HET DAGBLAD
Splinterbommen op
Nijmegen
Vertraagde invasie?
Afweersucces bij Newel,
Witebsk en Rogatsjew
Geëvacueerde boeren
naar de N.O.-poldér!
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Krachtdadig en heldhaftig
optreden voorkwam, paniek
Duits weermachtsbericht
Hoge verliezen
der Sowjets
Mislukte aanval
der Amerikanen
Verdere strijd bij
Narwa en Pskow
Finse Rijksdag weer
bijeen geweest
Duitse brandbommen op Londen
Waardevolle
lessen
Geallieerd
dil
emma
Het zwarte goud
Snel handelen een groot
belang voor ons volk
Post voor
vrijwilligers
Stoottroepacties
bij Nettuno
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 3 Maart Het opperbevel
van de Duitse weermacht maakt be
kend:
In de Zuidelijke sector van het
Oostelijk front heerste gisteren
slechts geringe plaatselijke bedrijvig
heid. Formaties slagvliegtuigen vielen
in het gebied van Polonoje en Sjepe-
towka troepenconcentraties der bolsje
wisten met goede resultaten aan.
Ten Noorden van Rogatsjew zette
de tegenstander, na door nog meer
divisies te zijn versterkt zijn
hardnekkige doorbraakpogingen voort.
In zware gevechten bevochten onze
troepen, die twintig tanks vernietig
den, een nieuw afweersucces.
Bij Witebsk deden de Sowjets in
twee sectoren een aanval met infan
terie- en pantserformaties. Bij de
succesrijke afweer werden ten Zuid
oosten van Witebsk van 18 aanval
lende tanks er 14 vernietigd, terwijl
ten Noordoosten van de stad in to
taal 17 doorgebroken pantserwagens
door stormartillerie en tankafweer-
wapens werden vernietigd.
Ten Noordwesten van Newel duren
de hevige afweergevechten voort. Bij
hun vruchteloze aanvallen leden de
bolsjewisten zware verliezen.
Terwijl ten Zuidoosten van Pskow
vijandelijke aanvallen mislukten, zijn
aan de Narwa nog hevige gevechten
gaande met de aanvallende Sowjets.
In het bruggèhoofd van Nettuno
voerden onze troepen met goede re
sultaten talrijke stoottroepenopera
ties uit.
Formaties gevechtsvliegtuigen en
ver dragende artillerie plaatsten bij
Anzio en Nettuno zware treffers op
twee torpedojagers en een transport
schip.
Bij een operatie van stoottroepen
aan de kust van de Adriatische Zee
werden drie vijandelijke tanks ver
nietigd en werd een munitie- en
brandstofopslagplaats met haar be
zetting opgeblazen.
Lichte Duitse zeestrijdkrachten he-
cchoten met waargenomen werking
de haven Bastia op Corsica.
In de middaguren van 2 Maart de
den Noord-Amerikaanse formaties
bommenwerpers, bij gesloten wolken
dek en onder sterke bescherming
door jagers, terreuraanvallen op
plaatsen in West- en Zuidwest Duits
land. Ondanks de stérke hinder van
rde weersgesteldheid werden 19 vijan-
dleijke vliegtuigen neergeschoten.
In de afgelopen nacht wierpen
enige vijandelijke storingsvliegtuigen
bommen op het Rijnlands-Westfaalse
gebied.
Strijd tegen benden
Het D.N.B. meldt, dat Duitse for
maties dezer dagen een succesvolle
actie hebben ondernomen tegen vrij
grote bendengroepen die als schrik
- der bevolking het gebied vari de
Pripetmoerassen door overvallen en
BERLIJN. 4 Maart. In de mid
daguren van de 3de Maart zijn we
derom formaties Amerikaanse bom
menwerpers die gebruik maakten
van het slechte weer tot het Duitse
Rijksgebied doorgedrongen.
Door ver boven zee uit te wijken
en te profiteren van de boven Noord-
Duitsland hangende zware bewolking
probeerden de bommenwerpers de
Duitse luchtverdediging te ontwijken.
Zij verloren echter spoedig het over
zicht, zodat de bommen slechts ver
verspreid boven zee, op open terrein
en op woongebieden terecht kwamen.
Volgens de thans ontvangen rap
porten moet de groots opgezette ope
ratie van dp Amerikanen als totaal
mislukt beschouwd worden. Ondanks
het verscheidene duizenden meters
hoge gesloten wolkendek slaagden
enkele Duitse jagers en jachtkrui-
sers erin in contact te komen met de
vijandelijke formaties en een aantal
Amerikaanse vliegtuigen, die onmid
dellijk in de wolken bescherming
zochten, neer te schieten, of zo zwaar
te beschadigen, dat zij op de terug
tocht wel neergestort zullen zijn.
In een Vrijdagavond te Londen ge
publiceerd communiqué wordt mede
gedeeld, dat in totaal 16 vliegtuigen
verloren gegaan zijn.
