41
KEG
Veertig jaar Residentie Orkest
Komende huldiging en herdenkingsconcert
Opvallende, lenige tekeningen
Mej. Wesseling, een
nieuw
talent
bel
,bneeiiwvLok - ds Eskimo wimmevldtji
Don Carlos" moet zijn plaats in
het opera-repertoire hebben
„Joonk bij Joonk"
Geldige bonnen
LAAT CEEN LICHT
ONNODIG BRANDEN
Ook geallieerde druk
op Zwitserland
FRIESCH
GEBH.TEN HOEVE
<4^
tandpasta,
met dispergon
tegen tandsteen
St
Veertig jaren Haags muziekleven
met een eigen orkest Het is een pe
riode met een wisselvallige eigen ge
schiedenis. Wording en strijd om het
bestaan hebben de historie van het
Residentie Orkest altijd gekenmerkt
Want de geboorte van het ensemble
was met zijn oprichting in 1904 nog
niet voltooid: er is altijd een zlchzelve
steeds verjongende groei geweest en
nog in het heden is de wordingsge
schiedenis niet afgesloten. Andere
symphonie-orkesten in ons land. men
denke aan het Concertgebouwofkest
en aan de Rotterdamse Philharmo-
nie. hebben sinds lang hun eigen stijl j
gevonden en dat kan van het Resi-
dentie Orkest niet worden gezegd. 1
Wellicht komt dat, omdat het nim
mer gelukkig is geweest met zijn di-
reciet, nimmer gelukkig met zijn po
sitie als orkest van de meest cosmo-
politische cn tegelijk burgerlijk-sno
bistische stad van ons land. Vele diri
gentenwisselingen en de steeds wis
selende eisen van beurtelings een stads
en een badplaatsenconcert te moeten
vertegenwoordigen hebben het ver
hinderd direct een eigen karakter te
ontwikkelen. Een verkeerd opgevatte
orkestpolitiek, die haar heil zocht in
een ongebreideld systeem van bui
tenlandse gastdirigenten en klinkende
namen van solisten, gaf het een
kleine tien jaar geleden bijkans een
musische doodsteek. Eerst in het he-
den kan worden gezegd, dat de eigen
lijke wording van het orkest als
musische persoonlijkheid haar beslag
begint te krijgen. De leidende hand
van overheidswege maakt thans ge
leidelijk goed. wat er in veertig jaar
verkeerd gestuurd is.
Levenskracht
En desondanks: een jubileum.
Daarom: welk een levenskracht.
Want als de energie niet van binnen
uit was gekomen, had het orkest dit
herdenkingsfeest waarschijnlijk niet
beleefd Er was altijd concurrentie
van Amsterdam, van het begin af
aan. toen het selecte genootschap der
Diligentia Concerten weigerde het
jonge Haagse orkest, door Henri
Viotta met bijzetting van alle zeilen
tot stand gebracht, voor zijn concert
reeksen te accepteren. Men leze er de
zojuist verschenen brochure van een
van de oprichters, dr. P. Molenbroek,
op na. die de strijd om het bestaan
ln de eerste jaren schetste in ..De
geboorte van het Residentie Orkest".
Het was een deel van de Haagse bur
gerij dat zelf verhinderde, dat het
ensemble het centrale punt van het
Haagse muziekleven kon worden en
het is nog niet zo lang geleden, dat
de toonaangevende kringen de con
certen van het Concertgebouworkest
in Den Haag leegkochtcn, terwijl het
e:gcn ensemble het met halflege zalen
moest doen. Het ligt thans gelukkig
achter ons. mede dank zij het wijze
beleid van enkele huidige regerings
organen, die de sanering van het Ne
derlandse orkestwezen met kracht
hebben aangepakt. Het Residentie
Orkest moest- het eerst van allen aan
de maatregelen geloven. De laatste
drie jaar hebben bewezen, dat zulk
een ingrijpen nuttig was. Meer dan
orit tevoren dingt het orkest thans
naar de centrale positie in het Haag
se muziekleven en naar de gunst van
c!e eigeh stadgenoten en het slaagt
d ar buitengemeen goed in. Nu blijkt,
c' t het heus de harten van het
I .agse publiek sneller kan laten klop
pen en nu een gedeeltelijk vernieuwd
publiek zijn waardering niet meer
door ongeordende zucht naar het bui-
tensteedse en buitenlandse laat lei
den. krijgt men de moed en de drang
om de waarlijk vrije kunstzinnige ont
plooiing door te voeren.
rel Lemcke. Het moet voor deze kern
van oud-gardisten wel prettig zijn de
huidige opgang van het orkest, dat
zij door de stormen heen hun beste
krachten gaven, mee te maken. Na
Blij verschiet
Er waren jaren, dat men bedenke
lijk het hoofd schudde over de toe
komst van het Residentie Orkest.
De orkestmusici, ook hier in vele op
zichten het kind van de niet sluiten
de rekening, behoorden wel eens tot
de hevigste schudders. En toch be
horen zeven van hen in het bijzonder
tot het jubilerende gezelschap, om
dat zij bij her komende herdenkings
concert van Woensdag 24 Mei mede
de huldiging voor hun veertigjarig
dienstverband in het orkest in ont
vangst zullen nemen. Het zijn de
violisten Bram de Roo en Willem
Graaf, de cellist Willem Wegerif, de
klarinettist Frans Weiter. de fagot-
tist Herman Voerman, de trombonist
Ludwig Schweitzer en de tubaïst Ca-
Klavier-duo De Jong-Flipse
DEN HAAG, 18 Mei.
