HET DAGBLAD
Harde afweerstrijd in de
noordelijke sector
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Waarschuwing speciaal
aan Engeland
Peulvruchten en boter
Duits weermachtsbericht
Nowgorod is
ontruimd
Vijandelijke aanval in
Zuid-ltalië duurt
voort
Churchill mengt zich
in Poolse kwestie
Berlijn opnieuw
gebombardeerd
Göbbels over invasie-perspectieven
Duitsland wacht
gelaten af
Knoeiende winkelier eindelijk tegen
de lamp gelopen!
De bestraffer bestraft
Werking Ziekenfondsenbesluit
Een premie van vier procent
is voldoende
Ruim vijf millioen
verzekerden in 1942
De nieuwe bonnen
Verplicht vet op
bon „boter 06a"
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 20 Jan. Het opperbevel
der weermacht maakt bekend;
Van het zuidelijk- deel van het
oostelijke front wordt slechts plaat
selijke gevechtsbedrijvigheid gemeld.
In het gebied van Sjasjkow en ten
zuiden van Polonoje hebben onze
troepen in tegenaanval enige plaat
sen heroverd. Daarbij werd een tijde
lijk Ingesloten dapper strijdende
steunpuntbemanning ontzet.
Ten westen van Resjitza duurt de
zware worsteling voort. In onze stel
lingen binnengedrongen vijandelijke
gevechtsgroepen werden in verbitr
terde gevechten teruggeworpen.
Bij Witebsk, ten noordwesten en
noorden van Newel zijn slechts ge
vechtshandelingen van plaatselijke
betekenis voorgekomen.
Ten noorden van het ümenmeer.
ten zuiden van Leningrad en ten
zuiden van Oraniehbaum duren de
zware afweergevechten voort. Bin
nen het bestek van een plaatselijk
beperkte rechttrekking van het
front is de stad Nowgorod ontruimd.
In het westelijke deel van het
Zuid-Italiaanse front zet de vijand
Kaarl *ae> Peil
STOCKHOLM, 20 Jan. Churchill
heeft vandaag in Downingstreet,
naar Reuter meldt, vertegenwoordi
gers van de uitgeweken Poolse rege
ring ontvangen om met hen de Sow-
jet-Russisch—Poolse kwestie te be
spreken. Bij deze besprekingen was
ook de minister van buitenlandse za
ken Eden aanwezig.
Churchill wil, naar United Press
meldt, thans persoonlijk trachten het
conflict bij te leggen. Naar verluidt,
zullen van nu af de gebruikelijke di
plomatieke gedachtewisselingen door
brieven en telefoongesprekken tussen
hem, Roosevelt en Stalin aangevuld
worden.
Volgens berichten, die Poolse emi
grantenkringen vla betrouwbare ver
trouwenslieden in Engeland hebben
ontvangen, heeft de Poolse emigran
tenregering in Londen onder de in
druk van de voornemens der Sowjet-
Unie om grote delen van Polen te
annexeren; aan haar „ambassadeur"
in Washington, Ciechanowski, op
dracht gegeven, van de Amerikaanse
regering het staken cjer leen- en
pachtleveranties aan de Sowjet-
Unie te eisen ten einde de Sowjets
op die manier tot rede te brengen.
Ciechanowski zou reeds een desbe
treffende stap bij Cordell Huil heb
ben ondernomen.
Onder het opschrift „Polen moet een
patrlottenregerlng krijgen" behelst
Stockholms Tldnlngen" een bericht
uit Moscou, volgens hetwelk de Sowjet-
pers Donderdag een artikel heeft ge
publiceerd van Andreas Vltos, lid van
het centraal bestuur van de Poolse
patrlottenbond ln de Sowjet-Unle. Het
artikel draagt ln de Sowjetpers tot op
schrift „De dag der vrijheid breekt
aan". Het kan. volgens het Zweedse
blad. beschouwd worden als een offi
ciële verklaring van de Poolse patrlot-
tenbeweglng, die een nleuwè regering
wil oprichten. In het artikel wordt o.a.
gezegd
„Het ls een vaderlandse plicht, er
acht op te slaan, dat het Poolse voor
oorlogse regiem niet opnieuw wordt
opgericht. Men moet zich er wel van
bewust zijn. dat een burgeroorlog de
ondergang van Polen zou betekenen.
Dm emigrantenkringen kunnen slechts
als landverraders beschouwd worden.
De oude onjuiste Poolse politiek mag
n:et herhaald worden. Het gevaar van
een Duitse aanval ln de toekomst kan
vermeden worden, wanneer Polen een
hecht bondgenootschap aangaat met
de Sowjet-Unle en Tsjechoslowaklje.
De Franse regering heeft staats
toezicht Ingesteld op het toneelwezen.
Schouwburgondernemingen, toneel
directeuren en acteurs moeten voort
aan een vergunning van het ministerie
van onderwijs hebben. Toneelleider
mag slechts zijn. wie alle burgerrech
ten en een blanco strafregister bezit.
Het Turkse s.s. „Trak" ls Donder
dagnacht ter hoogte van de haven
Bandlrma ln de zee van Marmara ge
zonken. De uit 23 personen bestaande
bemanning ls omgekomen.
De Engelse admiraliteit heeft
medegedeeld, dat de torpedojager
„Tynedale" verloren ls gegaan.
In opdracht van den Fransen
minister-president zijn alle polltle-
manschappen, die belast zijn met het
handhaven van de openbare orde en
de binnenlandse veiligheid van de
staat geplaatst onder bevel van den
secretaris-generaal voor de handhaving
van de orde, Darnand.
Uit- Porto Alegro wordt vernomen,
dat een ln de staat Rlo Grande do
Sul over de Rivier Dos Antas lopende
brug. de grootste brug van Zuld-
Amerlka. ls ingestort. Talrijke per
sonen zijn hierbij gedood en gewond.
