HET DAGBLAD
Arbeidsmannen als
dijkenbouwers
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duizenden hectaren land
blijven gespaard
Dankbare
bevolking
R
Suikervoorschot
van een kilo
Een
De
nieuwe fase in de strijd op
noordelijk Nieuw-Guinea -
landingen bij
Hollandia
Convooi bestookt voor
Engelse Zuidkust
Duitsers breken
bij Kowel door
de
Knox overleden
De arbeidsreserves
nog niet uitgeput
Taak voor gemeentebesturen
Een nieuwe regeling bij de
verdeling van groente
Eeri karretje langs de zandweg
(Van onzen specialen verslaggever).
Op een plein van een --oud provin
ciestadje in het Westen des lands,
dat zich in de middeleeirwen nog al
enige bekendheid verwierf, wappert
van een hoge vlaggemast de Neder
landse driekleur. Voor de mast staat
een arbeidsman met de spade aarï
de schouder. Het is een flinke Hol
landse knaap, die daar als wachter
bij het dundoek heeft postgevat. Uit
het bruingebrande gezicht kijken een
paar heldere ogen de wereld in. Fier
rechtop, de borst vooruit, de uniform
in onberispelijke staat en de muts
grappig-schuin. op -de blonde kop, zo
staat hij daar en het is in al zijn
eenvoud een treffend gezicht dat den
voorbijganger evep de pas 'doet in
houden. Arbeidsman en driekleur:
kan op duidelijker wijze de onver
brekelijke band tussen de Arbeids
dienst en het vaderland gesymboli
seerd worden?
Het is stil in het stadje, als wij
het binnentreden. Slechts enkele
vrouwen zien wij met de boodschap
pentas onder de arm door de straten
lopen. De mannen zijn naar hun
werk of... verrichten op het land hun
medewerking bij de dijkenbouw. Want
binnenkort zal ook dit stedeke van
enkele duizenden burgers aan vele
kanten door het water omgeven zijn.
Inundatie! Een harde oorlogsmaatre
gel, die echter noodzakelijk is voor
de verdediging van het land. Waar
men nu nog vele hectaren vruchtbare
grond ontwaart, zal men over enkele
dagen slechts het water zien, één
grote waterspiegel, hier en daar
slechts onderbroken door een uit het
water oprijzende boerderij, een hek,
enige wilgen...
Het water stijgt
Het water stijgt! Eerst lopen de
sloten vol, dan vormen zich moe
rassige plekken op de weilanden, di£
uitgroeien tot plasjes, die weer groter
en groter worden, totdat eindelijk
het gehele gebietj „geïnundeerd" is.
Boeren, versterkt door duizenden
burgers, studenten en scholieren, wer
ken koortsachtig om kaden en dijken
op te werpen, die uitgestrekte ge
deelten van kostbare landerijen te
gen het opkomende water zullen be
schermen.
De Duitse militaire overheid gaat
allerminst van het standpunt uit,
dat een zo groot mogclük gebied
onder water gezet moet worden.
Slechts strategisch belangrijke ge
deelten ondergaan dit lot. Maar
waar het inundatiegebied slechts
even beperkt kan worden, daar staat
het aan de Nederlandse bevolking
vrij, met eigen krachten zoveel mo
gelijk land te sparen.
Burgers zijn eohter geen dijken
bouwers. Zij verstaan de techniek
van het zand verzetten niet. Het
werk in de zware, vette klei valt hun
zwaar en het vordert slechts lang
zaam. En tóch moeten de dijken op
de vastgestelde datum klaar zijn.
Met dit beeld voor ogen deed de
Rijkswaterstaat een beroep op de
Nederlandsche Arbeidsdienst. Deze
bede'om bijstand was ni$t tevergeefs.
De leider van de Arbeidsdienst be
greep, dat hier uiterst dankbaar
werk verricht kon worden. Het ligt
trouwens in de dienende taak van
de Arbeidsdienst" besloten, dat hij
daar optreedt, waar dit voor het'
algemeen belang gewenst* is.
Arbeidsdienst komt
Zo werd het Inzetcorps Dijken
bouw vani de Nederlandse Arbeids
dienst gevormd, bestaande uit zes
tienhonderd Arbeidsmannen. Dit
corps treedt niet in gesloten verband
op, maar de afdelingen waaruit het
is gevormd, verschijnen op die plaat
sen, waar de Rijkswaterstaat dit
noodzakelijk .acht. Zij staan dus in
beweeglijke inzet; Kris en kras trek
ken de afdelingen door het inunda
tiegebied, nu eens hier en dan weer
daar duiken zij plotseling op.
Het is een leven van stavast,
dat de jongens leiden. Het werk
Wilhelmstrasse noemt
Turkse houding
verdragschending,
BERLIJN, 29 April. De stopzet-
ting van de Turkse chroomleveran-
ties aan DuitJland heeft het vraag
stuk der Duits-Turkse betrekkingen
sterk op de voorgrond geplaatst Tot
- dusverre heeft Berlijn nog niet offi
cieel op deze Turkse maatregel ge
antwoord. Het feit zelf is in de
Duitse pers zelfs nog met geen woord
vermeld.