Successen tegen benden
BERLIJN. 4 Maart. Ondanks de
moeilijke weersomstandigheden van de
laatste tijd hebben de Duitse en Kro
atische ordetroepen de communis
tische benden voortdurend zware ver
liezen toegebracht. Alleen ln het ge
bied van een m het Westelijk deel van
de Balkan strijdend leger verloren de
benden ln de tijd van 21 tot 27 Febr
781 doden. 123 gevangenen en een
groot aantal overlopers. Hun verlies
aan gewonden ls aanzienlijk. Enige
sterke bendengroepen werden uiteen
geslagen of teruggedreven. Buitge
maakt of vernietigd werden 7 voer
tuigen, twee mljiiwërpers, een granaat
werper, 15 machinegeweren, alsmede
handvuurwapens en munitie.
Het Japanse kabinet heeft beslui
ten genomen Inzake de practiscne
decentralisatie van de bevolking der
grote Japanse steden
De strijdkrachten van Tsjoeng-
klng ln de grensprovincie Joean zou
den zich op grote operaties voorberei
den tegen Noordoosten ik Burma.
Stlllwell. de opperbevelhebber der
Amerikaanse strijdkrachten ln Indlë
ls tijdens een lnspectletoch In Burma
gewond.
Emir Abdoellah van Transjor-
danlë heeft een protest gericht tot
Roosevelt tegen Amerikaanse inmen
ging in de Palestijnse kwestie
Stettinlus. de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken komt naar
Londen om ..verscheidene kwesties" te
bespreken
Tussen Mountbatten. de Engelse
opperbevelhebber in het Verre Oosten
en Stlllwell. de chef der Amerikaanse
strijdkrachten, ls een ernstig conflict
uitgebroken, omdat Mountbatten zo
weinig vorderingen maakt In Burma.
Stlllwell beschouwt Burma slechts als
een tussenfase in de strijd tegen
Japan, Mountbatten beschouwt de her
overing van Burma als zijn hoofddoel.
De Spaanse ministerraad zal aan de
Cortes een wetsontwerp over de ver
vaardiging van brandstof en olie uit
Spaanse producten, en een bouw
project. dat het stadsbeeld van Madrid
aanzienlijk zal veranderen, voorleggen
Voorts worden 5U00 gevangenen uit de
burgeroorlog voorwaardelijk vrijge
laten De allumlnumproductle wordt
Industrie van nationaal belang. Bui
tenlanders. die aan de vrijheidsoorlog
als actieve frontstrijders hebben deel
genomen. verwerven de Spaanse natio
naliteit.
plunderingen onveilig maakten. De
bolsjewisten probeerden eerst naar
het Zuidwestelijke moerasgebied uit
te wijken, doch werden in een strijd
van twee dagen overal teruggeslagen
en verstrooid.
De Duitse grenaders die in het op
een oerwoud gelijkende moeras- en
bosgebied met de moeilijkste terrein
omstandigheden te kampen hadden,
vernietigden daarbij in totaal 32
steunpunten der benden en maakten
ruim 100 gevangenen. De buit aan
wapens, uitrustingsstukken en vee in
het van benden gezuiverde gebied
was aanzienlijk.
BERLIJN, 4 Maart. Ten Zuiden
en ten Noorden van Narwa zijn de
Sowjets iets opgerukt en naar ver
luidt, zouden zij er in geslaagd zijn
de rivier over te steken. In militaire
kringen alhier heeft men nog geen
berichten ontvangen, waaruit zou
blijken, dat de bolsjewistische bewe
ring, dat de stad Narwa geïsoleerd
is. als juist moet worden beschouwd.
Veeleer houdt men er hier rekening
mede, dat het garnizoen, zo nodig
een uitwijkende beweging zal waten
uit te voeren. De Duitse verdedigings
werken zijn hier diep geëchellon-
neerd en men verwacht dan ook. dat
de bolsjewisten bij verder oprukken
op grote moeilijkheden zullen stuiten
en elke terreinwinst duur zullen moe
ten betalen.
In het gebied ten Zuiden van
Pskow. hebben de Sowjets het aan
vallen voortgezet. Zij schijnen thans
in Zuidelijke richting te willen op
rukken. met het doel de spoorlijn
PskowOstrow te verbreken. Bij de
stad Pskow zelf hebben zij hun hard
nekkige doorbraakpogingen voortge
zet. In de buitenwijken zou reeds ge
vochten worden.
Van Duitse zijde wordt hevige te
genstand geboden, teneinde te ver
hinderen, dat. de Sowjets de grens
van Lteand overschrijden. Volgens de
laatste berichten zouden de Sowjets
ong meer dan 20 k.m. van Ostrow
verwijderd zijn.
Een gewone agenda
HELSINKI 4 Maart. De Rijks
dag is gistermiddag in gewone zit
ting bijeengekomen. Deze duurde
slechts drie kwartier. In tweede le
zing werd een ontwerp behandeld
tot tijdelijke verlenging van het
gratierecht van den president van
de staat. Dit zal in de eerste plaats
worden toegepast op enkele poli
tieke veroordeelden. Verder behan
delde de Rijksdag nog een aantal
kleine wetsvoorstellen.
