde over
de kwaliteit van een danser of dan
seres, uitwegende en vergelijkende.
De een bezat volgens het oordeel een
prachttechniek, maar weinig of geen
natuurlijke gratie, bij een ander was
de bevalligheid van de lichaamsbouw
helaas niet in overeenstemming mei
do expressieve gaven en weer een
derde schoot ln gelaatsuitdrukking
tekort, wat er aan muzikaliteit teveel
was of omgekeerd. Het lijkt verant
woord vast te stellen, dat de meeste
van dergelijke onderscheidingen in
het heden zijn weggevallen. Want
juist als de huidige mode, de
lichaamscultuur en de gestandaardi
seerde geestelijke ontwikkeling alle
jongemeiskes aan een meer of minder
vaststaand patroon doen beantwoor
den, alle jongemannen dezelfde
schouders en dezelfde regenjassen
geeft, zo schijnen de dansers van de
jongste generatie ook in seriebouw
teworden ontwikkeld. Misschien
wordt hun met wetenschappelijk iii-
De zaak
Ricarda HuCh
Tekeningen en
tekst van
WIM M EU LD IJK
10)
„ln September van het vorige Jaar"
zo deelde de 'Hofrat mede, „ontmoet-
te ik Deruga in de reeds genoemde
Artsenvereniging, nadat ik hem on
geveer een jaar niet gezien had en
het geld. om zo te zeggen, reeds ver
geten was. Over de tafel riep hij mij
tamelijk onbehouwen toe. dat hij een
patiënte naar mij toe zou sturen,
waarvan hij dacht dat ze een kwaal
in het onderlijf had. dat ik ze moest
onderzoeken en indien nodig in be
handeling moest nemen, en dat. ze
niet betalen kon Over zijn gedrag
meer ontstemd dan over de kwestie
zelf, antwoordde ik, enigszins koèl. zo-'
als ik graag geloven wil. dat ik met
werk overladen was en dat de zieke
toch naar den betrèffenden fonds
dokter kon gaan. Deruga werd daar
op doodsbleek en overlaadde mij met
een stroom van beledigingen dat. ik
slechts op geld belust was en een
dokter was voor society-dames. voor
vorstelijke cocottes en meer van dien
aard. wat ik niet herhalen zal. Ik zou
willen opmerken, dat ik van mening
ben. hoe onrechtvaardig zijn beschul
digingen ook waren en hoe ongepast
de vorm. waarin hij ze tot uiting
bracht, dat hij dit te goeder trouw
deed. Hij was van mening, dat lk
een gevoelloos mens was. die slechts
streefdenaar succes en uiterlijke
glans, omdat de zin voor een geregeld
burgerleven met zijn traditionele be
grippen van fatsoen en eer hem ten
enenmale ontbreekt, misschien door
eer. bepaalde ongebonden of zigeu
nerachtige aard. Óp dat ogenblik was
ik evenwel niet in staat tot deze
oolectieve beschouwing doch voelde
mij. ik beken het. gekwetst en inner
lijk verontwaardigd."
..De roze gave schil was bijna af
gevallen!" fluisterde Deruga den jus-
tizrat toe
„Zonder mijn verontwaardiging te
temperen, of dat zelfs maar te willen,
antwoordde ik heftig, dat. hij toch
zeker allerminst reden had mij der
gelijke verwijten te maken, daar ik
hem bereidwillig geholpen had en
hem het verlies van het geld niet
had kwalijk genomen. Daarop zeiae
i ingezonden Merteaelingcm
i-
nature ioet
ROTTERDAM DEN HAAG
Telcl. 38427 Telef. 333298
1000. Pen Kwen is geweldig blij
dat clown Fransi hem helpen wil en
spoedig zijn' die twpe met elkaar be
vriend. Veel tijd om samen plannen
te maken krijgen ze echter niet, de
circusvoorstelling waarin Pen Kwen
voor de eerste maal zal moeten op
treden begint. Clown Fransi leert
hem vlug de grapjes, die hij te zeg
gen' heeft en dan moeten ze samen
opkomen. Het publiek is ook dit keer
opgetogen over de sprekende vogel.
