HET DAGBLAD
Sterke aanvallen in zware
gevechten afgeslagen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hij die geld heeft mag
desnoods thuis blijven
Duits weermachtsbericht
Landingspoging ten westen
van Narwa verijdeld
Succesvolle aanval
op Engelse kust
Honderden bewoners
van Rome bedolven
Specialist mishandelde patiëntjes
Ambtenaren bieden
tegenstand
Het schotje
Zeer vreemde opvattingen
in Bennebroek
Remplacanten
gevraagd!
U.V.S. heeft nog een
kleine kans
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER 15 Febr. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
Aan het Oostfront sloegen onze
dappere troepen ook gisteren in het
gebied ton zuidoosten van Kriwoi
Rog. ten westen van Tsjerkassy, ten
oosten van SJasjkow, bij Witebsk,
tussen Ilmen- en Peipusmeer, als
mede in het gebied van Narwa harde
aanvallen der Sowjets in zware ge
vechten af. Eigen aanvallen leidden
in verschillende sectoren tot vernie
tiging van sterke vijandelijke ge
vechtstroepen.
Ten westen van Narwa werd een
vijandelijke landingspoging onder
zware verliezen van den vijand af
geslagen. Twee kanonneerboten, ver
schillende kotters en landingsvaar
tuigen werden daarbij tot zinken ge
bracht.
In het hoge noorden zetten snelle
Duitse gevechtsgroepen hun aanval
len tegen het rransportverkeer op de
Moermanskspoorweg voort, waarbij
drie treinen zwaar beschadigd wer
den. In de afweergevechten aan de
benedenloop van de Dnjepr heeft
zich de Pommers—Mecklenburgse
258ste infanteriedivisie, onder aan
voering van den generaal-majoor
Bleijer. zich in het bijzonder onder
scheiden.
In de tijd van 8 tot 14 Februari
werden aan het Oostfront 206 vijan
delijke vliegtuigen vernietigd, bij een
eigen verlies van 27 toestellen
In Italië kwam het ook gisteren ln
het landir.gshoofd van Nettuno tot
een levendige activiteit van verken
ning der stoottroepen, waarbij het
niet tot eigenlijke gevechtshandelin
gen kwam. Lange-afstandsbatterijen
namen schepen in de haven van Net
tuno met goede uitwerking onder
vuur en dwongen twee torpedolagers
tot terugkeren
Op een vliegveld bij Nettuno ont
stonden door het vuur van onze artil
lerie in opslagplaatsen voor munitie
en motorbrandstof, grote branden.
De luchtmacht viel met formaties
gevechtsvliegtuigen de haven van
Anzio aan. waarbij verschillende op
slagplaatsen in brand geworpen
werden, terwijl bij Aprilia vijande
lijke batterijen buiten gevecht ge
steld werden
Bij Cassino viel de vijand, als ge
volg van zijn hoge verliezen van de
vorige dagen, gisteren niet meer aan.
In de ochtenduren van 15 Febr.
vielen vijandelijke gevechtsvlieg
tuigformaties de historische abdij
ROME. 15 Febr. Omtrent een
nieuwe terreuraanval van Anglo-Ame-
rikaanse vliegers op de open stad
Rome. Dinsdagochtend ondernomen,
deelt de omroep van Rome de vol
gende bijzonderheden mede. Heden
ochtend tusschen 10 en 11 uur heeft
een groot aantal jagers ln verschei
dene golven de stad aangevallen. Bri
santbommen van alle kalibers bene
vens talrijke brandbommen werden,
zoowel op het centrum als ook op de
voorsteden der stad geworpen. Hele
huizenblokken stortten ln en oedol-
ven honderden bewoners. Verschei
dene met het Rode Kruis gekente
kende ziekenhuizen werden met bom
men bestookt. Voorts deelt de Ro-
melnsche omroep mede, dat na de
eerste aanvalsgolf, toen het gevaar
geweken scheen te zijn, een aantal
auto's uit Vaticaanstad naar Rome
reed om een in het getroffen gebied
liggend pauselijk hospitium op te
zoeken, waar honderden geëvacueerde
vrouwen en kinderen ondergebracht
waren. In de auto's bevonden zich
o.m, de neef van den Paus, vorst
Carlo Pacelli. mgr. Guidetti e.a. De
Vaticaanse auto's hadden hun doel
nog niet bereikt, toen de tweede golf
Anglo-Amerikaansche terreurbommen-
werpers naderde Juist konden de
Vaticaanse persoonlijkheden nog een
schullgelegenheid opzoeken, toen
reeds een nieuwe hagel van bommen
neerviel. Eén Dom werd op het pau
selijke hospitium geworpen, dat ge
deeltelijk instortte. Een der auto's
werd door de Anglo-Amerikaansche
vliegers onder machinegeweervuur ge
nomen en ernstig beschadigd.
Scheepsbeweging te Gibraltar
MADRID, 15 Febr. Een door vier
torpedojagers begeleid convooi, be
staande uit tien vrachtschepen, heeft
Dinsdagochtend de haven van Gibral
tar verlaten ln de richting van de
Middellandse Zee. Diezelfde ochtend
liep het Britse hospitaalschip „Nr.
33" Gibraltar binnen, waarna onmid
dellijk met de ontscheping van ge
wonden begonnen werd.
In de haven en in de baal 7an de
Britse vesting lagen Dinsdagochtend
een slagschip en vier torpedojagers
en een kruiser en twee torpedojagers
der Franse dissidenten Verder bevin
den zich ln de haven van Gibraltar
ongeveer 63 koopvaardijvaartuigen,
waarvan er verscheidene ten dele vrij
ernstig beschadigd zijn.