Het jongst gevormde pianopaar
Netty de Jong en Marinus Flipse
heeft zich thans "ook aan Den Haag
voorgesteld met een kort recital in
Diligentia. dat een bevredigende be
langstelling mocht boeken. Na een
programma te hebben aangehoord,
waarin een geheel overbodige bewer
king van Twee koralen van Bach voor
twee klavieren verbaasde en enig wei
nig gehoord werk van Tarenghi, Go-
dron cn Infante verheugde, komt men
.tot de slotsom, dat hier een uitmun-
.tend ensemble is gevormd, dat bij
volgehouden samenwerking hoog kan
stijgen. Dac daarbij nog enkele
moeilijkheden moeten worden over
wonnen. is duidelijk. Zo lijkt de pe-
öaalwerking nog weinig afgestemd
op homogene klankwaarderingen en
de hier ontstane ongelijkheden kun
nen sommige unanieme uitingen
haar kracht wel eens ontnemen.
Boven deze periodiek optredende ver
vloeiingen rijst een rhythmtsche
eensgezindheid, die weldadig is en
een volkomen afgewogen aanpassing
van aanslag behoort mede tot de
aangename sensaties. St. Saëns' Va
riaties op een thema van Beethoven
was een waagstuk, want deze muziek,
die inspiratie! hoge eisen stelt, ver
draagt het op één na beste niet.
Onder de huidige weergave leek het
werk dan ook iets vergeeld. Maar de
belangstelling voor de verdere ver
richtingen is intensief gewekt.
WILL G. GILBERT.
Bonte avond bij N.D.K.
DEN HAAG, 18 Mei.
Ware het niet tengevolge van een
bereidwillig inspringen van Neder
landse kunstenaars, dan zou de
Bonte Avond van de Haagse afd. der
Ncd. Duitse Kuituurgemeenschap cia-
nig in de war zijn gelopen De gasten
van het Duitse Theater konden door
ziekte niet verschijnen en thans
hoorde men Julia de Gruyter ln haar
onverbeterlijke voordrachten, waar
onder het sappige proza van „De
Witte en de papegaal" weer een ere
plaats innam. De illusionist Jan
Hagoort liet verrassende trucs zien
en Ans He3terman, danseres van
sympathieke allure, nam de aanwezi
gen mede op de werveling van haar
lichtvoetige kunst. Henk Dorel van ae
Kameropera kwam ditmaal met lich
te kost en mocht met o a. een lied
van Tosti veel bijval oogsten. Een
avond van lichte kunst, die door het
ensemble van Harry van Os muzikaal
geschakeld werd.
WILL G. GILBERT.
alle moeilijkheden doemt dan toch
eindelijk het blije verschiet op, dat
hun in hun ambtsperiode meermalen
zo onbereikbaar moet hebben gesche
nen.
Na de strijd om het bestaan is nu
gekomen de strijd om het hart van
het Haagse publiek. Dat hart ls nu
gewillig en misschien zelfs al reeds
veroverd. Doch niemand denkt er
aan thans op de veertigjarige lauwe
ren te gaan rusten, want de verove
ring moet blijvend zijn. De toekomst
is mooi. wanneer men zich er altijd
van bewust blijft, dat bestendigheid
geen bloem is, die vanzelf maar
bloeit.
Technisch meesterschap van
Desta en Menen
LEIDEN. 18 Mri.
In de Schouwburg gaven de Parijse
danseressen Desta en Menen, klein
kinderen van een Amharische prin
ses. een dansavond. In vele opzichten
kreeg men hier iets zeer bijzondere
voorgezet, want zelden zag men zulk
een volmaakte techniek als die welke
de jonge zusters zich eigen hebben
weten te maken. In Parijs, waar zij
hun opleiding ontvingen en waar
men een perfecte scholing als van
zelfsprekend beschouwt, laten zij het
gemiddelde product van de ballet
school zeker ver achter zich. Bliksem
snelle pirouettes verlenen haar kunst
een tollend effect, dat de weerstand
van de materie overwonnen schijnt
te hebben. Men denke hierbij niet
aan de vederlichte verplaatsing, want
die is er niet. Maar die verplaatsing
is zeldzaam ongeremd en met ont
stellend gemak volgt op elke bewe
ging het tegenwicht der verstilling.
Naast enkele getweeën uitgevoerde
dansen, zoals de speelse Japanse
dans en de kleurige Perzische dans.
die beide van oorspronkelijke exo
tische motieven gebruik maken, dan
sen beide een solo-repertoire, waarbij
Desta zich de sterker expressieve
kracht toont. Haar Spitzen-vaardig-
heid grenst aan het wonderlijke in de
Czardas en in het geestige Tic-toc-
choc op muziek van Couperin. Pikan
te sierlijkheid kenmerkt het handge
baar en de armheffing van Menen,
die het oog met een lieve Pastourelle
en een felle Zigeunerdans bekoorde.
