Een triest beeld
Politieke gevangenen
1in de Tweede Kamer
COMMUNISTEN VOLGEN NAZI'S NA
3)emootatie
700ALS te verwachten had dit onderwerp de belangstelling van
alle leden en men rekende erop dat de Min. van Justitie Kolfscho
ten het zwaar te verantwoorden zou hebben. Men heeft dan ook inder
daad harde dingen gezegd en ellendige waarheden moeten openbaren.
Maar bij dit alles was er toch het begrip voor de uitengewone groote
moeilijkheden, die dit onderwerp met zich meebracht, terwijl men het
niet eerlijk vond deze Min. te belasten met alle fout»n van het verleden.
De heer Bij Is ma (V.D.)
opende het tournooi met een
klacht die bijna door alle spre
kers zou worden herhaald n.l.
de trage gang van zaken met
betrekking tot de bijzondere
gerechten. Wanneer hij vraagt
dat het Besluit Buitengewone
Rechtspleging als materie ten
spoedigste bij de wet zal wor
den geregeld, blijkt uit het
vervolg van de zitting, dat hij
ook daarin niet alleen staat,
Wantoestanden.
De heer Kortenhorst (R.
K.) constateert, dat deze Min.
zich voor een toestand ge
plaatst zag. waarvoor hij niet
verantwoordelijk was. Dat
neemt niet weg. dat het. Ne-
derlandsche recht op een ver
keerd spoor Is geraakt. De
Londensche sfeer was ook met
geschikt om de toekomstige
rechtspleging in overeenstem
ming te doen zijn met de Ne
derlandsche rechtsopvattingen.
Intusschen zitten we ^met
90.000 geïnterneerden. Beter
ware als alle voornaamste N.S.
B.-ers tegelijk voor het gerecht
waren gedaagd. De regie in
Neurenberg is dan ook veel
beter dan hier. Thans kriigen
onze landverraders nog gele
genheid zelfmoord te plegen en
zich aan hun straf te onttrek
ken. De Min. is er nog met m
geslaagd, de moeilijkheden op
te lossen. Hij heeft het nu ge
probeerd met rechtspraak door
het O.M. Laat de Min. de advo
catuur inschakelen. Deze kan
het O.M. helpen met het uit
zoeken van dossiers e.d.
Spreker komt nu op de kam
pen. Hij heeft ten hemel
schreiende toestanden verno
men. Zoo zouden in Vught op
700 zieken slechts 5 verpleeg
sters zijn. Bij doorlichtingsproe-
ven bleken van 1000 personen
er 97 te lijden aan open tuber
culose. Hij zou een Kamercom
missie wenschen. dis vriiheid
zou hebben ieder kamp op
ieder gewenscht oogenbhk te
bezoeken.
Dan is het oud-min. Bur
ger (S.D.) die begint met te
vragen; „Hoeveel tribunalen
zijn er nu al in werking ge
steld?" En de Londensche oud-
min.. die buitengewoon goed
opdreef is en die hier de gele
genheid krijgt om zijn opvat
ting. waarom hij indertiid
werd aangevallen en mis
schien ook wel aftrad te
i Jedigen. meent dat de snel
le afwerking geremd wordt
door allerlei fouten die de
rechtszekerheid aantasten.
De rechtspleging wordt hoe
langer hoe meer gecentrali
seerd. Het tegenovergestelde
diende te gebeuren.
Intusschen zijn er 90.000 ge
arresteerden, van wie er ech
ter 45.000 een gemotiveerd
verzoek om vrijlating zouden
kunnen doen. Men zal er nooit
uitkomen, als er geen algemee-
ne normen worden vastgesteld
en openbaar gemaakt. In de
kampen zit altijd nog rijp en
groen door elkaar en zoo lang
dit het geval is, zal er geen
orde heerschen. Te zeer ziet
spreker nog den invloed van
krachten, die in het verleden
bewezen hebben, het niet te
kunnen.
Te groote macht van den
procureur-fiscaal.
Er zou een verbetering kun
nen worden aangebracht door
een nieuwe bepaling in het Be
sluit politieke delinquenten,
volgens welke een tweede ver
lenging van de gevangenhou
ding niet mogelijk is zonder
sanctie van het tribunaal.
Voorts dienen te worden ge
schrapt de bepalingen, dat de
procureur-fiscaal nog delin-1
quenten gevangen kan houden,
nadat het gerecht geoordeeld
heeft, dat de delinquent ten
onrechte gevangen is gehou
den.
De heer Wendelaar
(Lib.) acht het arresteeren van
vele N.S.B.-ers juist, maar men
beging de fout. hen zonder
eenig verhoor te laten blijven
zitten. Er zijn drieëerlei be
zwaren. Ie de berechting gaat
te langzaam; 2e de behande
ling kan niet behoorlijk zijn: 3e
er zijn verkeerde arrestaties
gedaan.
