HET DAGBLAD
Landingsoperaties
aan Franse kust
Invasie is begonnen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Heel Amsterdam weet
dat er geknoeid wordt...
De ban thans gebroken
Felle strijd met Anglo-
Amerikanen
Britse divisie valscherm
jagers zwaar geteisterd
Havensteden
gebombardeerd
Geallieerd doel
Zeegevechten
Vliegkampschip tol
zinken gebracht
Atlantische Wal
in volle actie
Duits weermachtsbericht
Duitsers slaan aanva
nabij Rome af
Centrum van Tito
uiteengeslagen
en
Beslissend stadium
Genua en Turijn
gebombardeerd
Troonsafstand van
Victor Emanuel
Daarom ging de Landwacht
op pad!
Controle in de
Markthallen
Overvallen op
leden van
de Landwacht
Front en volk zijn
nauw verbonden
Dr Posthuma en Graf
Grote herdacht
BERLIJN, 6 Juni. In de eerste morgenuren van 6 Juni, kort na
middernacht, is naar alle waarschijnlijkheid de lang verwachte aanval
der Anglo-Amerikanen op de Europese Westkust begonnen.
In het gebied tussen de mond van de Seine en de oostkust van
Normandië, n.l. de kuststrook tussen de monding van de Vire en de Orne,
ondernamen de Amerikanen en B-ritten gecombineerde landingsopera
ties van zee uit en uit de lucht.
Tegelijk werden de havensteden Le Havre, Duinkerken en Calais ge
bombardeerd. De Duitse luchtafweer ging onmiddellijk tot de afweer
over.
Een groot deel der valschermjagers, die blijkbaar tot taak hadden
aanvallen op de belangrijkste vliegvelden nabij de riviermondingen te
ondernemen, werd vernietigd.
Sedert de morgenuren werpen de Anglo-Amerikanen voor de aanval
op de kuststrook, ongeveer tien kilometer ten westen van Le Havre,
sterke formaties schepen in de strijd, waarvan de beveiligingsstrijd-
krachten ten westen van Boulogne liggen. Duitse troepen leveren een
felle strijd met de invasiestrijdkrachten.
Terwijl de zwaartepunten van
de luchtlandingsaanvallen in het
gehele gebied van Normandië,
vooral bij Caen, alsmede bij de
belangrijkste rivieruitmondingen
in de baai van de Seine liggen,
begon tussen de uitmonding van
de Seine en de uitmonding van
de rivier de Vire in de Atlantische
Oceaan over een breed front een
amphibie-operatie van grote om
vang, waaraan, behalve talrijke
landingsvaartuigen van verschil
lend type, ook lichte vlootstrijd-
krachten der geallieerden in aan
zienlijke omvang deelnemen. Voor
de uitmonding van de Seine wer
den zes zware oorlogsschepen en
twintig torpedojagers waarge
nomen, waarmede de Duitse kust-
batterijen de strijd opnamen.
De tussen de monding van de Orne
en Vire liggende landingsboten leg
den een nevelgordijn om zich te
onttrekken aan de onmiddellijk in
actie komende Duitse afweer.
Sterke formaties vijandelijke .vlieg
tuigen bombarderen voortdurend het
gebied van de Vire-monding. Ver
scheidene zware slagschepen beschie
ten eveneens de kust om groepen
val elk dertig tot veertig boten het
landen mogelijk te maken.
Duitse verdedigingsstrijdkrachten,
die door het neerwerpen van poppen
in het gebied ten oosten van de
Orne misleid moesten worden, leve
ren strijd met vijandelijke lucht
landingstroepen en namen reeds tal
rijke Britten en Amerikanen gevan
gen.
Volgens de voorlopige berichten
kan o.a. de eerste Britse divisie val
schermjagers als zwaar geteisterd
beschouwd worden.
Het internationale Informations-
büro meldt:
Zowel naar de oppervlakte waarop
gestreden wordt, als naar het aantal
der in de strijd geworpen troepen, is
de aanval der Anglo-Amerikanen op
de baai van de Seine en Normandië,
die in de eerste morgenuren van
6 Juni begon, een operatie van grote
omvang.
De omvang gaat die van een com
mando-operatie verre te boven en is
ongetwijfeld als de eerste phase van
de invasie te beschouwen. De actie
streeft blijkbaar naar een tweeledig
doel. in de eerste plaats wil het ge
allieerde opperbevel de uitmondingen
der rivieren tussen Le Havre en Cher
bourg gebruiken om hier, beschermd
door vaste biuggenhoofden, nieuwe
aanvalsformaties met zware wapens
aan land te kunnen zetten.
Hiertoe worden de Amerikanen en
Britse formaties valschermtroepen in
dit gebied, vooral aan weerszijden
van de uitmonding van de Seine, op
de plaats waar de Orne uitmondt en
aan de benedenloop van de Vire in
de strijd geworpen, terwijl tevens
talrijke landingsvaartuigen in samen
werking met lichte vlootstrijdkrach-
ten van zee uit dezelfde gebieden
forceren om in de Atlantische wal
daar ter plaatse in samenwerking
met valschermtroepen een bres te
slaan.