Laar de lofzang vergezeld gaan van
de opmerking dat van enig streven
naar een diepe plastische uitdrukking
niets merkbaar is. Elk spoor van ver
innerlijking is in deze kunst afwezig
en wellicht daarom welt de qualifi-
catie „edelvaudeville" naar dc lippen.
Men smoort do uitdrukking, omdat
dit geheel toch zo aanvaardbaar is.
Fraaie kledij ademde de geest van
Parijs. Willy Meeuwisse begeleidde
naar behoren en vulde de pauze met
een zestal soli.
WILL G. GILBERT
DEN HAAG. 18 Mei.
Het doet ons genoegen met enthou
siasme te kunnen schrijven over een
nieuwe verschijning in het Haagse
kunstleven, namelijk over mejuffrouw
R. Wesseling. die op het ogenblik
haar eerste tentoonstelling in de
Kunstzaal „Plaats" houdt. Na van
1933 tot 1936 in Amsterdam onder
Jurres. Westermann e.a. te hebben ge
werkt, ging zij voor twee jaar naar
Wenen verder studeren.
Zij komt nu voor de dag met een
reeks zeldzaam verzorgde tekeningen,
waarvan de vroegste uit 1935, de
laatste uit 1944 dateert. In de vroege
werkstukjes, zoals „Electra" of het
kleine „Oud vrouwtje", zit direct al
een gloed, een puntigheid en een ver
bluffende technische vaardigheid, die
bewondering afdwingt, vooral omdat
het hier helemaal niet om een school
se werkwijze gaat. Prachtig zijig en
fluwelig ls het simpele zwart-wit op
gewerkt. geen aarzelingen, geen stun
teligheden en gelukkig ook geen lege
knapheid, waaruit door te veel gemak
de spanning, de inspanning is ge-
wèken.
De „Paljas" is even een poging naar
het. grotere en meer omvangrijke. Ook
in de „Zieke kip" en in de „Mummie",
resp. uit 1938 en 1937, is een streven
naar meer breedheid op te merken.
Dan schijnt het wel, dat. mej. Wesse
ling een periode van lichtelijke on
zekerheid doormaakte. Haar wijze
van tekenen verijlt wat, even dreigt
misschien een zekere nuffigheid, bij
voorbeeld in de door ons overigens
wel degelijk gewaardeerde landschap
jes met bomen. Vroegere gestrengheid
en soberheid maken plaats voor zil
verige effecten, die even aan een
geraffineerd spel reken. Maar dan is
er de tekening van de „Fazant", zo
groot, zo sterk, en vooral ook de
„Aronskelk", waar zij helemaal boven
het pietepeuterige en al te nette uit
komt en een magistrale kracht ont
plooit. zowel wat de breed gehouden
vorm als de bijzonder fors en eerlijk
neergezette zwarten en witten betreft.
Met vreugde begroeten wij dit de
buut van een nieuw talent, dat on
danks enkele beïnvloedingen toch een
groe mate van ongereptheid vertoont.
De tweede exposant in dezelfde
kunsthandel is Herman Berserik. De
Franse schilder Utrillo is wel het
voornaamste voorbeeld, waarnaar
Berserik zich blijkt te richten, hoe
wel Matisse en Dufy «het. zogenaam
de Fauvisme dus) niet vergeten wor
den. Frisse, wat gechargeerde kleu
ren, daarin, contrasterend, het na
vrante van kale bomen, het. mar
kante van schaduwige jalouzieën,
ijzeren hekjes, schuttingen, balcon-
leunlngen en telefoondraden, inge
krast met de achterkant van de pen
seel.
Men kent deze specifiek Franse
vrijheid van beweging. Het is nog
wat ongelijk werk. Het witte oplei
dingsschip b.v. is nog te gewild naïef,
het doet daardoor houterig en ietwat
stuntelig aan. Maar de doeken
„Franse ambassade", „Huis te Ar
ras", „Bloeiende bomen" zijn pret
tige, voortvarende stukken werk, ge
tuigend van durf en ook voldoende
van het. speelse, het luchtige. Meer
eigenheid, meer het naar voren wor
stelen der eigen persoonlijkheid zal
hier verrijking brengen.
Deze tentoonstelling duurt tot 1
Juni.
Kunsthandel Willemsen
met grafiek
In kunsthandel W. J. Willemsen,
Korte Poten 11, ls dan nog werk te
zien van W. Mlnderman: tekenin
gen en schilderijen. Wij wijden
graag enkele woorden aan deze
kleine tentoonstelling, waar vooral
de tekeningen door hun ragfijne
nauwkeurigheid en gevoeligheid van
lijn opvallen. Er ls een oude brug
bij met een hek en in het verschiet
rechts enkele huisjes en telefoon
palen, zo bijzonder goed en altijd
lenig weergegeven, dat men hier het
gevoel heeft met iemand te doen te
hebben, die zich meer moest ophou
den met de grafiek. Van de schilde
rijen munt het grote, vroege stilleven
met witte kom uit door vastheid en
kunde.
