De dichtknobbel van een Haarlemsen metseiaarszoon Pieter Langendijks arbeidzaam leven Een Leideneer van faam J Matusctika Sneeuwvlok - de Eskimo" jfcma De legende van Belastinobezwaren n Uitslag Kerst prijsvraag Geldige bonnen Een letterraadsel CONTROLEERT ZATERDAG 15 JANUARI 1944 ?.L De eerste zes Jaren van zijn leven ademde Pieter Langendiik de Haar lemse lucht Geboren als zoon van den metselaarsbaas A rent Lanyen- dljk in 1683 in een huis aan de Gierstraat over de Botermarkt, be leefde hij zijn prille Jeugd in het hartje van de Spaarnestad Zijn moeder Anneke Nieuwenhuizen werd weduwe, toen Pieter zijn intrede deed in de schoolwereld Hij werd naar den Amsterdamsen historicus Willem Scwel gezonden die den schranderen knaap in de Latijnse taal inwijdde Gedurende de tijd dat de longpn ln Amsterdam leerde, ging zijn moe der naar Den Haag. waar Pieter later bij haar kwam Inwonen. Zij hadden het niet breed en aanvan kelijk trachtte de Jonge Langendljk wat te verdienen met het tekenen van landschappen Of de Haarlem mer hierin weinig bedreven was. vermeldt de geschiedenis niet. maar er moest al spoedig naar eer* betere bron van inkomsten worden omge zien Pieter begon nu garen, damast en servetten te weven Dit hand werk deed in de Amstelstad opgeld en het gevolg was dat de familie Langendijk in Amsterdam ging wo nen Na een Jaar losse diensten te hebben vervuld, werkte Pieter bijna tien Jaren als patroontekenaar voor Abraham Verhamme. Zwenking naar de letterkunde Waarschijnlijk geïnspireerd dooi het vlakke en veelzijdige kunste naarsleven in de liere koopmans stad aan het IJ de deftige levens stijl van Den Haag had hij als een beklemming gevoeld kwam zijn liefde voor de letteren naar boven In 1711 op 28-Jarige leeftijd, ver scheen zijn bekende werk ..Don Quichot op de Bruiloft van Ka macho" Het werd ten tonele ge- Dc Haarlemse tekenaar ■tonrelschrij ter Pieter Langendiik (Cliché A P bracht, toegejuicht en verschafte den eenvoudiger) handwerker-dich ter veel populariteit Hierdoor aan gemoedigd. schreef Pieter Langen dijk nieuwe stukken, vooral op Franse leest geschoeid. Zijn werk stak uit boven dat van zijn over het- algemepn onbetekenende tijdgeno ten Bekende blijspelen van hem zijn: „Krells Louwen of Alexander don Grote op het Pöëetenmaal" en ..Het wederzijdse huwelijksbedrog" Zijn faam drong al spoedig door rot de Rederijkerskamers, de Pelli- kanleten en ..Trouw moet blijken" en ln 1720 werd hij ln deze kunste naarskringen opgenomen. Zijn be kende ..Graven van Holland" vor men de Jaardichten, die zowel zijn bekwaamheid als dichter en als ge schiedschrijver aantonen De drank en de kunst hadden in die dagen nauw contact, getuige het feit. dat Langendljk een verweerschrift op stelde namens de drie aloude Haar lemse Rederijkerskamers, waarin de regeving werd verzocht don rede rijkers het genot van belastingvrije drank te drinken, niet te ontnemen. De tappers en kroegbazen wilden ook de kunstenaars belasting laten betalen. Verkwistende vrouwen In 1722 keerde Pieter met zijn moeder naar zijn geboorteplaats terug; hij vestigde zich aan de Kleine Houtstraat en werd door de Haar lemse lakenfabrikanten met opdrach ten overladen. De dichter, die eeFst patroontekenaar en daarna litterator was. zou geen zorgen meer gehad hebben, ware het niet dat moeder Langendljk de verdiensten van haar zoon in drank omzette, de opbrengst van zijn dichtwerken inbegrepen In hetzelfde Jaar. dat zijn moeder was overleden 1727 huwde hij met de Amsterdamse Johanna Maria Sennepart. een verkwistende, zieke lijke. knorrige vrouw, die twaalf Jaar later overleed In 1747 zag de dichter zich genood zaakt zijn boeken, prenten en Inboedel te verkopen, omdat hij een karige levensavond verwachtte. De Stads regering van Haarlem ontfermde zich echter over den verdienstelijken bur ger. stelde hem ln 1749 aan als haar geschiedschrijver en bood hem tevens inwoning en verzorging aan ln het Proveniershuls Langendljk heeft zich slechts kunnen bepalen tot de beschrijving van Haarlemse gebou wen. want in 1756 maakte de dood een einde aan zijn arbeidzaam en over het algemeen weinig vreugdevol leven. Vruchtbaarste jaren De laatste Jaren waren niet ziln slechtste; hij schreel en dichtte veel, zoals het stuk ..Xantippe of het boze wijf van Socrates", dat in Februari van zijn sterfjaar werd vertoond en dat de dichter nog heeft zien spelen Hij keerde echter ziek uit de Amster damse Schouwburg naar Haarlem terug en stierf op de dertiende Juni. nadat hij op de achtste Juni lid was geworden van de Doopsgezinde Ge meente te Haarlem. Hoewel het leven van