Het rapport, over de arbeid van de
regering over het jaar 1943 werd ver
wezen Daar de grondwetscommissie
en de commissie voor buitenlandse
zaken.
De eerstvolgende bijeenkomst van
de Finse Rijksdag wordt gehouden
Dinsdag a.s. om 14 uur.
Verdragen een dodelijk
wapen van Moscou
Duitse beschouwing
BERLIJN. 4 Maart. Onder het
opschrift „Verdragen een dodelijk
wapen der Sowjets" houdt de ,.B e r-
llner Lokalanzeiger" zich
evenals verscheidene andere Duitse
bladen bezig met de practijk der
Sowjetverdragen.
In Moscou werden reeds op 28 Sep
tember 1926 stelselmatig politieke
plannen voorbereid voor de inlijving
van de randstaten en wel door een
nlet-aanvalsverdrag met Litauen, dat
een soort model voor alle Sowjet
verdragen ls. Artikel 2 van dit ver
drag zelde, dat Litauen en de Sowjet-
Unie zich verplichtten, onder alle om
standigheden de wederzildse souve-
reinlteit en territoriale Integriteit te
ontzien.
Op 15 Juni 1940 liet Molotow den
Lltausen minister van buitenlandse
zaken een ultimatum overhandigen,
waarin werd medegedeeld, dat het
Sowjet-leger de Lltause grens over
schreed en twee dagen later werd te
Moscou verklaard, dat Letland en Est
land hun verdragen met de Sowjet-
Unle hadden geschonden door ln het
geheim een militair bondgenootschap
met Litauen te sluiten. SowJet-troepen
rukten een dag later Riga binnen.
Even bedriegelljk noemt het blad de
verdragsmanoeuvre tegenover de Fin
nen. Het dictaat van 12 Maart 1940
was geen verdrag, maar een Instru
ment om Finland te gronde te rich
ten.
Het blad besluit zijn artikel met de
woorden: „Deze voorbeelden zijn maar
een greep uit de verdragsmethoden
van Moscou. Er ls vrijwel geen Euro
pese staat, die ze niet heeft leren ken
nen. Wie een verdrag sluit met de
Sowjets. geeft zich gewonnen."
Ie JAARGANG No. 54
L.D.
ZATERDAG 4 MAART 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. rer week of f2.73 per kwartaal Postgiro 184.120 - Postbus 65
Als een der weinige beelden van de door de Duitse bombardementen in
de Britse hoofdstad aangerichte schade, die Churchill's scherpe censuur
vrij gaf, kwam deze foto langs omwegen naar Duitsland.
(Foto Orbis-Holland)
Van onzen specïalen verslaggever.)
In de middag van een stralende
wintei-se dag, suisden bommen neer
uit Anglo-Amerikaanse vliegtuigen,
die op zeer grote hoogte boven de
stad Nijmegen vlogen. Het bombar
dement duurde enkele seconden,
maar het zal vele Jaren duren, vóór
de jammerklachten, die opstegen uit
de op gruwzame wijze overvallen
burgerij zullen zijn verstomd en vóór
uit de zwart geblakerde puinhopen
een nieuw Nijmegen zal zijn verre
zen. In weinige ogenblikken werd
vernield wat eeuwen aan cultuur en
schoonheid hadden opgebouwd, werd
vermoord en verminkt, wat toewij
ding en liederijke ouderzorg hadden
opgekweekt aan honderden warm-
kloppende mensenlevens.
Nijmegen zelf is verminkt. De
grootste stad van Gelderland, een
der grootste, een der oudste, een der
rijkst met cultuurgoederen gezegen
de, een der karakteristiekste steden
van ons land; heeft haar aangezicht
verloren. Als men de stad nadert,
herkent men haar niet meer: de
torens, die het aspect der stad be
paalden. zijn verdwenen en de prach
tige eeuwenoude kerken zijn in puin
gelegd. „Is dat Nijmegen?" vraagt
men zich met beklemming af. als
men de stad binnengaat. En als men
langs de ruïnes van de binnenstad
loopt, geeft men zelf het antwoord:
„Neen. dit was Nijmegen. Een mis
dadige aanval heeft deze stad het
hart uit het lichaam gescheurd."
Met een aantal Journalisten hebben
wij onder deskundige leiding een
rondgang door de binnenstad gemaakt
WIJ hebben langs de troosteloze rijen
puinhopen gelopen, waaruit de prik
kelende orandlucht ons nog tegemoet
kwam en alleen onze herinnering zei
(Speciale correspondentie.)
BERLIJN. 4 Maart. Afgaande op
de termijn, die Churchill gesteld heeft,
moet de invasie thans weldra een feit
zijn. Want de Britse minister-president
heeft na zijn terugkeer van de confe
rentie te Teheran verklaard, dat met
de grootste strijd van de historie vóór
medio Maart begonnen zou worden.