Bovendien hebben de luchtlan
dingsaanvallen op Normandië, die
volgens de totdusver ontvangen rap
porten. over een grote uitgestrekt
heid worden ondernomen, blijkbaar
ten doel hier een aantal geschikte
vliegvelden in handen der geallieer
den te brengen, om vervolgens met
vrachtzweefvliegtuigen en andere
grote transportvliegtuigen nieuwe
troepen met zware wapens door de
lucht te kunnen aanvoeren. Deze
formaties zouden dan tot taak heb
ben het Normandische schiereiland
naar het zuiden af te grendelen en
bovendien zo snel mogelijk de haven
Cherbourg te bezetten.
Voor het geval, dat de stormloop
op de vesting-Cherbourg zou geluk
ken, zou het geallieerde opperbevel
dan nieuwe aanvalsdivisies met
troepentransportschepen en grote
vrachtschepen aan land kunnen
zetten.
Interinf deelt mede: Met betrek
king tot de landing der geallieerden
in Frankrijk verneemt het Interna
tionale In forma tionsbüro: De vijand,
begon zijn landingsoperaties in de
eerste morgenuren in het gebied der
Seinebaai. Van één uur af werden
in de omgeving van Tourville talrijke
valschermjagers en vrachtzweefvlieg
tuigen waargenomen. Tegelijkertijd
werden van zee uit landingspogingen
gedaan. In het zeegebied ten westen
van Le Havre concentreerde zich bij
het aanbreken van de dag een sterke
vijandelijke formatie. In het midden
van deze formatie lagen talrijke lan
dingsvaartuigen met een inhoud va
riërende tot ongeveer drieduizend
ton vergezeld door een groot aantal
kleinere landingsboten. De laadings-
formatie was op beide flanken door
zware vijandelijke vlootstrijdkrachten
beschermd. Aan de oostelijke flank
lagen zes slagschepen alsmede twin
tig torpedojagers De westelijke flank
werd beschermd door een soortgelijke
formatie. Tegen deze gehele vijande^
lijke formatie werd een Duitse tor-
pedobootflottielje in de strijd gewor
pen. Deze boten vielen den vijand,
die wat het aantal schepen en de ge
vechtskracht betreft ver overmachtig
was, dapper en heldhaftig aan. Bij
de nadering van onze boten legden
de vijandelijke vlootstrijdkrachten
een gordijn van kunstmatige nevel.
Snelle vaartuigen zoals torpedojagers
en motortorpedoboten voeren rondom
de landingsvaartuigen en hulden
deze in een nevel, daarbij gesteund
door talrijke vliegtuigen, die in
scheervlucht dicht boven de opper
vlakte van de zee nevelgolven rondom
de vijandelijke formatie legden.
De Duitse boten voeren tot aan de
nevelzone op en vuurden op den
vijand al haar torpedo's en al haar
artilleriemunitie af. De vijandelijke
vlootstrijdkrachten en landingsvaar
tuigen lagen in de nevelzone zo dicht
op elkaar, dat zij door torpedo- en
artillerietreffers zware verliezen leden.
De Duitse boten werden uit de nevel
zwaar beschoten, doch zij braken de
ongelijke strijd eerst af, toen alle
munitie was verbruikt. Zij deden ver
volgens zonder eigen verliezen een
Duits steunpunt aan voor het bijvul
len van de munitievoorraden. Tege
lijkertijd vielen patrouillevaartuigen
van de jn deze sector liggende bevei
ligingsdivisie op andere plaatsen van
de Seinebaai, den ver overmachtigen
vijand aan. Zij leverden met hun be
perkte wapenen een dappere en held
haftige strijd, tijdens welke ook een
Duits vaartuig zonk. Kustbatterijen
van de marine en van het leger meng
den zich in de strijd. Een batterij der
marine bracht een groot vijandelijk
vaartuig tot zinken. Andere verliezen
van den vijand, die beslist zijn ont
staan, konden, in verband met de
nevel, niet worden waargenomen. In
de Straat van Dover beschoten batte
rijen verdragend geschut van de ma
rine vijandelijke transportschepen,
die, komend van het Noorden, in wes
telijke richting het Kanaal binnen
voeren. Op andere plaatsen van de
Kanaalkust werden eveneens vijan
delijke torpedojagers en transport
schepen onder vuur genomen.
STOCKHOLM, 6 Juni. Het Ame
rikaanse ministerie van marine heeft
volgens de Britse berichtendienst be
kend gemaakt, dat het Amerikaanse
vliegtuigmoederschip „Black Island",
dat bij convooien dienst deed. door
optreden van den vijand op de Stille
Oceaan tot zinken is gebracht.
