HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Aanvallen noordelijk van
llmenmeer opgevangen
Maandag 214 fanks
der bolsjewisten
stukgeschoten
De stad San Juan
wordt ontruimd
Oude spoorboekjes
bewaren!
Ook papierwaren onder prijscontrole
Bende spoordieven
gearresteerd
S tand aard-stakkerd
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 18 Jan. Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
Ten noordoosten van Kertsj en
ten noordwesten van Kirowograd
zijn hernieuwde aanvallen der bols
jewisten mislukt.
In het gebied van Sjasjkow heb
ben onze troepen in taaie strijd
verscheidene plaatsen genomen. Felle
tegenaanvallen van den vijand wer
den met vernieling van 26 vijande
lijke tanks afgeweerd.
Ten westen van Resjitza zetten
de bolsjewisten hun aanvallen met
sterke strijdkrachten voort. Zij wer
den in zware gevechten afgeslagen
en enige penetraties werden opge
heven of afgegrendeld
Ten noordwesten en noorden van
Newel verminderde de gevechtsacti
viteit van den vijand tijdelijk. Plaat
selijke aanvallen der bolsjewisten
bleven vruchteloos.
Ten noorden van het llmenmeer
werden de tijdens de gehele dag aan
houdende zware vijandelijke aanval
len in verbitterde gevechten opgevan
gen en talrijke bolsjewistische tanks
stukgeschoten.
Ten zuiden van Leningrad en ten
zuiden van Oranienbaum mislukten
ook gisteren alle doorbraakpogingen
van de bolsjewisten. De vijand ver
loor in deze frontsector 91 tanks.
Bij de afweergevechten in de zui
delijke sector van het oostelijke front
BUENOS AIRES, 19 Jan. Pre
sident Ramirez van Argentinië heeft
na een uitgebreide bezichtiging van
het door de aardbeving grotendeels
verwoeste San Juan, de stad tot
militaire zone verklaard en haar
ontruiming bevolen. Met vrachtwa
gens en treinen worden de overle
venden naar plaatsen in de nabij
heid, vooral Mendoza, gebracht,
waar reeds alle voorbereidingen zijn
getroffen.
In totaal zijn nu 1500 doden ge
borgen. Naar schatting liggen er
nog minstens 3000 lijken onder de
puinhopen. Men acht het daarom
mogelijk, dat de autoriteiten de stad
in vlammen zullen doen opgaan om
epidemieën te voorkomen. De be
woners leven in uiterst moeilijke
omstandigheden, doordat nieuwe
aardschokken algemene ongerust
heid hebben gewekt en een tro
pische regenval het verblijf in de
geïmproviseerde tentenstad bijna
onmogelijk maakt.
Bifna 10 millioen man in
V.S. onder de wapenen?
BERLIJN. 19 Jan In een be
schouwing over de huidige stand van
het leger der Verenigde Staten, werd
door een Duitsen militairen deskun
dige onlangs de veronderstelling uit
gesproken. dat het Amerikaanse land
leger op het ogenblik vermoedelijk
sterker is dan de vier millioen man,
welke het volgens de oorspronkelijke
Êlannen thans zou moeten tellen. Dit
geen toeval, want sinds de alge
mene dienstplicht werd ingevoerd,
zijn er talrijke maatregelen genomen
om het aantal recruten zo hoog moge
lijk op te voeren Deze politiek wordt
voornamelijk toegeschreven aan den
chef van de Amerikaanse generale
staf, generaal Marshall, die om deze
reden van meet af aan het mikpunt
is geweest van ernstige critiek.
Bij het streven van generaal
Marshall naar een massaleger, heeft
men zich slechts noodgedwongen
neergelegd, hoewel het merendeel der
militaire deskundigen van oordeel
blijft, dat een betrekkelijk beperkt,
scherp geselecteerd personeel met tal
rijke en goede wapenen, beter is dan
een massaleger. Volgens Amerikaanse
cijfers, waarvan men in Duitsland
toegeeft, dat zij juist kunnen zijn,
hebben de Verenigde Staten op het
ogenblik 9.800.000 man onder de
wapenen, waarvan 2.385.000 bij de
luchtvaart en 1.500.000 bij de marine.
Circa 3.800.000 man hiervan zouden
zich buiten het gebied der Verenigde
Staten bevinden
„Daily Worker" krijgt geen
oorlogscorrespondenten
STOCKHOLM, 18 Jan. Keuter
meldt: De Britse regering heeft be
sloten aan het» communistische blad
„Daily Worker" geen geaccrediteerde
oorlogscorrespondenten toe te staan
met het oog op de alles overheer
sende noodzakelijkheid om militaire
inlichtingen streng geheim te hou
den. in het bijzonder in verband met
de toekomstige militaire operaties.
Toen de minister van oorlog, Sir
James Grigg, dit pinsdag in het La
gerhuis mededeelde in antwoord op
een desbetreffende vraag, zeide hij,
dat het blad een propagandamiddel
is van de communistische partij in
Groot-Brittannië. De geaccrediteerde
oorlogscorrespondenten krijgen mili
taire inlichtingen en faciliteiten, die
voor andere leden der pers en der
openbare mening niet bestemd zijn.
Ervaringen van de laatste tijd heb
ben bewezen, dat men zich op leden
en aanhangers van de communis
tische partij niet kan verlaten, wan
neer het erom gaat een geheime in
lichting voor zichzelf te bewaren en
niet aan de communistische partij
mede te delen.
