HET DAGBLAD Arbeidsverheffing Terreinwinst bii Jassy, Stanislau en Brody Waarborgen voor onze wederopbouw LS de zin. van de sociale revolutie VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Herstel van de menselijke waardigheid Verandering van de geest nodig! Schoenen uit glas Duits weermachtsbericht Nieuwe strijd in sector Pskow Japanners naderen thans de Bramapoetra-vlakte Een Britse groep ingesloten Oude melkrantsoen hersteld Nobele dief Drie terroristen terechtgesteld De Leider over Nederland na de oorlog Elf ambtenaren weigerden vergadering van de Volksdienst bij te wonen Het kapitalisme heeft den arbeider uit -zijn werk gestoten. Wanneer wij dit vaststellen, doelen wij niet alleen op de periodiek weerkerende werkloosheidsgolven. maar vooral op de waarheid, dat de arbeider zelfs op het moment, dat hem een plaats in het productieproces werd ingeruimd, in de grond daar niet stond om te werken en waarden te scheppen voor de gemeenschap, maar om door zijn arbeid in leven te blijven en profijt voor weinigen te brengen. Geestelijk mist hij dus de band met zijn werk. Meer dan een eeuw heeft deze on waardige toestand bestaan en zijn de genererende invloed op de menselijke verhoudingen uitgeoefend. De leiden de groep, die verder reikt dan die der kapitalisten, verleerde in de arbeiders den medemens en den volksgenoot te zien. De arbeider zelf verloor een belangrijk deel van zijn zelfrespect, voelde zich niet langer mededrager van de gemeenschap, medeschepper aan de cultuur, maar uitgebuite loon slaaf, die tegenover zijn broodheer geen menselijke waardigheid bezat. De diepere menselijke relatie in het economisch leven dat voor velen door de dagelijks terugkerende arbeid een zeer belangrijk onderdeel van het be staan vormt, was zoek geraakt. Van beide zijden, van de kant van de scherpziende leiders zowel als van de zijdoe van den zich van zijn eigen waarde bewust wordenden arbeider, is hier tegen verzet gerezen. Dit verzet was echter niet voldoende om aan de oude verwording een eind te maken en een nieuwe levensstijl te scheppen. Bij de ondergang van het kapita listisch systeem en bij de geboorte van het Europese socialisme ligt de grote taak in het herstel van de men selijke waardigheid en de zuivering, van de menselijke verhoudingen op de basis van de eer van de arbeid. Dit vormt een van de belangrijkste taken van het Nederlands Arbeids front, het front, waarin alle wer kers elkaar vinden om krachtens de nieuwe socialistische arbeidsethiek een nieuwe volkse levensstijl te doen. groeien. Om deze taak tc kunnen %-olbren- gen, is een afdeling Arbeidsverheffing gesticht. Zij heeft tot taak binnen de bedrijfsgcmcensehap, door een andere karakter- en levenshouding van alle bedrijfsgenoten, het wantrouwen en het wanbegrip tussen de leiding en de werkers weg te nemen en de declassering en het onrecht, de wer kers aangedaan, doordai zij gehin derd werden in de ontplooiing van hun kunnen, op te heffen. De arbeidsverheffing zal zich uiten in het op de voorgrond stellen van de prestatie, waarbij de prestatie naar de waarde, die zij voor de gemeen schap heeft, dient te worden beloond. Zij zal zich ook uiten in de ver fraaiing van de werkplaatsen en in de verhoging van de veiligheid bij het werk. Zij zal zich uiten in voor zieningen, die het aan de werkers mogelijk maken gezonder te leven en hun natuurlijke gaven te ontplooien, waardoor zij een grotere prestatie kunnen leveren en voor zichzelf meer bevrediging vinden. Deze uiterlijke veranderingen zijn echter niet het laatste doel. Ook onder uitgesproken kapitalistisch regiem werd de waarde van een betere verzorging van de arbeiders ontdekt, omdat deze zorg vervolgens weer extra-winsten afwierp. Het inrichten van een modern bedrijf met alle mogelijke hygiënische inrichtingen en andere sociaal te noemen maati-ege- len blijft een zaak van de opper vlakte, die het wezen van het socia lisme niet raakt. Eerst dan Socialisme is er eerst dan, wanneer alle werkers, van hoog tot laag. weten en ervaren, dat de bedrijfsgemeen- schap, die den bedrijfsvoerder en de hele volgmanschap omvat, een ge meenschap van werkers vormt, die in onderlinge trouw en in onderlinge Korte zitting van de Finse Rijksdag HELSINKI, 15 April. De Finse Rijksdag is gistermiddag gedurende een half uur bijeen geweest en heeft verschillende kleinere wetsvoorstellen in