Ie JAARGANS No. 130 ld DINSDAG 6 JUNI 1944
Uitgave N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 25 cent per week of ƒ3.25 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
-V -
VRIJE VAART VOOR EUROPA. Raumboote maken vrij baanVrije
Vaart voor Europa, een dringende eis, een levensnoodzaak óók voor Neder
land. Talm dus niet langermaar volg het voorbeeld der duizenden, die in
het blauwe uniform der Kriegsmarine Neerlands roem doen voortleven over
alle wereldzeeën. Aanmelding bij de Kriegsmarine. Marineannahmstelle-
West, Plompetorengracht 24 Utrecht. Alle Haf en- en Ortskommandantu-
ren en de verschillende ff-Meldestellen in Nederland. (Foto: Atl./Holl.)
BERLIJN, 6 Juni (D.N.B.)
De Brits-Amerikaanse invasie-
troepen, die in de vroege ochtend
uren van 6 Juni in de baai van
de Seine ten westen van Le Havre
de aanval op de Franse kust heb
ben geopend, worden door sterke
formaties bommenwerpers en ma
rinestri jd krachten ondersteund.
Voor Ouistreham, bij Le Havre
en ten noordwesten van Cher
bourg opereren sterke formaties
slagschepen, kruisers en torpedo
jagers. Zware windvlagen, mist en
regenbuien bereiden vooral de
kleinere, met troepen en pantser
wagens geladen eenheden, zeer
grote moeilijkheden. Zij proberen
zich in nevel te hullen om het
razende vuur der Duitse kustver
dediging te ontlopen Ondanks
hevige aanvallen van sterke vijan
delijke formaties bommenwerpers
en ondanks uiterst zwaar vuur
van de scheepsartilleric, zijn alle
werken van de Duitse Atlantische
wal aan de baai van de Seine in
volle actie.
Inteiftf meldt: Naar bekend
wordt) is bij de gecombineerde zee-
en luchtlandingsopiaties tussen Le
Havre en Cherbourg het optreden
van minstens vier Amerikaans-Britse
valscherm- resp. luchtlandingsdivi
sies vastgesteld en door gevangenen
bevestigd. Nieuwe sterke landings
formaties. die in het kader van de
amphibie-operaties in de monding
van de Orne waren binnengedrongen
zijn door de tegenaanval van Duitse
omsingelingsreserves zo zwaar ge
troffen, dat zij bijna totaal in de
pan gehakt zijn. Ook het grootste
deel van de gelande valschermeen
heden kan als vernietigd worden
beschouwd. Dit geldt in het bijzon
der voor de in het gebied van Le
Hêvre gelande Britse eenheden. De
Amerikaanse valschermformaties be
perken zich volgens de totdusver
ontvangen rapporten hoofdzakelijk
tot het gebied van Normandië.
In verband met de huidige toe
stand acht men het mogelijk, dat
het geallieerde opperbevel met het
oog op de reeds ontstane zware ver
liezen de grote operatie zal stopzet
ten, voor het geval zulks in verband
met de bindende toezeggingen aan
Moskou nog mogelijk zou zijn.
Het D.N.B. meldt, dat de Anglo-
amerikanen ten oosten van de Orne
tussen Ivetot en Le Havre levens
grote geüniformeerde poppen near-
wierpen, die dynamietpatronen be
vatten en ontploften, wanneer men
ze aanraakte. Hij probeerde op deze
wijze ook daar landingen vanuit de
lucht te suggereren. De gevangenen
zijn blij, dat zij zo snel gevangen
genomen werden. Zo vertelde James
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 6 Juni. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
In de afgelopen nacht is de vijand
met zijn sinds lang voorbereide en
door ons verwachte aanval op West-
Europa begonnen. Ingeleid door
zware luchtaanvallen op onze kust-
versterkingen liet hij op verscheidene
plaatsen van de Noord-Franse kust
tussen Le Havre en Cherbourg
luchtlandingstroepen neer en land
de hij tevens, ondersteund door
sterke zee-strijdkrachten, ook van
zee uit In de aangevallen kuststro
ken zijn verbitterde gevechten aan
de gang.
In Italië ondernam de vijand van
Rome uit verscheidene vergeefse aan
vallen op onze verdedigingswerken
ten westen en ten noorden van de
stad. Ten oosten van de stad zijn de
met geconcentreerde strijdkrachten
tijdens de gehele dag ondernomen
vijandelijke aanvallen bij en ten wes
ten van Tivoli na een verbitterde
strijd ineengestort. Jagers en lucht
doelgeschut van de luchtmacht scho
ten boven het gebied van Noord-Italië
acht vijandelijke vliegtuigen omlaag.
In het Oosten zijn de Duits-Roe
meense troepen, doeltreffend onder
steund door sterke formaties Duits-
Roemeense vliegtuigen, ten noord
westen van Jassy tegen een taaie
vijandelijke tegenstand in harde ge
vechten verder opgedrongen en heb
ben herhaalde tegenaanvallen van de
bolsjewisten afgeslagen. 39 vijande
lijke vliegtuigen werden in luchtge
vechten vernietigd. Van de rest van
het Oostelijk front wordt sleohts
melding gemaakt van plaatselijke
gevechtsactiviteit in het strijdgebied
van Witebsk.