Scheepsbewegingen In Straat
van Gibraltar
MADRID, 18 Jan in de Straat
van Gibraltar heersten Zondag en
Maandag levendige scheepsbewegingen
Uit de Middellandse Zee passeerde
naar de Atlantische Oceaan een con-
vool. Na elkaar kwamen twee. con-
voolen met beladen schepen Gibraltar
binnen Voorts liepen 8 grote tank
schepen onder bescherming van Britse
en Amerikaanse torpedobootjagers de
Engelse vestinghaven uit.
Uit Seattle meldt de Britse be
richtendienst. dat ln het noordweste
lijke Paclficgebied Dinsdag tachtig
Ijzergieterijen genoodzaakt waren te
sluiten omdat de arbeiders ontevre
den w^ren over een beslissing van de
plaatselijke arbitragecommissie. De
staking omvat 6000 arbeiders.
heeft zich de Beierse 10e divisie pant
sergrenadiers, onder leiding van lt.-
generaal Schmidt, door onwrikbare
standvastigheid schitterend onder
scheiden.
Aan het gehele oostelijke front zijn
gisteren 214 bolsjewistische tanks
stukgeschoten.
Aan net Zuid-Italiaanse front ver
liep de dag bij wederzijdse activiteit
der stoottroepen en verscheidene
vruchteloze aanvallen van den vijand
op de uiterste linkervleugel rustig.
Gestegen prestaties van
Duitse wapenindustrie
BERLIJN. 18 Jan. Uitvindingen,
vereenvoudigingen en verbeteringen
hebben de laatste tijd de prestaties
van de Duitse wapenindustrie zeer
aanzienlijk opgevoerd. Zo is b.v. de
productie der lopen van kanonnen en
geweren met het tienvoudige toege
nomen door een nieuw procédé bij de
fabricage, een ander nieuw procédé
voor het richten van geweerlopen
heeft verhogingen der prestaties met
honderd procent mogelijk gemaakt.
Voorts werd het procédé voor het be
werken van kanonlopen verbeterd en
daarmede een verhoging der prestatie
van 400 procent verkregen.
Het gebruik van granaathulzen uit
staal maakt Duitsland onafhankelijk
van het tot dusver voor de hulzen
uit messing benodigde koper. Na uit
gebreide proefnemingen is men erin
geslaagd een kwaliteit staal te maken,
die aan alle eisen voldoet, welke aan
de hulzen gesteld moeten worden en
bovendien in velerlei opzicht beter is
dan het messing. De vervaardiging
van hulzen geheel uit staal, zelfs van
het zwaarste kaliber, biedt geen moei
lijkheden. Geschikte constructies ma
ken het zelfs mogelijk om in de klein
ste bedrijven een aanzienlijke fabri
cage te bewerkstelligen, zodat de
tegenwoordige totale maandelijkse
productie aan stalen hulzen, viermaal
zo groot is als de vroegere jaarlijkse
productie aan hulzen uit messing.
Daarbij is de huls uit staal in het
technisch gebruik vaak beter dan de
huls uit messing. Ook kan zij gega
randeerd een tweede maal gebruikt
worden.
Piraeus zwaar geteisterd
door luchtaanval
BERLIJN 18 Jan. Over de zware
terreuraanva! van Anglo-Amerikaanse
bommenwerpers op de Piraeus, de
havenstad van Athene, wordt mede
gedeeld, dat de bommen midden in
de stad terechtkwamen en talrijke
kerken en scholen vernielden. Bijzon
der tragisch was het lot van talrijke
in de dom van de Piraeus gevluchte
bewoners, die aldaar voor de bommen
veilig dachten te zijn. doch onder de
puinhopen bedolven werden
De helft der bevolking heeft intus
sen de stad verlaten en grotendeels
onderdak gevonden in Athene. 30.000
andere daklozen ziin ondergebracht
in openbare gebouwen en scholen. De
eerste slachtoffers van de terreuraan-
val op de Piraeus zijn reeds op het
kerkhof der stad ter aarde besteld.
Tot dusver zijn honderd doden van
onder de puinhopen te voorschijn ge
haald.
Eisenhower en Montgomery
waren bij Churchill
BERN, 17 Jan. Naar Exchan
ge Telegraph meldt, hebben ook de
generaals Montgomery en Eisen
hower zich onder de gasten van
Churchill bevonden tijdens diens
verblijf voor herstel te Marrakesj.
Op hun reis naar Engeland hadden
zij Churchill een bezoek gebracht
en met hem de kansen van de toe
komstige gevechtshandelingen in
Europa besproken.
De Dagens Nyheter meldt, dat
generaal Eisenhower gisteren in zijn
geheime hoofdkwartier in Enge
land de oorlogscorrespondenten
heeft ontvangen Hij verklaarde on
der meer, dat het langzame tempo
van de geallieerde opmars in Italië
„op duizend oorzaken berust"
Volgens een bericht van Reuter
is Churchill weer in Londen aange
komen.
Tweeduizend overwinningen
in de lucht
BERLIJN, 18 Jan. Dezer dagen
heeft het sedert het begin van de veld
tocht m het westen onafgebroken aan
het Kanaal strijdende eskader Rlcht-
hofen. naar het D.N.B. verneemt, de
2000 luchtoverwinningen gepasseerd.
