Seyss', Hitiers afgevaardigde in Nederland
OPINIE-ONDERZOEK
10
Meesterlijk antwoord
van v. Kleftens
Van den held Jan Trompetter
Het andere deel van die taak
was krijgsgevangenen en een
200.000 Europeanen te redden,
die niet hadden gevraagd te
worden geëvacueerd, niet de
bevolking wilden verlaten met
wie zij hun lot wilden afwach
ten dat lot van een zeer
brute onderdrukking „a la Ja
ponaise", dat voor hen was
weggelegd maar die daar
bleven om te trachten te zien,
wat zij konden doen om die
menschen door de bezetting
heen te helpen.
De Japanneezen begrepen
zoo goed, dat dat tot welzijn
van die bevolkingsgroepen zou
zijn geweest, dat zij alle blan
ken interneerden en het zijn
deze blanken en Europeanen,
die in doodsgevaar verkeerden,
zocals de gebeurtenissen heb
ben bewezen, want het zijn on
gelukkigerwijze deze, die tot
onbezongen martelaren van
dezen oorlog behooren en aan
wie, zelfs tot dezen dag, zeer
Weinig hulp is verleend, on
danks de krachtsinspanningen
van de Britsche troepen op Ja
va. Het zijn deze menschen,
die bij honderden zijn gedood
en de wreedheden, die daar zijn
begaan, zijn iets verschrikke
lijks om té lezen.
(Hier riep Bevin: „Zeer juist,
zeer juist!").
„Ik stel de nationalistische
beweging niet gelijk met de
afschuwelijke daden die ge
pleegd zijn, maar het feit dat
deze afschuwelijke dingen ge
beuren, rechtvaardigt de voort
durende aanwezigheid van de
geallieerde troepen, die wij
gaarne van hun taak zullen
ontlasten zoodra ons dit mo
gelijk is, en ik geloof dat dit
een. feit is dat ik niet aarzel
onaanvechtbaar te noemen.
Het gedrag der Britsche
troepen en een rake ver
gelijking.
Van Kleffens geeft zijn groo-
te bewondering te kennen voor
het geduld, de zelfbeheer-
sching en de tact, waarmee de
Britsche troepen zijn opgetre
den, terwijl hij daar tegenover
stelt de aanvallen, provocaties
en de gruwelen waaraan zij
bloot stonden.
Nu, wanneer soldaten gepro
voceerd worden, mijnheer de
Voorzitter, wanneer er op hen
geschoten wordt, dan zou ik de
soldaten wel een willen zien,
die geen tegenmaatregelen ne
men. Laten wij eens aanne
men, dat dit Oekrainsche troe
pen, gestationneerd op het
Beensche eiland Bornholm,
overkwam wat zouden zij
doen? Zouden zij niets doen?
Zouden zij hun handen omhoog
steken? Of zouden zij doen wat
ieder normaal individu zou
doen namelijk tegenmaat-
regelen nemen? Ik laat het ant
woord met vertrouwen aan u.
Een ander punt, dat ik
wensch aan te roeren, is dat
deze actie waarlijk en waar
achtig niet eerlijk beschreven
kan worden, zooals deze is be
schreven in den Oekrainschen
brief aan u, namelijk als „een
militaire actie tegen de in-
heemsche bevolking". Een
dergelijke actie was niet het
doel waarvoor de Britsche
troepen naar Java kwamen.
Men zou met evenveel recht
een politieagent kunnen ver-
oordeelen, wiens levensdoel
het is een bijdrage te leveren
bij het handhaven der open
bare orde, wanneer hij een
man opsluit die juist getracht
heeft hem neer te schieten.
Van Kleffens besloot met
te verklaren dat de Veilig
heidsraad wel moest weten,
dat zij zich niet had te moeien
in binnenlandsche Indonesische
aangelegenheden. Evenwel,
wanneer Engeland en de Oe
kraïne het over de voorgestelde
commissie eens waren. Neder
land geen moeilijkheden zou
maken.
Afschaffing veeboekje
Geen aankoopvergunningen
meer noodig.
