HET DAGBLAD Landingsoperaties aan Franse kust Invasie is begonnen VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Heel Amsterdam weet dat er geknoeid wordt... De ban thans gebroken Felle strijd met Anglo- Amerikanen Britse divisie valscherm jagers zwaar geteisterd Havensteden gebombardeerd Geallieerd doel Zeegevechten Vliegkampschip tol zinken gebracht Atlantische Wal in volle actie Duits weermachtsbericht Duitsers slaan aanva nabij Rome af Centrum van Tito uiteengeslagen en Beslissend stadium Genua en Turijn gebombardeerd Troonsafstand van Victor Emanuel Daarom ging de Landwacht op pad! Controle in de Markthallen Overvallen op leden van de Landwacht Front en volk zijn nauw verbonden Dr Posthuma en Graf Grote herdacht BERLIJN, 6 Juni. In de eerste morgenuren van 6 Juni, kort na middernacht, is naar alle waarschijnlijkheid de lang verwachte aanval der Anglo-Amerikanen op de Europese Westkust begonnen. In het gebied tussen de mond van de Seine en de oostkust van Normandië, n.l. de kuststrook tussen de monding van de Vire en de Orne, ondernamen de Amerikanen en B-ritten gecombineerde landingsopera ties van zee uit en uit de lucht. Tegelijk werden de havensteden Le Havre, Duinkerken en Calais ge bombardeerd. De Duitse luchtafweer ging onmiddellijk tot de afweer over. Een groot deel der valschermjagers, die blijkbaar tot taak hadden aanvallen op de belangrijkste vliegvelden nabij de riviermondingen te ondernemen, werd vernietigd. Sedert de morgenuren werpen de Anglo-Amerikanen voor de aanval op de kuststrook, ongeveer tien kilometer ten westen van Le Havre, sterke formaties schepen in de strijd, waarvan de beveiligingsstrijd- krachten ten westen van Boulogne liggen. Duitse troepen leveren een felle strijd met de invasiestrijdkrachten. Terwijl de zwaartepunten van de luchtlandingsaanvallen in het gehele gebied van Normandië, vooral bij Caen, alsmede bij de belangrijkste rivieruitmondingen in de baai van de Seine liggen, begon tussen de uitmonding van de Seine en de uitmonding van de rivier de Vire in de Atlantische Oceaan over een breed front een amphibie-operatie van grote om vang, waaraan, behalve talrijke landingsvaartuigen van verschil lend type, ook lichte vlootstrijd- krachten der geallieerden in aan zienlijke omvang deelnemen. Voor de uitmonding van de Seine wer den zes zware oorlogsschepen en twintig torpedojagers waarge nomen, waarmede de Duitse kust- batterijen de strijd opnamen. De tussen de monding van de Orne en Vire liggende landingsboten leg den een nevelgordijn om zich te onttrekken aan de onmiddellijk in actie komende Duitse afweer. Sterke formaties vijandelijke .vlieg tuigen bombarderen voortdurend het gebied van de Vire-monding. Ver scheidene zware slagschepen beschie ten eveneens de kust om groepen val elk dertig tot veertig boten het landen mogelijk te maken. Duitse verdedigingsstrijdkrachten, die door het neerwerpen van poppen in het gebied ten oosten van de Orne misleid moesten worden, leve ren strijd met vijandelijke lucht landingstroepen en namen reeds tal rijke Britten en Amerikanen gevan gen. Volgens de voorlopige berichten kan o.a. de eerste Britse divisie val schermjagers als zwaar geteisterd beschouwd worden. Het internationale Informations- büro meldt: Zowel naar de oppervlakte waarop gestreden wordt, als naar het aantal der in de strijd geworpen troepen, is de aanval der Anglo-Amerikanen op de baai van de Seine en Normandië, die in de eerste morgenuren van 6 Juni begon, een operatie van grote omvang. De omvang gaat die van een com mando-operatie verre te boven en is ongetwijfeld als de eerste phase van de invasie te beschouwen. De actie streeft blijkbaar naar een tweeledig doel. in de eerste plaats wil het ge allieerde opperbevel de uitmondingen der rivieren tussen Le Havre en Cher bourg gebruiken om hier, beschermd door vaste biuggenhoofden, nieuwe aanvalsformaties met zware wapens aan land te kunnen zetten. Hiertoe worden de Amerikanen en Britse formaties valschermtroepen in dit gebied, vooral aan weerszijden van de uitmonding van de Seine, op de plaats waar de Orne uitmondt en aan de benedenloop