-A
at
Hoe echtelijk misverstand
een opera schiep
,lntermezzo" van
Richard Strauss
Tijdschriflenschouw
Recensenten-
waan
bel
■et de moedkirMoniei
Sneeuwvlok - de Eskimo'
Mengelberg terug
Haags blaaskwintet
met Irma Timmerman
Nieuwe uitgaven
Klaas Heeringa, blinde steno typist
Nog een lefterraadse'
Geldige bonnen
BonotctU Clink
TToMtö,
LlHj i'MlW
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1944 2D
Evenalp Leoncavallo In zl]n „Pal
jas heel' Richard Strauss een
persoonlijk» belevenis tot onderwerp
van zijn muzikale scheppingskracht
gemaakt Een misverstand, dat zelfs
op een aanvraag tot echtscheiding
door zijn echtgenote dreigde uit te
lopen maar dat gelukkig nog tijdig
werd opgehelderd, 'aspireerde hem
tot een vrolijk getint toneelwerk: de
„burgerlijke komedie met svmpho-
nische tussenspelen" waarvoor hij
niet alleeD de muziek maar ook zelf
de tekst schreef die hij .Intermez
zo" noemde en die op 4 November
1924 te Dresden voor de openbaar
heid werd ten doop gehouden.
Het begon met een avontuur
Het was op een zomerdag van het
Jaar 1905 dat in een der Berlljnse
café's de Italiaanse tenor Spartaco
Marchi zijn manager en de dirigent
Stranskl uit Praag aan een tafeltje
zaten te praten over de voorstellin
gen ln de Kroll-Opera. waar beide
artisteD destiid.» als east optraden.
Aan een tafeltje in hun nabijheid
zptte zich een aardiR uitziende Jonge
dame neer die met smachtende
blfkker de aandacht van Marchj trok
er. Ijdel als nagenoeg alle opera
tenoren zijn liet March! zich dit niet
alleen gpvleld welgevallen maar hij
zocht ook contact met zijn bewonde
raarster Weldra was hij ln een ge-
animeera gesprek met haar gewik
keld. waarin zij van de gelegenheid
gebruik maakte, den tenor om een
Opera's, die
..echt gebeurden"
toegangskaart te vrasjeD voor een
der opera s waarin hij optrad.
Dan koopt u toch eenvoudig een
billet, antwoordde de door deze za
kelijke iasiag van het gesprek ln
zijn IJdelheid eekwetste Marcht.
Dat ts nu juist zo moeilijk De
voorstellingen zijn al zo lang van te
voren uitverkocht en lk heb geen ge
legenheid s nachts al ln de rij voor
de kas te gaan staan.
Misschien kan meneer Strauskl
u dan helpen ried Marchi die een
naam met drie opeenvolgende mede
klinkers niet kon uitspreken, haar
aar- en brac.ht haar ln kennis mei
den dirigent die met haar een af
spraak maakte voor een soupert.Je
Uit deze afspraak vloeide een ver
trouwelijke relatie voort die den ver
strooiden artist zijn belofte zijn
nieuwste vlam een kaartje voor de
ooera te bezorgen dee 1 vergeten
Maar Mizr vergat het natuurlijk niet
en zij besloot haar verzoek schrifte
lijk te herhalen
Het misverstand geboren
Toen rolde net misverstand ver
der dai door Marchl's gebrekkige
uitspraak van het Duits gehoren
Dansleerlingen toonden
hun kunnen
Dinsdagavond '.1. gaf mevr. Liebe,
in de danswereld beter bekend onder
haar meisjesnaam Mops van der
Lykc, haa-r aangekondigde leerlingen
avond in de geheel gevulde Stadsge
hoorzaal. Het zowel letterlijk als
figuurlijk kleurrijke programma be
vatte 24 dansen, waaraan ruim dertig
leerlingen medewerkten.
Het gedeelte vóór de pauze was be
stemd voor de jeugdklasse. Wij zagen
om. twee meisjes van nauwelijks
zeven jaren in een menuet van Beet
hoven. In hun fijne costumering de
den zij denken aan porseleinen beeld
jes. KlaSvSieke en humoristische dan
sen deden bij vele meisjes reeds de
grondslag gelegd zien voor net klas
sieke ballet. De jeugdklasse bracht als
slot vooi de pauze het sprookje
„Sneeuwwitje en de zeven dwergen"
in vier delen. Hel is wel een opdracht
om dit aantrekkelijke sprookje zo be
grijpelijk voor het publiek in dans
vorm weer te geven.
Na de pauze de ouderen. Hier kan
in de choreografieën meer variatie
gebracht worden, doch tegelijkertijd
wordt van de danseresjes technisch
meer geëist. Ook hier meer direct
contrast tussen de klassieke en humo
ristische dansen. Het na iedere dans
enthousiaste applaus gaf blijk van de
waardering van het publiek.
