Besprekingen eerst na
v. Mook's terugkeer?
Martelgang der menscheid
Jttafcende icAaiie^eti
INDONESIË
Sjarifoedin, de republikeinsche Minister van Voorlichting, heeft ver
klaard, dat hij niet verwacht, dat er besprekingen zouden plaats vinden
tusschen den heer Van Mook en de Indonesiërs voor het vertrek van
Van Mook naar Nederland.
Sjarifoedin zeide voorts, dat
er V£in buiten Batavia druk
werd uitgeoefend od de repu-
blikeinsche regeering om ten
minste enkele republikeinsche
ministeries naar Jogjakarta te
verplaatsen. Hii voegde er aan
toe, dat het republikeinsche ka
binet de zaak thans bespreekt,
en dat in de nabije toekomst
een beslissing genomen zal
worden. Naar de meening van
de republikeinsche regeering
kan het kabinet Batavia niet
verlaten, omdat anders de ver
binding met de geallieerden
verbroken is. maar men ge
looft wel dat wellicht eenige
minder belangrijke republi
keinsche ministeries naar Jog
jakarta zullen worden overge
bracht.
Van der Plas neemt ontslag.
De heer C. C. van der Plas,
lid van den Raad van Indië,
heeft officieel ontslag gevraagd
nit zijn functie.
Strafexpeditie tegen
Bekassi.
De strafexpeditie tegen Be
kassi en haar inwoners, die ge
zamenlijk verantwoordelijk zijn
gesteld voor de recente moor
den op overlevenden van de
verongelukte Dakota, en voor
welke expeditié de geallieer
de opperbevelhebber de ge-
heele verantwoordelijkheid op
zich genomen heeft, heeft haar
orders gistermorgen ten uit
voer gelegd. Er heeft ten aan
zien van de expeditie geen
overleg plaats gehad tusschen
de Britten en de Nederlanders.
Een zuil van zwarte rook stijgt
nog steeds op en verpreidt zich
over Bekassi. zoodat deze van
uit Batavia, bijna 20 k.m. daar
vandaan, duidelijk is waar te
nemen.
„Toen. aldus de verslaggever
van ANP-Aneta. ik vanmor
gen boven het dorp vloog ston
den er nog slechts eenige hui
zen in brand. Wii konden ook
verscheidene honderden dor
pelingen bij de brug over de
Kali Bekassi samengehoopt
zien. bewaakt door Britsch-In-
dische soldaten. Tanks stonden
op de sleutelposities van het
dorp. terwijl verder weg in het
veld. artillerie kon worden
waargenomen. De sterkte der
Britten werd geschat op een
bataljon. Naast ons. in de
lucht, gaven twee vliegtuigen
dekking aan de Britsche troe
pen.
Hun bemanningen hadden
het bevel gekregen op actieve
verkenning te gaan en met
machinegeweren te vuren op
iedere groep van dorpelingen,
die probeerde te ontsnappen.
Bii onze terugkomst te Kema-
joran, vernamen wij van de
pi'oten der vliegtuigen, dat zij
Indonesiërs hadden beschoten,
ROEMLOOS EINDE
De R.A.F. is begonnen
met de uitvoering van een
vernietigingsprogramma
van Duitsche duikbooten.
Engeland is thans in het be
zit van 110 Duitsche duik
booten waarvan er 36 be
stemd zijn om gebruikt te
worden als doelen voor
luchtaanvallen, waarbij
verschillende nieuwe wa
pens zullen worden be
proefd. De vernietiging van
deze duikbooten vindt
plaats op 120 mijl Noord
Noordwest van de Iersche
kust.
die hetzij in vrachtauto's, het
zij te voet probeerden uit het
dorp weg te komen.
In het dorp zelf werden
Britsche legervrachtauto's met
soldaten in de zijstraten gere
den. De soldaten liepen de
gebouwen binnen, die spoedig
daarna in vlammen opgingen.
Toen wij heel laag over het
brandende gebied van Bekassi
en zijn omgeving gingen, za
gen wii kleine groepen Indo
nesiërs, die naar de rijstvelden
of langs de spoorbaan weg
vluchtten.
Toen wii boven de branden
de stad wegvlogen stond de
gevangenis de plaats van de
misdaad nog steeds intakt.
Het aantal dorpelingen bij de
brug scheen voortdurend groo-
ter te worden, naarmate de
vlammen zich uitbreidden".
Een officieele Britsche
woordvoerder te Batavia ver
klaarde nog, dat de huizen
van Chineëzen te Bekassi niet
in brand ziin gestoken. Men
meent echter, dat het vuur ook
naar deze huizen overgesla
gen is.
De gevechtsacties gaan
voort.