dezen acht- tlpndpn-eeuwsen blijspeldichter en schrijver niet gemakkelijk Is geweest, had Langendljk een bijzonder blij moedige natuur: hij was hulpvaardig en bezat een grote vriendenschaar. Als kunstenaar én als mens hebben zijn tijdgenoten zijn heengaan op 73- larlge leeftijd betreurd. Hugo de Groot, het Wonder van Holland n Lelden heeft hij gewoond en gewerkt, tn Leiden bezocht hil reeds op zijn elfde laar de hogeschool al zae „het wonder der Nederlanden" zoals de Franse koning Hendrik IV hem noemde tc Delft het levenslicht „Bemind dooT zijn vaderland tot ere-ambten verheven, gevaneen ge nomen. veroordeeld. In de Loevostelnse kerker geworpen daaruit ontvlucht vervolgd in vvppmde landen gezocht vooral ln Zweden geëerd. In den vreemde ees'orven. in vaderlandse bodem ter ruste gelegd nadat hii geleefd en gpleden had voor de bur gerlijke en endsdlenstiee vrijheid van ziin land" aldus schetst hem de voor rede van een aan Hugo de Groot ge wijde levensbeschouwing die ln 1792 te Amsterdam verscheen Hugo de Groo' ls Inderdaad een dier wonderlilk veelzijdige grote figu ren geweest die toi de room van hun kleine land hebben bllgedracpn Als rechts- staats- taal-, geschiedenis- en godgeleerdp stelde hil zijn fahplaehtig rllke kennis Ir dienst van zijn land en van de mensheid Als politicus en theoloog keerd- hij zich voornamelijk tegen de dogma's, die een steeds ver der woekerende versplintering be werkstelligden; zocht hil naar een svnthese die orde. rust en vrede In h«t vaderland slechts dienstbaar kon ziln Hij werd en wordt veelal als de grondlegger van vol keren verbintenis sen geschetst Afgezant van 14 jaar De toenmalige politieke toestand der Nederlanden bracht mede. dat Hugn de Grom op zijn veertiende Jaar reeds deel uitmaakte van een afvaardiging naar het hof van den bovencennemden Fransen koning in welke afvaardiging hij tezamen met fleuren als Justinus van Nassau en Johan van Oldenharnevelt zitting had Ziln roem was hem reeds voor ultgpsnelo en daaraan dankte hij het dat hij gelegenheid kreeg tot den koning dip de Nederlandse afvaardi ging zeei narrelUk ontving, een toe spraak te richten Dp konlne begun stigde hem met een kostbaar ge schenk een gouden halsketting, waar aan de bpplt.cnls van Hendrik IV hing en zeid-1 tot zijn gevolg, mp' een gebaar naai den jóngen geleerde1 „voiia le miracle d'Hollande" Dat de Franse konlne niet over dreef daarvan getuigt wel Hueo de Groots latere leven Dat hij een wer kelijk wnndei was hewiist de rllkc en veelzijdlep literatuur van ziln hand, al verschpen hiervan slechb weinig ln het Nederlands Zijn be kendste werken in zijn moedertaal zijn .De wanrhpid ovet het christelijk geloof"; zijn „Apologeticus" word vertaald ondet de titel ..Verantwooi dlngh" „VrHvh.- en antwoordt <Tsa mensprake' tve' den Doop" en Inlet ding tot d* Hollandschp reehtsgpleert hevd" ln zijn beroemdp studie De Jure bell: .c pacis librl tres" 'Het recht van oorlog en vrede legde hi1 de grondslag voot het staatsrecht, dp wijsbegeerte van het recht en speciaal van het volkenrecb' Hugo de Groot was niet slecnts geleprde maar ook kunstenaar Hil Directeur H J Kerkmeester. Eus- 6um. hoofdredacteur Hendrik Llndt Amsterdam plv hoofdredacteur, tr A H de Haas vnn Dorsser, Haarlem binnenland J v Grieken, illustratie on opmaakR Kampstra. volkscul tuur en kunst M Wolters. muziek G K Krop; sport; J J Libcr; adver tenties. A. H, Lammors, allen te Am sterdam, K 113 neeft zoveel geschreven, dat men hem in de letterkunde vergelijkt met Rembrandt in dc schilderkunst. Zijn metrische vertalingen van Griekse verzen getuigen van een meesterlijke vormbeheersing. Ook was hij een der beste nieuwe Latijnse dichters Hoe wel hij de vredp predikte, was hij in belde hoedanigheden vnn geleerde en kunstenaar eén strijdbare en ge vreesde figuur Vooral na zijn be noeming tot pensionaris van Rotter dam raakte hij als Arminlaan ge wikkeld in godsdienstige en politieke geschillen. Tegelijk met Van Olden- barneveldt en Hooeerbeet? werd hij ln 1618 gevangengenomen en met laatstgenoemde naar het slot Loeve- stein overgebracht Zijn listige ont snapping ls bekend: hij begaf zich naar Parijs en schveef daar zijn reeds genoemde „Apolflfeeticus". waar van de verspreiding door de Staten verboden werd. Zij noemden dit ge schrift eerloos bedreigden de bezit ters met de doodstraf en verklaarden den schrijver vogelvrij. Na de dood van Prins Maurits werd hij onder Olie uit Overijsel In een speciaal nummer van „Volk en Bodem", een speciaal akkerbouw- nummer. schrijft Max Wolters, lei der van de Raad van Bijstand in zake de Landbouw, over