HET DAGBLAD
Finland blijft de eisen
van Moscou afwijzen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Afnemende activiteit
aan Oostelijke front
Tele^to vemaiars
Nadere formulering bleek een
verscherping te zijn
Onderhandelingen
afgebroken
Concentraties aan alle
fronten
Zwart-op-de-bon
Duitse weermachtsberichten
Nieuwe vordering
in Boekowina
Frontzoraactie werd
een volledig
succes
Fraaie prestatie van
Gerard Peeters
Hoe zit dat?
Mei in Limburg
Firmament op toneel
Paasikivi is naar Moscou
geweest
HELSINKI, 24 April. Finland
blijft weigeren om in te gaan op
Sowjet-russischc wapenstilstands
voorwaarden, die den Finnen gfcen
levensrechten meer over laten. Ver
klaringen die zowel in de Finse
hoofdstad als in Moscou zijn uitge
geven laten er geen twijfel aan dat
de Finse houding onveranderd is, ook
nu sinds de eerste Finse afwijzing
verdere onderhandelingen zijn ge
voerd. Een bezoek van de Finse on
derhandelaars, Pa"asikivi en Enkel,
aan Moscou heeft uitgewezen dat
hetgeen bij geruchte als een „ver
zachting" van de Sowjetrussische
voorwaarden werd voorgesteld in
werkelijkheid een belangrijke ver
scherping betekende van de oorspron
kelijke reeds als onaanvaardbaar
verworpen eisen.
Sowjet Rusland beschouwt de on
derhandelingen thans als afgebroken.
Van Finse zijde wordt er geen twij
fel aan gelaten dat het Finse volk
dapper en eensgezind de oorlog voort
zet om zijn zelfstandigheid en zijn
toekomst to verzekeren. Maarschalk
Mannerheim heeft in een oproep tot
de 16.000 leden tellende Finse wapen
broedersvereniging gezegd, dat ook
nu nog de eenheid de meest waar
devolle kracht van het volk is. „Wa
ken en sterk zijn" is het parool voor
de komende tijd.
STOCKHOLM. 23 April. De
plaatsvervangende Sowjet-Russische
commissaris van buitenlandse zaken,
Wvsjinskl. heeft een verklaring afge
legd over de Sowjetrussisch—Finse
b ekkinger
Uit het Finse communiqué en uit
een daarmee vrijwel parallel lopende
verklaring van den Sowjetrussischen
commissaris voor buitenlandse zaken
Wysjinski, blijkt, dat het verloop van
de onderhandelingen aldus is ge
weest:
Op 1 Maart deelde Moscou de voor
waarden voor een wapenstilstand
mede, samengevat in de bekende" zes
punten.
Het antwoord van de Finse re
gering, dat op 8 Maart aan de
Sowjetmissie te Stockholm werd
overhandigd, heeft dejBowjet-regering
als onbevredigend beschouwd. De
Finse regering werd medegedeeld, dat
de aan Paasikivi overhandigde voor
waarden de „müiimale en elementair
st j" voorwaarden waren. De Sowjet-
regering verwachtte „binnen een week
een positief antwoord". Een over
schrijden van deze termijn zou als een
verwerpen van de Sowjet-voorwaar-
den irden beschouwd.
Hierop heeft de Finse regering op
17 Maart geantwoord, dat de Sowjet -
voorwaarden, die „het bestaan van de
gehele natie raken" toch niet van
tevoren zonder kennis te hebben van
de interpretatie dezer voorwaarden
aamztnomen konden worden.
Vervolgens heeft de Sowjet-rege
ring de Finse regering voorgesteld
een of meer vertegenwoordigers naar
Moscou te zenden om de interpre
tatie te vernemen.
Op 26 Maart zijn Paasikivi en Enkel
te Moscou aangekomen. Op 27 en 28
Maart hadden besprekingen plaats
tussen Paasikivi. Enkel, Molotow en
Bekanosow.
Bij deze gelegenheid heeft de Sow-
Jet-regering voorgesteld, dat Finland
uiterlijk einde April de betrekkingen
met Duitsland zou verbreken en de
Duitse troepen en oorlogsschepen in
Finland zou interneren, of de Duitse
troepen en schepen tot over de gren
zen van Finland zou verdrijven. De
Sowjet-regering zou Finland hierbij
„met haar troepen hulp kunnen ver-
Ineen". Voorts moest Finland de
Sowjetrussische en verbonden krijgs
gevangenen en gearresteerde burgers
onmiddellijk uitleveren. Vijftig pro
cent van het Finse leger moest in de
loop van Mei gedemobiliseerd worden,
terwijl in de maanden Juni en Juli
het Finse leger vervolgens „op vre-
dessterkte" moest worden terugge
bracht. Finland moest aan de Sow-
let-Unie een schadevergoeding beta
len ten bedrage van 600 millioen
Amerikaanse dollars, betaalbaar in
vijf jaar, door leveranties van goede
ren. Petsamo en het gebied van Pet-
samn moesten worden teruggegeven
Deze voorwaarden zijn onmiddellijk
ter kennis van de Finse Rijksdag
gebracht en minister-president Lin-
komies heeft rapport uitgebracht-,
waarbij hij de Sowjetrussische voor
waarden, die doen blijken, dat de
van verschillende kanten gedane me
dedelingen over verlichtingen niet
kloppen, aan een gedetailleerd on
derzoek heeft onderworpen. De mi
nister-president deelde voorts mede,
dat de regering tot de opvatting was
gekomen, dat deze voorwaarden niet
erkend konden worden als basis voor
maatregelen tot het bereiken van de
vrede. De Rijksdag heeft zich aange
sloten bij het standpunt van de rege
ring. door met algemene stemmen
goedkeuring te hechten aan een een
voudig overgaan tot de orde van de
dag.