Een convooi voertuigen met
begeleiding op weg naar het
kamp Kotaparis te Buitenzorg,
stuitte bii een spoorwegkrui
sing op tegenstand, maar de
menigte werd uiteengejaagd.
Het schieten uit boomen en
gebouwen gaat voort. Het
kamp werd van dichtbii aan
gevallen. maar deze aanval
werd door machinegeweervuur
afgeslagen. Een Britsch-In-
disch soldaat werd licht ge
wond. Wegversperringen en
een dorp ten Zuiden van Oen-
garan werden gezuiverd. Men
vond vrouwen en kinderen,
die geëvacueerd waren door de
Indonesiërs.
Het evacueeren van Rapwi-
voorraden uit Ambarawa gaat
voort Een aantal Indonesiërs
dringen de stad binnen uit het
Noofden en Oosten en er had
den botsingen plaats. De geal
lieerde verliezen bedroegen
een doode en vijf eewonden.
Sidoardio is door Britsch-Indi-
sche troepen gezuiverd on
danks tegenstand van scherp
schutters. In dit gebied werden
een radiozender en een groot
munitiedepot vernield.
Bii zuiveringsacties in Zuid-
West Soerabaja. ontmoette een
patrouille tegenstand van
zwaar machinegeweervuur.
Een peloton werd uitgezonden
om hulp te verleenen doch
verder nieuws ontbreekt.
Alle anti-Britsche en anti-
Nederlandsche aanplakbiljet
ten. die te Padank waren aan
gebracht. zijn door patrouilles
verwijderd.
Een Nederlander werd aan
den rand van het Rapwi-kamp
te Medan doodgeschoten. Le
den van de R.A.F. beantwoord
den het vuren, maar de resul
taten waren onzeker. Zelfge
maakte bommen werden naar
een vrachtwagen gegooid, ten
gevolge waarvan drie Britsch-
Indiërs licht werden gewond.
De „Oranje" via Semarang
naar Nederland.
Het hospitaalschip „Oranje"
dat Batavia verlaten heeft met
bestemming Nederland, zal Se
marang aandoen, waar onge
veer 1200 personen wachten op
repatrieering.
Repatrieerenden in ons
land aangekomen.
Er heerschte gister een
drukte van belang op de ter
reinen van de Firma Mueller
en Co. aan de Jachthaven,
want drie groote passagiers
schepen waren tegelijk uit
Londen aangekomen.
In de eerste plaats de Bata
vier II, die de eerste groote
groep van repatrieerenden uit
Indië. n.l. 81 personen, op va-
derlandschen bodem terug
bracht. Zij hadden deel uitge
maakt van een groep van eeni
ge honderden personen, die
met de „Orantes" uit de Oost
waren teruggekeerd. Het Mi
nisterie van Verkeer en Ener
gie. de Rijksverkeersinspectie,
het Nederlandsche Roode Kruis
en de Repatrieeringsdienst te
Rotterdam hadden uitgebreide
maatregelen getroffen. Er
stonden vier autobussen en
een tiental taxi's gereed om de
menschen naar hun resp. fa
milies in het land te vervoe
ren. Voor hen. die nog geen
onderkomen hadden, wordt
hotelruimte gereserveerd.
Voorts was nog binnengeko
men de „Mecklenburg" met 250
Nederlandsche kinderen aan
boord, benevens een groot
aantai Nederlandsche militai
ren. en de „Oranje Nassau"
met Nederlandsche marine
mannen. die allen hun Kerst
verlof in Nederland zullen
doorbrengen.
500 leerlingen van de
Christel. H.B.S. te Haarlem
zijn in staking gegaan om
dat hun rector, dr. v. d.
Eist, gestaakt is.
Zij zijn van meening dat
de houding van dr. v. d.
Eist de eenige goede is ge
weest welke in oorlogstijd
kon worden aangenomen.
Den ministerpresident en
den minister van Onder
wijs, zijn door de leerlingen
telegrafisch van de staking
in kennis gesteld.
De cel of de dood?
Vervolg van pag. 1.
moet ook tot in het nageslacht de
waarschuwing klinken: wie zich in die
mate vergrijpt aan zijn mede-menschen,
aan zijn landgenooten, aan zijn vorst,
aan de gemeenschap, hij worde ter dood
veroordeeld!
Negen en veertig advocaten denken
er anders over.
Na ruim drie jaren van pijnlijke on
zekerheid, heeft de bekende toonkunste
naar en concertzanger, Louis van Tul
der, dezer dagen bericht ontvangen,
dat zijn zoon Peter, die ons land als lui
tenant ter zee diende, op 27 November
1942 in de Javazee om het leven is ge
komen.
DE DOODENDE CEL.
Ons strafstelsel kent de eenzame op
sluiting voor een tijd van vijf jaar.