de akker bouw in Overijsel, in welke provin cie, zoals bekend, het kleine gemeng de bedrijf een overwegende rol speelt. Slechts in twee streken, nl. in de Veenkoloniën en in de polder bij Giethoorn heeft de akkerbouw het overwicht. D&Ar wordt elk stukje grond benut, daór wordt niet alleen overwegend goedgekeurd zaai en pootgoed gebruikt, maar daar wordt dat ook verbouwd De resulta ten zijn goed. Zeer belangrijk ls de conclusie die Wolters trekt Inzake de verbouw van oliehoudende zaden, die practisch dit jaar voor het eerst In Overijsel plaats vond. De verwachtingen zijn véi overtroffen. Als de oogstrisico wat. meeval», zal de teelt van kool zaad ln het volgende jaar nog een belangrijke uitbreiding ondergaan. Hier zier men dus hoe een van bovenaf voorgeschreven teelt een groot succes ls geworden en een verrijking van het aantal in akker bouw geteelde gewassen tengevolge heeft. waar hij geschiedenis, wijsbegeerte, sterrekund" wiskunde, gods- en rechtsgeleerdheid studeerde. Op zijn veertiende jaar behaalde hij te Or leans de doctorstitel. Hugo Grotius was een hoogge stemde geest en zeer snel ln het op nemen van indrukken Nimmer rust- te zijn geest: in de trekschuit ver diepte hij zich in Latijnse studiën en op de wandeling maakte hij gedich ten. Hoewel zijn grote geest hem min of meer egocentrisch maakte, was hij dankbaar van karakter, van alle ijdelheld verstoken en opgeruimd van gemoed Als wereldburger koes terde hli toch een diepe vaderlands liefde en het is tragisch, dat hij zo veel in het buitenland moest ver toeven en daar ook (op 28 Augustus 1645 te Rostock) overleed Prof. dr. Willem Mengelberg diri geert deze maand vijf concerten van het grote Franse radio-orkest ln het Thé&tre des Champs Elysécs. Tekeningen en tekst van WIM MEULDIJK de tweede 'door W. H. Kruiderink 64) Ze keken elkaar even aan. Staal en Wljnands, als om te onderzoeken of ze het met elkaar eens waren. ..Ik zal", begon toen Wijnands. alle toegangen laten afzetten. Wan neer moet ze opkomen?" „Over tien minuten." „Goed. Maak er een kwartier van, In die tijd laat ik een cordon om het hele terrein trekken." „Ik dank u uit naam van al mijn mensen. U hebt hun bestaan gered." „Maar denk er wel aan", waar schuwde Staal, terwijl hij even zijn revolver toonde" „geen onzin verder. De minste poging ons te hinderen, brengt u en de hele troep achter de tralies, begrepen!" „Vanzelfsprekend. Ik zal u niets Ln de weg leggen, integendeel. Als ze zoveel verkeerds heeft gedaan, dan moet ze er voor boeten. Wie had dat van haar gedacht..." Wijnands had zich inmiddels snel uit de voeten gemaakt, om zich met zijn Arnhemsen collega ln verbin ding te stellen. De agenten, die bij het theater waren geposteerd om na de voorstelling de orde te hand haven. kregen opdracht onmiddellijk het theater te omsingelen, terwijl per overval-auto een aantal man schappen ter assistentie werd ge zonden Nog voor het kwartier om was. voegde Wijnands zich weer vol daan bij Staal „Ziezo, nu kan ons niets meer ge beuren." Zc gingen wat terzijde staan om de gevierde en toch zo gevaarlijke vrouw te zien passeren. Toen de gong haar optreden aankondigde, trad ze te voorschijn als een 'ee uit de avondnevel, onbevreesd. Staal was vastbesloten zich niet meer te laten betoveren. Hij hield haar scherp ln het oog. Ze deed een paar passen... Plotseling scheen ze langzaam weg t« zinken ln de grond. Staal zag ln het schaarse licht der lampen, dat door de beplantingen drong, nog slechts het hoofd met de stralende diadeem, die niet verdween, maar zich vlug verwijderde. Hij sprong 746 Met een flink vaartje rent Sneeuwvlok naar de voorkant van het paleis. Daar aangekomen blijft hij verbluft staan. ..Net wat ik dacht", zegt hij. „ik kom te laat. Koning Winter. Prinses Iverna en de vijf kobolds zijn door de sneeuw- duivcltjes gevangen genomen en het paleis ingesleept. Zonder een ogen blik te aarzelen sluipen onze held en zijn hond de trap op. 747. Bovenaan de trap ls een gang. die ze voorzichtig uitlopen, steeds op hun hoede. Langs de muren staan griezelige beelden van draken en andere beesten. Nu zijn ze bij een deur. waarachter gedempte stemmen hoorbaar zijn Sneeuwvlok en Kwef gaan plat op de grond lig gen en kijken door een kier naar binnen. Wat ze daar zien. doet hun de koude rillingen over het lijf lopen... vooruit, een man poogde hem tegen te houden. Het was de manager. Nog voor hij iets kan zeggen, had Staal hem tegen de grond geslagen. Nog drie a vier haastige stappen, toen dacht hij zelf te worden neer geslagen. Hij had in het luchtledig getrapt en een flinke duikeling