In de Wilhelmstrasse heeft men deze
aankondiging nimmer ernstig genomen
en er evenveel betekenis aan toegekend
als aan de talrijke voorspellingen der
Britse regering van de laatste jaren
Intussen heeft de oorlog echter een
punt bereikt, dat een uitstel van cie
Invasie op lange termijn onmogelijk
maakt. Want het luchtoffenslef der
Duitsers tegen Engeland kan. naar te
Berlijn verklaard wordt, zeer Ingrij
pende gevolgen voor de BritsAmeri
kaanse oorlogsvoering hebben
Van Britse zijde wordt de ïnvasle-
vertraglng toegeschreven aan de bui
tengewoon omvangrijke voorbereidin
gen. die getroffen moeten worden.
Maar daar de Invasie, volgens Britse
verklaringen, reeds jaar en dag voor
bereid wordt, kunnen de voorbereidin
gen niet de werkelijke reden zijn.
Te Berlijn wordt de Britse aarzeling
dan ook aan de volgende twee feiten
toegeschreven:
Gebrek aan scheepsrulmte.
Ondanks de kleinere successen van de
Duitse duikboten en de grote Brits
Amerikaanse productie van nieuwe
schepen is het tonnagegebrek der wes
telijke mogendheden nog zó duidelijk
waarneembaar, dat het niet ontkend
kan worden. Een invasie, zelfs aan de
kust van het Kanaal, zal zoveel
scheepsrulmte vragen, dat de verzor
ging van het Britse moederland en
van de andere fronten ln gevaar ge
bracht wordt Wanneer het gebrek
aan scheepsrulmte Inderdaad de In
vasie vertraagt, dao betekent dit, dat
zij nog maandenlang op zich zal laten
wachten, want een gebrek aan scheeps
rulmte kan slechts op lange termijn
opgeheven worden.
Angst voor de beslissing
Volgens Berlijn weten de Engelsen en
Amerikanen, vooral na de ervaringen
bij Nettuno. welk een ontzaglijk risi
co zij met een dergelijke militaire
onderneming lopen. Een mislukte en
zelfs een vastgelopen invasie brengt
zowel grote militaire als politieke con
sequenties met zich mede. In Duitse
kringen ziet men ln de angst voor de
beslissing de elgenltlke reden voor het
uitblijven van de invasie.
Ook elk uitstel van de invasie be
zorgt Engeland en Amerika echter
grote nadelen En wel om de volgende
redenen
Het eenzijdige bombarderen van
Duitse steden heeft opgehouden. De
Duitse luchtmacht deelt nu op haar
beurt klappen uit en alle tekenen
wijzen er op. dat het Duitse offensief
krachtiger zal worden. Zodoende wordt
het verkeersnet ln Engeland met zijn
voor de invasie beslissende centrum.
Londen, getroffen.
Elke dag van uitstel leidt tot een
verbetering van de Duitse afweervoor-
bereldlngen langs de kust
De concentratie van Amerikaanse
troepen wordt duurder Deze troepen
belasten niet alleen de Britse bevol
king. zij stellen ook hun eisen aan de
Britse economische capaciteit Men
heeft m Duitsland berekend, dat de
belasting van de BritsAmerikaanse
oorlogsvoering weldra de grens van
het draagbare bereikt zal hebben.
ons. dat hier eens rustige straten
htiddeir gelegen* rfH*. winkels, öafé's etr
talrljke woningen. Wij hebben aan de
voet gestaan van een steenklomp, die
eens de machtige Stevenstoren ls ge
weest. wij hebben ln enorme bouw
vallen gestaan, waar enkele gespaarde
bogen en geschonden muurschilderin
gen ons vertelden, dat zij voor enkele
dagen nog kerken waren.
Die uitgebrande straten, waarin hier
en daar nog een geblakerd huls over
eind staat, die eindeloze rijen puin,
die ontzaglijke steenhopen, waaronder
waarschijnlijk nog de verminkte licha
men van vele slachtoffers liggen, het
ls alles een afgrijselijk gezicht. Het
grijpt iemand ln het hart, men zal
het nooit vergeten.
Vier kerken van grote historische
waarde zlin vernield, de Stevenskerk,
de Karmel. de Canlsiuskerk en de
Franciscuskerk: één school werd met
de grond gelijk gemaakt, drie waren-
hulzen en over de duizend woonhui
zen werden ln puin geworpen of ver
teerd door het vuur. Op de dag van
onze rondgang waren 585 doden ge
borgen, lagen 240 zwaargewonden in
de ziekenhuizen, werden nog 140 per
sonen vermist en hield men rekening
met meer dan duizend minder ernstig
gewonden- Van de 535 doden had men
er 373 kunnen identificeren; 212 waren
zodanig verminkt, dat niet kon wor
den vastgesteld, wie het geweest
waren. Van de 373 geïdentificeerde
doden waren 172 mannen. 85 vrouwen.