van de Vire in de strijd geworpen, terwijl tevens talrijke landingsvaartuigen in samen werking met lichte vlootstrijdkrach- ten van zee uit dezelfde gebieden forceren om in de Atlantische wal daar ter plaatse in samenwerking met valschermtroepen een bres te slaan. Bovendien hebben de luchtlan dingsaanvallen op Normandië, die volgens de totdusver ontvangen rap porten. over een grote uitgestrekt heid worden ondernomen, blijkbaar ten doel hier een aantal geschikte vliegvelden in handen der geallieer den te brengen, om vervolgens met vrachtzweefvliegtuigen en andere grote transportvliegtuigen nieuwe troepen met zware wapens door de lucht te kunnen aanvoeren. Deze formaties zouden dan tot taak heb ben het Normandische schiereiland naar het zuiden af te grendelen en bovendien zo snel mogelijk de haven Cherbourg te bezetten. Voor het geval, dat de stormloop op de vesting-Cherbourg zou geluk ken, zou het geallieerde opperbevel dan nieuwe aanvalsdivisies met troepentransportschepen en grote vrachtschepen aan land kunnen zetten. Interinf deelt mede: Met betrek king tot de landing der geallieerden in Frankrijk verneemt het Interna tionale In forma tionsbüro: De vijand, begon zijn landingsoperaties in de eerste morgenuren in het gebied der Seinebaai. Van één uur af werden in de omgeving van Tourville talrijke valschermjagers en vrachtzweefvlieg tuigen waargenomen. Tegelijkertijd werden van zee uit landingspogingen gedaan. In het zeegebied ten westen van Le Havre concentreerde zich bij het aanbreken van de dag een sterke vijandelijke formatie. In het midden van deze formatie lagen talrijke lan dingsvaartuigen met een inhoud va riërende tot ongeveer drieduizend ton vergezeld door een groot aantal kleinere landingsboten. De laadings- formatie was op beide flanken door zware vijandelijke vlootstrijdkrachten beschermd. Aan de oostelijke flank lagen zes slagschepen alsmede twin tig torpedojagers De westelijke flank werd beschermd door een soortgelijke formatie. Tegen deze gehele vijande^ lijke formatie werd een Duitse tor- pedobootflottielje in de strijd gewor pen. Deze boten vielen den vijand, die wat het aantal schepen en de ge vechtskracht betreft ver overmachtig was, dapper en heldhaftig aan. Bij de nadering van onze boten legden de vijandelijke vlootstrijdkrachten een gordijn van kunstmatige nevel. Snelle vaartuigen zoals torpedojagers en motortorpedoboten voeren rondom de landingsvaartuigen en hulden deze in een nevel, daarbij gesteund door talrijke vliegtuigen, die in scheervlucht dicht boven de opper vlakte van de zee nevelgolven rondom de vijandelijke formatie legden. De Duitse boten voeren tot aan de nevelzone op en vuurden op den vijand al haar torpedo's en al haar artilleriemunitie af. De vijandelijke vlootstrijdkrachten en landingsvaar tuigen lagen in de nevelzone zo dicht op elkaar, dat zij door torpedo- en artillerietreffers zware verliezen leden. De Duitse boten werden uit de nevel zwaar beschoten, doch zij braken de ongelijke strijd eerst af, toen alle munitie was verbruikt. Zij deden ver volgens zonder eigen verliezen een Duits steunpunt aan voor het bijvul len van de munitievoorraden. Tege lijkertijd vielen patrouillevaartuigen van de jn deze sector liggende bevei ligingsdivisie op andere plaatsen van de Seinebaai, den ver overmachtigen vijand aan. Zij leverden met hun be perkte wapenen een dappere en held haftige strijd, tijdens welke ook een Duits vaartuig zonk. Kustbatterijen van de marine en van het leger meng den zich in de strijd. Een batterij der marine bracht een groot vijandelijk vaartuig tot zinken. Andere verliezen van den vijand, die beslist zijn ont staan, konden, in verband met de nevel, niet worden waargenomen. In de Straat van Dover beschoten batte rijen verdragend geschut van de ma rine vijandelijke transportschepen, die, komend van het Noorden, in wes telijke richting het Kanaal binnen voeren. Op andere plaatsen van de Kanaalkust werden eveneens vijan delijke torpedojagers en transport schepen onder vuur genomen. STOCKHOLM, 6 Juni. Het Ame rikaanse ministerie van marine heeft volgens de Britse berichtendienst