Als slotnummer zag men een oos
ters straattafreel. waaraan alle
oudere en enige jongere leerlingen
hun medewerking gaven. Het was een
druk en kleurrijk schouwspel, vol
mvystieke bewegelijkheid; een aan
trekkelijk kijkspel met dansen, die
van veel fantasie bllik geven. Mevr.
Mops van der Lyke, die in deze dans
ook nog even naar voren kwam.
bracht aan het einde dank aan haar
vlijtige assistente Ineke Winkelman
en aan Han Zirkzee voor zijn inder
daad aantrekkelijke begeleiding. Veel
bloemen werden de leerlingen aange
boden, alsmede de lerares, haar
assistente en den begeleider.
Aan „Het karaktor der Friese let
terkunde" wijdt S. J van der Molen
een opstel ln „Groot Nederlan d".
waarin hij betoogt, dat de positie der
Friese literatuur nauw verbonden ls
met die der Friese taal en verder vast
stelt. dat de Friese literatuur van de
Jongste halve eeuw bewllst. hoe volks-
verbondenheld niet betekent afdalen
tot de smaak van een gemakzuchtige
massa of middelmatigheid en minder
dan dat. waarbij de talentloze elemen
ten aan hun trek zouden komen. Het
stadium van dit gevaar ls de Friese
letterkunde intussen te boven
C van Dockum nerdenkt in „De
wereld der Muziek" den onlangs
ontslapen musicus en toondichter Leo
Ruygrok, wiens betekenis bij uitvoe
rig schetst Ter gelegenheid van het
feit. dat twintig laar geleden de
orgelist en paedagoog J B C de Pauw
overleed, wijdt Hennie Schouten ln
zijn Kroniek van het Oxaal een uit
voerige beschouwing aan deze hoogst
verdienstelijke figuur, wiens Invloed
ln de Jonge organistengeneratie nog
nawerkt
Over Francois Haverschmidt publi
ceert ar K H dc Raaf een uitvoerige
studie ln .De Schouw", waarin de
schrijver het betreurt, dat de „Welt
schmerz" dezen verdienstelijken schrij
ver in ziin strikken ving in plaats dat
Piet Paaltjena de bevrijding daarvan
zocht bij het licht en de blijheid van
deze aarde Vermelding verdienen ver
der opstellen van S J v d
Molen over: „Streekromans en volkse
werkelijkheid", van Dirk v d. Bos-
poord. over: „Radio en volkscultuur"
en van W H Thljsse over: „De taak
der muziekwetenschap*'
Directeur. H. J. Kerkmeester, Bus-
sum, hoofdredacteur: Hendrik Llndt.
Amsterdam; plv hoofdredacteur; lr. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem
binnenland J v Grieken; illustratie
en opmaak. R Kampstra; volkscul-
.tuur en kunst: M Wolters, muziek.
G K Krop; sport: J J Llber; adver
tenties A H. Laxmaers, allen te Am
sterdam. K 113
De toondichter Richard Strauss, die
de vergissing van zijn dreigend hu-
welljksderaillement in zijn opera
Jntermezzo" vastlegde.
Cliché Archief A.P
was Et was lets van Atraus" ln
tiet hoofö vaD de loneedame blijven
hanger en zll raadpleegde het tele
foonboek om achter net adres van
haar Jongste relatie te komen
.Hofkaoellmeistei Richard Strauss.
Joachlmsthalerstrasse 17": natuur
lijk. dat moest hem zljnt Fluks een
briefje pesenreven: Lieve schat, be
zorg me nu vandaag die kaarter, die
Ie me beloofde Daarna zien we el
kaar ln de bar zoals gisteren Je al
tijd trouwe Mlze Mücke. LUneburger
strasse 5Dit briefje komt dus bil
Richard Strauss tere»:ht en helaas
tijdens zijn afwezigheid zodat zijn
vrouw Pauline het opende en las
In den nuize Strauss is wat men
noemt „de boot an" Weliswaar kan
mevrouw Strauss van haar soliden
echtgenoot een dergelijk huwelijks
bedrog niet geloven, maar het be
wijs ls zc treffend dat ze vooral ln
haar eerste opwinding niet twijfelen
kan en haai verbaasden man met
echtscheiding dreigt, als hij thuis
komt Hij ls zelf natuurlijk hnoest
verwonderd en denkt aan epn mis
plaatste grap totdat een partijtje
scat met zijn collega wlen hij het
geval vertelt, bij toeval het misver
stand aan het licht brengt De vrede
ln het huis Strauss was dus alras
weer getekend
Een .opera domestica"
Ruim tien jaar later komt Richard
Strauss die bij voorkeur voorvallen
uit zijn leven in zijn werk vereeu
wigde men denke aan de .Sin-
fonla domestica" aan „Tod und
Verkl&j ung" „Eln Heldenleben"
.Schlagobers" op het denkbeeld
deze huiselijke geschiedenis in opera-
vorm te gieten Hij ontwerpt een
tekstschema waarin nij vooral de
saamhorigheid tussen de echtelieden
verheerlijkt en waarin hij zichzelf ln
zijn hartstocht voor het scat-spel
niet spaart Verschillende grote figu
ren uit zijn omgeving worden ln de
bezetting opgenomen zodat Strauss
hier wel een echte' .sleutel-opera"
ontwierp Hij legde zijn plan voor
aan zijn lljf-tekstdlchter Hugo von
Hoffmannsthal. die echter geen kans
zag den meester volkomen te bevre