eerste of tweede lezing behandeld. Daar een door de regering inge diend voorstel om de eerste Mei tot wettelijk erkende feestdag te ver klaren. volgens het reglement niet in dezelfde bijeenkomst in debat ge bracht kon worden werd na een kwartier een nieuwe bijeenkomst ge houden. Er werd besloten het voorstel te verwijzen naar de grote commissie van de Rijksdag. Later zal het voor stel weer door de gehele Rijksdag behandeld worden. Het Vlaamse dagblad „Volk en Staat" deelt mede, dat het Anglo- Amerlkaansc luchtwapen ln de maand Maart boven Nederland, België en Noord-Frankrijk ongeveer 200 vliegtui gen heeft verloren. Generaal Glraud heeft de functie van Inspecteur-Generaal der dissidente legers afgewezen Het comité te Algiers heeft hem. voor zover zijn commando betreft, in reserve geplaatst. Overigens blijft hij ln actieve dienst. PRAAG. 14 April. Naar liet Tsjechische vakblad Obzor meldt is men er in geslaagd, glasschoenen te vervaardigen. Men zal echter eerst na de oor log met de productie beginnen. Het glas, waaruit de schoenen vervaardigd worden, is onbreek baar en elastisch. In de industrie is het bekend onder de naam van Plexi-glasAanvankelijk werd dit glas uitsluitend voor technische doeleinden gebruikt. Later trad in een film een jazz- kapel op met instrumenten uit dit glas en in Parijs werd on langs een duikerspak van on breekbaar glas gebruikt. rechtvaardigheid allen hun beste krachten inspannen om het volk als geheel te dienen. Pas een bedrijf, dat er voor zorgt, dat ieder op de plaats komt, waar hij hoort, dat er voor zorgt, dat atn de begaafden ont wikkelingsmogelijkheden worden geboden, dat er voor zorgt, dat allen deel kunnen hebben aan de cultuur, dat tenslotte geken merkt wordt door een voorbeel dige geest van kameraadschap van hoog tot laag, eerst dat be drijf kan aanspraak maken op de eretitel van socialistisch mo- delbedrijf. Deze geest levend te maken vormt in wezen de taak van de arbeidsver heffing De afdeling zal zich daar toe vaak tot de leiding van het be drijf moeten wenden, maai- niet min der vaak tot den arbeider zelf. Deze moet inzien, dat hij zelf verant woordelijkheid te dragen heeft. Tegenover de gemeenschap door zijn gaven te ontplooien en zijn presta ties te vergroten, tegenover het be drijf door in goede kameraadschap de bedrijfsbelangen te dienen èn te genover zichzelf. Door de inrichting van zijn arbeidsplaats, door de zorg voor eigen gezondheid naar lichaam en geest, door de wijze waarop hij werkt, dient hij te tonen, dat hij be seft, als arbeider, als scheppend mens. de eerste burger in de Staat te zijn. Enerzijds mag hij verlangen, dat de gemeenschap de inrichtingen schept, die hem de mogelijkheid ge ven een volwaardig lid van de volks gemeenschap te zijn. anderzijds ech ter heeft hij de plicht, als lid van de volksgemeenschap mee te helpen bouwen aan het bereiken van het ideaal. De leiding bij deze ver nieuwing heeft het Arbeidsfront, dat zijn doel vindt in de verandering van de geesten in socialistische zin. Het succes van de afdeling Arbeids verheffing betekent het slagen van de revolutie van het Europees socia lisme. Kunnen gelande Amerikanen Zweden verlaten? STOCKHOLM, 15 April. „Folkets Dagblad" stelt de vraag wat er ge beurt met de Amerikaanse vliegtui gen en hun inzittenden, die een noodlanding in Zweden hebben ge maakt. Er doen namelijk geruchten de ronde, zo schrijft het blad. dat de machines gerepareerd worden en naar Engeland terugvliegen. Voorts blijkt uit een reportage in „Stockholms Tidningen". dat twee. thans wederom geïnterneerde Ameri kaanse vliegfers, zich reeds voor de derde maal in Zweden bevinden. Het blad trekt daaruit de conclusie, dat Amerikaanse vliegers na vroegere noodlandingen naar Engeland terug gebracht zijn om vandaar hun werk zaamheid te hervatten. Dit is echter slechts kunnen gebeuren met toestem ming van de Zweedse autoriteiten. Het blad eist tenslotte een verklaring van het ministerie van buitenlandse zaken. De Verliepen' der Spftanserhandels vloot ln deze oorlog bedragen tot dus ver 100.000 ton. De bevelhebber van het eerste Ockrajinlsche front, generaal Watoetln, ls ln Klew na een zware operatie ge storven. In de afgelopen nacht ls het luchtverkeer tussen Dublin en Liver pool, Ingevolge door dc Britse autori teiten bevolen beperkingen, stopgezet. DE KLEINSTE DIESELMOTOR. De Rijswijkse modelbouwer Sj. van Leeuwen heeft kans gezien een goed werkend dieselmotortje te bouwen, dat in een handpalm geborgen kan worden. De inhoud is slechts 4 kub. cm. terwijl het toerental maximaal .000 per minuut bedraagt, Het ver mogen is circa eenvijfde p.k Het ge wicht circa 250 gram. De jeugdige constructuur heeft er in zijn vrije schooltijd 60 uur aan gewerkt. (Foto C.N.F.