be kend gemaakt, dat het Amerikaanse vliegtuigmoederschip „Black Island", dat bij convooien dienst deed. door optreden van den vijand op de Stille Oceaan tot zinken is gebracht. Ie JAARGANS No. 130 ld DINSDAG 6 JUNI 1944 Uitgave N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 25 cent per week of ƒ3.25 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 -V - VRIJE VAART VOOR EUROPA. Raumboote maken vrij baanVrije Vaart voor Europa, een dringende eis, een levensnoodzaak óók voor Neder land. Talm dus niet langermaar volg het voorbeeld der duizenden, die in het blauwe uniform der Kriegsmarine Neerlands roem doen voortleven over alle wereldzeeën. Aanmelding bij de Kriegsmarine. Marineannahmstelle- West, Plompetorengracht 24 Utrecht. Alle Haf en- en Ortskommandantu- ren en de verschillende ff-Meldestellen in Nederland. (Foto: Atl./Holl.) BERLIJN, 6 Juni (D.N.B.) De Brits-Amerikaanse invasie- troepen, die in de vroege ochtend uren van 6 Juni in de baai van de Seine ten westen van Le Havre de aanval op de Franse kust heb ben geopend, worden door sterke formaties bommenwerpers en ma rinestri jd krachten ondersteund. Voor Ouistreham, bij Le Havre en ten noordwesten van Cher bourg opereren sterke formaties slagschepen, kruisers en torpedo jagers. Zware windvlagen, mist en regenbuien bereiden vooral de kleinere, met troepen en pantser wagens geladen eenheden, zeer grote moeilijkheden. Zij proberen zich in nevel te hullen om het razende vuur der Duitse kustver dediging te ontlopen Ondanks hevige aanvallen van sterke vijan delijke formaties bommenwerpers en ondanks uiterst zwaar vuur van de scheepsartilleric, zijn alle werken van de Duitse Atlantische wal aan de baai van de Seine in volle actie. Inteiftf meldt: Naar bekend wordt) is bij de gecombineerde zee- en luchtlandingsopiaties tussen Le Havre en Cherbourg het optreden van minstens vier Amerikaans-Britse valscherm- resp. luchtlandingsdivi sies vastgesteld en door gevangenen bevestigd. Nieuwe sterke landings formaties. die in het kader van de amphibie-operaties in de monding van de Orne waren binnengedrongen zijn door de tegenaanval van Duitse omsingelingsreserves zo zwaar ge troffen, dat zij bijna totaal in de pan gehakt zijn. Ook het grootste deel van de gelande valschermeen heden kan als vernietigd worden beschouwd. Dit geldt in het bijzon der voor de in het gebied van Le Hêvre gelande Britse eenheden. De Amerikaanse valschermformaties be perken zich volgens de totdusver ontvangen rapporten hoofdzakelijk tot het gebied van Normandië. In verband met de huidige toe stand acht men het mogelijk, dat het geallieerde opperbevel met het oog op de reeds ontstane zware ver liezen de grote operatie zal stopzet ten, voor het geval zulks in verband met de bindende toezeggingen aan Moskou nog mogelijk zou zijn. Het D.N.B. meldt, dat de Anglo- amerikanen ten oosten van de Orne tussen Ivetot en Le Havre levens grote geüniformeerde poppen near- wierpen, die dynamietpatronen be vatten en ontploften, wanneer men ze aanraakte. Hij probeerde op deze wijze ook daar landingen vanuit de lucht te suggereren. De gevangenen zijn blij, dat zij zo snel gevangen genomen werden. Zo vertelde James HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 6 Juni. Het opperbevel van de weermacht deelt mede: In de afgelopen nacht is de vijand met zijn sinds lang voorbereide en door ons verwachte aanval op West- Europa begonnen. Ingeleid door zware luchtaanvallen op onze kust- versterkingen liet hij op verscheidene plaatsen van de Noord-Franse kust tussen Le Havre en Cherbourg luchtlandingstroepen neer en land de hij tevens, ondersteund door sterke zee-strijdkrachten, ook van zee uit In de aangevallen kuststro ken zijn verbitterde gevechten aan de gang. In Italië ondernam de vijand van Rome uit verscheidene vergeefse aan vallen op onze verdedigingswerken ten westen en ten noorden van de stad. Ten oosten van de stad zijn de met geconcentreerde strijdkrachten tijdens de gehele dag ondernomen vijandelijke aanvallen bij en ten wes ten van Tivoli na een verbitterde strijd ineengestort. Jagers en lucht doelgeschut van de luchtmacht scho ten boven het gebied van Noord-Italië acht vijandelijke vliegtuigen omlaag. In het Oosten zijn de Duits-Roe meense troepen, doeltreffend onder steund door sterke formaties Duits- Roemeense vliegtuigen, ten noord westen van Jassy tegen een taaie vijandelijke tegenstand in harde ge vechten verder opgedrongen en heb ben herhaalde tegenaanvallen van de bolsjewisten afgeslagen. 