De latere kleine doekjes, land
schappen voorstellend, zijn wel is
waar eigener, maar toch dreigt hier
iets schablone-achtlgs. Zij hebben
een leuke kleur, die ons ontegenzeg
gelijk oharmeerde. Het komt ons
echter voor, dat deze wyze van zien
en schilderen moeilijk verder te ont
wikkelen zal zijn en op de duur mls-
Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur; Hendrik Llndt.
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; Illustratie
en opmaak: R, Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A H. Lemmers, allen te Am
sterdam. K 113
ff J mm ff Tekeningen en
net de nonrfliirinenlM
Roman door Manfred Hausmann
84)
„Au, voor de donder!" riep Peter
op de grond liggend. „Niks tegen te
doen!" Hij ging overeind zitten cn
wreef zijn kuit. „Je zult eens zien
hoe die je ertussen neemt. Jumbo'
Daar kan jij ook niet tegen op!"
„Zo?"
„Hier. help me een handje! Prach
tig! Merci! Daarnet maakte ik me
kopzorgen, dat Je hem dadelijk tot
moes zou slaan, maar nu kunnen
jullie gerust gaan bakkeleien. Het
kan helemaal geen kwaad, wanneer
Je eens fatsoenlijk op je tabernakel
krijgt!"
„Zo?"
„Eerst voorover, toen achterover.
Niks tegen te beginnen!"
„Zo?" zei Jumbo.
De hemel mocht weten waar Peter
heen wilde! Het was helemaal niet
uitgesloten, dat hij zich met opzet
had laten overrompelen. Misschien
had hij zich een beetje gauwer laten
vallen dan strikt nodig was; mis
schien had hij de uitwerking van
Abel's trucs wat overdreven. Abel
zelf was er verbaasd over geweest
hoe gauw Peter kopie-over duikelde.
Met. de jongens in Berlijn ging het
in ieder geval niet zo gemakkelijk.
Maar Jumbo wist wat hij van
zichzelf te verwachten had. Zo mak
kelijk was hij niet te intimideren.
Hij wou wel eens zien of Abel bij
hem met zulke aardigheden succes
had .Wacht maar af wat ik met Je
doe!"
Abel bleet, toen Jumbo wijdbeens
en met zwaaiende armen op hem
af kwam rustig staan en keek hem
in de ogen.
„Nou?", zeide Jumbo.
Abel zei ook: „Nou?"
-Vooruit maar!" vervolgde Jumbo.
Maar dan zei hij helemaal niets
meer. maar ging op zijn tenen staan
en liet van pijn de lucht tussen ziin
tanden uitsissen Wat er eigenlijk
gebeurd was. had hij nog niet hele
maal begrepen. Iets ongelooflijks
vlugs en gedecideerds. Abel had plot
seling ziin hand gegrepen en in de
hoogte gerukt en zich daaronder
door gedraaid of... Ia. hij moest er
zich onder doorheen gedraald en de
954. Nu de commissaris van poli
tie hun verhaal niet gelooft, beslui
ten onze vrienden Pen Kwen samen
op te sporen. En ze laten er geen
gras over groeien! „Piet", heeft
Sneeuwvlok gezegd, „voor we met
het opsporingswerk beginnen, moe
ten we zorgen, dat die boeven ons
niet herkennen kunndh als ze ons
tegenkomen. Daarom moeten we een
vermomming kopen. <Ze stappen een
tweedehands winkeltje binnen en
passen een heleboel oude bulletjes.
955. Het duurt een hele tijd voor
ze iets passends gevonden hebben,
de ene keer is een broek te nauw,
een andere keer een jas te wijd.
maar tenslotte slagen ze toch en Je
kunt hierboven wel zien hoe. Sneeuw
vlok een geruite pet. een pril en een
broek met een groot gat In de ene
knie en Plet Punthoofd is mooi met
een hoed, een snor. die naar uien
ruikt, een das en een oude jas. Kwef
krijgt een doek om z'n lijf.
„Zo", zegt Sneeuwvlok als ze weer
op straat staan, „nu op zoek naar
Pen Kwen!"
verdraaide arm met een korte ruk
op zijn rug tussen zijn schouderbla
den gebogen hebben. Daar hield hij
hem nu met één hand vast en trok
met de andere Jumbo's voorhoofd
terug. En wanneer Jumbo zich ver
roerde. dan behoefde hij alleen de
verdraaide arm een centimeter ho
ger te drukken en onmiddellijk
zweefde Jumbo weer op zijn tenen
en stiet een pijnlijk fluitend geluid
uit,
Peter, die er met zijn handen in
zijn zak en naar voren gedrukte
knieën bij stond amuseerde zich
kostelijk „Doe hem nu wat Jumbo!
Vooruit nou!"
Wanneer Abel maar niet zo onvoor
zichtig geweest was om hem los te
laten! Hij dacht, dat Jumbo er ge
noeg van had. Maar dat was hele
maal het geval niet. Jumbo draalde
zich integendeel vlug om. pakte Abel
in de ondergroep om zijn borst en
lichtte hem op om hem tegen de
grond te slingeren. Midden in de
zwaai bedacht hij zich echter en
dwong hem in de „zweetkast", dat
wil zeggen, hij slingerde zijn rech
terarm om Abel's hals en drukte zijn
hoofd, terwijl hij zijn arm zo stevig
mogelijk aantrok, tegen zijn heup.