-Schimmelpenningh) Ie JAARGANG No. 88 L0 ZATERDAG 15 APRIL 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 perLkwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 SPECIALE BOUWWERKEN VOOR DE OORLOGSPRODUCTIE. De oorlog eist vaak dat grote bouwwerken in de kortst mogelijke tijd worden uitgevoerd. Dit is mogelijk gemaakt door moderne, arbeid besparende werk wijzen. Het maken van plannen en de leiding van deze werken liggen in handen van het bouwbureau van den Dui'tsen Rijksminister voor be wapening en oorlogsindustrie. Speer. In 1943 werden alleen voor dergelijke speciale doeleinden bouwwerken uitgevoerd tot een waarde van ongeveer een milliard Rijksmark, waarbij twee en een kwart millioen kubieke meter beton werd verwerkt De foto toont een geweldig bouwsel van staal en beton, volgens een moderne methode, naar een ontiverp van professor Rimpl. Weldra zullen ook hier wapenen voor Europa's soldaten worden gemaakt. (Foto Scherl-C.N.F.) HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 14 April. Het opperbe vel van de weermacht maakt bekend: Op de Krim bieden Duitse en Roe meense troepen in het gebied van Feodosia en Simferopol de met snelle formaties en tanks volgende bolsje wisten hardnekkig tegenstand. Bevei ligingsvaartuigen der marine hebben boven Feodosia drie bolsjewistische bommenwerpers neergeschoten Aan de benedenloop van de Dnjestr is de tegenstander met. sterke strijd krachten langzaam onze nieuwe stel lingen genaderd en heeft hij getracht op verscheidene plaatsen de over gang over de rivier te forceren Over gezette bolsjewistische gevechtsgroe pen werden in een tegenaanval ver nietigd: enige vijandelijke bruggen hoofden werden afgegrendeld. Ten Noordwesten van Jassy hebben Duitse en Roemeense troepen verder terrein gewonnen, vijandelijke strijd krachten uiteengeslagen en gevan genen binnengebracht. In het gebied van Delatyn en ten Oosten van Stanislau zijn Duitse en Hongaarse troepen onder afweren van vijandelijke aanvallen ook giste ren verder opgedrongen. Daarbij heeft zich het regiment jagers 228 onder bevel van kolonel JSieber bij zonder onderscheiden. Tussen de middenloop van de Dnjestr en het verder verbitterd om streden Tamopol zijn talrijke vijan delijke aanvallen mislukt. Ter weerszijden van Brody zijn de bolsjewisten naar het Oosten terug geworpen. Ten Zuiden van Pskow hebben de bolsjewisten hun doorbraakpogingen hervat met vers aangevoerde forma ties. Zij werden overal afgeslagen en deels reeds tijdens de concentratie door onze artillerie uiteengeslagen. Uit Italië worden geen bijzondere gebeurtenissen gemeld. Amerikaanse bommenwerpers heb ben op 13 April plaatsen in het Hongaars gebied benevens doelen in Oproep aan familie van in Ned. Indië geïnterneerde N.S.B.-leden DEN HAAG. 15 April. Dc pers dienst der N.S.B. deelt mede: Echtge noten. wettige kinderen en stiefkinde ren. benevens ouders van indertijd in Ned .-Indië geïnterneerde leden der N.S.B. worden in hun eigen belang ver zocht aan de afdeling Indische Zaken der N.S.B., Zeestraat 76. Den Haag, zo spoedig mogelijk mededeling te doen van: a. hun naam en voornamen (vol ledig): b. hun tegenwoordig adres (zo volledig mogelijk); c. het aantal en de leeftijd van met hen samenwonende kinderen en van eventueel andere in wonende naaste familieleden ZIJ, die ln moeilijke financiële om standigheden verkeren, gelleven daar omtrent tevens nadere bijzonderheden te vermelden. Men wordt verzocht, deze oproep ook bekend te maken ón der belanghebbenden, waarvan de mo gelijkheid bestaat, dat zij die anders niet onder ogen krijgen. TOKIO, 15 April. Terwijl bij Kohima een vernietig ingsslag woedt, zijn enige Indisch-Japanse f onna ties thans van het zuiden uit Dimapoer tot op 15 kilometer genaderd. Ze brengen de spoorwegverbinding van Bengalen naar Assam en de ravitail- leringsweg der strijdkrachten, die op het ogenblik onder generaal Stil well strijden, in gevaar. Gecombineerde Japans-Indische troepenformaties hebben sedert dë inneming