65 Jongens en 51 meisjes. Het aantal
doden zal de eerste weken ongetwijfeld
nog stijgen. Toen wij langs de puin
hopen liepen, zagen wij Juist, hoe
enkele arbeiders bij het wegruimen
van puin nog een geschonden lichaam
onder de puinhopen vonden. En zo
zullen nog vele volgen.
Splinterbommen
Onze deskundige leidslieden vertel
den ons, dat de Anglo-Amerikanen
bij hun aanval drie soorten bommen
hadden gebruikt: brandbommen, bri
santbommen en kleine splinterbom
men. De uitwerking van de eerste
twee soorten bommen is bekend. De
splinterbommen zijn in Nederland
nog niet eerder gevallen Het zijn
bommen, die alleen tegen levende
doelen dus tegen mensen worden
gebruikt Als zij exploderen, zaaien
zij een menigte zeer kleine metaal-
splinters om zich heen, die niet door
een muur dringen, doch wel in een
mensenlichaam Deze bommen zijn
bij de aanval op Nijmegen in een
zeer grote hoeveelheid gebruikt
qp sommige wegen viel er om de me
ter een neer en zij hebben op de
straten en langs de muren der hui
zen tal van slachtoffers gemaakt.
Wij hebben op verscheidene plaatsen
van de stad de uitwerking van de
ontelbare splinters op de muren der
door de grotere bommen gespaarde
huizen met eigen ogen kunnen zien:
in een dei straten waren de muren,
zo ver het oog reikte, overzaaid met
vele honderden indeukingen der
,J£ijk eens. Oompje biedt je zelfs
een stoeltje aanl"
Wie herinnert zich nog zijn op
timistische aardrijkskundeboek-
je van de lagere school? De geest
driftige uitroepen over „welstand" en
nijverheidin steden, waar het oog
slechts werd getroffen door stinkende
fabrieken en werkloosheid. Ach, hoe
ver lag wat wij op school uit ons
hoofd leerden soms af van de wer
kelijkheid!
Limburg had een paar extra-mooie
zinnen over welvaart, die er ge
bracht werd door de toeristen cn
kreeg verder ongeveer de volgende
regels:
„Limburg is bekend om zijn ro
zenkwekerijen (Tegelen), zijn glas-
en aardewerk (Maastricht, Kristal-
Unie. Regoutzijn gebak (Weerter
vlaaien), maar' vooral om zijn steen
kool (het zwarte goud)."
Aardige beeldspraak...: „Het
Zwarte Goud" Probeer nu eens bij
uw kolenboer wat van dat zwarte
goud te bemachtigen.
.JCan ik op mijn bon..."
,JVee meneer, op uw bon kunnen
wij u niet leveren. Misschien over
een maand."
Ja, waarom niet over drie 'maan
den? Dan is het toch de tijd voor
zuinig stoken bij uitstek. Nu zou u
het toch maar onnuttig in de kachel
gooien...
Maar probeer het nu eens anders.
Spreek niet over bonnen en derge
lijke bureaucratische belemmeringen
voor snel en vlot zaken doen en zeg
eenvoudig:
„Wilt u vanmiddag even twee mud
brengen?"
Ziet, hoe vlug u die in huis heeft.
Over bonnen niet spreken, over de
prijs moet u zich evenmin bekom
meren Alleen uw portemonnaie
moet u daartoe in staat stellen...
Zwart goud inderdaad, zo
zwart als dit goud op het ogenblik
is, is het nog nooit geweest.
Daar had ons schoolboekje nog
geen idee van, toen het zo optimis
tisch sprak, over de welstand voor
nijvere handen, die het zwarte goud
bracht
De steenkool is nu alleen maar
zwart goud voor zwarte handelaars
TIJL.
scherven. Het gafrruik van deze tegen
levende doelen gerichte bommen
wijst er onmiskenbaar op. dat deze
aanval op Nijmegen niet op militaire
doelen maar op de bevolking van
Nijmegen was gericht! De onloochen
bare feiten wijzen niet anders uit.
Trouwens, het droeve „resultaat"
van deze bomaanval spreekt in dit
opzicht duidelijke taal. Er is geen
enkel object van militaire betekenis
geraakt. Een vergissing der bommen-
werpende piloten móet uitgesloten
worden geacht, want de hemel was
helder en het zicht was buitengewoon
goed.
De catastrophe voor Nijmegen zou
nog groter geweest zijn, als niet
onmiddellijk na de ramp- op krrachv-
dadlgo en vaak heldhaftige wijze was
opgetreden. Alle diensten, politie,
luchtbescherming, brandweer. Tech
nische Noodhulp. Arbeidsdienst, ge
assisteerd door formaties van de Duit
se weermacht en Nijmeegse burgers,
hebben ontzaglijk veel werk verzet.