Dienovereenkomstig heeft de "Finse
regering op 18 April de Sowjetrege-
ring geantwoord, dat de aanvaar
ding tier voorstellen, die gedeelte
lijk reeds op technische gronden niet
uitvoerbaar zijn, de voorwaarden
voor het bestaan van Finland als
zelfstandige staat aanzienlijk ver
zwakken en schokken moesten, en
het Finse volk lasten zou opleggen,
die, volgens competente en eenstem
mige interpretatie van deskundige
zijde zijn vermogen verre te boven
zouden gaan.
Op 22 April heeft de Sowjet-rege-
rlng geantwoord, dat zij dus voor
kennisgeving aanneemt, dat „de Fin
se regering in haar antwoord de Sow-
j et-voorwaarden als basis voor onder
handelingen van d? hand wijst en
de wapenstilstandsonderhandelingen
heeft gestaakt". De tegenwerping
van Finland, dat de voorstellen der
Sowjet-Unle voor een deel om tech
nische redenen te verwezenlijken
zijn. beschouwt de Sowjet-Unie als
..niet steekhoudend"
Zweden zou Engelse nota
afgewezen hebben
STOCKHOLM. 24 April. Naar
„Stockholms T d n i n g e n",
„Dagens Nyheter" en „Svens-
ka Dagbladet" vernemen, zou de
Zweedse regering een afwijzend ant
woord verzonden hebben op de nota
der geallieerden met betrekking tot-
de Zweedse uitvoer van kogellagers
naar Duitsland.
„Stockholms .Tidnlngen"
schrijft verder, dat van Zweedse zijde
verklaard dient te worden, dat Zwe
den de handelwijze van Turkije
nooit als een soort vooruitlopend oor
deel kan erkennen. Turkije heeft een
besluit genomen als bondgenoot van
Engeland- Zweden echter, was neu
traal. is het thans ook en wil het
bli'iven
Opmerkelijk is dat deze Zweedse
opinie in Zwitserland gedeeld wordt.
Ook daar is men van mening, dat. de
Turkse houding als een speciaal geval
beschouwd moet worden en niet ten
voorbeeld kan strekken aan dé wer
kelijke neutralen.
Bose's regering weldra
op Indisch gebied
TOKIO. 24 April Soebhas Chan-
dra Bose heeft aangekondigd, dat de
regering van het vrije Indië weldra
naar een grote plaats in Indië zal
worden overgeplaatst. De leden van
de regering zijn reeds daarheen op
weg. Er' bestaat reeds een plan voor
het bestuur van de bevrijde gebieden.
Verse Duitse troepen
in het Oosten
BERLIJN, 24 April. Volgens een
speciale correspondentie kunnen de
gebeurtenissen aan de verschillende
fronten het beste vergelekefi worden
met de stilte, die de storm vooraf
pleegt te gaan
Voor deze vergelijking bestaat
vooral reden omdat de geweldige
versterking der Brits-Amerikaanse
strijdkrachten op het bruggehoofd
van Nettuno niet in overeenstemming
te brengen is met de rust, die nu
reeds weken in deze frontsector
heerst.
Men brengt dit verschijnsel in ver
band met de grote beslissingen, die
zich beginnen af te tekenen en met
de Brits-Amerikaanse Invasie in "het
Westen.
Verschillende feiten duiden op een
combinatie van Anglo-Amerikaanse
operaties met een invasie.
De zeer levendige activiteit in de
lucht boven het Kanaal en boven de
bezette gebieden in het westen houdt
verder, aan. Vooral de laatste weken
zijn de operaties groter en talrijker
geworden.
Toch wordt in Duitse militaire
kringen op grond van deze arties nog
geen bindende conclusie getrokken,
daar zij voor een groot deel Toege
schreven moeten worden aan de gun
stige weersgesteldheid.
In een beschouwing over de toe
stand aan het- Oostelijke front
schrijft Martin Hallensleben, de mili
taire correspondent van het D.N.B.,
dat de aanvalsmachine der bolsje
wisten eindelijk tot staan ge
komen is.
De Duitse verkenning tracht
thans na te gaan, waar nieuwe bol
sjewistische stormlopen verwacht
kunnen worden.
Er is een opeenhoping van Sowjets
waargenomen in het Noorden van de
Zuidelijke, sector. Tevens zijn er
vijandelijke concentraties in het
midden van het front, alsmede aan
de benedenloop van de Dnjestr.
Aan Duitse zijde rollen onafgebro
ken colonnes evenwijdig met het
front. Het ziet er naar uit, dat deze
eenheden, die zeer goed zijn uitge
rust en een bijzonder frisse indruk
maken, deel uitmaken van die re
serve voor het Oosten, die tot dusver
nog op de achtergrond is gebleven.
