HET DAGBLAD Zware Sowjet-verliezen in de Boekowina Nieuwe moeilijkheden, maar ook mogelijkheden VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Duits weermachtsbericht Alle aanvallen ten Zuiden. van Pskow zijn verijdeld Hevioe strijd op 'de Krim Steden in Boekowina heroverd Zesduizend vrouwen deden een uitvinding Onze voedselpositie en de inundaties Medewerking van de boeren onmisbaar Minstens 102 Amerikanen gisteren neergeschoten Jager-escorte faalde Gebied van Stanislau-Kowel basis voor tegenaanvallen Luchtaanval op Den Haag Jeugd kwam nader tot elkander Dertig milligram radium weggeworpen HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER. 11 April. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Aan het Noordelijk front van de Krim duren de zware gevechten met overmachtige vijandelijke infanterie- en pantscrstrijdkrachten voort. Ten Zuidwesten en Westen van Odessa trokken onze troepen op de bevolen doelen terug. Ten Noordoosten van Tiraspol werd een vijandelijke penetratie afgegren deld. Ten Westen van Orhei werd een penetratieplek uit de laatste ge- vechtsdagen vernauwd. In de Oostelijke Boekowina heb ben Duitse pantserformaties sterke tegenstand der bolsjewisten gebroken, droneen ze in de flank van vijande lijke aanvalsgroepen en brachten hun tezamen met Roemeense troepen uiterst zware verliezen toe. In het gebied ten Zuiden van Sta- nislau hebben Duitse pantsergrena- dièrs tezamen met Hongaarse berg troepen de tijdelijk verloren eegnne stad Delatvn aan den vijand ontrukt Tussen Tsjernowits en Brodv werd de zuivering van het terrein van verstrooide vüandellike strijdkrach ten die z'ch hardnekkig weren voortgezet. Het dappere garnizoen van Tarnopol hield stand tegen aan houdend sterke vijandelijke aan vallen Ten Zuidoosten van Ostrow storm den de bolsjewisten na het aanvoe ren van verse strijdkrachten, weer tevergeefs op onze stellingen los. De zuivering van een plaatselijke pene tratie is nog aan de gang. Ten Zuiden van Pskow vielen de Sowiets ook gisteren niet weer aan Sinds de 31e Maart hebben hier Duitse troepen onder het opperbevel van den generaal der artillerie Loch en onder leiding van den luitenant- generaal Matzkv. de doorbraakpogin gen van verreweg overmachtige vij andelijke infanterie- en oantserfor- maties verijdeld en den vijand zware verliezen aan mensen en materiaal toegebracht: o.a werden 306 vijan delijke pantserwagens en stukken stormgeschut alsmede 121 vliegtui gen vernietigd In deze gevechten hebben zich de Opper-Silezische 8e divisie Jagers onder leiding van den lultenant-genpraal Volckamer von Kirchensittenbaeh. alsmede eenhe den stormgeschut onder majoor Fmst Schmidt bijzonder onderschei den In het resultaat van de afweerslag heeft de luchtvloot van den generaal der vliegers Pflugbeil een op de voorgrond tredend aandeel. Vliegen de formaties onder leiding van kolo nel Kühl en een regiment luchtdoel geschut onder luitenant-kolonel Bulla hebben zich bijzonder onderscheiden. In verscheidene sectoren van het Italiaanse zuidelijke front drongen stoottroepen krachtic versterkte viian- delijke stellingen binnen en vernie tigden talrijke kazematten en steun punten van den vijand met de bezet tingen. De vijand leed zware bloedige verliezen en verloor een aantal ge vangenen. BOEKAREST. 12 April. Het Roe meense weermachtsbericht luidt: In het Noorden van de Krim, waar de vijand met overmachtige infante rie. tank- en luchtstrijdkrachten aan valt. zijn de Duits-Roemeense troepen ook verder in zware afweergevechten gewikkeld. Ten Westen van Odessa hebben de Duits-Roemeense strijdkrachten zich volgens de plannen, met grote verlie zen voor de vijand, losgemaakt. In Centraal-Bessarabië geen bij zondere gebeurtenissen. In het Noorden van de Boekowina hebben Duitse pantsereenheden teza men met Roemeense troependelen de vijandelijke aanvalstoppen in de flank aangevallen, uiteengeslagen en met zware verliezen teruggeworpen. De steden Podoel—Iloaei en Targö— Frömos werden heroverd. Speciale correspondentie.) Onderzoekingen van het instituut voor sociale arbeid te München heb ben aan het licht gebracht, dat de Duitse vrouw een belangrijk aandeel heeft in de technische vooruitgang van de moderne tijd. Aan meer dan 6000 vrouwen is in de laatste 30 jaar in Duitsland een octrooi verleend. De meeste uitvindingen hadden uiteraard betrekking op huishoudelijk gebied, daarop volgde de confectie- nijverheid, de geneeskunde en de landbouw. In totaal hebben tot nu toe 89 sectoren van het maatschap pelijke leven van het vrouwelijke uit vindersgenie geprofiteerd. Zeer veel verbeteringen werden merkwaardigerwijze voorgesteld op het gebied