Terstond na de bevrijding
had men de kopstukken der N.
S.B. ter dood moeten brengen.
Er zou niemand geprotesteerd
hebben.
Het is onmogelijk de hon
derdduizend menschen goed te
bewaken. Daarvoor ontbreekt
voldoende personeel. Vandaar
de vele klachten. Het ergst is,
dat er velen onschuldig zitten,
zoodat wij wel ver van den
rechtsstaat verwijderd zijn.
Deze regeering is niet doortas
tend genoeg om verbetering
aan te brengen. Van een Kerst
amnestie wil de Min, niet we
ten. maar is er een gunstiger
moment om een verzoenend
geluid te doen hooren?
Doodstraf.
Mr. B ij 1 s m a en dr. K o r-
tenhorst vonden elkander
ook wat betrof de toepassing
van de doodstraf. Beide waren
van meening. dat deze niet
kan worden voltrokken als zü
niet bij de wet is geregeld en
dus aanvaard door de Staten-
Generaal. De doodstraf krach
tens K.B. acht dr. Kortenhorst
onverantwoordelijk. Hij ver
klaarde zich niet princi
pieel tegen de doodstraf.
Het is niet noodzakelijk dat
het ontstaan van deze wet veel
tijd zal vorderen. De volksver
tegenwoordiging kan zich daar
op zeer korten termijn over
uitspreken.
Voorts werd door verschil
lende sprekers het onderwerp
behandeld n.l. de verbeurd
verklaring van goederen en
vermogens. In het algemeen
was men het hierover eens:
wie zich rijk gecollaboreerd
hebben moeten die winsten to
taal afstaan, maar men mag
met een totale verbeurdverkla
ring van het algeheele particu
liere vermogen niet hèn tref
fen die totaal onschuldig zijn
zooals kinderen.
De Kamer had veel grieven,
veel klachten en nog meer
vragen. Dr. Kortenhorst maak
te bekend dat in Neder
land thans is opgericht een
nationale organisatie voor
rechtszekerheid. Hij voegde er
aan toe: „Deze organisatie zal
zich niet tegenover de Regee
ring stellen", maar we zijn in
ons lieve landje toch wel erg
afgezakt wanneer we in het
land van Hugo de Groot een
organisatie gaan oprichten om
toch vooral te zorgen dat we
zeker zijn van ons recht".
Wij zijn benieuwd wat de
Minister Kolfschoten zal ant
woorden. want hij heeft bij zijn
radiorede een zeer goede in
druk gewekt, maar die is dan
ook altwee maanden gele
den.
PETROLEUM VOOR
AANSTAANDE EN JONGE
MOEDERS.
Aanstaande moeders ontvan
gen voor de bevalling tegelijk
met de zesde uitreiking van
extra rantsoenen voor voe
dingsmiddelen, twee rantsoen-
bonnen voor petroleum teza
men voor 4 liter.
Voorts reiken de distributie
diensten gedurende 24 weken
na de bevalling per week een
rantsoenbon voor twee liter
petroleum uit. De eerste ver
strekking heeft plaats bij de
uitreiking van de stamkaart
van de baby, de tweede de vol
gende telkens tegelijk met de
uitreiking der extra rantsoe
nen voor voedingsmiddelen.
LUCHTPOST
AMSTERDAM—BATAVIA.
Thans ook postpakketjes.
Men kan thans pakjes (de
z.g. petits paquets) voor Ned.-
Indië verzenden. Het tarief
(port en luchtrecht samen) be
draagt t/m 500 gram 5.en
boven 500 gram t/m 1 kg. 10.
Aanteekening en expresse-be
stelling zijn voorloopig niet
toegelaten. Verder kan worden
medegedeeld, dat voortaan de
correspondentie voor militai
ren (ook Nederlandsche ex-
krijgsgevangenen) in Colombo,
Siam, Malaya. Straits Settle
ments, Philippijnen. Ned.-In-
dië, Australië enz. eveneens
met dezen dienst kan worden
meegezonden. Hieronder valt
ook de correspondentie met de
aanduiding s.e.a.c. in het adres.
Toegelaten zijn briefkaarten
en brieven t/m 2 kg. Wanneer
de stukken een gewicht van 20
gram niet te boven gaan is het
binnenlandsch tarief verschul
digd: zijn ze zwaarder, dan
moet het gebruikelijke tarief
van 30 cent per 10 gram wor
den betaald.
HET KANAAL ONBEVAAR
BAAR DOOR ORKAAN.