In Kroatië hebben troepen van het
leger en van de Waffen-# onder
het opperbevel van den Generaloberst
Rendulic, ondersteund door sterke
formaties gevechts- en slagvliegtui
gen, het centrum der bendengroepen
van Tito overvallen en na dagen
lange zware gevechten uiteengesla
gen.
De vijand verloor volgens voorlo
pige berichten 6240 man. Bovendien
werden talrijke wapens van allerlei
aard en vele inrichtingen voor de
ravitaillering buitgemaakt. In deze
gevechten hebben zich de 7de ff-
bergdivisie „Prinz Eugen" onder be
vel van den /f-Oberführer Kumm en
het ff -valschermjagersbataljon 500,
onder bevel van den ^-Hauptsturm-
ïührer Rybka bijzonaer onderschei
den.
Enige vijandelijke vliegtuigen heb
ben in de afgelopen nacht bommen
geworpen op Osnabrück. Twee vlieg
tuigen werden neergeschoten.
Frontzorgcollecte bracht
150.000.— op
UTRECHT, 5 Juni. De pers
dienst van de N.S.B. meldt: Thans
kan reeds worden bekend gemaakt,
dat de eerste landelijke Frontzorg-
collecte, welke, als besluil van de
W.A. Frontzorgactie 1943—1944, op 27
Mei j.l. is gehouden, bij voorlopige
telling honderdvijftig duizend gulden
heeft opgebracht.
Dit resultaat, dat iedere schatting
heeft overtroffen, spreekt wel een
duidelijke taal. Het Nederlandse volk
heeft zich van zijn beste zijde doen
kennen,
Griffith uit Newcastle: „De gevech
ten waarop wij zo lang hebben ge
wacht, zijn zoiets vreselijks, dat ik
aan de weinige minuten, d&t ik ze
heb meegemaakt, meer dan genoeg
heb. Ik ben tevreden, dat deze bloe
dige gschiedenis voor mij zo geluk
kig is afgelopen".
Met het begin van de invasie, is de
tweede wereldoorlog in een beslissend
stadium gekomen, zo schrijft de mi
litaire correspondent van het D N.B.,
Martin Hallensleben. Hij vervolgt:
De verwachte gebeurtenis begint
thans werkelijkheid te worden. Uit
de faze der voorbereiding is de in
vasie in het stadium der verwezen
lijking gekomen. De Anglo-Ameri
kanen schijnen thans tot de strijd te
willen overgaan, die zij totdusver
dachten te kunnen ontlopen. Dat
bewijst, hoe juist de Duitse leiding
de toestand heeft beoordeeld en hoe
goed zij eraan deed zich niet te
laten afleiden door periferische ver
schijnselen en manoeuvres van de
tegenpartij, doch sedert jaar en dag
haar aandacht in hoofdzaak geves
tigd te houden op het bolwerk dat
voor de beslissing, waarnaar de
Anglo-Amerikanen streefden, alleen
van belang was.
Het Duitse anti-invasie-apparaat is
in werking gesteld, zodra de eerste
aanwijzingen voor de amphibie-ope
ratie der tegenpartij merkbaar wer
den en wel, naar het schijn', reeds
voor middernacht. Generaal-veld-
maarschalk Von Rundstedt heeft on
middellijk de desbetreffende bevelen,
die voor dit geval reeds sedert lang
waren voorbereid en gereed lagen, ge
geven.
Men vergif, zich niet, wanneer men
aanneemt, dat men aan Duitse zijde,
wat het volledige gebruik der krach
ten betreft, voorlopig nog terughou
dend zal zijn, want men zal moeten
afwachten welke punten, de aange
vallene of andere, het voornaamste
zwaartepunt van de Anglo-Ameri
kaanse onderneming zal vormen, hoe
wel de thans in de strijd gebrachte
troepen in elk geval, als begin, aan
zienlijk genoemd mogen worden en
het operatiegebied zelf van groot be
lang is.
Doch niet minder opmerkelijk en
belangrijk is ook het eerste Duitse
afweersucces en de verschillende
onderdelen daarvan laten thans reeds
zien, dat men zich aan Duitse zijde
geenszins zal beperken tot een tac
tiek, die de laatste tijd aan andere
fronten het opvallendste kenmerk
van de Duitse operatieve wil was.