ge maakt. Hij sprong weer op en be merkte. dat hij tot aan zijn schou ders ln een brede loopgraaf stond. Daar was ze dus in verdwenen. Hij begon te hollen. Rosita achterna. Hij zag haar niet meer... Eensklaps verblindde hem een scherp licht. Stokstijf bleef hij staan. Toen rolde hem een donde rend applaus tegemoet. Voor zich zag hij Rosita. .scherp beschenen door de schijnwerpers. Ze begon te dansen. IJlings trok- Staal zich terug in de loopgraaf. Hij voelde zich hope loos'geblameerd. Hij stond op een diep uitgegraven pad, dat de artis- ten in staat stelde direct, vóór or het groene podium te komen. Wijnands kon zijn lachen niel meer inhouden, toen hij Staal weei uit de loopgraaf zag opduiken. „Die blamage had Je me wel mo gen besparen", bromde Staal. „Jij schoot als een pijl uit de boog die sloot in. Je was weg. voor ik er erg in had. Die arme kerel van een manager wilde Je nog waar schuwen. Als dank heb Je hem een oog dichtgeslagen." „Is hier verder ^lles in orde?' vroeg Staal er maar snel over heen. „Het spel is al gewonnen" ant woordde Wijnands geruststellend. „Ze is ln onze macht. Ze pronkt voor het laatst met gestolen siera den. Ongelooflijk brutaal ze zo in het openbaar te dragen." „Brutaal, maar listig. Wie zou op het frleè zijn gekomen, dar een dan seres met een gestolen schat in het haar voor het publiek durft verschij nen?" Een paar minuten keken ze zwij gend naar de zwevende figuur aan de andere kant van de struiken. Staal voelde zich ondanks de om vangrijke maatregelen, die Wijnands I had getroffen, niet op zijn gemak. (Wordt vervolgd) Swy 'Hstan aJtsr «.v .vt./t t au vWi/ - v*v- i Jiut üf. ütks i s ivi'Wi w --C HUGO DE GROOT. (Cliché A P-archief) den verdranezameren Frederlk Hen drik in zijn burgerrechten van Delft en het bezit van zijn goederen her steld ln 1631 kwam hij zelf weer naai Nederland maar dat zijn be stendig verblijf hier niet gewenst was. bewees wel de uitlovlng ener beloning van tweeduizend gulden aan elk, die nem ln nanden der justitie zou kunnen uitleveren. De Groot stamde uit een geleerde familie zi.ir voorvaderen bekleedden Le Delft altijd aanzienli.lkp posten Zijn vadei Jan de Groot was een tiartstorhtehik bewonderaar der we ienschap en curator van de Letdse Universiteit Reeds "ooi zijn zevende laar ontving hij op last van zijn vader onderricht m Grieks en La njn op zijn achtste schreef nij reeds Latijnse verzen en op zijn elfde was hij student aan de Leldse hogeschool. Ja, daar gaan we al met onze „echte gebeurtenissen!" Een le gende, die „echt gebeurde", is dan eigenlijk weer geen echte legende. Maar wie zal uitmaken, of ae ge schiedenis van „De Vliegende Hol lander" waar is of niet? Ls zij niet aan het verbeeldingrijke brein van den zeeman ontsproten? Hoe het ook zij, Richard Wagner heelt een belangrijk deel van zijn „Vliegende Hollander" zelf beleefd, n.L de stormscène, die zo men weet eender belangrijkste episoden ln zijn dra matische opera werd. En in zoverre gebeurde ook de geschiedenis van Dalants dochter Senta en de in het zwart gehulde, vreemde zwerver van het spookschip weer echt. Enige maanden geleden hebben wij op deze plaats al eens verhaald, hoe Wagner in Riga door zijn schuldeisers achtervolgd word, die hij tenslote tezamen met zijn vrouw en zijn hond „Robber" ont vluchtte. Hij scheepte zich op een stormachtige zomernacht van 1839 in de kleine haven Pillau ln op een schoener die naar Engeland koers zette, vandaar zou Wagner naar Frankrijk oversteken om te Parijs aijn geluk te beproeven. De zeereis begon ai onheilspellend, maar het zou nog erger worden. Op de derde dag stak een gewel dige storm op. De wind gierde door het want van de „Thelis" en de kleine bark de bemanning telde met Inbegrip van den kapitein Opera's die „echt gebeurden" slechts zeven koppen moest de zeilen reven en ankeren. Terwijl de matrozen het anker vierden, zongen zij te hunner opmontering een lied. dat zich al dadelijk vasiprenlte in het geheugen van den meester, die meer dood dan levend ln de kapi teinskajuit. lag. Het is als het be faamde matrozenkoor in „De Vlie gende Hollander" terug te vinden. Op sterven na dood greep Wagner zijn aantekenboek om de melodie op te schrijven. „De Vliegende Hollander" ontstaat De storm legde zich en de „Thetls" zette koers naar het dichtstbijzijnde haventje Sandwike Ln de buurt van Arendai. Hier, temidden van de fjor den, komt Wagner geheel zijn ver naai; in de letterlijke zowel als in de overdrachtelijke zin des woords uuk de matrozen leven op en vertel len de passagiers de spookgeschiede nis van den „Vliegenden Hollander' den