mvir Het congres der politiek-dakloozeni Congres van de S.D.A.P. Russische aanklacht begonnen! „Eenheid in verscheidenheid" „Wij laten ons de roode vlag, een onzer symbolen, en de Internatio nale niet ontnemen" Heydrich beval uitmoording van Ruslands bevolking Zaterdag: 9 Febr. 1946. Hoofdred.Rector H. Sondaal. Mr. Dr. C. Ch. A. van Haren. Directeur: G. van Elburg. Bureaux: Papengracht 32. Tel Red 20015. Adm. 20826. Abonnementsprijzen: f 0.26 per week. f 1.10 per maand, 3.20 per kwartaal. Franco per post f 4.20. Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken No. 194 Een meester of een knecht zonder geduld zijn beide lastig „Zoo ooit dan is er nu de kans voor deze partij een woord te spreken dat ook op het platte land weerklank zal vinden", aldus begon Minister Schermerhorn zijn betoog op de bijeenkomst van de sympa thiseerenden met de Partij van den Arbeid ofwel de „politiek dakloozen", zooals zij zich gaarne noemen in het concert gebouw te Amsterdam. Drie vooraanstaande spre kers voerden hier het woord. Allereerst sprak Mr. Dr. E. Brpngersma als een van de „Christofoorgroep". Hij zeide dat wij thans onze nationale eenheid dienen te beleven. „De verbreking van het isolement der katholieken is het bewij zen van een dienst aan Neder land. Wat wij thans beginnen is niet zonder gevaar en er zullen zeker heel wat moei lijkheden komen. Wij zijn ech ter geen kasplanten en men behoeft dus niet angstig te zijn. Wij zijn niet bang ge weest voor Hitier. Wij zijn dus ook niet bang voor Schermer horn, Vorrink of Joekes. Bo vendien, deze heeren vragen ons niet onze beginselen los te laten. Zij zenden het niet eens appreciëeren". (Och, och, wat zijn ze toch goed voor ons. Eed. De B.). Vervolgens sprak. Min. Lief- tinck, die vier punten noemde, waarnaar de Partij van den Arbeid moet streven, waarvan de voornaamste zijn: Een positief programma, dat uitzicht opent voor den gewo nen man en belangstelling voor den „kleinen" man, want met de maatschappelijke waardee ring van den bezitloozen is het vaak nog droevig gesteld. Voorts mag de arbeid niet enkel worden beschouwd als koopwaar. De arbeid is een on vervangbaar onderdeel van de maatschappij. Ieder moet in staat zijn arbeid te Verrichten overeenkomstig zijn capacitei ten. Bij dit alles dienen de menschelijke waarden niet in het gedrang te komen. Elke werkgever .dient te begrijpen dat hij niet een aantal arbeids uren huurt, doch dat hij met een rnensch te maken krijgt. (De vruchten van ons isole ment gaan rijpen. Red.). Hierna sprak Min. Schermer horn:: „Wij moeten streven naar een radicale vernieuwing. Niet het radicalisme van het woord, maar het radicalisme van de daad, is noodzakelijk. Het verheugt mij. dat ook de „dakloozen" hebben gedemon streerd, mede te willen wer ken. Ons volksleven heeft maar één kans boven de narig heid uit te komen en dat is het geloof in de roeping van ons volk om bepaalde waarden in de wereld te vertegenwoordi gen. Ik zie in de „Partij van den Arbeid" de bundeling van hen. die gelooven in deze roe ping". Tot slot van het congres werd de volgende resolutie met algemeene stemmen aan vaard: „Belangstellenden in de plan nen tot oprichting van de „Par tij van den Arbeid', overwe gende, dat de opzet van deze partij de mogelijkheid schept, dat Nederlanders van uiteen- loopende geloofsovertuiging en levensbeschouwing op politiek terrein kunnen samengaan op zoodanige wijze, dat hun op vatting omtrent het verband tusschen politiek en levensbe schouwing ten volle tot haar recht kan komen, spreken hun vreugde uit over de totstand koming van de Partij van den Arbeid en besluiten tot die partij toe te treden. WEERSVERWACHTING. Tot Zondagavond. Aanvankelijk nog krachtige, later tot matig afnemende en naar N.-W. of West terugloo- pende wind. EEN EXTRA RANTSOEN KAAS. In de periode van 17 Febr. tot en met 2 Maart zal een ex tra rantsoen van 100 gram kaas beschikbaar worden ge steld voor alle leeftijdsgroe pen. ,V.-; Aan boord van het m.s. ..Oranjefon tein" te Rotterdam is aan den dapper sten kapitein der koopvaardij, Ary Ro- ir.ijn, een beker uitgereikt, welke be schikbaar was gesteld voor den Ne- derlandschen zeeman, die tijdens den oorlog de heldhaftigste prestatie gele verd had. Kapitein Romijn, wieti reeds verschillende Britsche onderscheidingen werden uitgereikt, met zijn dochter, die trotsch den beker draagt. JJET CONGRES der socialistische partij heeft besloten op te gaan in den Partij van den Arbeid, waartoe zich de heer Schermerhorn nu openlij k bekent en een deel van van de NV.B. met hem. Hoe wij het zien, hebben wij reeds geschreven, de S.D.A.P. reorganiseert zich; het schip der S.D.A.P. krijgt een nieu wen neus. Wie sloeg den spij ker op den kop? De afdeeling Assen der S.D.A.P. die een mo tie indiende, waarin werd ge vraagd er op aan te dringen, dat 11 S.D.A.P.