Met ingang van 11 Februari
1946 vervalt voor de veehou
ders de verplichting het op hun
bedrijf aanwezige vee in het
veeboekje te registreeren.
Voorts worden met ingang
van denzelfden datum bij den
handel in rundvee en in scha-
nen de aankoopvergunningen
afgeschaft, terwijl eveneens
van 11 Febr. 1946 af het ver
voer van runderen en schapen
niet meer door een geleidebil-
jet behoeft te zijn gedekt.
De bijzondere aandacht van
belanghebbenden wordt er op
gevestigd, dat het zakboekje
van den rundveehandelaar en
het zakboekje van den scha
penhandelaar gehandhaafd
worden.
Seyss Inquart werd gisteren persoonlijk aansprakelijk gesteld
voor alles, wat de Duitschers sedert zijn benoeming tegen ons
land bedreven hebben.
Was de rol van Seyss Inquart in Oostenrijk reeds breed uitge
meten in de beschuldiging, die de Amerikanen tegen hem op
stelden, de Fransche aanklager Mounier stelde uitsluitend zijn
werk in Nederland in het licht.
Verantwoordelijk voor den terreur
„een uitverkoren telegrafist"
geweest.
Mounier verklaarde: „Seyss
tracht zich achter den Fueh
rer te verstoppen, maar wij
weten, dat hij Hitiers voor
naamste afgevaardigde n Ne
derland was. En dat hij de vol
le verantwoordelijkheid voor
den terreur daar moet dragen".
Hij toekende Sauckeis decree-
De Fransche aanklager Mou
nier zeide, dat Seyss Inquart
op 18 Sept. 1945 aan den Ame-
rikaanschen ondervrager J.
Dodd vertelde, dat hij slechts
een schijnfiguur in Nederland
geweest was en dat hij niet
met werkelijke macht bekleed
was geweest. Voordien, in Oos
tenrijk, was hij alleen maar
Zooals men weet, wordt in
het buitenland en dan vooral
in de Ver. Staten en in Enge
land veel werk gemaakt van
het voorspellen van den uit
slag van ophanden zijnde ver
kiezingen. En dan, naar ach
teraf bleek, met een verbluf
fende mate van nauwkeurig
heid.
Een voorbeeld? De val van
Churchill. de man, die En
geland met onverzettelijken
wilskracht door den oorlog
sleepte was voor velen en
niet in de laatste plaats voor
hemzelf een volkomen verras
sing. De conservatieve partij
moest plaats maken voor de
arbeiderspartij (de Labourpar-
tij). De uitslag van deze ver
kiezingen werd echter met een
gemiddelde afwijking van
slechts 1 voorspeld door het
Britsche Gallup-Instituut. (Bri
tish Institute of Public Opi
nion).
Ziehier de resultaten:
25.000.000 personen te weten
te komen? Schri'k niet.... 1800!
Dat wil zeggen één op de 14000
kiezers. En dan zoo 'n nauw
keurigheid. En toch weten
schappelijk verantwoord.
Maar men doet dit peilen
van de openbare meening niet
alleen voor verkiezingen, maar
voor alle mogelijke andere
doeleinden. Alleen met de ver
kiezingen kan men de betrouw
baarheid van de werkwijze be
wijzen.
Opinie -onderzoek
derland.