van Kohima op 6 April de zuiveringsactie voortgezet en alle overgebleven vijandelijke strijdkrach ten tot op 500 man na vernietigd. Ze bieden op een heuvel ten noord westen van Kohima nog verbitterde tegenstand. De helling was van boven tot onderen van kazematten voorzien en artillerie, die ongeveer 2 km. ten westen van de heuvel was opgesteld, steunde de verdedigers. De Indisch-Japanse troepen hebben echter ln voortdurende nachtelijke overvallen de meeste vijandelijke kazematten vernietigd en thans een aanvang gemaakt met de aanval op het hoofdkwartier van den vijand. Volgens de laatste berichten hebben de 500 man zich als gevolg van de onafgebroken beschieting meer en meer naar de top der heuvel terug getrokken. Ook de artillerie, die de troepen steunde. Is het doel geworden van een krachtige Indisch-Japanse aanval. Verscheidene stukken geschut zijn volkomen tot zwijgen gebracht. De vijandelijke troepen vuren nu en dan nog. doch hun wapens zijn voor het grootste deel door het zware vcr- sperrlngsvuur vernietigd, zodat de ver nietiging der troepen nog slechts een kwestie van uren ls. Intussen hebben Indisch-Japanse formaties, die op 9 April van Tsjes- woma, ongeveer 8 km. ten noorden van Kohima gelegen, uit oprukten, huil bliksemsnelle opmars voortgezet. Ze achtervolgen den vijand. Tegen de morgen van 11 April hadden deze formaties een strategisch punt inge sloten, dat de toegang vormt tot de Bramapoetra-vlakte. Op 12 April hebben de Indisch- Japanse strijdkrachten een punt be reikt, dat op ongeveer 35 kilometer ten noordwesten van Kohima en slechts 5 km. ten zuiden van een belangrijk strategisch steunpunt van den vijand op de weg Kohima Dimapoer ligt. Naar Associated Press uit New Delhi meldt, heeft de Britse regering ln Indië censuur ingesteld op het binnen landse nlet-offlclële post- en telegraaf- verkeer, daar Indië thans een belang- Zuid-Duitsland aangevallen. Vooral ln het gebied van Boedapest en in de stedelijke gebieden van Augsburg cn Schweinfurt is schade ontstaan, en zijn onder de bevolking verliezen veroorzaakt. In felle luchtgevechten en door afweergeschut zijn 91 vijan delijke vliegtuigen, waaronder 74 viermotorige bommenwerpers, ver nietigd. Enige Britse vliegtuigen hebben in de afgelopen nacht bommen gewor pen in het gebied van Berlijn en in West-Duitsland Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen hebben wederom doelen in het ste delijk gebied van Londen aangeval len. Op de Krim Naar een speciale correspondentie meldt, houdt op de Krim de Duitse dlstanciërLngsbeweging aan. De Duitse operaties, die de ontruiming van een deel van de Krim tot gevolg hadden, moeten gézlen worden ln het kader der Duitse dlstanclërlngsbeweglng op de zuidelijke vleugel. Het Duitse opperbevel hecht blijk baar. nu het zuidelijk front terugge nomen is tot voorbij Odessa, geen betekenis meer aan het bezit van de gehele Krim. WaarsclVj nlJJif_ zullen de Duitsers én Roemenen zich terugtrekken op het zuidelijke deel van de Krim en dc vesting Sebastopol, waar een suc cesvol verzet mogelijk ls. Naar in Duitse militaire kringen verluidt, lopen de dlst-anclërlngsbewe- gingen systematisch en ordelijk. Bol sjewistische berichten, waarin gespro ken wordt van een overhaaste en ordeloze terugtocht, worden ln Berlijn gedementeerd. Weliswaar proberen de Sowjets ln dc Duitse bewegingen met snelle pantserformaties Ln te grijpen, doch de sterke achterhoede der Duitse en Roemeense divisies houdt het rode leger op een behoorlijke afstand. DEN HAAG 15 April Nu de koeien de weide ingaan en de melk productie stijgt, is het mogelijk, met ingang van de distributieperiode, welke aanvangt op 16 April, de tijde lijke verlaging van het melk- en het taptemelkrantsoen ongedaan te ma ken. Daarmede worden de rantsoenen weer gebracht op het peil van vóór 20 Februari 1944. In de achter ons liggende weken was het hier en daar niet mogelijk zelfs het verlaagde taptemelkrant soen te verstrekken, vooral in het westen des lands en in Limburg. Daar was het noodzakelijk een zekere con- tingentering toe te passen. Deze con- tingentering mag echter niet tenge volge hebben, dat de taptemelkver- bruikers uiteindelijk minder ontvan gen dan het rantsoen. Voor zover verbruikers minder dan 1? liter taptemelk (in het westen 11 liter taptemelk en 50 gr. walspoeder) per bon ontvingen, moet het ontbre kende alsnog