Het discriminerende karakter van
deze Turkse maatregel alleen de
levering aan Duitsland is stopgezet,
niet die aan .de geallieerden heeft
hier uiteraard grote ontstemming
gewekt en het zal niemand verwon
deren/dat het Turkse besluit een
ernstige belasting voor de Duits-
Turkse betrekkingen betekent.
De woordvoerder der Wilhelm
strasse heeft in dit verband onom
wonden van verdragschendingu ge
sproken, hetgeen doet verwachten,
dat men zich van Duitse zijde niet
zonder meer bij dit feit zal neerleg
gen. De Wilhelmstrasse neemt het
standpunt in, dat de fronten zich
thans duidelijk aftekenen en men
kan dan ook verwachten, dat de
Duitse regering haar terughoudend
heid ten aanzien van de betrekkin
gen met Turkije zal laten varen.
Zoals bekend. Is de Duitse ambas
sadeur von Papen reeds naar Duits
land ontboden en. hoewel het voor
de hand ligt. dat de Duitse regering
in deze uiterst belangrijke aange
legenheid het advies van haar am
bassadeur behoeft, wijzen de teke
nen erop. dat von Papen waarschijn
lijk voorlopig niet naar zijn stand
plaats terug zal keren.
Het Lagerhuis heeft gisteren een
stakingsverordening van de regering
aangenomen Deze voorziet ln zware
stfaffen voor personen, die aanzetten
tot stakingen, waarbij belangrijke ln-
dustriën worden getroffen.
is zwaar, de arbeidstijden zijn
lang, maar zij beleven steeds
nieuwe avonturen, ontmoeten
steeds nieuwe mensen, leren elk
ogenblik nieuwe stadjes en dorp
jes kannen. Nauwelijks is de dijk
in A klaar, of zij breken weer
op om him diensten in B te gaan
aanhieden. Marcherend, per
trein, per vrachtauto of bus, ja
zelfs per schuit trekken zij door
het mundatiegebied, slaan hun
kwartieren tri scholen en andere
openbare of particuliere gebou
wen op, bouwen him keukens,
leggen wasgelegenheden aan en
enkels uren na aankomst staat
de afdeling weer gereed om op
de bevolen plaats de spade in
de grond te steken.
De hoeren- en de burgerbevolking
is verheugd over de hulp van de Ar
beidsmannen. Overal worden zij met
dankbaarheid welkom geheten en
binnen, enkele dagen is meestal reeds
een warme vriendschapsband tussen
Arbeidsdienst en bevolking gesloten.
De Arbeidsmannen ervaren dage
lijks, «at omtrent hen bij de bevol
king de meest vreemde gedachten
bestonden. Door hun uitermate cor
rect en gedisciplineerd optreden
echter 'laten zij bij de bevolking een
indruk achter, die alle vroegere on
ware geruchten dikwijls maar al
te grif geloofd te niet doen. Zij
hebben zich een plaats veroverd in
de harten van deze mensen en over
al waajr zij zich vertonen, bewaart
men de prettigste herinneringen aan
hen.
Ie JAARGANG No. 100 Lo ZATERDAG 29 APRIL 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
DEN HAAG, 29 April. In ver
band mfet de bijzondere omstandig
heden, die tengevolge van inundatie-
en evacuatie-maatregelen in bepaal
de delen des lands heersen, acht het
rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd het gewenst,
reeds thans over te gaan tot distri
butie yan voorraden consumptie
suiker, die aanvankelijk voor verdeling
in de loop van het jaar bestemd
waren.
Deze verdeling zal het karakter
dragen van het verstrekken van een
voorschot cn mag niet gezien worden
als een extra-verstrekking boven het
normale rantsoen.
Erzullen binnenkort achtereen
volgens twee voorschot-bonnen wor
den aangewezen, elk recht gevende
op dc aankoop van een pond suiker,
zodat iedere verbruiker de beschik
king krijgt over een kilo suiker, doch
het is de bedoeling, dat eenmaal in
de maand September en eenmaal in
de maand October van dit jaar de
normale veertiendaagse bonaanwij
zing achterwege zal blijven.
De maatregel betekent dus niet
een verruiming van het suikerver-
bruik. Men zal het suikerverbruik
met het^ voorschot zo moeten rege
len, dat er voldoende beschikbaar
blijft voor de twee veertiendaagse
perioden in het najaar, waariij geen
suiker zal worden verstrekt.
De tweede verdedigingslinie in de Hollandse kuststrook. Een Mjfvoudige
rij taplcversperringen. Geweldige massa's beton waren nodig voor de
aanleg van deze pantserhindernis.
(P.K. foto Koll. EM. Orbis/H.)
BERLIJN, 29 April. De sterke
Japansje basis Wewak, aan de noorde
lijke kiist van Nieuw Guinea, is nog
steeds iin Japanse handen. MacAr-
thur heeft haar bij zijn Jongste ope
raties Hinks laten liegen. De geal
lieerde landingen werden in de eer
ste plaats uitgevoerd ten Oosten en
ten Wekten van Hollandia, op het
Nederlemdse deel van Nieuw Guinea,
maar vierder ook bij Alexishaven, een
plaatsje in de buurt van Madang,
welke jitad inmiddels door de geal
lieerden is bezet.