Ir. elk geval gaat het scherm op
voor een van de meest dramatische
bedrijven der oorlogsgeschiedenis. De
Angloamerikanen zijn thans als
acteurs in het waarschijnlijk bloedig
ste drama op het West-Europese to
neel verschenen. Voorlopig kan daar
omtrent slechts verklaard worden,
dat de Duitse leiding, strikt genomen
bereikt heeft waarnaar zij streefde,
n.l. met verwaarlozing van vele
andere militaire overwegingen hun
Westelijke tegenstanders "juist in dit
gebied tot de strijd te dwingen. Aan
het verder verloop der gebeurtenis
sen moet worden overgelaten, wat
het eindresultaat zal zijn. De Duitse
militairen zijn opvallend vol ver
trouwen en in beste vorm.
Parijs bewaart zijn rust
PARIJS. 6 Juni. De Parijse be
volking, die door de omroep in de
ochtenduren van de 6de Juni de eer
ste bijzonderheden van de landingen
der Anglo-Amerikanen vernam, heeft
deze berichten zeer kalm opgenomen.
APOTHEKERS-ASSISTENT. Ge
slaagd moj. A. F. Brominet, Weesp.
Teleg
ram van Mussert
aan den Führer
DEN HAAG. 6 Juni. De
Leider heeft aan den Führer
het volgende telegram gezon
den:
„FÜHRER,
Nu de invasie begonnen is,
is het mij een behoefte u,
mijn Führer, te zeggen, dat
alle Nederlandse nationaal-
socialisten in trouw en lots
verbondenheid op leven en
dood aan uw zijde staan.
Het gaat om het zijn of niet
zijn van Europa. Wij vormen
een eenheid en aan de spits
van deze eenheid staat u, mijn
Führer. Zo zien wij u als den
Führer van geheel Europa en
wij vertrouwen, dat God ons
in deze strijd bijstaat. Ons
geloof en ons vertrouwen zijn
onwrikbaar.
(w.g.) MUSSERT."
Terreuraanval op Split
MILAAN. 6 Juni. Genua, Sa-
vona en iSirijn zijn wederom het
doel geweest van overdag onderno
men Engels-Amerikaanse luchtaan
vallen. In Genua werden vooral
woonwijken in het centrum en de
beroemde historische kerk delle
Vigne getroffen.
In Turijn werden behalve woon
huizen in het centrum ook een kerk
uit de 15e eeuw, een school en een
kerkhof getroffen. Te Savona wer
den blokken arbeidershuizen, enige
kerken, maatschappelijke instellin
gen en tehuizen voor ouden van da
gen getroffen.
Anglo-Amerikaanse vliegtuigen heb
ben voorts op 3 Juni twee terreur-
aanvallen ondernomen op de Zuid-
Slavische stad Split, waarbij zij met
machinegeweren op de bevolking
schoten. Tot dusverre zijn een drie
honderdtal doden, voor het meren
deel vrouwen en kinderen, geteld.
STOCKHOLM, 6 Juni. Radio-
Bari heeft Maandagavond medege
deeld. dat Victor Emanuel ten gunste
van zijn zoon, den prins van Piemont,
afstand heeft gedaan van de troon.
Geallieerden verliezen
een kruiser
BERLIJN 6 Juni. Terwijl sterke
Amerikaanse valschermstrijdkrach
ten in de nabijheid van de plaats
Barfleur omlaag sprongen begon in
het gebied St. Vaast la Hogue een
massale landingsactie met steun
van aanzienlijke zeestrijdkrachten.
Bij de afweer van deze landings
operatie werden een kruiser en een
groot met troepen geladen landings
schip tot zinken gebracht.
Andere amphibie-operaties werden
ondernomen tegen de mond van de
Vire en de mond van de Ome. In
beide gevallen werden ongeveer
tachtig landingsvaartuigen van zeer
uiteenlopende grootte waargeno
men. Een groep van ongeveer 200
kleinere landingsvaartuigen ligt in
het zeegebied ten Noorden van Le
Havre, zonder totdusver tot een
actie te zijn overgegaan.
Vaticaan Isoleert zich,
wachten versterkt
STOCKHOLM, 5 JunJ. Af ton-
bladet publiceert berichten uit
Madrid, volgens welke het Vatlcaan
zijn verbindingen met de buitenwe
reld heeft stopgezet en de wachten
bij alle ingangen versterkt. Op alle
kritieke punten der Vaticaanmuren
zijn prikkeldraadversperringen aan
gebracht.
Montgomery leidt de
invasietroepen
STOCKHOLM, 6 Juni. Uit het
hoofdkwartier der geallieerde expe
ditiestrijdkrachten wordt gemeld, dat
de legergroep, die aan de invasie
deelneemt, onder bevel staat van ge
neraal Montgomery. Deze legergroep
omvat Britse, Canadese en Ameri
kaanse strijdkrachten.
De Duitse ambassadeur
blijft in het Vaticaan
BERLIJN, 5 Juni In antwoord
op een vraag werd in de Wilhelm-
strasse verklaard, dat de Duitse am
bassadeur bij het Vaticaan, von
Weizsacker, in verband met de ge
beurtenissen te Rome. zijn zetel
naar Vaticaanstad heeft verplaatst.
