Deze week 2 conferenties I I EEN LANGDRADIGE ONDERWERELD-ROMAN EN WONINGNOOD Jlet proces te Neurenberg Als gevolg van documenten, gevonden in het Duitsche ministe rie van Buitenlandsche Zaken, zullen wellicht vervolgingen worden ingesteld tegen een aantal niet-Dnitsche nazi-sympathi santen in Engeland en andere landen. Vele belangrijke stukken zijn onlangs voor onderzoek naar Londen overgebracht, o.a. tot Hitler en von Ribbentrop gerichte brieven. De onderzoekers, die tot geheimhouding verplicht zijn, zeggen zich verbaasd te is hebben over hetgeen aan het licht gekomen is en over de per sonen die hierbij betrokken zijn. 1 za eepv mem reld uten; 400 Duit wie en rd. rdt efh n. ver seft de ederi gen eel maar veri van ;lers ook wa; treep n lei le n lat altijd zwa In de derde week van het Neurenberg-proces lezen we nog altijd hoofdstuk I, het hoofdetuk van de sanrenzwet- ring tot het ontketenen van den oorlog. De acte van beschuldiging heeft vier hoofdstukken, afge zien nog van de persoonlijke beschuldigingen tegen de be klaagden en tegen de Nazi-or ganisaties als totaal. Er zal nog een geheele week noodig zijn om de aanvalsplan nen op Denemarken. Noor- NatiJ we£en' Nederland, België, Luxemburg. Joega-Slavië en Griekenland te documenteeren. Eerst daarna zal het tweede hoofdstuk worden aangesne den, alweer door de Amerika nen, om de aan hun zorgen toevertrouwde oorlogsmisda- [den en jodenvervolging te be wijzen. Vervolgens komt de Fran- sche aanklager aan het woord £e]|om de documenten over oor logsmisdaden in West-Europa over te leggen. Dan moet Ru- denko een overstelpende massa jj^Jbewijsstukken over de onmete- tel fc|hike gruwelen, der Nazis in Oost-Europa produceeren. De in de acte opgesomde wanda den zijn zoo omvangrijk, dat het leveren van bewijsmate riaal hiervoor zeker langen tijd in beslag zal nemen. Wan neer men daarbii in aanmer king neemt, dat ook nog zoo iets als een Kerstreces in de lucht hangt, dan kan men vei- Kos"lig aannemen, dat een groot deel van Januari nog door de woordvoerder van de prosecu- tie zal worden opgeëischt. Dit is slechts de inleiding tot het eigenlijke proces. NAAR EEN HOOGERE RECHTSORDE. De twintig „miserable men", die de Duitsche waanzin en het militarisme in de zaal ver tegenwoordigen, zullen nog wel enkele kostbare maanden ub jte leven hebben. En niet al- ke inleen zij. want in verschillende landen hangen politieke pro cessen samen met de onthul- 2 ajlingen te Neurenberg. Er wordt hier uiteraard veel gesproken over den vraag, of de lange duur van het proces achtt t 10 ten elde 9—1 lui- >ver t c, tui- 3 te bei-b ge het jin- zal gen tijd mp van ior- laie en die :er- len iter rdt moet worden beschouwd als een regie-fout. Zelfs de meest opzienbarende onthullingen, die mogelijk nog te wachten zijn. zullen niet kunnen ver hinderen, dat de belangstelling voor het proces zal gaan ver flauwen. De bedoeling is echter voor de historie de coulissen af te breken van het tooneel, waar op twaalf jaren bedrieeelijk spel gespeeld is. Door Jit te doen kan de wereld een nieu we fase van internationaal recht betreden, waarvan Jack son in zijn openingsrede sprak. Want het openbaar maken van de gedragslijn van het Duit sche regiem, waarvan wij nu reeds zoo talrijke ondubbelzin nige staaltjes hebben gezien, is op zichzelf reeds een on weerlegbaar motief tot den stap naar een hoogere en ver der reikende rechtsorde, welke de vredelievende volken met dit proces hopen te zetten. Geen propaganda. Propagandistisch is de opzet van het proces niet, niet voor de wereld, maar zeker niet voor het Duitsche volk. Voor dit laatste zou het zeer slechte propaganda zijn, omdat het een bijdrage kan worden tot de toch reeds vrij algemeen waar neembare tendenz alle verant woordelijkheid af te schuiven op de leiders. Iedereen