Dezei operaties werden verricht door
Amerikaanse mariniers, terwijl zich
onder de vlootstrijdkrachten enige
eenheden van de Nederlands-Indische
vloot bevonden en een aantal Neder
lands-Ij adische vliegtuigen medewerk
ten aaji het vormen Van de bij der
gelijke, operaties noodzakelijke
„luchtp araplüie".
Bij j.Iollandia is een felle strijd
gevoerd, daar de Japanners hier na
RabauJl hun sterkste luchtsteunpunt
voor de strijd in de Bismarck-archi-
pel hadden, dat krachtig werd verde
digd.
De Amerikanen lieten het op zich
zelf vrij onbelangrijke stadje Hol
landia aanvankelijk liggen, om door
te dringen naar de vallei, die op
slechti; korte afstand van de kust ligt
en waiir zich drie vliegvelden bevin
den. 7Cwee van die vliegvelden kon
den a'onder ernstige beschadigingen
veroverd en in gebruik genomen wor
den, terwijl om het derde dagenlang
verwöed is gevochten.
Intussen waren het aangrenzende
dorpje Pim en de strategisch belang
rijke heuvel Leimok bezet, wat voor
de Japanners aanleiding was Hol
landia te ontruimen. Uit de Japanse
berichten valt af te leiden, dat het
Japanse garnizoen er naar streeft, bij
Hollandia een guerilla-oorlog te gaan
voeren.
Men dat al zijn er voor het eerst
een paar vierkante kilometers Ne
derig nds-Indisch gebied op de Ja
panners heroverd en generaal Mac-
Arttiur zag zich voor de taak ge-
plaaJtst, het eerste deel in te lossen
van de talrijke beloften, die van de
zijde der Westerse mogendheden zijn
gedtran inzake het herstel der souve-
reinü-teit der verenigde naties over
gebieden, die zij in het verloop van
de oorlog hebben verloren.
MBacArthur heeft zich van die taak
met een Amerikaans gebaar gekwe
ten. Op dezelfde dag dat de Ameri
ka ajnse mariniers Hollandia binnen
rukten, landde er op een der vlieg
velden een aantal vliegtuigen, die
ongeveer 100 Nederlandse en Indo
nesische ambtenaren uit Australië
a a:ovoerden. Dezé groep stond onder
lef Üing van majoor Davis Schermer,
ees|i officier van het Ned.-Indisohe
leis er, aan wien najnensi generaal
MracArthur het burgerlijk bestuur
weird overgedragen. Aan dit nieuwe
bestuursapparaat is de naam gege-
veo.i van „Netherlands-Indies Civil
Administration", bij afkorting
„Ij3'ica".
Berichten uit Tokio verhelen niet,
dik't het verhes van Hollandia voor
d<2 Japanners een ernstige tegenslag
is. Weliswaar hebben zij het eiland
Hii'lmaheira in het Noordoosten van
dfï Molukken aanzienlijk versterkt,
zi^dat dit momenteel als een zeer
gpede luchtbasis kan worden be
schouwd, maar Halmaheirg heeft het
nsideel, dat het vele honderden kilo
meters Westelijker ligt, wat zijn be
tekenis voor de Bismarok-archipel,
waar Mac Arthur zich gereed maakt
voor de eindstrijd tegen Rabaul,
aanzienlijk beperkt. Bovendien is
Hollandia in de hand der geallieer
den een basis voor luohtaanvallen
op de Philippijnen.
Er zijn echter vermoedelijk nog
sterke Japanse strijdkrachten op de
Noordkust van Nieuw-Guinea tussen
Madang en Hollandia. MacArthur
schat hun aantal op 60.000. terwijl
van Japanse zijde om begrijpelijke
redenen geen cijfers worden genoemd
Deze troepen komen dan nog bij de
Japanse strijdkrachten, die meer
Oostelijk op. Nieuw-Guinea alsmede
op de Salomons-eilanden en in de
Bismarck-archipel in vrij hoge mate
onder de contröle van de overmacht
der geallieerde zee- en luchtstrijd
krachten zijn geraakt en wier aan
tal volgens MacArtljur 80.000 zou be
dragen.
De positie van deze verspreide
Japanse- troepen is niet benijdens
waardig. maar aan de andere kant
leren deze Amerikaanse cijfers, dat
men er zich in het hoofdkwartier van
MacArthur van bewust is, dat er in-
het achterland der opdringende ge
allieerden nog aanzienlijke vijande
lijke strijdkrachten staan.
Weer gevechten op de
Karelische landengte
HELSINKI, 28 April. Het Finse
weermachtsbericht van 28 April luidt
als volgt:
Op de Karelische landengte leven
diger wederzijdse gevechtsactiviteit.
In het Westelijk deel der landengte
drong een eigen stoottroep de vijan
delijke stellingen binnen en vernie
tigde verscheidene nesten van verzet.
Op de Aunuslandengte en op de land
engte van Maaselkae werden op vijf
plaatsen vijandelijke stoottroepacties
afgeslagen. Van de overige fronten
valt niets bijzonders te melden.