Naar de Engelse nieuwsdienst
meldt heeft Amery. de minister voor
Indlë. ln het Lagerhuis bekend ge
maakt. dat de Indische regering het
verbod van vrouwenarbeid ln kolen
mijnen ln de drie Indische provincies
Bengalen. Bihar en de Centrale pro
vinciën heeft opgeheyen.
zijn krachtige, door artillerie en
slagvliegers ondersteunde aanvallen
voort. Na harde strijd ging de vol
komen verwoeste stad Minturno
verloren. Alle overige aanvallen
evenals vijandelijke pogingen om de
Garigliano over te steken werden af
geslagen Id de centrale sector werd
een vijandelijk tentenkamp overval
len en vernietigd. De vijand leed
daarbij zware, bloedige verliezen
Gevangenen werden binnengebracht.
Aan de kust van het Kanaal heb
ben batterijen ver dragend geschut
der marine in Dover, Deal, Folke
stone en Ramsgate doelen beschoten
In de tijd van 1 tot 20 Januari
hebben zeestrijdkrachten, boordaf-
weergeschut van handelsschepen en
afweergeschut der marine 38 vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten.
BERLIJN, 21 Jan. (CX>.) In de
vroege avonduren van Donderdag
pleegde de Engelse luchtmacht haar
veertiende zware luchtaanval op de
Rijkshoofdstad sinds de 23ste Augus
tus de slag om Berlijn begon. Thans
kort na het bombardement ter
wijl de vijandelijke vliegtuigen zich
nog op de thuisvlucht bevinden, is
het natuurlijk moeilijk, uitvoerige in
formaties te verkrijgen. Het bloed
rode schijnsel dat zich vooral in het
oosten en zuidoosten van de stad,
maar verder ook in het westen tegen
de lucht aftekent, duidt er echter op,
dat er zware branden woeden.
De aanval kwam niet onverwacht.
Het dagelijkse communiqué over de
situatie in de lucht, dat door het
opperbevel der weermacht wordt ge
publiceerd, behelsde reeds sinds enige
dagen de stereotiepe mededeling, dat
de atmosferische toestand gunstig
was voor den tegenstander.
De Engelsen hebben kennelijk veel
moeite gedaan om door schijnmanoeu
vres op grote schaal de Duitse nacht-
jagers om de tuin te lelden. Het eer
ste bericht, dat binnenkwam, sprak
over twee sterke formaties bommen
werpers, waarvan er een uit het wes
ten koers zette naar Hannover, terwijl
de tweede uit het noordwesten met
nog niet controleerbare bestemming
boven Schwerln vloog. De eerste for
matie viel Hannover niet aan, doch
draalde naar het zuidoosten af. Direct
na dit bericht gingen te Berlijn de
sirenes, echter niet voor het verwachte
alarm, maar voor de^ waarschuwing
tegen luchtgevaar. Intussen schijnen
de belde formaties zich echter ln het
gebied van de Oder te hebben ver
enigd, want de mededeling, dat voor
Berlijn L. 21 de laatste phase van
vooralarm was gegeven, werd vrij
wel onmiddellijk gevolgd door het ge
huil der sirenes. Dit was nauwelijks
verstomd toen het zware luchtdoel
geschut begon te vuren.
Dit zware geschut wordt uitsluitend
gebruikt tegen de snelle, lichte Mos
quito's, die ln de regel te hoog vlie
gen voor het overige afweergeschut.
Het vuren van het zware geschut
duurde zo lang, dat het geheel de In
druk begon te maken van een aanval
van storlngsvllegtulgen, terwijl de
eigenlijke raid ergens anders plaats
vond. Reeds een der eerste aanvallers
scheen neergehaald te worden, want
onder oorverdovend lawaai kwam er
Iets naar beneden, dat met een ge
weldige klap op de aarde verpletterd
werd.
De schijnmanoeuvres leverden ech
ter klaarblijkelijk niet het gewenste
resultaat op, want het afweergeschut
trad tijdens de eigenlijke aanval nau
welijks ln werking en de nacht jagers
waren duidelijk hoorbaar tussen het
zware geronk der bommenwerpers. De
zoeklichten vereenlgden zich tot mach
tige stralenbundels, die loodrecht in
de zwarte wolkenmassa's boorden en
deze doorzichtig maakten als albast.
De bommenwerpers worden op die
manier, zoals de soldaat het uitdrukt,
de nachtjagers „op een tafelkleed ge
serveerd". De bedoeling van het ver
lichten der wolken ls namelijk, dat
de hoogvliegende nachtjagers de scha
duwen der bommenwerpers tegen het
witte wolkendek duidelijk genoeg zien
afsteken om ze te kunnen aanvallen.
Deze aanval duurde, evenals de der
tien vorige, ongeveer een half uur.
Tijdens de aanval werden, naar
het D.N.B. verneemt, reeds in de
eerste negen minuten alleen boven
twee districten van Berlijn tien
vijandelijke viermotorige bommen
werpers neergeschoten. In de wijdere
omgeving van Berlijn zijn tot dus
ver nog elf vernielde grote bommen
werpers gevonden.
Bombardement op Rome
ROME, 20 Jan. Rome ls Woensdag
wederom het doel geweest van een
EngelsAmerikaanse terreuraanval.
Talrijke bommen kwamen vooral te
recht ln de buitenwijken van de
eeuwige stad. Tal van vrouwen en kin
deren zijn hierbij omgekomen en de
woonhuizen leden zware schade. In
de vroege ochtenduren van 20 Januari
herhaalden de AngloAmerikanen hun
terreuraanval op Rome. Opnieuw had
de bevolking talrijke doden to betreu
ren.