39 vijande lijke vliegtuigen werden in luchtge vechten vernietigd. Van de rest van het Oostelijk front wordt sleohts melding gemaakt van plaatselijke gevechtsactiviteit in het strijdgebied van Witebsk. In Kroatië hebben troepen van het leger en van de Waffen-# onder het opperbevel van den Generaloberst Rendulic, ondersteund door sterke formaties gevechts- en slagvliegtui gen, het centrum der bendengroepen van Tito overvallen en na dagen lange zware gevechten uiteengesla gen. De vijand verloor volgens voorlo pige berichten 6240 man. Bovendien werden talrijke wapens van allerlei aard en vele inrichtingen voor de ravitaillering buitgemaakt. In deze gevechten hebben zich de 7de ff- bergdivisie „Prinz Eugen" onder be vel van den /f-Oberführer Kumm en het ff -valschermjagersbataljon 500, onder bevel van den ^-Hauptsturm- ïührer Rybka bijzonaer onderschei den. Enige vijandelijke vliegtuigen heb ben in de afgelopen nacht bommen geworpen op Osnabrück. Twee vlieg tuigen werden neergeschoten. Frontzorgcollecte bracht 150.000.— op UTRECHT, 5 Juni. De pers dienst van de N.S.B. meldt: Thans kan reeds worden bekend gemaakt, dat de eerste landelijke Frontzorg- collecte, welke, als besluil van de W.A. Frontzorgactie 1943—1944, op 27 Mei j.l. is gehouden, bij voorlopige telling honderdvijftig duizend gulden heeft opgebracht. Dit resultaat, dat iedere schatting heeft overtroffen, spreekt wel een duidelijke taal. Het Nederlandse volk heeft zich van zijn beste zijde doen kennen, Griffith uit Newcastle: „De gevech ten waarop wij zo lang hebben ge wacht, zijn zoiets vreselijks, dat ik aan de weinige minuten, d&t ik ze heb meegemaakt, meer dan genoeg heb. Ik ben tevreden, dat deze bloe dige gschiedenis voor mij zo geluk kig is afgelopen". Met het begin van de invasie, is de tweede wereldoorlog in een beslissend stadium gekomen, zo schrijft de mi litaire correspondent van het D N.B., Martin Hallensleben. Hij vervolgt: De verwachte gebeurtenis begint thans werkelijkheid te worden. Uit de faze der voorbereiding is de in vasie in het stadium der verwezen lijking gekomen. De Anglo-Ameri kanen schijnen thans tot de strijd te willen overgaan, die zij totdusver dachten te kunnen ontlopen. Dat bewijst, hoe juist de Duitse leiding de toestand heeft beoordeeld en hoe goed zij eraan deed zich niet te laten afleiden door periferische ver schijnselen en manoeuvres van de tegenpartij, doch sedert jaar en dag haar aandacht in hoofdzaak geves tigd te houden op het bolwerk dat voor de beslissing, waarnaar de Anglo-Amerikanen streefden, alleen van belang was. Het Duitse anti-invasie-apparaat is in werking gesteld, zodra de eerste aanwijzingen voor de amphibie-ope ratie der tegenpartij merkbaar wer den en wel, naar het schijn', reeds voor middernacht. Generaal-veld- maarschalk Von Rundstedt heeft on middellijk de desbetreffende bevelen, die voor dit geval reeds sedert lang waren voorbereid en gereed lagen, ge geven. Men vergif, zich niet, wanneer men aanneemt, dat men aan Duitse zijde, wat het volledige gebruik der krach ten betreft, voorlopig nog terughou dend zal zijn, want men zal moeten afwachten welke punten, de aange vallene of andere, het voornaamste zwaartepunt van de Anglo-Ameri kaanse onderneming zal vormen, hoe wel de thans in de strijd gebrachte troepen in elk geval, als begin, aan zienlijk genoemd mogen worden en het operatiegebied zelf van groot be lang is. Doch niet minder opmerkelijk en belangrijk is ook het eerste Duitse afweersucces en de verschillende onderdelen daarvan laten thans reeds zien, dat men zich aan Duitse zijde geenszins zal beperken tot een tac tiek, die de laatste tijd aan andere fronten het opvallendste kenmerk van de Duitse operatieve wil