door den melkhandelaar worden verstrekt. Voor zover in het westen des lands de voorraad wals poeder in pakjes niet toereikend is, moet eveneens op de thans nog gel dende bonnen l i liter taptemelk wor den geleverd. Tenslotte zij er op gewezen, dat op de nieuwe taptemclkbonnen geen walspoeder meer verstrekt zal wor den, zodat dc nieuwe bonnen recht geven op li liter taptemelk. Zeepbonnen verlengd De geldigheidsduur van bon alge meen 080, welke recht geeft op het kopen van eenheidstoiletzeep, en van de bonnen algemeen 081 en reserve c 26,i d 26 en e26, welke recht geven op het kopen van waspoeder, zijn ver lengd tot en met 13 Mei. De Stem der II Luistert op Zondag 16 April van 11.30 tot 11.45 uur over de zender Hil versum I op golflengte 415 m. naar de Stem der ff. Onderwerp: „Ont vangst der Tsjerkassy-strijders in- Utrecht." Begrafenis Willy Derby Namens de Nederlandse Kultuur kamer sprak dit ter rechtzetting van ons bericht) de heer F. Stol len werk, die memoreerde, dat Willy Derby een van de prominenten was, die het werk van de N.K.K. begreep en waardeerde. „Wij en de anderen" DEN HAAG. 14 April. Op Maandag 17 April om 18.45 uur zal Max Blokzijl voor Hilversum 1 zijn politiek weekpraatje houden over „Wij en de anderen". Oorspronkelijk rijke basis voor de aanvalsoperatlës dit praatje gehouden worden op tegen de Japanners ls geworden. Maandag 10 April. Vroeger is er eens een actie ge weest tegen het achterlaten van voorwerpen door plezierreizigcrs, pic nickers enz. Laat niet tot dank voor 't aan genaam verpozen Den eigenaar van 't bos de schil len en de dozen!" Blijkbaar is deze actie een volledig succes geworden. Ik stond in een tweede-klas-compar- timent van het electrische net. Een stoottroep-onderneming om in de der de tc staan was afgeslagen en dus betaalde ik bij om in de tweede te staan, waar het trouwens veel zachter staat. De verchroomde schroefjes van het klaptafeltje waren gedemonteerd. Het tuimel-asbakje in zijn metalen hou ders was definitief weggetuimeld. Slechts het linkse houderhelftje stond er nog. De schroefjes uit de bordjes .Zes personen" waren ver dwenen. Het bordje met hen. De ver chroomde deurknopwas verdwe nen. De schroefjes uit het plafond van de gang waren... verdwenen. Het plafond hing nu wiebelend om laag en ivas een levensgevaar voor ieder, die er precies op ooghoogte in het duister tegen aan zou lopen. De pluchen zitting en ruggen waren met behulp van eeii scherp mesje los gesneden enverdwenen. De reizigers zaten thans op de jute van de vulling... in afwachting van het initiatief van een volgend passa gier. die nu ongetwijfeld dezer dagen de vulling zou komen halen met de jute. waarna dan nog een ont-stof feerder moest komen voor het mee nemen van de veren en het hout en- dan zouden er in dat compartiment alleen maar staanplaatsen en veel meer ruimte zijn Het werd duister. Ik dacht juist over de wenselijkheid van een nieuwe papieren campagne van de Spoorwegen met de leuke kleurige plaatjes van de grappige „rooie pet': ,X>aat niet tot dank voor 't aange naam vertoef De spoorweg nog één asbak, zit ting, tafel, knop of schroef!" Het werd nóg duisterder. (Ik heb expres niet gesproken over de lamp jes, want die waren er natuurlijk al sinds lang niet meer.) Toen werd een man in de hoek wakker en zei: Wensen de heren soms een lichtje?" En hij maakte zijn tas open, nam er een keurige verduisterde spoorweg lamp met bajonetsluiting uit en draaide het ding in het plafond. Wij keken allemaal bij het scha mele licht met een mafte glimlach naar onzen gemeenschappenjken wel doener. die mompelde: ..Och ja. die neem ik voor de veiligheid altijd zelf maar mee!" Wat hij ook deed. toen de trein stopte. „Voor morgenavond"zei hij. En ik dacht over nog een nieuwe campagne, opdat de mensen voortaan allemaal iets meenemen, niet van, -maar vaar -de trein.