Indië, gemeenschappelijke zaak der geallieerden Nog 2 „Big-THREE" conferenties De tijd geduld. Toevertrouwd aan Engeland AUeuiajaatAiaettAcfl In Jan. in Londen, April in Washington j tief vredesverdrag, dat bemid- Maandag 31 December 1945 No. 160 HET WEER tot Dinsdagavond: In de kuststreek des nachts lichte vorst. Overdag temperatuur x om het vriespunt. Meest nevelig of licht bewolkt Er mag gerekend wor den op aanhouden van de lichte tot matige vorst. Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken HoofdredacteurenRector H. L. J. M. Sondual cn Mr. Dr. C. C. A. va: van Duinkerken) cn Joop Siebelt; Directeur: C. G. v. Elburg. Bureaux: Papt Abonnementsprijzen: 10.26 per week, 11.10 per maand i HarenRedacteuren Prol. Dr. W. Asselbergs (Anton ngracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20826 13.20 per kwartaal. Franco per post 14.2° IS een dokter, zijn recept is: MIN. SCHERMERHORN OVER INDIË Zonder dat hij in zijn rede van Zaterdagavond vooruit wilde loopen op de gedachtenwisselingen over de gebeurtenissen in Indië, welke binnenkort tusschen de Regeering en de Staten- Generaal zullen plaats vinden, achtte Min.-Pres. Schermerhorn het toch noodzakelijk, na de terugkeer van de delegatie van de Nederlandsche Regeering uit Londen, enkele opmerkingen te maken. Vrijwillig samengaan strekt voor beide tot voordeel Na gewezen te hebben op de met den dag toenemende span ning, veroorzaakt door brieven, die de Skymasters in groote hoeveelheden uit Indië. in ons land brengen, stelde de Min.- President vast, dat zich in Ne derland een zekere scheiding der geesten begint af te teeke nen inzake de keuze tusschen de wegen, waarlangs men ge looft bevredigende resultaten te kunnen bereiken. In het boedel van de liqui datie van een wereldoorlog, waarbij alle wereldmachten betrokken zijn, bleek het natio nalistische probleem in door den Japanschen vijand toege- spitsten vorm verborgen te zijn. Het is deze Japansche vij and, die met groote sluwheid tracht op indirecte wijze na zijn eigen nederlaag aan een der geallieerden, d.w.z. Nederland, direct en indirect ook aan een tweede, nl. Engeland een an dere vorm van nederlaag te be zorgen. In dit licht ziet de Ne derlandsche regeering hetgeen er in Indië geschiedt. Dat feit vormde de moreele grondslag, waarop de Nederlandsche re geering het gesprek met de re geering van het Britsche im perium heeft gevoerd. Voor zoover het de Japanners be treft en dus tot op zekere hoog te ook voor zoover dit betreft hun directe wandaden, is er sprake van een gemeenschap pelijke geallieerde zaak, die door een besluit van de geal lieerde raad, voor zoover dit Ned.-Indië betreft, aan Enge land is toevertrouwd. De conferentie op Chequers heeft de gelegenheid gegeven om met groote openhartigheid de wederwijdsche doeleinden en perspectieven t? bespreken. De Nederlandsche regeering heeft het noodzakelijk geacht, daarbij in groote lijnen kennis te geven van de plannen, die zij koestert en waarvan zij te gelegener tijd en op de daar toe geëigende plaats een pas send gebruik hoopt te maken. Dit beteekent geenszins, zooals wel eens is gesuggereerd, dat de Nederlandsche regeering een soort goedkeuring zou hebben gevraagd en verkregen. De mededeeling van onze voor nemens kon slechts de betee- kenis hebben, dat duidelijk komt vast te staan, hetgeen uit den aard der zaak kon worden vermoed, namelijk, dat deze beide regeeringen in de groote lijn over de noodzakelijke op- lóssing der problemen op ge lijksoortige wijze denken en op grond daarvan tót vertrou wen in elkanders politiek t.a.v. dit probleem kunnen komen. Dit is voor ons de beteekenis geweest van deze Londensche bespreking. Op de basis van wederzijdsch