van de automobielindus trie. Laatst ook vroeg een vrouw pa tent aan voor een bijzonder practi- sche methode ter vervaardiging van koffiefilters. De Industrie, waaraan deze uitvinding het aanzijn heeft ge geven. verschaft aan 500 arbeiders werk. Behalve een toenemend aantal vrouwelijke ingenieurs, chemici en natuurkundigen van Duitse nationa liteit hebben de laatste jaren 646 bui tenlandse vrouwen ln Duitsland op hun uitvindingen patent genomen. Een vakorganisatie en 36 plaatse lijke groepen van de Labourpartli ver langen. dat op de jaarlijkse conferentie van Labour, die op 29 Mei te Londen wordt geopend, de godsvrede tussen Ce partijen zal worden opgezegd. De voormalige Griekse koning is uit Londen naar Cairo vertrokken om zich daar met de ministercrisis in de emigrantenregering bezig te houden. Volgens het Vlaamse dagblad „Volk en Staat" heeft het Britse mi nisterie van Binnenlandse Zaken, c'e veiligheidsmaatregelen ln sommige streken van Engeland, Schotland en Wales versterkt. Iedereen ln de be treffende gebieden moet steeds een speciale herkenningskaart bij zich hebben. De Britse admiraliteit deelt mede. dat tijdens de gevechten bij Nettuno de kruiser Penelope" is ondergegaan. Het aantal slachtoffers bedraagt 413 doden, gewonden en vermisten. Italiaanse torpedovliestulgen heb ben in de afgelopen nacht voor Anzio een vijandelijk transportschip tot zinken gebracht. Een aan de Westkust van Rhodes gelande Britse commandotroep werd in een gevecht tot de laatste man vernietigd. Bij de afweer van vijandelijke bom aanvallen pp doelen in de bezette Westelijke gebieden werden op 10 April en ln de afgelopen nacht 29 vijandelijke vliegtuigen neergescho ten. Nadat een vrij zwakke formatie vijandelijke vliegtuigen overdag het gebied van Noordwest-Duitsland was binnengevlogen, zijn ln de afgelopen nacht Britse stoorvliegtuigen gevlo gen naar West- en Midden-Duits- land. Nog meer doden te Parijs Het D.N.B. meldt, dat het aantal doden als gevolg van de Anglo-Ame- rikaanse luchtaanval op de omge ving van Groot-Parijs in de nacht van Zondag op Maandag volgens de jongste tellingen 177 bedraagt. Het aantal gewonden is gestegen tot 179. Een millioen dollar voor schade te Schaffhausen BERN, 12 April. De gezant der Ver. Staten te Bern heeft aan den chef van het politieke departement op 10 April als eerste betaling voor het herstel van de schade, ontstaan door het bombardement van Schaff- hausen een wissel ten bedrage van een millioen dollar overhandigd. Twee kinderen kregen kokend water over het lichaam DEN BOSCH. 11 April. In de Zwaluwstraat alhier heeft zich enige dagen geleden een ernstig ongeval voorgedaan, waarvan twee kinderen het slachtoffer zijn geworden. De zesjarige dochter en het drie jarig zoontje van de familie Van der Horst stieten spelenderwijze een ketel met kokend water om. welke op een kacheltje stond. Beide kin deren kregen de kokende inhoud over het lichaam en moesten met zware brandwonden naar het zieken huis worden gebracht. Het jongetje is hedenochtend aan de bekomen verwondingen overleden. Radiopraatje van Max Blokzijl DEN HAAG. 11 April. Het radio gesprek, dat Max Blokzijl Donderdag 13 April in de serie brandende kwes ties zal houden, heeft tot titel „Ge sprek met den Amsterdamsen Nurks". I n WOENSDAG 12 APRIL 1944 Ie JAARGANG No. 85 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 elen vragen zich op het ogenblik De verduistering begint heden om 20.45 en eindigt om 6.45 uur. Maan op 0.00, onder 8.58 uur. ie April T..K 22 April N.M.. 30 April E.K., 8 Mei V.M. T met zorg af. welke uitwerking de inundaties op de voedselvoorziening in Nederland zal hebben. Niet zelden hoort men de overtuiging uitspre ken. dat er een regelrechte hongers nood voor de deur staat, tenzij te rechter tijd de schepen vol bela&n in onze havens zullen binnenvallen. De meesten zijn er echter onderbe wust van overtuigd, dat dit „tenzij" geen werkelijkheid zal worden. De geschiedenis van de laatste jaren en het verloop in Zuid-Italië. waar het vurig naar de bevrijding verlangende deel van de bevolking zich ondanks of wellicht ook dank zij alle schone beloften prijsgegeven ziet aan de hongersnood is voor de meesten toch een harde les geworden. Vrijwel iedereen rekent er dan ook mee, dat Nederland ook het komende jaar op zichzelf zal zijn aangewezen. Des te meer klemt daarom de vraag naar de te verwachten voedselpositie in de komende periode. Er ls wel eens te weinig stilgestaan bij het wonder, dat wij in het vijfde oorlogsjaar nog altijd de rantsoenen konden krijgen, die wij inderdaad iedere week kunnen afhalen. Dit v/onder danken wij bovenal aan de kunde en de ijver van