Ie JAARGANG No. 17 VRIJDAG 21 JANUARI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
Dr. Göbbels zet zijn artikel in
,Das Reich" over de perspectie
ven ener invasie, waarvan wij in
onze vorige editie het eerste deel
publiceerden, als volgt voort:
De Engelse premier heeft bij de
aanvang der operaties in het zuiden,
Italië het zachte onderlijf van
Europa genoemd. Intussen heeft de
Duitse weermacht daarvan een hecht
skelet der defensie gemaakt. Dit
echter is volkomen geïmproviseerd
gebeurd, en zij had hier slechts
evenveel weken tijd ter beschikking
als in het westen, zuid-oosten en
noorden Jaren. De Engelse en Ameri
kaanse militairen echter spreken
van het zuidelijke front alleen nog
vloekend, noemen de Duitse solda
ten woestelingen, die als hellehon
den vechten, zijn vol afgunstige lof
voor hun waarlijk bezeten dapper
heid, doch klaarblijkelijk alleen om
dat zij geen successen bevechten en
hun, volgens hun eigen woorden,
slakkenoffensief op enigerlei wijze
moeten* verklaren.
Ook om deze reden wordt de
Anglo-Amerikaanse vijand door het
Kremlin gedwong en een nieuw
tweede front'in het westen in be
weging te brengen, omdat het tot
dusver in het zuiden bestaande
front zelfs bij de meest welwillende
beschouwing als mislukt moet wor
den opgevat. De rekening, die in
Londen cn Washington voor 1943
was opgesteld, is een misrekening
gebleken. Noch door de stoot tegen
het z.g. zachte onderlijf van Europa,
noch door het op lange termijn
voorbereide afvallen van Italië, noch
door de luchtterreur of het zenuw
offensief tegen het Duitse volk is
een oorlogsbeslissing of iets wat er
ook maar bij benadering op lijkt tot
stand gebracht; integendeel, het
Duitse volk in het vaderland en de
Duitse weermacht aan het front
hebben zich opgewassen getoond te
gen al deze aanvullende belastingen,
meer nog, zij zijn ze met een souve-
reine stijl meester geworden, welke
in de gehele wereld slechts bewon
dering wekt.
De vijand heeft wel ls waar ujt
het grote volumen van de door ons
veroverde ruimten enige stukken
weggebroken, maar wat heeft dat
uit te staan met de beslissing van
de oorlog? Die is voor de tegen
partij verder dan ooit weg. Daarom
moet zij_£e .trpshten .al te dwingen.
Wij weten allang, dat de oorlog op
zijn critisch hoogtepunt tot deze
ontwikkeling zal drijven. Wie zou
ons ervan willen verdenken, dat wij
niet alles wat slechts denkbaar is
gedaan hebben om bij deze gelegen
heid de tegenpartij volkomen te
ontnuchteren en het kaartenhuis
van zijn z.g. stellige overwinning te
doen instorten. Een even gunstige
kans om de oorlog een beslissende
keer te geven vinden wij nooit weer.
Engeland's posifle
„De invasie mag niet mislukken".
Op deze ondertoon is op het ogenblik
de gehele openbare mening in Enge
land ingesteld. Men is zich aan de
kant van den vijand dus volstrekt be
wust van de ernst, die deze ontwor
pen onderneming omringt en verheelt
ook geenszins meer de te venvachten
zware verliezen. Men behoeft daar
slechts tegenover te stellen dat de
Britse eilanden nog iets meer dan 40
millioen inwoners hebben, dat hun
daling van het geboortecijfer snel
toeneemt en Engeland, zoals een pro
minent Londens publicist kort gele
den heeft uitgerekend, nog in de loop
van een generatie zal afdalen tot de
bevolkingsstand van het voormalige
Zuid-Slavië.
Hoe wil het de bij een invasie drei
gende verliezen, die juist zijn jonge
mannelijke bevolking zullen decime
ren weer goedmaken? Het heeft
tegenover zijn aan bevolking rijkere
bondgenoten toch al niet veel meer
te tonen. Waar is de nieuwe van
kracht overvloeiende generatie, die
het Britse rijk weer moet oprich
ten? Voor zover zij nog voor
handen is zal zij op de Atlanti
sche wal of op de prikkeldraadver
sperringen voor onze grendelstellin
gen in het westen doodbloeden, voor
Einde van schoenschandaal in Leeuwarden
Enorme voorraad in
beslag genomen
LEEUWARDEN, 21 Jan. Reeds
lang bestond het vermoeden, dat de
schoenwinkelier D. Meyer in de
Kleine Kerkstraat alhier, er ontoe
laatbare praktijken op nahield, wat
zijn verkoop over de toonbank be
trof. Meyer was één dier winkeliers,
die nimmer enig begerenswaardig
artikel in huis heeft, wanneer iemand
met een bon in de winkel komt. maar
die plotseling ijverig gaat „zoeken"
als men een pond boter, een stuk
vlees of een paar potjes honing te
voorschijn tovert.
De vermoedens tegen Meyer wa
ren groot, maar de politie kon lange
tijd geen overtuigend bewijs in han
den krijgen. Het is in dergelijke ge
vallen immers zó. dat degene, die
verkoopt, en degene, die onder aan
bieding van een „premie" inkoopt, er
beiden belang bij hebben, dat de
transactie in de doofpot wordt ge
stopt. Woensdag echter was er aan
leiding Meyer eens aan de tand te
voelen. De economische dienst van
de gemeentepolitie deed een inval in
de drie bij Meyer in gebruik zijnde
ruime panden, welke naast elkaar
gelegen zijn aan de Kleine Kerk
straat. Wat men daar vond, overtrof
de stoutste verwachtingen.
