HET DAGBLAD
Tijd van afwachten
nadert zijn einde
Speciale afweer tegen,
parachutisten-actie
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Verbitterde strijd aan
Italiaanse front
Aanwijzingen
cler invasie
Recherche heeft ook een
opvoedende taak
Maar één oplossing
voor Nelis de Dunne
Duits weermachtsbericht
Plaatselijke Sow jet-aanvallen, bij
Beneden-Dnjestr afgeslagen
Zware luchtaanval
op Bristol
Nieuw ultimatum van
Gandhi verwacht
Schemer
Dl
School^schande
223 doden in Noord-
Frankrijk
BERLIJN. 16 Mei. In.bevoeg
de Duitse kringen wordt bijna met
zekerheid aangenomen, dat de
eerste fase van de invasieslag
reeds is begonnen en dat in de
naaste toekomst de grote aanval
der geallieerden op het Europese
vasteland een feit zal zijn. Een
termijn wordt om begrijpelijke
redenen niet genoemd, maar een
enkelé commentator heeft opge
merkt. dat de komende veertien
dagen opheldering zullen ver
schaffen oyer menige kwestie, die
de beide oorlogvoerende partijen
thans nog onbeantwoord laten. In
elk geval zijn de natuurlijke om
standigheden gle komende dagen
gunstiger voor een aanval dan
over enige tijd het geval zal
wezen. De nachten worden niet
door maanlicht verhelderd en de
hoge vloed is gunstig voor lan-
dingsoperaties aan een vlak
strand.
De Duitse leiding schijnt overigens
de invasie niet te beschouwen als een
onderneming, die zich. wat de tijd
en de vorm betreft, als één geheel
zal afspelen; men gelooft in Berlijn
te weten, dat. de vijand zich zal be
dienen van verschillende vormen van
aanvallen en ook op verschillende
tijdstippen.
Tot de aanwijzingen waarop de
Duitse verwachtingen zijn gebaseerd
behoren natuurlijk in de eérste plaats
het luchtoffensief in het Westen, dat
vooral tussen 1 en 10 Mei zeer hevig
is geweest, verder de reeds begonnen
aanval in Italië en voorts de voorbe
reidingen, welke aan het Oostelijke
front, zijn waargenomen. De voorbe
reidingen van Duitse kant zijn, meer
in het bijzonder wat het Westen be- j»
treft, dezer dagen op belangwekkende
wijze toegelicht door een opsomming
van bevelhebbers, die bij de invasie
slag het leger, het luchtwapen en de
marine, in nauwe samenwerking zul
len leiden. De opperbevelhebber in
het Westen is generaal-veldniaar-
schalk Von Rundstcdt. na hem wordt
genoemd generaal-velclmaarschalk
Rommel, de opperbevelhebber „van
een legergroep", een weinigzeggende
aanduiding, die echter een zeer be
langrijke taak zal blijken te verber
gen, zoals ook blijkt uit beschouwin
gen in de Duitse pers, die vermelden,
dat Rommel degene .is, die hééft ge
sproken over nieuwe wapent, welke
van Duitse zijde in de sl&g zullen wor-
"den gebracht, en van de verrassingen,
die de geallieerden zullen worden be
reid. Rommel heeft vooral de aan
dacht getrokken, omdat hij degene is,
die opnieuw van vergelding heeft ge
sproken.
Verder staan in het Westen gene-
raal-veldmaarschal'k Spcrle. de be
kende commandant van Duitse lucht
strijdkrachten. admiraal Krancke,
en de generaal der pantsertroepen,
Freiherr Geyr von Schweppenburg.
Deze opsomming geeft echter zonder
twijfel nog slechts een oppervlakki
ge indruk van de in het Westen-
aanwezige stof.
Hoe men aan Duitse zijde- over de
aanstaande botsing in het. Westen
denkt, blijkt uit een verklaring,
waarin wordt gezegd dat uit de in
vasie de grootste materiaalslag van
deze oorlog -zal ontstaan.
In de lucht
Uit het feit. dat vooral Noord-
Frankrijk en België het doelwit zijn
van aanvallen der geallieerde lucht
macht. zou kunnen worden afgeleid
dat de Kanaalkust in de eerste
plaats in aanmerking komt als lan
dingsgebied. Van Duitse zijde is men
echter overal voorbereid cn het bom
barderen van vijandelijke vliegvelden
op Corsica is een bewijs, dat de Duit
se leiding ook eventuele vijandelijke
plannen tegen het zuiden van het
vasteland reeds in het stadium dei-
voorbereiding wil verijdelen.
Dc waarde van het luchtoffensief
tegen de verbindingen en vliegvelden
in het Westen is overigens zeer be
trekkelijk. Niet alleen spieken. de 598
vliegtuigen, die de geallieerden in de
eerste weken van Mei verloren een
duidelijke taal. zelfs van vijandelijke
zijde is toegegeven, dat de luchtoffen-
sieven geen beslissende betekenis
kunnen hebben. Cyril Falls, de beken
de commentator van de „Times"
schrijft, dat de opvatting als zouden
luchtaanvallen de doorslag geven,
„louter onzin" is.
Dat de luchtmacht niettegenstaan
de dit, een belangrijke rol zal spelen
is buiten twijfel. In de eerste plaats
kunnen zware luchtaanvallen worden
verwacht en dan houdt men rekening
met het afzetten van grote contin
genten vijandelijke parachutisten.