digen evenmin als Hermann Bahr
tot wlen Strauss zich c'aarna wend
de, zodat nij besloot zelf de tekst te
schrijven zoals hij ook al eens deed
voor zijn eerste opera „Guntram"
Een en ander veroorzaakte een aan
zienlijke vertraging, maar het werk
kwam tot stand en werd 4 November
1924 te Dresden gelanceerd Strauss
paste hierin de ..spreek-zangstijl"
toe en bekroonde deze „alledags-
opera" met een verrukkelijk liefdes-
duet tusseD de beide echtgenoten
De namen zijn natuurlijk veran
derd Richard Strauss heet Robert
St-orch zijn collega, met wlen hij
verward werd heet Stroh. zijn vrouw
Christine en Mlze Mücke draagt de
naam Mlze Maler De ..Kommenslen-
rat" uit de opera stelt een van
Strauss' beste vrienden voor en de
Kammersanger" was in werkelijk
heid de beroemde Berlijnse contra
bassist Paul KnÜDfer Zoals gezegd,
heeft Strauss zijn persoonlijke zwak
heden ln dit werk niet gespaard Het
karakter van ..sleutel-opera" heeft wel.
licht tot het aanvankelijk grote suc
ces bijgedragen dat thans tegenover
Strauss andere muziekdramatische
werken wel enigermate aan het ta
nen Is al blllft het nog repertoire
houden.
Meermalen ls te dezer plaatse
reeds gewezen op de noodzake
lijkheid ener betere voorlichting van
het muziekpubliek. wil men de doel
treffendheid ener kunstzinnige ge
nieting zo hoog mogelijk opvoérerL
In het gunstigste geval krijgt men
een korte toelichting op het gedruk
te programma, die dan vóór de aan
vang van de uitvoering nog gauw
even moet worden geraadpleegd orS
„op de hoogte" te zijn In deze tijd
van paplerschaarschte valt ook deze
gedrukte voorlichting niet zelden
weg en moet het publiek maar
raden.
De recensent natuurlijk niet. want
die wéét het nu eenmaal Maar er
ziin nog Immer recensenten, die in
de mening verkeren, dat een muziek
uitvoering zich naar hen richt en
niet naar het publiek. In hun lijf
blad doen zij dan verslag, hoe z ij
het, concert waarderen en daar zijn
zij dan ook voor Maar van groter
belang blijft toch. wat een muzikale
demonstratie de toehoorders
heeft gedaan; wat van de bedoelin
gen van den toondichter tot hen is
doorgedrongen Voor sommige vak
broeders met een verouderde geestes-
instelllng blijft dat bijzaak. Zij le
veren beschouwingen waarin zij
hun lezers sprakeloos zetten met een
vertoon van geleerdheid, die in een
muziek-vaktijdschrift haar gerecht
vaardigde plaats kan vinden, maar
ln een dagblad of andere periodiek
voor ..het grote publiek" niet op haar
plaats is. Zeker, de recensent moet
zo nodig zijn oordeel argumenteren
en waar dat voor de duidelijkheid
inderdaad onmisbaar ls. moet hij
dat ook mei vertoon van deskundig
heid doen. maar hij moet zijn proza
niet topzwaar maken met de bal
last van lexicon- of theorieboeken-
wljsheld.
Op een onlangs te Haarlem gege
ven concert achtte de dirigent Edu-
ard Flipse het nodig, bij gemis zelfs
aan een korte programma-omschrij
ving een mondelinge toelichting te
geven bij de eerste uitvoering van
Florent Schmltts orkestsuite uit zijn
balletmuziek voor „La tragédie de
Salomé" Den recensent van een
plaatselijk blad gaf dit het volgende
commentaar Ln de pen:
„Ik geloof niet, dat men daar veel
van opgestoken neeft: bovendien, het
ls niet de taak van een dirigent om
het publiek toe te spreken, tenzij op
paedagoglsche concerten, waarbij men
daarop ingesteld ls Gedachtig het
.Künstler, rede nicht" menen wij
dat het voldoende ls. dat een dirigent
dirigent ls zonder meer: hU hoeft
niet te schoolmeesteren en als er met
de plak hoert gedreigd te worden (ge
steld, dat daar reden voor zou zijn),
dan ls dat ook zijn taak niet: temeer
omdat zoiets de stemming bederft,
waarin men zijn werk als ls het
dan nog zo goed te horen krijgt
Een dergelijk commentaar geeft
blijk van een even verouderde als
verbijsterende mentaliteit. Uit eigen
ervaring kennen wij de muzikale
toelichtingen van Eduard Flipse
waarvan zijn publiek altijd iets
onmisbaars heeft opgestoken. Waar
om zulk een verdienste voor paeda-
gogische concerten gereserveerd zou
moeten blijven, ontgaat een ieder
met gezond verstand en het „Künst
ler, rede nicht" slaat dan ook op
heel iets anders. Een dergelijke toe
lichting moet kernachtig en doelma
tig zijn en dan kan zij de stemming,
die voor het grootste deel van het
publiek bij een .gewoon" concert niet
zozeer kan verschillen van die bij
een paedagogisch concert, bezwaar
lijk bederven Onze ervaring is. dat
Flipse met dergelijke toelichtingen
de luiste stemming juist voorbereidt.