Bollenstreek in bloei
AMSTERDAM. 29 April. In de
bollenstreek staan thans de hyacin
ten en tulpen in volle bloei. De
bloemvelden zullen in de komende
dagen hun hoogtepunt bereiken.
Overal in Zuid-Holland bloeien de
boomgaarden, in Boskoop de kersen,
langs de Lekdijk de pruinjen en pe
ren. Ook in de Krimpenerwaard be
ginnen hier en daar de perenbloe
sems te ontluiken. Zondag zal vooral
de omtrek van Haastrecht reeds zeer
de moeite van een bezoek waard
zijn. In de Betuwe is het hoogtepunt
van de bloei in*de eerste Meidagen
te verwachten.
UTRECHT, 28 April r>- De land
wacht hield te E zekeren dr M.
aan. die reeds geruime tijd verdacht
werd van het voeren van illegale
acties. Bij een huiszoeking werden
een grote hoeveelheid geschriften en
enige scherpe patronen in beslag ge
nomen.
In Maastricht vielen niet minder
dan 2000 levensmiddelenbonnen in
handen van de Landwacht. Een amb
tenaar van de posterijen was hierbij
nauw betrokken en werd gearres
teerd.
Een bericht uit Bombay meldt,
dat Gandhi's algemene gezondheid
zwak is en enige bezorgdheid veroor
zaakt.
Duits weermachtsbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 28 April. Het opper
bevel van de weermacht maakt be
kend:
Ih het gebied van Sebastopol stort
ten plaatselijke aanvallen der bolsje
wisten in het geconcentreerde vuur
van alle wapens ineen. Onderofficier
Winter in een regiment gréhadiers
heeft op 23 en 24 April 18. en onder
officier Reder ln een afdeling pant
serjagers 16 vijandelijke tanks ver
nietigd.
Aan de benedenloop van de Dnjestr
probeerde de vijand de gehele dag
tevergeefs zijn bruggenhoofden uit
te breiden.
Ten noorden van Jassy werden her
nieuwde doorbraakpogingen van ster
ke vijandelijke" strijdkrachten in
harde gevechten verijdeld.
Ten Zuidwesten van Kowel braken
formaties van het legei* en de Waf-
fen-ff. uitmuntend door de lucht
macht gesteund, door de diep ge-
echelonneerde vijandelijke stellings
systemen heen cn sloegen de Sowjets
in de sector Toerja achteruit.
Formaties zware gevechtsvliegtuigen
bestookten in de afgelopen nacht de
aanvoerverbindingen der Sowjets in
het gebied van Sarny.
In het hoge Noorden werden ver
scheidene met krachtige voorberei
ding van artillerie ondernomen vijan
delijke aanvallen met zware verliezen
voor de Sowjets afgeslagen.
Bij de op 26 April gemelde aanval
van vijandelijke vliegtuigen op een
Duits convooi bij Bodoe is het aantal
der door eenheden der marine neer
geschoten vliegtuigen van drie op elf
gestegen.
Uit Italië wordt melding gemaakt
van levendige eigen stoottroepactie.
STOCKHOLM, 29 April. Naar
radio-New-York mededeelt, is de
Amerikaanse minister van marine
Knox, Vrijdag te Washington tenge
volge van een hartverlamming over
leden.
De waarschijnlijkste opvolger van
Knox als Amerikaans minister van
marine, is James Forrestal. de 48-
jarigeplaatsvervangende minister
van marine. In ieder geval zal hij
de functie waarnemen tot Roosevelt
een opvolger heeft benoemd. Ook
wordt de naam van Willkie in dit
verband genoemd.
Frank Knox werd op 31 Januari
1874 als zoon van een oesterhande
laar in Boston geboren. Door zijn
vrome moeder tot een geestelijke
loopbaan bestémd, verdiende hij als
krantenjongen het geld om te stu
deren. Toen de oorlog met Spanje
uitbrak, meldde hij zich vrijwillig en
sloot hij zich aan bij de uit cowboys
en Harvard-studenten samengestelde
troep, de „rough riders" (woeste
ruiters), die op Cuba terechtkwamen.
In September 1898 keerde Knox,
zonder ooit gevochten te hebben,
van Cuba terug. Daarna werd hij
verslaggever..vervolgens bedrijfsleider
bij de „Grand Rapids Herald" in de
staat Michigan. Hier 'verdiende hij
zoveel, dat hij als 27-jarlge jonge
man een ander blad te Michigan kon
opkopen.
In de eerste wereldoorlog behaalde
Frank Knox in nauwelijks twee Jaren
tijd in een Amerikaans regiment in
Frankrijk de rang van majoor.
In 1927 nam hij de leiding van de
Hearstpers in Boston op zich. Kort
daarna werd hij chef van de afdeling
dagbladen van het .learst-concern
met een jaarlijks inkomen van
150.000 dollar. In 1930 verliet hij
Hearst en werd hij uitgever van de
„Chicago Daily News".