Duizenden paren schoenen voor
kinderen en volwassenen, tienduizend
rubberhakken, duizenden en duizen
den echte viltzolen, laarzen, leder en
lederwaren, beenkappen, oliepakken,
schoensmeer, alles oude kwaliteit,
bleken op alle mogelijke en onmoge
lijke plaatsen buiten de eigenlijke
winkel te zijn opgeslagen, deels in
het gezicht, op planken langs de
wand, deels in kasten en kamertjes
van deze oude huizen, welker platte- w «i.
grond een ware doolhof vormt. SSfiiS 5Ï2 Si ÏiÏhÜÏh*
Toen alles naar het hoofdbureau J-JS?1 ernerung een:sledende
was overgebracht, konden zes ruime vf? ïfiLïSÏ'
arrestantcncellcn van onder tot bo- c-1 A' S
zover zij er niet de voorkeur aan
geeft, reeds eerder bij de overtocht
het slachtoffer te worden van onze
zware artillerie of ons luchtwapen en
de dood te vinden in de golven van
het Kanaal. Dat past precies in de
berekeningen van Roosevelt en Sta
lin. Zij raken daarmede definitief een
lastigen concurrent kwijt, dien zij
militair, politiek en economisch toch
al lang hebben afgeschreven.
Engeland heeft deze oorlog z.g.
wegens Danzig doen ontbranden. Hoe
gaarne zou het thans de stap terug
doen naar de hete Augustusdagen
van 1939 en van voren af aan begin
nen, daar waar het toen de teugels
van een superieure leiding ontglipten
en het geraakte in handen van ge
wetenloze zakenlieden, die het thans
nog slechts de waarde toekennen van
een levend lijk? Hoe gaarne, wanneer
het zou kunnen.
Maar het kan niet meer. Het is ge
vangen in zijn eigen net van intriges,
en moet de schuld betalen, die het
zich op de hals heeft gehaald. Het
moge de wereld vervullen met nog
zo veel geschreeuw, het zal overal
slechts medelijden en een glimlach
verwekken.
Wat heeft het aan te voeren als
voordeel voor de vooruitzichten van
de ontworpen invasie? Dat zij reeds
een generalissimus heeft, die boven
dien nog een Amerikaan is? Heeft
deze militaire successen te tonen, die
de hem door de vijandelijke pers zo
kwistig verleende lauwerkransen kun
nen rechtvaardigen? Geenszins. Hij
heeft slechts overwonnen aan de
periferie, toen onze troepen geen
munitie of geen wapens meer hadden
en hij zijn bommen zonder gevaar op
hen kon laten neerregenen.
Dat zal in het westen anders zijn.
Daar moet hij zich, evenals zijn sol
daten. man tegen man plaatsen en
strijden in het aangezicht van een
tegenstander, die zijn land verdedigt
en bovendien nog een rekening heeft
te vereffenen voor zijn vernielde
haardsteden en zijn door de vijande
lijke luchthunnen vermoorde vrou
wen en kinderen. Daar zou dan blij
ken of generaal Eisenhower terecht
zijn naam draagt.
Aan Duitse zijde
Aan Duitse zijde zullen tegenover
hem legeraanvoerders strijden die in
het westen reeds eenmaal hebben ge
zegevierd en de Engelsen in een mee
lijwekkende toestand over het Ka
naal hebben teruggejaagd. Onderhen
zullen verse divisies strijden, die
branden van verlangen om den
vijand zijn arrogante hoogmoed te
doen verliezen, gemengd met beproef
de en gestaalde divisies, die" allé hard
heden in het oosten hebben meege
maakt en de onervaren soldaten der
tegenpartij een indruk kunnen geven,
wat de door hun leidingen geopende
„plezierige" oorlog betekent, wanneer
hij met ongeveer gelijke krachten
wordt uitgevochten.
Boven hen allen echter staat een
Führer, die in 1940 Frankrijk in zes
weken ter aarde wierp en thans op
nieuw gedrongen wordt op een van
ouds bekend slagveld, dat hij thans
met zijn soldaten moet verdedigen.
Wij houden er niet van te pochen
met onze kansen en overwinningen
te vieren voor zij bevochten zijn,
maar wij kunnen Churchill toch de
vermaning meegeven op zijn weg:
„Monnikje. je gaat een zware gang".
Hij zal het zelf wel weten, maar het
kan geen kwaad het hem nogmaals
uitdrukkelijk te bevestigen. Vooral
de moeders, vrouwen en kinderen van
zijn land moeten het vernemen,
opdat later geen twijfel kan blijven
bestaan wien zij met de vinger moeten
aanwijzen en wie de schuldige is aan
hun nameloos leed.
„Over 90 dagen gaat het er op los",
schreeuwen de joden in Londen, zij
lopen daarbij generlei gevaar, want
van hen zal niemand er bij zijn, wan
neer de Engelse boten de Atlantische
kust naderen en de Duitse kanonnen
hun vuurmuil zullen openen. Zij zit
ten dan thuis, schrijven met de ene
hand vlammende hoofdartikelen en
strijken met de andere dikke dividen
den op. Hun kan. dat denken zij ten
minste, niets gebeuren. Wanneer de
Engelsen overwinnen, dan hebben zij
gelijk gekregen, worden zij terugge
slagen, dan hopen zij op een dóór-
braak van de Sowjets en zullen blik
semsnel overgaan naar de bolsjewis
tische zijde.
Alleen de Duitsers mogen volgens
hun berekening niet tot een succes
komen, omdat het dan met hen ge
daan is. Wat gaat het Engelse volk
hun aan. Zij zijn in dit volk precies
zo vaderlandsloos als in ieder ander.