1001. De directeur slaat vergenoegd
toe te kijken, want dank zij z'n
sprekende vogel is~ het circus stamp
vol mensen, iets wat in lang niet
gebeurd is. Als ze. tussen de ver
schillende nummers door twee keer
opgetreden zijn, neemt de directeur
Pen Kwen mee naar z'n kleedkamer
en legt hem weer aan de ketting.
Maar even later is clown Fransi al
bij hem en dit keer' heeft hij een
gewoon pak aangetrokken. „Zo.
jochie", zegt hij tegen Pen Kwen,
„Fransi gaat op stap. Jouw vrienden
ga ik opzoeken!" Pen Kwen kwekt
van blijdschap.
hij boosaardig, dat ik hem destijds
voor credietwaardig gehouden had,
daar ik hem anders niets geleentj zou
hebben. Ik zei, dat ik van een col
lega zoveel eergevoel verwacht had,
dat hij zijn schulden zou betalen
en dat hij. nu hij mij zelf tartte,
dit ook doen moest. Daarop werd de
twist door enkele collega's beslecht,
die tussenbeiden kwamen. Voor wij
uit elkaar gingen, zei lk Deruga.'dat
hij hetgeen ik in een heftige opwel
ling gezegd had, niet zó moest opvat
ten. als zou ik hem willen manen. Het
zij mij vergund te constateren, dat ik
uit mijzelf de aangelegenheid nooit
in het openbaar zou hebben aange
sneden!"
„Mag ik u verzoeken", zei Justiz-
rat Fein tot den getuige, „ls u later
met geen enkel woord of toespeling
op deze financiële aangelegenheid te
ruggekomen?"
„Neen. in het geheel niet", ant
woordde de Hofrat. „Ik had er in
tegendeel spijt van, dat deze aan
maning mij in de opwinding ontglipt
was."
„Dus was de situatie voor Deruga
niet in het minst veranderd", zei de
Justizrat, ,en is er geen reden voor
de bewering, dat nij absoluut op de
één of andere manier aan geld moest
komen om de vervallen schuld te be
talen!"
„Jawel", riep de officier van Justi
tie uit. „door het gebeurde in de
Artsenvereniging was deze schuld
aan meerdere collega's bekend gewor
den dat is toch een beduidende ver
andering ln de situatie. Zoveel eer
gevoel mogen wij toch wel bij een
ontwikkeld man veronderstellen, dat.
dit hem niet onverschillig liet!"
„Laten wij Deruga nu nemen zoals
hij is en niet zoals hij naar de me
ning van anderen zou moeten zijn.
(Wordt vervolgd.)
^^Taar blijft, bij alle
groote gebeurtenissen in dg
wereldtoch niets belang-
rijkers dan uw eigen kleine
jongen, - wien Nutricia nog
altijd de bescherming ver
schaft van rjjke, goede en
zuivere voeding
NUTRICIA
zicht bijgebracht, wat er volgens de
deskundigen bij een goeden danser
aanwezig behoort te zijn: een goed
ontwikkelde physiek, een levend mu
ziek- en vooral rhythmegevoel, een
lieve gelaatsuitdrukking en een over
grote dosis vlotheid tvan techniek en
allure. De enkele uitzonderingen zijn
daar om de regel te bevestigen. De
meesten geven niet meer dan een
aanvaardbare en, het oog pakkende
bewegingskunst, die verder weinig
inhoud heeft. Dat is schijnbaar niet.
alleen in Nederland zo: de Parljse
danseressen Desta en Menen gaven
nog onlangs de bewijzen voor het
bestaan van een soortgelijke opvat
ting in het buitenland.
Bij deze stand van zafcen komt de
folkloristische dans of de "komische
expressie er dikwijls nog het beste
af. De frisse volksdansen hebben nu
eenmaal geen pretentie, ook niet in
de werkelijkheid. En het komische
gaat zo vaak gepaard met het pan
tomimische. dat door al deze Jonge
ren druk wordt geëxploiteerd. Waar
schijnlijk tengevolge van een gebrek
aan eigen visionnaire inventie. Zodra
zij dramatisch worden, zelfs maar
serieus of triest, slaan zij er gauw
naast of herhalen grotere voorbeel
den. De Haagse Junimaand is er
om deze dingen te bevestigen. Wij
beleven haar niet 'zonder de hoop
ook nog die enkele uitzondering op
de planken te zien.