gevloekten zeeman, die wegens zijn woordbreuk gedoemd is over de zeeën te zwerven totdat de liefde van een vrouw hem tot ln de dood zal omgeven. Slechts cenmaaj in de zeven Jaar mag hij aan land gaan; slechts eenmaal m de zeven jaren krijgt hij aijn kans. „Ik heb het gevonden", roept Wag ner geestdriftig uit, „mijn volgende opera zal „De Vliegende Hollander' zijn 1 Op de laatste dag van Juli gaat de reis verder. Wagnei is reeds geheel verdiept in de eerste akte, als een nieuwe storm opsteekt, nog heviger dan de vorige. Huizenhoge golven slaan over het schip Minna Planer smeekt haar man zich aan haar vast te binden, opdat zil sam-m zullen sterven Hoe vertwijfeld Wagner ook is. hoe doodziek hij zich ook voeli de muziek voor „De Vliegende Hol lander" blijft door zijn verbijsterd orein spoken, alsof hij het spookschip van den gevloeklen zeeman aan den einder zag opdoemen Maar ook deze oeproevlng overleefde het echtpaar; de storm legde zich, de zon brak door en tien dagen later waren Wag ner en zijn vrouw in Parijs, waar hem nieuwe moeilijkheden en zorgen wachtten, gelijk men weet. Wagner goot zijn „Vliegende Hol lander" ln deze vorm: Het schip van kapitein Daland wordt op de thuis reis door een storm overvallen De bemanning trekt zich ln de kajuii terug en de roerganger valt in slaap Een spookschip nadert en de toren hoge .golven werpen de belde vaar tuigen zo dicht naar elkaar toe. dat want en tuigage tn elkaar verward geraken. Van het spookschip springt een vreemde, sombere figuur over op het schip van Daland. die van den vreemdeling het verhaal te horen krijgt, dat hij wegens breuk van een trouweed gedoemd Is over de zeeën te zwalken toi de trouw van een vrouw hem verlost Daland gevoeli sympathie voor den koenen zwervet en belooti hem zijn dochter Senta tot vrouw Senta, die bemind werd door den Jager Erik, heeft hier dadelijk oren RICHARD WAGNER. Cliché A.P.-archief) naar, als haar vader, thuisgekomen, haar het verhaal doet. Hij brengt den vreemdeling mee, voor wie Senta dadelijk in liefde ontbrandt. Tever geefs waarschuwt Erik haar. maar Senta zweert den vreemden zeeman trouw tot ln den dood. Als deze van Eriks liefde hoort, is hij aan de won- hoop ten prooi, want hij ziet zijn laatste kans op verlossing vervlie gen en vertwijfeld keert hij naar zijn schip terug. Dalands bemanning ver telt hem nu. dat. de vreemdeling ..De vliegende Hollander" was. Als Senta dat verneemt, stort zij zich in de golven; zij wil den geliefden man trouw zijn tot in de dood. zoals zij beloofd heeft. Dit wordt de verlos sing van „Den Vliegenden Hollan der": het spookschip vergaat in ne vel en de achtergeblevenen zien Senta en den Hollander tezamen ten hemel opsttjgen. Ondanks alle moeite en zorgen, die Wagner te Parijs wachtten, ondanks de beslommerende voorbereidingen voor de première van zijn „Rienzi" dicht en componeert Wagner zijn ..Vliegende Hollander" in de won derbaarlijk korte tijd van slechts vijf weken. Onder de sluitstreep van de partituur schrijft de meester: .In ■BNPVHBVllHrtli: pera astra (Door hoop tot het licht). God nacht en ellende Per aspera ad geve het!" Kinderaftrek e kinderaftrek wordt toege staan van het bedrag, dat aan personele belasting wordt botaald De huurwaarde van het gebruikte perceel wordt niet vormlndord. Het ls duidelijk, dat do belas tingplicht het zwaarst Is voor hon die kinderen hebben te onderhouden Vermindering van de belasting ln evenredigheid van het aantal kinderen Is hier billijk De reductie dient het hoogste te zijn voor bewoners van huizen, waarvan de huur waarde het laagst ts. Hoe hoger de huurwaarde is. zoveel te lager zal de reductie zijn tot zij op een bepaald ogenblik niet meer verleend zal worden Ge heel billijk is dit beginsel niet Iemand met tien kinderen zal vermoedelijk een groter huls ge bruiken dan iemand met vier kinderen, terwijl zU toch even vee) verdienen, Do kinderaftrek wordt geno ten voor eigen of aangehuwde klnderon kleinkinderen en pu pillen van den belastingplich tige, wanneer aan de volgonde drie eisen ls voldaan: a zij moeten met belastingplichtige het perceel bewonen; b zij moe ten ongehuwd zijn: c. zij moe ten op 1 Januari van het be lastingjaar do volle ouderdom van twintig laar nog niet heb ben bereikt Door deze voorwaarden ls men er zoker van, dat alleen de kin deren enz. die ten lasto van den belastingplichtige zijn. bij de berekening medetellen Wan neer de hierbedoelde Kinderen voor onderwijs elders verblijven. dftD ls op hen deze bepaling toch van toepassing Bewonen ls een ander begrip dan gebruiken, zoals uit de wet blijkt. Wanneer