-ers tegen 9 uit de andere groepen in het nieu we bestuur zuilen worden be noemd. De heer Vorrink ant- woorde hierop, dat anderen niet het gevoel moeten krijgen, dat ze door een olifant worden doodgedrukt. Allemaal een be vestiging van ons standpunt, dat de S.D.A.P. niet gek is en dat ze er op een zeer behoor lijke manier is ingeslaagd een zeer behoorlijke nieuwe aan hang te krijgen. Daarvoor was het noodig, dat de S.D.A.P. burgerlijk water in den Mar- xistischen wijn deed. Dat is verheugend. Tegenover de communisten werd een duidelijk afwijzende houding aangenomen. Eens, aldus Vorrink, zullen zij er kennen: „Eigenlijk hooren wij daar (in de Partij van den Arbeid) thuis." (Lieve hemel, wij gaan toch geen eenheids partij van alle Nederlanders vormen! Red. De B.). Dat het hoog tijd werd aan eenige uitbreiding van de S.D.A.P. te denken, blijkt wel uit het dezer dagen gepubli ceerde dat de partij slechts een 53000 leden telt, terwijl de heer Alberda een beroep deed op de 40000 nog niet te ruggekeerde partijgenooten. De S.D.A.P. verdwijnt dus en is onder andere vlag al weer verschenen. Op het bureau van „De Burcht" liggen de passagiers lijsten ter inzage van het m.s. „Boissevain". Met ingatiï van 17 Februari a.s. zul len de legitimatiepenningen der controle ambtenaren van den C.C.D. vervangen worden door nieuwe. Het proces te Neurenberg ISTEREN heeft Lt.-Generaal Roedeniko, het hoofd van de Sovjet-Rus sische aanklagers te Neurenberg, de Russische aanklacht tegen de 21 groote Nazi-oorlogsmisdadigers geopend. „In naam van de heilige nage dachtenis van millioenen onschuldige slachtoffers van de fascistische ter reur, in naam van de handhaving van den vrede in de geheele wereld, in I naam van de toekomstige veiligheid der naties presenteeren wij aan de be- I schuldigden de rechtvaardige en volledige rekening, die zal moeten worden betaald". Terstond na zijn vrij korte inleiding ging Ru- denko over tot het ge ven van algemeenheden over de Russische aan klacht. Ten bewijze, dat Hit- Iers plannen zonder meer gericht waren op de algeheele vernieti ging van bepaalde ras- groepen, zeide hij, dat in dit opzicht een docu ment zal worden over gelegd, geteekend door Heydrich en opgesteld met medewerking van het Duitsche oppercom mando, waarin systema tische plannen tót uit moording der Russische bevolking in concentra tiekampen zijn vervat. De Duitschers hadden, aldus Rudenko, reeds een „Sonderkommando Moskou" gevormd, dat belast was met het uit voeren van massamoor den, onder de Moskou- sche bevolking. Hey drich was zoo bezorgd, dat dit in handen van anderen zou vallen, dat hij beval speciale maat regelen voor tijdige ver nietiging te treffen. Rudenko somde een lange lijst op van con centratiekampen in Rus land, waarin honderd duizenden zijn doodge marteld. Doch niet al leen concentratiekam pen werden gebruikt voor het bereiken van de Duitsche doeleinden, het waren er blijkbaar niet genoeg en in het Liventiz bosch bij Lem- berg richtten de Nazi's een slachtplaats in, waar twee honderdduizend menschen zijn afge slacht. De slavenjacht in het Oosten. Lang sprak Rudenko ook over de slavendrij verij in het Oosten en hierbij citeerde hij een document, waarin een rede van Sauckel van 3 Sept. 1942 was vervat. Sauckel maakte duide lijk, dat van een half millioen Oekraïnsche meisjes, die toen onmid dellijk naar het Reich moesten worden gezon den, de beste in aanmer king konden komen om gegermaniseerd te wor den. Want „het is de wil van den Fuehrer, dat over honderd jaar 250 millioen Duitschers in Europa zullen leven". Sauckel eischte bij deze gelegenheid nog maar weer een millioen ar beiders uit de Oekraïne. Het deerde hem niet, als daardoor het voedsel- transport uit de Oekraï ne naar Duitschland ge vaar zou loopen, want dan zou hij alle landen van Europa mobilisee- ren om een levende ket ting van dragers te vor men, teneinde vee en koren van de Oekraïne naar Duitschland te brengen. Bij het hoofdstuk „vernietiging en plun dering" haalde Rudenko een door Kool getee- kende order aan, waar in bevolen werd, dat Le ningrad en