Alle hoop voor zevende Britse
divisie verloren
TOKIO, 15 Febr. (D.N.B.) Naar
Domei uit een Japans steunpunt ln
Birma verneemt, wordt de zevende
Britse divisie, welker sterkte op ver
scheidene tienduizenden manschap
pen met tanks en verscheidene hon
derden vrachtauto's geraamd wordt,
nog slechts met grote moeilijkheden
door de lucht geravitailleerd. Of
schoon wanhopige pogingen om den
omsingelingsrlng te doorbreken, ge
daan worden, gelooft men, dat het
tijdstip der vernietiging reeds nabij
ls gekomen. De zevende divisie, die
ten N.W. van Boetldaoeng door Ja
panse afdelingen steeds dicmer op
eengedrongen wordt, heeft reeds alle
hoop verloren om zich een weg terug
te banen.
LISSABON, 16 Febr. Volgens een
bericht van de Engelse nieuwsdienst
uit Washington heeft Wendell Wlll-
kle ln een toespraak te Spokane ..de
beëindiging van de tegenwoordige
machtsbevoegdheden" ln Washington
verlangd. Hij verklaarde voorts: „Het
volk der Ver. Staten en van Groot-
Brlttannië hebben Instinctief Inge
zien dat, wanneer een enkele man te
lang aan de macht blijft, er zich cor-
fupte Invloeden ontwikkelen".
van Cassino aan, ofschoon zich in
het klooster zelf en in de onmid
dellijke omgeving geen Duitse sol
daat bevindt. In de gebouwen van
het wereldberoemde klooster werd
zware schade aangericht.
In het Italiaanse gebied werden
gisteren zeventien vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
Duitse motortorpedoboten hebben
in de afgelopen nacht ondanks aan
vallen van vijandelijke torpedojagers
onder de Engelse kust een operatie
volgens het plan en zonder verliezen
uitgevoerd.
Tezelfdertijd dwongen Duitse pa
trouillestrijdkrachten voor de Neder
landse haven IJmuiden Britse mo
tortorpedoboten tot de strijd, brach
ten in een hevig gevecht drie van
deze vaartuigen tot zinken en dwon
gen de overige de steven te wenden.
De terugkerende motortorpedoboten
vielen deze geteisterde vijandelijke
formatie aan, vernietigden nog twee
boten en beschadigden verscheidene
andere. De vijand leed hierbij zware,
bloedige verliezen Onze boten keer
den met geringe schade voltallig op
hun steunpunten terug.
Rust op het Italiaanse
front
BERLIJN, 15 Febr. Gedurende
Maandag heerste op het gehele Ita
liaanse front een betrekkelijke rust.
Het kwam slechts hier en daar tot
acties van verkenners en stoottroe
pen. In het verloop van deze acties
konden de Duitser bij Aprilia hun
linies ongeveer over een afstand van
1000 meter naar voren verplaatsen.
De Duitse zware wapenen, in het bij
zonder de zware batterijen en het
iuchtwapen, beheersten de laatste da
gen in sterke mate het bruggehoofd
van Nettuno. De concentratie van de
geallieerde zware wapenen is lang
zo effectief niet als die der Duitse
wapenen, want van Duitse zijde kan
gebruik gemaakt worden van de
bergruggen, die het bruggehoofd om
geven. De zware artillerie heeft reeds
grote successen kunnen boeken. Niet
alleen zijn meerdere schepen ernstig
beschadigd, doch tevens werden de
laatste tijd grote voorraden oorlogs
materiaal in brand geschoten.
Nieuwe aanvallen op
de Monte Cassino
STOCKHOLM, 15 Febr. Naar de
Britse berichtendienst meldt, hebben
vanmiddag Mitchell- en Marauder-
bommenwerpers de aanval op de ab
dij van den Monte Cassino voortge
zet.
Naar verder wordt meegedeeld, was
het zicht bij het vliegen naar het
klooster Monte 'Cassino voor de eer
ste formatie „vliegende vestingen"
voor 100 pet. goed. In het bericht
wordt gezegd zijn door de vliegende
vestingen twee aanvallen gedaan. Er
zijn zoveel voltreffers geplaatst, dat
aangenomen kan worden, dat hèt
oude bouwwerk enorme schade moet
hebben geleden.
Reuter meldt. „De correspondent
van de National Broadcasting Cor
poration New York, Max Hill, die van
Algiers uit sprak, heeft verklaard,
dat de geallieerde artillerie na de aan
val van geallieerde vliegtuigen op
het klooster van Monte Cassino ook-,
harerzijds het vuur heeft geopend."
De correspondent voegt eraan toe.
dat 100 Amerikaanse vliegtuigen het
klooster hadden aangevallen alvo
rens het artillerievuur begon.
Weer een aanval op
pauselijk gebied
ROME. 16 Febr. Ondanks het
dringende verzoek van de Vaticaanse
zender, het gebied van Castel Gan-
dolfo althans voor de volledige ont
ruiming van alle daar ondergebrachte
vrouwen en kinderen niet meer aan
te vallen, is volgens een bericht van
radio Rome ook Dinsdag door enige
Engels-Amerikaanse vliegtuigen een
aanval op het pauselijke gebied van
Castel Gandolfo ondernomen. Een
bom kwam terecht op de villa Bar
berini, terwijl een tweede bom vlak
in de nabijheid neerviel.