in Ne-
In Nederland is men nu ook
gaan doen aan dat zoogenaam
de opinie-onderzoek. Er is op
gericht een Nederlandsche Ver-
eeniging voor Opinie-onder
zoek, dus een Nederlandsch
Gallup-Instituut. Dr. Sweers
heeft in een aardig boekje
iets over de onderzoekingen
hier te lande verteld. Men
Partij
Voorspelling
door opinie
onderzoek in
procenten
Werkelijke
verkiezings
uitslag in
procenten
Labour
47.0
48,8
41.0
39.4
10.5
9.2
Common Wealth
0.5
0.5
Communisten
0.5
0.4
0.5
1.7
100.0
100.0
Dr. Gallup is de man, die in
de Ver. Staten dit systeem
voor het eerst heeft toegepast
en de betrouwbaarheid ervan
heeft bewezen. Met behulp van
welk systeem en hoe speelt
men het klaar om de opvat
tingen van een geheel volk te
weten te komen m.a.w. hoe on
derzoekt men de publieke opi
nie? In Engeland gingen bij
de hierboven bedoelde verkie
zingen 25 millioen menschen
ter stembus en men begrijpt,
dat het een onbegonnen werk
zou zijn om al deze menschen
tevoren langs te gaan en te
vragen, hoe zij zouden stem
men. Dat zou een enorm kost
baar en tijdroovend werk zijn
en op die wijze zou men slechts
heel zelden zoo 'n voorspelling
kunnen doen. Men doet het
daarom anders en wel met
steekproeven. En dat is be
grijpelijk ook. Om een partij
kaas te keuren behoeft men
ze niet geheel op te eten! Met
hier en daar een monster en
met een kennersoog en een do
sis gezond verstand komt men
er ook wel achter. Men moet
die steekproef voor het opinie
onderzoek goed nemen: dus
navraag doen bij mannen én
bij vrouwen, bij jongeren en
bij ouderen, bij arbeiders en
intellectueelen, bij boeren en
stedelingen, bij katholieken en
protestanten enz. Men moet
dus overal qp letten en men
schen uit al die kringen in zijn
steekproef opnemen.
Het samenstellen van de
steekproef is een buiten
gewoon moeilijk werk.
Weet U hoeveel menschen
bij die verkiezingen in Enge
land ondervraagd werden om
de politieke gezindheid van
heeft de meening van het Ne
derlandsche volk gepeild bij
voorbeeld over:
De houding van het Neder
landsche Volk tegenover de
bezetter en in het bijzonder
ook van de dokters, de geeste
lijken, de arbeiders, de stu
denten enz. De dokters bleken
toen favoriet en daarna de
geestelijken.
Wat men tegen de N.S.B.
had? En dan blijkt dat de
groote meerderheid van ons
volk het eigenlijk niet precies
wist.
'Welke groote mogendheid
men het sympatiekste vond?
Bijna de helft van onze be
volking vond destijds Ameri-
ma uitgevoerd, dat Nederland
in onbeschrijflijke armoede
stortte. Zij vernielden fabrie
ken, scheepswerven, havens,,
mijnen, bruggen en' spoorwe
gen; zij veroorzaakten over
stroomingen; zij stalen grond
stoffen en machines en brach
ten die naar het „Reich" en zij
braken brandkasten en safes
open en stalen juweelen en
andere waardevolle voorwer
pen.
De „Reichscommissar"
tracht zich te verschui
len achter Himmler.
Seyss beeft weliswaar ge
tracht, zooals velen zijner col
lega's. zich voor deze maatre
gelen te verschuilen achter
Himmler. Het tribunaal zal on-
getwijfeld dit excuus op de
ten, liet razzia's houden en- juiste waarde weten te schat-
sprak de woorden: „\Vie niet
voor Duitsehland wil werken,
zal ook niet eten". Economi
sche plundering van Nederland
was het volgende punt Van de
aanklacht en Mounier liet nog
eens alle facetten der plunde
ring de revue passeeren: van
kleereninzameling voor het
Oostfront tot de zwartemarkt
en den monetairen rooftocht
door opheffing van de devie-
zengrens toe.
In den winter van 1944'45
verbood hij het vervoer van
voedsel uit de noordelijke pro
vincies naar dli westelijke,
waardoor een hongerwinter
ontstond, die 125.009 dooden
kostte.