Het kost hun dus niet al te veel
zijn nationale bestaan op het spel
te zetten en Churchill is hun daar
voor precies de juiste man. Wat inte
resseert hen, dat Roosevelt en Stalin
grijnzend op de achtergrond staan
en wachten op de val van het Britse
rijk om de erfenis te innen? Zijn de
joden bij hen niet even goed gebor
gen? En was niet nog altijd het bloed
der volkeren hun beste levenselixer?
Wat riskeert men dus met zijn veld-
ven volgepropt worden.
De polltie-autoriteiten hebben de
pers gisteren in de gelegenheid ge
steld deze geweldige voorraden te be
zichtigen en tevens een kijkje te
nemen op de plaatsen, waar éen en
ander opgeslagen of achter schotjes
en luikjes was weggemoffeld. Het
was in één woord verbazingwekkend.
Men is geneigd het woord „sprookjes
achtig" te bezigen, maar op een
sprookje lijkt dit ergerlijke geval
toch weinig, daarvoor heeft Meyer
te zeer de bevolking van Leeuwar-
deen, met name het deel dat geen
„boter bij de vis" kan leveren, gedu
peerd. Indien men bedenkt, dat vele
arbeiderskinderen bij regenachtig
weer met natte voeten naar school
moeten en men ziet hier dozen vol
kinderschoentjes opgestapeld, kan
men de algemene voldoening begrij
pen. dat deze man eindelijk tegen de
lamp gelopen is en zijn opgepotte
voorraden op normale wijze aan het
algemeen ten goede zullen komen.
Meyer, die in voorlopige hechtenis
is genomen, zal terecht moetan
staan wegens prijsopdrijving en het
achterhouden van voorraden.
hun toch al enigszins in de weg staan.
Wat zou dus in ernst voor bezwaar
gemaakt kunnen worden van joods
standpunt tegen een Engels-Ameri
kaanse massamoord in het Westen,
Het schijnt dus onvermijdelijk te
zijn, dat de mensheid de bittere kelk
van deze oorlog tot het einde toe
ledigt. Misschien heeft ook dat zijn
diepere zin. Is de imperiale geschie
denis van Groot-Brittannië daarmede
ten einde? Een vraag, die ongetwij
feld het Britse volk meer aangaat
dan het Duitse Zo ja, dan heeft het
lot Engeland zelf uitverkoren om
Engeland te vernietigen. Daarmede
zal 1944 het beslissende jaar zijn in
het verleden van Groot-Brittannië
en voor zijn toekomst. Maar dan kan
ook op dit snijpunt voor ons de grote
ommekeer komen In ieder geval zul
len zij niets onbeproefd laten om
het zover te brengen.
Wij zien derhalve de komende ont
wikkeling met gelaten rust tegemoet.
Wij hebben alles gedaan wat maar
gedaan kon worden om er tegen op
gewassen te zijn. Bovendien s' rijden
wij om ons leven. Deze overtuiging
was en is en blijft steeds de beste
en betrouwbaarste bondgenoot.
Aldus schrijft mij met keurige,
vaste hand een lezer. Kennelijk
een onderwijzer. En hij vervolgt,
naar aanleiding van het stukje over
de baldadige jeugd, die lege huizen
plundert en vernielt:
Kom dat wonderwezen niet te
na met ruwe bejegeningen, want de
tere en overgevoelige ziel van dit
wezen zou kunnen ontaarden en gij
een misdadiger worden.
Hadt gij de euvele moed een jong
mens een gevoelige afstraffing te
geven voor een door hem gepleegde
en door niemand geloofde misdaad,
welnu gij deugdet
niet voor de maat
schappij en waart
zélve de misdadi
ger Het lieve zo
onteerde wezen
werd in zijn eer herstelddoor onze
rechterlijke macht.
Onderwijzers en onderwijzeressen
doen hun plicht niet zegt men
waar de baldadigheid hand over
hand toeneemt.
Hoe kan men zo praten/ Toen zij
hun plicht deden en optraden, straf
ten de schuldige en beloonden de
goede leerlingen, werden zij voor de
rechtbank gedaagd en daar voor het
oog van de gehele wereld, dus ook
voor dat der jeugd voor schuldige
zondaars uitgemaakt en beboet of
bestraft en die lieve wichten werd
de hand boven het hoofd gehouden.
De jeugd is verwilderd. Aan wie
de schuld? Laat nu ook de rechter
lijke macht spreken en zo niet, laat
zij die baldadigheid dan oplossen.
Dat kan zij niet.
Wel kon zij die mensen bestraffen,
die voor hun taak berekend waren
en die de baldadigheid wel konden
te keer gaan!
'kHeb het meegemaakt, dat een
kind uit de school stal, wat los en
vast was. Dat kind kreeg straf.
Maar de Pa liet zijn kind niet uit
maken voor al wat lelijk was en
haalde de politie erbij. (De rechter
afijn, dat wist die Pa al lang.)
De politie kwam, het kind moest
getuigen tegen den onderwijzer en
stond toen een partijtje te liegen,
dat zelfs Pa er groen en geel van
werd.
Dit keer kwam die onderwijzer er
nog goed van af doordat het kind
behalve stelen ook zo goed liegen
kon.
Intussen werd het kind niet ver
der gestraft en den bestolene werd
niet teruggegeven wat heiji toekwam.
Die dacht ook als die Pa en maakte
er verder geen werk van. Hij zelf
had het toch immers gedaan!
'fcHeb hier alleen maar mee wil
len aantonen, dat die baldadigheid
verdwijnen kan, maar dan moet men
ieder in zijn waarde laten en niet
alleen het kind ophemelen.
Tot zover mijn briefschrijver. In
derdaad! Wil men een waardige en
waar de-scheppende opvoeding berei
ken, dan moet de opvoeder in zijn
volle waarde gelaten worden en mag
zijn positie niet ondermijnd worden!