iemand op 16 Januari een bepaald perceel niet met zUn kinderen bewoont, krijgt hij niet tweemaal kinder aftrek Onbillijk la dit mot. iemand die twee percelen gc^ brulkt. verraao' zoveel draag kracht dat een tweevoudige re ductie n:et op zijn plaats is Logeert een kina op 16 Januar; elders terwijl het doorgaans bij zijn ouders ol voogd verblijf' dan moet worüen aangenomen dat het op 16 Januari ln het perceel van zijn verzorger woont Onze Kerstprijsvraag is. blijkens het overweldigend grote aantal iplossingen. dat wij ontvingen, bij- •nnder ir de smaak van onze lezers •«vallen Uit alle delen van het land droomden de oplossingen binnen en er waren er vele bij. die van de kunstzinnige smaak van dec Inzenders retulgden Het lot heeft tenslotte de volgende prijswinnaars aangewezen. De hoofdprijs van 25.— ontvangt; (i. Slept, Rullstraat 23 o, Rotter dam-W Prijzen van 10.— krijgen: P Wildckamp, Gioeneweg 76. Rcn- kum en J. dc Brabander, Uitslag- weg 13. Hengelo (O.) Prijzen van 5.— ontvangen: P. Kort, Celebes- straat 74 1is.. Amsterdam (O.) en A. Ploeg, Parkstraat 24, Brunsum L.)prijzen van f 2.50: D. de Jong, Tjillen 258. Minnertsga: M. J. Ver meulen, Langstraat 80. Slledrecht: C. Bombergen, Torenallee 11. Doe- Unchem: J. D Casius, woonwagen G4O01, Stationsplein Hoorn; G. G Gomersbach, v Heutszstraat. 17 bis Utrecht; M. P Heyboer, Celebes- straat 19. Wormprveer: C. Damon, Nui.itstraat 30. Breda; A. J. Post, Burg. Falkenaweg. Heerenveen; D. ^om, Frans Halsstraat 17. Zaandam: mej. H. Seokles. Pr. Hendrikstr. 153 Hoek van Holland. Een boekwerk ontvangen: J Sln- 'eling. Kon Emmakade 50. Den Haag; Jac Visser Vlaggemanstraat J2 b, Rotterdam (C.>; Geesje Diemer Marktkade 37a. Musselkanaal; mej C Donker. Brandtstr 61 Den Haag; J. Lexmond, Bosweg 40. Gouda; A rikkes, Talmastraat 108, Assen; J Schol, v. d Duijn van Maasdam- straat 15. Den Helder: J. van Vliet Andreas Boomstraat 411, Amster dam (O); R Hopman, Zuiddijk 290 iaandam; Th ten Hoeve. Sanato rium zaal 13. Appelscha: R. Zijstra Saffierstraat 11 II. Amsterdam (Z. J C. A. Grotendorst. Koningstr 23 Velp (G.)A Mannee Jr., Put-sche- bocht 92. Rotterdam (Z.H. Bergs- voort, Pater van Meursstraat N4 Nijmegen; J L. Wesselo. Hereweg 201. Lisse; A. van Randeraat. Aster- straat 29 Oss (NBr.): D G. Beek Terborchstraat 62. Deventer; A. H van Daalen. Borgardijnstraat 14. Arnhem; H. W Mariens Broekstraat 75, Arnhem; M, Jansen. Vosmaer* straat II. Rotterdam (W.); G Hans man. 2e Oosterparkstraat 172III Amsterdam (O); M, van Bcveren. Bagijnenstraat- 546, Zierlkzee; G Borgmeier. Slachthulsstraat 32 zw. Haarlem; S. van Slochteren. Park laan 33, Groningen; L. P de Moon. Sanatorium Zonnestraal. Hilversum BROOD. BESCHUIT. AARDAP PELEN, MELK, VLEES: 3 en 4 TABAK: 03 en 04, belde n. keuze VERVANGINGSMIDDELEN: 11 JAM: 12. SUIKER: 13. KAAS: 14 (40+ Of volvet). HAVERMOUT: 15 (250 gram). BLOEM: 16 en 17. KINDERVOEDING: Res D 6 Gort, Res. E 6 Rijst of Gort SNOEP: 3 choc., 4 suikerwerk BOTER: 3 A vet of margarine, 3 B marg.; Res. B 7. C 7, D 7 en E 7 roomboter (Nog geldig: 50 B. 52 A en 52 B). Einde geldigheidsduur 22 Januari DIVERSE BONNEN: 09 Alg eenheidszeep. 10 Alg was» poeder Res. C 3, D 3. E 3 was- poeder, Res. E 4 toiletzeep. (23 Jan.), R 01 Tabak: Scheerzeep (30 April); 3 hondenbrood: 3 hon denbrood groep K: kattenbrood (t.m. 31 Jan): 20, 21. 22 brandst t.m. 29 Febr.; 1 t,m. 17 K.F. brandst. t.m. 30 ApriL De juiste oplossing van de A P.- 'Kerstprijsvraag ziet men hierboven Hgeheeld Voor de kinderen Beste metsjes en Jongens Wat een stapols brievoD on brief kaarten zijn er van Jullie ge- Komen Wel bedankt hoor Een aantal van de hrlerschrljvers en scbrljfstor- tjes Krijgen gauw antwoord En nü willen lullle allemaal natuur lijk graag de oplossing van ons raad sel weien Die ls: 1 Jeker 2 Assen 2 Em men 4 Obdam 5. Rijsen 6 Baarn 7 Venlo 8 Rolde 9 Zeist of Soest Remhranat ls de grote schilder, die ik bedoelde Een van zijn bekendste schilderijen ls de Nachtwacht Som mige kinderen nehben andere scnilde- rljen genoemd Hun oplossingen waren mk goed De prilswinnanrs zijn Kegina Beem- -.terhocr. Burg ter Lnanstr 42. Zaon- danv. Henk de Vries. Eikeienhergstr 78. Alkmaar. Dleuwke Akker. Noort- neystr 17. Voorschoten J J van Hattum. Scherpenhcrg 42, Beekber gen; G. van Son, Blnnenmolenetr. 11, Cu Jem borg; Dlenle Heringa. Rodcweg 30. Assen; Gerrlt Hommen, Hcrm. Robhersstr 70D. Rotterdam: Henk Harms, Nachtegaalstr. 39A, Gronin gen. Nellie vnn Mastrlgt, Pr Hendrik straat 246, Hoek van Holland; Frans van Dalura, A E Maasstr 15. Maas sluis Ik heb de gewonnen prijsjes al toe gezonden En nu de nieuwe opgave: een let terraadsel 5. 