In schoolmeesteren mag dit na
tuurlijk niet ontaarden maar de
recensent bedenke, dat dit ook niet
z ij n taak ls In hoeverre Flipse
„met de plak gedreigd" heeft, weten
we niet precies, maar wel ls bekend,
dat een deel van het Haarlemse pu
bliek door telaatkomen en andere
luidruchtigheid zich misdragen had.
Zo lang de aangewezen Instanties
hier niet corrigerend optreden, valt
het ln een dirigent te prijzen, dat hij
die taak overneemt in het belang
van oprechte muziekgenieters.
Zoals steeds ts het verschijnsel be
langrijker dan het Incident en hier
is wel degelijk sprake van een ver
schijnsel. dat zich helaas niet tot
Haarlem beperkt Men mag zich af
vragen. of het minutenlang demon
stratief wachten van een dirigent,
tot de zaal tot rust ls gekomen
een maatregel, die men soms in het
hoofdstedelijke muzlek-Mekka zelfs
nog wel kan beleven de stemming
minder zou bederven, dan een recht'
streeks woord
De dirigent heeft ten eerste wel
degelijk een paedagoglsche taak,
maar de muziekcriticus heeft die
nog eerder Door diegenen onder het
Haarlemse publiek, die het „verlies"
van een verdiende terechtwijzing
niet konden Incasseren, in bescher
ming te nemen, heeft de hierboven
gesignaleerde recensent zijn paeda-
gogische taak wel heel slecht begre
pen.
Roman door Manfred Hausmann
16)
„Was dat nu mijn schuld?" vroeg
Abel.
..Wat?"
„Dat vastlopen."
„De Jouwe ln geen geval. Ik heb
immers de koers aangegeven. Maar
van schuld kan. geloof ik, helemaal
geen sprake zijn. Het wad verandert
hier iedere week. En al wil Jumbo
het niet toegeven, de bank, waar we
op zijn gelopen, heeft zich verplaatst.
Het vorig maal was die er nog niet.
Ze mogen me kapitein van een mod
derschuit maken, als hij er de vorige
keer was."
„Maar dat is toch een beroerde
geschiedenis."
„Och, we zullen nog wel eens
vastlopen."
„En wanneer het schip kapot
slaat?"
„Het slaat niet kapot."
„Niet?"
„Geen kwestie van! En op die
piketten moet je ook niet al te veel
vertrouwen. Vandaag moet Je er
vlak bij blijven en morgen moet je
er minstens tien meter af blijven.
En aan de kaart heb Je ook niets.
Op de kaart ziet alles er zo dood
eenvoudig uit. Je moet het later
zelf maar eens bekijken. Wat ze
daar zo mooi op getekend hebben,
is in werkelijkheid helemaal niet te
vinden, In ieder geval bij vloed
niet." „Waarom niet?" „Nou. die
Sande en Legden en zo. die komen
alleen bij eb een beetje te voor
schijn. Bij vloed staat er drie meter
water boven. En dan moet Je al
die dingen maar snappen, banken
en geulen en piketten en stromin
gen en wat er nog meer is. Daarbij
kan Je voor allerlei verrassingen
komen te staan. Maar zo moet het
gaan. als je plezier wilt hebben.
Een beetje emotie, een beetje sur
prises, een tikje gevaar, dat is Juist
het lollige van de zaak!"
„Maar ik begrijp toch niet goed.
dat Je je met zo'n groot schip in
deze lugubere buurt waagt. Je bent
toch geen ogenblik zeker van Je
zaak. Ik zou er geen lef voor heb
ben. Zo'n groot schip!"
Tekeningen en
tekst van
WIM MEULDIJK
818. Onze vrienden maken natuur
lijk graag gebruik van het aanbod
van Ukkebuk om mee te reizen tot
de eerstvolgende havenplaats. Ze
krijgen ieder een warme deken om
onder te slapen en worden de vol
gende morgen bij het opgaan van de
zon gewekt. Het kamp wordt opge
broken. de vrienden en de eskimo's
klimmen op hun rendieren en de
tocht begint.