Vooral de rijksbrandweer, afdelingen
Holland en Brabant (ln Duitsland ge
schoolde Nederlandse brandweerlie
den). heeft door haar manhaftig, ge
disciplineerd en vakkundig optreden
gezorgd, dat de brand zo veel moge
lijk beperkt werd en dat onder meer
het historische raadhuis voor het vuur
werd gespaard. Vele van deze en van
de Nijmeegse brandweerlieden hebben
dertig uren achtereen op hun post ge
staan. De Technische Noodhulp (ook
uit Arnhem, Austerlltz, Rotterdam en
Zutfen), onder leiding van majoor
Beek, heeft met behulp van Arbeids
dienst en vele burgers geweldige pres
taties verricht. De Nederlandse Volks-
dlenst heeft zijn nut bewezen met het
helpen der getroffenen aan voedsel,
kleding en onderdak en de waar
nemend burgemeester. Ir. Hondlus.
die onmiddellijk op naar algemeen
erkend wordt- buitengewoon ener
gieke wijze het oprulmlngs-, reddings-
en hulpwerk leiding heeft gegeven,
heeft zich ln deze dramatische dagen
grote verdiensten verworven.
(Zie verder pag.
Luchtaanval op Groot Parijs
PARIJS, 4 Maart. In de nacht
van Donderdag op Vrijdag is de om
geving van Groot-Parijs door Anglo-
Amerikaanse vliegtuigen gebombar
deerd. Verscheidene gemeenten zijn
getroffen.
Staking in Zuid-ltalië
GENEVE. 4 Maart, Naar de
„Daily Express" uit Napels meldt,
zijn "de arbeiders in Zuid-ltalië in
staking gegaan uit protest tegen de
jongste rede van Churchill in het
Lagerhuis. Deze staking Ls uitgeroe
pen door de zes politieke partijen
van het „vrije Italië" en wordt ge
organiseerd door de Italiaanse vak
verenigingen.
Verder zijn op Cyprus ongeveer 1300
arbeiders en technici van de regerings
afdeling voor openbare werken in
staking gegaan, omdat de regering
him looneisen niet wil inwilligen.
Gemeenschapszalen voor
buitenlandse arbeiders
BERLIJN, 3 Maart. Binnenkort
zullen te Berlijn tweehonderdvijftig
gemeenschapszalen voor buitenlandse
arbeiders worden geopend. Zij zullen
het karakter van kameraadschaps
huizen dragen, waarin de arbeiders
der verschillende naties zich des
avonds en op vrije dagen ontspan
nen kunnen.
Verkoop van vlees op
Vrijdag en Zaterdag
DEN HAAG. 4 Maart. Het pu-
bliek gaat er de laatste tijd weer
meer en meer toe over. aandrang
op de slagers uit te.oefenen, dat deze
op Zaterdag of zelfs Vrijdag vlees
verkopen op de des Vrijdags in de
bladen bekend gemaakte bonnen.
Nadrukkelijk wordt er nogmaals op
gewezen, dat zulks ten strengste ver
boden is. Nauwgezette controle zal
op de naleving van deze bepalingen
worden uitgeoefend. Overtreders van
deze voorschriften dienen te over
wegen, dat niet alleen de slager, doch
ook de koper zich aan strenge straf
fen blootstelt, indien bij controle
overtredingen van die aard moeten
worden vastgesteld.
ZWOLLE, 4 Mrt. De uitgestrekte
vlakte tussen de wal en kamp Mark
nesse begint onder de Maartse luch
ten langzaam maar zeker helderder
groen te kleuren. Het is de winter
tarwe. waar schot in gaat komen.
Van de auto van de directie uit.
die over de hobbelige wegen voort-
kruipt als over een heiig zeetje, ziet
ge dit land: vlak, grauw en trooste
loos, de Noordoostelijke polder. Toch,
met deze drie woorden is de betekenis
niet afgedaan. De vraag rijst ook nu,
in hoeverre in dit gebied een nood
zakelijke aanvulling van onze voed
selvoorraad gevonden kan worden.
De beantwoording van deze vraag is
niet eenvoudig. Wat nodig is voor
dit gebied, heeft een van de land
bouwkundige ingenieurs kort en
krachtig geformuleerd: Mensen en
nog eens mensen. Inderdaad hierom
gaat het in de polder. Dit stuk grond
netto, dat wil zeggen na aftrek van
wegen en kanalen 45.000 HA. groot,
ls thans voor een derde gedeelte in
cultuur gebracht en verwacht mag
worden, dat dit derde gedeelte. 15000
HA. tezamen aan zomer en winterge
wassen. een goede oogst zal opleve
ren, mits de nodige krachten aan
mensen en paarden te rechter tijd
aanwezig zullen zijn. Alvorens de blik
naar de resterende grond te richten,
waartoe de leek geneigd is. moet wat
thans in bezit genomen werd ook
behouden worden. Mensen en nog
eens mensen blijft dan ook de klem
mende vraag, die, nu het a.s. sei
zoen vordert, met meer klem van
reden gehoord zal worden van de
zijde van hen. die zich verantwoorde
lijk weten voor een van de belang
rijkste graanschuren van Nederland.
Wij zijn van mening, zonder aan de
belangen van een tewerkstelling op
andere punten minder waarde toe te
kennen dat deze vraag zonder dralen
onder het oog gezien moet worden.