Het spreekt vanzelf, zo verklaart
men dat de vertegenwoordiger van
het Groot-Duitse Rijk bij het Vati
caan op zijn post blijft.
De verduistering begint heden om
22.00 en eindigt om 5.30 uur.
Maan onder 5.30, op 21.31 uur.
6 Juni V.M., 13 Juni L.K. 20 Juni
N.M., 28 Juni E.K.
AMSTERDAM, 3 Juni.
Ja, daar heerste vanmorgen vroeg
op dc terreinen van de Markt
hallen een enigszins vreemde stem
ming. Men voelde met zijn- klomp,
dat er iets bijzonders aan dc hand
was. De mannen praten veel en
werkten weinig, hokten in gTocpjes
bij elkaar, maakten schimpende op
merkingen en volgden met opvallen
de aandacht het werk van een klein
aantal mannen, die gedeeltelijk in
uniform en gedeeltelijk in burger
waren gekleed. Deze legden namelijk
een bepaald hinderlijke belangstel
ling aan de dag voor de groente, die
uit de schuiten geladen werd. Zij
stonden met de vcilingsbrieven in de
hand, controleerden aan de hand
daarvan of het aantal vermelde col
li's overeen kwam met hetgeen aan
gevoerd werd, klommen op en in de
schuiten, snuffelden in de voor
onders, liepen de loodsen binnen,
telden dc kisten en hertelden ze nog
eens, kort en goed de heren verstoor
den de rust grondig en deden vele
grossiers een beetje pips om de neus
worden.
De Landwacht was aan het werk!
De zo zeer besproken Landwacht
had het gewaagd in het dorado van
de Amsterdamse groenteveiling bin
nen u dringen, onze stads-groente-
winkel, waar mag men de ver
halen van onze groenteboeren gelo
ven nooit en nooit eens iets aan
gevoerd wordt en waar het altijd
maar honger lijden is. In dit paradijs,
waar „zwarte handel" een vreemd
woord is, maar waarin desondanks de
heren grossiers op grote, vooroorlogse
sigaren kluiven en altoos nog wel een
appeltje voor de dorst hebben, daar
brachten enkele Landwachters veel
opschudding teweeg door hun plotse
linge verschijning.
Over de Markthallen heeft al het
een en ander in de kranten gestaan.
Vele dagbladlezers klaagden en de
redacties stelden vaak een diepgaand
onderzoek in. Zij drongen op eerlijke
verdeling aan, deden zelfs oplossingen
aan de hand, maar ach. wat baatte
dit geschrijf? Er werden inderdaad
wel enige verbeteringen aangebracht,
maar de zwarte handel bleef bestaan
en men knoeide en knoeit er nog
steed lustig door. Uw groenteboer
kan het u vertellen als hij in een
vertrouwelijke bui verkeert en trou
wensheel Amsterdam weet toch,
wat er in de Markthallen gebeurt 1
Er vallen klappen
De Landwacht heeft de kat de bel
aangebonden en gaat de grossiers en
groentehandelaren onder handen
nemen. Er moeten eerst klappen val
len, voordat de mannen, die met de
verdeling van de groente voor de
Amsterdamse bevolking belast zijn,
weer in het gareel teruggebracht wor
den. En deze klappen zullen er val
len. Als er gezwendeld wordt, als het
voedsel aan de burgerij onthouden
wordt en slechts de bevoorrechten er
mee gaan strijken, dan is er een
prachtige gelegenheid voor de Land-
wachters om eens even hun neus
binnen de omrastering van de Markt
hallen te steken en een paar heren
gevoelig op de vingers te tikken.
Met dit werk is de Landwacht nu
vanmorgen begonnen. Op bescheiden
wijze weliswaar, maar wij hebben
reeds aanstonds kunnen constateeren,
dat de grossiers zich al dadelijk on
wennig gevoelen wanneer zij weten,
dat er mannen op pad zijn, die bij
zondere belangstelling voor hun han
delwijze hebben. Er werd zenuwach
tig heen en weer gelopen, er werd
gefluisterd en gewenkt en velen von
den het vanmorgen maar zo... zo
op de kaden.
Van dit eerste optreden van
de Landwacht gaat ongetwijfeld
een flinke preventieve werking
uit, en dat is ook de bedoeling.
Want bij dit eerste bezoek zal het
beslist niet blijven. De Markt
hallen zijn tot jachtgebied van
de Landwacht verklaard en zij
zullen er nog herhaaldelijk komen
jagen, daar kan men van ver
zekerd zijn. De zwendelaars zul
len op hun hoede moeten zijn.
Ook bij de bron van zoveel groente
kwaad, namelijk bij de boeren en
tuinders, za) men spoedig tot de ont
dekking komen, dat er iets verande
ren gaat in Amsterdam. Ook zij zul
len binnenkort de terugslag van het
optreden in en om de Markthallen
voelen en hun houding er naar moe
ten bepalen.
