De rooftocht door Nederland
Koninklijk dankwoord Aan
"BIDWEEK"
CIJFERS
Internationale
Belgische persstemmen
over Koningskwestie
yd - Neerlandsch
December-balans
van den gifbandel
Dinsdag: 22 Jan. 1946
Hoo'dred.Rector H. Sondaal.
Mr. Dr. C. Ch. A. van Haren.
Directeur: G. van Elbnrg.
Bureaux: Papengracht 32. Tel
Red 20015. Adm. 20826.
Abonnementsprijzen: f 0.26 per
week, 1.10 per maand,
f 3.20 per kwartaal. Franco
per post 4.20.
No. 178
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
DENK
met Uw hart,
en
VOEL
met Uw
VERSTAND
Bet proces te Neurenberg
DANK zij de uitstekende voorbereiding van de Nederlandsche
instanties, heeft de Fransche prosecutor met een overvloed
van gegevens en waarschijnlijk uitgebreider dan van welk der
kleine volkeren ook, een overzicht gegeven van de vijfjarig roof-
en plundertochten, die door de Nazi's in ons land werden
gehouden.
Eind 1943 hadden de Duit
schers 600.000 varkens, 275.000
koeien en 30.000 ton vleesch in
blik naar Duitsohland. gesleept.
In totaal werd tijdens de bezet
ting voor 300 millioen gulden
aan landbouw en veeteeltpro-
diucten geroofd. 56 percent der
locomotieven werd gestolen,
van de 30.000 goederenwagons
verdwenen 28.950, van de 1950
personenwagens gingeji er 1466
in Oostelijke richting en van de
300 electrische wagens 215, ter
wijl van de 37 dieseltreinen er
36 naar Duitschland verhuis
den. Voorts werd anderhalf mil
lioen ton ruimte aan binnen
vaartuigen door de Duitsohers
ui beslag genomen, alsmede een
millioen fietsen en 600.000 ra
diotoestellen. De materieele
schade aan het Nederlandsche
vermogen sinds 1 Sept. 1939,
bedraagt 11.425 millioen, door
productiederving gedurende de
oorlogsjaren vier milliard. Door
gedwongen overdracht van een
o'eel der productie aan Duitsch
land zes milliard, schade we
gens na 7 Mei 1945 geleden en
rog te lijden productiederving
4300 millioen. Dit maakt een
totaal van 25 milliard 725 mil
lioen. De totale staatsuitgaven,
tengevolge van de Duitsche be
zetting bedroegen gemiddeld
drie honderd millioen gulden
per maand. Hierin zijn begre
pen gedwongen bijdragen voor
oorlogsvoering in Rusland. Het
experiment met de Oostcom
pagnie kostte ons 26 millioen
67'T.O00 gulden.
Geen zilveren guldens.
De tijd gaat snel, maar wij
herinneren ons nog hoe het zil
vergeld moest worden ingele
verd en hoe wij daarvoor over
stroomd werden met het af
schuwelijke zinken geld. Af
schuwelijk om het materiaal en
al even afschuwelijk om het
Intentie voor Dinsdag 22 Januari:
DE TERUGKEER VAN ALLE
AMERIKAANSCHE CHRISTENEN
TOT DE KERK.
Amerika: de smeltkroes van tal-
looze volkeren. Millioenen uit de
oude wereld zijn hun geluk in üe
nieuwe wereld gaan beproeven,
maar verloren of verbasterden het
oude geloof en de oude zeden van
hun vroeger vaderland.
Van de 125 millioen inwoners
in Noord-Amerika zijn er onge
veer 20 millioen onkerkelijken.
Slechts 20 V* millioen Katholieken
telt men in die nieuwe wereld. En
toch leeft de drang en de behoefte
naar God diep in de Amerikaan-
sche ziel. Wat zou anders de re
den zijn, waarom zij zoo gemak
kelijk aangetrokken wordt door
iedere godsdienstige sekte? Dat
is een onloochenbaar teeken van
heimwee naar het Goddelijke, die
door stoffelijke welvaart niet
wordt bevredigd.