Die zullen trachten- door manoeuvres
in het achterland, een deel van de
noodzakelijke "gevechten tegen de
zwaar gewapende kuststroken te
voorkomen, en véVder belangrijke sec
toren, verkeersknooppunten en derge
lijke te bezetten.- De Duitse voorbe
reidingen in het achterland zijn ech-r
ter speciaal op deze kansen ingesteld
en bovendien staan ver achter de
kust talrijke Duitse valschermjagers
klaar om in te grijpen. De comman
dant der valschermjagers, generaal
Student, hééft nog dezer dagen deze
elitetroepen geïnspecteerd.
Italië
Dc verklaring van het Duitse
opperbevel dat de geallieerde aanval
len in Zuid-ltalië moeten worden be
schouwd als een afleidingsmanoeuvre
verleent aan deze actie vanzelfspre
kend een belangrijke plaats in de al
gemene strategische situatie. Het
Italiaanse offensief wordt dan ook
een voorloper van de invasie ge
noemd.
Ie JAARGANG No. 114
LD
DINSDAG 16 MEI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 Postbus 65
Tigor-iariics van de pontsergrenad i'érsdi visie Gro3sdeutschlanddoen
een aanval, welke tot doel heeft dc weg tussen Jas&r cn Targa-Frocmos
ie zuiveren. (PJ£. foto1 v. d. Becke/Orb.-HJ
De grote krachtsinspanningen
van den vijand hebben overigens
nog slechts geringe resultaten
opgeleverd want zijn grootste
vorderingen bedragen niet. meer
dan twee tot drie kilometer. De -
verliezen daarbij zijn zo zwaar,
dat de aanvalskracht. der Britten
en Amerikanen' na 48 uur reeds
sterk verminderd was. Opvallend
is. dat vooral de hulpvolken in de
-eerste linies worden gestuurd.
De Duitse berichten wijzen uit. dat
de gevechten in Italië geheel onder
Duitse controle staan. Dc ontruiming
van een bepaalde sector bijvoorbeeld
was voor den vijand een grote ver
rassing, want het bleek. dét. hij een
zware artillerie-beschieting uren lang
op een- volkomen ledig terrein had
gericht.
Duitse militairen noemen in dit
verband de verhalen van vijandelijke
zijde over Duitse stellingen in Zuid-
ltalië zuivel- fantasie. In werkelijk
heid hebben de Duitsers geen stel-'
lingslinies. maar een diep geëchelon-
neerd systeem van afwecrstellingen.
In de Wilhelmstrasse wordt ten
slotte verklaard, dat het onjuist is te
veronderstellen, dat de strijd in Ita
lië de Duitse aandacht elders aan het
Europese afweerfront zou afleiden.
Alle sectoren van hét front zijn
-vaakzaam en -gereed de slag op té
vangen.
Noorwegen niet gediend
van Sowjetbezetting
OSLO. 16 Mei. Op een massa
bijeenkomst tegen dc bolsjewistische
bedreiging heeft minister-president
Quisling to Oslo in naam van het
Noorse volk verklaard, dat dit zich
met alle middelen zal verzetten tegen
een bolsjewistische' bezetting van
Noorwegen of van een deel daarvan.
De Noren, die gevolg geven aan' de
bevelen van den vroegeren koning,
den vroegeren kroonprins of de emi
grantenregering. maken zich. aldus
vervolgde Quisling, schuldig aan land
verraad. De toestand, eist. dat alle
Noren zich aansluiten bij het gemeen
schappelijke nationale streven om de
strijd tegen het bolsjewisme te voeren,
Het lot van Noorwegen. 7.0 zeide
Quisling, is verbonden met dat van
Duitsland en Europa. Daarom zal
Noorwegen in nauwe samenwerking
met Duitsland en in toenemende
mate deelnemen aan de organisatie
van alle Europese-krachten en al zijn
hulpbronnen beschikbaar stellen aan
de gemeenschappelijke strijd voor de
vrijheid en de toekpmst van Europa.
Het Portugese ministerie van
oorlog heeft bekend gemaakt, dat be
halve stakende werklieden en rad
draaiers. ook tal van directeuren en
bedrijfsleiders van fabrieken In de
omgeving van Lissabon in hechtenis
zijn genomen.
In Fez, het centrum van het
Marokkaanse nationalisme. Is hongers
nood uitgebroken, daar de stad bij
wijze van strafmaatregel door de Gaul
listische autoriteiten wordt geblok
keerd.
De Franse „consultatieve verga
dering" te -Algiers heeft zich accoord
verklaard met een voorste^ van het
dissidentencomité, volgens hetwelk dit
comité zich „voorlopige regering der
Franse republiek" wli noemen.
Duitse troepen hebben dc com
munistische benden op de Balkan in
de afgelopen week grote verliezen toe
gebracht. Laatstgenoemden verloren
In een frontsectbr 2064 doden, 264
gevangenen en 227 overlopers.
Houd een vluchtkoffer ge
reed. waarin u waardepapie
ren. sieraden, toilet-artikelen
en voor elk van de huisgeno
ten een stel onderkleren hebt
gepakt.
Arrestant nummer '7 wordt
bovengehaald voor verhoor.