Vertrouwen kon men een aan tal practische maatregelen be spreken, dat men langs alle daartoe geëigende en gepaste wegen zal komen tot georden de toestanden niet alleen voor het oogenblik, maar ook voor een verdere toekomst, toe standen, die in overeenstem ming zijn met het handvest der Ver. Naties. Aan het einde der bespre kingen is door ieder der beide delegaties een ontwerp gemaakt voor een communiqué. Daarna is in een gemeenschappelijke bespreking een definitief com muniqué opgemaakt, dat door de Engelsche en door de Ne derlandsche regeering gelijk tijdig aan de pers zou worden verstrekt, doch waarvan, ten gevolge van een fout van een onzer publiciteitsorganen he laas de schijn is gewekt, dat dit een communiqué zou zijn, dat uitsluitend door de Engel sche regeering zou zijn uitge geven. Inmiddels is het duidelijk ge worden, dat het geallieerd op perbevel er toe is overgegaan te trachten in West Java orde en veiligheid te herstellen overeenkomstig hetgeen in dit communiqué wordt gezegd. De Lt.-Gouv.-Gen. Dr. van Mook zal zich op 5 Januari naar In dië begeven om zijn taak al daar te hervatten, nadat in de komende dagen nog allerlei overleg zal plaats vinden, dat tot de vaststellling van defini tieve richtlijnen voor het te voeren beleid kan leiden. De Nederlandsche regeering staat onveranderd op het standpunt dat zij bij herstel van vrede en veiligheid, zoowel langs de weg van militaire maatregelen als door overleg met hen, die de Indonesische wereld ver tegenwoordigen, een onmisba re taak heeft te vervullen. Dit ontleent zij niet alleen aan de souvereine rechten van Neder land, maar vooral aan de mo gelijkheden, die het Koninkrijk kan bieden om tot in dat ge biedsdeel gewenschte toestan den te geraken. Om dat funda- menteele punt draait alles. Daarover bestaat bij de Neder landsche regeering even wei nig twijfel als over de noodza kelijkheid of aan gerechtvaar digde eischen van een ontwa kende Indonesische wereld te gemoet moet worden gekomen. (Vervolg op pag. 2) Dat 't nieuw geboren jaar Vandaag en eiken dag Dien God U leven laat Van buiten en van binnen Voor allen onder U Vol zegen wezen mag „De Burcht" bij monde van Guido Gezelle BERICHT. In verband met Nieuwjaars- dr zal „De Burcht" morgen niet verscliiinen. Directie en Redactie wen- schen al de lezers van haar blad van harte een Zalig Nieuwjaar. GELUKWENSCHEN AAN KARDINAAL DR. J. DE JONG. De Katholieke Nederland sche bóeren- en tuindersbond heeft namens zijn 80.000 leden aan den Aartsbisschop van Pen in onze notringen. Met ge- Utrecht, Mgr. Dr. J. de Jong, duld. „goodwill" en verdraag- ter gelegenheid van zijn ver- zaamheid moeten wij streven „ons doel is om den dag te ver haasten, waarop Korea een on afhankelijk lid van de gemeen schap der volkeren zal wor den Het eenifre belangrijke punt od de agenda, dat niet opgelost werd. was Perzië. „Ik wil de ernst van dit nrobleem niet ver kleinen doch ik ben niet ont- mc 'hgd" zeide Byrnes. Hij hoont od nader ov»-leg en een daaroD volgende onlossing. Byr nes zeide ten r'otte: „De ont moeting te Moskou diende tot het verkriigen van beter be- grin. Wij moeten niet verslap- heffing tot kardinaal een ge- lukwenschtelegram gezonden. Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken in Washington heeft officieel bekend gemaakt, dat te Washington een volgende bij eenkomst van Byrnes, Molotof en Bevin zal plaats hebben. In verband met het feit, dat de drie ministers in Januari te Londen bijeen zullen komen, is te verwachten, dat de bijeen komst te Washington begin April zai worden gehouden. AFSPRAKEN TE MOSKOU NIET IDEAAL Slechts bemiddelende aanbeveling van kleinere volken De Amerik. Min. van Buitenl. Zaken, James Byrnes, heeft via de radio het Amerikaansche volk ingelicht over de confe rentie te Moskou. Hij zeide ten aanzien van de autoriteit van Gen. Mac Arthur in Japan, dat deze niet tegengewerkt zal worden door de commissie voor het Verer Oosten, indien deze het niet eens is met zijn poli tiek of met de uitvoering daar van. Over de atoom-kwestie zeide Byrnes, dat hij verheugd was, dat de autoriteiten van de Sovjet-Unie begrip toonden voor de Attlee-Truman-King afspraak en slechts eenige amendementen voorstelden om het werk van de atoom-com missie van de Ver. Volken te bevorderen en om haar op den voorgrond staande verantwoor delijkheid voor handhaving van vrede en veiligheid uit te oefenen. De conferentie was op voor stel van Byrnes belegd. Hij wist, dat er het risicD van een impasse aan verbonden was, doch dat dit genomen moest worden. Byrnes vond de afspraken over de vredesverdragen niet ideaal, doch dat de afwijkingen van de ideale standaard meer naar den vorm dan substan tieel waren. Voorkomen werd, dat de voorstellen van de groo- tere mogendheden aan het oor- naar het opbouwen van een goeden en durenden vrede". ATOOMENERGIE BLIJFT NOG GEHEIM. Senator Vandenbere. lid van de Amerik. delegatie on de ver gadering van de Ver. Volken. heeft namens Pres. Truman delende aanbevelingen van i verklaard, lat de geheimen van kleinere volken zou verwerpen Hij achtte de overeenkomst over de erkenning van de Bal- kanlanden niet geheel perfect. Er bestaat nog steeds een groot verschil van standpunt ten aan zien van de regeeringen van Bulgarije en Roemenië. Dit verschil wordt gekenschetst door het feit, dat de democra tische instellingen van deze landen niet werkten in overeen stemming met de tradities die „bij ons in zwang zijn. Rus land had een „zeer werkelijk belang" bij het karakter dér regeeringen van deze landen. „Ik zeide tot Stalin en Mo de atoomenergie aan geen land. in het bijzonder de Sovjet- Unie. zullen worden medege deeld. EEREDOCTORATEN VAN DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT. De Leidsche universiteit heeft besloten het eeredocto raat in de wis- en natuurkun de te verleenen aan de plant kundigen ir. A. W. Kloos Jr., P. Jansen en W. H. Wachter, wegens hun bijzonder groote verdiensten voor de floristiek in Nederland. De plechtige uit reiking zal plaats hebben op 10 Januari 1946, (den herden- lotov. dat het in ons aller be- kingsdag van den sterfdag van lang was. dat de volken van J Linnaeus), des namiddags vier deze landen en hm regeerin- uur. gen vreedzaam ten aanzien v»n de Sovjet-Unie gestemd zouden zijn. Ik wees od bet feit. dat wij met de Sovjet-Unie samen wil len werken en niet tegenwer ken om deze rogeeringen meer representatief te maken. En voor de eerste maal sinds Jalta deel en de openlijke critiek 'iee^ Soviet-regeering er in toegestemd te dien einde met ons te werken. Byrnes besprak de verande- IJij verklaarde categorisch, ring, die in Japan moet plaats dnt de Ver. Staten nief accoord vinden en zeide voorts, dat het van alle landen, die actief deel namen aan den oorlog onder worpen worden. 'T KAN TEGENVALLEN Op 1 Januari zal in Frank rijk het brood weer gerantsoe neerd worden. Het dagelij ksch rantsoen zal dan 300 gram be dragen voor den normalen ge bruiker. Men is tot dezen maatregel moeten overgaan omdat in den vrijen verkoop het broodgebruik abnormaal gestegen is, terwijl de invoer oeneden de verwachtingen bleef. De laatste overspanning van de Moer dilkverkeersbrug werd dezer dagen op de pülers geplaatst. Een belangrijke sclta kei in dc verbinding Noord-Zuid is hier mede binnen eenige dagen weer voor het publiek beschikbaar. H. v. Lancclaar-P.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 1