Ï1JL.
Taptemelkpoeder in het
Westen des lands
DEN HAAG, 21 Jan. Het tapte-
melk-walspoeder. dat het vorig jaar
als taptemelk ls verstrekt, zal deze
winter niet als taptemelk, maar droog
ln zakjes gedistribueerd worden. Daar
toe ontvangen de taptemelkverbrul-
kers ln het consumptlegebled ln het
Westen des lands met Ingang van 23
Januari 1944 voorlopig op hun bonnen
niet 11 liter taptemelk, maar li liter
taptemelk en 50 gram taptemelk-wils-
poeder. Deze hoeveelheid walspoeder
komt overeen met ruim liter tapte
melk. Onder dit gebied wordt verstaan
de gemeenten ln de provincies Noord-
Holland. Zuid-Holland en Utrecht,
voor zover de verbrulkersprljs van
taptemelk 9 of 10 cent per liter be
draagt. Het walspoeder ls verpakt ln
pakjes van 200 en 300 gram. overeen
komend met ruim 2 resp. ruim 3 liter
taptemelk. Omtrent de prijs, welke
voor het poeder zal gelden, zal nog
een nadere mededeling volgen. Bil het
bereiden van pap, vla, pudding, panne
koeken. stamppot, groenten, sausen
enz. bewijst taptemelkpoeder uitste
kende diensten, maar de huisvrouw
moet niet trachten er taptemelk van
te maken. Wat ln een behoorlük Inge
richte melkinrichting al niet mogelijk
ls. n.l. het geheel oplossen van wals
poeder. gelukt in de hulshouding zeker
niet. Voor de koffie gebruike men dus
de taptemelk, die men van zijn melk
handelaar ontvangt
Het ls noodzakellik, teneinde een
vlotte voorziening te kunnen waarbor
gen. dat de consumenten de melkbon-
nen bij hun melkleveranclers inleve
ren. zodra de desbetreffende bonnen
bekend zijn gemaakt. De taptemelk-
bonnen zlln evenals de bonnen voor
gestandaardiseerde melk z.g. bestel
bonnen. waarop de melkleveranclers
bevoorraad worden. Men stelle de melk-
bonnen voor de gehele 14-daagse peri
ode terstond na bekendmaking aan do
melkleveranclers ter hand. Deze zul
len dan gedurende die periode ln staat
zijn de hoeveelheid, waarop de consu
menten recht hebben, regelmatig af
te leveren.
Ziekengeld bij opname in
een ziekenhuis
DEN HAAG, 20 Jan. Tot dus-
ver werd, wanneer niet-kostwinnere
voor rekening van een algemeen zie
kenfonds ln een ziekenhuis werden
opgenomen, ten behoeve van het zie
kenfonds tweederde van het hun in
gevolge de Ziektewet toekomende zie
kengeld ingehouden. Aangezien deze
bepaling met betrekking tot verschil
lende groepen verzekerden practlsche
bezwaren bleek op te leveren, heeft
de commissaris, belast met het toe
zicht op de ziekenfondsen, in het be
lang van een gelijke behandeling der
verzekerden, aan de algemene zieken
fondsen verzocht om, te beginnen
met de opnemingen, die na 16 Janu
ari 1944 zijn aangevangen, geen po
gingen meer te doen om twee derde
van het ziekengeld te incasseren.
Ook de verplicht verzekerden, die
geen kostwinner zijn, blijven dus
voortaan, evenals zulks ten aanzien
van de kostwinners het geval ls. bij
opneming ln een ziekenhuis ln het
volledig genot van het hun krachtens
de Ziektewet toekomende ziekengeld.
DEN HAAG, 20 Jan. De com
missaris, belast met het toezicht op
de ziekenfondsen, dr. mr. L. P. v. d.
Does. heeft een aantal belangwek
kende gegevens bijeengebracht om
trent de werking van het ziekenfond
senbesluit. Daaruit blijkt, dat de wel
eens geuite vrees, dat de gevorderde
premie ten bedrage van 4 pet. van
het verzekeringsplichtige loon ontoe
reikend zou blijken om de kosten te
dekken men sprak zelfs van een
verhoging tot 6 pct„ die onontbeer
lijk werd geacht door de feiten
worden weersproken. Tegenover een
gemiddelde opbrengst per verplicht
verzekerde van 16.— stond ln het
jaar 1942 een kostencljfer van f 14.27
Ook wanneer men verschillende bij
komende kosten-factoren in aanmer
king neemt, geeft het verevenings
fonds een saldo te zien.
Voor de betekenis, die het zleken-
fondsbeslult op de ontwikkeling van
de fondsverzekering heeft gehad, ls
het van belang te vernemen, dat, te
genover een aantal van 4.025.541 vrij
willig verzekerden op 1 Januari 1940.
gedurende het Jaar 1942 een cijfer
van 3.360.255 verplicht verzekerden
en 2.031.857 vrijwillig verzekerden
stond, zodat, bij een totaal van
5.392.112 vrijwillig en verplicht ver
zekerden. een toeneming van het
aantal verzekerden met 34 pet. valt
waar te nemen.
De kosten der verstrekkingen aan
de verplicht-verzekerde fondsleden
hebben, met Inbegrip van 4.7 mil
lioen Incasso-, beheer- en contröle-
kosten. f 47.9 millioen bedragen. Daar
van zijn de drie belangrijkste posten
10 7 millioen voor geneeskundige
hulp. 110.3 millioen voor zlekenhuls-
verpleglng en 8.5 millioen voor ge
nees- en verbandmiddelen. De specia
listische hulp vorderde 4.8 millioen.
de tandheelkundige hulp 3.3 millioen
en de verloskundige hulp 1.2 mil
lioen. Verder werd een bedrag van
1 729.000 aan kunstmiddelen verstrekt.
terwUl de toepassing der uitwendige
geneeswijzen (hoogtczon, bestralin
gen. massage, heilgymnastiek, enz.)