819. In een lange rij, hoofdman
Ukkebuk voorop, daarachter de drie
avonturiers cn dan het rendiervolk.
rijden ze door de uitgestrekte sneeuw
velden. Pen Kwen voelt zich best op
zijn gemak, hij zingt de ene wijs na
de andere, tot groot plezier van het
rendiervolk. dat nog nooit een spre
kende pinguïn gezien heeft. Tegen de
middag bereiken ze de eerste bossen,
reusachtige "naaldbossen, bedekt met
een dikke laag sneeuw.
„Nou moet Je niet vergeten, dat ik
hier aardig goed de weg weet. Jij
ziet hier alleen maar water, maar ik
kijk om zo te zeggen door het water
heen; ik zie bijvoorbeeld, dat hier
onder ons een vaargeul loopt; ik weet,
dat die straks breder wordt en dan
uitloopt in de Robens Balje, dat is
een brede geul, die van zee uit naar
binnen dringt. Ik weet vrijwel alles,
wat er onder water'is; ik weet. dat
hier aan bakboord onder het water
het Ever Sand ligt en daarachter bij
de horizont voor ons de Knechtsan-
de. het Grosse Knechtsand en het
Kleine Knechtsand. Als je goed
kijkt, zie je dicht onder de horizont
een sneeuwwitte streep over het wa
ter. Zie Je wat ik bedoel? Dat ls een
mosselbank op het Grosse Knecht
sand. Wanneer we dichterbij komen,
zal je nog eens wat anders zien. Die
mosselbanken glinsteren altijd prach
tig over het water. Enfin, achter de
Knechtsande krij'g Ie dan de drie
Tills, het Wester Till, het Oster Till
en het Norder Till. Ook weer grote
vaargeulen met veel water. En dan
komen de Witte Sande en dan het
Neuwerker Watt en Schamhöm en
de mond van de Elbe, dan het
Grosse Vogelsand enz. enz. Als je
dat eenmaal bij eb gezien hebt, ver
geet Je het zo gauw niet meer. Let
maar op. over twee of drie uur ziet
het er hier heel anders uit."
Abel keek naar de witte mossel-
bank in de verte. „Maar wat een
namen hebben jullie hier! Dat is
gewoon geweldig!" Hij noemde enige
van die vreemde namen: Robens
Balje. Knechtsand, Norder Till.
Scharhörn. „Ze doen Je denken aan
storm en zeeroverij."
„Ja, hè? Mooie namen! Dat vind
ik ook! Schitterend, kerel! Er is
niets mooier dan het wad. En dan
moet je het bij nacht zien! Als de
lichten branden! Van die lichten
heb Je ook geen notie, wel?"
Neen. maar hij zou wel uren lang
naar Peter kunnen luisteren. Al die
dingen interesseerden hem bijzonder.
Hoe zat het dan met die lichten?
Sommige flitsten Immers maar zo
nu en dan op en enkele waren rood
en andere weer groen.
(Wordt vervolgd
Een ultpullena Concertgebouw t e-
•rroet den grljzenden meester als
nij de podium trappen afdaalt en ziji
met roo»i fluweel beklede leiderstroon
oeklimt; een geestdriftige menigte
bejubelt hem en zijn orkest als de
laatste tonen van net verscheurde
Adagio lamentoso uit Tslaikowski's
..Pathetique in benauwende verstil
ling zijn verstorven.
Hem er z ij n orkest Want dat
het Concertgeoouworkest bet zijne
blijft heef' de professor" ook dit
maal weer rooi de zoveelste keei oe-
wezen Wat deze onvermoeide wel
haast 73-Jarige ln een halve week
repeteren heeft weten te bereiken,
grenst voorwaar aan het wonderbaar
lijke Omtrent een handhaving van
zijn befaamd overwicht op „het ma
teriaal' kan geeD verschil van me
ning bestaan.
Men boort als openingsnummer
Joljan Wagenaars bruisende Ouver
ture ..Cyran» de Bergerac'men be
leeft de heldhaftigheid de poëzie de
menselijkheid en de spot. die de
toondichter ln zijn kleurige schilde
ring van deze heroïeke figuur heeft
weten te leggen; men beleeft ze
door ae meesterlijke gestalte, die
Mengelberg;- knedende dirigenten-
nana deze tragische figuur weet te
geven
Dan ervaart men een nieuwe ver
rassing: men stelt zich in op het
voor de zoveelste maal horen van
Haydns Celloconcert maar allengs
warmt het muzikale hart zich ran
de gedaante die de andere meester
van deze avond aan dit vertrouwde
Klankbeeld weet te geven. Met ver-
rukkelllk schone toon en met een
fabelachtige technische precisie en
onfeilbaarheid maakt Caspar Cas-
sado zijn partij tot een weldadige
orenstreling en een bewustwording
van het meesterschap des toondlch
ters. dat men nog wel eens onder de
deur begraven ziet Zó schoon en
rellloos cello te horen spelen ls en
overtuigend pleidooi voor het instru
ment dat om zijn moeilijke handel
baarheid nog wel eens -nlskend
wordt
Dan komt Mengelberg met zijn
WILLEM MENGELBERG
(Cliché A P.)