-Bijv.r „Zorg bij voorbaat, als dank voor d' aangename reis per trein, Zélf voor tafel, zitting, asbak, lamp en rolgordijn Ét T1JL. DEN HAAG. 14 April. Naar de Höhere ff- und Polizeiführer „Nord- west" mededeelt, heeft het Polizei- standgericht Den Haag op 13 April 1944 de volgende Nederlandse onder danen ter dood veroordeeld: 1. Den ambtenaar Willem Leng ton. geboren 4 April 1917 in Zwolle, zonder vaste woonplaats. v 2. Den tekenaar Karei Schipper, geboren 6 Maart 1919 in Den Haag, woonachtig in Den Haag. 3. Den kantoorbediende Jan Ho- berg, geboren 28 September 1925 in Ouder-Amstel, woonachtig te Am sterdam. i De doodvonnissen zijn na onder zoek der gratiekwestie hedenochtend voltrokken. De ter dood veroordeelden hadden zich aangesloten bij terreurgroepen, die betrekkingen hebben onderhou den met een onder communistische invloed staande terreurorganisatie en welker doel was de uitvoering van roofovervallen op distributiekantoren en gemeentehuizen, benevens moor den op in openbare dienst zijnde Nederlanders. De ambtenaar Wil- iem Lengton heeft deelgenomen op 1 December 1943 aan de overval op het distributiekantoor in Ochten (Gelderland) en op 25 December 1943 aan de overval op het gemeen tehuis in Kesteren (Gelderland). Bij de overval in Ochten zijn o.m. ongeveer 3000 levensmiddelenkaar ten en ongeveer 1000 tabakskaarten met wapengeweld geroofd. In het gemeentehuis van Kesteren hebben Lengton en zijn medeplichtigen alle persoonsbewijsformulieren en de kaarten der cartotheek van het be volkingsregister gestolen. De tekenaar Karei Schipper heeft met andere leden van een in Amster dam werkzame terreurgroep in Febru ari j.l. afspraken gemaakt over het vermoorden van een Nederlandsen ambtenaar van politie. De moord is verhinderd en Karei Schipper werd gearresteerd. De kantoorbediende Jan Hoberg heeft op 15 Februari 1944 deelgenomen aan de overval op het gemeentehuis van Alkmaar, waarbij 500 distributiebescheiden en ongeveer 550 werden geroofd. Toen hij op de plaats van de misdaad gearresteerd werd. had hij een handgranaat in zijn bezit. Volk en Vaderland van 14 April bevat een hoofdartikel van den Leider van ons volk, waarin deze o.m. het volgende zegt over de positie van ons land na een Duitse over winning: „Wanneer de oorlog gewonnen ls kan niemand aan het Duitse volk de vruchten van de overwinning ont nemen. Dan heeft het Duitse volk ge wonnen cn ls het de grote macht op het Continent. Het kan dc andere vol ken ln dc vruchten van de overwin ning laten delen: het kan ze ook aan hen onthouden: het kan dan zelfs de andere volkeren van Europa naar wille keur knechten en ontrechten. Wie zal dit kunnen beletten? Wie waarborgt ons dat dit niet gebeurt? Als Duits land de oorlog heeft gewonnen, wat dan? Blijven wij dan bezet gebied, worden wij een kolonie of een provin cie van Duitsland: worden wij geëxpor teerd in Oostelijke richting wegens „overbevolking": mag het Nederlands in Nederland de tweede taal worden, zoals-vóór de taalstrijd ln Vlaanderen: krijgen wij de rol van groenteboer voor Duitsland? enz enz Een ril van honderd min of meer kwaadaardige vragen zouden zo beant woord moeten worden. Laten wü daar aan niet beginnen, want de geest, die deze vragen stelt is niet gezond, heeft te weinig geloof in de levenskracht van ons Volk en ln het fatsoen van het Duitse volk. Niemand gelooft, dat Duitsland zulke maatregelen zou nemen. Welnu, dan is er deze keuze: het Neder landse volk te onderdrukken en to ontrechten met als zekere reactie de voortdurende vijandschap, die steeds geraffineerder vormen zou aannemen, óf een eerlijke, hartelijke voor beide volkeren vruchtbare samenwerking na to streven in overeenstemming met het toenemende besef van bloeds- en lotsverbondenheid. Dit laatste ls het doel. dat de Nederlandse nationaal-socialisten na streven: Onze waarborgen voor de vrijheid van ons Volk om ln het nieuwe Euro pa zijn wederopbouw te beginnen zijn 1. het gezonde verstand, dat zegt, dat men met bajonetten veel kan doen, alleen er niet op bliiven zitten, dat in Europa een ordening moet plaats vinden op volkse grondslag en op basis van Gerechtigheid; 2. de nationaal-soclallstlsche begin selen, zoals die door de belangrijkste Duitse persoonlijkheden zün uiteen gezet en zoals die door ons voor ons Volk ziln neergelegd ln onze bronnen. Godsvertrouwen. Liefde voor Volk en Vaderland en Eerbied voor de arbeid: 3. de persoon van den Ftlhrer, zoals hij daar ls gerezen boven zijn Volk uit als Germaans Führcr en daarboven uit als top van Europa's verdediging cn verantwoordelijk voor Europa's toekomst. Meer waarboven heb ik niet. maar zij zijn voor mij en voor tienduizen den met mij, voldoende. Het is een verheugend verschijnsel, dat dit ge loof met de dag toeneemt, de tien duizenden zijn bezig honderdduizen den te worden. Er komt lente in de luchy. Ten aanzien van do wederopbouw schrijft