Wie tot een gevangenisstraf van vijf
jaar of minder wordt veroordeeld brengt
dien tijd in de cel door waar hem een
voudig (en geestdoodend) werk wordt
gegeven b.v. enveloppen plakken dat
zich voor uitvoering in de cel leent.
Wie tot een gevangenisstraf van meer
dan vijf jaar wordt veroordeeld gaat
naar Leeuwarden. Ook hier worden de
eerste vijf jaren in eenzame opsluiting
doorgebracht.
Na die vijf jaar krijgen de gevange
nen een plaats in de werkplaatsen of in
de keuken. terwijl zij na afloop der
werkzaamheden op de gemeenschappe
lijke zaal of op de binnenplaats.... el
kaar het leven zuur kunnen maken. In
gen één voor de levenslangen en één
voor de anderen. Wie daar wel eens
een kijkje heeft genomen, vraagt zich af
o» de doodstraf niet te verkiezen is bo-
\en levenslange opsluiting in dit som
bere oord.
Maar ook, afgezien van deze vraag,
vragen wij ons af of de teergevoelige
Amsteidamsche advocaten^ die zooveel
medelijden toonden met SS'ers, die met
genoegen landgenooten neerknalden en
aan het front tegen onze jongens
vochten, er niet beter aan hadden ge
daan met zich te verdiepen in de dik
wijls geest en lichaam doodende cellu
laire opsluiting. Al te gauw vindt het
publiek een veroordeeling tot een ge
vangenisstraf van drie, van acht jaar
een te lichte straf. Ook de misdadiger,
die, zooals de couranten dan melden,
zijn vonnis zonder ontroering aanhoort,
weet niet wat hem te wachten staat en
heeft er geen besef van dat een ver
banning naar Siberië voor velen, die aan
de cel ten gronde gaan, te verkiezen
is boven de eenzame opsluiting.
Onze gevangenissen zijn daar nu
eenmaal op ingericht, doch het is onze
vaste overtuiging, dat het vonnis over
de eenzame opsluiting eens milder zal
uitvallen over de doodstraf toegepast op
landverraders dan over de cel.
Waren onze gevangenissen niet zoo
als ze zijn. dan zou men ongetwijfeld
overgaan tot het stelsel van hard
werken overdag op het veld en in de
werkplaats en van de eenzame cel na
afloop der dagtaak.
MILLIOENENNOTA r
(Vervolg van pag. 1). L
Wat het financieel!? beheeigij
der regeering te Londen be.
treft kunnen voor de jaret!9
1940 t/m 1943 rekeningcij b-fval
worden vermeld: voor 1941.,
ziin alleen begrootingscijfei©!
beschikbaar. Gewone dienst en
kapitaaldienst tezamen geveij
het volgende beeld:
1940 uitgaven pnd 5.4 millioei
middelen pnd 0,8 millioei
nadeelig saldo pnd 4,6 millioei in
1941 uitgaven pnd 13,7 millioeijtei
middelen pnd 0,7 millioeitei
ïe
nadeelig saldo pnd 13 millioeifw
1942 uitgaven pnd 9,5 millioei
middelen pnd 2 millioei
-lit.
nadeelig saldo pnd 7,5 millioei ui'
1943 uitgaven pnd 19.7 millioei
middelen pnd 0,9 millioeikai
nadeelig saldo pnd 18,8 millioei
1944 uitgaven pnd 122 millioei t
middelen pnd 68,1 millioei jt
ni
Bac
nadeelig saldo pnd 53,9 millioei
Het nadeelig saldo over dezi
dienstjaren heeft, naar de bo
venvermelde voorloopige gegeid
vens aanwijzen, in totaal (voofe
den gewonen dienst en den ka,
nitaaldienst in Nederland en
Londen samen) ongeveer 1]
milliard gulden bedragen Eer
lang zullen de begrootingei
over deze dienstjaren, alsmedie
een samenvattend overzicht
hetwelk den vorm van eei 1
witboek zal krijgen, aan di!|'
statsn-generaa' ter beschikkinj
worden gesteld.
U<1 b. De stand van 's rijks kai'e
Leeuwarden kent men twee afdeelin- te 'S-Gravenhage vertoonde pe!IVI
30 Juni 1945 een totaal aai®1
schatkistbiljetten en schatkist
promessen van 6214 millioen
De vlottende schuld bedroei'ai
ca. 7 milliard, d.w.z. onge j1
veer het negenvoudige van ul e
timo 1939 (ƒ825 millioen). Re>
kening houdend met de -cijferile]
van Londen mocht de totali 'a'
vlottende schuld ruwweg ojp1
7.5 milliard worden gesteld.
De geconsolideerde staats
schuld, welke per ultimo 193!