de Neder landse agrarische bevolking en dit bewijs van eigen kracht mag ons ook vertrouwen geven in de toe komst, Wat dit betekent, beseffen wij pas recht, wanneer wij beden ken, dat onze voedselpositie hoe zeer ook een hongerig gevoel voor de stadsbevolking een vertrouwd ver schijnsel geworden is in deze oor logswinter aanzienlijk beter was dan aan het eind van 1918, terwijl toch de bevolking bijna anderhalf maal zo groot geworden is als vi.if en twintig jaar geleden en de totale blokkade ten aanzien van Nederland toen pas een half jaar werkte, ter wijl Engeland ditmaal reeds in het najaar van 1939 tot de verscherpte blokkade tegen ons overging, m a.w., ln deze oorlog begon, waar het in de vorige ophield en reeds in de eerste winter Nederlandse graan schepen voor Downs vasthield en vervolgens dwong in Engeland hun lading te lossen. Er is van onze plattelandsbevolking heel wat aanpassingsvermogen, ijver en doorzettingswll gevraagd m het BERLIJN, 12 April. Volgens tot dusver ontvangen, nog onvolledige, rapporten, zijn bij de luchtgevech ten, welke zich gisteren boven Duits land hebben afgespeeld, 102 Ameri kaanse vliegtuigen neergeschoten; 92 daarvan waren bommenwerpers. Er kan echter verwacht worden, dat deze aantallen zullen stijgen, want van verschillende Duitse schepen is waargenomen, dat vijandelijke bom menwerpers in de Oostzee zijn neer gestort. Verder zijn in Zweden veer tien Amerikaanse bommenwerpers geland. Kolonel von Linden Hollern, van de generale staf van het Duitse luchtwapen. heeft enkele uren na de luchtgevechten aan een correspon dent van het Internationale Infor- mationsbureau verklaard, dat deze dag een mijlpaal zou kunnen beteke nen in de geschiedenis, der bombar dementstactiek. De acties van de Amerikaanse bombardementsformaties stonden gis teren, zo zeide de kolonel, uitgespro ken in het teken van een buitenge woon sterke bescherming door lange- afstandsjagers. In dichte zwermen vormden de Amerikaanse jagers boven de Noordwestelijke kusten slui zen voor de langs twee hoofdwegen binnenvliegende groepen bombarde mentsvliegtuigen. Vervolgens boden ze de toestellen op hun verdere vlucht flankdekking. Het aantal der naar Midden- en N.-west-Duitsland gezonden Boeings en Liberators wordt berekend op hoogstens 500, het aantal Ameri kaanse lange-afstandsjagers, met in begrip van de bij nadering en ver trek boven de Noord- en Noordwest- Duitse gebieden aanvallende jager- formaties, enige malen zo groot. Een deel der Amerikaanse bom menwerpers bleef echter reeds in Midden-Duitsland ten westen van de Elbe en wierp zijn bommen, zeer in het nauw gebracht door massale aanvallen der Duitse formaties, klaarblijkelijk voor hun tijd neer. De verder over de lijn ElbeSaaie naar het Oosten vliegende bommen werpers waren blootgesteld aan voortdurende aanvallen, terwiil de via Sleeswijk-Holstein naar de 'Oost zee gevlogen Amerikanen eveneens scherp geattaqueerd werden. Thans reeds kan worden vastge steld, dat de Amerikanen een strate gische tegenslag hebben gehad, die een treffend licht werpt op de moge lijkheden van het convooieringssy- steem met behulp van lange-af standsjagers. De overwinning der Duitse luchtverdediging is een mees terlijke schaakzet der Duitse lucht- defensie. Zij moet te meer een teken vormen voor de Amerikanen, daar een uitgesproken falen aan de dag ls getreden van de Amerikaanse lange-afstandsjagers, die wellicht de laatste waarborg vormden voor aan vallen overdag van formaties zware bommenwerpers. Speciale correspondentie). BERLIJN, 12 April. Volgens een verklaring van een militairen spreker van de Rijksregering begint het ge bied tussen Stanislau en Kowel de basis te worden van Duitse operaties in Oostelijke richting. Dit gebied om vat het voorterrein der Karpaten Verder is het opmerkelijk dat de Duitse bladen die toch werkelijk oog hebben voor de hardheid van de ge vechten en de betekenis van de Sow- jetrussische successen, vooral in de laatste edities verklaren dat het Duitse opperbevel het initiatief op de gehele zuidelijke vleugel in han den heeft. Nadrukkelijk wordt er in militaire kringen voor gewaarschuwd een defi nitief oordeel over het resultaat van de 1000 km veldslag uit te spreken voor het laatste woord door de Duit se weermacht gesproken is. Er zijn in deze slag periodes ge weest waarin de omsingeling en ver nietiging van verscheidene grote Duitse formaties hebben gedreigd, doch steeds hebben de bedreigde troepen het verband met het front weten te herstellen. De strijd van het garnizoen van Kowel is daar een zeer duidelijk voorbeeld van. De operatieve doelen, die het rode leger nastreeft, zijn de laatste weken