Moge die drang in de eenig juis
te baan worden geleid, een baan,
die leidt naar de Moederkerk.
Helpen wij de nieuwe wereld
door onze oude, rijke, Katholieke
traditie. Geven we hun, in ruil
voor zoovee! stoffelijke goederen,
die we het afgeloopen jaar van hen
ontvangen hebben, het geestelijk
voedsel van het Geloof der Moe
derkerk.
model en de teekening. Maar
veel zilver werd er niet ingele-
erd, want bij de verplichte" in
levering van het muntgeld werd
slechts 7 pet. van de 14 mil
lioen zilveren guldens gedepo
neerd.
Op 10 Mei 1940 werd juist bij
het uitgaan van den Nieuwen
Waterweg, een Nederlandsch
schip tot zinken gebracht, dat
937 baren goud, tot een bedrag
van 22 millioen, gulden, afkom
stig van de Nederlandsche Bank
naar Engeland moest vervoeren.
Later werden 816 baren goud
Ier waarde van 19 millioen weer
gelicht en eenvoudig als krijgs
buit verklaard.
Rapport van Seyss Inquart.
Het Amerikaansche leger
heeft een rapport gevonden van
Seyss Inquart over zijn werk
zaamheden in Nederland en
loopende tot 19 Juli 1940. In dit
rapport gaat Seyss er buiten
gewoon prat op dat het hem
lukt om „vrijwillig" de Neder
landers zoo weinig mogelijk te
doen toekomen om daardoor de
Duitschers des te beter te kun
nen verrijken. Het is wel triest
in dit rapport van Seys Inuart
te lezen dat hij zich verheugde
over de onderteekening van
resp. secretarissen-generaal,
waardoor den schijn van vrij
willigheid nog werd versterkt.
De bedoeling van Seys Inquart
om op geraffineerde en mislei-
aende wijze Nederland leeg te
rooven. hleejE bestaan en werd
in praktijk gebracht ook na de
daturq waarmee zijn eerste rap
port afsloot.
Vervolg pag. 2.
„La Metropole" (kath.)
schrijft dat de publieke opinie
getroffen zal worden door den
toon en de opvatting van den
nieuwen koninklijken bood
schap. Het blad valt het Minis
terie Van Acker ten scherpste
aan en verwijt het dat het geen
rechtschapen standpunt ingeno
men heeft in de koningskwestie.
„La Metropole" is ervan over
tuigd, dat de meerderheid der
bevolking achter den Koning
staat.
„De Nieuwe Standaard' (kath.)
is von oordeel dat de regeering
tegenstrijdigheden zoekt te vin
den in vroegere verklaringen
van den Koning, tegenstrijdig
heden welke echter niet be
staan. Wat het voorstel van de
getijktijdige publicatie van het
dossier der regeering en dat van
den koning betreft, blijft de re
geering het antwoord schuldig.
„De regeering heeft gemeend
haar dwaze politiek tegen Leo
pold. waarmede zij den grond
steen van onze instellingen, de
monarchie, aantast, te moeten
voortzetten. Het land-zal streng
en rechtvaardig zijn in zijn oor
deel".
NIEUWE POSTZEGEL-
WAARDEN.
Van de postzegels, die de
beeltenis van de koningin dra
gen: (type Konijpenburg), zijn
twee nieuwe waarden aange
maakt, nl. die van 50 cent
(oranje-geel) en van 60 cent
(paars-zwart). Tegen het einde
van deze maand zullen de ze
gels hij de postkantoren ver
krijgbaar zijn.
Kolonel Tuyll van Serooskerken, die
Nederland in het proces te Neurenberg
vertegenwoordigt.Anefo-P.
DUITSCHE OORLOGS
MACHINE WORDT
VERNIETIGD.
Duitschlands oorlogsmachine
werd onder den sloopershamer
genomen toen op 19 Jan. nabij
Ingolstadt in Beieren geweldi
ge ontploffingen weerklonken.