Organisatie en administratie
van Ziekenfondsen
DEN HAAG 16 Febr. De wijze,
waarop de onderscheidene zieken
fondsen hun administratie hebben
opgezet en hun werkzaamheden ver
richten, is zeer veerschillend. Daar
bij worden naast vele goede inrich
tingen ook minder goede aangetrof
fen. Het betrachten van een grotere
eenvormigheid is dan ook uit een
oogpunt van doeltreffendheid en
kostenbesparing zeer gewenst. Aan
gezien echter de verschillen in orga
nisatie en administratie soms zeer
gegronde redenen hebben, dient bij
het streven naar grotere eenheid
een zekere behoedzaamheid te wor
den betracht, ten einde ontwrichtin
gen te voorkomen. Jn verband hier
mede heeft de commissaris, belast
met het toezicht op de ziekenfond
sen, thans „Richtlijnen voor organi
satie en administratie van zieken
fondsen. waar de omstandigheden
fondsen vastgesteld met. de bedoe
ling dat deze door de zieken-
dit mogelijk maken, worden toege
past, ten einde aldus geleidelijk het
gestelde doel te bereiken.
Tien jaar geëist wegens moord
op 16-jarig joods meisje
DEN HAAG. 16 Febr. Voor de
rechtbank ls de zaak behandeld tegen
den 22-Jarlgen kappersbediende J. A. H.,
die op 21 Maart 1943 op een open ter
rein van de Winterweg te Den Haag.
het zestienjarige Joodse meisje B. de
V. door wurging van het leven heeft
gebracht, nadat een poging om haat
met vergiftigde bonbons van het leven
te beroven, mislukt was.
De getuigenverklaringen liepen om
trent de motieven van deze misdaad
nogal uiteen. Volgens enkelen zou het
meisje, enige families, die haar op
illegale wijze onderdak hadden ver
schaft. gedreigd hebben aan de Duitse
politie te verraden, indien men haar
geen geld en bonbons gaf.
De deskundige dr. Beek gaf als zijn
oordeel, dat verdachte ln angst- of
paniektoestand gehanddeld had. Hij
verkeerde in een soort schemertoe
stand, zodat het gepleegde feit hem
niet ten volle zou kuhnen worden aan
gerekend. De officier van Justitie
merkte op. dat de motleven voor de
moord niet geheel vast zijn komen te
staan. Spr. eiste een gevangenisstraf
van tien jaar, met aftrek van preven
tief Uitspraak 29 Februari.
Ie JAARGANG No. 39 WOENSDAG 16 FEBRUARI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal Postgiro 184.120 - Postbus 65
De Germanische Leistungsrune", die door den Reichsführer ff Heinrich
Himmler tijdens zijn bezoek aan N ederland voor de eerste maal uitge
reikt is. Links in zilver, rechts in brons. (Foto G.L./H.)
Boete van 600 voor
klappen na operatie
ARNHEM. 16 Febr. Sedert ge-
ruime tijd was het tc Zutfen een pu
bliek geheim, dat de keel-, neus- en
oorspecialist dr. E. Ch. v. L. zich
wel eens schuldig maakte aan mis
handeling van jeugdige patiëntjes.
Vooral kinderen uit minder gegoede
kringen moesten het ontgelden, wan
neer tijdens of na een operatie het
geduld van den dokter ten einde
raakte. Begonnen de patientjes als
gevolg van de doorgestane emotie
of de pijn te huilen, dan ontzag dr.
v. L. zich niet de kinderen op hard
handige wijze tot bedaren te bren
gen. De justitie heeft thans ingegre
pen.
Op 16 October j.l. moest de
specialist een operatie verrich
ten. Toen het kind uit de nar
cose ontwaakte en daarbij huilde
en trappelde, wond de dokter
zich zo op. dat hij den knaap
enkele fikse klappen toediende,
waardoor de jongen aan het
hoofd gewond werd. Een ver
pleegster legde een nat kapje op
het hoofd van het patiëntje om
de pijn tot bedaren te brengen.
Dinsdag J.l. moest dr. v. L. voor
den Zutfensen politierechter terecht
staan. Verdachte was niet ter zitting
verschenen. De Officier van Justitie
hield een uiterst fel requisitoir,
waarin hij zei van de feiten met bij
zondere verontwaardiging kennis ge
nomen te hebben. Op het oog lijkt
het hier een eenvoudig geval van
mishandeling. Er is echter een hele
serie van soortgelijke gevallen be
kend, waarin de dokter, na de opera
tie. de patiëntjes sloeg als zij begon
nen te huilen. Een dokter behoort
voldoende zelfbeheersing te bezitten
om iets dergelijks te voorkomen. Het
verbaasde spreker dat verdachte niet
zelf ter zitting aanwezig was.
De verdachte gedroeg zich niet op
een dergelijke manier bij de behan
deling van beter gesitueerde patiën
ten, doch steeds bij volkspatiënten.
Ook in het ziekenhuis is het optre
den van den dokter tegen dergelijke
patiënten bekend. Spreker vorderde
voor dit feit een gevangenisstraf van
een maand, echter met toepassing
van de gratieclausule.
De politierechter, mr. A. H. v. d.
Giesen, wees onmiddellijk vonnis.
Spreker had bij de behandeling van
deze zaak in de processen-verbaal en
G. J. Zwer+broelc sprak
voor sociale voormannen
MAASTRICHT. 15 Februari.
Tijdens zijn bezoek aan de Limburg
se hoofdstad heeft de leider van het
arbeidsgebied Propaganda voor het
Ned. Arbeidsfront, de heer C. J.
Zwert broek, het woord gevoerd in
een bijeenkomst, van sociale voor
mannen uit Maastricht. In een
boeiend betoog behandelde spreker
de problemen van deze tijd. Tevens
ging hij uitvoerig in op de organi
satie van het Arbeidsfront en stelde
daarbij de directe besluitvaardigheid
en het leidersprincipe tegenover de
democratische wijze van problemen
behandelen, welke laatste gebrek aan
daadkracht en gemis aan verant
woordelijkheid bezat.