gemakkelijk waarneembaar gewor den. In de eerste plaats werd ge tracht de steden Odessa, Kisjinew, Jassy en Lemberg en de Jablonpas te bezetten. Vervolgens moest het Duitse front gespleten en 'moesten sterke Duitse formaties omsingeld worden. Het Duitse opperbevel heeft kunnen voorkomen, aat de Sowjets het verband in het Duitse front ver braken. Nu de Duitse troepen Odessa ont ruimd hebben, kan aangenomen wor den dat de brug van Gallatz. het mondingsgebied van de Donau. het volgende operatieve doel van het rode leger zal zijn. De bolsjewisten streven naar een bezetting van Lem berg en Jassy om daarna in Zuid westelijke richting beslissende ope raties te beginnen. Ten aanzien van de in de gevechts handelingen betrokken steden wordt in de Rijkshoofdstad verder opge merkt dat het Duitse front in deze slag niet meer steunt op voorbereide afweerstellingen of sterke vesting werken De verdediging van de steden moest geïmproviseerd worden, want ze werden eerst tijdens het ver loop der operaties voor de verdedi ging klaar gemaakt. Nergens werden deze steden sterke bolwerken. In enkele gevallen kregen zij het karak ter van golfbrekers. Op sommige punten hadden deze golfbrekers nog een andere betekenis, namelijk die van de belemmering der vijandelijke ravitaillering. Dit was echter slechts het geval wanneer de steden gelegen waren aan belangrijke spoorlijnen en grote verkeerswegen. belang van het hele volk. Om het enorme gat in onze graanvoorziening enigermate te dichten voor de oor log voerden wij bijna tweemaal zoveel graan in als wij zelf produceerden moest de pluimveestapel practisch ge heel worden afgeslacht en moest de varkensstapel drastisch worden inge krompen. Maar ook het rundvee moest door het uitvallen van de im port van krachtvoer niet onbelangrijk in aantal worden teruggebracht. Om door het verdwijnen van de varkens stapel, door het uitvallen van de grondstoffeninvoer voor de marga rine-industrie en het teruglopen van de melkproductie niet helemaal zon der vet tè komen, moesten aanzien lijke oppervlakten worden gescheurd en moest de verbouw van koolzaad dwingend worden voorgeschreven. Dit betekende, dat duizenden zich moes ten zetten aan tot nu toe volkomen onbekend werk in een tijd, dat de moeilijkheden, om aan geschikte werkkrachten en a.r«n werktuigen te komen, geleidelijk toenamen. De prijsbepaling Bovendien vond deze ommezwaai plaats onder een systeem van prijs bepalingen, dat behoudens bepaalde correcties vasthield aan de oude ver houdingen om de kosten van levens onderhoud niet ondraaglijk te vergro ten. Dit betekende in vele gevallen, dat de kleine boeren, die hun levens basis vroeger vonden in de pluimvee teelt en de vakensmesterij en de vee boeren in het algemeen, de touwtjes nauwelijks meer aan elkaar konden knopen. Er deden zich daardoor aller lei spanningen voor. Op de rundveemarkt werd daaraan na lang wachten goeddeels een eind gemaakt, zodat een boer niet langer tot het tienvoud van de regerings prijs hoeft te bet-alen voor een ver vangingskoe, wanneer hij een koe aan de Staat heeft geleverd. Op andere terreinen bestaan derge lijke ongezonde spanningen ten dele nog. Zij bevorderen de clandestiene verkoop van levensmiddelen door de boeren en zij hebben de zwakke broe ders tot motief gediend om zich ten koste van het volk en van de recht vaardige verdeling op ontoelaatbare wijze te verrijken. Wat de productie betreft echter kan ons volk zijn boeren dankbaar zijn voor het tot nu toe gepresteerde. Wij zijn daardoor voor de ergste nood gespaard gebleven. Men kan zeggen, dat onze voedselvoorziening zich de laatste jaren op een bepaald zij het niet zeer hoog niveau gestabiliseerd heeft. Daarbij hebben vcrachHlencle-ruiltransactlcs mede-in vloed ten goede gehad. Het is een geluk, dat deze ruiltransacties steeds omvangrijker worden en dat ook het Duitse Rijk begrip toont voor onze moeilijkheden cn steeds meer het systeem van onze levering tegen be taling vervangt door compensatie transacties. Zo konden wij het afge lopen jaar met Frankrijk cn België suiker ruilen tegen broodgraan. Op het ogenblik wordt weer een ruil- transactie met het Rijk afgewikkeld, waarbij wij aardappelen leveren voor rogge. Deze aanvulling van onze meelvoorraad geeft weer dc moge lijkheid het broodrantsoen op Ue oude hoogte te handhaven. Suiker en vet Zal nu intussen, dat is de vraag, dit bereikte wellicht verstoord wor den door de inundaties? Er is reden om aan te nemen, dat dit althans niet in ernstige mate het geval zal zijn. Natuurlijk is het geenszins een verheugend verschijnsel, dat grote gebieden, waaronder zoals in Zeeland van de beste grond, uitvallen. Een