Duitschland, waar geen vroe gere Nazis meer schijnen te zijn, wijst met beschuldigen- den vinger naar de beklaag denbank te Neurenberg en men vindt weinig begrip voor de verantwoordelijkheid van het volk. dat zich liet leiden door mannen, wier karakter en doel het tijdig had moeten herkennen. Tot dit begrip schijnt het in de Duitsche bla den uitvoerig verslagen pro ces weinig bij te dragen getui ge den nadruk waarmede de Duitschers telkens leedvermaak demonstreeren met het misera bele einde der grooten die men eens heeft toegejuichtweil wir es mussten" zegt iedere Duitscher, die men daaraan herinnert. BATAVIA SINGAPORE Engeland NederlanJ Nederland Indonesië Ondanks „blackout" in de nieuwsvoorziening, zelfs een van zoo- danigen omvang en scherpte als het Britsche leger slechts tijdens de hoogtepunten van zijn oorlogscampagnes heeft toegepast, is er in Batavia een geweldige activiteit achter de schermen! Waarschijnlijk zijn twee conferenties te verwachten in het midden van deze week. Onjuiste berichtgeving van de B. B. C. RUSLAND'S ADERLATING VOOR DEN OORLOG. De „Observer" maakt eenige cijfers van het Parijsche insti tuut voor onderzoek van de 250 Sovjet-economie over de oor logsverliezen der Sovjet-Unie bekend. De Sovjet-regeering heeft tot dusver geen totale cijfers gepubliceerd. Het Parijsche instituut schat het aantal dooden alleen al op 17 millioen. Van dezen zijn 7 '■millioen militairen, die op het slagveld of tengevolge van ver wondingen overleden zijn. De overige 10 millioen behooren tot niet-militairen. 5 millioen mrgers zijn gesneuveld en 5 millioen tengevolge van honger, uitputting of deportatie door de Duitschers omgekomen. Het aantal gewonde soldaten wordt op 11'/, millioen geschat. Vol- üens deze bron zou de Sovjet- Ünie dus ongeveer 10 pet. van haar bevolking verloren hebben De ..Observer" merkt tenslotte op, dat men slechts moet trach ten zich voor te stellen wat b.v. ten verlies van 4 millioen man voor Groot-Brittannië zou heb ben beteekend. om de reusach tige aderlating van de Sovjet- Unie te beseffen. Op welke ge gevens het Parijsche instituut zijn cijfers baseert is niet be an- kend, maar de ..Observer" ver- er- Hoedt, dat ze niet ver bezijden be waarheid zijn. Volgens onbevestigde berich ten bereidt Lord Louis Mount- batten voor morgen een bijeen komst voor, die te Singapore tusschen hem, gen, Christison en Vice-adm. Patterson gehouden zou worden, terwijl ook Dr. van Mook aanwezig zou zijn. De an dere bijeenkomst waarvan spra ke is, zal te Batavia plaats heb ben tusschen de Nederlanders en de republikeinen. Men is van meening, dat de zinsnede in Sja- rirs verklaring waarin hij zegt dat een bijeenkomst tusschen Nederlanders en Indonesiërs „nauwelijks vruchtdragend zou kunnen zijn", het duidelijk gemaakt heeft, dat naar Sja- rirs meening zijn „kabinet" niet in staat is, gezag uit te oefenen over al diegenen, die den laat- sten tijd onder dekking van de rood-witte vlag oproerig ge weest zijn. De „Times" over Van Mook's positie. In het artikel van de „Times" van vanmorgen, waarin mel ding wordt gemaakt vam het vermoedelijke vertrek van Dr. Van Mook naar Nederland wordt o.m. nog het volgende gezegd: „Dr. Van Mook was in ae eigenaardige positie van te reactionnair te zijn naar den zin der Nederlandsche regee ring of tenminste naar den zin van de meerderheid van het Ne derlandsche volk. terwijl hij te gelijkertijd te liberaal was voor den gemiddelden NederL Indi- schen resident. Zekere onoffi- cieele gezanten uit Nederland hebben hem doen beseffen, dat hij niet meer in contact is met de meening in het ihoederland, en het is mogelijk, dat hij naar Indië zal terugkeeren met voor stellen. die meer concreet zijn De dienst mede: Ten regeeringsvoorlichtings- deelt het volgende einde misverstanden weg te nemen, welke schijnen te zijn gerezen tengevolge'van de radio-uitzending betreffen de Ned.