Een lelijke, lange slungel, onbe
trouwbaar gezicht, loerende oog
jes. Negentien jaar en al twee
vonnissen. Zijn speciaal dieven-
persoonsbewijs. dat van iederen
misdadiger bewaard wordt, geeft
als bijnaam op; Nelis de Dunne.
Nelis heeft een smerig gevalletje
aan de hand. Hij heeft een vrien
dinnetje, een meisje van een jaar of
achttien, afgericht om te stelen. Dat
meisje, een kind uit een hopeloos
a-sociaal milieu, weggelopen van
huis, hield van Nelis en deed alles
wat hij vroeg. Tot het meisje werd
ingerekend en vertelde, dat Nelis
haar buit verkocht.
Een vuile streek, Nelis! Jij hebt
dat niesse op de penose geholpen.
St?at je fris, man! Maar daar ga je
voor een hele tijd achter, zegt de
rechercheur.
Niks van an, mompelt Nelis .en
zijn sluwe oogjes
loensen zenuwach
tig heen en weer.
Zij kwam steeds
naar me toe en
zei: ..Ik heb wat.
Wil jij het voor mij
verkopen? En ik
wist niet, dat het gegapt goed was."
Jij dacht natuurlijk, dat die
meid dik in de fototoestellen cn de
traplopers zat. niet? Daar ziet ze
nogal naar uit, schampert de recher
cheur.
Weet ik veel, zegt Nelis, en haalt
de schouders op.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 15 Mei. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend;
Aan de benedenloop van de Dnjestr
werden verscheidene door- pantser
wagens ondersteunde plaatselijke aan
vallen der Sowjets afgeslagen.
Aan de overige delen van het Oos
telijke front slechts geringe gevechts
bedrijvigheid tussen Karpathen en de
bovenloop van de Dnjestr, alsmede
ten Zuiden van de Beresina.
Duitse torpedomotorboten brachten
bij een nachtelijke aanval in de Finse
Golf bij het eiland Lavansaari een
bolsjewistisch bewakingsvaartuig tot
zinken.
Aan het Zuid-Italiaanse front heeft
de vijand ook gisteren zijn met het
grootste gebruik van mensen en ma
teriaal geleide aanvallen voortgezet.
Na verbitterde gevechten, waarbij de
vijand alleen ten Zuiden van CSssino
vijftig pantserwagens verloor, hebben
onze troepen zich in de Zuidelijkste
frontsector enkele kilometers naar
het Westen op een voorbereide gren
delstelling gedistancieerd. De Ober-
gefreite Albert Bruckner in een com
pagnie valschermpantserjagers schoot
binnen 24 uur tijds zes vijandelijke
pantserwagens stuk.
Italiaanse torpedomotorboten brach
ten in de wateren van Anzió een
vijandelijk korvet tot zinken.
Door boordafweergeschut van een
Duits schip werd ten Westen van
Livorno een vijandelijke torpedomo
torboot tot. zinken gebracht en een
andere zwaar beschadigd.
In de afgelopen nacht hebben en
kele Britse vliegtuigen bommen ge
worpen op Keulen.
Eén sterke formatie zware Duitse
gevechtsvliegtuigen ondernam in de
eerste ochtenduren van 15 Mei een
geconcentreerde aanval op Bristol.
De kommodore van een Jachteska-
der, kolonel Walter Oesau, die voor
117 overwinningen in de lucht op
Brits-Amerikaanse tegenstanders
door den Führer met het eikenloof
met zwaarden bij het Ridderkruis
van het IJzeren Kruis was onder
scheiden. heeft in een luchtgevecht
de heldendood gevonden. Met heip
verliest de luchtmacht een van haar
voortreffelijkste jachtvliegers en for
matieleiders.
SEN SLAPPELING KRUIPT ONDER MOEDERS.ROKKEN.
EEN JONGEN MET PIT VAART UIT OM TE KNOKKENI
Indiensttreding bij de Kriegsmarine is mogelijk voor iederen Nederlande»
tusschen 17—45 jaar. Aaqpnelding en inlichtingen bij de Manneannahme-
atelle West, Plompetorengracht 24, Utrecht: alle Hafen- en OrtakommaD-
danturen en de verschillende -Meldestellen in Nederland.
Als hij naar zijn cel teruggebracht
is (bekennen doet hij niet. want hij
is van dat slag dat zegt: „Doortik
ken kan Je altijd op de Prinsengracht
nog wel doen") zegt de rechercheur
tegen mij. den „groene". Dat is nou
de pest van ons werk. Dat jong is
een, ellendeling, te laf om "zelf te
jatten en net goed om een meisje
daarvoor af te richten.- Nou heb ik
hem. Wegens heling, want voor aan
zetten tot diefstal krijg ik hem niet.
daar is-ie te gehaaid voor. Nou. dan
leid ik hem voor den officier, die
hem meestal weer op vrije voeten
moet stellen. i.v.m. plaatsgebrek.
En als ik hem dan een dag daarna
tegen kom, neemt-ie beleefd zijn
petje af en zegt: „Goeiedag, recher
cheur!" En de volgende dag richt-ie
een andere meid af. En met inbrekers
is het nog veel erger.Vier. vijf
maanden liggen tussen arrestatie en
veroordeling en als het geen ern
stige recidive is* moeten die kerels al
die maanden vrijlopen, want er is
geen plaats. Dat maakt ons werk ook
zo moeilijk, wij kunnen niet radicaal
opruiming houden onder dat getei
sem.