Een mud meer of minder tarwe aan
het einde van de zomer betekent zo
en zoveel meer of minder spankracht
in het uithoudingsvermogen van ons
volk, ook in Europees verband ge
zien.
Nu tijdelijk bekwame land-
bouwkrachten vrij komen, die
door de omstandigheden niet Ln
staat zijn, op eigen bedrijf hun
werkkracht te benutten, moet
naar onze mening in deze rich
ting gezocht worden naar een
oplossing. Reeds thans zijn er te
kenen die erop wijzen (binnen
komende brieven bij de directie
van de N.O.P. bewijzen dit) dat
door de jongeren onder die krach
ten naar deze mogelijkheid wordt
gegrepen. Een georganiseerde in
zet zal echter nodig zijn om
hieraan de waarde te verlenen,
die deze inzet vraagt.
Naar wat ons hierover van des
kundige zijde werd medegedeeld,
gaat het hiér om het verrichten van
grondjverk, het graven van sloten en
greppels, waardoor verdere ontslui
ting van de polder mogelijk wordt,
doch het is ook, en dan wellicht ln
de allereerste plaats van belang, dat
beschikt, wordt over voldoende krach
ten om de oogst in 1944 ten volle te
verwerken.
Voldoende krachten, ook paarde-
krachten. Nog ongeveer 750 voor het
werk in de polder bruikbare paarden
zullen nodig zijn. Een voedselpro
bleem zullen zij niet scheppen, om
dat voldoende klaverland aanwezig
is om deze dieren te welden. Natuur
lijk is het mogelijk meer vragen op
te werpen die met het grote vraag
stuk in verband staan. Huisvesting,
kleding, schoeisel e.d. zullen uiter
aard in deze tijd even zovele proble
men vormen. Deze problemen zullen
dan ook opgelost moeten worden
en wel op een wijze die de werker
in de polder waardig is. Dit is echter
ondanks zijn belangrijkheid van het
standpunt van de volkshuishouding
gezien een kwestie van de tweed©
órde. Hoofdzaak is. dat thans spoe
dig iets gebeurt. Het voorjaar heeft
op de bouwlanden zijn Intrede ge
daan. Gewas en bodem vragen om
verzorging.
Dat de Noordoostelijke polder
slechts een deel van de voedselbe-
hoefte kan dekken, staat vast. Dat
het niet mogelijk zal zijn, alle grond
in de loop van dit jaar in cultuur te
brengen, kan zelfs de leek duidelijk
zijn na een tocht door dit schijnbaar
„onmetelijke gebied". Dat anderzijds
ons volksbelang vraagt dit werk tot
de hoogst mogelijke produktie op te
voeren, is eveneens buiten Kijf.
In vredestijd begonnen, is het werk
aan de oude zeebodem thans van on
schatbare waarde en waar een -vil is,
is een weg. De wil is het dsel-
vraagstuk oplossen met dat wat de
Noordoostelijke polder dit Jaar zal op
leveren. De weg is. naar onze stellige
overtuiging, een inzet, en dan een
spoedige, van alle beschikbare krach
ten in de polder. In hoeverre ook
buiten de polder op andere gronden
een dergelijke inzet van belang kan
zijn, kan dan, mits op zeer korte
termijn, eveneens bekeken worden.
Op alle instanties, met r.arne ook de
gewestelijke arbeidsbureaux, die ook
hun bemiddeling in deze kunnen
verlenen, zij hier nog eens uitdruk
kelijk een beroep gedaan.
Het //-Ersatzkommando Nieder-
lantis m Den Haag maakt, ln
verband met het zenden van post aan
vrijwilligers, die dienen bij de ver
schillende eenheden der Warfen
,.of..die lij Lazaretten. G^nesupec-
heime enz liggen, bet volgende be
kend:
Alle brieven, tijdschriften en pak
jes moeten in het vervolg geadres
seerd zijn ais volgt:
An das ff-Ilauptamt DII
Deutsche Dienstpost
Maastricht.
Zur Weiterleitung an:
Naam:
Adres of veldpostnr
Daardoor zal de verzending van de
veldpost ln bet vervolg minder ver
traging ondervinden. Brieven, tijd
schriften en pakjes moeten duidelijk
van naam en adres voorzien zijn en
ook het adres van den afzender moet
er duidelijk op vermeld zijn. Het ver
dient aanbeveling ln de pakjes ook
een adres bij te voegen en deze ste
vig te verpakken Tot 100 gram ls
alles vrij van porti Tijdschr:' «n en
pakjes boven de 100 gram --ren
van Zulassungsmarken voorzien in
als deze naar een veldpostnummei ge
zonden worden en mogen niet zwaar
der zijn dan ÏOOO gram. Voor zwaar
dere pakjes tot 2000 gram moeten 2
Zulassungsmarken geplakt worden.
Pakjes aan gewone adressen, dus niet
aan veldpostnummers, mogen niet
zwaarder zijn dan 1000 gram.