W. G. G.
BOEKBESPREKING
De heer L. F. van Gent heeft bij
9. GoudaQuintD. Brouweren Zn!.
Arnhem een boekje doen verschijnen:
„Een wereldreis van 2000 huismer
ken".
Het leeuwendeel van het boekje
wordt ingenomen door 2170 tekenin
getjes (jammer is, dat er niet enkele
fotografisch daarneven zijn gerepro
duceerd) 31 bladzijden) en een
royaal register, van 55 bladzijden,
waardoor riten kan vinden, bij welke
namen welke huismerken horen, van
Van Aelst, Herman (wiens huismerk
al in het jaar 1583 werd ingeschre
ven), tot Jan van Zutphen (die in
1626 werd ingeschreven.
Voorts is er bij dit naslawerkje nog
een inleiding van achttien bladzijden,
waarin gezegd wordt, dat dit alleen
huismerken zijn uit Nijmegen, waar
voor de schrijver dus dicht bij huis
is gebleven, zoals bij huismerken ie
verwachten is en waarin voorts wordt
uitgelegd, dat huismerken eens alge
meen ih gebruik zijn geweest, tot plm.
1750. dat ieder burger-gewordene Jjn
merk bezwoer en dat het huismerk
rèchtskra'cht verleende san een acte.
"Het toenemend alfabetisme heeft aan
dit merken een eind gemaakt de
merken van pottebakkers en dehan
delsmerken zijn er nog uitlopers van!
De heer Van Gent. ontwikkelt in
deze luttele bladzijden enkele theo
rieën, die hem ver van onze huizen
en huismerken naar animistische vol
keren enz. voeren, op het voetspoor
van de bekende oude en veelal ver
ouderde theorieën, die ons verleden
willen verklaren uit het heden van
Polynesiërs enz. Tegen deze beschou
wingen heeft Nico de Haas in „De
Waag" van 9 Juni 1944 een scherp
artikel geschreven .waarnaar wij be
langstellenden verwijzen. M. W.
Post voor vrijwilligers
Het h -Ersatzkommando Niederlande
ln Den Haag maakt ln verband met
het 2enden van post van vrijwilligers,
die dienen bij de verschillende een
heden der Waffen-#. of die ln laza
retten. Genesungsheime enz. liggen,
het volgende bekend:
Alle brieven, tijdschriften en pak
jes moeten in hel vervolg geadres
seerd zijn als volgt. An das /f-Haupt-
amt. üll/Ê, Deutsche Dlenstpost, Maas
tricht. Zur weiterieltung an; (naam):
(veldpostnr. of adres):
Daardoor zal de verzending van de
veldpost ln het vervolg minder vertra
ging ondervinden. Brieven, tijdschrif
ten en pakjes moeten duidelijk van
naam en adres voorzien zijn en *ook
het adres van den afzender moet er
duidelijk op vermeld zijn. Het ver
dient aanbeveling, in de pakjes ook
oen adres bij te voegen en deze stevig
te verpakken Tot 20 gram ls alles vrij
van porti Pakjes boven de 20 gram
moeten van Zulassungsmarken voor
zien zijn, als deze tiaar veldpostnum
mers gezonden worden en mogen niet
zwaarder zijn dan 100 gr. Zwaardere
pakjes ook met 2 Zulassungsmarken
zijn ntet toegelaten. Pakjes aan ge
wone adressen, dus niet aan veldpost
nummers mogen tot 2000 gr zwaar
zijn en moeten voorzien zUn van een
40 cents postzegel.
Luchtveldpostbrleven moeten van
geregeld uw gat- en
•lectriciteitsverbruik!
BROOD, MELK. VLEES, AARD
APPELEN: 25 en 26.
BESCHUIT: 25; Beschuit 26:
62i gram kindermeel, voedings
suiker, gort of havermout,
TABAK: 25 en 26, beide n keuze.
BLOEM: 145 en 146.
PEULVRUCHTEN: 147 (250 gr.).