Arbeid en tucht!
Wat wou je dan?
Een straf kamp, zegt de recher
cheur. Laat ze. werken met hun luie
lichaam. Duizenden eerlijke huisva
ders, bewame arbeiders zitten ver
van huis in barakken, en deze kerels
kunnen hier rustig uitgaan en #zet-
Êen kraak op kraak. Er is maar cén
oplossing hoor! Een kamp, en alles
daarheen. En werken!
En nu ik drie dagen rechercheur
ben, heb ik die overtuiging ook.
Trouwens, mijn nieuwe collega's
denken er bijna allemaal zo over.
Dit onmaatschappelijk volk, dat pa
rasiteert op den werkenden mens,
moet In k#rapcn komen, onder stren
ge tucht en met heel, heel veel werk.
Dan leren zc aanpakken, wat zij nog
nooit hebben gedaan.
Niet in alle gevallen is dat nodig
natuurlijk. Vanmorgen heb ik een
„heterdaadje" afgehaald, een fietsen
dief die door een straatagent was
aangehouden. Zestien jaar. Een uit
de krachten gegroeide slungel. Hard
als een spijker, want al is de zaak
zo duidelijk als wat, met getuigen en
alles, hij geeft geen spoege en wil
van niets weten. Maar de hoofdin
specteur blijft trekken, blijft ver
horen.
Waarom? vraag ik mijn baas.
Die zaak is toch rond en rijp voor
den kinderrechter? Waarom moet
die jongen nu ook nog bekennen?
Dat bewijs is zo geheid als een huis.
Paedagogie, grinnikt de chef.
En als ik wat dom kijk, want pae
dagogie is voor mij een nieuw vak
bij de recherche, zegt hij: s.Kijk, als
die jongen doortikt, breek ik zijn
koppigheid. Dit is een zeer gesloten
jongen, in de grond van de zaak niet
slecht, en dit heeft-ie in een opwel
ling gedaan, daar ben ik zeker van.
Maar als ik zijp koppigheid breek,
dan weet hij, dat de politie sterker
is dan hij. dat is punt één. En punt
twee: als hij nu bekent, staat hij
straks als een berouwvolle zondaar
voor den kinderrechter. Dan krijgt
1-üj veel minder straf dan wanneer
hij daar glashard staat te liegen,
want dat doet>ie nü. Een misstap
kan iedereen begaan, maar als hij dat
inziet, aanvaardt hij ook zijn straf
en is zijn leven niet vergooid. We
hebben waarachtig al boeven ge
noeg!
En dan gaan we getweeën zitten
trekken aan den knaap, en tenslotte
kqmt-ie door. Hij bekent! Waarmee
de recherche paedagogisch werk
heeft verricht. Maarhet heeft
weer tijd gekost, tijd die eigenlijk-
niet gemist zou kunnen worden.
Wij gaan er dus vannacht maar op
uit!
STOCKHOLM. 15 Mei. Volgens
United Press zou Gandhi voorne
mens zijn Engeland in de kwestie dei-
Indische zelfstandigheid voor een
nieuw ultimatum te plaatsen. Hij
zou zelfs bereid zijn tot een nieuwe
hongerstaking.
Naar de Britse berichtendienst
meldt, heeft Gandhi zich overigens
opnieuw bereid verklaard te onder
handelen ever een vergelijk tussen
Hindoes en Mohammedanen.
Franse geestelijken richten
zich tot Anglo-Amerikaanse
PARIJS, 14 Mei. De Franse kar
dinalen en bisschoppen hebben, in
verband met de bomaanvallen van
Anglo-Amerik&anse vliegtuigen op
Frans gebied een oproep gericht tot
het episcopaat van het Britse rijk en
de V. S.. waarin ze er op wijzen, dat
de zich intensifiërende luchtbombar
dementen op Frankrijk hun harten
met droefenis en bezorgdheid vullen.
Zij achten het, gezien deze toe
nemende ellende, hun plicht de Anglo-
Amerikaanse geestelijken met aan
drang te verzoeken bij hun regeringen
stappen te doen. opdat de burgerlijke
bevolking van Frankrijk en Europa
zoveel mogelijk gespaard blijve.
hfpen
stad is schemer gehuld.
Door een der hoofdstraten
1 en nog verscheidene voorbij-;
gangers. Een deur van een café
'gaat open cn het geluid v<m ge
dempte muziek en roezemoezen
de stemmen dringt tot op straat
door. Enige cafébezoekers komen
iwar buiten en hun vrolijke lach
schalt door dc straat
Een man met een tas onder
zijn arm loopt langs.de passe
rende mensen cn fluistert telken
male, als iemand hem passeert:
„Virginia sigaretten, voor-oorlog-
sc shag, scheermesjes, postpa
pier
Een meneer blijft statui, ken
nelijk met de bedoeling op de
typische verkooptrant van den
..zwarte" in te gpan. De laatste
schijnt dc bedoeling te begrijpen
en schiet ijlings toe en fluistert,
als het kan nog zachter: „Is het
iets voor u, meneer, heerlijke
shag f20.— fijne sigarctt..."