Het eskader wordt gecommandeerd
door commodore eikenloofdrager ma
joor Mayer. Dit ls de eerste maal, dat
een ln het westen strijdend eskader
dit hoge aantal neergeschoten vlieg
tuigen bereikt. Uit de gelederen van
het eskader zijn 20 dragers- van het
ridderkruis en 6 dragers van het eiken
loof bij het ridderkruis van het IJze
ren kruis voortgekomen.
GENÈVE, 18 Jan. Naar uit
Washington wordt gemeld heeft de
minister van oorlog. Stlmson, be
paald, dat de Amerikaanse spoorwe
gen weder aan de particuliere onder
nemers teruggegeven zullen worden.
Hoofdprijzen Staatsloterij
DEN HAAG. 19 Jan. Bij de
heden gehouden trekking voor de
Staatsloterij zijn de volgende hoofd
prijzen gevallen: 15.000 16968; ƒ1000
12247, 14511, 19231. ƒ400 1854, 4459,
11212, 12135, 19771; ƒ200 4397, 5119,
13441, 17456; 100 5380. 5549, 10809.
12229, 15839. 17746, 18876. 20675, 21946.
I© JAARGANG No. 15
WOENSDAG 19 JANUARI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal Postgiro 184.120 - Postbus 65
Bij een stuk 8.8. cm. luchtdoelgeschut in het Oosten. Deze batterij schoot
op één dag zes slagvliegtuigen der S owjets neer en bewees daardoor de
paraatheid van haar bemanning. Toch blijven de mannen ook in hun
vrije tijd oefenen, om steeds in de beste vorm te zijn.
(PJC. Radébach/DrbJH.)
UTRECHT, 19 Jan. In deze
tijd van grote papierschaarste
zien de Nederlandse Spoorwegen
zich genoodzaakt hun toevlucht
te nemen tot een maatregel,
waarvoor zij reeds nu de mede
werking van het reizend publiek
inroepen.
Bij het verschijnen van de vol
gende reisgidsen zal men n.l.
slechts dan een nieuw spoor
boekje kunnen kopen, wanneer
men een oud inlevert. Te zijner
tijd zal een regeling omtrent de
inlevering bekend gemaakt wor
den.
Het verdient dus aanbeveling,
dat allen die in het bezit zijn
van een reisgids, deze goed be
waren.
Ziektewet en ongehuwde
niet-kostwinners
AMSTERDAM. 19 Jan. Zoals
bekend is, wordt op grond van de
bepalingen van de Ziektewet van
niet-kostwinners twee derde van het
wettelijk toegekende ziekengeld inge
houden. Het aldus in mindering ge
brachte bedrag wordt ter beschik
king gesteld van degenen, voor wier
rekening de geneeskundige behan
deling plaats vindt.
Ofschoon met de inwerkingtre
ding van het ziekenfondsenbesluit
door iederen verzekerde twee procent
van het loon als premie wordt be
taald, ontvangen ongehuwde niet-
kostwinners thans nog steeds een
derde van het ziekengeld.
Het Nederlands Arbeidsfront heeft
deze kwestie thans aan bevoegde in
stanties voorgelegd en verwacht
mag worden, dat binnen afzienbare
tijd een oplossing wordt gevonden,
waardoor aan de grieven van deze
groep werkers, die de korting als
een onbillijkheid beschouwt, wordt
tegemoet gekomen.
Goederentram ontspoord
RODEN, 19 Jan. Een zeer lange
goederentram van de N.T.M. is op
het station Roden bij het. rangeren,
doordat de eerste wagon uit de rails
liep, ontspoord Even later, toen de
wagon weer in de rails was gezet,
ontspoorde deze opnieuw, met het
gevolg, dat de zes volgende wagens
eveneens uit de rails liepen en dwars
over de baan kwamen te staan. Er
ontstond een grote ravage, waardoor
het gehele tramverkeer totaal ont
wricht is geworden. Onmiddellijk is
met het opruimingswerk begonnen.
De reizigers, die naar Groningen of
andere plaatsen moesten, konden op
het station in andere gereedstaande
trams overstappen.
Sociale zorg voor het personeel
van Waterstaat
UTRECHT, 19 Jan. De Secretarls-
Generaal van het Departement van
Waterstaat heeft zich voorgenomen
voor dit Departement een afdeling
„personeel en aoclale zaken" ln te
stellen.
In de benaming ligt reeds besloten,
dat deze afdeling zowel de personeels
zaken als de personeelsbelangen krijgt
te behartigen, zulks niet alleen voor
het Departement en de Departements
ambtenaren, doch voor alle onder
dit departement ressorterende diensten
en werkers,
Tot nu toe werden de personeels
zaken gedecentraliseerd behandeld,
zodat een voldoende eenheid van han
delen niet gewaarborgd was. Van een
sociale afdeling was niets aanwezig.
„Om een hoekje meeluisteren"
DEN HAAG 19 Jan. In de serie
brandende kwesties spreekt Max
Blokzijl op Donderdag 20 Januari
over Hilversum I om 18.45 uur over:
„Om een hoekje meeluisteren".
Intensieve actie door
het gehele land
DEVENTER. 19 Jan. Een mee-
warig hoofdschudden is in het al
gemeen het antwoord, dat een klant
krijgt, die het waagt in een boek
of papierwarenhandel naar envelop
pen, schrijfpapier, toiletpapier of
andere nuttige en nodige papierwa
ren te vragen. En inderdaad, deze
artikelen zijn schaars. Echter niet
zo schaars als men wil doen geloven.
Veel wordt ook achtergehouden, ten
einde er prijsopdrijving mee le ple
gen.