12, 15. 8 Is een deel vaD het men selijk lichaam 1, 16. 3, 23. 24 ls een lichaamsdeel van een vogel 9. 4 ls een maat. 18. 2. 10, 20 ls een geldstuk. 19. 6. 11 ls een vleessoort. 21, 14. 17. 8. 22 ls de plaats, waar de hoer ln het voorjaar en de zomer zijn koelen laat grazen 13. 9. 17 Is een steen. 7. 14. 22. 16 ls een meisjesnaam. Het geheel ls een spreekwoord, dat uit 24 letters bestaat De oplossingen moeten gezonden worden vhór Dinsdag 18 Januari aan Oom Jan p/a Red. Het Volk. Hekel- veJd 15. A'dam-C Naam en adres van afzenders ook binnen ln de brief ver melden, Denk daaraan Anders kan ik je niet mee laten loten om de tien beschikbare prllzen De volgende kinderen willen graag met een raadselvrlend of -vriendin correpondcren; Remmo Staal (13 1.). Langewijk E 684. Kolham; Antje Sterkenborgb (13 1.). Noorwelde 37. Rmmercompascuum; S Boerman (Jon gen 12 J J C de Leeuwwcg 24. Bree- zand (NH.l; Joop Koster (13 J.). Zijde 392. Boskoop; Stlen Hartog (15 J.). Klelnpolderkade 44. Overschle. Plet en Dlna v Waardenhurg. Broers- vest 160 Schiedam Plet ls 10 J Dlna 15 laar Stuur elkaar maar veel mooie en lange brieven Tot volgende week allemaal De ncsto groeten van OOM )AN „Carnaval der liefde" Een film vol muziek cn zang. vol liefde cn list., overtrokken met net verguldsel der romantiek, maar met heel weinig realiteit. Het oude, be proefde recept van de gefilmde re vue met aijn kijkjes achter de scher men. heeft regisseur Paul Martin ook hier met succes toegepast. Het Ls nu eenmaal een rhema met een oneindig aantal variaties. Ditmaal had men het nieuwtje bedacht een revue-ster volkomen onverwacht te laten optreden met de vrouw met wie hij vier weken getrouwd is geweest. Het wordt werkelijk amusant, omdat beiden voorwenden weer met een snder getrouwd te zijn. Natuurlijk komt er een nieuw huwelijk van. Hans Moser ziet men hier in de ge- da ahte van den souffleur, die niet alleen in zijn hok de dingen voor zegt. maar die ook.de spelers buiten het toneel op het goede moment te hulp komt. Johan Heesters zingt en danst lustig door deze genoeglijke film, die in Rex draait, heen. JAN LIBER. „Achter de coulissen" Het hofleven heeft al zo vaak als achtergrond gediend voor de hande ling van een' filmverhaal, dat zo'n verhaal alleen nog maar aanvaard baar wordt, wanneer hetzij pracht en piaal, hetzij fijne humor de kruiden in het recept van den draaiboek schrijver Men kan niet zeggen, dat Hans H. Zerlett van die kruiden voor zijn draaiboek rijkelijk gebruik heeft gemaakt, en ook zijn regie van de film „Kleine Residenz". thans te zien. munt nergens uit door oor spronkelijkheid van inzicht of vondst. De toeschouwer zal in deze film, die in Lido vertoond wordt, half-hof- half theatergeschiedenis, de beko ring moeten zoeken in het spel en daarin leveren Lil Dagover, Winnie Markus. Johannes Riemann en Fritz Oclemar hun zeer waardevolle bijdragen. G K. KROP. „Ik ben Sebastiaan Ott" Willy Forst speelt een 'voortreffe lijke dubbelrol in de film „Ik ben Sebastiaan Ott" (Casino), waarvan hij tegelijk regisseur is. De geschiedenis is de volgende: de sensationele dood van den industrieel Kessen brengt aan het licht, dal in zijn kasteel te Kopenhagen een prachtige schilderijenverzameling is 1 ondergebracht, die niemand kende. Do kunstkenner dr. Sebastiaan Ott I uit Wenen bevindt, dat deze. stukken 1 origineel zijn. zodat dezelfde schilde- rijen, die zich in diverse musea be- vinden, dus vals moeten wezen. Het 1 blijkt nu. dat een internationale bende van schilderijenvervalsers aan het werk is geweest. Na zijn terug keer in Wenen ontvangt Sebastiaan een brief van zijn bröer Ludwig uit Praag, het zwarte schaap in de familie, die zijn hulp inroept. Sebas tiaan reist naar hem toe. Hij wordt daar gearresteerd onder verdenking van medeplichtigheid aan schilde rijendiefstal. omdat zijn broer met zijn papieren naar Wenen verdwenen is. De bende zet in Wenen een nieuwe zwendel op touw. Sebastiaan weet echter uit zijn gevangenschap te ont snappen en naar Wenen terug te keren, waar hij. met behulp van de politie, erin slaagt de bende te ont maskeren en haar leider, Ludwig Ott, onschadelijk te maken. ,,Wiener Geschich+en" De film „Wiener Geschichten" in Trianon speelt zich af in de typische sfeer van het voor-oorlogse Wcense koffiehuisleven met zijn overdaad aan kranten en glaasjes water. De hoofdrollen zijn in handen van Hans Moser en Paul Hörbiger. Zij zijn twee concurrerende kellner$. die dingen naar de gunst van de patro nes, zij het met verschillende oog merken. Beiden bereiken dan