DE 47E JAARBEURS IN UTRECHT Groote deelname van liet buitenland Het ernstig uur voor het Koninkrijk Lof der staking De Nederelandsche Spoorwegen hebben na den tweeden dag ran de Utrechtsche Jaarbeurs tot diep in den nacht geconfe reerd over maatregelen om de geweldige stroom van deelne mers, die werd verwacht, te kunnen verwerken. Maar het tantal overtrof toch weer alle verwachtingen, zoodat het feit zich voordeed, dat de exposanten getuigden: „De klanten verdwijnen ,in de bezoekers". Wie Utrecht binnen 'komt rijden, van welken kant ook. verbaast zich over het enorme aantal auto's dat daar samen komt. Het ziin dan ook dik wijls wel vehicles van alle soorten, maar ze riiden en ze voeren onafgebroken nieuwe bezoekers aan, f Op geïmproviseerde par keerplaatsen staan heele regi menten. Tientallen hebben steile hoogten beklommen en worden met steenen achter de wielen in hun stiiferende stand vastgehouden. Op sommige oogenblikken lijkt de toegangs weg naar het Vreeburg wel een boulevard van Pariis met dat wondere kruispunt bii de Place de l'Opéra. Wat er bii deze Jaarbeurs stagneert, de verkeersregeling niet. De verkeerspolitie heeft op voorbeeldige wiize gezorgd en het gaat in een tempo, dat Op de Hooge Veluwe HET WAS een goede ge dachte van de Regee ring om de onderhande lingen tusschen Dr. van Mook, den Britsehen toezichthouder adviseur, Sir Archibald Clark Kerr en de vertegenwoordigers van Sjahrir te doen plaats heb ben in het door Berlage ge bouwde St. Hwbertus jachtslot op de Hooge Veluwe. Deze se reen rustige omgeving leent zich uitstekend voor hef ern stig werk. dat hier wordt voort gezet, en naar wij van ganscher harte hopen, tot de ontknooping van het vreeselijk Indische drama zal leiden. Moet in de afgeslotenheid van dit omrasterde natuurre servaat ook een symbool wor den gezien, dat over de hoog ste belangen van het Konink rijk huiten alle openbaarheid om wordt beslist? Wij hebben er zoo wat de ge- heele Nederlandsche pers op nageslagen. Zij tast volslagen in het duister. In de Kamer is gevraagd het Parlement niet voor voldongen feiten te stel len. Het zal ongetijfeld wel voor zulke feiten worden ge plaatst. De commissie-van Poll is naar Indië gevlogen en van Mook c.s vlogen naar Neder land. De parlementaire com missie staat nu in haar parle mentaire hemd. OP 10 FEBRUARI legde de Regeering haar zéér ver gaande verklaring af, waarbij aan Indië op den duur zelfs algeheele onafhankelijk heid in uitzicht wordt gesteld. Wanneer de Indonesische lei ders dat niet nemen, welnu, zoo zeide ons een hooggeplaatst regeevingspersoon, dan staat Engeland ook militair achter ons. Twee maanden zijn sedert dien verloopen. De Indonesische leiders heb ben het niet genomen. Twee maanden zijn verloopen en nu heeft de voogd, Sir Clark Kerr, te kennen gegeven, dat hij wel niet naar Batavia zal behoeven terug te keeren. Over den huidigen stand van zaken tast men in het duister, gelijk men ook onkundig is over de rollen van Engeland en' Amerika. Alleen Australië heeft door zijn meer dan misselijke houding duidelijk te kennen gegeven wel'ke aspiraties het koestert. Men zegt, dat Nederland de feitelijke macht der extremis ten zou erkennen in ruil voor sommige automobilisten moeite hebben bii te houden. Rondom het Jaarbeurs gebouw. De geweldige toeloop van de bezoekers stelde de eerste da gen het bestuur voor groote moeilijkheden en men heeft die getracht zoo goed en zoo veel mogelijk op te lossen, maar het aantal bezoekers neemt meer en meer toe en men krijgt zoo het idee. dat al deze menschen dit keer de Jaarbeurs bezien als een soort tentoonstelling. Velen verwachten allerlei nieuwe snufies te zien en mee- nen dat zii na de viif voorbiie jaren wonderen te aanschou wen zullen