De prijsbeheersing is er daarom
eens krachtig achterheen getrokken
en door het gehele land wordt de
handel in papierwaren intensief ge
controleerd. De resultaten zijn ver
rassend genoeg. In Groningen ontr
dekte men in een zaak 10.000 ach
tergehouden enveloppen, in Coevor-
den een gehele vooroorlogse voorraad
van grote verscheidenheid ter waar
de van enige duizenden guldens. In
enkele weken tijds werden in de
Noordelijke provincies ruim 50 pro
cessen-verbaal in deze branche op
gemaakt.
In Zuid-Holland bezochten de pa
pierdeskundigen in een week 94 win
kels. grossjerderijen en drukkerijen
en maakten er 54 processen-verbaal
op. Uit deze 54 verbalen vloeiden
nog 17 verbalen tegen andere han
delaren voort en er zullen nog meer
volgen.
In' een Haagse groothandel, waar
tegen normale prijs ingekocht car
ton voor ƒ35 in plaats van voor
18 en pakpapier, ook van 18 voor
ƒ150 per 100 kg. werd verkocht,
heeft men de halve werkvoorraad.
3000 kg. groot, in beslag genomen.
Bij een groot magazijn, eveneens in
Den Haag, verkocht men schrijfpa
pier van 35 cent voor 1.50 en van
ƒ0.50 voor ƒ1.95. In deze eerste
v/eek der systematische contröle
werden in Zuid-Holland ook ver
over de 100.000 enveloppen en 4000
rollen boterhampapier in beslag ge
nomen.
ALKMAAR, 19 Jan. In de nacht
van Zondag op Maandag werd op het
station te Alkmaar ingebroken in
twaalf spoorwegwagons. Gezien de
omvang der vernielingen, welke waren
aangericht, bestond het vermoeden,
dat men hier niet met een enkeling,
maar met een bende dieven te doen
had. De Alkmaarse recherche nam
bij het woonhuis van J. Kos aan de
Wochnumsebuurt. nabij het station,
een komen en gaan van bezoekers
waar.
De politie omsingelde met twaalf
man het huis en de agenten drongen
met de revolver in de hand de woning
binnen. Daar troffen zaj een gewel
dige hoeveelheid goederen aan, zoals
een groot aantal jute zakken met
nieuwe schoenen, stapels overhemden,
coupons stoffen en vele kilo's kaas.
Temidden van de buit zaten de
daders, en wel vijf beruchte Amster
dammers met drie vrouwen, eveneens
uit Amsterdam. Zij waren te verbou
wereerd om tegenstand te bieden en
werden naar het politiebureau over
gebracht. Vrijwel overal in het gehele
huis werden gestolen voorwerpen aan
getroffen. Een der Amsterdamse
dames had nota bene al een japon
van eender gestolen coupons laten
maken.
De gearresteerde bende heeft zich
in vele plaatsen in het land aan
spoorwegdiefstallen schuldig gemaakt
en deze zaak zal dan ook zeker vele
van deze diefstallen onhelderen. Uit
het onderzoek bleek, dat Kos voor
het opslaan der goederen Iedere keer
een paar honderd gulden ontving.
Zieken gedupeerd!
Politie vraagt inlichtingen
AMSTERDAM, 18 Jan. Enige
dagen geleden is in de Amsterdamse
Chininefabriek een misdadige diefstal
gepleegd. Ontvreemd werden een groot
aantal platinaelectroden, welke dienst
deden bij de bereiding van waterstof
peroxide. Deze fabriek is de enige in
ons land, die ziekenhuizen, doktoren
en apothekers van dit geneesmiddel
voorziet. Zij zal tengevolge van deze
diefstal de productie moeten staken.
Waar hierdoor een enorm aantal
zieken worden gedupeerd, wordt een
ieder, die inlichtingen omtrent deze
diefstal kan verschaffen, verzocht
zich te melden in kamer 119 van het
Hoofdbureau van Politie te Amster-
dam.
Bijna twee ton achter
haald
DEN HAAG, 19 Jan. Op Oude-
jaarsnacht is bij een Haagsen goud
en zilversmid in de Medemblikstraat
ingebroken. Hij vierde de avond el
ders en toen hij Nieuwjaarsmorgen
terugkwam, was alles wat waarde
had weggehaald. Het gestolene werd
op 15.000 getaxeerd.
Onlangs werd aangehouden de
achttienjarige horlogemaker B. P.,
er bleek aanleiding te zijn dezen jon
geman alvast in bewaring te stellen.
Het zoeken was toen nog naar een
35-Jarigen schilder F. K.
In samenwerking met de Amster
damse recherche is men er nu in
geslaagd ook K. te arresteren. De
hoofdstedelijke politie had daarbij
veel belang, want K. stond gesigna
leerd wegens effectenroof. Hij heeft
eenige tijd geleden voor een be
drag van 160.000 aan effecten ge
stolen. De politie heeft niet over
„pech" te klagen gehad, want niet
alleen werd, in een trapgat van K.'s
woning, de hele buit aan goud en
zilver van den Haagsen goud- en zil
versmid gevonden. Men trof ook de
vermiste effecten nog compleet aan.
De arrestanten hebben bekend.
Extra-zeep voor kappers, artsen,
vuile arbeid enz.
DEN HAAG. 18 Jan. Kappers,
practlserende artsen, tandartsen,
dierenartsen, medische studenten,
vroedvrouwen, verloskundigen, wijk
verpleegsters, gediplomeerde bakers en
kraamverzorgsters, veeverloskundigen
en personen, werkzaam ln genees- en
verbandmiddelenindustrle. zullen
voortaan voor het tijdvak van drie
distributieperioden ln plaats van
drie maanden voor extra-rantsoenen
zeep ln aanmerking komen.