Toen het duidelijk was, dat
de Duitsche zaak verloren was,
hebben de Duitschers onder
leiding van Seyss een program
ten, aldus de aanklager. Seyss
werd voorts ten laste gelegd,
misbruik van den doodstraf te
hebben gemaakt tegen men
schen, die weigerden verster
kingen te bouwen of verraad
te plegen. Met betrekking tot
de acties der standgerechten na
de stakingen in 1943, die het
gevolg waren van de internee-
ring der krijgsgevangenen,
werd opgemerkt, dat Seyss de
ze maatregelen in zijn redevoe
ringen heeft geprezen en de
verantwoording op zich geno
men heeft. De „Reichscommis
sar" werd voorts beschuldigd
van misdaden tegen de waar
digheid van den mensch in
verband met de deportatie der
arbeiders. Daarvoor werd hij
als hoogsten vertegenwoordiger
van Hitier en als chef van
Sauckeis -functionarissen ver
antwoordelijk geacht.
ka het sympatiekste land. Of
dat nog zoo is? Het zou aardig
zijn om dat met een volgend
onderzoek eens te vergelijken.
De helft van onze bevolking
vond Roosevelt de grootste
man op het wereldtooneel en
biina een kwart achtte Chur
chill die eer waardig.
2/3 van de bevolking bleek
destijds voorstander van één
algemeenen- omroep.
(Met onze bevolking wordt
in bovenstaande voorbeelden
bedoeld de bevolking der 3
Westelijke provincies, aange
zien het geheele land destijds
nog niet bereikt kon worden).
En zoo zijn er legio onder
werpen. Wat denkt van In-
dië, van de annexatie enz. enz.?
Vult U zelf maar aan.
En niet te vergeten een heel
belangrijke toepasisng, waar
over wij tot nu toe niet gespro
ken hebben: de enorme dien
sten die het opinie-onderzoek
kan bewijzen aan het bedrijfs
leven. Een ondernemer die de
consumptie-gewoonten van zijn
afnemers wil weten, kan op
deze wijze op een zeer be
trouwbare wijze worden inge
licht. De resultaten daarvan
moeten uiteraard geheim blij
ven, terwijl de resultaten van
de verkiezingsvoorspellingen
alom bekend worden. Maar de
insidr weet, dat de ware be-
teekenis van het Opinie-onder
zoek voor een zeer groot deel
juist ligt in die resultaten die
resultaten die nooit bekend
worden.
Wat hier over Opinie-onder
zoek wordt gezegd, lijkt alle
maal eenvoudig. Vandaar dat
leeken soms meenen, dat ze het
ook wel kunnen. Maar in feite
is het een zeer moeilijk en ver
antwoordelijk werk, dat zoo
als ook in het buitenland over
duidelijk gebleken is slechts
veilig is in deskundige handen.
Vrije meerlingen in een vrij land.
Uitgegeven m.m.v. de Ned. Stichting
voor Statistiek en de Ned. Ver. voor
Opinie-onderzoek .Elsevier 1946.
SCHIPHOL WEER IN
NEDERLANDSCHE HANDEN
Sedert enkele dagen is de
geheele organisatie van Schip
hol weer in Nederlandsche
handen. Tot dusver zorgde een
detachement van de R.A.F.,
voor den gronddienst, den ra
dio- en weerdienst, enz. Het
heeft voortreffelijk werk ver
richt al moest het ook in ten
ten en derg. verblijven. Het
gemeentebestuur van Amster
dam heeft het detachement
uit dankbaarheid een prettig
afscheid aangeboden met een
diner en een vroolijken avond.
Daar liep de snoodaard Tobias! Nog één brug en
dan had Jan Trompetter hem ingehaald. „Hu, peerd,
hu!" Wat schrok die kleine taxhond, toen daar eens
klaps dat paard met schichtige sprongen naast hem
kwam draven, zodat er vuur uit de hoeven schoot.
Hij spitste zijn flaporen, hield zijn kromme pootjes
in, begreep vast wel heel goed, dat Jan Trompetter
toch zo gauw zijn vaart niet kon inhouden nu hij
van de hoge brug afreed en dook welgemoed van
het hoogst van de brug in het donkere water van de
Kuipersgracht. Jan Trompetter hield uit alle macht
de teugels in, liet het paard van Krelis Witlof recht
op zijn achterste benen omdraaien, stijgerde de brug
op en zag daarbeneden in het Kuipersgrachtje twee
flaporen zwemmen en daartussen het dansschoentje
van Marjolein als een vlammende goudvisch. Dan
maar het hek over! „Hu, peerd, hu!"