Oorspronkelijk als republikein een
besliste tegenstander van de New
Deal', was hij in 193? zelfs bereid
zich candidaat te stellen voor het
ambt van vice-president. In 1940
werd hij in het coalitiekabinet van
Roosevelt als minister van marine
opgenomen. De republikeinse partij
royeerde hem daarop a's lid.
Hoe zit dat?
Rokerskaarten
De laatste dagen wordt onze
redactie bestormd met vragen
over de nieuwe tabakskaarten,
die deze maand uitgereikt zijn.
Immers, slechts die mannen zijn
in het bezit van een rokerskaart,
die op 27 December van het vo
rige jaar achttien jaar of ouder
waren. Alle jongemannen, die na
die datum de leeftijd van acht
tien jaar bereikt hébben, is aan
gezegd geworden, dat zij tot de
volgende uitreiking van tabaks-
kaarten moesten wachten.
Vandaar dat de distributie
diensten deze maand druk bezoek
hébben van jongemannen, die in
de afgelopen drie maanden acht
tien jaar geworden zijn. Helaas
moeten deze roóklustigen teleur
gesteld worden, daar de thans
uitgereikte kaarten niet als nieu
we, maar als vervolgkaarten gel
den. Dit is te zien aan de num
mering der bonnen, die bij de
oude kaarten met 16 eindigde en
bij de nieuwe kaarten met 17 be
gint.
De boodschap, die men bij de
distributiedienst medegeeft, luidt
dan ook: .Wachten tot in Augus
tus de volgende kaart wordt uit
gereikt."
„Wat gebeurt er echter, wan-
tyeer dit weer een vervolgkaart
is?" Zo vragen verschillende le
zers terecht. „Moeten wij dan
soms weer een half jaar wach
ten?" Vele lezers vinden hei reeds
onbillijk, dat de vervolgkaart niet
als nieuwe kaart geldt. Ook hen
kunnen wij geen ongelijk geven.
De huidige regeling is verre
van billijk en wij zouden het
daarom ten zeerste toejuichen,
wanneer men zou kunnen beslui
ten hierin verandering te bren
gen ten gunste van de talloze
gedupeerden.
Verscheidene vijandelijke aanvallen
werden afgeslagen In de Adriatische
Zee werd het eiland Korcula weer van
communistische benden gezuiverd.
Groepen Duitse torpedomotorbo
ten onder bevel van korvetten-kapi
tein Klug en Kapitan-Leutnant von
Mlrbach, brachten in de ochtend
uren van 28 April aan de Zuidkust
van Engeland drie schepen van een
door torpedojagers en talrijke kleine
oorlogsschepen zwaar beschermd
Brits convooi met een gezamenlijke
inhoud van 9100 brt tot zinken, en
torpedeerden een ander schip van
200 brt. dat naar met zekerheid mag
worden aangenomen., gezonken is.
Tijdens de harde gevechten werd
vooHs een torpedojager getorpe
deerd, welks ondergang als gevolg
vari de optredende afweer, niet kon
worden waargenomen, doch met
zekerheid kan worden aangenomen.
De -eigen formaties keerden zonder
sctikde te hebben geleden en zon
der vSfliezén a6*A 'personeel op haar
steunpunten' terug
Boven de bezette Westelijke gebie
den werden gisteren 21 vijandelijke
vliegtuigen vernietigd.
Britse formaties bommenwerpers
ondernamen in de nacht terreuraan-
vallen op plaatsen in West- en Zuid
west Duitsland, vooral op de stad
Friedichtshafen. Er ontstonden
schade in woonwijken en verliezen
onder de bevolking. Strijdkrachten
der luchtverdediging vernietigden
hierbij 47 viermotorige t'erreur-bom-
menwerpers.
Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen
vielen in de afgelopen nacht doelen
in Oost-Engel and aan, terwijl forma
ties zware gevechtsvliegtuigen met
goede uitwerking aanvallen deden op
scheepsconcentraties en andere voor
de oorlogvoering belangrijke doelen
in het gebied van de Engelse Zuid
westkust.
(Van onzen jeugd-redacteur.)
eeds verleden jaar zette de Ge
meentelijke Jeugddienst een
actie in „Van de stad naar het vrije
veld". Duizenden schoolkinderen
brachten in hun zomervacantie da
gelijks prettige uren door in de on-
6middellijke omgeving van Den Haag.
Ook in de aanstaande zomermaan
den zal een dergelijke actie gevoerd
worden en als de voortekenen ons
niet bedriegen, dan wordt zij een
nog groter succes dan in 1943.
De leider van ae Jeugddienst
vertrouwde ons toe, dat hoogstwaar
schijnlijk dit jaar niet minder dan
10.000 kindéren bij zijn actie betrok
ken zullen worden. Een moeilijk
probleem is natuurlijk dat van de
leiders en leidsters. Gelukkig zijn
vele oudere personen bereid gevon
den, hun medewerking te verlenen.
Zij worden nu in een korte cursus
voor hun werk geschoold.
Ook ten aanzien van de kindereva
cuatie heeft de Jeugddienst uitste
kend werk verricht. In de naaste
omgeving van Den Haag zijn talloze
kinderen ondergebracht.