Ons streven naar sociale recht
vaardigheid ondervindt nog veel te
genwerking. vooral in ambtelijke
kringen, aldus de heer Zwertbroek.
Dieper op dit probleem ingaande,
vertelde spreker, dat op het bureau
van den gemachtigde voor de arbeid
veertig regelingen liepen, die op een
beslissing wachtten. Sommige van de
ze regelingen dateren nog uit de tijd
der rijksbemiddelaars. Veel haast
wordt hier blijkbaar niet gemaakt.
Niet minder ergerlijk was een an
der voorval, dat de heer Zwertbroek
ter sprake bracht. Het betreft een
door een aantal werkgevers in de
Friese zuivelindustrie bij den ge
machtigde ingediend verzoek, in hun
bedrijf loonsverhoging toe te staan.
Dit verzoek werd afgewezen, terwijl
eenzelfde verzoek in Noordholland
werd ingewilligd. Op een vraag aan
één der ambtenaren, hoe zoiets mo
gelijk was, antwoordde deze. dat de
Noordhollandse arbeiders ontevreden
werden, reden waarom aan hen wel
loonsverhoging gegeven werd. Deze
tegenstand moet gebroken worden
door de arbeiders zelf. Daarom kan
het Arbeidsfront nooit sterk genoeg
zijn.
Niet alleen tengevolge van trouw
en gehoorzaamheid aan de kerk blij
ven velen afzijdig staan, ook vrees
voor de afloop van de oorlog is daar
schuld aan. aldus spr. Daarom kunt
gij, die wel de moed had toe te tre
den. en te blijven, uzelf beschouwen
als uitverkorenen. Door aanleg en
karakter zijt gij uitverkoren, de an
dere werkers voor te gaan.
Na afloop van zijn toespraak wis
selde de heer Zwertbroek met de
aanwezigen nog enige tijd van ge
dachten.
„Is dat nu ook al politiek?"
DEN HAAG. 16 Febr. Het praatje
van Max Blokzijl op Donderdag 17
Februari om 18.45 uur over Hilver
sum I ln de serie brandende kwesties,
ls getiteld: „Is dat nu ook al poli
tiek?"
het politierapport gezien, dat sedert
1938 zeven aangiften van mishande
ling gedaan zijn, waarbij er zijn van
zo ernstige aard, dat men verbaasd
is, dat hier niet eerder een vervol
ging is ingesteld. Hoewel het begrij
pelijk is dat in een dergelijk geval
een zeer ernstige straf gevraagd
wordt, wil spreker er bij het bepa
len van zijn vonnis rekening mee
houden, dat een dergelijk geval
thans voor de eerste maal vervolgd
wordt. De rechter veroordeelde den
specialist daarom tot een geldboete
van 600, subs, drie maanden gevan
genisstraf.
Landbouwzaaipeulvruchten
voor volkstuinders
DEN HAAG, 16 Febr. Zij, die
dit jaar zaaipeulvruchten wensen
aan te schaffen voor uitzaai op
eigen erf. in volkstuinen e.d., zullen
op de eerstvolgende bonnen, welke
voor peulvruchten worden aange
wezen. t.z.t. zaaipeulvruchten kun
nen koopen. Zij moeten deze bonnen
dan niet gebruiken voor het kopen
van consumptiepeulvruchten, doch
bewaren, teneinde daarmede op na
der te bepalen wijze gedurende een
nader bekend te maken tijdvak zaai
peulvruchten te betrekken.
Teneinde te kunnen bepalen hoe
veel peulvruchtenbonnen men voor
het kopen van zaaipeulvruchten dient
te reserveren, wordt medeiedeeld. dat
in geen geval per bon meer zaaipeul
vruchten dan consumptiepeulvruch
ten beschikbaar zullen worden ge
steld.
Volkstuinders e.d., die van boven
genoemde regeling geen gebruik ma
ken. zullen niet ln de gelegenheid
worden gesteld om on andere wijze
zaalpeulvruchten te betrekken.
Slechts zij, die landbouwzaaipeul
vruchten, als groene erwten, schok
kers. bruine bonen enz. wensen aan
te kopen, moéten him bon bewaren.
Waalse bónen vallen niet onder de
"boven omschreven regeling, hiervoor
zal een afzonderlijke regeling worden
getroffen.
Besmettelijke ziekten
DEN HAAG. 15 Febr. In de
week van 30 Januari tot en met 5
Februari zijn, blijkens de Staatscou
rant, in ons land in totaal gecon
stateerd: 1709 gevallen van diphthe-
rle, 656 van roodvonk, 54 van dysen
terie en 16 van kinderverlamming.
DEN HAAG. 16 Febr. De Reichs
führer-# heeft ln zijn kwaliteit van
beschermheer van het Zentrallnsti-
tut für Hundeforschung den Neder
landsen geleerde dr. G. A. M. de
Monyé benoemd tot lid van dit insti
tuut en hem belast met onderzoe
kingswerkzaamheden. Het Zentralln-
stltut für Hundeforschung heeft tot
taak een van de oudste huisdieren
van den mens in biologisch, cultureel
en historisch opzicht te doorgronden,
de resultaten van deze werkzaamhe
den te verspreiden ten bate van de
houders van honden, alsmede om hier
door bij te dragen tot het opvoeren
van de prestaties bijhet fokken en
gebruiken van honden als nuttige die
ren. Op uitdrukkelijk verzoek van
den Reichsführer-# zal hierbij des te
meer waarde worden gehecht aan een
duidelijk Inzicht in de betrekkingen
tussen mens en dier, daar hij dit een
belangrijke kwestie acht van het Ger
maanse gevoel. Daarenboven moeteen
duidelijk inzicht verkregen en uitge
werkt worden ln het profijt, dat deze
levende wezens, ondanks alle motori
sering. ook thans de mensen nog bie
den.