krijgen, waardoor de textielnood en het tekort aan alle mogelijke artikelen op de meest korte termijn kan worden weggenomen. Men maakt er een uitgaans dag van en men krijgt werke lijk hier en daar het idee. als of de bezoekers zich op een soort kermis wanen. Oo de Singel, tusschen het Jaarbeurs gebouw en het water, schuift traag en regelmatig een com pacte menschenmassa voort. Ze ziin nog niet in het bezit van een kaart en na uren ko men ze eindelijk voor het lo ket. om. als ze dan een tijd binnen hebben rondgeneusd, tot de ontdekking te komen, dat ze ook nog heel wat tijd noodig hebben om weer door de controle het terrein te kun nen verlaten. De getallen van 30.000 en 40.000 ziin elwèer overtroffen en het Jaarbeursbestuur neemt ernstige maatregelen om de stortvloed van belangstelling in te dammen. Temeer omdat door deze bezoekers, die geen klanten zijn.s het zakendoen wel eenigszins, om niet te zeg gen: veel geremd wordt. economische voordeelen. Wij gelooven, dat de situatie aldus allerongelukkigst wordt weer gegeven en wij gelooven niet, dat een dergelijke koehandel ons beleid recht zou doen we dervaren. Wij kunnen nog niet aannemen, dat onze taak m In dië, anders dan als planter en fabrikant bij de gunst van een groep welke groep (en) Indonesiërs? zou zijn afge- loopen. Dat het met onze be stuursmacht zou zijn gedaan en dat de volken van Java en Sumatra aan zich zelf zouden worden overgelaten. Want dit zou beteekenen krijg van volk tegen volk. Het zou in dat mooie' Rijk een chaos zonder weerga ontketenen, waartegen geen voorloopig intact gehou den Nederlandsche best u u rs apparaat het zou kunnen bol werken. HOE ONBEVREDIGEND ook, het is beter zich thans niet te verdiepen in wat zeggen wil erkenning van den status quo, van den feitelijken machtstoestand op Java. Wij zien niet hoe een der gelijke uitermate verwarde en chaotische toestand, waarin al lerlei groepen van extremisten en uit het lood geslagen kwa jongens-met-een-geweer optre den. een erkenning kan vin den Men moet bij dit alles niet vergeten de strategische positie welke Indië met name voor Amerika en Australjë inneemt. Het is eene geweldig brug genhoofd dat Amerika zich be slist niet zal laten ontnemen. Het heet nu weliswaar, dat onze marine een tien jarenplan heeft, dat ons een vloot meet geven, welke rekening houdt met onze gebiedsdeelen over zee. Maar dit is een anachronis me. Een Nederlandsche vloot ZIEN EN KRIJGEN. Er is genoeg te zien. meube len en textiel, glaswerk en serviezen. Philips en Draka, bouwmaterialen. machinerie ën, 'n geweldige autobus uit Zwitserland. Duizenden stands trekken de belangstelling, maar het zien van alle produc ten beteekent nog lang niet dat men alles krijgen kan. Een aantal producten, dat direct of op korten termijn leverbaar is. bliikt nog in de minderheid te ziin. maar men heeft overal goeden moed dat, ais de industrie maar eenmaal oo toeren kan komen, en de kolenvoorziening aan alle be hoeften kan voïdoen, de pro ductie snel omhoog zal gaan. Het buitenland vertegen woordigd. Er zijn 548 vertegenwoordi gers van twaalf verschillende naties aanwezig. Het aantal exposanten van de geheele Jaarbeurs bedraagt- 1506 deel nemers en een goede 36% daarvan komt uit het buiten land. Als men dan nog weet, dat men meer dan 500 deelne mers heeft moeten afzeggen omdat er geen plaats was. of schoon de oppervlakte met bijna 5000 M2 is vergroot, dan kan men aan deze cijfers het record der deelname aan deze 47ste Jaarbeurs afmeten. We hebben nu eenmaal een voorliefde voor Frankrijk en we gingen dus op zoek naar de Fransche stands. En nu kun nen ze vertellen, dat het in Frankrijk een janboel is, en dat machine, die je met een simpel stopcontact electrisch het werk laat doen. Schrijfmachines