Moskou van de aardbodem zouden worden weggevaagd. Roof en verniel zucht. Veel aandacht wijdde Rudenko aan den roof van cultureel- en kunst bezit en schendingen van kloosters, kerken en godsdienstige instituten. Hij las brieven voor, waaruit het cynisme blijkt, waarmee de Duit schers in dezen te werk zijn gegaan. Een colonne ging er prat op, dat zij bij de eerste plundering zoo sportief geweest was om nog wat over te la ten voor de Wehrmacht. Hij gaf een lange op somming van de heilig ste bezittingen der Rus sen, die vernietigd of gestolen zijn. Tegelijk met de bar- baarsche vernieling van steden en dorpen en van nationale cultureele mo numenten, kwetsten de Nazi's ook de religieuze gevoelens van de geloo- vigen onder de Sovjet bevolking, zeide Ruden ko. Verbrandden en ont heiligden op Sovjetge bied 1670 orthodoxe, 237 katholieke kerken. 532 synagogen en 358 ande re godsdienstige inrich- Voor het eerst sedert vele weken, 11.1. sedert de Fran- sche openingsrede, vertoont de rechtszaal weer een uiterlijk, dat alleen op hoogtepunten van het proces te zien is en zoo onmiskenbaar afwijkt van de sfeer, die hier doorgaans hangt. De tafels der aanklagers zijn tot de laatste plaats bezet en de perstribune vertoont thans niet meer de leegte, die er zoo vaak tijdens de laatste weken was. Ook Nederland is in den persoon van Van Tuyll aan de tafel der aanklagers vertegenwoor digd. Voor het eerst sedert geruimen tijd ziet men ook weer uit alle hoeken en luiken in de wanden lenzen van foto- en filmapparaten. De Sowjet-Russen zijn met een heel leger journalisten en persfotografen overgekomen. De eenige, die de wisseling van de décors maar matig kan waardeeren, is Goering, die nu evenals Hess, een roman heeft meegebracht en zeer demonstratief niet wenscht te luisteren naar Roedenko's scherpe woorden. De rechters en de aanklagers in het proces hebben thans alleen een persoonlijke Amerikaansche lijfwacht ge kregen. Dit is een van de maatregelen, die in het kader van een algemeene verscherping der veiligheidsmaatre gelen genomen zijn. Een tweede maatregel zal worden genomen. Nieuwe passen, voorzien van een foto. zullen n.l. worden uitgereikt aan hen, die gerechtigd zijn het gebouw te betreden. Mogelijk is liet ontdekken van organisaties van Duitschers, die nog steeds aan het nazidom verknocht zijn een reden voor de versterkte veiligheidsmaatregelen. I11 de plaats Coburg. in de omge ving van Neurenberg, werden verschillende Nazi's, die hun activiteit nog voortzetten en in het bezit van wapens waren, door een militair gerecht veroordeeld. De zwaar ste straf, die werd opgelegd, was 15 jaar. De leider van een organisatie, die de Nazi-propaganda voortzette, werd tot vijf jaar veroordeeld. tingen. Zij maakten paardenstallen en hon denhokken in kerken en gebruikten ikonen bij het maken van verster kingen. De Duitschers vernietigden in Rusland 1710 steden en meer dan 70.000 dorpen, zes mil lioen gebouwen waar door 25 millioen men schen dakloos werden. Zij vernietigden 31.850 industrieele bedriiven, waarin vier millioen menschen werkten, 65 duizend kilometer spoor weg, 4190 stations, 36.000 postkantoren, 40.000' bibliotheken, 98000 collectieve boer derijen, 1876 staatsboer derijen. 2890 tractorsta tions, 7 millioen paar den, 17 millioen stuks vee, 20 millioen varkens. De lijst was daarmee niet beëindigd, maar we kunnen slechts enkele cijfers geven. De totale schade, door de Duit sche misdaden in Rus land aangericht, werd door Rudenko op 679 milliard roebel geschat. Rudenko ging toen over op het meest indruk wekkende deel van zijn rede: de agressieplan, nen van Duitschland. Hieromtrent bracht hij niet veel nieuws buiten de mededeelingen over de wijze waarop Duitschland. Finland en Roemenië mee in den oorlog getrokken heeft. De verklaring van den DuitSchen Generaal Buschenhagen zegt. dat reeds eind 1940 door het Duitsche opperbevel met den Finschen gene raal Heinriks onderhan deld werd over een aan valsplan waarbij sche ma's voor de aanvallen op Moermansk en Kare- lië werden opgesteld. Rudenko zeide voorts, dat een geschreven ge tuigenis van den Roe- meenschen Fuehrer An- tonescu betreffende zijn onderhandelingen met Hitier vanaf 1940 als bewijs zal worden over gelegd. Hitier en Rib- bentrop hebben Roeme nië in den oorlog ge sleept. Antonescu heeft getuig.d, dat reeds in November 1940 Hitiers plan voor een aanval op de Sovjet-Unie vast stond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 1