Zij zullen ditmaal van 23 Januari
tot en met 15 April a.s. extra-rant
soenen zeep ontvangen ZIJ moeten
hiertoe uiterlijk 22 Januari a.s. een
aanvraagformulier afhalen, dat zU ln
de week van 23 tot en met 29 Januari
a.s. wederom ln moeten leveren. Voorts
zullen personen, die vuile arbeid ver
richten, telkens voor een tijdvak van
twee distributieperioden een extra
rantsoen zeep en waspoeder ontvan
gen. Deze personen komen derhalve
ditmaal voor de periode van 24 Janu
ari tot en met 18 Maart a.s. ln aan
merking. ZU moeten uiterlijk 22 Janu
ari a.6. een aanvraagformulier afhalen
bU de distributiediensten. In de week
van 23 tot en met 29 Januari a.s.
moeten zU dit formulier wederom In
leveren.
Naar de Britse berichtendienst
uit Melbourne meldt, zijn als gevolg
van de grote steppenbrand ln de om
geving van Melbourne meer dan
435.000 schapen omgekomen.
Evacué
De Standaard ergert zich. Onder
het kopje „Van voorlichting ge
sproken" jammert het blad eerst in
het algemeen over alle Nederlandse
bladen, die „nog steeds z.g.n. humo
ristische hoekjes" durven publiceren.
Hij houdt blijkbaar meer van huile
balken.
Vervolgens weeklaagt hij bijzonder
lijk over Tijl.
Tijl schreef: Jeder draagt om zo
te zeggen de maarschalksstaf of de
wandelstok van den evacué in zijn
ransel, (komma! Geen punt, zoals
de Standaard er van maakt!), zoals
een beroemd veldheer eens zei."
Daarop volgde, als een losse, ge
heel op zichzelf staande zin: .Heem
uw beddeken op en wandel!" de be
kende sinds lang in de Nederlandse
taal spreekwoorde
lijk geworden woor
den uit de Staten
vertaling. Volksbe
zit, zoals duizend
andere woorden en
wendingen uit dat taalscheppende
werk van 300 laar geleden.
Zelfs rekening houdend met een
zetfout, die van Tijls punt tussen
de twee zinnen een dubbele punt
maakte de zetters overtreffen nu
eenmaal altijd de stoutste verwach
tingen, niet alleen van de lezers,
maar ook van de schrijvers van
de krant zal het voor elk zinnig
mens toch duidelijk zijn, dat de
maarschalksstaf bij den veldheer
hoort. En niet: het beddeken van
den geraakte, uit het verhaal van
de wonderbaarlijke genezing te
Capernaüm. (Deze genezing werd
bewerkt om de schriftgeleerden en
de woordenzifters te beschamen en
te doen zwijgen. Maar nu praten ze
nóg, zelfs vi De Standaard.)
De Standaard maakt listig den veld
heer ondanks Tijls .zoals"!
los van den maarschalksstaf en legt
de uitspraak „Neem uw beddeken op
en wandel" in de mond van „een
beroemd veldheer"! En ergert zich
vervolgens groen en geel aan Tijl,
die zich een onbetamelijke scherts
zou hebben veroorloofd! Hij scheldt
Tijl zelfs in het Latijn uit voor
„scribent"!
Tijl vindt deze zins- en woordver
draaiing en de edele verontwaardi
ging, die er aan opgehangen wordt,
zielig.
Achter dit triest bedrijf schuilt
immers een jammerlijk minderwaar
digheidsgevoel.
Zulk een Standaard-stakkerd
vreest niet slechts dat ,$an zekere
zijde" God gelasterd wordt: hij
hoopt er op, hij zoekt er naar.
Hij construeert desnoods zelfs
de „godslastering", tegen alle gezond
verstand in, schuift ze een niets
kwaads vermoedenden collega in de
schoenen en juicht dan blijde: %,0
Heer, ik dank u. dat ik niet ben ge
lijk dezen!"
Jammerlijk pogen zelf wit te schij
nen door een ander zwart te maken!
TIJL
Zware straffen van het
Duitse Obergericht
DEN HAAG. 18 Jan. De timmer
man Evert de Graaf uit Rotterdam,
heeft met den chauffeur Langerveld,
die reeds tot zware tuchthuisstraffen
ls veroordeeld, met den koopman
Kloen en anderen, diefstal met braak
gepleegd ln een confectiefabriek te
Amsterdam. Een valse sleutel en een
plattegrond waren te zUner beschik
king gesteld door een eveneens reeds
veroordeelden medeplichtige, den kell-
ner Leendert van Luik. Nadat er een
deur geforceerd was. drong De Graaf
met anderen de fabrlekslokalen bin
nen. waar 103 balen stoffen werden
ontvreemd
Het Duitse Obergericht heeft De
Graaf niet alleen wegens diefstal met
braak, maar ook wegens delict tegen
de oorlogseconomie veroordeeld tot
twee Jaar en zes maanden tuchthuis
straf. omdat kledingstoffen tot de vi
tale behoeften der bevolking behoren
en door de diefstal zijn onttrokken
aan de openbare voorziening
De fralser Jan de Boer en de bank
werker Dirk Salm, belden woonachtig
te Den Helder, waren werkzaam op de
rijkswerf aldaar ZU maakten van hun
arbeidsbetrekking misbruik voor het
plegen van strafbare handelingen, wel
licht met de bijgedachte, daarbij ook
zaken van grotere omvang te kunnen
doen. ZIJ ontvreemdden en verkochten
verscheidene rollen prikkeldraad, bo
ren, ijzeren platen, vijlen, tangen en
ander materiaal In den timmerman
Johannes Petrus Komen vonden zij
iemand, die belangstelling had voor de
ontvreemde voorwerpen Zoals niet an
ders te verwachten was, werden deze
oneerlUke praktllken tlldig ontdekt en
de betrokkenen hadden zich voor het
Duitse Obergericht te verantwoorden.