De Duitse maatregelen zijn er op
het ogenblik vooral op bedacht niet
all,een in het Westen paraat te zijn,
doch ook in het Oosten, waar het er
naar uitziet, dat de bolsjewistische
leiding haar voorbereidingen treft in
de richting ener gelijktijdigheid van
de komende Engels-Amerikaanse- in
vasie met haar eigen grote offensief.
Het is opmerkelijk, hoe weinig men
aan Duitse zijde enig teken van
spanning, om nog niet te zeggen van
nervositeit waarneemt. Overal aan de
Duitse fronten ontmoet men een
houding, die een absolute zelfverze
kerdheid verraadt
Arbeidsorganisaties bijeen
te Philadelphia
BERLIJN; 22 ApriL —"'Te Phila-
delphia is de „Internationale La
bour Organisation" (IL.O.) bijeenge
komen, welke de sociale welvaart der
wereld na de oorlog zal bespreken en
voorbereidende werkzaamheden daar
voor zal verrichten.
President Roosevelt heeft ln een
boodschap de betekenis van deze bij
eenkomst voor de- plannen voor na
de oorlog onderstreept, op welke bij
eenkomst naar hij zegt- een „wereld
omvattende sociale voorziening voor
de grote massa" een bijzondere rol
speelt.
Het staat nog niet vast of de Sow
jet Unie een vertegenwoordiging naar
dit congres zal zenden.
De Berlijnse bladen wijzetl op de
wanverhouding tussen de in deze
conferentie aangekondigde sociale
maatregelen on de werkelijke sociale
toestanden.
Ie JAARGANG No. 95
LD
MAANDAG 24 APRIL 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per weelt of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
De hele wereld is altijd verdeeld
in zwart-en-wit. Zwart is nu:
huiten de bonóp de bon is best, is.
netjes.
Ik vraag thans uw aandacht voor
een tussentint: zwart en toch op de
bon. Of nog beter: op de bon en toch
zwart. Lijkt het u qrijs? Het is roaar.
Nemen wij eens het onderwerp
fietsen. Er zijn veel fietsen (zelfst.
naamw.). fietsen werkwoorden
daardoor is de fiets een zeer kostbaar
artikel geworden. Duizend is heel ge
woonMij mijn fietsenbaas staat een
mooie gestald, vier jaar oud, Dunlop-
banden, vier jaar bereden, nog „zo
goed als nieuw" zeker een rente
nier twèè geboden. Doet 't niet.
De fietsen zijn op de bon. Bon,
zegt de Fransman. Een vriend van
mij heeft een levensnoodzakelijke
functie Laten wij zeggen, dat hij
vroedvrouw of dokter is. Hij krijgt
een bon. Ben Nu heeft hij nog geen
fiets. Hij wacht. Hij krijgt. Hij komt.
Hij ziet Dit is een fiets, zeker. Maar
wil hij een remnaaf hebben, dan
moet hij die zélf leveren of zwart bij
bestellen. Bagagedrager? Dito. Lamp?
Dito. Kettijigskast? Dito. Jasbescher-
mer ?Dito. Veiligheidsslot? Dito. Dito
plus dito plus dito plus dito kost nog
eens net zoveel als de hele nieuwe
fiets en mijn vriend mag, als hij alles
krijgt, nog zijn beide handen dicht
knijpen Mijn vriend knijpt.
Zo heeft hij nu een fiets-op-de-bon,
die ruim tweemaal zo duur is als op
de bon, óp de bon. Zwart-op-de-bon.
En iedereen zegt toch nog en hij
zelf ook. ..Een reuzengelukkie. Eén
uit de duizend."
7n „Duizend geeft ik er je zó voor!"
zegt een vriend van mijn vriend, die
veel gevoel heeft voor zwart en'de
centen Maar mijn fietsende vriend
zegt: „Vooi geen twee!"
En zo komen de hoge prijzen in de
wereld. TIJL.
IN HET STRIJDGEBIED BIJ NARWA. Met wapens en materiaal trek
ken grenadiers van de Waffen-ff door de straten van Narwa naar hun
Oostelijk van de stad gelegen stellingen. Ruïnes van eerbiedwaardige
bouwwerken en monumenten getuigen van de vroegere schoonheid dezer
aan de Narwa gelegen stad. Bolsjewistische bommen en artillerie ver
woestten het stadsbeeld. Foto P.K. Schröter-Ost, Otbis/H.)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER 23 April - Het opper
hevel van de we^rn/iohi of-Pit mede:
In het gebied van Sebastopol. aan
de benedenloop van de Dnjestr en
<o de Boekowina kwam het gisteren
slechts tot plaatselijke gevechten
Boven de Krlro vernietigden Duit-
se lacht- en slagvliegtiugen bil
slechts één eigen verlies 20 vijande
lijke vliegtuigen.
Tussen de Karpathen en de
bovenloop van de Dnjestr wierpen
Duitse en Hongaarse troepen de bol
sjewisten in harde aanvaUgevechten
verder terug Vijandelijke tegenaan
vallen werden afgeslagen.
In de Zuidelijke sector van het
Oostelijke front heeft zich in de
laatste weken het -Brandenburöse
176ste bataljori" fuseliers onder bevel
van kapitein Wrona bijzonder on
derscheiden.