Maar plots stokt zijn stem. Het
is. alsof hij door een plotselinge
schrik bevangen wordten te
rechtf Zijn ogen storen naar de
linkerarm van den ..koper".
Zijn .^aak" zal. althans voor
vanavond, gesloten worden en de
voorraad, die hij bij zich heeft,
zal in betere handen overgaan.
Want de .fiwarte" had een rode
band om de linkerarm over het
hoofd gezien in dc avojidscheme-
ring.
„Landwacht, meneer, gaat u
maar eens met mij mee!"
„Pech gehad", denkt de zioarte,
maar hij neemt zich heilig voor,
bij ceh volgende gelegenheid in
dc schemering maar rustig thuis
te blijven.
RIJSSEL. 16 Mei. Het Engels-
Amerikaanse luchtwapen heeft op 13
Mei een aanval gedaan op een stad
in Noord-Frankrijk. Tengevolge van
dit bombardement werden 49 lijken
onder de puinhopen vandaan ge
haald.
Te Pijssel hebben de reddingsbri
gades bij het voortzetten van de op
ruimingsarbeid opnieuw '27 lijken
onder de puinhopen van getroffen
gebouwen gehaald, waardoor het
aantal dóden als gevolg op het bom
bardement van 11 Mei tot 158 geste
gen is. Vijftien lichamen bevinden
zich nog onder de puinhopen.
Anderzijds wordt meegedeeld, dat
bij het bombardement op 12 Mei van
een voorstad van Rijssel 16 doden
vielen en 20 personen gewond wer
den. Totr.utce telt.'men te Rijssel en
omgeving 223 doden.
Voorts wordt nog gemeld, dat ten
gevolge der bombardementen 100.000
voor de krijgsgevangenen bestemde
pakketten te Valenciennes vernield
of zwaar beschadigd zijn. 'Te Rijssel
gingen 40.000 pakketten verloren. De
brigades, die zich met de verzorging
van de krijgsgevangenen bezighou
den. stellen alles in het werk om
nog zoveel mogelijk van de inhoud
der pakketten te rédden.
Telegram van Elias
aan Mussert
BRUSSEL. 15 Mei. —.Ter gelegen^
heid van de verjaardag van ir. Mus
sert. Leider der N.S.B. d. N. heeft mr.
H. Elias, Leider der eenheidsbeweging
V.N.9". het volgende telegram gezon
den aan den Leider der N.S.B. d. N.:
..Mr. H. Elias, Leider der eenheids
beweging V.N.V. biedt aan Leider ir.
Mussër't zijn oprechte heilwensen aan,
naar aanleiding van zijn 50ste ver
jaardag. Moge weldra de gemeen
schappelijke overwinning aan u zelf
en aan uwe beweging de mogelijk
heid bieden tot de wederopstanding
van ons Nederlandse volk. Houzee".
Bombardementen belemme
ren onderwijs in België
BRUSSEL, 15 Mei. Door het
toenemend aantal luchtbombarde
menten heeft het Belgische ministe
rie van openbaar ónderwijs besloten,
dat tot. Pinksteren het onderwijs niet
meer regelmatig zal worden gegeven
in alle gemeenten met meer dan
20.000 inwoners en in de gevaarlijk
gelegen plaatsen.
Bewaart uw versleten rubber-
inmaakglasringen!
DEN HAAG. 16 Mei. Opdat de
lnmaakglazen, welke dit seizoen ter
beschikking van de Nederlandse markt
zullen worden gesteld, zoveel mogelijk
in handen komen van degenen, die
gewoon zijn om in te maken, wórdt
het aankopen ervan door particulie
ren afhankelijk gesteld van het van
te voren inleveren van versleten rub
ber Inmaakglasringen bij de détail-
handel. Dusdanige ringen beware men
dus zorgvuldig, daar men anders geen
nieuwe lnmaakglazen kan. aanschaf
fen. Inlevering van versleten, ringen
zal eerst op een nader vast te stellen
tijdstip kunnen geschieden. In ver
band met nog te treffen maatregelen
is het de handel tijdelijk verboden,
lnmaakglazen af te leveren.
Arrestant schoot agent neer
DELFT, 15 Mei. De 26-Jarige poli
tic-agent A. Ridder te Delft hield den
32-Jarigen Van Z. uit Staphorst aan,
omdat hij zich met klaarblijkelijk on
eerbare bedoelingen in het Westplant
soen te Delft ophield. Aanvankelijk
ging de man gewillig mee. doch ln de
PoDpenstecg. dicht bij het bureau van
politie, trok hij plotseling een pistool
en loste twee schoten op den agent,
die ln dc schouder cn :n de bulk
levensgevaarlijk werd getroffen. De
dader zette het daarna op een lopen,
doch kon nabij de Peperstraat door
een anderen agent worden gegrepen.
Jongeman neergeschoten
ROTTERDAM. 15 Mei. Zater
dagochtend is in de Insulindestraat
voor pand 197 de 26-jarige A. F. M.
Sweep, in deze straat woonachtig,
door een man neergeschoten, kort na
dat zij elkaar op het trottoir gepas
seerd waren. Het slachtoffer is over
gebracht naar het ziekenhuis aan de
Coolsingel. De toestand is redelijk,
zelfs iets vooruitgaande.