vermindering van productie zal zon der twijfel niet geheel te vermijden zijn. Toch zijn er ook nu nog aller lei uitwijkmogelijkheden. Om een enkel voorbeeld te noemen: er zal ongeveer een derde van de suiker productie uitvallen. Dit zal echter niet van invloed behoeven te zijn op het maandelijks suikerrantsoen, daar de verminderde productie quantita- tief verhaald kan worden op de toe wijzing aan de jamfabrieken, die op hun beurt als vervanging glucose krijgen van de aardappelmeelfabrie ken, dat als voedingsstof dezelfde waarde heeft, maar als huishoudsui- ker ongeschikt is. Ten aanzien van de vetvoorzie- ning verkeren wij in de gelukkige positie, dat de met koolzaad be- teelde oppervlakte, die droog blijft nog groter is dan het op pervlak. dat het vorig jaar ter beschikking stond, terwijl de oogst, dank zij de zachte winter zich voorlopig goed laat aanzien. Bovendien wordt er deze periode ca. zes procent meer melk afge leverd dan het vorig jaar on danks een verdere vermindering van de veestapel met acht pet. Het wegvallen van centra van groentenproductie kan gecompen seerd worden door de verbouw van groente door de verschillende steden en door een verdere uitbreiding van de eigen teelt op volkstuinen en klei ne tot nu toe ongebruikte hoekjes siertuin c.d. Dit heeft bovendien het voordeel, dat de groentenvoorzienlng minder afhankelijk wordt van het transportprobleem, wat van grote be tekenis ls. Een vermindering van de export die overwogen wordt zal hier verder verlichting kunnen brengen. Zo staan allerlei mogelijkheden open om door verschuivingen opnieuw een evenwicht te bereiken in de ver schillende levensmiddelengroepen. Daarnaast moet echter ook een ver hoging van de productie op de droog blijvende gronden worden nage streefd. Men kan nu eenmaal niet de aardappel, die in de fabriek ver werkt wordt, nog eens als aardappel op zijn bord toveren en de vraag naar consumptie-aardappelen is door het matige broodrantsoen groot. Er worden niet voor niets driemaal zo- veer aardappelen gegeten dan vijf jaar geleden. Nieuw land en scheuring Hier zal echter een versnelde ont sluiting van geschikte gronden o.a. van de N.O. polder en een verdere scheuring van weiden in het komen- DEN HAAG. 12 ApriL Op 11 April, even voor 15 uur, hebben enige Anglo-Amerikaanse vliegtui gen, met gebruikmaking van het wolkendek, bij verrassing een aanval in scheervlucht gemaakt op een stadsdeel van Den Haag. waar zich talrijke Nederlandse dienstgebouwen bevinden. Behalve een dienstgebouw van het Nederlandse burgerlijke be stuur werden acht woonhuizen to taal vernield, en zeven woonhuizen zwaar beschadigd. Tot dusver zijn zeventien doden, 27 zwaar- en 46 lichtgewonde Nederlanders geteld. Veertig tot vijftig Nederlanders liggen nog onder het puin bedolven. Onder de doden bevinden zich zeven vrouwelijke personen. De bedolve- nen zijn in hoofdzaak jonge meis jes. De verliezen zijn zo zwaar, door dat ten tijde van de aanval het bureau met alle mannelijke en vrou welijke ambtenaren volledig aan het werk was. Nadat zij hun bommen hadden neergeworpen, vuurden de vliegers met hun boordwapens blin delings ln de straten der stad. For maties van de luchtbeschermings dienst. de geneeskundige dienst aer gemeente, de brandweer en politie, de volksdienst, de Technische Nood hulp enz. waren in uiterst korte tijd ter plaatse om hulp te bieden en al het mogelijke te doen, ten einde de gevolgen van deze aanval binnen de onvermijdelijke grenzen te houden. Ook vele ongedeerde en slechts licht gewonde personeelsleden van het bureau hebben na het verlakten van het gebouw deelgenomen aan het reddingswerk. Burgemeester Westra heeft zich ter plaatse overtuigd van het vlot verloop der reddingsactie. de najaar veel kunnen verhelpen, terwijl een merkbare verhoging van het kunstmestrantsoen vergeleken met het vorig Jaar het hare ertoe zal bij dragen om de totale productie-achter uitgang binnen enge grenzen te hou den. Waneer wij dan ook de gevolgen van de inundaties overzien, waarbij wij de ramp, die zij voor de betrokke nen betekenen, niet willen vergeten, dan kunnen wij zeggen, dat wel onze moeilijkheden opnieuw vergroot wor den maar dat wij mogelijkheden be zitten om ook deze slag het hoofd te bieden. Daarbij hangt echter alles af van een nog voordeliger aflevering van de producten dan tot nu toe. De hoe veelheden, die in de zwarte handel verdwijnen zijn geleidelijk aan toege nomen. Van de succesvolle bestrijding van dit euvel hangt het wel en wee van het niet gefortuneerde deel van ons volk af. Het ls daarom zaak, dat ieder meehelpt, deze draak de kop af te hakken. PAASWEDSTRIJDEN SEMPER AL- TIUS- Tweede