Ten Zuidwesten van Narwa maak
ten onze aanvallen in het moeras
sige terrein ondanks taai vijandelijk
verzet nieuwe vorderingen
In Italië hadden geen gevechts
handelingen van betekenis plaats.
Amerikaanse bommenwerpers vie
len in de avonduren van 22 April
verscheidene plaatsen ln WesN
Duitsland aan Vooral in de woon-
wtlken der steden Hamm en Koblenz
ontstonden schade en verliezen on
der de bevolking In zware luchtge
vechten en door de Iuchtdoelar-llle-
rie werden 37 Amerikaanse vliegtui
gen. voor het merendeel viermoto
rige bommenwerpers, vernietigd.
Britse bommenwerpers onderna
men in de afeelopen nacht, terreur-
aanvallen op verscheidene steden in
West- en Midden-Duitsland. Vooral
in de woonwiiken van Düsseldorf en
Brunswijk ontstonden schade en ver
liezen onder de bevolking Luclitver-
dedigingsstrijdkrachten vernietigden
bij deze aanvallen, alsmede boven
de bezette gebieden in het Westen
76 Britse bommenwerpers
Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen
vielen ln de afgelopen nacht met
goed succes afzonderlijke doelen in
Oost-Engeland aan.
Plaatselüke gevechten aan
Italiaanse front
Het weermachtsbericht van Zater
dag luidt:
In het gebied van Sebastopol en
aan de benedenloop van de Dnjestr
werden plaatselijke aanvallen van de
Sowjets afgeslagen en werden nieuwe
troepenconcentraties door geconcen
treerd artillerievuur uiteengedreven.
In het oostelijke deel van de
Boekowina. tussen de Karpathen en
de bovenloop van de Dnjestr. won
nen de eigen aanvallen ln hardnek
kige gevechten verder terrein Sterke
formaties Duitse gevechtsvliegtuigen
vielen in de afgelopen nacht de
spoorwegwerkevan Wellkije Loeki
met goede uitwerking aan.
Ten Zuidwesten van Narwa mis
lukten herhaalde aanvallen van de
bolsjewisten op onze pas ingenomen
stellingen.
Aan het landlngshoofd van Net
tuno werden verscheidene plaatse
lijke aanvallen ten zuiden van
Apiilla onder verliezen voor den
vijand afgeslagen Aan het zuidelijke
front hebben stoottroepen aan de
Adriatische kust drie vijandelijke
pantterwagens met de bemanningen
opgeblazen.
Amerikaanse bommenwerpers vie
len od 21 April, zonder uitzicht op
de aarde, verscheidene steden van
Zuidoost-Europa vooral Boekarest,
aan. Er ontstonden schaden en ver
liezen onder de bevolking Door Duit
se en Roemeense luchtstrijdkrachten
werden 19 vijandelijke vliegtuigen.
Ex+ra-keuringen Waffen-# enz.
Het ff Ersatzkommando deelt mede: Wegens de teer vele aanmeldingen
tal nog een extra-keuring gehouden worden op:
27 April, 914.00 uur te Amsterdam, Nehenstelle dei Waffen ff Dam 4;
28 April, 9—14.00 uur te Den Haag. in een der talen van hel gebouw
V i-.itia, Westeinde no 15.
Iedere gezonde Nederlandei kan zich daar aanmelden, ten einde gekeurd
te worden voor de Waffen ff #-wachtbataillon in Amersfoort, Landstorm
Nederland. Rricgsmarine en de Germaanse ff in Nederland. Personen
tussen 19 en 35 jaar, die aanmeldingsplichtig zijn voor de tewerkstelling,
kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis
van de tewerkstelling vrijgesteld
Officier in de Waffen ff ban leder worden, die, na tenminste een jaar
diensttijd, zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslaggevend: beslissend voor zijn bevordering zijn:
karakter, gedrag, prestatie.
Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging der familieleden, duur der opleiding, extra-levensmiddelen^
etc. Eveneens verstrekken alle inlichtingen en gratis-reisbiljetten voor dc
heen en terugreis de volgende Nebenstcllen der Waffen ff Amsterdam.
Dam 4: Alkmaar, Langestraaf 56; Heerlen. Saroleastrmt 25; Groningen
Herenstraat 46; Enschede, Hengelosestraat 30 en het Ersatzkommando
Den Haag, Korte Vijverberg 5.
in hoofdzaak viermotorige bommen
werpers neergeschoten
Enige Britse vliegtuigen wierpen
vannachi bommen in hét gebied van
Keulen.
Het convool bij Algiers
Het D.N.B meldt, dat bij de aan
vallen op een convooi voor Algiers,
waarvan het weermachtsbericht van
21 April melding maakt, niet alleen
twee torpedojagers, vier vrachtsche
pen en een tankschip tot. zinken zijn
gebracht, maar dat reeds tijdens de
aanval door bom- en torpedotreffers
zeven vijandelijke schepen van teza
men 57 000 brt en drie torpedojagers
in de grond werden geboord. Daarbij
was een troepen'transportschip van
ongeveer 13.000 brt. en een tank
schip van 8000 brt, dat met hevige
ontploffingen snel zonk. Bovendien
w'erden niet zoals aanvankelijk werd
gemeld. 13 doch 16 koopvaardijsche
pen, met een gezamenlijke tonnage
van meer dan 120.000 brt, alsmede
twee torpedojagers zwaar bescha
digd.