„grote nummer": Tsjalkowskl's Zes
de. waaraan hij het leeuwendeel van
zijn repetitiegelegenheid lijkt te neb
ben gewijd Men ervaart de smach
tende zuchten en het daverend ge
weld ln dezt klanken en gevoelssta-
pelingen dooi de overgave en het
meesterschap van Mengelberg als
aannemelijkheden Het meesterschap
van den verklanker roept vanzelf het
meesterschap van dpn schepper op
en na de triomfale mars van net
Allegro moito vivace vergeet een
groot deel van het publiek, dat er
nog een finale volgt en het snelt
naar de garderobe om bepakt of be
hangen weer terug te keren voor de
Finale, die nog komen moest
G. K. KROP.
Leiden heeft gisteren een merk
waardig concert gehad, dat werd ge
geven door het. Haags Blaaskwintet
en dc sopraan Irma Timmerman. Of
men geen vermoeden heeft gehad
van de kwaliteiten dezer niet alle
daagse concertgevers, of dat men
hier in het algemeen nog niet. vol
doende beseft, hoe rijk aan variaties
en hoe behoorlijk de klank- en spel-
mogelijkheden van onze blaasinstru
menten zijn, tot grote verwondering
van Jaap Stotijn en de zijnen was
de Stadsgehoorzaal ditmaal slechts
voor de helft gevuld.
Die helft heeft echter ln de loop
van de avond een dergelijk enthou
siasme geuit, dat Stotijn Cum Suis
er hard over denken binnenkort Lei
den toch maar definitief met een
tweede concert te komen ontzetten
uit een „antii-blaascomplex". Hoe
kan men ook ongevoelig blijven voor
de charmes van een programma als
dit, waarop de simpelste eenvoud van
een stuk als de „Suite aus Litauen"
van den onbekenden Laurischkus
wedijvert met de wat romantische,
maar in haar soor£< zo fraaie en wel
luidende Serenade van Theodor Blu-
mer? Voeg daarbij nog de aan dit
ensemble opgedragen Suite van Er-
nest d'Agrèves. een eenvoudig Bel
gisch regeringsambtenaar, die in zijn
kostelijke vrije tijd iets zo geestigs
en puntigs wist te maken, waarin de
rappe passages van de fagot als een
luid dispuut losbranden over de
thema's, die de klarinet en de hobo
wat schuchter poneren, terwijl de
fluit en hoorn zich in dit gesprek
mengen, om met haar fluwelen klank
de vrede te herstellen na zoveel ver
nuftige woorden; en de Variaties op
een Corsicaans Liedje van Henri
Thomasi met haar sonore passages,
en ge hebt een staalkaart van mo
derne blazermuziek, die bewijst, dat
deze instrumenten, ook als sologroep,
het eeuwige leven zullen hebben.
Daarbij kwam dan nog en ten
onrechte vermelden wij haar het
laatst de sopraan Irma Timmer
man, die voor de Nederlandse mu
ziek een lans brak met haar sublie
me voordracht van Tagore's ..Wij
zangen" in de vertaling van Frede-
rik van Eeden en getoonzet door
Bernard Zweers en van de prachtige
..Geestelijke Liederen" van Jan I.uy-
ken, gecomponeerd door B. v. d. Sig-
ten horst Meyer voor blaaskwintet
en zang. Zowel van het vocale als
het instrumentale deel van dit pro
gram moest dan ook een nummer ge
bisseerd worden.
Van de blazers werd de fluitist
Jan Prins vervangen door zijn leer
ling Jan van Ommen, wiens spel tus
sen dat van de beide Stotijns. Jaap
(hobo) en Louis (fagot. Jaap van
Opstal (fagot) en Casparus van
Leeuwen (hoorn), evenzovele mees
ters, een uitstekende indruk maakte.
J. WE3TERWOUDT
De Theaterreeks van de Neder
landse uitgeverij Opbouw geeft een
herdruk van August Heytings „H^
raid de Sk a 1 de" Ter Inleiding
is een hooggestemde beschouwing
van Heytings lijfrecensent Jef van
Eijck. opgenomen
Voor de vrouw
Schorseneren zijn niet zo
bewerkelijk
Do opvatting van ae meeste Huis
vrouwen omtrent schorseneren ls
dat deze te bewerkelijk zijn Overi
gens vergissen a t.1 zich Wanneer de
schorseneren maar een nacht onder
water gestaan nebhen gaat de schors
er bij bet echrappeD gemakkelijk at
Tegenwoordig laten vele hulsvrou
wen het schrappen, dat zoveel tijd
Kost. achterwege Doch dit kan men
niet met alle schorseneren doen
Sommige soorten worden bitter EeD
oroerie ls dus gewenst
Iterent. een kg schorseneren, zout.