Mussert: Het jonge Nederlandse volk zal zijn aandeel bijdragen -1n de grote Ger maanse weermacht, niet alleen naar getalsterkte, maar ook naar kwaliteit. EanhekL- van Jeidlag in de militaire verdediging behoort er te zijn en die kan ln geen betere hand gelegd wor den dan zij nu ls. Economisch mooten alle volkeren van Europa samenwerken om ons oude Continent een welvaart te geven, waarvan de z.g. nieuwe wereld. Ame rika. geen besef heeft, omdat de wel vaart daar verdeeld ls ln overvloed voor een deel der bevolking en ar moede voor een groter deel. Verder heeft ieder volk zich te ont wikkelen op de nieuwe basis volgens eigen aard. Wij zullen hier eerst alle sporen van de oorlog hebben uit te wissen. Dit is niet gering. De sporen van de 4i dag oorlog waren, met uit zondering van Rotterdam en Middel burg, in korte tijd verdreven. De herbouw was beter dan hetgeen ver nield was. Nu is Nederland weer frontgebied. Duizenden huizen -'in afgebroken, tienduizenden ha. land onder water gezet, gehele stadswij ken verwoest door bomaanvallen uit de lucht. Het zou hoogst onbillijk zijn de lasten daarvan te laten druk ken op diegenen, die het treft. Wan neer wij, nationaal-socialisten, de mond vol hebben van solidariteit, dan toch in de eerste plaats van onze solidariteit als volksgenoten. Het gehele volk heeft de lasten van die wederopbouw te dragen. Het komt er niet op aan om de slacht offers z.g. schadeloos te stellen met bankbiljetten, waarvoor men niet kan terugkopen, wat men kwijt geraakt is. Het komt er op aan, dat bij de wederopbouw het gehele volk zich inspant om eerst aan de meest ge troffenen terug te geven, datgene wat de oorlog hun ontnomen heeft. Een volk is zo rijk als het zijn ar beidskrachten kan organiseren. Juist, onder voorwaarde, dat het mogelijk is de nodige grondstoffen te verkrij gen. die met arbeid tezamen de basis vormen van de productie. Over de grondstoffen-positie valt nu niets te zeggen daar deze ten nauwste ver bonden is met de wijze, waarop de oorlog eindigt. Maar één ding is zeker: de stempellokalen komen niet terug als een soort kankergezwel in ons volkslichaam. Enorm veel arbeid zal moeten worden verricht, voordat alle verkeersmiddelen vernieuwd zijn, een noodzakelijke voorwaarde voor een bloeiend economisch en cultureel leven. Om iedere linnenkast weer ge vuld te krijgen om de mensen be hoorlijk te kleden en te voeden, is een goede volks- en staatsleiding on ontbeerlijk Daaraan denkend, begrij pen wij beter nog dan in 1931 de waarde van ons leidend beginsel, zo als dat toen geplaatst werd voor ons program en sindsdien gehandhaafd is: „Voor her zedelijk en lichamelijk welzijn van een volk is nodig een krachtig staatsbestuur, zelfrespect van de natie, tucht, orde. solidariteit van alle bevolkingsklassen en het voorgaan van het algemeen (natio naal) belang boven het persoonlijk belang Een nieuw begrip moet worden in gevoerd, een nieuw instrument wor den opgebouwd: de volksleiding door de Nationaal-Socialistische Bewe- gung. haar nevenorganisaties en de verschillende inrichtingen tot volks ordening. Het staatsbestuur moet grondig worden gereorganiseerd door het uit snijden van alle inrichtingen tot het voeren van klassenstrijd en partijen- strijd en door het invoeren van de gewestelijke decentralisatie. Het onderwijswezen, wetenschap pen en cultuur, volksgezondheid, sociale zaken. enz. zij roepen alle om krachtige, doelbewuste leiding, ge richt op de versterking van lichaam en geest van den Nederlandsen mens. De revolutie van de 20ste eeuw zal nog generaties lang zich ontwikkelen naar het einddoel: een Europees con tinent, een vast verbond van vrije volkeren, waarin de enkeling vrij zal zijn in gebondenheid aan zijn volk, waardoor economisch en cultureel een opbloei zal ontstaan, waarvan wij nu nauwelijks nog enig begrip hebben Geen nieuwe leesbibliotheken DEN HAAG, 14 April. Het Letteren- gllde van de Nederlandse Kultuur kamer deelt mede: Nieuwe leesbiblio theken zullen voorlopig niet mogen worden gevestigd. Van deze bepalin gen kan ln bijzondere gevallen dispen satie v/orden verleend. Derhalve zal in de meeste gevallen afwijzend worden beschikt op desbetreffende aanmeldin gen voor "dc Kultuurkamer. Van na 1 Januari 1941 geopende leesbibliotheken of filialen van lees bibliotheken zal opnieuw worden be oordeeld, of zij ln stand zullen kun nen blijven. HILVERSUM. 