ziin er blijkbaar in overvloed in alle maten. Als we van de Zwitsersche stand, die het licht als het ware van hooge bergen bewaart, naar Tsiecho-Slowakije gaan. dan vinden we daar allerlei machineonderdeelen en kun nen we daaruit opmajven. dat de zware industrie in dat land zich weer herstelt en op toe- en komt. Maar de meeste interesse hebben we voor het mooie kristal. Een journalist heeft ook een hobbv en hii vindt prachtig glaswerk en fonke lend kristal aantrekkelijker dan een revolverdraaibank. En met de herinnering aan Tjse- cho-Slowakiie in ziin hoofd komt hii later te staan voor de expositie van Leerdam, het Nederlandsche product en zegt tegen zichzelf: Tjonge, ionge. wat maken wii hier in ons land toch ook prachtige dingen. Van bedelaars tot Sinter klazen. België heeft vooral ziin in zendingen opgesteld in de tus- schenhal. en is daar vertegen woordigd met zware machines. De Belgen brengen momenteel een bezoek aan de Jaarbeurs. Toen ze aan de grens kwamen kregen de Belgische bezoekers sigaren, bonbons en een paar zijden dameskousen. „Het moet maar eens uit ziin met nog langer de gedachte te vestigen dat Nederlanders be delaars zijn", heeft men de Belgische gasten gezegd, die ietwat beduusd met deze Ne derlandsche kwaliteitsproduc ten in hun handen stonden en Nog nooit is de drukte zoo overstelpend beurs te Utrecht als thans het geval is. toegangsbewijs te bemachtigen. geweest voor een bezoek aan de Jaar- Uren moet men in de rij staan, om een Anefo-Herschel-J\ ze niet weten hoe ze uit de moeilijkheden moeten komen, maar de Fransche stand is een iuweeltie van aantrekkelijk heid. Misschien komt het ook om dat het luxe is. omdat het ie weer dingen laat zien je fantasie proeft en geniet reeds smaak en geur die het leven veraangenamen en waar we oo zijn tijd zoo'n behoefte aan hebben. Mooie zijden stoffen, parfums, wiin, piachtig bor duurwerk. in één woord, een genot om ernaar te kijken. Als ie bii Zwitserland komt, dan zie ie heerlijke producten uit de fabrieken van Zürich, mooie gordijnen en magnifique meubelen. En bovendien prac- tische. maar helaas nog zeer kostbare, dingen voor het huis gezin. Een draaibare naai- kan alleen zijn een deel van de vloot eener grote zeemogend heid en niet eens een belang rijk deel. Amerika heeft de grootste belangen bij Indië mi litair zoowel als economisch. Noch Amerika, noch Engeland zullen dulden dat Java prijs gegeven wordt aan den cnaos, die daar thans zou ontstaan, in dien niet Nederland, maar groepen va.i Indonesiërs de feitelijke macht zouden pro- beeren uit te oefenen. Wij kunnen niet gelooven in de erkenning eener feitelijke macht die, opgebouwd door den vijand, aleen op de wape nen is g'ebaseerd, maar waar aan elk constructief :n opbou wend element ontbreekt. er misschien niets van begre pen dat die Hollanders zich daar als het ware als Sinter klazen ontpopten. Het Belgische bezoek heeft een rondgang gemaakt over het Jaarbeursterrein en was daarna, zooals men ons ver telde. de gast van de gemeen tebesturen van Amsterdam en Rotterdam, terwiil ze, na een bezoek aan Arnhem en Nij megen terug zouden keeren naar hun land. Zou het erg vermetel ziin om te verwachten dat de Utrecht- sche Jaarbeurs in de toekomst veel inzendingen, die anders naar de Leipziger Messe gin gen, tot zich zal kunnen trek ken? In verband hiermede zal het zaak ziin te zorgen dat de plannen die kant en klaar lig gen voor een vierde Jaarbeurs gebouw. spoedig van het pa pier in materiaal worden om gezet. Papierlawine. Wanneer men de kans krijgt om even met de deelnemers aan de Jaarbeurs te spreken, dan komt telkens opnieuw de klacht terug over „formulie ren en nog eens formulieren". „We hebben teveel papier en te weinig kolen." En heel deze papierwarwin