De Duitse gevechts- en torpedo
vliegtuigen hebben dus in één keer
23 ravitailleringévaartuigen met een
gezamenlijke tonnage van meer dan
180.000 brt en vijf snelle bewakings
vaartuigen uitgeschakeld.
Ruim een half millioen
gulden bijeengebracht
BREDA. 23 April.
In Concordia te Breda werd Zon
dagmiddag de laatste bijeenkomst
gehouden van de -Frontzorgactie. Op
deze bijeenkomst voerden het woord
ir. Mussert en de heer W A. Zon
dervan. commandant van de oudste
strijdformatie van de N.S.B.
De heer Zondervan beschreef het
doel en streven van de front
zorgactie cn deelde mee, dat er
.500 voorstellingen werden gehou
den met een "totaal aantal bezoe
kers van 300.000. Financieel werd de
frontzorgactie. aldus spreker, een
groot succes daar er een half mil
lioen gulden" werd bijeengebracht
Bovendien werdén nog 200 voorstel
lingen georganiseerd voor de kinde
ren van de frontstrijders en Oost-
landarbeiders. Naast de gezelschap
pen, dfe hun medewerking verleen
den, roemde spreker de activiteit van
de W A
De Leider gaf een historische te
rugblik en wees er op, hoe noodza
kelijk het is. dat ook de Nederlandse
mannen meevechten voor Europa.
Hiermede wordt het fundament ge
legd voor de herrijzenis van het Ne
derlandse volk, dat getoond heeft in
sfaat te ziln flinke soldaten te leve
ren, Mussert zeide, dat men
zich in Brabant erg had' uitgesloofd
voor de Frontzorgactie en dat daar
de beste uitkomsten weiden geno
teerd. hetgeen spreker des te meer
verheugde, daar hij zelf uit dit ge
west geboortig is. De Leider gewaag
de voorts nog van de oprichting van
de stichting van de Nederlandse
Frontstrijders welke beoogt de strij
ders. die niet meer kunnen vechten,
een behoorlijke plaats in de maat
schappij te verzekeren.
Hierna volgde het muzikale ge
deelte van de middag. Bartous kon
digde als conférencier het optreden
van het orkest van Elzard Kuhlman
aan. Na de pauze werd het program
ma voortgezet met het optreden van
Tummers en Joke Schnabel, waarbij
tevens bekend werd gemaakt dat er
door de W.A. uit Bergen op Zoom
f 1.985 en door de W.A uit Breda
4.000 werden bijeengebracht. Het
bedrag, dat bij deze laatste actie in
Brabant binnen kwam, steeg hier
door tot 20.000. De bijeenkomst
werd bijgewoond door talrijke voor
aanstaande functionarissen van de
Beweging alsmede van het Rijks
commissariaat, Nederlandse Arbeids
dienst, N.SJD-A.P. en Weermacht.
Saboteur terechtgesteld
DEN HAAG, 24 April. De höhere
ff- und Polizeiführer maakt bekend:
De Nederlandse distributie-ambte
naar Hendrik Romeijn, geboren 21
Augustus 1921 in Rotterdam, het
laatst wonend in Drunen, School
straat 42, is bij vonnis van het fj-
und Polizeigerieht Den Haag van 27
Maart 1944 wegens moord op den
commissaris van politie Van Dijk te
Nijmegen, als saboteur ter dood ver
oordeeld. Het vonnis is voltrokken.
Goed verduisterd, goed be
schermd. Zelfbehoud eist
zelfbeschermingsmaatregelen.
Wat de Landwacht doet
DEN HAAG 24 April. Een
kleine indruk van het werk, dat de
Landwacht op één dag verzet:
Te Leidschendam werden tiental
len kisten met groenten, fruit eri
aardappelen, bestemd voor een zwar
te handel, in beslag genomen. Te
middernacht liep in dezelfde plaats
een handelaar in boter en kaas legen
de lamp. Eveneens viel een grote
partij schol in handen van de Land
wacht. Te Rotterdam werden mosse
len te duur verkocht, waarbij na
onderzoek bleek, dat de kooplui
onderduikers waren. Te Epe werd in
samenwerking met de C.C.D. een
huiszoeking gedaan, die een clan
destien geslacht varken, boerenboter,
eieren, sla-olie en een grote partij
rogge aan het licht bracht. Bij een
boer te Grootendorst werd eveneens
een partij clandestiene waren aan
getroffen. Al deze in beslag genomen
goederen zijn ter beschikking van de
bevolking gesteld.
In cJrïe maanden ruim drie
honderdduizend straffen
GRONINGEN, 22 April. Hoe
nodig een krachtig optreden bij de
prijsopdrijving is en welk een activi
teit de diverse opsporingsinstanties
bij het aan het licht brengen van
prijsovertredingen, ook in het noor
den des lands, ontwikkelen, blijkt uit
hét aantal straffen, dat de inspectie
van de prijsbeheersing te Leeuwar
den zich .-genoodzaakt zag op te leg
gen. Dit bedroeg namelijk in de drie
noordelijke provincies 300.174 in de
eerste drie maanden van 1944. In
totaal werd een bedrag van
542.138.47 aan geldboeten opgèlegd.