Luchtveldpostbrieven moeten van 2
luchtpostzegels voorzien zijn en op de
brief moet vermeld zijn: luchtveld-
post. Luchtveldpostzegels en toela
tingszegels worden door de vrijwilli
gers aan hun familieleden toegezon
den.
Het ls ln het belang der familiele
den zelf, dat aan de voorschriften
nauwkeurig de hand gehouden wordt,
want dan heeft men meer zekerheid,
dat de post geen vertraging onder
vindt en op de plaats van bestem
ming aankomt In het vervolg moe
ten dus brieven tijdschriften en
pakjes voor de vrijwilligers niet
meer naar het ff Ersatzkommando
Nlederlande ln Den Haag gezonden
worden.
De veldpost voor de vrijwilligers
wordt door de Hollandse post aange
nomen en in plaatsen waar kantoren
van de Duitse Dienstpost gevestigd
zijn. kan men de veldpost daar be
zorgen Ook kan men hi,i de Duitse
dienstpost geld verzenden op veld
postwissels voor de vrijwilligers bij
alle penheden der weermacht en Waf-
ten U
Petroleum voor kook-
doeleinden
DEN HAAG, 4 Maart. Van 5
Maart tot en met 1 April a.s. geeft
elk der met 19 en 20 genummerde
bonnen van de bonkaart „u 403"
voor kookdoeleinden recht op het
kopen van één liter petroleum.
De stem der
OOSTLAND ROEPT!
Reeds honderden Nederlandse jon
gens en meisjes bevinden zich in de
Landdienstkampen in West-Pruisen.
Zij bleven niet bij moederspappot,
maar trokken uit om boer of boerin
in het Oosten te worden. Daar wer
ken zij op het land en helpen mede
aan de opbouw van ons Nieuwe
Europa. Zij zijn onze jongste vrij
willigers. Versterkt hun rijen! Meld
je aan bij de Germaanse Landdienst,
Koningslaan 9, Utrecht.
Luistert op Zondag 5 Maart van
11.30 tot 11.46 uur over de zender
Hilversum 1 op golflengte 415 meter
naar de stem der g over het onder
werp „Waarom rashyglëne".
GROENTEBON INLEVEREN.
Inwoners der gemeenten, waar klan
tenbinding voor groenten geldt, die
nen bon „groente 4e periode 1944"
van 5 tot en met- 11 Maart a.s. in te
leveren bij den handelaar, van wien
zij van 19 Maart tot en met 15
April a.s. groenten en fruit wensen
te betrekken.
De verduistering begint heden om
18.30 en eindigt 7.15 u. Zondag .ijn
deze tijden 18.45 en 7 u.
Maan op 12 54 (Zondag 13.48). on
der 4.31 (5.19).
10 Mrt. VM., 17 Mrt. L.K., 24 Mrt
NJf.
Regeling komt voor wie bon
0 69 niet kan bezitten
AMSTERDAM, 3 Maart. Het ls
moeilijk het op deze wereld leder
een naar de zin te maken Zó staat
er in de krant, dat we bon 069 bij
den schoenmaker gaan inleveren en
zó komen er mensen op de redactie,
die zeggen: „En wij? Tellen wij niet
mee? Worden we vergeten?" En die
mensen hebben gelijk. Het Rijksbu
reau Hulden en Leder, dat de klan
tenbinding voor het schoenlappen ln
het leven heeft geroepen, heeft een
paar categorieën Nederlanders over
het hoofd gezien. Dat zijn namelijk
in de eerste plaats de mensen, die uit
de ziekenhuizen worder ontslagen ln
deze weken en niet hun bonkaart
levensmiddelen terugkrijgen, maar
rantsoenbonnen ontvangen tot de
eerstvolgende uitreiking van nieuwe
bonkaarten Dat zijn voorts de lie
den, die hetzij tijdelijk, netzij voor
goed uit het buitenland terugkeeren
én in hetzelfde schuitje meevaren
als de zieken. Moeten al deze men
sen met natte voeten blijven varen?
Gelukkig niet. Wel waren zij eerst
vergeten, maar nu het Rijksbureau
Huiden en Leer op zijn verzuim op
merkzaam ls gemaakt, vernemen wij,
dat er voor deze lieden een speciale
regeling in het leven zal worden ge
roepen. Nog enige dagen moed. en
zij weten met welk papiertje zij hun
schoenmaker mogen verblijden.
Auto van den Leider In
botsing met de tram
UTRECHT. 3 Maart. De pers
dienst van de N.S.B. meldt:
Toen de Leider zich gistermorgen
per auto naai de begrafenis van wij
len dr Bartels begaf, heeft zijn wa
gen te Heemstede, komende uit de
richting Hoofddorp, éen aanrijding
gehad met een tram vagen van ae
N.Z.H. die op dat punt ln volle
vaart passeerde
De chauffeur van de auto werd
door een plotseling opkomende
sneeuwstorm verblind, hetgeen de
oorzaak was van dit ongeval De
voorzijde van de auto werd geheel
vernield Niemand der inzittenden
liep letsel op.