was. Ir. elk geval gaat het scherm op voor een van de meest dramatische bedrijven der oorlogsgeschiedenis. De Angloamerikanen zijn thans als acteurs in het waarschijnlijk bloedig ste drama op het West-Europese to neel verschenen. Voorlopig kan daar omtrent slechts verklaard worden, dat de Duitse leiding, strikt genomen bereikt heeft waarnaar zij streefde, n.l. met verwaarlozing van vele andere militaire overwegingen hun Westelijke tegenstanders "juist in dit gebied tot de strijd te dwingen. Aan het verder verloop der gebeurtenis sen moet worden overgelaten, wat het eindresultaat zal zijn. De Duitse militairen zijn opvallend vol ver trouwen en in beste vorm. Parijs bewaart zijn rust PARIJS. 6 Juni. De Parijse be volking, die door de omroep in de ochtenduren van de 6de Juni de eer ste bijzonderheden van de landingen der Anglo-Amerikanen vernam, heeft deze berichten zeer kalm opgenomen. APOTHEKERS-ASSISTENT. Ge slaagd moj. A. F. Brominet, Weesp. Teleg ram van Mussert aan den Führer DEN HAAG. 6 Juni. De Leider heeft aan den Führer het volgende telegram gezon den: „FÜHRER, Nu de invasie begonnen is, is het mij een behoefte u, mijn Führer, te zeggen, dat alle Nederlandse nationaal- socialisten in trouw en lots verbondenheid op leven en dood aan uw zijde staan. Het gaat om het zijn of niet zijn van Europa. Wij vormen een eenheid en aan de spits van deze eenheid staat u, mijn Führer. Zo zien wij u als den Führer van geheel Europa en wij vertrouwen, dat God ons in deze strijd bijstaat. Ons geloof en ons vertrouwen zijn onwrikbaar. (w.g.) MUSSERT." Terreuraanval op Split MILAAN. 6 Juni. Genua, Sa- vona en iSirijn zijn wederom het doel geweest van overdag onderno men Engels-Amerikaanse luchtaan vallen. In Genua werden vooral woonwijken in het centrum en de beroemde historische kerk delle Vigne getroffen. In Turijn werden behalve woon huizen in het centrum ook een kerk uit de 15e eeuw, een school en een kerkhof getroffen. Te Savona wer den blokken arbeidershuizen, enige kerken, maatschappelijke instellin gen en tehuizen voor ouden van da gen getroffen. Anglo-Amerikaanse vliegtuigen heb ben voorts op 3 Juni twee terreur- aanvallen ondernomen op de Zuid- Slavische stad Split, waarbij zij met machinegeweren op de bevolking schoten. Tot dusverre zijn een drie honderdtal doden, voor het meren deel vrouwen en kinderen, geteld. STOCKHOLM, 6 Juni. Radio- Bari heeft Maandagavond medege deeld. dat Victor Emanuel ten gunste van zijn zoon, den prins van Piemont, afstand heeft gedaan van de troon. Geallieerden verliezen een kruiser BERLIJN 6 Juni. Terwijl sterke Amerikaanse valschermstrijdkrach ten in de nabijheid van de plaats Barfleur omlaag sprongen begon in het gebied St. Vaast la Hogue een massale landingsactie met steun van aanzienlijke zeestrijdkrachten. Bij de afweer van deze landings operatie werden een kruiser en een groot met troepen geladen landings schip tot zinken gebracht. Andere amphibie-operaties werden ondernomen tegen de mond van de Vire en de mond van de Ome. In beide gevallen werden ongeveer tachtig landingsvaartuigen van zeer uiteenlopende grootte waargeno men. Een groep van ongeveer 200 kleinere landingsvaartuigen ligt in het zeegebied ten Noorden van Le Havre, zonder totdusver tot een actie te zijn overgegaan. Vaticaan Isoleert zich, wachten versterkt STOCKHOLM, 5 JunJ. Af ton- bladet publiceert berichten uit Madrid, volgens welke het Vatlcaan zijn verbindingen met de buitenwe reld heeft stopgezet en de wachten bij alle ingangen versterkt. Op alle kritieke punten der Vaticaanmuren zijn prikkeldraadversperringen aan gebracht. Montgomery leidt de invasietroepen STOCKHOLM, 6 Juni. Uit het hoofdkwartier der geallieerde expe ditiestrijdkrachten wordt gemeld, dat de legergroep, die aan de invasie deelneemt, onder bevel staat van ge neraal Montgomery. Deze legergroep omvat Britse, Canadese en Ameri kaanse strijdkrachten. De Duitse ambassadeur blijft in het Vaticaan BERLIJN, 5 Juni In antwoord op een vraag werd in de Wilhelm- strasse verklaard, dat de Duitse am bassadeur bij het Vaticaan, von Weizsacker, in verband met de ge beurtenissen