Paasdag waren drie elftallen van „Unicum" 4e klasse A HVBZMO uit Rotterdam bl.1 Semper Altius te gast. De xiltslagen waren: Semper Altlus 1Unicum 1 11. Sem per Altlus 2Unicum 2 51, Semper Altlus bUnicum c 103. (Van omen jeugd-redacteur).. Indrukken als die van de Draken burg-bijeenkomsten van de Neder landse Omroep, van 6—11 April, laten zich slechts onvoldoende weergeven. Niet alleen bij deelnemers en deel neemsters, ongeveer dertig jongens en meisjes uit alle schakeringen van onze jeugd, werd een laaiend vuur aangewakkerd, ook de aandachtige toeschouwer nam iets van deze bij eenkomst naar huis, dat hem sterkte in het onbeperkte vertrouwen, dat hij in de jeugd stelt. Het resultaat van deze Draken- burg-II kunnen wij ongeveer als volgt samenvatten: het goedwillende deel der Nederlandse jeugd is vervuld van een intens verlangen om ongeacht de weinig verheffende toestanden van het ogenblik een basis te leggen, waarop een werkelijke eenheid ver kregen kan worden. In den beginne scheen de Draken burg een afspiegeling van het dage lijkse leven. Twee groepen hadden zich geformeerd: die der nationaal- socialistische en die der anderdenken- de Jeugd. Zij stonden fel tegenover el kaar en gunden elkaar geen duim breed grond. De niet-nationaal-socia- listische jeugd zeide door een kloof van haar tegenstanders gescheiden te zijn, maar zij erkende, dat er één punt van overeenkomst was, name lijk beider vurig verlangen om in op bouwende zin voor de gehele Neder landse jeugd te strijden. Maar naar mate de opponenten elkaar beter leer den begrijpen en een inzicht kregen in hun idealen, groeide er geleidelijk een band. Zeer zeker, de geschillen bleven bestaan en over enkele princi piële kwesties konden de deelnemers het niet eens worden, maar zij leer den elkaar in ieder geval respecteren en begrip te hebben voor de opvat tingen van anderen. Dat was naar onze opvatting de voornaamste winst van de Drakenburg-bijeenkomst. De discussies Het zou ons te ver voeren, wanneer wij uitvoerig op de gevoerde discussies ingingen. Maar twee punten willen wij hier toch met enkele woorden aanroeren. Op een der eerste dagen was de vraag ter discussie gesteld: „Is het naar Je mening een voor- of een nadeel voor onze jeugd om Juist ln deze tijd te leven?" De gedachtenwls- sellng, die op deze vraag volgde, was zeer levendig. De kern van do opmer kingen van de niet natlonaal-socialls- tlscho Jeugd hield ongeveer ln: wij missen op het ogenblik veel van wat ons vroeger geboden werd. Denken wij slechts aan onze oude Jeugdorganisa ties. die ons zonder meer zijn afgeno men, zonder dat men ons er Iets an ders voor ln de plaats stelde. WIJ be danken er echter feestelijk voor een gelijke toestand terug te krijgen, zo als die vóór de oorlog ln ons land be stond en zijn van mening, dat veel van het goede uit deze tijd ook na de vrede gehandhaafd moet blijven, zo het natlonaal-soclallsme de strijd mocht verliezen. De natlonaal-soclalis- tlsche Jeugd was van mening, dat Juist ln deze oorlogstijd een kans aan de Jonge generatie wordt geboden, die zU vroeger nimmer heeft gehad. Door haar revolutlonnalre optreden kan zll de kleinburgerlijke mentaliteit ln dit land helpen wegvagen. Ook rond het thema: „Wat wil Je zijn: soldaat of burger?" ontwikkelden zich Interessante gesprokken. Onder soldaat werd verstaan het type van den strijdbaren mens. die weerbaar is en desnoods met inzet van zijn leven wil vechten voor wat hL) als zijn plicht en Ideaal heeft leren kennen, en on der den burger hot type mens. dat met rust gelaten wil worden en 6lechts „leven" wil. Zeer typerend was. dat geen enkele deelnemer het type von den burger boven dat van den soldaat verkoos. Men stelde de soldateske hou ding verre boven die van den lauwen burger. De Jeugd kon tijdens de Draken burg-bijeenkomst niet alleen van ge dachten wisselen, maar de Nederlandse Omroep stelde haar bovendien ln de gelegenheid enige voordrachten te vol gen van bekende mannen uit het dagelijkse leven, die na afloop ook gaarne bereid waren vragen te beant woorden. Bovendien werd het pro gramma afgewisseld door het optreden van medewerkers van de Nederlandse Omroep. Op deze wijze brachten dertig jon gens en meisjes enige uiterst vrucht bare en leerzame dagen op de Dra kenburg door en kwamen tijdens dit korte samenzijn tot het besef, dat de jeugd van Nederland slechts één •houding past, namelijk de handen ineen te slaan én gezamenlijk en met inspanning van alle krachten aan de slag te gaan! SPORTNIEUWS Vicus Orientis boekt fraaie successen Op Tweede Paasdag werd door Vicus-Orientis deelgenomen aan de serie-wedstrijden van Sportlust te Eindhoven en wist