Het eerste van een serie van
acht groote gebouwen Van het
bedrijf der I. G. Farben te
Ebenhausen werd opgeblazen.
De fabriek heeft dienst gedaan
voor de vervaardiging van mu
nitie. Voor de destructié van
de zeven voet dikke muren van
gewapend beton van het ge
bouw moest drie en half ton
springstof gebruikt worden,
's Middags is het tweede ge
bouw van deze reeks in de
lucht geblazen en in de vol
gende drie dagen zullen telkens
twee kolossen worden vernie
tigd. Van het I. G. Farben com
plex te Ebenhausen zijn 160
gebouwen reeds vroeger ver
nield. Volgens een mededee-
ling van het militair bestuur
zijn thans in Beieren zeventig
fabrieken van vliegtuigen en
munitie definitief gesloten. Ma
chines worden gedemonteerd
en afgevoerd naar de geplun
derde landen volgens het be
sluit van Potsdam.
IJ, die buiten Nederland, schouder
aan schouder gearbeid en gestreden koopvaardij
hebt met onze marine, met onze strijd
macht te land en in de lucht, wetend,
dat het heldhaftige, onbuigzame verzet binnen Nederland in
geest en daad met u medestreed, gij allen te zamen, hebt heti
bewijs geleverd van het groote, waartoe Nederland in staat is,l
wanneer het uiterste gevraagd wordt".
Het vaderland zal Uw offers niet vergeten
Aldus sprak II. M. de Ko
ningin tijdens een rede, welke
Zij uitsprak te Rotterdam, al
waar gisteren 37 leden van de
Nederl. Koopvaardijvloot wer
den onderscheiden, die in de
oorlogsjaren uitmuntten door
moed en dapperheid.
Hare Majesteit, die gekleed
was in een zwarten mantel en
dito hoed, de schouders bedekt
met een zilvervos, schreed ver
volgens in gezelschap van haar
hofdame, Mevr, de Beaufort en
van den kapitein J. Chr. Bühr-
r.ian naar de gehoorzaal, waar
de te decoreeren leden van de
koopvaardijvloot zich te voren
met hun familieleden hadden
verzameld. De Koningin richtte
zich met de volgende toespraak
tot de mannen van de zee:
Het is mij een genoegen
om mij vereenigd te zien
een aantal leden der Neder
landsche koopvaardijvloot
die zoodanige moedige en
uitnemende daden hebben
verricht, dat ik hiervoor
een onderscheiding hebben
kunnen toekennen.
De mannen der koop
vaardij hebben zware offers
gebracht, opdat schepen en
mensohenleyens konden
worden behouden offers,
die velen betaald hebben
met hun leven. Het vader
land is hun en u dankbaar,
het zal de gebrachte offers
niet vergeten.
Op u rust thans de taak uit
alle werelddeelen de grond
stoffen aan te voeren, benoo-
digd voor kleeding en voeding
en voor het herstel en de op
bouw der verwoeste gebieden
en onzer industrie. Dit is noo-
dig, zoowel voor het vaderland
als voor de gebiedsdeelen van
ons Koninkrijk over zee, waar
thans millioenen rijksgenooten
van alles berooid zijn en in
groote nood verkeeren.
Eerst nadat aan deze primaire
behoeften zal zijn voldaan, kun
nen wij ggan denken aan de
opbouw van een koopvaardij
vloot, die voor geen andere be
hoeft onder te doen.
Geeft u zelf aan deze op
drachten, gelijk gij u gegeven
hebt aan uw oorlogsopdrachten,
eensgezind, in goede vriend-
sohap en kameraadschap en
Nederland zal trotsch blijven
op haar mannen van de koop
vaardij.