14 April. Met In gang van Zaterdag 15 April is een nieuwe serie uitzendingen ln het pro gramma opgenomen, welke tot titel draagt „Op de uitkijk" Deze uitzen ding. v/elke Iedere Zaterdagavond van 21—21.10 uur over Hilversum 1 te be luisteren ls. omvat een gesproken Ber- lljnse brief door den Journalist Jan de Nobel Tegen een voltreffer kan men zich niet beschermen. Tegen scherven kan men echter dek king zoeken. Daarom: zoek dek king bij luchtalarm! Voor Vredegerechtshof een week gevangenisstraf geëist DEN HAAG, 13 April. Op 11 De- cember 1943 richtte de wnd. burge meester van Hengelo, een schrijven aan het gezamenlijke personeel van de gemeente-secretarie, waarin hij het gelastte om op 16 December in het Concertgebouw een vergadering van de N.V.D. bij te wonen. In oeze ver gadering zou een overzicht worden gegeven over de organisatie, doel en werkwijze van deze dienst. Elf amb tenaren en ambtenaressen schitterden tijdens de bijeenkomst door afwezig heid. Dientengevolge moesten zij thans terechtstaan voor het Vrede gerechtshof wegens overtreding van artikel 358 van het wetboek van strafrecht. Vier verdachten hadden verstek laten gaan. De president, dr. J. H. Carp, wilde allereerst de vraag beantwoord zien in hoeverre hier sprake was van een burgerlijke dienstweigering op een wettig gege ven last. De wnd. burgemeester zeide, dat hij het secretarie-personeel uit drukkelijk bevel had gegeven de ver gadering te bezoeken omdat het met de N.V.D. ambtelijk iets te maken heeft, zij het niet op het ogenblik, dan toch wel in de toekomst. Toen hem bleek, dat elf ambtenaren en ambtenaressen niet aan zijn bevel ge volg hadden gegeven, trok hij hieruit onmiddellijk de strafrechterlijke con sequentie. Een hoofdcommies, als eerste ver dachte gehoord, verklaarde dat hij het verplicht bezoeken van een bij eenkomst niet als dienst kon opvat ten. Tevens had hij bezwaren tegen BINNENVAARDERS, KLEIN EN GROOT, ZIJN WELKOM OP DE MARINEVLOOT Meldt U bij de Kriegsmarine! Indiensttreding bij de Kriegsmarine is mogelijk voor lederen Neder lander van 17-45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marine- annahmestelle West. Plompelorengr. 24. Utrecht; bij alle Hafen- en Orts- kommandanturen en bij de verschillende //-Meldestellen in NederlaBa de N.V.D. omdat hij „er niet veel voor voelde." Meende u, dat het bezoeken van de bijeenkomst als een soort adhae- sie-betuiging kon worden opgevat?, wilde dr. Carp weten. Ja. wel enigszins. Ook de andere verdachten, ambte naren en typistes verklaarden een stemmig dat de burgemeester niet bevoegd was hun te gelasten een ver gadering te bezoeken. Bovendien had den zij bezwaren om een vergadering van de N.V.D. bij te wonen, omdat deze dienst een onderdeel van de N.S.B. zou zijn. In zijn requisitoir zeide de procu reur-generaal. mr. Van Vloten: „Wanneer een burgemeester het noodzakelijk acht om een bepaald onderwerp onder de aandacht van zijn gemeentepersoneel te brengen, dan doet hij dat ln het volle besef van zijn verantwoordelijkheid om het bestuur van zijn gemeente te richten volgens de lijnen, die het nationaal- socialisme uitgestippeld heeft. De burgemeester en hij alleen ls verant woordelijk voor het bestuur in zijn gemeente. Hij is daarbij generlei ver antwoording schuldig jegens zün ambtenaren, doch slechts tegenover zijn superieuren. Wanneer het perso neel niet wenst mede te werken dan pleegt het opzettelijk daden, waar door het den burgemeester ónmoge lijk gemaakt wordt zijn taak naar be horen te vervullen. Het stremt daar door het burgerlijk bestuur In deze zin luidt ook het artikel 64 van net ambtenarenreglement van de ge meente Hengelo. Mr. van Vloten achtte het bewezen, dat de verdach ten het oogmerk hadden stremming in de openbare dienst te veroorzaken. Omdat zij op gelijke wijze zondigden eiste hij tegen elk der verdachten een gevangenisstraf voor de tijd van een week. In zijn pleidooi voerde mr. C W. van Rhijn uit Hengelo aan dat de burgemeester in het bovengenoemde geval geen bevoegdheid had om een bevel te geven Hi.1 bepleitte vrij spraak. Het Hof zal op 27 April a.s. arrest wijzen. De verduistering begint heden en Zondag 20.45 en eindigt om 6.45 uur (Zondag 6.30) Maan op 2 53 (Zondag 3.47onder 11.08 uur (1213). 16 April L.K., 22 April N.M., 30 April E.K., 8 Mel VJVI.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1