Dr. De Monyé, die de eervolle be
noeming heeft aanvaard, heeft tot
bijzondere taak gekregen om ln sa
menwerking met andere Nederlandse
geleerden bepaalde onderzoekings
werkzaamheden op zich te nemen. Ne
derland is voor hen een bijzonder ge
schikt land, omdat ons land bekend
staat als een land met rationele fok-
resultaten en omdat hier te lande de
fokkerij op een bijzonder hoog peil
staat.
VOLKSCULTUUR EN KUNS1
Maastricht genoot van
vermakelijke Suikertante
Het wakkere Toneel en Operettege
zelschap van de Stadsschouwburg te
Maastricht ls met een nieuw stuk op
de planken gekomen, aangekondigd
als „Sökkertant", waarbij van begin
tot het eind smakelijk gelachen kan
worden
André Pluymakers bewerkte deze
komische operette en Edgar Theunls-
sen zorgde voor populaire liedjes met
vlotte teksten.
Het eerste optreden voor een tjok
volle schouwburg ls een volledig suc
ces geworden en met recht, want nog
geen opvoering heeft het gezelschap
met zo'n vaart en vlotheid gespeeld
als „Sökkertant". Het publiek heeft
dan ook waar voor zijn geld gekregen
en de lachsalvo's daverden meermalen
door het theater met de rake zetten,
die zo goed en Juist bij „Sökkertant"
tot uiting komen.
Van de actrices noemen we aller
eerst mevrouw MaasSonneville als
„Sökkertant", zo uit Borneo geïmpor
teerd. Haar 6pel was dit keer buiten
gewoon en werkelijk af. Vervolgens
Mla Triepels, die een zeer geslaagde
typering gaf van de argeloze Lena. Als
nichtje van „Sökkertant" speelde zeer
verdienstelijk Nelly Trienes. bij welk
trio zich Dlentje Wlerds als Yvonne
de achterdochtige zich zeer wel aan
paste.
De grote mannelijke rollen waren
ln handen van Th. Jacobs. Ad. Graus
en Eg. Smal, die de vrolijkheid erin
hielden'en pulk spel ten beste gaven.
Ook over de bijrollen, vertolkt door
L. Berghof» Arn. Leenders en Jos Ceu-
len kan niets dan lof geschreven
worden.
Ongetwijfeld zal ..Sökkertant" nog
wel een tijd repertoire houden want
het is een gezond en vooral ln deze
tijd opvrolijkend stuk. J. BRANS.
Precies 96 jaar geleden schreef
De Génestet zijn gedicht Jiet
Schotje".
Dat Schotje, dat de bank verdeelt
Potsierlijk in twee hokken
Zou 't ene voor de schapen zijn,
En 't ander voor de bokken?
Een eeuw geleden stond in Am
sterdam een schotje in de professo-
renbank van wat thans de Gemeen
telijke Universiteit is. Aan de ene
kant zaten de gereformeerde profes
soren, aan de andere, heel nauw op
elkaar geperst, alle andere geloven
Wie het leest glimlachtAch,
wat een zielige „schotjesgeesf in
die povere negentiende eeuw
Dat schotje is natuurlijk lang weg
Wij zijn verlicht. Wij zijn veel ver
der
Maar daar komt het Noordhol
lands Dagblad in Februari 1944 en
het vertelt ons dat leerlingen van
een gereformeerde klas gastvrijheid
komen genieten in een openbare
school.
Mooi. Maar... die gereformeerde
kindertjes, die natuurlijk streng ge
scheiden van de andere moesten
spelen, konden, als zij in de gang
kwamen, de openbare kindertjes zien.
Grote gevaren voor het gereformeer
de zieleheil
En thans hebben Gemeentewerken
op verzoek van het gereformeerde
schoolbestuur een schot in de gang
getimmerd. Met een deurtje, dat
door een hoge wervel gesloten is en
bovendien naar de verkeerde kunt
opengaat, zodat geen kind er meer
door kan.
O, Schotjen, aaklig overschot
van langgestorven veten,
Van broedertwist, van broederhaat,
Vervolging van 't geweten!
Het staat, het scheidt en scheurt,
ten schand
Van waarheid en verlichting!
Dat Schotjen is een formulier,
Dat Schotjen is een richting
Ach, hoe meende de brave De Ge-
nestet dat hij ziin schotje van 1S50
kon bespotten! Hoe wekte hij zijn
medestudenten op tot het in elkaar
trappen van het schotje. Hoe meen
de hij de zaak gewonnen te hebben
toen een curator bevél tot slopen
9 af!
Helaas! In Enkhuizen verrijst zo'n
ding opnieuw, nog wel opgericht
door Gemeentewerken, opgericht van
hout, dat bijna nergens voor te krij
gen is. maar wel voor gereformeerde
schotten in openbare scholen.
Is dit alleen een „godsdienstig
kwestie? Natuurlijk, God is hier wel
bijzonder ijverig en ontroerend ge
diend, daar niet van! Maarbij
brand oj bominslag moeten nu zeven
klassen door één uitgang, daar de
openbare stumpers door het schot
dat de gereformeerde deugd be
schermt hun gewone uitweg versperd
vinden! De kinderen lopen dan vast
als ratten in een val
In de eeuw van Jan Salie tverd
een veel onschuldiger schot opge
ruimd onder bedreiging met directe
actie door een gemoedelijk vrijzinnig
predikant. Thans zijn wij in een
wilde, bewogen tijd. Het gaat om het
leven! Maar rustig worden nieuwe
schotjes opgericht
Maar, trots de schokken onzes tijds,
Dat triomfante schotje
Maakt met partijgeest en behoud
Een gruwelijk complotjel
TIJL.