Wie een ander eenmaal in de zweet
kast heeft, ka« met hem doen wat
hij wil Jumbo liep op die wijze een
tijdje met Abel in een kring rond,
bleef dan voor Peter staan en slin-
eerde. zich half om zijn as draaiend.
Abel links om: „Dat doe ik met hem!"
Rechts om. „En dat!" Links om: „En
dat en dat en dat! Nu is het afge
lopen met zijn Berlijnse trucs!"
Peter bukte zich en keek van on
derop in Abel's rood gezicht. „Laat
°m los. Jumbo. We hebben nu alle
maal gezien, dat Jij de sterkste bent!"
Maar nu kwam de hoofdzaak nog.
Jumbo sleeote Abel voor Corinna. die
stap voor stap achteruit ging. „Beken
je nou dat Je niets meer doen kunt?"
Abel antwoordde niet,
f Wordt vervolgd
Voor de kinderen
„Paljas" van Riek Wesseling
(Foto Nieuivenhuis)
schien een herhalen wordt. Overi
gens een tentoonstelling, die zeker
meer te vertellen heeft dan de
meeste.
Nog slechts .tot 27 Mei.
D. V. NIJLAND
Voor knappe rekenaars
Beste nichtjes cn neefjes.
Hans van Dam, die op het ogenblik
verpleegd wordt ln het Wester Gast
huis te Amsterdam, zond mij een raad
sel voor knappe rekenaars, dat lk voor
Jullie deze week op te lossen heb.
Hier ls het:
Een boer ging met een aantal eieren
naar de markt en begon met daar de
helft van te verkopen. Omdat het zo
uitkwam, gaf hij daarbij een half el
cadeau. Daarna verkocht hij van het
overschot de helft en gaf al weer een
half el cadeau. Tenslotte verkocht hij
de helft van wat toen nog overbleef
en moest weer een half el cadeau ge
ven. waardoor hij geheel uitverkocht
raakte. Met hoeveel eieren ging de
boer naar de markt?
En dan nog een eenvoudig ladder
raadsel. Tekenen Jullie een ladder met
zeven sporten. In Iedere sport moet
een woord van vijf lettere 3taan. De
middelste lettors van boven naar be
neden gelezen, vormen de naam van
een stad ln Noord-Holland.
Het eerste woord dus op dc bo
venste sport Ls iets waar je kullen
mee graaft; het tweede woord ls Iets
om aan te rijgen; het derde ls een
metaal; het vierde is een kostbare
kraal; het vijfde ls een mooie bloem;
het zesde ligt op de grond of op de
H>e licht treft niet ons opera-een
kennige publiek een buiten het
standaard-repertoire vallende opera-
ojvoering met zijn banvloek: „Onbe
kend maakt onbemind". Zo'n opvoe
ring wordt dan alras een eendags
vlieg. En daarmee doet dit publiek
zichzelf en meer nog de uitvoerders
tekort. Dit gevaar zou ook te duchten
zijn voor Verdi's weinig bekende ko
ningsdrama „Don Carlos", dat toch
muzikaal als dramatisch een van zijn
beste werken is.
„Dat vergeet het publiek natuur
lijk". zegt de intendant Johannes den
Hertog, als uw muziekredacteur in
Kamer 44 van de Amsterdamse Stads
schouwburg een praatje komt maken
met h^m en met den gastregisseur
Cornells Bronsgeest, „dat zo'n instu
dering voor ons artisten zoveel meer
betekent dan voor bezoekers, die al
leen maar komen kijken en luisteren.
Er heerst hier in het gebouw als het
-ware een „Don Cajios"-roes en daar
merkt men naar buiten zo weinig
van."
„Ja", voegt Bronsgeest daaraan
toe, „dat heeft mij juist zo getroffen,
die enthousiaste geest onder dit jonge
gezelschap van overgrotendeels nog
jonge artisten U weet. dat ik al een
jaar of veertig verbonden ben aan de
Berlijnse Staatsopera; niet alleen als
eerste bariton maar ook als regisseur
en ensceneerder. Daar wordt ook veel
gedaan aan de voorlichting van het
publiek en door speciale jeugdvoor
stellingen leiden wij de jongeren op
tot geïnteresseerde en in zekere mate
ook oordeelkundige operabezoekers.
Zo'n toewijding als lk hier bij ambi
tieuze artisten aantrof doet daarom
dubbel goed."
Geestdrift bant scepticisme
Men moet de waarde van zo'n
artisten-geestdrift niet onderschat
ten. Zij Kweekt een geheel andere
stemming dan die onder de bedaag-
dere „ervarenen" met hun routine,
maar dikwijls ook hun... desillusies!
Zij bant het scepticisme en maakt
krachten vrij. die bij soede leiding
bergen verzetten kunnen. „Daarom
zijn wij zo blij. dat al onze artisten
zowat van dezelfde generatie zijn.
Een engagement van oudere, be
proefde zangers zou een schisma kun
nen teweegbrengen en de sfeer van
geestdrift, waarmede hier gewerkt
wordt, verstoren. Met het orkest
doen wij ongeveer dezelfde ervaring
op" aldus de intendant, die weer naar
het onderwerp „Don Carlos" terug
keert.