Dank zij de contröle van de Land-
wachters konden tussen de bedrijven
door vanmorgen nog vele bestellingen
van welgestelde dames uit de betere
buurten in beslag worden genomen.
Tijdens het weekeinde zullen op hun
tafel geen bloemkool, geen peulvruch
ten. geen aardbeien, geen druiven en
geen perziken verschijnen Want die
zijn met een driewieler naar het
districtskantoor van de Landwacht
in een van onze volksbuurten ge
transporteerd en daar in het open
baar. tegen de vastgestelde prijzen
verkocht De talrijke gelukkige vrou
wen, die op dit buitenkansje afkwa
men konden tegelijkertijd nog een
hoeveelheid snoekbaars of zeelt mee
naar huis nemen, want die had een
der Landwachters vannacht nog luist
ergens in de Jordaan in beslag kun
nen nemen. Snoekbaars voor ƒ1.10
per kilo en zeelt voor ƒ0.8011
In dc nacht van 20 op 21 Mei 1944
zijn tc Berkhout bij het opbrengen
van personen de leden van de Land
wacht
1. Boekc Braaksma, geboren 3
April 1900 te Mcnaldumadcel, wo
nende te Haarlem, Brouwcrstr. 140,
2. Arie Groot, geboren 2 October
1899, los werkman,
door tot dusver onbekend gebleven
personen doodgeschoten.
Op 1 Juni 1944 werden bij de con
trole van persoonsbewijzen te Wester
blokker eveneens door onbekende
daders twee leden van de Land
wacht doodgeschoten en een gewond.
De vermoorden zijn
1. Cornells Molenaar, geboren 10
December 1917 tc Abbekerk, fruit
kweker, woonachtig te Blokker, Ban-
gert 273,
2. Gerard Rcnooy, geboren 12 Juni
1915 te Zaag, transportarbeider, wo
nende te Zaag.
Bij het beantwoorden der schoten
werd een der terroristen zwaar ge
wond. Door zijn kameraden werd hij
met een schot in het hoofd gedood.
Het betreft hier een inwoner uit
Berkhout. Gewond werd het lid van
de Landwacht en tuinier Haavok de
Vos, geboren 24 September 1878 te
Enkhuizen, wonende te Westerblok
ker.
Op 2 Juni 1944 omstreeks 9 uur
werd het lid van de Lahdwacht Leo
nard Allte Jacobus Hendricus Hans
Tubergen, geboren 19 Augustus 1908,
te Amsterdam, wonende Wester
straat 40 aldaar, voor zijn woning
door een onbekenden dader door
drie schoten op zeer geringe afstand
neergeschoten. Hij kreeg een schot
in de kaak, in dc borst en in de
schouder. Er bestaat geen levensge
vaar.
BERLIJN, 6 Juni. In de eerste
uren van de zesde Juni is de lang
verwachte invasie begonnen. Engelse
en Amerikaanse troepen hebben dooi
de lucht en over zee de aanval tegen
de Europese westkust ingezet en, vol
gens de eerste Duitse berichten, die
over gevechten voor de kust van Le
Havre en in de monding van de Seine,
alsmede over hevige luchtbombarde
menten spreken, schijnen zij de Fran
se en de Belgische kust voor het be
gin hunner gigantische operaties te
hebben uitverkoren.
De eerste Duitse berichten kwamen
hedenmorgen om zes uur reeds door.
Zoals gewoonlijk beperkt het opper
bevel der Duitse weermacht zich ook
in dit geval tot de nuchtere feiten,
die overigens slechts getuigen van de
rust en de kalmte, waarmede men in
deze kringen de komende gebeurtenis
sen onder de ogen ziet.
Duitsland of liever gezegd het
Duitse volk in zijn geheel heeft in
de laatste jaren gearbeid en gearbeid.
Dag en nacht. Het heeft zijn soldaten
in het Oosten, Noorden, Westen en
Zuiden de wapens geleverd, die zij
nodig hebben en zo kan men zeggen,
dat Duitsland, nu het uur der beslis
sing geslagen heeft, niet beter op de
grote krachtproef kon zijn voorbereid.
Van de Noordkaap tot de Pyreneeën,
het is reeds zo dikwijls gezegd, staan
de Duitse vestingwerken en de tien
duizenden kanonnen klaar om den
tegenstander te ontvangen.
Hoe gigantisch de voorbereidin
gen aan de andere kant van het
Kanaal en van de Atlantische
Oceaan geweest zijn. is eveneens ge
noegzaam bekend. Uit de ontwikke
ling der laatste maanden en vooral
ook uit de waarnemingen van de
Duitse luchtmacht boven Engeland
bleek, dat de Britten en de Ameri
kanen inderdaad het plan hadden
hun invasie tegen de westkust van
Europa te richten. Opmerkelijk is
dat van Engelse zijde tot op dit mo
ment nog geen eigen berichten wer
den doorgegeven. Men schijnt dus te
Londen eerst de kat eens uit de
boom te willen kijken, alvorens men
tot berichtgeving overgaat. Uit het
feit, dat het Duitse opperbevel niet
geschroomd heeft onmiddellijk na
het begin van de aanval de eerste
berichten openbaar te maken, blijkt,
dat men in deze kringen met vol
vertrouwen de toekomst tegemoet
ziet.