te Rome. zijn zetel naar Vaticaanstad heeft verplaatst. Het spreekt vanzelf, zo verklaart men dat de vertegenwoordiger van het Groot-Duitse Rijk bij het Vati caan op zijn post blijft. De verduistering begint heden om 22.00 en eindigt om 5.30 uur. Maan onder 5.30, op 21.31 uur. 6 Juni V.M., 13 Juni L.K. 20 Juni N.M., 28 Juni E.K. AMSTERDAM, 3 Juni. Ja, daar heerste vanmorgen vroeg op dc terreinen van de Markt hallen een enigszins vreemde stem ming. Men voelde met zijn- klomp, dat er iets bijzonders aan dc hand was. De mannen praten veel en werkten weinig, hokten in gTocpjes bij elkaar, maakten schimpende op merkingen en volgden met opvallen de aandacht het werk van een klein aantal mannen, die gedeeltelijk in uniform en gedeeltelijk in burger waren gekleed. Deze legden namelijk een bepaald hinderlijke belangstel ling aan de dag voor de groente, die uit de schuiten geladen werd. Zij stonden met de vcilingsbrieven in de hand, controleerden aan de hand daarvan of het aantal vermelde col li's overeen kwam met hetgeen aan gevoerd werd, klommen op en in de schuiten, snuffelden in de voor onders, liepen de loodsen binnen, telden dc kisten en hertelden ze nog eens, kort en goed de heren verstoor den de rust grondig en deden vele grossiers een beetje pips om de neus worden. De Landwacht was aan het werk! De zo zeer besproken Landwacht had het gewaagd in het dorado van de Amsterdamse groenteveiling bin nen u dringen, onze stads-groente- winkel, waar mag men de ver halen van onze groenteboeren gelo ven nooit en nooit eens iets aan gevoerd wordt en waar het altijd maar honger lijden is. In dit paradijs, waar „zwarte handel" een vreemd woord is, maar waarin desondanks de heren grossiers op grote, vooroorlogse sigaren kluiven en altoos nog wel een appeltje voor de dorst hebben, daar brachten enkele Landwachters veel opschudding teweeg door hun plotse linge verschijning. Over de Markthallen heeft al het een en ander in de kranten gestaan. Vele dagbladlezers klaagden en de redacties stelden vaak een diepgaand onderzoek in. Zij drongen op eerlijke verdeling aan, deden zelfs oplossingen aan de hand, maar ach. wat baatte dit geschrijf? Er werden inderdaad wel enige verbeteringen aangebracht, maar de zwarte handel bleef bestaan en men knoeide en knoeit er nog steed lustig door. Uw groenteboer kan het u vertellen als hij in een vertrouwelijke bui verkeert en trou wensheel Amsterdam weet toch, wat er in de Markthallen gebeurt 1 Er vallen klappen De Landwacht heeft de kat de bel aangebonden en gaat de grossiers en groentehandelaren onder handen nemen. Er moeten eerst klappen val len, voordat de mannen, die met de verdeling van de groente voor de Amsterdamse bevolking belast zijn, weer in het gareel teruggebracht wor den. En deze klappen zullen er val len. Als er gezwendeld wordt, als het voedsel aan de burgerij onthouden wordt en slechts de bevoorrechten er mee gaan strijken, dan is er een prachtige gelegenheid voor de Land- wachters om eens even hun neus binnen de omrastering van de Markt hallen te steken en een paar heren gevoelig op de vingers te tikken. Met dit werk is de Landwacht nu vanmorgen begonnen. Op bescheiden wijze weliswaar, maar wij hebben reeds aanstonds kunnen constateeren, dat de grossiers zich al dadelijk on wennig gevoelen wanneer zij weten, dat er mannen op pad zijn, die bij zondere belangstelling voor hun han delwijze hebben. Er werd zenuwach tig heen en weer gelopen, er werd gefluisterd en gewenkt en velen von den het vanmorgen maar zo... zo op de kaden. Van dit eerste optreden van de Landwacht gaat ongetwijfeld een flinke preventieve werking uit, en dat is ook de bedoeling. Want bij dit eerste bezoek zal het beslist niet blijven. De Markt hallen zijn tot jachtgebied van de Landwacht verklaard en zij zullen er nog herhaaldelijk komen jagen, daar kan men van ver zekerd zijn. De zwendelaars zul len op hun hoede moeten zijn. Ook bij de bron van zoveel groente kwaad, namelijk bij de boeren en tuinders, za) men spoedig tot de ont dekking komen, dat er iets verande ren gaat in Amsterdam. Ook zij zul len binnenkort de terugslag