Bedreigde jeugd
Uitgebreide plannen heeft de
Jeugddienst uitgewerkt ten aanzien
van de bedreigde en on-sociale
jeugd. Zijn opzet is om deze jeugd
uit de. omgeving te halen, waarin
zi] bedorven is. Ieder kind. hoe be
dorven het ogenschijnlijk ook mag
zijn, heeft iets goeds in zich. Nood
zakelijk is slechts, dat dit goede ele
ment naar voren gebracht en ont
wikkeld wordt.
Uiteraard moeten wij ons in het
bestek van deze artikelen tot de be
langrijkste punten beperken. Het
laat zich verstaan, dat een nauw
keuriger beschrijving van een Ge
meentelijke Jeugddienst, zoals die in
Den Haag bestaat, veel meer ruimte
vergt.
Zo nodig een sterker
beroep op de vrouw
BERLIJN. 29 April. De per
soonlijke referent van Gauleiter
Sauckel, Ministerialrat dr. Stotfsmg
heeft meegedeeld, dat het totaal der
buitenlandse arbeidskrachten, die op
het ogenblik in Duitsland werken en
dat op het ogenblik ver boven de
12 mulioen bedraagt, nog verhoogd
kan worden. Ook de Duitse arbeids
reserves zijn nog lang niet uitgeput
en indien dit noodzakelijk mocht
blijken, dan zal men er zeker niet
voor terugschrikken ook de laatste
arbeidsbronnen aan te boren.
"Ook de vrouw zal eventueel bij de
actie betrokken worden. Op het ogen
blik bestaat tussen het aantal man
lijke en vrouwelijke arbeidskrachten
in Duitsland nog de normale verhou
ding van twee tot een.' Deze verhou
ding bestond reeds voor de oorlog,
niet alleen in Duitsland, maar ook
in Frankrijk en Engeland.
Zeer positief, liet dr. Stotfang
zich uit over de verplichte tewerk
stelling van buitenlandse vrouwen in
de Duitse bedrijven. Hij verklaarde,
dat voorlopig nog niet aan een mo
bilisatie van deze werkkrachten ge
dacht wordt.
Japanners veroveren
Tsjoengtsjau
LISSABON. 28 April. Berichten
uit Tsjoengking melden, dat de mili
taire woordvoerder der Tsjoengking-
regering heeft toegegeven, dat Ja
panse strijdkrachten op 22 April de
stad Tsjoentsjau, een spoorweg
knooppunt in de provincie Honan,
hebben vefoverd.
W.A.-landdag afgelast
AMSTERDAM, 29 April. Naar
de commahdant der W.A. mededeelt,
is de W-A.-landdag, welke Zondag
a.s. in de Apollohal te Amsterdam
zou worden gehouden, afgelast.
„Over veertien dagen"
DEN HAAG, 29 April. De titel
van het politieke weekpraatje, dat
Maand^ 1 Mei over Hilversum 1
om 18.45 uur wordt uitgezonden,
luidt: „Over veertien dagen".
Zorg voor onze jeugd
Toch menen wij niermede voldoen
de aangetoond te hebben, hoe ge
meentebestuurders zich de zorgen
van de jeugd kunnen aantrekken.
Men spreekt gedurende de laatste
tijd veel en gaarne over de jeugd.
Plannen worden geopperd en ver
worpen. Maar laten wij ons wel rea
liseren, dat wij er zo niet komen.
Er dient energiek aangepakt te wor
den. Wij hebben in de eerste plaats
in het oog te houden, dat vóór alles
die jeugd onze aandacht verdient,
die door de maatschappelijke ver
houdingen behoefte heeft aan let
terlijk alles. Het kan een fatale
Hoe werkt een gemeen
telijke jeugddienst? (Slot)
uitwerking hebben, als wij aanstonds
over duizenden jonge mensen be
schikken, die door de omstandig
heden in nood en kommer zijn op
gegroeid en daardoor in hun natuur
lijke groei en ontwikkeling belem
merd zijn. In Den Haag heeft men
dit gevaar onderkend en is men aan
het werk getogen.
Flinke mannen en vrouwen met
een warm kloppend hart voor de
jeugd en een ruime en vérziende
blik. kunnen op het ogenblik prach
tig werk verrichten, mits zij daarby
de volle ondersteuning van over
heidswege genieten. Dén Haag is de
eerste stad in ons land, die een spe
ciale Jeugddienst kent. Hier heeft
een zich van zijn taak bewust ge
meentebestuur een apparaat ge
schapen. dat zijn onontbeerlijkheid
bewezen heeft en dat voor duizen
den en duizenden kinderen zegen
rijk werk verricht. Zodoende wordt
het gemeenschapsbelang op de
juiste wfize bevorderd. Mogen vele
burgervaders ln den lande het
Haagse voorbeeld volgen.
Toewijzing van de schaarse producten
wordt steeds bekend gemaakt
DEN HAAG, 29 April. De ver
deling van de voor consumptie in
Nederland beschikbare groente heeft
de aandacht van velen beziggehou
den. Dat is begrijpelijk, gelet op de
betekenis, die de groente in de loop
der oorlogsjaren op het menu heeft
gekregen.