Bovendien werden in 381 gevallen
goederen verbeurd verklaard, waar
van de gezamenlijke waarde
18.389.73 bedroeg.
Bij de Anglo-Amerikaanse lucht-
aanva op Parijs in de nach; van Vrij
dag op Zaterdag zijn 515 personen om
het leven gekomen
- De Argentijnse politie heeft het
houden van demonstraties op de eer
ste Mei verboden.
- De Rijksregent van Hongarije
heeft een algemene politieke amnestie
afgekondigd. Hiervoor komen echter
miet in aanmerking zij, die hoogver
raad, landverraad of dypamletaansla-
gen gepleegd hebben
Bij een decreet van den Führer is
de diensttijd ln de Duitse Rijksar
beidsdienst voor de vrouwelijke Jeugd,
met inbegrip van de „Krlegshilfs-
dienst" voor de arbeldsdienstpllchtlgen.
die werken bij de luchtverdediging,
met zes maanden verlengd tot ander
half Jaar.
Voor Radio-Oranje sprak op onderscheiden punten zelfs mid-
17 April een heer (die daar den in de ergste oorlogsmoeilijk-
herhaéldelijk spreekt en die zich heden van zijn sociale program
„de Rotterdammer" noemt) over al het een en ander wist te ver-
sociale maatregelen. Het is altijd wezenlijken. Maar één vraag rijst
belangwekkend,, maanbewoners toch wel En dat is een zeer na-
over de aarde en bewoners van drukkelijke vraag: Waarom heeft
Londen over Rotterdam te horen. „Rotterdammer" en waarom heb-
Er steekt waarschijnlijk nog een ben onze uitgeweken regeerders
goed stuk van de „objectiviteit" eigenlijk pas in Londen ontdekt,
uit een grijs verleden in dit „af- dat zij op het punt van sociale
stand nemen van de problemen", verbeteringen een flink stuk werk
Maar de problemen zelf zijn al- te verzetten hebben? Waarom
lerminst van gisteren. Ze raken stellen zij nü eerst vast. dat „de
namelijk de- maatschappeliike en overheid zich zal moeten bezig-
geestelijke verwarring, die (naar houden met het vermijden van
ook de goede Nederlanders in den mogelijke werkloosheid"? En
vreemde met steeds duidelijker bovenal: met welk recht stellen
eenstemmigheid aannemen, op zij in uitzicht, dat er van hun
het ogenblik van de bevrijding pogingen ook maar het allerge-
losbreken zal. ringste terecht zal komen, sinds
„De Rotterdammer" van de het vaststaat, dat zij.in de zon-
Oranje-zender dan nam deze ko- nigste vredestijd niet bij machte
mende chaos als uitgangspunt zijn gebleken om onze honderd -
voor zijn toespraak. Hij hing een duizenden werklozen arbeid te
uitvoerig beeld op van „de groot- verschaffen?
ste moeilijkheden en ellende", die De snelheid, waarmee deze uit-
hier te zien en te beleven zullen geweken regeerders blijkens de
zijn als Britten en Amerikanen mededelingen van „Rotterdam-
zich eenmaal op de Kurfllrsten- mer" tot oude methoden terug
damm hebben geïnstalleerd. Ver- willen keren, bewijst, dat wij in
volgens stelde hij vast, dat „de €ik geval op de oude grondslagen
overheid zich zal moeten bezig- rekenen mogen. De vakvereni-
houden met arbeidsbemiddeling gingen zullen weer tot heil van
en het vermijden van mogelijke het kapitalisme in het algemeen
werkloosheid." En hij noemde het en van de werkgevers-organisa-
„waarschijnlijk". dat ook aan ties in het bijzonder, elkaat
scholing en herscholing van ar- d,wars mogen zitten. En de stem-
beidskrachten door de regering pellokalen zullen weer de belang-
zorg zal moeten worden besteed, rijkste sociale verbetering zijn.
In aansluiting daarop bezag hij Want nü reeds, nu het alleen nog
„de terugkeer tot normaler ver- maar om gemakkelijke beloften
houdingen met betrekking tot de gaat. deelt „Rotterdammer" voor
werknemersorganisaties. Voor het de Oranje-zender alvast woorde-
Arbeidsfront. dit dwaze eenheids- lijk mee. dat het „taak van de
ideaal, heeft natuurlijk het laat- regering zal zijn," arbeid te ver
ste uur geslagen. De Londense schaffen of tenminste er-
Rotterdammer verklaarde, daar- voor te zorgen, dat de
over niet veel woorden vuil te wil- arbeiders leven kun-
len maken. „De bevrijding brengt nen". Die laatste beperking is
een herstel van het vakvereni- uitermate veelbelovend!
gin gswezen in democratische Wij kennen al een telegraaf
geest, gelijk overigens ook van de (verre-schrijver), een telefoon
werkgevers-organisaties." De no- (verre-spreker), een telescoop
dige wettelijke maatregelen zijn (verre-kijker) en nog een paar
daartoe zelfs reeds voorbereid. Op van die lange-afstands-uitvindin-
het punt van terugkeer tot het'gen. De tele-toverijde lange-af-
verleden kan men niet snel ge- stands-goochelkunst, bleef voor-
noeg zijn Maar bovendien zullen, behouden aan Heden die onder
aldus nog altijd de Rotterdammer, de gunstigste omstandigheden
maatregelen op het gebied van faalden en nu onder ongunstige
sociale verbeteringen moeten wor- omstandigheden een dozijn lelie
den getroffen. witte konijntjes beloven uit één
Het klinkt wat vaag misschien, hoge hoed.