van het optreden in en om de Markthallen voelen en hun houding er naar moe ten bepalen. Dank zij de contröle van de Land- wachters konden tussen de bedrijven door vanmorgen nog vele bestellingen van welgestelde dames uit de betere buurten in beslag worden genomen. Tijdens het weekeinde zullen op hun tafel geen bloemkool, geen peulvruch ten. geen aardbeien, geen druiven en geen perziken verschijnen Want die zijn met een driewieler naar het districtskantoor van de Landwacht in een van onze volksbuurten ge transporteerd en daar in het open baar. tegen de vastgestelde prijzen verkocht De talrijke gelukkige vrou wen, die op dit buitenkansje afkwa men konden tegelijkertijd nog een hoeveelheid snoekbaars of zeelt mee naar huis nemen, want die had een der Landwachters vannacht nog luist ergens in de Jordaan in beslag kun nen nemen. Snoekbaars voor ƒ1.10 per kilo en zeelt voor ƒ0.8011 In dc nacht van 20 op 21 Mei 1944 zijn tc Berkhout bij het opbrengen van personen de leden van de Land wacht 1. Boekc Braaksma, geboren 3 April 1900 te Mcnaldumadcel, wo nende te Haarlem, Brouwcrstr. 140, 2. Arie Groot, geboren 2 October 1899, los werkman, door tot dusver onbekend gebleven personen doodgeschoten. Op 1 Juni 1944 werden bij de con trole van persoonsbewijzen te Wester blokker eveneens door onbekende daders twee leden van de Land wacht doodgeschoten en een gewond. De vermoorden zijn 1. Cornells Molenaar, geboren 10 December 1917 tc Abbekerk, fruit kweker, woonachtig te Blokker, Ban- gert 273, 2. Gerard Rcnooy, geboren 12 Juni 1915 te Zaag, transportarbeider, wo nende te Zaag. Bij het beantwoorden der schoten werd een der terroristen zwaar ge wond. Door zijn kameraden werd hij met een schot in het hoofd gedood. Het betreft hier een inwoner uit Berkhout. Gewond werd het lid van de Landwacht en tuinier Haavok de Vos, geboren 24 September 1878 te Enkhuizen, wonende te Westerblok ker. Op 2 Juni 1944 omstreeks 9 uur werd het lid van de Lahdwacht Leo nard Allte Jacobus Hendricus Hans Tubergen, geboren 19 Augustus 1908, te Amsterdam, wonende Wester straat 40 aldaar, voor zijn woning door een onbekenden dader door drie schoten op zeer geringe afstand neergeschoten. Hij kreeg een schot in de kaak, in dc borst en in de schouder. Er bestaat geen levensge vaar. BERLIJN, 6 Juni. In de eerste uren van de zesde Juni is de lang verwachte invasie begonnen. Engelse en Amerikaanse troepen hebben dooi de lucht en over zee de aanval tegen de Europese westkust ingezet en, vol gens de eerste Duitse berichten, die over gevechten voor de kust van Le Havre en in de monding van de Seine, alsmede over hevige luchtbombarde menten spreken, schijnen zij de Fran se en de Belgische kust voor het be gin hunner gigantische operaties te hebben uitverkoren. De eerste Duitse berichten kwamen hedenmorgen om zes uur reeds door. Zoals gewoonlijk beperkt het opper bevel der Duitse weermacht zich ook in dit geval tot de nuchtere feiten, die overigens slechts getuigen van de rust en de kalmte, waarmede men in deze kringen de komende gebeurtenis sen onder de ogen ziet. Duitsland of liever gezegd het Duitse volk in zijn geheel heeft in de laatste jaren gearbeid en gearbeid. Dag en nacht. Het heeft zijn soldaten in het Oosten, Noorden, Westen en Zuiden de wapens geleverd, die zij nodig hebben en zo kan men zeggen, dat Duitsland, nu het uur der beslis sing geslagen heeft, niet beter op de grote krachtproef kon zijn voorbereid. Van de Noordkaap tot de Pyreneeën, het is reeds zo dikwijls gezegd, staan de Duitse vestingwerken en de tien duizenden kanonnen klaar om den tegenstander te ontvangen. Hoe gigantisch de voorbereidin gen aan de andere kant van het Kanaal en van de Atlantische Oceaan geweest zijn. is eveneens ge noegzaam bekend. Uit de ontwikke ling der laatste maanden en vooral ook uit de waarnemingen van de Duitse luchtmacht boven Engeland bleek, dat de Britten en de Ameri kanen inderdaad het plan hadden hun invasie tegen de westkust van Europa te richten. Opmerkelijk is dat van Engelse zijde tot op dit mo ment nog geen eigen berichten wer den doorgegeven. Men schijnt dus te Londen eerst