Men hoort liever de „repertoire-
werken". maar als men eenmaal de
schoonheden heeft ontdekt, die in
dit werk van Verdi schuilen, dan kan
men niet anders dan tot hoge waar
dering komen. Het is mede om deze
reden, dat we het publiek willen te
gemoetkomen met een vertaalde
tekst, We kennen alle voor- en na
delen daarvan, maar wat het
zwaarst is, moet het zwaarst wegen.
En al zal niet woord voor woord ver
staan worden, wat op het podium
wordt gezongen, een Nederlandse ver
taling zal het werk nader brengen
zowel tot de artisten als tot de toe
schouwers. Deze moeten ook op bij
zonderheden gewezen worden als de
belangrijke duetten tussen Philips en
Posa. tussen Philips en den Groot
inquisiteur".
We komen dus op ons oude
stokpaardje, van de voorlichting?"
Gelooft u mij. dat dd voorlich
ting van het publiek mijn grootste
zorg is. maar zij biedt ook de groot
ste moeilijkheden. Een voordracht
vooraf lijkt mij niet doeltreffend, om
dat- men daar niet voldoende „be
leeft". En er valt in „Don Carlos"
toch zoveel te beleven", meent Den
Hertog. „Coupures hebben we niet
nodig geoordeeld, want Verdi zelf
heeft zijn „Don Carlos" grondig van
overbodigheden gekuist en zelfs een
heel bedrijf geschrapt, zoals u weet."
„Als de scène-verwisselingen maar
vlug genoeg gaan, wat een kwestie
van geluk is. dan komen we er wel
met 2\ uur speeltijd", voegt regisseur
Bronsgeest eraan toe. „De hoofdzaak
is. dat het publiek zich de moeite
geeft, het werk te benaderen, maar
deze moeite zal zeker ruimschoots
beloond worden." En bij de verant
woordelijkheid, waarvan de artisten
van dit gezelschap zich op grond van
het in hen gestelde vertrouwen door
drongen tonen, kan ik uit hoofde van
mijn langjarige ervaring verzekeren,
dat men er zal komen en deze in
stelling zeker tot een eersterangs peil
zal klimmen. Daarom zal het ook ge
lukken, „Don Carlos" tot gemeengoed
van het operapubliek te maken."
Het is de man van ervaring, die
zo spreekt en het is de man, die
bezig is een Nederlandse opera op te
bouwen, die het mede aanhoort en
getuige mocht zijn van zo menig suc
ces onzer jonge instelling. Dat dit
succes zich ook moge mededelen aan
Verdi's „Don Carlos".
De prestaties van het toneel- en
operettegezelschap van dc Maastricht
se Stadsschouwburg zijn de laatste
dagen opzij gestreefd door een nieuw
troepje van louter jonge mensen, ge
middelde leeftijd 21 jaar, die voor
de draad zijn gekomen met een oude.
echt-Maastxichtsche operacomique in
twee acten „Joonk bij Joonk en Aait
bij Aait" (Jong bij jong en oud bij
oud). De tekst is van mr. G. D.
Franquinet, die in de
Maastrichtse dialect
literatuur in zijn tijd
een eervolle plaats
heeft veroverd, de mu
ziek is van G. F. de
Pauw. wiens zoon
Désiré L. de Pauw
thans het orkestje
aanvoert. De tekst is-
heel eenvoudig en
biedt een minimum
aan handeling: de
niet meer jonge rentenier Loerjns
waagt een oogje aan de lieve Kaatje,
dochter van de moosvrouw (groente
vrouw) Bet. die op haar beurt het
huwelijk ook voorstaat, op financiële
motieven. Maar de lieve doch Ier
Kaatje, kersvers terug van een Ant
werps pensionaat, is de herinnering
aan den wakkeren, thans tot haar
teruggekeerden koloniaal Pieter trouw
gebleven en schenkt hem haar hart.
De koloniaal wint het pleit. De rente
nier geeft zijn zegen en neemt zelf de
moeder: jong bij jong en oud bij oud.
Een Limburgse cramignon is het blij
besluit. De zeer eenvoudige muziek
heeft in de koren en in enkele soli
hoogtepunten en wordt door het zich
noemende Ensemble Artistique
Apollo" met. veel vuur over het voet
licht gebracht. Talenten zijn mej. T.
Delzainne (de moosvrouw Bet) en M.
Boelen (Pieter) benevens J. Sassen
(Loerjas). Het ensemble en zijn leden
behoeven nog dringend verdere scho
ling, maar zij hebben reeds vele
BROOD, BESCHUIT. MELK,
VLEES, AARDAPPELEN: 21 en 22
TABAK: 21 en 22, uitsluitend
rook-, pruim- of shagtabak.
BLOEM: 121 en 122.
PEULVRUCHTEN: 123 (250 gr.)
VERMICELLI: 124.
KAAS: 125.
SUIKER: 126 cn 127.
JAM: 128.
KINDERVOEDING: Gort D 41,
kinderm. of voedingssuiker E41.
SNOEP: 21 (150 gram).
BOTER: 21A en 21B roomboter,
B 44, C 44, D44, E 44 roomboter.
EENHEIDSZEEP: 129.
WASPOEDER: 130 en C, D. E42.
TOILETZEEP: E 43.