kel. waarbij men van het eene bureau naar het andere wordt gestuurd, en waar men dan weer maandenlang moet wach ten. belemmert de arbeid, ver dooft de energie en stagneert de opbouw. Vele deelnemers weten dat HET MACHTSMIDDEL der staking is in Amerika het middel om verbete ring van arbeidsvoorwaarden te krijgen. Het is het platform van de staking, waarop 'in* Amerikr werkgevers zbowel als werknemers den strijd om de arbeidersvoorwaarden uit vechten. Met verlies van mil- liarden arbeidsdagen wordt dan eindelijk het conflict be slecht. De vakvereenigingen vragen een loonsverhooging vyelke. naar zii heel goed weten, niet zal worden inge willigd. Maar zii doen dit om dat het conflict er een is van loven en bieden. De onderne mers rekenen uit wat voor hen het voordeeligst is en hoe lang de arbeiders het zonder loon zullen kunnen stellen. Terwiil de Amerikanen heel goede democraten ziin en heel goed weten, dat in politiek op zicht de strijd op. democrati sche. vredelievende wiize moet worden uitgevochten, zooals de Rechtsstaat dat eischt. leven zii sociaal economisch nog ge heel in de machtssfeer. Het is voor ons verwonderlijk, dat zii niet anders willen. Het middel der staking is voor hen niet. zooals bii ons. voor de com munisten een middel tot agita tie. dat in den klassestriid persé moet worden aange wend. maar het is daar voor alle partijen het eenigste en het geliefkoosde element. Het komt niet in hen op. dat dit middel nooit tot het beoog de doel zal leiden. Dat er nooit een sociale vrede uit voort zal komen, maar dat het een nim mer onhoudende bron van so ciale onrust en enorme econo mische verliezen zal blijven. Door economische verbete ring van de positie der arbei ders alleen brengt men den socialen vrede niet tot stand. Dat weten de communisten heel goed en daarom zullen die altijd naar machtsmiddelen en agitatie hun toevlucht blijven nemen, ook al zouden de ar beiders onder de denkbaar gunstigste materieele levens-* omstandigheden leven. Daarom verafschuwen de communisten het recht, wiil alleen een materieele positie van de arbeiders, welk op het recht is gebaseerd, welke hen alle waarborgen van een vol ledige rechtspositie biedt, den socialen vrede verzekert. Daarom staat Amerika wat dit betreft nog mijlenver bii ons ten achter, wiil hier te lande de organisaties van werkgevers en werknemers behalve dan de Eenheidsvak beweging doordrongen ziin van het besef dat ook de so ciaal-economische strijd met rechtsmiddelen moet worden uitgevochten. De Engelsche Labourregee- ring meent een éclatant feit te kunnen noteeren door ophef fing der stakingswetten. Geen anli-stakingswet inmiddels kan stakingen voorkomen. Het langdurig applaus in het En gelsche Lagerhuis bewees slechts, dat men ook daar nx>g bii Nederland in de leer kan gaan. De Amerikanen mogen er zich on beroemen, dat de in dividualistische vrijheid mede brengt het recht om werk aan te nemen en het recht om zulks te weigeren, de persoon lijkheid van den arbeider zal zich echter beter kunnen ont plooien onder een stelsel van publiekrechtelijke bedrijfsor ganisatie dan onder het rechts- en stelsell'ooze middel der sta kingen. waaraan de Amerika nen zoo gehecht ziin. zii lang niet kunnen voldoen aan de aanvraag. Zelfs niet met mondjesmaat kunnen hel pen. Maar zii vinden het* van enorm belang om thans weer opnieuw relaties aan te knoo- pen en te herstellen of te ver stevigen. het persoonlijk con tact is voor het toekomstig za kendoen. wanneer er eenmaal geleverd kan worden, Yan uitermate groot belang. Zoo heeft deze Jaarbeurs groote beteekenis voor Neder land zelf. maar zii is vooral ook een geweldig stuk propa ganda voor Nederland in hc (Vervolg oag. 6)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 5