VERMICELLI: 148.
KAAS: 149.
SUIKER: 150,
JAM: 151.
EENHEIDSZEEPt 152.
WASPOEDER: 153 en C. D. E 50
TOILETZEEP: E 51
SNOEP: 25 (150 gram).
KINDERVOEDING: Gort D 49.
kindermeel of voedingssuiker E 49
BOTER: 25 A en 25 B roomboter;
B, C, D, E 52 roomboter.
Einde geldigheidsduur 24 Juni.
uitgezonderd 25 Aardappelen (17
Juni), 152 153, C, D, E 50 v. zeep
en waspoeder (8 Juli) Nog geldig
zijn: 24 A boter (8 Juli), R 05
tabak v. scheerzeep (2 Sept.).
twee luchtpostzegels voorzien zijn en
op de brief moet vermeld zijn: lucht-
veldpost. Luchtveldpostzegels en toe
latingszegels worden door de vrijwil
ligers aan bun familieleden gezonden
Kranten- en tljdschriftenzendlngen
aan veldpostnumiiiers met een gewicht
van meer dan 100 gram zijn alleen
toegestaan. Indien deze direct van den
uitgever verzonden worden.
Het ls ln het belang der familie
leden zelf, dat aan de voorschriften
nauwkeurig de band gehouden wordt,
want dan heeft men meer zekerheid,
dat. de post geen vertraging onder
vindt en op de plaats ven bestemming
aankomt.
In het vervolg moeten dus brieven,
tijdschriften en pakjes voor de vrij
willigers niet meer naar het ^-Ersatz
kommando Nlederlnnde in Den Haag
gezonden worden.
De veldpost voor de vrijwilligers
wordt door de Nederlandse post aange
nomen en in plaatsen waar kantoren
van de Duitse dlenstpost gevestigd
zijn. kan men de veldpost daar bezor
gen. /Ook kan men bij de Duitse
dienst-post geld verzenden op veld
postwissels voor de vrijwilligers bij
alle eenheden der weèrmacht en Waf-
tcn-H.
Kroniek van de
Volkstuin
Winterandijvte
Een van de belangrijkste bladgroen
ten. die de particulier voor winterge
bruik ln zijn tuin kan telen, ls nog
immer de andijvie Br wordt onder
scheid gemaakt tussen zomerandljvle
en wintcrandljvie. Vooi de laatstge
noemde ls bet tijdstip van uitzaaien
thans zo ongeveer bereikt Bij beroeps-
tuinders was algemeen gebruik, een
j!astc dag hiervoor te gebruiken gd
wel 24 Juni, een datum die de tolks-
tuindcr gerust een weekje kan ver
vroegen Verlaten ls echter, ook ter
verkrijging van een product dat hoe
wel op het oog volgroeid minder voe-
dlhgswaarde vertegenwoordigt, minder
aan tc bevelen Na Juni gezaaide wln-
terandljvle staat dus achter Het is
trouwens niet nodig, later met het
uitzaaien te beginnen, daar op het
ogenblik voldoende rxiimte ln de tuin
vrij komt
BIJ het zaaien van wintcrandljvie
blijkt maar al te vaak. dat de zuinig
heid de wijsheid bedriegt. n.l. door
dat op een te kleine ruimte te veel
zaad wordt gestrooid,
Op het punt van bodem ls andijvie
niet geheel onverschillig In de eerste
plaats moet de grond goed gespit zijn
en voldoende voedselhoudend. De er
varing heeft echter geleerd, dat het al
te zwaar mesten of gebruik van Jonge
mest de planten tot rotting doet over
gaan. Andijvie op het zaalbed groeit
vrij snel en daarom ls net gewenst
ze niet aan de aandacht te laven ont
snappen. om op het Juiste ogenblik te
kunnen ultpoten Dit ogenblik ls aan
gebroken. als de planten vier A vijl
bladeren vertonen.