Einde geldigheidsduur 27 Mei,
uitgezonderd 21 Aardapp. (20 Mei)
en 129, 130. C, D. E42. E43 voor
zeep en wasp. (10 Juni).
Nog geldig: 20B boter (27 Mei),
R 05 tabak v. scheerzeep (2 Sept.)
tafel; het. zevende gebruikt de tim
merman. Hoe heet de stad ln Noord-
Holland?
Zendt Jullie oplossingen aan Oom
Jan. p/a Redactie „Het Volk". Hckel-
veld 15. Amsterdam (C.). Ik loof deze
keer voor de twee raadsels vijftien
prijzen uit.
Uit het raadsel van Catrlen BuIJs
kwam: „Behandel de dieren met zacht
heid. spaar de vogels" Zullen Jullie
die wens alle ter harte nemen? De
prijswinnaars van deze keer zijn;
Theo Hoekstra. Spanjaardstraat 31,
Leeuwarden; Cor R. Hoekstra. Van
Hamelstraat 2. Groningen; H. Schek-
man. Schoolstraat 17. Warnsveld; Steln
KetelariJ. Adm. de Ruljterstraat 59a,
Aalten; Dlna v. d. Hoek. Lekstraat
120b. Schiedam: Adrlaan Kamermans.
Lange Burchwal B. 415d. Oudewater:
Marletje Roozenburg. Eendrachtstraat
157 A. Rotterdam; Frlts de Haan. Dc
Sltterlaan 107, Lelden; Bert Sogers.
Dlaconessenhuls. Zaal 18. Oegstgeest;
Ad. van Vliet, H. J. Schimmelstraat 10,
Utrecht; WUly KUngcr, Nleuweweg 27.
Andljk Oost; Rlc Hermsen, Leeuwen
hoekstraat 154, Hilversum.
Tot de volgende keer! Met hartelijke
groeten van OOM JAN.
Kroniek van de
Volkstuin
Knolselderij
De ljshelllgen zijn achter de rug en
daarmee ls de tuin een kritieke zone
gepasseerd. Vele gewassen, die ln de
bak zijn gezaaid, kunnen thans voor
verdere groei aan de volle grond wor
den toevertrouwd. Ook andere, die
minder van de vorst te duchten heb
ben gehad, komen echter aan de
beurt. Een van deze gewassen een
zeer smakelijk dat we gaarne een
plaats ln onze' tuin Inruimen, ls de
knolselderij. De meeste amateurtuln-
ders zullen knolselderij wel niet z(clf
zaaien, maar van den kweker betrek
ken. Daarvoor ls het dan thans do
tijd. Knolselderij vraagt dc eerste tijd
van het poten schaduw en vocht. Ove
rigens 13 zJj wel een plant, die van
een open en vrije standplaats houdt.
Om nu ln de eerste tijd aan de
wensen van de knolselderij tegemoet
te komen, worden de planten Ln een
greppeltje gezet. WIJ zorgen er voor.
dat deze greppeltjes ongeveer tien cm.
diep zijn. Dit vergemakkelijkt ln de
eerste plaats het begieton, wat ln
ruime mate moet geschieden, en ln
de tweede plaats kan te felle zon op
deze manier geen schade aanrichten
De greppels worden op een onderlinge
afstand van veertig cm. aangelegd,
terwijl de planten op een onderlinge
afstand van dertig cm. In de rij komen
te staan. Dichter opeen zetten ls
slechts schijnbaar een voordeel, omdat
de plant dan minder gemakkelijk vol
groeit, wat uiteraard het volume van
de knol niet ten goede komt. Knol
selderij moet behoed worden voor een
al te stlkstofrljke grond, daar dit even
eens nadelige gevolgen heeft, omdat ze
daardoor voos wordt. Een goed
doorlatende grond, waarin goed ver
teerde mest ls aangebracht, ls de
Ideale voedingsbodem voor knolselderij.
Sommige tuiniers raden aan. bladeren
dicht bij de kool te laten wegnemen.
Dit is zeker af te raden, ook al omdat
beschadiging bij onoordeelkundig weg
nemen van blad niet ls uitgesloten
Eerst bij het oogsten in October
kunnen de bladeren, met uitzondering
van de z.g. hartbladeren, worden weg
genomen Daarna kan het gewas wor
den Ingekuild.
Om een betere toetreding van lucht
ln de grond mogelijk te maken, moet
er voor gezorgd worden, dat de grond
door middel van de schoffel openge
houden wordt. Gebruik van verse mest
is bij de knolselderij ongewenst, daar
dit wel het blad ten goede komt, doch
niet de knol, waar het toch om be
gonnen ls.
Maastrichtenaren een genoeglijke
avond bereid en hebben na twee uit
voeringen in het smakeloze feestge
bouw van de Staar (tegenwoordig
„Capri" en het domein van Boyd
Bachman en zulke goden van deze
tijd) nu op Hemelvaart een voorstel
ling in de veel gezelliger Stads
schouwburg gehad.
M. WOLTERS.
Voor de vrouw
Sehakt en ragout van erwten
In de meeste keukens worden de
erwten slechts voor soep gebruikt. En
waarom ook n:et. Erwtensoep ls een
goede kost. Er zijn echter vrij veel
erwten voor nodig, al worden er ook
aardappelen aan toegevoegd; het rant
soen gaat er geheel aan op.