SPORTNIEUWS
Meesterstuk van stijl
en techniek
Lagrand wint weer van Disch
AMSTERDAM, 16 Febr. De
tweede ontmoeting tussen Lagrand en
Disch ls ronde voor ronde een mees
terstuk geweest van stijl, techniek en
daardoor van propaganda voor de
bokssport. Een eventueel op sensatie
belust publiek kwam, zoals te ver
wachten was, niet aan zijn trek. Vele
toeschouwers bij deze, door promotor
v. d. Zee gisteravond ln het Concert
gebouw te Amsterdam georganiseerde
wedstrijden, zullen er echter niet zijn
geweest, die zich bekocht hebben ge
voeld. Dat bleek wel uit de ovatie,
welke na afloop der partij aan belde
boksers werd gebracht.
Evenals de eerste maal, dat de veder
en weltergewlchtkamploenen van Ne
derland tegen elkaar ln de ring ston
den dat was ongeveer twee maan
den geleden, eveneens te Amsterdam
won de kleinste en lichtste der
beide boksers.
De overwinning van Lagrand was
volledig verdiend, hoewel misschien
iets minder overtuigend dan de eerste
keer. Dat was niet, omdat Lagrand
minder bokste hij bleek integen
deel ln prima conditie te zijn maar
omdat Disch bokste als ln zijn beste
dagen. Hij had niet die snelheid als
Lagrand. zijn voetenwerk was minder
geraffineerd, maar hU won het van
den vedergewlchtkamploen ln koel
heid, vooral ln die ogenblikken, dat
het nogal heet toeging.
Opvallend was het nog zo tijdige
reageren van den toch niet meer zo
Jongen Disch op de razend snelle
stoten van Lagrand. Alleen maakte de
weltergewichtkampioen nogal eens de
fout de hoeken te slaan met open
handschoen, iets, wat hem verschil
lende punten kostte.
Het hoogtepunt van deze prachtige
partij kwam ln de 5e ronde toen men
een Lagrand zag. als men dit seizoen
nog niet had gezien. Als een wervel
wind cirkelde hij om Disch heen. sto
ten afvurend uit alle standen, zonder
dat Disch daar veel meer tegen wist
te doen dan deze op te vangen op
dubbele dekking. Even leek het er
zelfs op, dat de weltergewichtkam
pioen „licht aangetikt" was. Al zakte
het tempo daarna wat. het gevecht
bleef op hoog peil tot het einde toe.
Onsia won zijn tweede beroepswed
strijd op punten van Willems. den
tegenstander, alen hij enkele weken
geleden te Rotterdam heeft overwon
nen.
Hoogstraten heeft op punten ge
wonnen van Arie de Jong. nadat in
de 5e ronde deze partij op medisch
advies was gestaakt wegens een oog-
wonde van De Jong, en Lefèbre won
ln de 2e ronde door technisch k.o. van
Frans Dlesen, die zijn kansen wel
heel slecht verdedigde; ln elk geval
heeft Lefèbre zich goed hersteld van
zijn onfortuinlijke k.o.-nederlaag ln
Den Bosch.
De aan Duitsland opgedrongen
oorlog ls uitgegroeid tot een strijd
om Europa, waarbij alle Europese
volkeren betrokken zijn. Dit geweldig
conflict kan niemand ongemoeid
laten, de dappersten zetten aan het
front hun leven ln. anderen weer ver
laten huls en hof om met hun
arbeidskrachten de Europese volke
rengemeenschap te dienen, daar waar
hun arbeidskracht het beste in
dienst van die gemeenschap kan
worden benut.
Er zijn ln het bezette Nederland
óók nog andere categorieën, lieden,
die doen alsof de strijd om de Euro
pese beschaving hun niet aangaat.
Zij sluiten hun deur voor de werke
lijkheid en In hun enge kringetje
verbreiden zij hun zienswijze, aie
neerkomt op niets doen en rustig
afwachten.
Soms heeft het er veel van weg.
dat de gemeenschap deze afwach-
ters ongemoeid in hun sop laat gaar
koken. Zolang deze muffe lieden zich
stil houden, leveren zij immers geen
onmiddellijk gevaar op.
Maar Ja, oorlog is nu eenmaal
oorlog. De weermachtsleiding neemt
beslissingen die geen verantwoording
behoeven: op een gegeven ogenblik
zijn er arbeidskrachten nodig en de
burgemeester van de dichstbijzijnde
gemeente krijgt de opdracht die ar
beidskrachten te leveren. De burge
meester heeft de bevoegdheid om het
vereiste aantal ingezetenen te gelas
ten zich tijdelijk in dienst van de
weermacht te stellen en het niet vol
doen aan zulk een lastgeving bij
voorbeeld uit gebrek aan gemeen
schapszin wordt gestraft.
Verleden week hebben inwoners
van Bennebroek van hun burgemees
ter baron K. van Hardenbroek
een lastgeving ontvangen om ln
dienst van de Duitse weermacht ar
beid te gaan verrichten te Aerden-
hout. De lastgeving een gesten
cild formulier eindigde met de
vermelding dat het niet voldoen aan
deze lastgeving gestraft zou worden.
Voor den zelfvoldanen en in alle
gemoedsrust op het einde van deze
ooglog wachtenden villa-bewoner
was er dus geen ontkomen aan?
Toch wel!
Met pen en Inkt was aan de last
geving nog een allerlaatste zin toe
gevoegd: „Men wordt in de gelegen
heid gesteld om een rcmpla<jant te
sturen.
Dat gebeurt in Bennebroek. ln het
vierde oorlogsjaar!