jen kiontie boter of margarine of wat
bloem en een scheutje melk (noot
muskaat surrogaat)
Het zand vbd de scnorseneren af-
ooenen ze van de narde einden ont
doen. met ruim kokend water opzet
ter! en bijna gaar koken Kooktijd on
geveer een kwartier Het water afgie
ten De 6cnorseneren met wat koud
water afkoelen De schors een over-
tangse snee geven en deze met duim
en wijsvinger verwilderen De schor
seneren tn stukjes snijden met een
bodempje kokend water en zout op
letten en koken tot zij gaar zijn (on
geveer tien minuten) Naar verkle
ding een klontje boter of margarine
|?n wat nootmuskaatsurrogaat er door
mengen
indien er nog voent over is, dit
oinden met aangemengd aardappel
meel ol bloem.
Kloot Heeringa aan het werk.
Op het Gewestelijk Arbeidsbureau tc
Groningen is Klaas Heeringa. werk
zaam als kantoorbediende. Wie de
personeelskaart naleest, die op Klaas
betrekking heeft, zal niet direct iets
bijzonders ontdekken. Hoogstens zal
hij denken: 'n pientere knaap, die op
zijn vijftiende jaar het Mulo A-diplo-
ma, twee laar later het Mercurius-
en Liteh-diploma Engelse handels
correspondentie en een jaar daarop
dezelfde diploma's voor Duits en
Frans ivist te behalen.
Klaas is nu een en twintig jaar en
deed een dezer dagen met succes
examen voor het Practijk-diploma
steno-typist. De eisen luidden: voor
het eerste deel het bereiken van een
snelheid van 120 regels per uur (130
aanslagen per minuut\ bij het over
tikken van een onbekende tekst en
voor het tweede deel het uittikken
van een brief volgens twee indelin
gen met doorslag en enveloppe bin
nen een bepaalde tijd. Klaas haalde
148 regels per uur (ruim 160 aansla
gen per minuut) en kreeg voor typen
een acht en voor Nederlandse taal
een negen!
Deze prestatie was wel zeer uit-
zonderliik. temeer daar Klaas sedert
zijn vierde jaar blind is...
Zo is Klaas Heeringa niet
slechts een pientere knaap met een
persoonlijkheid, die respect afdwingt
Foto folkersf
om zijn volharding, die hem de vele
moeilijkheden deed overwinnen, waar
van een ziende geen begrip heeft. Hij
bevestigt, dat zogenaamde onvol-
waardigen" meer dan volwaardig kun
nen zijn en dat zij recht hebben op
een plaats in het maatschappelijk
leven, die in overeenstemming is met
hun talenten.
„Hij vervangt drie typisten", ver
trouwde ons zijn chef toeEn toen
we hem aan het werk zagen bij het
stenografisch opnemen van een Duit
se brief met behulp van een Braxlle-
apparaat, wilden wij het graag ge
loven. En als hij achter de schrijf
machine zit. dan gaan zijn vingers
met een snelheid over het toetsten
bord. die welhaast tweemaal zo groot
is als die van een goeden typist, die
.Ziende" „blind" tikt. Want terwijl
de ziende met de ogen leest en met de
vingers de machine bewerkt, moet
Klaas met de vingers (het Braille
schriftlezen en uit het hoofd met
dezelfde organen op de machine
werken...
Klaas Heeringa is een gewaardeer
de kracht op het Arbeidsbureau en
zijn werk is er naar om zijn soortge
noten er zijn aan het zelfde Ar
beidsbureau nog enige blinden inge
schreven spoedig aan een goede en
nuttige plaats in de gemeenschap te
helpen.
Vooi de kinderen
Beste meisjes en jongens.
Onze Mary Landkroon. Kattegat 1.