Na dit officieele gedeelte
werd in een der benedenzalen
van het instituut de thee aan
geboden. Hier onderhield H. M,
zich langen tijd met onze hel
den van de koopvaardij en me
nigeen stond verbaasd te erva
ren, hoezeer de Koningin op de
hoogte bleek te zijn van hun
wel en wee in de oorlogsjaren
en van verscheidene hunner
wist H. M, zich nog te herinne
ren, dat zij hen reeds tijdens de
moeilijkste jaren te Londen
had ontmoet. Na bijna ander
half uur te midden van de ge
decoreerden en hun naaste fa
milieleden te hebben vertoefd,
verliet de Koningin luide toe
gejuicht door alle saanwezigen,
het instituut, ten einde zich
weer naar de residentie te be
geven.
Oorlorgsweduwen
en -weezen
[~)E Staat is nu eenmaal
iemand dat is hij altijd»
geweest en dat sal hij altijd
wel blijven die, om met
den volksmond te spreken, op
een cent kan doodvallen en te
gelijk met het geld smijt.
De Engelschen noemen dit
penny wise en pound foolish,
wijs en bedachtzaam wanneer
de vraag overwogen wordt of
de uitgave van een penny ver
antwoord is, maar dwaas-ver
kwistend als het om groote
bedragen gaat.
Schriel kan de Staat zijn,
op het vrekkige af.
Met geld smijten kan hij
ook. zooals men kan waarne
men indien het leger de onge
controleerde hand wordt ge
laten.
Het Kamerlid Goedhart deed
goed werk door den Minister
van Oorlog er op te wijzen,
dat de weduwe van een Ne
derlandsch soldaat, die in den
strijd tegen de Duitschers
sneuvelde 500 pensioen per
jaar ontvangt of als zij kinde
ren heeft een maximum van
800.—
Dit beteekent dus dat zii op
ondersteuning zijn aangewe
zen.
Het weduwenpensioen is al
tijd te laag geweest. De we
duwe van een ambtenaar b.v.,
ook van den hoogsten ambte
naar. ontvangt nooit meer dan
1400 's jaars.
Dit kan in ons berooid land
niet in één. twee. drie worden
veranderd, al zsd 'iet naar wij
hopen binnen afzienbaren tijd
verbeteren.
Doch een weduwe-pensioen
van maximaal 800 voor de
nagelaten betrekkingen onzer
gesneuvelden, is een schande,
wie wij bii alle armoede niet
behoeven te laten voortbe
staan.
Zóó groot is dit aantal we
duwen niet en zóó arm zijn
wij niet of wii kunnen wedu
wen en weezen helpen. De
Bergrede zii in een Christelijk
land geen ijdelen klank.
Geen slecht resultaat
De resultaten van de actie,
die de C. C. D. en de politie
reeds gedurende enkele maan
den in verscherpten vorm te
gen den zwarten handel voeren,
geven een duidelijk beeld van
den omvang van deze taak.
Gedurende December zijn
enorme hoeveelheden levens
middelen en industriëele pro
ducten aan de zwarte markt
onttrokken. In totaal werden
bijna 45.000 personen gecontro
leerd. Ruim drieduizend kregen
een proces-verbaal. Ongeveer
hondertachtigduizend kg. le
vensmiddelen werd in beslag
genomen, waaronder 23.000 kg.
aardappelen, 34.000 kg. Vleesch
en vet. Voorts 23.582 kg. visch,
ruim 52.000 kg. granen, zaden
en peulvruchten, meer dan 5000
eieren en 600 kg. suiker. Con
troleurs van den C. C. D. confis-
keerden bovendien ongeveer 600
stuks ongeregistreerd vee. Hier
onder waren zestig koeien, die
bii straatcontróles in beslag
werden genomen. Naast veel
andere artikelen kwamen onder
de in beslag genomen goederen
nog voor: 18.540 kg. steenkool.
6000 kg. vlaslint. 44.204 sigaret
ten en sigaren, ruim 1000 kg.
tabak, 245 pakken lucifers,
13.000 stuks textiel en een be
drag van 2140 francs. Deze op
gaven hebben zoowel betrek
king op de algemeene controles
als op de onderzoeken op be
drijven en boerderijen.