de kat eens uit de boom te willen kijken, alvorens men tot berichtgeving overgaat. Uit het feit, dat het Duitse opperbevel niet geschroomd heeft onmiddellijk na het begin van de aanval de eerste berichten openbaar te maken, blijkt, dat men in deze kringen met vol vertrouwen de toekomst tegemoet ziet. Ook in het Duitse volk is geen spoor van zenuwachtigheid bemerk baar. Eerder kan men een zekere opluchting constateren, dat de ban nu eindelijk gebroken is en de oor log thans een zeer belangrijk, zo niet beslissend stadium tegemoet gaat. Dezelfde kalmte, rust en koelbloe digheid, welke het Duitse opperbe vel in zijn berichtgeving aan de dag legt, bezielen ook het Duitse volk. Na de maandenlange bommen- terreur van den vijand voelt de Duitser aan het thuisfront zich een en ondeelbaar met den soldaat aan het front, die thans voor de tweede keer in het westen geroepen wordt om zijn vaderland tegen een indrin ger te verdedigen. ARNHEM, 5 Juni. Op initiatief van den Gemachtigde voor Landbouw en Visserij is Zaterdagmiddag in de concertzaal van Musis-Sacrum een bijeenkomst gehouden ter ere van de nagedachtenis van dr. F. E. Posthu ma en F. F. Graf Grote. Landes- bauemführer en leider van de Ge- schaftsgruppe Ernahrung und Land- wirtschaft bij het Rijkscommissa riaat. Dr. Posthuma kwam op 3 Juni 1943 door moordenaarshand om het leven. Graf Grote sneuvelde in Maart 1942 aan het Oostfront. Eerst werd een herdenkingsrede uitgesproken door den Gemachtigde voor Landbouw en Visserij, den heer Tammens, burgemeester van Gro ningen. Daarna voerde de Leider van het Nederlandse volk, Mussert, het woord. Zoeken wij naar een leiddraad ln het leven van den groten man Post huma, zo zei de Leider in de loop van zijn rede, dan vinden wij die zo treffend juist in een brief die hij op 22 Februari 1937 aan een vooraan staand Nederlander schreef: „Prin cipieel sta ik op het standpunt, dat wij niets uit onszelf hebben, maar dat ons gehele kennen en kunnen het gevolg is van ontvangen gaven: ik meen. dat wij van die gaven moeten doen blijken door het belang en het welzijn van het algemeen om niet te willen bevorderen." Aan de hand van and.ere correspondentie, waarover de Leider beschikte, liet Mussert ons Posthuma zien: zich. wetende een werktuig in Gods hand, woekerend met de hem geschonken gaven en ta lenten. werkend zo lang het dag was. Ondanks hoon en verdachtmaking leefde Posthuma voor zijn volk. Reeds lang nationaal-socialist naar de geest, aarzelde hij dan ook niet, na de Mei dagen van 1940 zijn rijke ervaring in dienst te stellen van dit volk. Zulks in nauwe samenwerking met den he laas te vroeg gestorven Graf Grote, dezen edelman met zijn boerenziel, die voor zijn eigen volk het hoogste offer heeft gebracht, maar ook ons volk een warm hart toedroeg. Zo zul len beide grote mannen in onze her innering blijven voortleven: aan onze hoogachting voor hun karakter paren wij onze dank voor hun medewer king en hun offer. In d.e smeltkroes van deze oorlog worden wij allen be proefd. Moge het ons gegeven zijn in hun voetsporen te treden, vertrou wende op hogere macht, woekerende met onze talenten, ons volk dienen de in hoogste overgave. Koe werpt gezonde drieling NEEDE. 5 Juni. Een koe bij den landbouwer G. ten Rae, op het erve „Giffel" te Neede bracht dezer dagen een gezonde drie ling ter wereld. Is dit op zichzelf reeds een zeldzaam gebeuren, nog zeldzamer is. dat alle drie dieren van het vrouwelijk geslacht zijn. Deskun digen op het gebied van veefokkerij verzekerden dat iets dergelijks mis schien slechts ééns in de 50 jaar voorkomt. Twee doden bij auto-ongeval WASSENAAR, 6 Juni. Op de Rijksstraatweg nabij de Paauwlaan reed Zaterdagochtend de 33-jarige hoofdopzichter der veehouderij-cen trale, Th. L. V. uit Den Haag, met zijn auto van achteren tegen een vrachtauto De heer V was op slag dood. De inzittende 41-jarige M. V. uit Voorburg, ambtenaar bij het vee- en vleeslnkoopbureau, bekwam een schedel fractuur en overleed enige ogenblikken na aankomst in Bronovo. De wagen van den heer V. werd zwaar beschadigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1