Amsterdam, heeft een prachtig
raadsel gemaakt, dat Jullie deze week
mogen oplossen
Je wilt natuurlijk graag weten, waar
om ik ome Mary schrijf Wel. om
dat zll ln net gebouw van de Arbei
derspers woont en regelmatig orteries
aan Oom Jan schrllft. maar nog steeds
niet precies weet. wie van al die man
nen. die ln ons gebouw werken Oom
Jan nu eigenlilk is Is het niet MaryV
Het is weer eer» letterraadsel en het
spreekwoord, dat Mary ons vil later
opzoeken, bestaat uit 28 letters Wl)
zullen jullie bij de oplossing gaan hel
pen. Begin maar:
1, 3. 0, 11 13. 3 ls een van Je naaste
familieleden
4, 6, 24, 3, 8 ts een Jongensnaam
26. 19. 8, 7 is een kledingstuk
22. 24. 17. 24 3 ls een bewoner van
Afrika
17. 3, 9, 24 27 ls een sleur
20. 26. 6 23. 14. 3 volgt op de blik
sem
28 21. 6 is een aanwijzend voornaam
woord
10. 13. 17. 24. 22 is een getal beneden
tien
12. 24. 3, 8. 18. 4 ls iemand van adel
25. 19, 4 ls een lastig insect
16. 24. 6. 7. 16 is het op Je verjaar
dag
Hoe luidt, vraagt Mary ons net
spreekwoord? Oplossingen voor Dins
dag 29 Februari aan Oom Jan, p/a
Redactie „Het Volk" Hekelveld 15
Amstordam-C
Vergeet niet Je naam en adres in de
brief te schrllven. als Ie tenminste
meeloten wilt
Aan meer dan 100 kinderen neb ik
een, lijst met correspondentie-adressen
gestuurd Bovendien gingen er Vrijdag
al 160 briefjes aan mijn nichtjes en
neefjes weg en vandaag zal lk er nog
een aantal gereed maken dan zlin er
tenminste weer tezamen 300 van mijn
familie tevreden gesteld Jullie merken
wel. het is niet zo heel gemakkelijk
zo'n grote familie als lk. te hebben
Het antwoord op het vorige raadsel
luidt, om met Mary te spreken: „Al
doende leert men". De sappige vrucht
BROOD. BESCHUIT, AARDAP
PELEN, MELK VLEES: 9 en 10
TABAK: 9 en 10, uitsluitend
rook-, pruim- of shagtabak
WASPOEDER: 49 C. D E 18 Res.
EENHE1DSZEEP: 50.
TOILETZEEP: E 19 Res.
JAM: 51.
SUIKER: 52.
KAAS: 53.
VERMICELLI: 54
PEULVRUCHTEN: 55 (250 gr)
BLOEM: 56 en 57
KINDERVOEDING: Gort D 20
Res.; Rijst E 20 Res
SNOEP: 9 Suikerwerk (150 gr)
BOTER: 9 A margarine. 9 B bak
en braadvet; B 17. C 17 D 17 en
E 17 Res. roomboter.
Einde geldigheidsduur 4 Maart,
uitgez. Aardappelen 09 (26 Febr.),
zeepbonnen 49 en 50. C 18. D 18.
E 18. E 19 Res. (18 Maart), boter
6 A en 8 A (4 Maart). R 01 tabak
voor scheerzeep (29 April)
was natuurlijk een meloen, een meter
de gevraagde maai arena een bekende
roofvogel, delta een bijzonder soort
riviermond. Londen de hoofdstad van
een groot land
De prijswinnaars werden na loting
m/e nichtjes en aeefjes:
H Dijkshoorn. Oostenburgermidden
straat 61 1. Amsierdam-CHenk van
Gelder, Blok 83. Krommenie, Diny
Geertsema Singelstraat 22. Assen;
Geeeje Rondhout, v Harenstraat 43.
Wolvega; Dick Ariese Jr.. Acaciapad 5.
vVagemngen. Tim Bouma. Willemsweg
193 Nilmegen. Neiiy van Gil/en. Lange
Hlileweg 62 A. Rotterdam-Z Jan Kok.
p/a A de Bruin. Stationsstraat 176.
yiaardlngen. Nelly van der Kooy.
Bergse Rechter Rottekade 201. Rotter-
Jam-N Jansje Buirpiaar. Noorthey-
straat 22. Voorschoten
Ook deze maai tool ik weer 10 prij-
en voor de goede oplossing van het
nieuwe raadsel uit Stuur dus allen ie
oplossingen, misschien behoor ie deze
seer we) tot de gelukkige winnaars
Hartelijke groeten voor jullie alle
rnaar van
OOM JAN.
Inoezonden Mededelingen/
Natuurlijk, want hij krijgt dagelijks
zijn papje van
KOOPMANS'
Baby is dol op die heerlijke pap. De
nieuwe samenstelling koopmans"
Kindermeel heefteen grootere voe
dingswaarde en is toch licht verteer
baar. Gebruiksaanwijzing op elkpak.
Koopmans' Meelfabrieken N.V. - Leeuwarden
zei de fotograaf
rnmrn.
Daarover ts ou iedereen bet
eens! Flonta is bijna echte
thee. Heerlijk zachl-geurcnd,
met dat typische thee-aroma
en die héél fijne gear, waar
door je zoo echt opknapt van
zoo'n onderwetsch kopje. Per
uen tabletten 12/, cent
THF.ETABLETTEN
net den echten theesmaak
H.V C0FTU HAKDELHU „HATAGALPA" ADAM
Vraagt voortaan
MOLENAAR'S KINDERBLOEM
ter vervanging van Molenaar's Kinder»
enecl, waarvan wij de productie tijdelijk
moesten stopzetten. Molenaar's Kinder»
bloem is ccn zeer goed voedsel voor
baby's en kinderen - licht verteerbaar,
voedzaam cn smakelijk.
Uitsluitend ver
krijgbaar op de
rtjscbonbene»
vens op de be»
scbultbon (1 pak
ts 3 bcscbuit»
bonnen).
:v
De Heers Chocolade- en Biscuitfabrieken
Kwaliteit als
vóór den oorlog!