3,1 milliard bedroeg, nam to
30 Juni 1945 toe tot ongevee iel
5,8 milliard. Tezamen met di
7,5 milliard vlottende schuil 101
en ƒ1,5 milliard schuld, inge-loi
schreven in het grootboek van
den wederopbouw, vormde dii ri
per 30 Juni 1945 een totah'
zichtbare staatsschuld van
ƒ14,8 milliard. Daarnaast beu,
stond nog een onzichtbarf ,e]
staatsschuld, bestaande uit de
geleden oorlogsschade, welkf je]
nog niet is ingeschreven in-,
het grootboek, nog uitstaande n
crediteurenposten, de door denJ:
Nederlandschen staat over t<
nemen vorderingen van de Ne- |e:
derlandsche Bank op Duitscb ie
land en soortgelijke posten. ,e]
lie
Het proces te Neurenberg
De Nazi's hebben de concentratiekampen gemaakt tot fabrieken van den dood
aan -den-loopenden-band. De Duitsche beklaagden zaten stil en roerloos deze
morgen. Zij keken strak voor zich uit. "e aanklager leest van één dag de ge
gevens voor, die in een ,Totenbuch", doodenboek zijn geregistreerd. Dit boek
was bijgehouden van Januari 1939 tot April 1945.
In twaalf uur tijds stierven 203 personen. „Allen als gevolg Van hartziekten en
zij stierven in alphabetische volgorde", voegde de Amerikaansche prosecutor
er aan toe.
Verschrikkelijke nog niet genoeg. Er wor- draait een nieuwe film.
details. den dingen in de ge- Eén van de SS-schur-
rechtszaal gebracht, als ken die de opdracht uit-
Het geciteerde „doo- de geconserveerde ge- voerde van de verjaging
denboek" is er maar een
uit de talloos vele en
het geeft nog slechts bij
zonderheden over één
enkel kamp. Er werden
gevangenen opgehangen
op Kerstavond naast de
kerstboom.
Maar deze details,
voorgelezen met een
scherpe eentonige stem,
terwijl de aanklager tel
kens van het papier op
ziet en zich wendt tot
de aangeklaagden, is
tuigen van de gruwe
lijke daden door de S S.
en de bewakers der
kampen gepleegd.
Wie verantwoordelijk?
Het zijn Streicher en
Goering, net is Franck,
Ley en Himmler.
Franck zit er nu klein-
der Joden uit het Ghetto
heeft voor zich privé
van deze uitdrijving een
smalfilm gemaakt. Aan
grijpender dan alle ge
tallen en gereleveerde
verschrikkingen was de
Vertooning van deze
film. Scènes, éénmaal
opgenomen, maar die
zich duizenden malen
tjes bij en maakt zenuw- in alle hoeken van Euro
achtige bewegingen, pa hebben afgespeeld.
Zelfs Goering is onder Men ziet hoe de vrou-
den indruk en dan.... wen het Ghetto moeten
verlaten en hoe zij al
vorens op transport te
gaan geslagen en mis
handeld worden. Oude
mannen storten neer,
huilende gebroken men
schen strompelen voor
bij eindeloos gemarteld
voordat de dood tenslot
te verlossing zal bren
gen.
Een der treurigste
hoofdstukken uit de ge
schiedenis der mensch-
heid is hiermede voor
het gerechtshof opgetee-
kend.
Gestorven en toch
levend.
Zjj werden gedood
door gas, door ophan
ging, door besmetting,
door hondenbeten, door
het werpen in een af
grond en door allerlei
kwellingen, uitgedacht
door onmenschelijke
wezens, wier zwarte zie
len het leven haten in
alle anderen. Maar hun
geest werd niet gebro-'
ken.
De zorglooze Fransch-
man, die zich toch om
den dieperen zin van
het leven bekommerde,
was hij niet de drager
■van den vrijheidswil,
die zich in de historie
steeds weer gelden
deed? De nuchtere En-
gelschman, die zijn ge
voelens niet gemakke
lijk bloot geeft, maar
die stil doch doelbewust
zijn weg gaat door de
geschiedenis. Die van
zijn land en huis een
veilig home wist te ma
ken.
De Amerikaan, nog
wat ruw en onhebbelijk
in zijn manieren, ver
wend in menig opzicht,
maar die den zin van
de vrijheid zoo goed
heeft verstaan en nooit
moede wordt ervan te
getuigen en ervoor te
strijden. De gezellige
Denen, die in een knus
landje een menschelijk
bestaan hebben opge
bouwd, die de stille
schoonheid van de na
tuur in hun ziel meedra
gen.
Het Polenvolk, ge
drenkt in het, bloed van
eeuwen, zich bewust
van zijn eigen roeping
en dat zich een maar al
te vaak betwist bestaan
wist te verzekeren.
En dan de Nederlan
der, nuchter en koel,
maar binnenin bran
dend en met een ontem-
baren verzetswil.
lie
ie