En niemand zal het „Rotterdarm- wie gelooft er echter in tele-
mer" kwalijk nemen, wanneer hij toveraars, wier kunststukken op
uit zijn Londense woning niet al
tijd heeft kunnen vaststellen, dat
het „dwaze eenheidsideaal" op
niemendal uitliepen, toen men
hen nog in alle rust op de vin
gers kon zien?
BRUSSEL, 24 April. De opval
lende successen van Gerard Peeters
in het buitenland hebben hun hoogte
punt gevonden in een geslaagde po
ging tot he»l verbeteren van het
record over 1 kilometer, met vliegen
de start. Peeters kwam tot zijn schit
terende prestatie tijdens het gemengd
sportprogramma in het Brusselse
Sportpaleis, waar ook Luc van
Dam succesvol bokste. Het record
stond op naam van Kaers met een
tijd van 1 min 4,4 en werd door Pee
ters teruggebracht op de bijna onge
looflijke tijd van 1 min. 3,2 sec.
Ndtt meer records moesten er
aan gPloven. Zo verbeterde een zestal
renners Cools, Thysen, Naye, Dan-
neels, Dekuysscher en Van den
Meerschaut het officieuze record
over de mijl met staande start, en
bracht dit op 1 min. 45,8. Gosselin
verbeterde zijn eigen record over
500 m. met staande start met 0.2
sec. en bracht dit op 33.8. Jan Aerts
km. met vliegende start achter moto
ren met 0,6 sec. en bracht het op 48,2
sec. Een poging om het officieuze
record voor koppelwedstrijden over
50 km. te verbeteren mislukte.
DEN HAAG, 22 April. De vraag
is gerezen, of de kwartiergelden,
welke kwartiergevers ontvangen ter
zake van de inkwartiering van de
door de zorg van het Bureau afvoer
burgerbevolking ondergebrachte ge-
ëvacueerden, bij de vaststelling van
het inkomen van zodanige kwartier
gevers in aanmerking moeten wor
den genomen.
De secretaris-generaal van het de
partement van Financiën heeft deze
vraag ontkennend beantwoord voor
de gevallen, waarin de kwartiergever
niet bij wijze van beroep of bedrijf
kamers verhuurt of pension houdt.
Bij deze beslissing heeft de secreta
ris-generaal in aanmerking genomen,
dat het genoemde bureau de kwar
tiergevers steeds inprent, dat het
kwartiergeld in zijn geheel ten be
hoeve van de geëvacueerden behoort
te worden besteed.
Babytextielkaarten
Een lezeres schrijft ons: „In Het
Volk van 20 April zijn nieuwe
textielpunten bekend gemaakt
Nu heb ik een dochtertje, dat ge
boren is op 3 Augustus 1942. Zij
wordt dus spoedig twee jaar. Zij
heeft echter nog steeds de baby-
kaart V 615. Daarop heb ik twee
jaar geleden alles moeten kopen
zodat ik geen punten meer heb.
Daarbij komt nog, dat zij langza
merhand aardig uit haar kleer
tjes groeit, zodat' ik ook voor
haar graag nieuwe punten had."
Wij kunnen deze lezeres gerust
stellen. Immers, zij kan zich met
de betreffende bescheiden bege
ven naar het plaatselijk distribu
tiekantoor en daar bij de afde
ling „Na-uitreikingen "tegen in
levering van het restant der
babykaar r een nieuwe textiel-
kaart in ontvangst nemen. Met
te kleine kleertjes zal haar doch
tertje dus niet behoeven te lopen.
Folkloristen maken sinds jaar efi
dag reclame met praatjes en plaatjes
voor de unieke St. Brigida en haar
unieke boom in Noorbeek aan de
Zuidlimburgse grens.
Wat levert een objectief onderzoek
ter plaatse op?
Dat Noorbeek nog altijd zijn mei
boom heeft, net als Banholt trou- o
wens, dat er vlak bij ligt en net als zo nu en dan eens omhelzen, flink
Mheer, dat er ook vlak naast ligt.
Het gebruik is dus in de eerste
plaats, en dat is heel gelukkig, veel
algemener en in de tweede plaats
veel minder aan de verering van een
bepaalden heilige verbonden, dan
men aanneemt op gezag van gemel
de folkloristen.
Het is alles veel gewoner, veel een
voudiger en daardooi1 ook veel levens
krachtiger dan de rariteitenverzame- die aan een tóutvtje door het oor aan
laars menen. Gelukkig! En er is ook de bretels van den aanvoerder bun-
zou verwonderen als zij deze kon
horen en verstaanDe ouwe taaie"
is hier favoriet, terwijl het meest
religieuze lied het verheven refrein
heeft (dat nochtans door de lachende
gezichten wordt gelogenstraft)
„Voor de rest van zijn leven,
„Met de lust van zijn zonden belaên".
Dit wordt honderd malen gelaut,
terwijl de vrolijke jongens, die op de
duur wat kleverig worden en elkaar
zoenen en wat dronken danspassen
maken, als boeren op een boerenker
mis, laveloos onder de nog steeds
niet gevelde boom neervallen.