De Britsche kust wordt al
twee dagen door een orkaan
geteisterd. Gisteren was de
windsterkte 6ó a 70 mijl per
uur. waardoor de scheepvaart
in het kanaal practisch tot stil
stand werd gebracht. Het kust
stadje Sandgate werd zwaar
beschadigd. In andere kust
plaatsen aan het kanaal wer
den pieren weggeslagen en
booten losgerukt. Kustwegen
werden voor het verkeer geslo
ten.
Te Rome zijn eenige uit You- werd de Provinciaal der Fran-
go-Slavië ontvluchte Paters ciscanen. P. Leo Petrovic met
Franciscanen aangekomen, zes zijner onderdanen ver-
Volgens hun verhaal zijn in moord. Hun lijken werden in
Kroatië 44 Paters, 9 studenten de rivier geworpen. De Par
en 2 Broeders door de partisa- tisar.sn zetten er alles op om
nen van Tito vermoord. Twin- de godsdienst in Yougo-Slavië
tig hunner medebroeders be- uit te roeien, vooral waar de
vinden zich in gevangenschap Katholieken in de minderheid
en vele anderen zijn wegge
voerd .In Bosnië zijn 12 hun
ner ordegenoten gedood, ter
wijl 10 vermist worden. In
Dalmatië zijn 8 Paters gedood.
Te Siroki Bryeg werden 9 Pa
ters, 5 studenten en 1 leeken-
ziin. Tito gebruikt zijn solda
ten om priesters op te jagen,
kerkelijk eigendom te ver
woesten en de geloovigen te
vervolgen
De volledige tekst van het
broeder door communisten herderlijk schrijven der Bis-
gevangen genomen en opge- schoppen van Yougo-Slavië is
sloten in een vertrek, dat met te Rome ontvangen. Volgens
petroleum besproeid werd. de tot 20 September binnen-
Allen vonden de dood in de gekomen berichten waien 243
vlammen, een der slachtof- priesters ter dood veroordeeld
fers was 80 jaar oud. Te Split wegens verzet tegen de com-
in Dalmatië werden 5 Paters munistische regeering: 169
neergeschoten op de rand van priesters verblijven in de ge-
een kuil, die zij zelf hadden vangenissen en concentratie-
moeten graven. Een andere kampen; 89 waaronder de Bis-
Pater werd onder de H. Mis schop van Dubrovnik, Carevic,
gevangen genomen, van zijn worden vermist. Mgr. Stepi-
kleederen heroofd en van de nac, de aartsbisschop van Zag-
rand van een ravijn afgescho- reb, is uit de gevangenis ont-
ten. Na de inname van Mostar slagen.
Indonesië
In Indonesia gaat alles goed
(volgens Soekarno)
GEVECHTEN IN DE NABIJ
HEID VAN BUITENZORG.
In een officieel communiqué
wordt verklaard, dat de ge
vechten, die Maandag bij Bui'
tenzorg zijn uitgebroken, toen
een Britsch-Indische colonne
door de Indonesiërs werd aan
gevallen, nog steeds voortdu
ren. Drie compagnieën met
tanks, pantserwagens en ka
nonnen nemen aan den strijd
deel. Ten Westen van de stad
heeft een van de compagnieën
zich stevig genesteld en een
tweede compagnie is tot de
plaats, waar de gevechten j.L
Maandag begonnen zijn, door-
gestooten. Men trof eenige ver
sperringen aan en toen giste
renmiddag deze afdeeling een
brug bereikte, die onbruikbaar
was voor pantserwagens, is zij
naar haar basis teruggekeerd.
De achterhoede werd voortdu
rend door kleine wapenen en
lichte machinegeweren bescho
ten. 2 Britsch-Indische soldaten
werden gedood en 1 gewond;
ook aan Indonesische zijde vie
len eenige dooden. Bij het mu
seum van Buitenzorg werd
eveneens geschoten zonder dat
evenwel verliezen veroorzaakt
werden. De Indonesiërs hebben
om een bespreking verzocht
met den Britschen commandant
te Buitenzorg. Brigadegeneraal
J. A. Mellsop.
In Batavia nemen de gevech
ten in hevigheid toe.
De laatste dagen is het aantal
schietpartijen in Batavia ge
stadig toegenomen. Mortieren
IN HET JAPANSCHE PARLEMENT
Blijkens berichten
uit Tokio is het duide
lijk, dat het Japansche
parlement niet bij
machte is het hoofd te
bieden aan de talrijke
problemen, welke het
op moet lossen. De af
gevaardigden zijn er
slechts op bedacht, om
zich van verantwoor
delijkheid voor den
oorlog vrij te pleiten
en gunstige voorwaar
den voor zichzelf in
de komende parle
mentsverkiezingen te
scheppen. Daarenbo
ven staan thans 6 le
den van het Lager- en
18 leden van het Hoo-
gerhuis op de lijst van
arrestanten.