.De afstand behoeft niet# groter te
zijn dan veertig cm. en kan naar ge
lang later wordt ultgepoot Iets kleiner
genomen worden, daar de latere plan
ten niet zo'n grote omvang aannemên
Velen stellen prijs op gele andijvie
waartoe de planten opgebonden wor
den Afgezien van het feit, dat ge
bleekte en opgebonden andijvie m'n-
der voedzaam ls dan groene reden
waarom zeker -niet uitsluitend gebruik
van gebleekte andijvie moet worden
gemaakt moet goed toegezien wor
den. wanneer het opblndeD gescnicdt
Gebeurt dit bij vochtig en tevens
warm weer. dan treedt broei op, wat
rotting ten gevolge kan hebben. Liefst
gebeurt het dus wanneer de Planten
ln het hart droog zijn Een zorg dlè
niet over het hóófd gezien mag wor
den ls. dat de zaalbedden en "erdei
ln de volzomer ook de grond goed
vochtig blijft Droogte Is een eevaar
voor de planten
Tegen dat de vorst intreedt, zorgen
we dat de andijvie met wortelk'uit
opgenomen in de koude bak wordt
.opgeslagen Ophmden gebeurt niét
en regelmatig moet worden nagegsan
of de bladeren afsterven en versllj-
men. In dat geval worden deze blade
ren weggenomen.
Vooi de kinderen
Een molentjesraadsel
Beste Jongens en meisjes.
Deze week weer eens iets geheel an
ders. Op de wieken van een molentje
staat ln het midden vier maal het
woord deur Aan het einde van
:edere wiek staat een ander woord en
wel: Kruk. teen. gems en kers. De be
doeling ls nu. dat Jullie door telkens
een letter te veranderen van de
woordjes deur die andere woordjes
maakt, die aan het einde van de
wieken staan. BIJ iedere verandering
van letter moet Je een goed woord
krijgen. Het zou dus fout zijn als je
schreef, deur, drur„ krur. kruk. Je
hebt dan wel telkens een letter veran
derd en Je hebt kruk gekregen maar
drur en krur zijn geen woorden. Nu
ts mlln vraag: Hoe moet het dan wel?
Oplossingen inzenden voor Dinsdag
20 Juni. aan Oom
Jan. p.a. Redac
tie Het Volk He-
kelveld 15 Am
sterdam-C. Er zijn
weer vijftien prijs
jes te winnen
Daar Ik nog va-
cantle heb. moe
ten Jullie alleen
maar de oplossin
gen Inzenden en
er geen briorjes bijschrijven Vergeet
vooral nle' naam en adres op de op
lossingen te vermelden. Indien Je voor
een prijsje in aanmerking wil komen,
Wat ontving lk een groot aantal op
lossingen van het mooie letterraadsel
van Harry Kupers! Het gevraagde
spreekwoord is: Be/.int eer ge begint.
De aparte woorden: 1. Been (Borst
was ook goed. Er stond een stipje te
veel». 2. een, 3 Bazel. 4 Annle. 5.
tegen. 6 nest. 7. oven, 8. rel, 9. rood.
10. eg. 11. slee. 12. krab. 13. aarde.
14. lang, 15. hel, 16. en 17. tante.
De prijzen vielen ten de^l aan: 1.
Jansje Mulder. Dorpsstraat. 55 Onst-
wedde: 2 Epple. Reurlch, Glaslaan
L 79. Nlcuw-Buinen; 3 Jelle Pel. Sont-
dwarsstrftat 44 Leeuwarden; 4. Wlm
Llbeton, Banierstraat 88 Rotterdam-
Noord; 5. Klaasje de Reus. Jul. van
Stolbergstraat 23. Oud-Beilerland; 6
Cootje Huisman. Spiegelstraat 5. Rot
terdam W.. 7. Stlen Hagen. Zwarte-
waalsestraat 4. Schiedam, 8. Elite
Tand. 's-Gravensandestraat- 34 huls.
.Amsterdam-Oost: 9 Joke van Zanten.
Relnwardt.straar 80 huls. Amsterdam-
Oost; 10. Gerard Klaassen, Blommer-
straat 15. Baarn: 11 Alle van Beek.
Verltasweg 28. Oosterbeek; 12. Arie
Zoetekouw Ooistraat 36. Tlel; 13
Chrlsticntje van Mrcrlo. Dnelstroat-
53. Deventer: 14 Greet Brusse. Linde
straat 6, Lelden; 15^ Henk Kooreman.