De Boer en Salm kregen wegens dief
stal elk een Jaar gevangenisstraf Ko
men werd als- heler veroordeeld tot
tien maanden gevangenisstraf.
Ruzie om een zitplaats...
UTRECHT, 18 Jan. Bij de hui
dige drukte van het reizigersverkeer
doen zich zowel in als bij de treinen
nogal eens incidenten voor in de vorm
van kleine vechtpartijen. Ernstige ge
vallen van mishandeling, zoals er zich
b.v. een voordeed in de trein van
Utrecht naar Amsterdam op 28 Octo
ber J.I., verdienen, naast strenge af
keuring. ook een flinke straf. Bij dit
voorval was een dame betrokken, n.l.
de 22-jarige gescheiden vrouw J. C. B.
uit Utrecht.
Toen deze de overbezette trein be
trad en plaats wilde nemen op een
plek, die even tevoren door een oude
dame was verlaten, om aan het
raampje nog iemand op het perron
goeden dag te zeggen, ontstond er
tussen beide vrouwen een vechtpartij
met het gevolg, dat de oudere dame
door de Utrechtse juffrouw met drie
flinke vuistslagen knock out werd ge
slagen. Het haar toegebrachte letsel
was van zodanige aard, dat de ver
slagen partij bij aankomst te Amster
dam met een ziekenauto naar de
plaats van bestemming gebracht
moest worden. Alsof er niets gebeurd
was, misschien ook uit zelfvoldaan
heid over haar overwinning, stak de
hardhandige en hardvochtige vrouw
na het incident een sigaret op!
Zowel de Politierechter als de Offi
cier van Justitie, voor wie de daderes
zich had te verantwoorden, laakten
in scherpe bewoordingen het gedrag
van de handtastelijke vrouw. Drie we
ken gevangenisstraf luidde het vonnis.
Besmettelijke ziekten
DEN HAAG. 19 Jan. Blijkens de
Staatscourant van 18 dezer, zijn in
ons land in de week van 2 tot en
met 8 Januari 1732 gevallen van
diphtherie 747 van roodvonk, 49 van
dysenterie en 2 van kinderverlam
ming geconstateeerd. In de week
daarvoor waren deze cijfers: 1891,
910, 32 en 7.
Het oostelijke front blijft onver
minderd het beslissende
hoofdtoneel in de gigantische
militaire worsteling. Wat ginds
aan mensen- materiaalmassa's in
rusteloze golfbeweging botst, wijkt
en weer opstuwt, onttrekt zich
aan het menselijke voorstellings
vermogen. Maar bovendien is er
niet langer twijfel over, dat alle
politieke ontwikkelingen en alle
militaire plannen thans zonder
uitzondering door het gebeuren
aan dit oostelijke front worden
bepaald. Om de krachtsinspan
ning van dit front gaande te hou
den, wijken de Anglo-Amerikaan
se bondgenoten terug uit de poli
tieke beheersing van het Nabije
Oosten, van het Middellandse
Zeegebied, van Oost-Europa en de
Balkan. Om geen andere reden
zal het meer dan twee jaar ver
schoven tweede front binnen
weinige weken werkelijkheid moe
ten worden Die indirecte werking
is uiteraard slechts mogelijk door
de directe militaire betekenis van
het oostelijke front zelf.
En toch vraagt op dit ogenblik
geen front zó weinig om „com
mentaar". Dit commentaar wordt
immers in werkelijkheid geschre
ven door de heroïek van de dage
lijkse weermachtsberichten. die
in stereotype volzinnen van tel
kens opnieuw aanrollende bolsje
wistische massa's en telkens her
nieuwde krachtige aanvallen spre
ken, die in de klaarblijkelijke
eentonigheid van zich eindeloos
herhalende gebeurtenissen echter
tegelijk de voortdurende wisseling
van krijgstoneel en de wisselval
ligheid der bewegingen uitdruk
ken.
Bij dit alles nu reeds een
„balans" willen trekken is de
kringloop der planeten willen
tegenhouden. „Balans" veronder
stelt evenwicht, rust. Ginds ech
ter is onafgebroken beweging,
verandering, ontwikkeling. En
het tongetje van de weegschaal
zwaait voortdurend heftig heen
en weer, al naarmate de éne of
de andere partij een nieuw ge
wicht in de schaal werpt.
Men kan natuurlijk in grote
lijnen vaststellen, hoe „het front"
thans loopt. Wanneer men ten
minste in het oog houdt, dat dit
front geenszins een starre lijn is,
die zich als lijn verplaatst, ge
lijk dat ln de loopgravenoorlog
het geval was en tot op zekere
hoogte zelfs nu in Italië het geval
is. Maar zelfs een gedetailleerde
kennis van de frontlijn heldert
over het wezen van de strijd en
van zijn resultaten niets op.