De kamerleden sa-
boteeren de zittingen
doordat slechts 25 a 30
pet. van hen de ple
naire zittingen bij
woont. Het werk van
zittingen vermijdt men
hardnekkig een dis
cussie over wetsvoor
stellen met democra-
tischen inslag, welke
door den drang der
omstandigheid aan de
regeering worden
voorgelegd. Het ^par
lement en de regeering
doen hun best om de
wetsvoorstellen te tor-
pedeeren.
De „Nippon Times"
de commissies loopt
op niets uit door het
ontbreken van het
quorum. In tien dagen
tijds is het parlement
er niet in geslaagd ook
maar een wetsvoorstel
aan te nemen, ofschoon
de zittingen bijna af-
geloopen zijn. In de
schrijft: „Het verloop
van de zittingen is
een politieke klucht.
Na het debat over de
verkiezingswet moet
het parlement onmid
dellijk verdwijnen ten
gerieve - het volk"
Er he. .it groote
verdeeldheid en ver
warring tusschen de
parlementaire fracties.
De partij der vooruit-
strevenden. de grootste
in het parlement ver
tegenwoordigd, staat
op het punt in te stor
ten als gevolg van he.
vige interne twisten
en de arrestatie van
de beide leiders Saku-
rai en Ota. De z.g. li
berale partij verschilt
weinig van die deb
vooruitstrèvenden door
haar reactionnairen
geest. Gedurende de
zittingen in het parle
ment hebben de lei
ders der socialistische
partij het keizerlijk
beleid voortdurend ver
dedigd. De socialisten
gaan vaak samen met
de liberalen.
De communistische
partij neemt steeds
toe. De groote massz
van 't Japansche volk
streeft naar een demo
cratische regeering.
worden, naar men gelooft, bij
deze schietpartijen gebruikt. Er
gaat geen dag voorbij zonder
dat er een moord gepleegd
wordt. Twee mortiergranaten,
die uit ,,'s Lands Plantentuin"
werden afgevuurd, troffen o.a.
de markpoort van de Chinee-
sche wijk en een huis. waar
een Chineesch meisje werd ge
dood.
De piloot van een Thunder-
boltvliegtuig heeft buiten Bui
tenzorg waargenomen, dat In
donesiërs bezig waren, dwars
over een weg ten Westen van
de stad een tankval te graven.
Ook nam de piloot waar dat in
een kampong in de omgeving
gegraven werd.
Britsche tegenmaatregelen!
De „New York Times" meldt,
dat er nu faiina drie Britsche
divisies op Java zijn: De Brit
sche 36e en de Britsch-Indische
26e ziin reeds in Batavia, ter
wijl de Britsche 141e brigade
en de 5de Britsch-Indische di
visie. die onlangs te Soerabaja
zijn geland, ook naar de hoofd
stad vervoerd zijn. Volgens de
ze berichten beschouwt het
Britsche opperbevel Westlava
als eerstvolgende „gevoelige
plek". De „New York Times"
bericht ook. dat 40 Indo-Euro
peanen door extremisten ont
voerd werden, waarvan er
tien, volgens ooggetuigenver
slag werden onthoofd.
Gisteren heeft Brigadegene
raal Mac Donald besprekingen
met den heer N. S. Blom. het
hoofd van het Nederlandsche
repatrieeringsbureau gehouden,.
Een Britsche woordvoerder
verklaarde, dat alle Japanners
op Lombok ontwapend waren,
maar dat ze nog steeds op het
eiland waren, aangezien er
geen scheepsruimte voor ver
voer beschikbaar is. De eenige
plaats waar een aanvang is ge
maakt met de evacuatie van de
Japanners is Kota Radja op
Noord-Sumatra. waar gisteren
een eerste groep naar Rem-
pang is vervoerd. Op West-
Java is de evacuatie van de Ja
panners nog niet begonnen.
Een aantal Japansche schepen
in de haven va» Tandjong
Priok. die hier voor gebruikt
hadden kunnen worden, zijn
voor andere doeleinden be
stemd. Daar alle Japansche
schepen in dit gebied in de ge
allieerde scheepspool zijn opge
nomen, is deze maatregel blijk
baar om practische redenen
noodzakelijk.
JEUGDCONGRES TE
PALEMBANG.
Een Britsche woordvoerder
verklaarde, dat gisteren te Pa-
lembang een jeugdcongres is
gehouden. Volgens dezen zegs
man schijnen de Pemoeda's op
Sumatra loyaal te staan tegen
over de gematigde republikein-
sche „regeering" op Java Toen
men hem vroeg, op welken
grond deze mededeeling geba
seerd was, antwoordde hij. dat
de ervaring, die het Britsche
leger op Sumatra had opge
daan, dit uitwees.