BUlitonstraat 14. Lelden.
Klaas Baptist. 2de Exloërmond
H 275 a wil met een van mijn neefjes
postzegels ruilen. Wie voelt daar iets
voor?
Tot de volgende week. OOM JAN.
Vooi de vrouw
Hoe wij sla bereiden
Als men voor een paai dagen sla
tegelijk heeft kunnen krijgen, wikkel
dan de kroppen ln papier en leg ze
op een koele donkere plaats Laat na
het wassen de sla enige tijd m ruim
water staan; verlepte bladen worden
dan weer mals. BIJ het schoonmaken
moet men er aan denken, dat juist de
groene bladeren de meeste vitaminen
bevatten en dat alleen de stugge dik
ke bladnerven weggegooid mogen wor
den. Maak dus de sla zo zuinig mo
gelijk schoon.
Sla de sla uit het water voorzichtig
uit en laat ze uitdruipen op ren ver
giet of bet ze tussen een schone doek
droog. Door de bladeren stevig uit te
knijpen, gaat waardevol sap verloren
en worden de bladeren vlugger slap.
Als men slasaus wil maken en geen
azijn bezit. gebruik.dan karnemelk,
rabarbersap of citroenpoeder. Het ra-
barbersap vfrkrljgt men door rabar-
bermoes op een haren zeef pe laten
uitlekken. In een schone fles bewaara.
blijft het zeker een paar weken goed
Heeft men geeD uitje, oan kan meD
eens e^n uitje uit net zuur of een
theelepel uienpoeder probergn. Met
aardappelkruim kan meD de sla wat
smeuïg maken.
Voor geurige sla gebrulke men tuin
kruiden. bieslook (groeit ook ln het
wild), dragon. Deze en andere toekrul-
den kunnen de 6la een verfijnde
smaak geven
Kropsla: Per slakrop een thee
lepel mosterd, een mespunt zout. pe
persurrogaat en een gesnipperd uitje,
een fijn gewreven gekookte aardappel
en anderhalf ft twee lepels azijn. De
slabladen vbd de krop losplukkcn. de
sla wassen, voorzichtig uitslaan en op
een vergiet laten uitlekken In de sla
bak alle ingrediënten voor de saus bij
elkaar doen. de aardappel fijn wrijven
en alles goed dooreen mengen. De sla
toevoegen en vlak voor het opdienen
met saus vermengen
V M VrtS 4 O
Klaar in oen wip
Bakerballetjes
Een honderd jaar oud
recept; u vindt het in het
boekje „Stroop in het
Kanneke",-dat u op aan-,
vraag wordt toegezonden
l doorW.A.Scholten.debe-
reiders van de befaamde,
fijne Groninger stroop.
W. A. Schotten'*^
Directeur: H. J. Kerkmeester. Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur, li A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v Grieken; illustratie
en opmaak; R. Kampstra, volkscul
tuur en kunst: M Wolters. muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Llber, adver
tenties: a. H. Lammer», allen te Am-
«tardanv. K 113
Uw kinderen
hebben Melba
nooifig!
Mei ba beteekent extra
voedsel, óók versterkend
voedsel. - Ze drinken
Melba graag, omdat 'I
roo lekker 15.
Oe Versterkend
Kinderdrank
Voor leder kind - lot
13 jaar - een pak.
W/rk, IS WEL EEN5
MORC,E.N-2IÉK H'JZlTOAH
VTll. VOOR Z'N GORI
I2K|T NIETS.AL^I
JyS/EPJE AANEEN
STUR DOOR RATELT.VER.
VELEND BENJ'J. HOOR
WIER EN DAN LOOPT'T SOMS
B'JNAOP RUZIE UIT' BUNA,. WANT
JUIST OP2ULKE OOC, EN BLIKKEN KOMT
MOEDER HET DE SUIKERPOT EN DAM
IS ALLE RUZIE ^LAD VERBETEN1
'S ME OOR MAARKEEN TR AC
TATlE! BRUINE. SUIU.ER VAN
SIMQM OEVlITOPDEeOTERHAH!-