E)e dader, die te voet was. nam de
vlucht Zijh signalement is als volgt:
leeftijd pl.m. 24 jaar, slank postuur,
lang 1.76 m„ donker costuum of don
ker geverfde oude militaire jasj droeg
vermoedelijk een gleufhoed.
Ergens ln Haarlemmermeer schijncel te zoeken is. dan zeker
hield een man. die zich ..va- in het virtuoze gemak, waarmee
der" noemt, zijn dochtertje van sommige Nederlanders eigen ver
school. Zoiets heet overtreding antwoordelijkheid op rekening
van de Leerplichtwet en brengt van hun tijd «chuiven.
dus met gepaste bedachtzaamheid Die virtuositeit ontmoet men
ons justitiële apparaat ln bewe- zelfs in min of meer officiële rap-
ging. Het Openbaar Ministerie porten en verslagen. Ergens uit
sprak van een slecht voorbeeld en de provincie Utrecht (het is niet
de rechter veroordeelde tot vijf- nodig hier al te nauwkeurig tc
tien gulden boete. Wat de „vader" worden) komt bijvoorbeeld een
betreft, die had zijn kind thuis jaarverslag, waarin ae vriende
gehouden omdat zijn vrouw, ge- üjke hoop word; uitgesproken,
lijk dat-heet. ..geen hulp kon krij- dat ..spoedig normaler tijden de
gen." Als dienstmeisje derhalve, jeugd terug zullen biengen tot
Het kind ging „niet vaak" naar eveneens normaler verhoudin-
school. Aan de hand van dit feit gen". Dat is stellig goed bedoeld,
en van de rechterlijke begroting Maar zijn er geen raker en
kunnen ook andere onvaderlijke vruchtbaarder dingen dan lioop-
vaders thans berekenen wat voor- op-lange-termijn? Zou het bij-
deliger is. een écht dienstmeisje of voorbeeld niet nuttiger zijn. daad
overtreding van de Leerplichtwet, ^werkelijk ook in abnormale tijden
Wij vrezen: het laatste. aan „normale verhoudingen" te
Het geval staat niet alleen. De werken, desnoods met vermeend-
Haarlemse kantonrechter kreeg abnormale middelen?
dezer dagen een hele waslijst ge- Niemand mlskent de moeilijk-
lijksoortige -zaken En deze rech- heden van deje tiJd Nlemand
ter is de enige niet. Een kweker ontttnti dat tekort aan klcding
uit Aalsmeei nam zijn zoon „in schoeisel vaak problemen
r schePl en dat' de langdurige af-"
achtste leerjaai niet zozeei ge- wezjgheid van het gezln6hoold de
loofde of dat althans voor zich gezlnsorde nlet altljd tcn gocde
zelf onvoordelig vond. Hij be- 0
taalde het inmiddels genoten en
TrTonre^iviinini- AAt. „avriar nr\<r +0 uriei. De echte Nedeilander
Wenkten voordeel met de kaDha^e weet en doet natuurlijk alles beter
lom Jan twlntil h™ e gihdens In da» het in D»«sland gebeurt. In
Br^b^toXangen thStt de kin- IMtStarid ztin naar verhouding
deren^va^ sch<?ol gaamhf lleim hóe«
voor drie uur bessen- of aard- J, ",.,1 I' mLïi.r .r Ü52
beienplukken datzelfde bedrag. S? H™r L
Schoolverzuim is toch voorteik
Een ..moeder" in Heemstede be- nalitelt er daarom nog geenszins,
taalde op 'soortgelijke wijze als Klaarblijkelijk ls er een innerlijke
„boete" een fractie van de ultge- tucht mogelijk, die ook in abnor-
spaarde loonbedragen voor het jnaIe omstandigheden over zwak-
thulshouden van een dochter, een ff naJ.V.rerL Jbaas blijft,
„vader" in Abbenes... Nu ja, de klaarblijkelijk bestaat or een kans
reeks is omvangrijker dan de dat gezonde discipline het wint
krant van vandaag. Ze werd tot ^an. onloochenbare oorlogsmoei-
wat met een cliché-term „een lofreden.
verschijnsel" of „een teken des De school-schande ls slechts
"tijds" heet. één van de symptomen, dat ons
Tekenen des tijds kunnen leer- volk bezig is af te glijden naar
zaam zijn. Echter .alleen op con- verwording en bederf. Wanneer
ditie. dat> wij ze goed weten te (om ln de taal van het Jaarver-
lezen. Whnt misschien nog tries- slag van een Nederlandse nijver
ter dan het schoolverzuim zelf ls heidsschool te spreken) de „han-
de platte wijze, waarop lieden met delsgeest" en het beschikken over
ouderlijke verantwoordelijkheid te ruime geldmiddelen oorzaken
schuil trachten te gaan achter zijn van „een zekere onvèrschil-
oorlogsmoeilijkheden. De kweker ligheid" bij scholieren, dan is er
uit Aalsmeer schermde zelfs met rijkelijk aanleiding om zich eens
de productieslag. De moeder uit te vergewissen van „zekere on-
Heemstede zwaaide even figuur- verschilligheid" bij de ouders.