531.000 vorderde.
Zowel voor de uitkering bij over
lijden als voor de tegemoetkoming
ln de kosten van sanatorium-
verpleglng bedroegen de herver
zekeringskosten ln 1942 1 344 000.
Ook hier hebben de deskundigen
zich bij hun verwachtingen ver
gist. Deze uitgaven zijn voor belde
verstrekkingen gelijk en betrekke
lijk gering. In werkelijkheid zijn
de kosten nog lager geweest dan
het evengenoemdo cijfer aangeeft.
Wat de tandheelkundige hulp be
treft. kan worden medegedeeld, dat in
1942 596.800 vullingen werden aange
bracht. terwijl 59.200 zenuwbehande-
llngen plaats hadden Bovendien wer
den 26 000 hele gebitten en 19.000 ge
bitten voor boven- of onderkaak ver
strekt, alsmede 46 800 gedeeltelijke
prothesen.
Vroedvrouw en arts
Het ziekenfondsenbesluit stelt bij
bevallingen de hulp van een vroed
vrouw voorop Eerst wanneer deze
zulks nodig oordeelt alsook op plaat
sen. waar een vroedvrouw ontbreekt,
treedt voor rekening van het fonds
een medicus op Geheel ln deze lijn
ls. dat Limburg ln 1942 per 1000 ver
plicht verzekerden een aantal beval
lingen van 36.3 te zien geeft, welke
dlo door een vroedvrouw zijn verricht
tegen 2.5 geval, waarbij een arts hulp
verleende In sterke tegenstelling met
de provincie Zeeland, waar deze cij
fers resp 2.9 en 25.4 zUn Noord- on
Zuid-Holland nemen een tussenpositie
ln met een cijfer van resp 16.2 en
17 2 voor de vroedvrouw en 6.1 en
8.6 voor den medicus Voor de provin
cies Utrecht en Noord-Brabant waren
deze cijfers: 13 4 en 5 9 en 16.7 en
8 7 Voor het gehele land ls het beeld
aldus, dat per 1000 verplicht verzeker
den het cijfer voor de vroedvrouwen
16 8 en dat voor de medici 7.4 be
draagt
In 1942 werden aan verplicht ver
zekerden verstrekt: 179 200 brillen,
5 470 breukbanden 9.100 buikbanden,
9 600 paar elastieken kousen, 1.270
paar orthopaedlsch schoeisel en
24.300 stuks steunzolen
Het aantal zlekenhulsverpieegdagen
por 100 verplicht verzokerden bedroeg
tn 1942 794 2. het aantal opname-ge
vallen 47.8
De medische contróie bevindt zich
bij tal van ziekenfondsen nog ln het
beginstadium van haar ontwikkeling.
Van een aantal ziekenfondsen, bij
elkaar een klein millioen verzekerden
omvattend, konden dienaangaande ge
gevens worden verkregen Daaruit
bleek, dat deze kosten ln 1942 f0 06
per verplicht verzekerde hebben be
dragen
DEN HAAG. 21 Jan. Voor de
komende veertiendaagse periode zijn
de bonnen 05 en 06 aangewezen voor
het kopen van de gebruikelijke
rantsoenen brood, beschuit, melk,
taptemelk, vlees, aardappelen en
tabak (naar keuze).
Van de bonnen algemeen zijn gel
dig verklaard: 025 en 026 voor
bloem, 027 voor 250 gram peul
vruchten, 028 voor vermicelli, 029
voor 20 plus of magere kaas, 030
voor suiker, 031 voor jam, 032 voor
kofficsurrogaat, 033 voor eenheids-
toiletzeep en 034 voor waspoeder.
De kinderen tot 14 jaar krijgen
vaspoedcj op de bonnen clO, dlO en
elO reserve en de kinderen van 0 en
1 jaar toiletzeep op bon ell reserve.
Deze laatstbedoelde kinderen krijgen
voorts 250 gram rijst of gort op bon
e09 reserve, terwijl voor de kinderen
van 2 en 3 Jaar 250 gram gort is toe
gewezen op bon d09 reserve.
Van de versnaperingenbonnen
kan men op 05 suikerwerken ko
pen.
Tenslotte wordt van de boterbon
nen op 05a een half rantsoen
boter beschikbaar gesteld en op
05b een half rantsoen marga
rine, terwijl als z.g. inhaalrantsocn
op bon 06a een half rantsoen
r u n d v e t kan worden gekocht en
als extra-bon voor de kinderen be
neden 21 jaar ls aangewezen de bo
terbon 08a voor het kopen van een
half rantsoen margarine.
De boterbonnen 06a en 08a blij
ven geldig tot 5 Maart en de zeep-
bonnen tot 20 Februari.
Voor vermicelli zal op 20 Februari
een nieuwe bon worden aangewe
zen, voor koffiesurrogaat op 5 Maart
en voor scheerzeep op 30 April.
Geldigheid aardappelbonnen
Zoals bekend, zijn alle bonnen voor
voedingsmiddelen gedurende veertien
dagen geldig. Voor aardappelen wor
den voor een periode van veertien
dagen twee bonnummers bekend ge
maakt. Daar in de practijk is geble
ken, dat in de laatste week van deze
veertien dagen meer aardappelen ge
kocht werden dan in de eerste week,
hetgeen moeilijkheden met de aan
voer medebracht, is thans bepaald,
dat in het vervolg het laagste der
aangewezen bonnummers slechts ge
durende de eerste week geldig zal zijn.