ook hun doel. De film. die draait om deze beide hoofdfiguren en Marte Harell als de verbeeldster der vrouwelijke hoofdrol laat. zien. is door Gcza von Bolvary vooral met gévoel voor sfeer geregisseerd. G K. KROP. Jacht op autodieven in Rome's catacomben ROME. 13 Jan In do Romeinse catacomben heeft een grote razzia plaats gehad, tegen een hende auto dieven. die uitmuntte door naar bui tengewoon brutaal optreden Leider dezer bende was de Napolitaan Caru so Aan enkele rechercheurs was het gelukt, met dezen Caruso In contact te komen; plaats van samenkomst waren dc Santa Domltllla-catacomoen Een kwartier later drongen polltle- trocpen de donkere onderaardse gan gen binnen, maakten zich meester van omstreeks 100 obscure elementen en konden bovendien de band leggen op een zeer groot aantal gestolen auto's De Romeinse politie bericht, dat zich ln de catacomben een der grootste au torepara tlewcrk plaatsen van heel Italië bevond Men trof er werktuigen en apparaten van de nieuwste constructie aan De Caruso-bende moet 20 000 auto diefstallen gepleegd hebben Met gro te handigheid wist Caruso de gesto len wagens, welke hij eerst vakkundig onherkenbaar bad gemaakt, door mid del van tussenpersonen tot zelfs aan de legernutorltelten te verkopen, om ze vervolgens een dag of wat later opnieuw te laten stelen Een Lancia heeft hij op deze wijze zelfs viermaal verkocht, waarbij hij In totaal de som van 350 000 lire opstreek Het ls de politie tot op neden nog niet gelukt zich van Caruso zelf meester te maken daar deze het cor don wist te doorbreken en ln de die per gelegen gangen te ontvluchten. Aangezien de Romeinse catacomben een gangenstelsel van 60 kilometer lengte hebben, kan het wel even du ren. eer men dezen gewleksten oplich ter bij de kraag heeft Daar de politie echter alle uitgangen bezet houdt, zal hij toch eens voor de dag moeten komen „Privé-detective" Zeg: Hans Moser als „privé-detec tive" en er komt een glimlach op veler lippen Men ziet den bewegelij- ken Wener, met zijn kromme spraak cn gebaren al worstelende met baar den, revolvers, boeven en proble men! Dat ls dan ook stellig de reden waarom Luxor al bij de eerste voor stellingen van de .Privé-detective" berstensvol was Want men wil ten slotte zien in welke avonturen Hans Moser ditmaal weer wordt gestort. Kunstzin is daarbij niet aanwezig, al moet men de grootste bewondering hebben voor de klucht-effecten, die Moser uit niets weet te verwekken. Een matig blijspel ligt aan dc malle historie van dc verwisselde koffers ten grondslag en het resultaat is ge filmd toneel. Maar wat doet het er toe. Hans Moser is er bij en voor wie de romantiek niet ontbeten kunnen, er is nog een aardige liefdescomedie in verwerkt, die blij" eindigt.. THEO RAMAKER. geregeld uw gas- en electriciteitsverbruik! Predikbeurten LEIDEN. Ger. Kerk, Lammen- schansweg: 0 30 en 3 uur. geen op gave; Lutherse Kerk, Hooglandse Kerk- gracht 28; 10.30 uur. ds. N. J. Bicger; Vrlic Kathollcko Kerk. Vreewllkstr. 19: 10.30 uur. Gezongen Hoogmis; Academ. Ziekenhuis; 10.30 uur, ds J. de Wit: Remonstrantse Gemeente. Hooglandse Kerkgracht 34; 10.30 uur. mej. ds. J. v. Drlmmelen. uit Den Briel; VrIJz. Hervormde Gem.. Leidse Volkshuls, Apothekersdljk: 10.30 uur. dr. K. H. Boersema; Vrljz. Hervormde Gem., Willem de ZwIJgerkerk. Warmonder- weg. Ocgstgcest: 10.30 uur, ds. J. D. v. d. Veen. tc Rijswijk. Alphen a. (1. Itljn. Ned. Hcrv. Gcm„ Kerkgebouw, v.m. 10 u. d.s Joh. Stchouwcr. n.m. 3.30 u. dr. G Ph. Scheers. Gebouw Jonathan, v.m. 10 u. dr. G. Ph. Scheere. Hulpkerk Gouw- sluis. n.m. 3.30 u. ds Joh. Stchouwer. Marthiistlchtlng. v.m. 10 u. .do lieer C. W. Corts. Oudhoornscwcg. v.m. 10 u. dB. Elderlnk. Evangellsatlcgcb. Hooft- straat. v.m. 9.30 u. en n.m. 3.30 u. ds. J. ZwIJnenburg. Clir. Ger. Gcm., v.m. 10 en n.m. 3.30 u. bijbellezing. HnzcrMvoiide: Ned. Hcrv. Gein., v.m. 9 en 10.30 u. eil n.m 3 u ds P. L. Klehl. Zneterwoufle: Ned. Hcrv. Gem„ v.m. 10 u. de heer H. M. Martens. Boskoop: Ned. Herv. Gem., v.m 9.30 en n m. 3 u. dr. D. Jacobs. Koudekerk a. d. RUn: Ned. Herv. Gem„ v.m. 9.30 u. ds A. W. M. Odé, n.m. 2.30 u. herdenking 25-Jarlg be staan der Herv. school, ds F G. v. Blnsbergen. ds. C. D. Israël, ds A W. M. Odé. Woubrugge: Ned Herv Gem v.m. 9.30 en n.m 2.30 u. ds. D v. d Ent- braat. Zevenhuizen: Ned. Herv kerk. v.m. 9.30 u. ds J. D. de Stoppelaar Gercf. kerk. v.m. 9.30 u. en- n.m 2 u ds. P, de Ruig. Noorden: Ned. Herv. kerk, v.m 9.30 en n.m. 2 u„ niet opgegeven Geref. kerk, v.m. 0.30 en n.m. 2 u do heer C. v. Rij, hulpprediker te Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 2