Letterlijk iedereen moet ln deze tijd
een offer weten te brengen, oók de
zelf-voldane Bennebroekse villabe
woner. Maar neen, burgemeester
baron 7an Hardenbroek bladert een
halv< eeuw terug in de geschiedenis
en herinnert zich het in 1898 terecht
afgeschafte instituut, dat het moge
lijk maakte zich aan dienstplicht te
onttrekken, door een plaatsvervanger
te stellen.
De klok terug!
In Bennebroek Ls de remplacant ln
ere hersteld en de gezapige villabe
woner kan thuis blijven. Het kost
hem een paar tientjes, bijvoorbeeld
aan een ouden stumper uit Heemste
de. die zich namens den opgeroepe-
ne in Aerdenhout bij de weermacht
gaat melden.
„Ons kan niets gebeuren", zal de
burgemeester vermoedelijk denken.
Hij zendt zoveel mensen naar
Aerdenhout als hem door de Duitse
Weermacht wordt opgedragen en
misschien meent hij wel, dat de zaak
daarmede plek-fijn in orde is.
Maar deze oplossing is in strijd
met de geest van deze tild.
Het mag in deze tijd niet bestaan
baar zijn, dat de welgestelde zich
door een geldelijk offer aan zijn
plichten jegens de Europese volkeren
gemeenschap onttrekt en daarom
willen wij heel vriendelijk nog
den burgemeester van Bennebroek
in overweging geven het instituut der
remplacanten tot de voorbije ge
schiedenis te laten en bij het voldoen
aan opdrachten van de Duitse weer
macht naar meer voor de handlig
gende oplossingen te zoeken Een paar
dagen werken met de schop kan nie
mand schaden: integendeel: een zeker
soort Bennebroekse villabewoners, die
nog te veel gebrek aan gemeenschaps
zin tonen, zou zulks zeer ten goede
kunnen komen.
Niet meer boksen in
Den Haag?
Toneelregen in het Gebouw
Na afloop van de bokswedstrijden,
die Maandagavond in het Gebouw
voor K. en W. werden gehouden,
heeft een baldadige bezoeker een
handel van de „toneelregen" in wer
king gestled. Het gevolg was, dat een
stortvloed van water over het toneel
en de weinige nog overgebleven aan
wezigen neerdaalde en dat een vrij
aanzienlijke waterschade ontstond.
Alleen bij bokswedstrijden komen
bezoekers van het Gebouw ook op
het toneel. Vroeger bevond zich om
het brandbeveiligingsapparaat, dat
met een handel in werking kan wor
den gesteld, een kastje; dit is echter
op last van de brandweer verwijderd.
De mogelijkheid bestaat, dat de da
der de gevolgen van zijn daad niet
heeft overzien.
De N.B.B. heeft als strafmaatregel
bepaald, dat. zolang de dader zich
niet heeft aangemeld, geen bokswed
strijden meer in Den Haag zullen
wordne gehouden. De, enige uitzon
dering wordt gemaakt voor de finales
der Zuid-Holl. kampioenschappen,
die a.s. Maandag in het Gebouw nog
doorgaan.
Gezondheidstoestand van
Aljechin normaal
AMSTERDAM, 15 Febr. Enige
tijd geleden hebben we een bericht
uit Madrid gepubliceerd, waarin werd
medegedeeld, dat de gezondheidstoe
stand van dr. Aljechin van die aard
zou zijn. dat hij niet meer in wed
strijden zou kunnen uitkomen. Daar
dit consequenties inhield in verband
met de wereldtitel, heeft het Euwe-
comité zich, gelijk wij destijds uit
voerig medegedeeld hebben, in
verbinding gesteld met den voorzit
ter van de Spaanse Schaakbond, ir.
Fernandez Balbuena, ten einde na
dere inlichtingen te verkrijgen.
Gisteren heeft het Euwe-Comité
een op 14 Januari gedateerd schrijven
ontvangen, waarvan de inhoud als
volgt luidt:
„Ik ontving uw geëerde van de 14de
December JJ.
Betreffende de gezondheidstoe
stand van Dr. Aljechin kan ik u zeg
gen. dat hij uitstekend en normaal
is en dat Dr. Aljechin. zeer vermoeid
na zijn aankomst in Spanje, besloot
enige weken in een rusthuis te ver
blijven. Hij benutte deze rustperiode
voor verpozing en om een boek te
schrijven over het laatste Internatio
nale Tournooi, gehouden ln Madrid
Het bericht in de Hollandse cou
ranten is niet overeenkomstig de
werkelijkheid."
Kampioenschap 2e klas
klein biljart
DEN HAAG, 16 Febr. Op de Za
terdagen en Zondagen 19 en 20, 26 en
27 Februari a.s. organiseert de 's-Gra-
venhaagse Biljartclub ln gebouw
Odeon, Herengracht 13. alhier, het
bUJartkamploenschap van Nederland,
tweede klasse klein, kader 35/2. De
deelnemers zijn: D. J. Brink. Apel
doorn; J. Buis. Leeuwarden: H. Cor-
nellssen, Tilburg; J. Groeneveld. Am
sterdam; A. Hlemstra. Maastricht; R.
Molenboer, Amsterdam*. G. Ostman.
Amsterdam en J. Testers. Roosendaal.
Voetbaluitslagen afd. Leiden
Uitslagen van Zaterdag 12 Febr.:
Ie kl.: Noordwljk 2—CNV 5—10. Lel
den 1—Quick B. 2 9—0. RCLASV 1
23. 2e kl.: AlphlaRljnsb. B. 3 23.
Jun.: Ter LeedeQuick B. (C) 230.
Quick B (A)Alphla 4O.
Uitslagen van Zondag 13 Febr.: Ie
kl. A: Llsse 2—LFC 3 LFC n.o.. Alph.