Ook in het Duitse volk is geen
spoor van zenuwachtigheid bemerk
baar. Eerder kan men een zekere
opluchting constateren, dat de ban
nu eindelijk gebroken is en de oor
log thans een zeer belangrijk, zo
niet beslissend stadium tegemoet
gaat.
Dezelfde kalmte, rust en koelbloe
digheid, welke het Duitse opperbe
vel in zijn berichtgeving aan de
dag legt, bezielen ook het Duitse
volk. Na de maandenlange bommen-
terreur van den vijand voelt de
Duitser aan het thuisfront zich een
en ondeelbaar met den soldaat aan
het front, die thans voor de tweede
keer in het westen geroepen wordt
om zijn vaderland tegen een indrin
ger te verdedigen.
ARNHEM, 5 Juni. Op initiatief
van den Gemachtigde voor Landbouw
en Visserij is Zaterdagmiddag in de
concertzaal van Musis-Sacrum een
bijeenkomst gehouden ter ere van de
nagedachtenis van dr. F. E. Posthu
ma en F. F. Graf Grote. Landes-
bauemführer en leider van de Ge-
schaftsgruppe Ernahrung und Land-
wirtschaft bij het Rijkscommissa
riaat. Dr. Posthuma kwam op 3 Juni
1943 door moordenaarshand om het
leven. Graf Grote sneuvelde in Maart
1942 aan het Oostfront.
Eerst werd een herdenkingsrede
uitgesproken door den Gemachtigde
voor Landbouw en Visserij, den heer
Tammens, burgemeester van Gro
ningen. Daarna voerde de Leider van
het Nederlandse volk, Mussert, het
woord.
Zoeken wij naar een leiddraad ln
het leven van den groten man Post
huma, zo zei de Leider in de loop
van zijn rede, dan vinden wij die zo
treffend juist in een brief die hij op
22 Februari 1937 aan een vooraan
staand Nederlander schreef: „Prin
cipieel sta ik op het standpunt, dat
wij niets uit onszelf hebben, maar dat
ons gehele kennen en kunnen het
gevolg is van ontvangen gaven: ik
meen. dat wij van die gaven moeten
doen blijken door het belang en het
welzijn van het algemeen om niet te
willen bevorderen." Aan de hand van
and.ere correspondentie, waarover de
Leider beschikte, liet Mussert ons
Posthuma zien: zich. wetende een
werktuig in Gods hand, woekerend
met de hem geschonken gaven en ta
lenten. werkend zo lang het dag was.
Ondanks hoon en verdachtmaking
leefde Posthuma voor zijn volk. Reeds
lang nationaal-socialist naar de geest,
aarzelde hij dan ook niet, na de Mei
dagen van 1940 zijn rijke ervaring in
dienst te stellen van dit volk. Zulks
in nauwe samenwerking met den he
laas te vroeg gestorven Graf Grote,
dezen edelman met zijn boerenziel,
die voor zijn eigen volk het hoogste
offer heeft gebracht, maar ook ons
volk een warm hart toedroeg. Zo zul
len beide grote mannen in onze her
innering blijven voortleven: aan onze
hoogachting voor hun karakter paren
wij onze dank voor hun medewer
king en hun offer. In d.e smeltkroes
van deze oorlog worden wij allen be
proefd. Moge het ons gegeven zijn in
hun voetsporen te treden, vertrou
wende op hogere macht, woekerende
met onze talenten, ons volk dienen
de in hoogste overgave.
Koe werpt gezonde drieling
NEEDE. 5 Juni.
Een koe bij den landbouwer G. ten
Rae, op het erve „Giffel" te Neede
bracht dezer dagen een gezonde drie
ling ter wereld. Is dit op zichzelf
reeds een zeldzaam gebeuren, nog
zeldzamer is. dat alle drie dieren van
het vrouwelijk geslacht zijn. Deskun
digen op het gebied van veefokkerij
verzekerden dat iets dergelijks mis
schien slechts ééns in de 50 jaar
voorkomt.
Twee doden bij auto-ongeval
WASSENAAR, 6 Juni. Op de
Rijksstraatweg nabij de Paauwlaan
reed Zaterdagochtend de 33-jarige
hoofdopzichter der veehouderij-cen
trale, Th. L. V. uit Den Haag, met
zijn auto van achteren tegen een
vrachtauto De heer V was op slag
dood. De inzittende 41-jarige M. V.
uit Voorburg, ambtenaar bij het vee-
en vleeslnkoopbureau, bekwam een
schedel fractuur en overleed enige
ogenblikken na aankomst in Bronovo.
De wagen van den heer V. werd zwaar
beschadigd.