Deze ploeg lukt het niet!
Een paar uur later komt een twee
de groep eens kijken hoe de eerste
het er af gebracht heeft. Vol enthou
siasme werpt ook deze zich op het
werk, waarbij meer aan de kruik,
geen hinderlijke toeristenbelangstel
ling zoals in Twente.
va&t gebeurt er? Op de tweede Za-
teraag na Pasen trekken de jonge
jongens uit Noorbcek
naar het bos over de
geit, dan aan de boom wordt ge
dacht.
Evenwel de aanvoerder ls een
verantwoordelijk man en ver over de
velden en door het bos hoort hij over
de heuvels en landwegen al de bellen
grens van den heer van de paarden naderen en dus wordt
De Bouholt, van er onder zijn leiding eerst gehakt en
wiens opzichter zij dan pas overgegaan tot de cognac,
tevoren toestemming Maar toch gaat het werken niet
hebben gevraagd en al te vlot,_want het prettigste is Juist,
verkregen (voor een dat het de gehele dag moet duren...
drinkgeld) om een En al de opgesmukte paarden van
boom om te hakken, het dorp, met rode. blauwe, gele,
de kop, bloemen in het hoofdstel, ro
zen in de manen, rozen op de billen,
groene rozen ln de staart, krapsen op
staan allang geduldig met de voorpo
ten te schrappen op het bospad, als
onder veel gejuich de Meiboom valt...
Het is een feest en
dus gaat het niet
zonder drank. Het
tegenwoordige bier ls
slap. maar de jenever, dié de mijn
arbeiders krijgen als zij Zondags
doorwerken, kan ook in Noorbeek gul Ei is bi^ia zes uur noest aan gewerkt,
door de hals van een kruik klokken, maar het ding is dan ook 26'i meter
Enals zes knapen hun rantsoen lang.
van veertien dagen eerlijk delen, dan En dan komen er. ondanks de pa-
baart het geen verwondering, dat al piernood (waarover morgen) nog
om tien uur 's morgens het bos weer- steeds meer paarden. Het gehele bos
galmt van vrolijke liederen, over staat vol versierde paarden en is vol
welker inhoud St, Brigida zich zeer gerucht van zingende mensen...
Al langere tijd kent men voor de
toneeldecoratie dé „rondhorizon";
een Ln halve-cirkeivorm opgesteld
doek, waarop "de lucht en eventueel
een beeldverschiei ls geschilderd en
dat door helle belichting een wijde
horizon suggereert Meer dan sugges
tie bereikt deze decoratie niet: ten
eerste absorbeert het doek een groot
deel van het licht en anderdeels
werpt het dit weer terug, waardoor
het menselijk oog ln staat gesteld
wordt een vrij nauwkeurige schat
ting te maken van de afstand tussen
de „rondhorizon" en de daarvoor
opgestelde toneeldecoralie De tech
niek stelt ln staat tot verhoging der
suggestie door middel van bewegen
de wolken, die met eén projectie-
aparaat op net horizondoek worden
geworpen en heel aardig een levendig
firmament nabootsen waarin men
desgewenst nog vogels kan laten
vliegen.
Meer voldoening schijnt een uit
vinding te geven van den technischen
directeur der Weense Siaatsopera,
Oberbaurat ir. Alexander Schuster;
een uitvinding, die men eigenlijk het
el van Columbus zou kunnen noe
men. Deze toneeltechnlcus tovert
zijn puhliek niet alleen de van licht
doorvloeide ruimte van het nachte
lijk firmament, maar ook de nachte
lijke sfeer voor Hij maakt hiervoor
eenvoudig gebruik van een soort los-
t'orlseerende achtergronddoek. Dit
doek is n.l. bestreken met Lum»«ge
nen"; eeD verfstol die bij normale
belichting niets doet maar bij be
straling mei ultraviolet licht zicht
baar wordt.
Hiermee kan de decorateur de dag
tot nacht en de nacht tot dag ma
ken, ai naar belle ven. Hij doolt de
belichting van het dagtaleree) en
laat geleidelijk de ultraviolette oe-
lichtlng opkomen, die niet alleen
een fluoriserende nachthemel met
maanlicht, maar zelfs de sterren en
nachtelijke bewolking kan suggere
ren. Zelfs opent dit svsteem nog gro
tere en bijna onafzienbare mogelijk
heden: het kan bv door verandering
vaD belichting een winterlandschap
tot een lentetafereel omtoveren of
welke andere willekeurige decórver-
anderlng zonder ..changementen"
bewerkstelligen
Afgezien van deze toneeltechnische
verbetering niedt het systeem van
Schuster nog een financieel voordel
wanl hei maakt dp helle sehiinwer-
pers, die voor een bprizon sulvest ie
nodig zijn overbodig Men heef* be
rekend dat deze methode zelfs een
lichtbesparLng van negentig procent
kan opleveren, hetgeen in deze tijd
van rantsoenering vooral voor een
zuinige toneeldiréctie waarlük niet
te versmaden is
De verduistering begint heden om
21.00 en eindigt om 6.15.
Maan op 7.44 onder 22 56.
30 April EK, Mei V.M., 15 Mei
L.K, 22 Mei N.M.