Boys 1Roodenburg 2 23; B: Lugd.
3Llsse 3 91. Morschw.Leidse B.
1 5—7. DOCOS 2—ASC 4 0—6 VVSB
2—Foreholte 1 14. 2e kl. A: DOCOS
3Kagla 03, AZL 1Beresteyn
5—1; B: ASC 6—VVSB 4 4—2, DSB 1
—Alp. Boys 2 10—2, Teyllngen 2
LFC 4 O4. 3e kl.: Leidse B. 2—Llsse
4 2—6, Foreholte 2—VVSB 5 2—3, VV
LV 3Lugd. 5 16. Jun. A, le kl.:
Roodenburg (A)Meerburg 3O. 2e
kl. RouwkoopASC (C) 20, Teylln
gen—VVSB 3—2; B: LFC fa)—Llsse
53. 2e kl.: LFC (b)Roodenburg
(c) 4—2. UVS (b)— ASC lb) 4—2, VV
LV—Roodenburg (b) 41.
Zowel Quick als UVS zijn er gis
teren in geslaagd beide punten te
veroveren. De leiders in Utrecht
bleven de baas over het sterke UW,
terwijl de Blauw-Witten door een
2—i-o ver winning op VIOS hun kleine
kans op het kampioenschap behiel
den.
De Hagenaars, die na de wed
strijd Quick—UVS nog een zwaar
programma voor de boeg hadden,
hebben de lastigste wedstrijden, n.l.
die tegen HVV en UW. nu achter
de rug en beide malen wisten de
Haantjes als overwinnaars het veld
te verlaten.
Nog drie punten zal Quick uit de
twee resterende wedstrijden Gouda—
Quick en VDLQuick moeten ha
len, willen zij zich kampioen noe
men, aangenomen dat UVS thuis
van UW en in Den Haag van BMT
zou weten te winnen.
Intussen zou de beslissing reeds
a.s. Zondag kunnen vallen.
Gouda blijkt geheel uit vorm te
zijn. Thans was het VDL die him
een grote nederlaag toebracht. Me%
niet minder dan 6—2 bleven de
Vlaardingers meester van het ter
rein, waarmee zij hun hachelijke
positie onder aan de ranglijst, aan
merkelijk verbeterden.
Het scheelde niet veel of Tonegido
had in de derde klasse A werkelijk
voor de verrassing gezorgd. Welis
waar bleef het leidende Westerkwar
tier hen de baas, doch de 54-uit-
slag is niet erg overtuigend. Alphen
heeft het in Hillegom niet tot een
overwinning kunnen brengen. Met
30 bleef Hillinen baas ln eigen
huis. De plaatselijke ontmoeting
ASC—Lugdunum eindigde in een
63-overwinning voor de Rood
zwarten. Dit was tevens de laatste
competitiewedstrijd van Lugdunum.
De stand in deze afdeling is thans:
Westerkw 10 13
Wassenaar 17 14
ASC 16 10
Blauw Zwart 16 8
LFC
Hillinen
Roodenburg
Alphen
Lugnunum
Tonegido
2 1
- 3
1 5
3 5
2 7
3 7
4 9
5 10
28 66—34
28 66—31
21 47—30
19 31—37
18 32—34
11 13—44
14 28—52
9 32—52
2 12 10 34—51
2 12 10 34—58
VVSB werd gisteren kampioen
door een 1—0-overwinning op het
Roelofarendveense DOSR. Met kop
en schouders steekt de Noordwijker-
houtse ploeg uit boven de andere
elftallen, hetgeen wel blijkt uit de
competitiestand waarbij zij uil 14
wedstrijden 27 punten behaalde.
LEIDS NIEUWS
„WERKMANS WILSKRACHT'. De
Jaarfeestviering van de Harmonie
kapel „Werkmans Wilskracht" zal
Zaterdag a.s. ln de Stadsgehoorzaal
plaats vinden Medewerking verlenen:
het dubbel-mannenkwartet „Sempre
Avantl" en de arbelderstoneelverenl-
glng D.O.S.
AGENDA. Bioscopen: Casino: Het
geval-Styx, dag. 2 en 7.30 uur. Zondag
1.30. 3.45. 6 en 830 u.. 18 j.; Lido:
Variété-revue, dag 2.15 en 7.30 u.,
Zondag 2.15, 4.30 en 7.30 u.. alle leefc
Re\: Ik pas wel op Je vrouw. dag. 2.
7.30 uZondag 1.30 tot 7.30 u en 3
u.. 18 J.; Trianon: Tonelll. dag. 2 en
7.30 u.. Zondag 1 tot 7.30 u en 3 u..
18 J.
Donderdag: Stadsgehoorzaal. 7 uur:
Jub.-ultvoermg „Kunst na Arbeid".
BURGERLIJKE STAND Geboren:
Petrus G. A., z. v. W. G. J. Verburg en
F. H. P de Best; Anton, z. v. J. Altorf
en M. Steenbergen.
Overleden: F. Musegaas. wedn.. 70 J.:
M. B. Roosemalen. d v 9 mnd., M.
Duivenvoorden, m., 74 J.; F. Sijbran-
dlj, m.. 61 j.; H. J. C. van Veggel, m..
80 j.; C. H. M. H. van Ree. vr„ 60 j.
Ondertrouwd: P. Sierhuis en E.
Hartllef; J. Ranselaar en K, M. van
Dijk; L. A. Schnltzler en C. M. Hunck.
De verduistering begint heden om
18.00 en eindigt om 7.45 uur.
Heden maan op 0.32, onder 10.58
uur.
17 Febr L.K 24 Febr. N.M., i MrL
L ie, 10 Maart VJM.