In de noordelijke sector bleef
de situatie bij alle hevigheid der
aanvallen verder zuidwaarts ge
ruime tijd onveranderd. Hier liep
de frontlijn van Leningrad naar
het llmenmeer, vandaar naar
Onze BUREAU'S voor redactie
en administratie (abonnemen
ten en advertenties) zijn dage
lijks GEOPEND van 8.30-17.00
uur. - Op ZATERDAG van
8.30-13.00 uur.
Mej. T. A. v. Eek gecremeerd
Onder zeer grote belangstelling ge
schiedde Maandagmiddag in Wesfcer-
veld de crematie van wijlen mej. T.
A, van Eek, die gedurende 48 jaar
van haar werkzaam leven de vol
ijverige bibliothecaresse der postpro-
paganda van de Nederlandse Protes
tanten-Bond is geweest. Nadat het
orgel koraalmuziek ten gehore had
gebracht, heeft dominé Zuurdeeg, de
voorzitter van de Ned. Protestanten-
Bond, in de aula van het crematorium
gesproken Spr wees op het vele. dat
mej. Van Eek voor het vrijzinnig pro
testantisme heeft gedaan en hoe node
men haar figuur daar zal missen.
Hierna sprak mr. D. A. van Eek uit
Leiden, een broer van de overledene.
Deze memoreerde hoe mej. Van Eek
in de vorige oorlog de gevangenen
van beide partijen met raad en daad
bijsfond en daar waar het mogelijk
was. hun correspondentie verzorgd.
Spreker dankte tenslotte voor de be
toonde belangstelling.
Roekeloze chauffeur was
oorzaak van botsing
Th. de Jong, chauffeur uit Amster
dam, moest voor den kantonrechter
verschijnen omdat hij op 25 Sept.
'43 met zijn auto de verkeerszuil ln
de Kerkstraat te Noordwijkerhout op
zeer roekeloze wijze links was gepas
seerd, waardoor hij in botsing kwam
met een andere auto, die rechts pas
seerde, waardoor een zijner passa
giers W. Blokker van zijn auto ge
vallen was en daarbij ernstig ver
wond werd.
Het O.M wees op de roekeloze
wijze, waarop de verdachte in snelle
vaart de verkeerszuil was gepasseerd,
waardoor een ongeluk niet kon uit^
blijven. Het O.M kon niet begrijpen,
waarom verdachte niet voor de Haag
se rechtbank terecht stond. Het O.M.
eiste 100 boete of één maand hech
tenis en intrekking rijbewijs voor een
jaar.
Uitspraak ƒ40 boeté of 10 dagen.
Onder auspiciën van de Leldse
Kunstkring „Voor Allen" zal de be
kende pianist Cor de Groot Zon
dagmiddag 23 Jrnuari ln de Stadsge
hoorzaal concert-ren. Het programma
vermeldt uitsluitend werken van
Chopln.
De Spanjaard in het heden
Voor het Genootschap „Spanje-
Spaans Amerika" hield in een der
zalen van het American Hotel mej.
E. M. M. Wintermans, docta. litt. uit
Den Haag in de Spaanse taal een
voordracht met lichtbeelden over
„Una excursión a Madrid" (een uit
stapje naar Madrid), waarin zij
enkele indrukken gaf van een reis,
die zij in de maanden Nov. en Dec.
1943 in Spanje maakte. Haar was
vooral opgevallen de grote disci
pline, die heerst in dit land, dat na
schokkende tijden een periode van
rust en welvaart tegemoet gaat. Ver
der vestigde zij de aandacht op de
practische zin van de Span laarden,
die zich manifesteert niet alleen in
traditionele gebruiksvoorwerpen als
de capa, den botija (de populaire
drinkfles), maar ook in moderne
vindingen, die de Spanjaarden, voor
wie het begrip tijd een andere bete
kenis heeft dan voor lieden van an
dere nationaliteit, aan hun volks
aard hebben weten aan te passen.
Welikije Loeki en Newel, in een
halve cirkel om het nog altijd
door Duitsers bezette Witebsk en
vandaar naar Zjlobin, vervolgens
ver uitstulpend in de buurt van
de Pripetmoerassen westelijk van
Sarny, van Nowgorod Wolynsk,
Sjltomir en Berditsjew, met een
zwenking zuidwaarts tot bij Win-
nitza aan de Boeg. Van hier buigt
de lijn scherp oostwaarts, door
het gebied van Oeman tot waar,
tussen Kiew en Tsjerkassy, de
Duitse linies nog altijd op de
Dnjepr steunen. Vervolgens langs
Kirowograd en benoorden Kriwol
Rog tot het bruggehoofd Nikopol,
vanwaar tot bij Cherson ander
maal de oude Dnjeprlinie nog in
het geding is Op de Krim ten
slotte bepalen de gevechten zich
nog steeds tot de uiterste punt
van het schiereiland Kertsj.
Er kan geen twijfel bestaan, dat
in dit beeld nog ingrijpende ver
anderingen zullen komen. Vooral
in het gebied tussen Winnitza en
Kirowograd. tegen de enorme zui
delijke flank van de voornaamste
stoot der bolsjewistep naar het
westen, vallen sterke Duitse
tegenacties op. Een voorbij Win
nitza over de Boeg gedrongen
sterke afdeling Sowjetrussen is
van deze tegenbeweging het slacht
offer geworden. Elders richten
zich de verbitterde gevechten van
Sowjetrussische zijde vooral op
het bedreigen van de in de
Dnjepr-zak ver oostwaarts strij
dende Duitse legers, terwijl om
gekeerd de Duitse legerleiding
door het handhaven van die ver
oostelijk gelegen posities, waar
onder de Krim, de kracht van de
hoofdstoot der bolsjewisten in de
richting van Rowno met succes
weet te remmen.