In erwten komt vrij veel eiwit voor.
Op het ogenblik ls de yoedlng eiwit-
arm. Het peulvruchtenrantsoen ge
bruik© men daarom niet ln één keer,
men verdele het over enige maaltijden.
Een echte erwtensoep ls er dan niet
van te maken. Andere gerechten wel,
bijvoorbeeld;
Erwteugehakt. 1 kopje (80 g.) erw
ten, 2 gekookte aardappelen, 1 uitje,
pl.m. 1 theelepel nootmuskaat-surro
gaat, pl.m. 1 theelepel paprikapoeder,
zout, aroma, margarine of vet. De
erwten weken en gaar koken. Het uitje
fijn snipperen. De erwten goed laten
uitlekken, lijn wrijven en vermengen
met het uitje, de fijn gewreven aard
appelen en de krulden. Van de massa
vier koekjes vormen en deze ln de
koekenpan aan weerszijden bruin bak
ken. Deze koekjes geven hij groenten
en aardappelen.
Erwtenragout. 2 kopjes (160 g.) erw
ten, 1 L water, 1 ui. 4 lepels bloem.
2 lepels margarine of vet. 2 laurier
bladen, 1 mespunt kerrlesurrogaat,
aroma, azijn, zout, suiker. De erwten
in het water weken en gaar koken.
Het laatste half uur wat zout toevoe
gen. Het uitje snipperen en in wat
margarine of vet frulten. De bloem
en het kerrlesurrogaat toevoegen en
licht bruin branden. De erwten, het
erwtennat, de laurierbladen, het aroma,
een scheutje azijn en zout toevoegen,
en een lepeltje suiker. De massa nog
vijftien min. laten stoven. De laurier
bladen verwijderen. De erwtenragout
bij bladgroenten en aardappelen geven.
BERN, 16 Mei. De altijd goed
ingelichte parlementaire correspon
dent van het „St. Galler Tageblatt"
schrijft naar aanleiding van een
Reuterbericht, volgens hetwelk de
geallieerden ook een nota aan Zwit
serland zouden hebben gericht o.a.:
„Wat de geallieerden van ons ver
langen is het opgeven der neutrali
teit, en dat zou zelfmoord zijn. Men
zegt ln Londen onomwonden, dat het
voldoen aan de geallieerde eis on
verenigbaar is met de rechtspositie
der neutralen.
Zwitserland mag niet toegeven,
en zal ook nooit toegeven, wat van
geallieerde zijde beweerd wordt, dat
zijn goederenverkeer met Duitsland
een militaire aangelegenheid is. Het
is goederenruil en niets anders en
volgens het internationale statuut
de neutrale staten toegestaan."
Zijn gezin komt
niets te kort.
Reeds lang was h(j van plan
zich als vrijwilliger te melden,
maar wat zou er van zyn
gezin terecht komen als hij
weg zou zijn
Daar heeft hy eerst eens naar
geïnformeerd en zie - dat viel
geweldig mee. Zijn gezin komt
niets te kort, daar wordt in
leder opzicht, nu en later voor
gezorgd, zoowel wat salaris,
levensmiddelen, brandstof, enz.
betreft. Toen trok hy de stoute
schoenen ^an.
Doe het ook! Vul eerst onder
staande bon ln, U ontvangt
dan nadere inlichtingen.
NAAM
ADRES
WOONPLAATS
verzoekt toezending eener brochure
over de Waffen fi
Uitkalspeo eo inzenden aan
Ersatz-kommando Niederlande.
Korte Vijverberg Den Haag.
Ingezonden Mededelingen
f 1
ROGGEBROOD
van nature zoet
spijsvertering.
ROTTERDAM DEN HAAG
Telef. 38427 Telef. 333298
Waardoor
lukken
Uw spijzen?
Uw spijzen lukken in de
eerste plaats door Uw kook
kunst, - maar die staat toch
onmachtig, als de ingrediën
ten niet tiptop zijn. Kijk
daarom uit naar den naam,
die tiptop ingrediënten ga
randeert: dc naam W. A.
Scholten, die voorkomt op
Butaroma, Albumona,Trans*
paranta, sago, verpakt aard
appelmeel, etc.
W.A. SCHOLTEN'*
Aardappelmeelfabrieken
Dal smaakt
naar meer
Dat maakt
T.T.T THEE TABLETTEN
100 KOPPEN THEE UIT 1 ZAKJE
VAN 12 TA8LETTEN s 20 CENT
C- KEG'S GROOTHANDEL N V. ZAANDAM
ALS TANTE BFP
MOEDER 2IT TE
PRATEN
EN WIEPEN WINC,
qAUW EVENTJES EEN
BOODSCHAP MOET EN
DOEN, VRAAGT "TANTI
'MAAR KINDERS.ZIET
KRUIDENIER JULLIE NU
OVER HET HOOFD?
«fEC, EENS TANTE
ÖENT UC.EFN KLANT VAN
SIMON DE WIT'ANDFQS
'C 7i,V >Z0U u T0CH w£l WET EN
DAT DAAR OOK OE KINDERENOP HUN
h ^r'BEURT gjEMOlPEN WORDEN