Hik met een schoenenbon. die zij Een volk dat zijn zelfrespect zo
niet krijgen kon. De milde Haar- ver verliest, dat het niet beter
lemse kadi sprak in geval van weet te doen dan abnormale op-
werkelijk -steekhoudende veront- standigheden met de „bopp" op
schuldiging een „schuldig zonder normaler tijden tegemoet te tre-
toepassing van straf" uit. Daar- den, is bedenkelijk ziek en rot.
mee zijn de onwaarachtige plei- Tucht en zelftucht, dat zijn
dooien der andëren eigenlijk al de noodzakelijke geneesmiddelen,
naar waarde gehonoreerd. Maar Ze komen te laat, wanneer wij ze
zo ergens een wezenlijk tijdsver- uitstellen „tot na de oorlog".
SPORTNIEUWS
Harde strijd om de amateur
kampioenschappen
DEN HAAG. 16 Mei. Dc hardheid
en vechtlust, die in vele gevallen het
voornaamste kenmerk vormde van de
wedstrijden om het kampioenschap
van. Nederland voor amateurs, waren
ook gisteravond in .hetgebouw voo--
Kunsten cn -Wetenschappen in Den
Haag bij de afwerking der kwai-t cn
halve finales aanwezig. Toch viel er
ondanks deze hardheid en vechtlust.'
genoeg te waarderen. Vooral de partij
tussen Joustra en Beekwilder de
lichtgewlchtkamptoen van het vorige
Jaar was belangwekkend door de
wijze waarop de op driekwart afstand
onnavolgbaar boksende Joustra de
voortdurende stormlopen van den zui
derling onschadelijk wist te maken.
In het lijf-en-lljf-werk was Beekwilder
stellig de betere man. Er waren twee
extra-ronden nodig voordat Joustra als
.overwinnaar kon worden aangewezen.
In de partij OudshoornKlein-
heerenbrink liet de zestienjarige Ouds-
hoom zien. dat er in hem ongetwijfeld
een bokstalcnt steek. Walraven bokste
tegen IJsendoorn voortreffelijk. Het
fcal ons niet verbazen als deze Amster
damse.. Jongen een goede gooi deed
naar dc titel.
De partij Bakker—Wolff, die te Gro
ningen werd gebokst, doch wegens een
fout van den tijdwaarnemer opnieuw
moest worden vastgesteld, braent niet
datgene wat men er van had verwacht,
Wolff ging gister niet. terwitl Bakker
daarentegen een klasse beter was dan
in Groningen. Noord-Holland heèft nu
een vlleggewlcht, een bantamgewicht.
een vedergewicht en een lichtgewicht
in de eindstrijden. Bovendien zijn er
nog twee welter& en een lialfzwaar-
gewicht in de running. Dit district
maakt derhalve een goede kans op de
wisselbeker. Doch ook Zuid-Holland
met finalisten in bet vlleggewlcht,
bantamgewicht, vedergewicht, lichtge
wicht cn zwaargewicht staat er best
voor.
De uitslagen luiden:
Bantamgewicht: Hessels (N.-Holl.)
w.o.p. van Van Dijk (Zuid), v. d. Berg
(Zuid-Holland) w.o.p. van Kabalt (N.-
Holland); vedergewicht: Oudshoorn
(Z.-Holland) w.o.p. van Kleinbeeren-
brink (idem): lichtgewicht: Dekker
(Z.-Holland) w.o.p. van Pare (Noord-
Holland); Joustra (Noord-Holland) w.
o.p van Boekwllder (Zuid) na twee
extra ronden van 2 min. Zwaarge
wicht: Appel (Z.-Holland) w.o.p. van
Nlcmans (N.-Holland)nadat, dc
scheidsrechter ln de derde ronde de
strijd had gestaakt wegen? eon oog-
wonde van Nlemans. Weltergewicht:
Walrayen (N.-Holland) w.o.p. van
IJsendoorn (Oost). Halfzwaargewlchl:
Bakker (Noord) w.o.p. van Wolff (Z.
Holland).. Middengewicht: Schubart
(Noord) w.o.p. van Stuiver (Z.-Hol
land) na een extra ronde van 2 min.
Sijstermans (Zuid) w.o.p. van Mast
(Noord).
Doorenbosch mag tegen
Van Dam boksen
AMSTERDAM. 16 Mei. Dooren
bosch zal op 30 Mei tegen Van Dam
mogen boksen om het kampioenschap
van Nederland ln het middengewicht.
Het was echter bijzonder Jammer, dat
zijn partij tegen Willy Quentemcijer.
die dc finale vormde van de mldden-
gewlchtcompetltic. zulk een onbevre
digend verloop heeft gehad. Na de
derde ronde moest die partij n.l. ge
staakt worden wegens een oogblessure
van Doorenbosch. Daar hil op dat
ogenblik een zeer geringe voorsprong
op punten had,vmoest hij als winnaar
aangewezen worden. Vooral voor Quen-
temeljer. die een zeer redelijke kans
op de overwinning gehad zou hebben,
indien de partij tien ronden geduurd
had. was dit zeer teleurstellend.
Quentemeijer had zich ln dje drie
ronden als gewoonlijk zeer agressief
getoond, vocht echter 'veel te onbe
suisd. stootte onzuiver en bokste zo
met het hoofd naar voren, dat kop
stoten niet uit konden bltlven. Reeds
in dc eerste ronde werd Doorenbosch
daardoor geblesseerd. Goede treffers ln
de tweede ronde en enkele zuivere
opstoten ln de derde verschaften hem
een puntenvoorsprong. Na de derde
ronde verbood de dokter hem vérder
te boksen.