Hoewel men in centrale en zui
delijke sector minder van even
wicht dan van uiterste spanning
kan spreken, is de snelheid der
bewegingen hier toch sterk ver
minderd. Daarvoor ln de plaats
tekenen zich thans grote gebeur
tenissen in de tot dusverre starre
noordelijke sector bij het llmen
meer af. Het gehele karakter van
de strijd wordt mede bepaald door
een winter zonder winterweer,
met 'een voor dit Russische gebied
in Januari wel zeer ongewone
wisseling van lichte vorst en dooi.
Onveranderd echter blijft de
strijd in het oosten vóór alles een
slijtage-slag en een strijd van
ruimte en tijd Zoals de bolsjewis
ten de Duitse aanvalstechniek
trachtten over te nemen, zo han
teert omgekeerd de Duitse oor
logsleiding. steunend op de snelle
successen der eigen operaties in
1941, de enorme Russische ruimte,
perceel na perceel in bloedige ruil
handel uit handen gevend tegen
een enorme prijs aan Sowjetrus
sische mensen en Sowjetrusslsch
materiaal.
SPORTNIEUWS
Lagrand wint van
Nicolaas
AMSTERDAM, 19 Jan. Het is
gisteravond in het Concertgebouw
weer eens duidelijk gebleken, welk
een verschil er bestaat tussen de top
klasse van onze profs en de boksers
van het tweede plan. De wedstrijd
tussen den Nederlandsen llchtge-
wichtkampioen Nicolaas uit Den
Haag en den Rotterdammer Arnold
Lagrand, die wij nu voor de vierde
maal gezien hebben, was daarvan een
prachtig voorbeeld.
Dit was boksen, dat de grootste
tegenstander van de bokssport be
keerd zou hebben, omdat het. gericht
was niet op het logge onbesuisde
vechten, het in het wilde uitdelen van
grote klappen, noch op het toebren
gen van de eindstoot, waarin toch
altijd iets weerzinwekkends schuilt,
maar omdat het een unieke demon
stratie van sportieve verdedigings
kunst was.
Men weet het> Nicolaas en Lagrand
zijn aan elkaar gewaagd. Van de drie
vorige partijen won Nicolaas er een
en bleven er twee onbeslist. Dit maal
heeft Lagrand gewonnen, doch met
uiterst gering verschil. De Rotter
dammer dankte zijn overwinning uit
sluitend aan zijn zuiverder stoten.
Nog steeds stoot de kampioen te veel
met open handschoenen en dit heeft
de jury hem dit maal zeer zwaar aan
gerekend.
We kunnen ons voorstellen, dat de
oppervlakkige toeschouwer, die niet
op de details let het met deze beslis
sing niet eens is geweest, de uitspraak
van de jury was echter volkomen
juist en we mogen slechts hopen, dat
Nicolaas er de nodige lering uit ge
trokken heeft.
Zoals gewoonlijk begon Lagrand in
een wervelwind-tempo en in de eerste
vier ronden kreeg; hij een royaal over
wicht, toen hij in de vijfde ronde
echter even adem wilde scheppen,
kreeg Nicolaas zijn grote kans.
Lagrand werd nu in de verdediging
gedrongen, en hij kwam even in
moeilijkheden door de series van
Nicolaas, die ook in de volgende ron
den het initiatief nam. Het bleef een
uiterst spannende en technisch zeer
hoogstaande partij met sublieme ver
dediging aan beide kanten. De uit
spraak van de jury viel. zoals gezegd,
niet in de smaak van een deel van
het publiek, dat daaraan uiting gaf
door een even afkeurenswaardig als
onsportief gefluit.
De overige partijen waren uiteraard
van heel wat minder kwaliteit. De
Bosschenaar Doorenbosch, die sinds
hij bij Huizenaar oefent, goede vor
deringen maakt, zorgde voor een keu
rige overwinning op punten op den
geroutineerden Jan de Pauw uit Den
Haag. Hoogstraten (Amsterdam) won
op punten van Bep Diessen (Rotter
dam) en Daaf Baan (Rotterdam)
won op punten van Bep de Reus
(Rotterdam).
Voetbalprogramma
Het voetbalprogramma voor a.s.
Zondag luidt: District I: Dc Vole wij
ekers—ADO, Sparta—Xerxes, Storm
vogels—HBS, EDO—DWS, DFC—Her
mes DVS. District II: 't Gooi—VSV,
VUC—RFC, DHCAjax, Feljenoord—
Haarlem. District III: PECTuban-
tla NECAGOVV, Wapeningen—
Quick, HeraclesEnschede, Enschede-
se Boys—Go Ahead, District. IV:
Willem II—De Spechten, MVV
Roermond, PSV—Maurlts. NOAD—
BW, NAC—Longa. District V: GVAV
Sneek, LSC—Be Quick, HSC—Leeu
warden, Veendam—Velocltas.
De verduistering begint heden om
17.15 en eindigt om 8.30 uur.
Maan op 1.36. onder 12.30
25 Jan. N.M., 1 Febr. E.K.. 9 Febr.
V.M., 17 Febr. L.K., 24 Febr. N.M.