daar een bijzon dere prestatie te leveren, door in de hoofdafdeling, bestaande uit le klas twaalftallen, Achilles, Den Haag, Ar chipel, Amsterdam en P.S.V. en Sportlust uit Eindhoven, gelijk met Archipel te eindigen. Door een iets beter doelgemidaelde verkreeg Archi pel de eerste en Vicus-Orientis de tweede prijs. De uitslagen waren: ArchipelPSV 3—0, Sportlust—Achilles 1—3, Vicus- Orientis—PSV 3—0, Ahcllles—Archi pel 01. Sportlust—'Vicus-Orientis 0—1, PSV—Achilles 1—2, Archipel— Sportlust 4—1, Vicus-OrientisAchil les 3—2. PSV—Sportlust 3—0, Archi pel—Vicus-Orientis 2—2. Bij de prijsuitreiking roemde de voorzitter van Sportlust het spel van onze Leidse tweede klasser, die zich in dit sterke gezelschap volkomen thuis voelde, hetgeen zij bewees door Archipel, dat enkele weken geleden nog Westerkwartier er onder hield, -een .gelijk spel af te dwingen.-Door dit succes gesterkt kan Vicus-Orientis met vertrouwen de promotiewedstrij den tegemoet zien. In de H.K.V.-driekamp, welke met Pasen gehouden werd. 'wist Vicus- Orientis beslag te leggen ojj de eerste Op vuilnistransport schepen teruggevonden GRONINGEN. 11 April. Een week geleden, Dinsdag 4 April, is in een der Groninger ziekenhuizen een ernstige fout gemaakt. Tegelijk met een hoeveelheid verbandstoffen, die gebruikt waren bij een radium- behandeling van een patiënt, waren drie kleine platina buisjes van minimale afmetingen, waarin het radium wordt bewaard, weggeworpen in de kachel van de centrale verwar ming. Deze buisjes bevatten dertig milligram radium en wie weet. dat het totale bezit van het Radiologisch Instituut te Groningen," waarvan dit radium afkomstig was, zestig milli gram bedraagt, kan enigszins be vroeden, welk een onschatbare waar de hier te loor scheen te zijn ge gaan. Toen men er achter kwam, dat de buisjes in de oven terecht waren ge komen, werd deze uitgehaald en de inhoud daarvan nauwkeurig onder zocht. Er werden noch buisjes, noch resten van buisjes gevonden. Men kwam dus tot de conclusie, dat de buisjes met het momenteel practisch niet verkrijgbare radium, dat hoofd zakelijk gebruikt wordt voor de be handeling van weefsels van kwaadaar dige gezwellen, met de sintels via de asbak bij de Gemeentereiniging te recht was gekomen. Dr. S. Keyser, directeur van het Radiologisch Insti tuut, riep toen de hulp in van het Natuurkundig Laboratorium der Rijksuniversiteit, en de directeur daarvan, prof. Coster, verzocht zijn assistent, dr. H. de Vries, zijn mede werking te verlenen bij het opspo ringswerk. Deze stemde toe en met behulp van een z.g. Geiger-apparaat toog men aan het werk. Zaterdag van negen uur 's morgens tot vier uur 's middags is men in de weer geweest om de inhoud van een paar vuilnis- transportschepen te onderzoekeh. Het was omstreeks half vier toen men twee van de buisjes in een onooglijk brok sintel vond. Tot laat in de avond zette men het werk voort, doch de duisternis verhinderde de verdere voortgang. Gisterochtend is het werk hervat en inderdaad slaagde men er in, ook het derde buisje te vinden. Het kostbare metaal, dat reeds 23 jaar het belangrijkste bezit vormde van het Radiologisch Instituut, bleek volkomen intact te zijn. De waarde ervan valt niet te schatten, evenmin als de vreugde die zich in het bijzon der van dr. Keyser meester maakte, toen men succes met de arbeid had. prijs met een totaal van 10 punten. De adspiranten van Vicus eindigden op de derde plaats. De gedetailleerde uitslagen waren: Ons Eibernes B— HKV B 20, HKV AVicus-Orientis D 2—0, MKV RVicus-Orientis B 00, Vicus-Orientis AOns Eibernest A 1—2, Vicus-Orientis BOns Eiber nest B 3—0, Ons Eibernest A—HKV A 00, HKV-comb.Ons Eibernest 2 1—0, Ons Eibernest 3—Vicus-Orientis 3 0—3. Vicus-Orientis 2—HKV-comb. 22, HKV-comb.Ons Eibernest 3 11, Ons Eibernest 2—Vicus-Orientis 2 0—4. Vicus-Orientis 3—HKV 4—1. le prijs Vicus-Orientis (beker), 2e prijs Ons Eibernest (medaille) door HKV afgestaan, 3e prijs HKV. VOLKSCULTUUR EN KUNST Keuringen Waffen- ff ff -wachtbataillon en Landstorm Het //-Ersatzkommando deelt mede: Tedere gezonde Nederlander kan zich aanmelden, ten einde gekeurd te worden voor de Waffen- ff, ^-Wacht bataillon in Amersfoort, Landstorm Nederland, Kriegsmarine en de Ger maanse ff in Nederland. Personen tussen 19 en 30 jaar, die aanmeldings- plichtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen-// kan ieder worden, die na ten minste één jaar diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslaggevend, beslissend voor bevordering zijn: karakter, gedrag, prestatie. Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra-levensmiddelen etc. Eveneens verstrekken alle Inlichtingen en gratis-reisbiljetten voor de heen- en terugreis de volgende Nebenstellen der Waffen-//: Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heerlen, Saroleastraat 25; Groningen, Herenstraat 46; Enschede, Hcngelosestraat 30, en het //-Ersatzkommando, Den Haag, Korte Vijverberg 5. 16 April 9—14 uur: Rotterdam. Deutsche Oberschule, Westerlaan 2; 17 April 9—12 uur: Den Bosch, Hotel Noord-Brabant, Markt 45: 15—18 uur: Venlo, Deutsches Haus, Egmondstraat 16; 18 April 9—12 uur: Arn hem, Café Royal; 15—18 uur: Zwolle, Hotel Gljtcnbeck; 19 April 9—12 uur: Groningen, Herestraat 46; 15—18 uur: Leeuwarden, Huize Schaaf, Brecd- straat; 20 April 9—14 uur: Amsterdam, Dam 4; 21 April 9—14 uur: Utrecht N.V.-Huls, Oudegracht 245 22 April 9—14 uur: Amersfoort, Pol. Durch- gangslager, Leusderweg. Vermaarde gasten bij het Duits Theater Met een indrukwekkende rij ver maarde solisten, wier namen ook door de grammofoon reeds gemeen goed zijn. heeft het Duitse Theater in en om de Paasdagen luister bij gezet aan enige van zijn beste en sceneringen uit het lopende seizoen. In „Tosca" hoorde men een heftig- bewogen en vocaal sterke uitbeelding der titelrol van Margarethe Tesche- macher. sopraan nan de Steats- opera te Dresden. De voorstelling kreeg met name in de tweede act® bijzondere dramatische kracht. Peter Anders, die in de derde acte van Puccini's opera reeds heel de weelde van zijn gemakkelijk aanspre kende. fraai getimbreerde. lyrische tenorstem in het geding bracht, heeft echter bovenal met zijn Mozart-ver- klanking indruk gemaakt. De uitvoe ring van „Die Entfiihrung aus dem Serail" met Anders en Erna Berger (beiden van de Berlljnse Staatsope- ra) dient als een der rijkste erva ringen van deze muziekwinter te worden geboekt. Peter Anders maak te van de aria's „Konstanze, dich wieder zu sehen" en „O wie ftngst- lich" juwelen van voorname zang kunst en ook Erna Berger's Kon stanze was een bij uitstek gave en beheerste prestatie: een dier zeld zame gelegenheden, waarbij men Mozart's coloratuur waarlijk stijlvol te horen krijgt. De overige componenten van deze „Tosca" en deze „Entfiihrung". die onder leiding resp van Georg Pllows- ki en Wilhelm Franzen prachtig in gespeeld bleken, kent men uit wat er na de première in deze kolommen reeds over werd gezegd. Bij uitzonde ring worden hier slechts Theo Lien- hard's indrukwekkende Scarpia en Sanders Schier's meesterlijke Osmin in de herinnering gebracht. AD INTERIM. Dr. Wijnaendts Francken overleden Op 80-Jarlge leeftijd ls te Lelden overleden do bekende Nederlandse let terkundige dr. C. J. Wijnaendts Francken. Cornells Johannes Wijnaendts Fran cken we!d op 14 November 1863 te Rotterdam geboren. HIJ studeerde aan de universiteiten te Utrecht cn Am sterdam, waar hij op 27-Jarlge leeftijd, promoveerde tot doctor ln de wl6- en natuurkunde op een proefschrift ge titeld „De Sceloreïden." Aan dc universiteiten te Jena, Zü- rlch. Parijs en Berlijn, 6tudeerde hU voorts voornamelijk psychologie en philosophic, over welke onderwerpen later tal van werken van zijn hand verschenen. Tot zijn voornaamste werken be horen „Do evolutie van het huwelijk", „Het Boeddhisme", „Franse Moralis ten". ..Schopenhauer", „Wijsgerige ge schiedbeschouwing", ..Woordenboek van Wijsgerige Kunsttermen" en het Woordenboek van historische en my thologische personen. De overledene was vele Jaren redac teur van het Tijdschrift van Wijsbe geerte en bestuurslid van vele vereni gingen. o.a. van het ..Kantgesellschaft". De crematie zal Donderdagmiddag a.s. op Westerveld na aankomst van de trein van 2.50 uur plaats vinden. BIJ ONZE VRIJWILLIGERS, Uiterst behoedzaam worden de vijandelijke stellingen genaderd, (Foto ff-P-K. Büschel O/H) Fryske Rie opgeheven Enige tijd geleden heeft de Friese dichter D H. Kiestra, boer ln Terzooi, het leiderschap van de Fryske Rie (Friese Raad) van de 6tlchtlng Saxo- Frlsla (welke stichting onder leiding van prof. dr. J. M. Kapteyn. Friezen en Saksen ln het Noorden samen wil vatten en overkoepelen) neergelegd. Tevens heeft hij do redactie van ..It Fryske Folk" opgegeven. Dit blad ls sindsdien (December 1943) niet meer verschenen. In het nieuwe nummer van Het Noorderland deelt de leider van Saxo- Frlsla. prof. dr. J. M. N. Kapteyn nu mede. dat de Fryske Rie is opgeheven en dat It Fryske Folk ook niet meer verschijnen zal Het algemeen orgaan van Saxo- Frlsla zal om in deze lacune gedeelte lijk te voorzien meer aandacht geven aan Friese culturele vraagstukken en ook artikelen ln het Fries opnemen. Een reorganisatie van het werk van. de stichting ten opzichte van Friesland ls gebleken nodig te zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1