In de verliezersfïnale verloor Jan
de Pauw op punten van Hoogstraten.
De Pauw bok6te deze avond al heel
mat. Hoogstratenboksen wa-s wat
eenzijdig op de linkse directe gericht.
Posno won in de vierde ronde met
knock out van Bep Die3en en Wim
te Nuyl versloegTYans Dicscn op pun
ten. Hoogstrate® won de stljlprljs van
deze avond.
In het programma van 30 Mei wor
den behalve de hoofdpartij tussen
Van Dam en Doorenbosch nog gebokst
J. de Bruin (Rotterdam) tegen M. v.
d Reijdt, ex-amateur-kamploen van
België, HoogstratenVerachten (Bel
gië) en OnslaBaldur (België).
Cortlever klopt Van Steenis
BAARN, 15 Mei. De uitslagen In
de crc-groep van d$ vierde ronde der
achtkamp lulden: Van Selieltinga
Amsterdam iv. d. Tol- (Leeuwar
den) 10. Cortlever (Amsterdam»
Van Steenis (Amsterdam) 1—0. Van
Schelfhout (Amsterdam)Graaf v. d.
Bosch (Hilversum) 01. De Vinto
(Amsterdam)Van Doosburg (Bus-
sum) 10.
Verrassende nederlaag van
De Bruin
HAMBURG. 15 Mei. Jan de Bruin
heelt in Hamburg een verrassende
nederlaag geleden tegen Daaf Baan.
De Bruin was gedurende het gehele
gevecht ver ln de meerderheid ge
weest en had zijn tegenstander ver
schillende malen neer doen gaan. In
de achtste ronde liep Dc Bruin plot
seling op een verdwaalde rechtse, die
hem neer deed gaan. BIJ de negende
tel was hij weer overeind, doch de
scheidsrechter verklaarde hem knock
out. De Groninger Nolle moest in de
achtste ronde opgeven tegen den Duit
sec Kreitz. De Reus en v. d. Wetering
boksten onbeslist.
■i.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
De Tachtigers in steen?
Het hoofdstedelijk gemeontebeStuur
heeft het plan opgevat, een blijvend
gedenkteken te wijden aan de Bewe
ging der Tachtigers in onze Neder
landse letterkunde. Het heeft een be
sloten prijsvraag uitgeschreven voor
een monument, dat de beeltenissen,
moot bevatten van Louis Couperus,
Lodewijk van Deyssel, Frcderik van
Eeden, Frank von der Goes. Herman
Gorter, Willem Kloos, Helcnc Lapidoth
Swarth, Jac. van Looy, Jacques Perk
cn Albert Verwey. Dit omvangrijke ge
denkteken zal zijn plaats moeten vin
den ln de Apollolaan Cussqd Mlnerva-
laan en Beethovenstraat.
Mede het feit, dat verschillende de
zer „Tachtigers" te Amsterdam heb
ben gewoond en gewerkt, heeft het ge
meentebestuur tot dit Initiatief ge
dreven. Het heeft een Jury Ingesteld,
die uitnodigingen tot het indienen
van een ontwerp aan enige beeldhou
wers zal richten, de Ingekomen ont
werpen zal beoordelenen behalvo
burgemeester Voüte. de wethouders dr.
Smit en lr. Gratama cn den stadsar
chitect Ir. Hulshoff enige kunstenaars
zal omvatten.
Het- sedert 1923 bestaande talcn-
blad „De Spiegel van Handel
en Wandel" zal na een onderbre
king van ongeveer een Jaar dezer da
gen weer verschijnen.
Het blad zal uitgegeven worden door
de N.V. De Arbeiderspers te Amster
dam. In verband met de papier
schaarste zal het zich voorlopi; nog
slechts met vijf talen bezig houden
en wel met Nederlands. Duits, Frans.
Engels en Spaans.
Dr. E. E. J. Messing, die een zeer
bekend linguist is een reeds een rijke
publicistische en organisatorische loop
baan achter zich heeft op het gebied
van de taalwetenschap, heeft als voor
zitter van.de Vereniging Taalkundig
Handelsonderwijs (V.T.H. 1 weer de
functie van hoofdredacteur van dit
door hem opgerichte en vroeger gere
digeerde studieblad op zich genomen.
Hij sprak de hoop uit, dat het 'blad
opnieuw een bijdrage zal mogen leve
ren om het economische taalonderwijs
op een hoger plan tc brengen. Tevens
bracht hH nog de wenselijkheid naar
voren om aan dc Handelshogeschool
professoraten ln tc stellen voor de ta
len. daar de taalwetenschap als een.
noodzakelijk onderdeel van de acade
mische handejsoplelding moet worden
beschouwd.
Het Amsterdams Toneel heeft
„Veel wl e v e n om niets!' vart
Shakespeare ln studie genomen. Het
stuk wordt gespeeld ln de vertaling
van Burgersdvjk; Ben Royaards voert
de regie. De première kan begin Juni
worden tegemoet gezien.
De verduistering begint heden ora
21.30 cn eindigt om 5.45 uur.
Maan op 3.42, onder 13.51 uur.
15 Mei L.K., 22 Mei N.M 30 Mei
E.K„ 6 Juni VJVL