Dg consument trekt thans profijt
van de aanvoer van de Jonge groente
van do kasproductle. doch als deze
a-snvoer binnenkort ten einde zal zijn,
volgt een overgangsperiode naar de
productie van de koude grond, die on
getwijfeld moeilijkheden ln de groen
tevoorziening zal baren. Pas daarna,
omstreeks eind Mei begin Juni, al
naar ae weersomstandigheden kan
een tijdperk van stijgende aanvoer
worden verwacht. Ook dan zullen niet
temin moeilijkheden blijven bestaan.
Eind 1942 werden plaatselijke ver-
dellngskantoren opgericht, de P.VK.'s,
die tot taak kregen, de aangevoerde
groenten en het fruit naar billijkheid
onder de kleinhandelaren te verdelen.
(Nieuwe regeling
Teneinde hét publiek in te lich
ten over de verkrijgbare soorten
groente en over de hoeveelheden,
die ter verdeling beschikbaar zijn.
heeft het bedrijfschap thans een
nieuwe regeling aan de P.V.K. s
voorgeschreven. Er zal voortaan in
twee groepen woiyfen verdeeld:
1. Massaproducten. Deze
producten worden steeds in zoda
nige grote hoeveelheden aangevoerd,
dat in enkele dagen alle kleinhande
laren hun rechtmatige hoeveelheid
kunnen ontvangen (sla. andijvie, spi
nazie, raapstelen). Zolang ook het
massaproduct nog schaars is. b.v. in
de periode van de overgang, valt het
onder de tweede groep, die der
2. keuzeproducten. Dit zijn
de producten, die bij de verbruikers
zeer gewild en vaak uitermate schaars
zijn (bloemkool, snij- en spcrciebo-
nen, tomaten, kersen, pruimen cd.).
Deze fruit- en groentesoorten worden
niet gelijktijdig aan alle kleinhande
laren ter beschikking gesteld, doch
in groepen en dan in alfabetische
volgorde. Bij loting zal voor elk - in
distributie gebracht keuzeproduct
worden bepaald bij welken kleinhan
delaar zal worden aangevangen.
De hoeveelheid 'zal naar dc aard
van het product steeds zo zijn, dat
voor ieder gezin een maaltijd is ge
waarborgd. Deze hoeveelheden per
verbruiker zullen met de soort in de
dagbladen bekend gémaakt worden,
waarbij de kleinhandelaar met de
beginletter van zijn naam zal wor-
De Leider spreekt op
I Mei voor de radio
HILVERSUM, 29 April. De
persdienst van de Nederlandse
Omroep meldt: Ter gelegenheid
van de ,X>ag van de Arbeid",
zal de Leider op 1 Mei te 13.00
uur via de zender en het draad-
net Hilversum, 1 (414.4 -meter)
het woord richten tot de Neder
landse werkers.
de geit. Het gras smaakt
al goed. De voerman
blijft dommelen, is zich
van niets bewust... Eén
Het is warm langs de
weg en niet druk.
Een schaarse f letser trapt
rustig voorbij, een moe
der duwt langzaam haar van de gasten oppert het
voorstel en het is aardig
genoeg om er de zoete
rust voor een deel aan
op te offeren. Hij heelt
blijkbaar verstand van
ook
wagen-met-kind.
Op het terras van het
cafeetje zitten drie gas
ten, koesteren zich loom
in het zonnetje en kij
ken verstrooid naar de .paard en tuig
geit die zich niet ver van geiten,
van hen vandaan aan
het gras te goed doet.
Het is stil, vredig, lan
delijk en ook landerig
Dan nadert een wag en,
getrokken door een wel
gedaan paard, een echt
Brabants paard-met-bel
letjes Op de bok zit een
voerman, een echte Bra
bantse voerman, zij het
zonder belletjes. Hij
heeft een machtig ver
trouwen in de loom
voortstappende viervoe
ter, want hij dommelt
vredig, maar vast. ,£en
karretje langs dé zand
weg reed" zegt een der
gasten.
Het paard vertraagt
zijn tred aanmerkelijk,
staat tenslotte stilx en
volgt het voorbeeld van
Het paard laat rustig
met zich doen. de geit
weerstreeft moedig, maar
ver geels. Het is z&n
kqstelijk gezicht, dat de
gasten luid lachen en
op het tafeltje slaan De
waard komt er bij en
buldert.
De voerman bem^egt
zich op zijn hoge ook.
Met de ogen half open
bemerkt hijdat er geen
vaart meer inzit. Hij
neemt de leidsels,, die
naast hem liggen en zegt
slaperig: ,Moei..." Daar
na denkt hij terug te
zinken in zijn domm -l,
maar de wagen beweegt
niet. .floei..." zegt de
voerman nogmaals en de
gasten helpen hem en
roepen: ,Moeil Hoeil"
Hij wordt er wakker
van, hoewel nog niet
helemaal hélder. Met
knipperende ogen gaat
hij rechtop zitten, neemt
dan kordaat de leidsels
en klakt soepel met de
tong...
Opeens ziet hij het...
maar hij wil het niet
geloven.