Op bonnen, welke dit nummer dra
gen, zal men dus ln de tweede week
geen aardappelen kunnen betrekken
Voor de periode van 23 Januari tot
6 Februari is daarom bepaald, dat
de bonnen „aardappelen 05" en „toe
slag 05" slechts tot en met 29 Januari
geldig zijn.
Ter vermijding van misverstand
wordt er op gewezen, dat de bonnen
„aardappelen 06" en „toeslag 06" van
23 Januari tot en met 6 Februari
geldig zijn.
Petroleum voor verlichting
Van 22 Januari tot en met 8 Fe
bruari 1944 geeft elk van de bonnen
„52 verlichting" en „53 verlichting"
van de bonkaart „S 121" recht op het
kopen van één liter petroleum. De
geldigheidsduur der bonnen „50 ver
lichting" en „51 verlichting" der bon
kaart „8 121" en der bonnen „64 ver
lichting" der bonkaart „S 221" ls ver
lengd tot en met 8 Februari a.s.
Oekraine-sigaretten
Do dienst perszaken van net Neder
lands Oost-Instituut meldt:
Voor de tweede dlstrlbutleperlode
der Oekraine-sigaretten zijn met In
gang van 22 Januari a.s. de navolgen
de bonnen geldig verklaard: van de
rode kaart de nummers zeven tot en
met elf. van 4? blauwe kaart de num
mers vijf tot en met zeven
In verband met het feit. dat nog
niet alle bonkaarten verzonden zijn.
blijven deze bonnen, evenals do reeds
eerder geldig verklaarde bonnen twee
tot en met zes van de rode en twee tot
en met vier van de blauwe kaart, tot
nader aankondiging geldig.
De winkeliers kunnen ln verband
hiermede de bonnen nummer een der
rode en blauwe kaarten eveneens tot
nader order ter bevoorrading aan
nemen.
DEN HAAG, 21 Jan. Van
23 Januari tot en met 4 Maart
1944 is op bon „boter 06" uit
sluitend rundvct verkrijgbaar.
Per bon zal men 100 gram
rundvet kunnen kopen. Te dien
einde moet men bon „boter 06a"
vooraf bij zijn slager inleveren,
desgewenst tegen ontvangst
bewijs en wel in het tijdvak van
Zaterdag 22 Januari tot en met
Zaterdag 29 Januari a.s. De af
levering door den slager aan het
publiek mag eerst van 6 Febru
ari af geschieden.
Zij, die gedurende genoemd
tijdvak hun bon niet bii hun
slager inleveren, kunnen hierop
geen rundvet verkrijgen.
Schippers en woonwagenbewo
ners, die niet in staat zijn ge
weest hun bonnen tijdig in ta
leveren, kunnen deze bij de dis-
trlbutiedienst ter plaatse, waar
zij zich bevinden, tegen rant
soenbonnen voor „vet" inwis
selen.
De aandacht wordt er in het
bijzonder op gevestigd dat in af
wijking van voorgaande regelin
gen, op deze bon geen margarine
mag worden afgeleverd, zodat
de bonnen „boter 06a" waarde
loos worden, Indien men deze
niet vóórinlcvert.
Boete geëist tegen kapelaan,
die inzameling steunde
DEN HAAG. 21 Jan. De 33-jarlge
F. H. P. v. d. K.. kapelaan te Zwolle,
stond voor het Vredesgercchtshof te
recht wegens het houden van eea
openbare inzameling voor noodlljden-
do katholieke werklozen te Renkum
en het steunen van een verboden ver
eniging. welke gemeld doel nastreef
de De Arnhemse vrederechter had hem
tot een maand gevangenisstraf ver
oordeeld.
Verdachte verklaarde, dat als zijn
aandeel kan worden beschouwd het
beheren der gelden, welke hem werden
afgedragen Do bedoeling was hen te
steunen, die ln moeilijkheden zouden
komen door de opheffing van het RJC.
Werkliedenverbond. HIJ betoogde, nim
mer zelf gevraagd te hebben om een
bijdrage.
De president merkte op, dat het
bepleiten der wenselijkheid van zulk
een fonds reeds een voldoende vorm
van vragen ls.
De procureur-generaal mr. Van Vlo
ten. meende dat ten onrechte gevan
genisstraf ls opgelegd. Van een mis
drijf ls hier geen sprake, wel van een
overtreding. Ten aanzien van het
steunen van een verboden vereniging
vroeg spr. vrijspraak. Verd. heeft door
de gelden te beheren echter medege
daan aan de inzameling. Dit ls een
ernstige fout. Daarom vroeg spr. 100
boete subs. 50 dagen hechtenis.
Arrest op 4 Februari.
„Tante Mieke" te Dieren op de
leeftijd van 104 jaar overleden
DIEREN, 21 Jan. In de leeftijd
van 104. jaar en zeven maanden is
alhier overleden mejuffrouw M. Sten-
fert, beter bekend onder de naam
Tante Mleke. De overledene heeft tot
op de laatste dag een goede gezond
heid genoten.
Nieuwe programma's in de
Omroep
Do Nederlandse Omroep heeft met
ingang van Zondag een nieuw cabaret-
programma ln zijn uitzendingen opge
nomen. Dit cabaret-programma zal
s Zondags om de veertien dagen te
17.00 uur (Hilversum I) worden uit
gezonden onder de titel „Cabaret der
Bekenden".
In de tussenliggende Zondagen, be
ginnend a.s. Zondag 23 Januari te
17 00 uur (Hilversum I), zal steeds een
uitzending gegeven van het eveneen»
nieuwe programma „Recht door zee",
De verduistering begint heden om
17.15 en eindigt om 8.30 aur.
Maan op 4.01, onder 13.26.
25 Jan N M 1 Febr. E.K.. 9 Febr.
V IWL, 17 Febr, L.K., 24 Febr. N.M.