Hij buigt zich voor
over en kijkt. Hij mom
pelt 'iets pn klautert van
zijn hoge zitplaats om
aan alle kanten het
geitje te belasten dat
ten dele in en onder het
tuig staat en nu een
mekkerend protest laat
horen...
Op hetzelfde ogenblik,
dat op het terras een
bulderend gelach los
barst, ontdekt de voer
man zijn paard, dat een
eind verder in het gras
staat en hij weet zich
het slachtoffer van een
grap.
Maar even later zit
hij op het terras eii vat
'nen donker mee
Jat 't is al warm",
zegt iemand.
den aangeduid. Ieder kan dus na
gaan, of zijn leverancier bevoorraad
is, cn zo ja, met welke groente uit
de groep der kcuzeproducten.
De grote steden
Een uitzondering op deze gang van
zaken vormen de steden Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag, Utrecht en
Haarlem. Aangezien in deze plaatsen
de aanvoer van 's morgens tot
's avonds doorgaat, worden de keuze
producten wél aan alle kleinhande
laren beschikbaar gesteld, ongeacht
de beginletters der namen, met dien
verstande, dat de aanvoer nie* toe
laat, dat alle kleinhandelaren ter
stond bevoorraad worden. Het zal dus
voorkomen, dat sommige kleinhande
laren de keuzeproducten kunnen aan
bieden en anderen nog niet.
In de volgende dagen komen ook
zij aan de beurt, want er wordt zo
gewerkt, dat een nieuwe ronde eerst
aanvangt, als alle handelaren een
maal zijn bevoorraad. In deze steden
wordt gepubliceerd, dat een aanvang
is gemaak< met de bevoorrading der
kleinhandelaren met een bepaald 1*0-
duct van een bepaalde hoeveelheid
per persoon, terwiji na de bevoorra
ding van allen een mededeling zal
worden nitgegeven, dat alle kleinhan
delaren van een bepaald product tot
een bepaalde hoeveelheid per persoon
zijn voorzien. Publicatie mfet vermel
ding der namen der dagelijks bevoor
rade kleinhandelaren kan hier niet
geschieden.
Groentebon Inleveren
DEN HAAG. 29 April. Inwoners
van gemeenten, waar klantenbinding
voor groenten geldt, dienen bon
„groente zesde periode 1944" van 30
April tot 6 Mei a.s., in te leveren bij
den handelaar, van wien zij van 14
Mei tot en met 10 Juni a.s. groen
ten en fruit wensen te betrekken.
Bon honden- en kattenbrood
DEN HAAG. 29 April. Van 1 tot
en met 31 Mei worden op bon no. 6
van de distributiekaart voor honden
dezelfde hoeveelheden hondenbrood
beschikbaar gesteld als op de bon voor
de afgelopen periode. Op bon no. Q
van de distributiekaart voor katten
brood (groep K.) wordt voor dezelfde
periode IJ kg. kattenbrood beschik
baar gesteld. Na 31 Mei 1944 is bon
no. 6 ongeldig.
Generatoranthraciet
Van 1 tot en met 31 Mei geeft elk
der met de woorden „generator anthra-
clet 29ste periode" gemerkte bonnen
recht op het kopen van 1 hl. (max.
75 kg.) anthracletnootjes 4 of 5, ter
wijl gedurende hetzelfde tijdvak elk
der met de woorden „generator turf
29ste periode" gemerkte bonnen recht
geeft op het kopen van vijftig stuks
baggerturf.
Van 1 tot en met 31 Mei geeft elk
der met „persgas Mel-Junl" gemerkte
bonnen recht op het kopen van het
aantal eenheden persgas. dat overeen
komt met het op die bonnen aange
geven aantal.
Mogelijkheden bij de Landstorm
BIJ de indeling der manschappen
wordt rekening gehouden met de wen
sen. die zU koesteren ten aanzien van
de keuze der wapens. Er zijn namelijk
verschillende mogelijkheden, hoewel
de opleiding voor de Infanterie toch
altijd de boventoon voert.
Men kent echter bij de Infanterie
een keur van zware en lichtere wapens,
die alle onontbeerlijk zijn voor de
strijd aan de fronten. Deze wapens
zijn het toppunt van technisch kun
nen, waarvan het logische gevolg ls,
dat er altijd een bijzondere Interesse
voor bestaat.
Het blijkt dan ook steeds weer. dat
er mannen zijn, die een speciale lief
hebberij voor een bepaald wapen heb
ben. waarin zij zich dan kunnen be
kwamen en op deze manier specialis
ten worden.
De stem der fj
Luistert op Zondag 30 April van
11.30 tot 11.45 uur over de zender
Hilversum I op golflengte 415 meter
naar de stem der ff Uitgezonden
wordt een vraaggesprek met den
stafchef van de Germaanse ff in
Nederland over het onderwerp: „Er
is maar één Nationaal-Socialisme".
De verduistering begint heden om
21.00 (Zondag 21.15) en eindigt om
6.15 (6.00) uur.
Maan op 11.25 (Zondag 12.25),
onder 2.57 (3.34) uór.
30 April E.K., 8 Mel V.M., 15 Mei
L.K., 22 Mel NJV1.