-Indië door den heer Chester Wilmot voor de B.B.C. op 28 November gehouden, stelt de Nederlandsche regee ring er prijs op duidelijk te maken, dat geen verklaring over het regeeringsbeleid is af gelegd tegenover den heer Chester Wilmot door den Mi nister van Overzeesche Ge- biedsdeelen. De uitzending, die een persoonlijke weergave was van een gesprek, dat zes da gen tevoren plaats had, trok zekere onjuiste conclusies, waarvoor Minister Loge ma nn geen verantwoordelijkheid kan aanvaarden. De politiek van de Nederlandsche regeering hljjft zooals zij is uiteengezet in de verklaring van 6 November en Is gericht op een vreedzame oplossing van het probleem. Ambonneesche vrouwen en kinderen evacneeren van Java. 250 .Ambonneesche vrouwen en kinderen hebben van-daag aan boord van den lichten krui ser „Van Heemskerck", Batavia verlaten teneinde naar Ambon le evaeueeren. Er waren geen Ambonneesche soldaten aan boord. In Batavia waren deze gezinnen, die loyaal aan Ne derlandsche zijde stonden voort durend in gevaar, terwijl hun levensomstandigheden zeer slecht waren. Admiraal Hel- frich wenschte. dat deze Am- bonneezen op dezelfde wijze be handeld zouden worden als de Europeanen op Java. In over eenstemming met de Britsch militaire autoriteiten heeft hij de „Van Heemskerck" ter be schikking gesteld van den eva- cuatiedienst. Het is waarschijn lijk. dat nog meer transporten zullen volgen, daar Je Neder landsche autoriteiten van plan zijn, alle Ambonneezen uit de gevaarlijke gebieden te eva- cueeren. Tijdstip van Dr. Van Mook's komst nog onbekend. Naar aanleiding van het be richt. dat hedenmorgen in de „Times" verschenen is over een bezoek, dat Dr. H. J. van Mook binnenkort aan Nederland zal brengen, verneemt de Ind. re dacteur van A.N.P.-Aneta uit gezaghebbende bron, dat de mo gelijkheid hiertoe inderdaad in overweging is. In Den Haag is echter op dit ©ogenblik nog geen enkel bericht omtrent het tijd stip van de komst van den Lui tenant-Gouverneur-Generaal ontvangen. Vermoedelijk speelt het vertrek van Dr. Van Mook naar Singapore in de berichtge ving een belangrijke rol. SAMENWERKING TUSSCHEN C.-H. en A.-R. Eenigen tijd geleden is door de leiders der A.-R.-partij en der C.-H.-Unie een plan ont worpen om een federatieve sa menwerking tusschen beide partijen te bevorderen. Naar wij vernemen heeft een 49-tal leden der C.-H.-Unie zich tot het hoofdbestuur der Unie ge wend om deze federatieve sa menwerking te verwerpen. Zij verwijzen in hun schrijven naar artikel 8 van het program van beginselen, waarin stelling wordt genomen tegen een zgn. antithese-politiek, welke zij van de voorgestelde samen werking vreezen. Voorts her inneren zij met groote instem ming aan de ontwikkeling in de Nederlandsch Hervormde kerk. welke geen separatisme, maar samenwerking voorstaat. RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geslaagd voor het artsexa men eerste deel de heeren L. C. M. Schrijvers te Leiden, I. de Wolff te Oegstgeest. Bevorderd tot arts de hee ren J. van Duijvendijk te Lei den, G. A. Huurman te Lei den, H. van Reijgersberge Ver- sluijs te Den Haag. Geslaagd voor het doctoraal examen klassieke taal en let terkunde B. H. Gietelink te Voorburg CHINA. BOLWERK VOOR VEILIGHEID IN HET VERRE OOSTEN. De hoop van Amerika is, dat een China, dat noch een Amerikaanscii noch een Russisch protectoraat zal zijn, maar een sterke, onafhankelijke, eensgezinde natie, het bolwerk van een wereldorga nisatie en van de veiligheid in het Verre Oosten zal worden. Deze gedachte wordt in de leidende Amerikaansche bla den tot uiting gebracht. De New York Herald Tribune schreef o.a.: Er zijn aanwijzingen voor een wijziging van de Amerikaansche politiek in China. Er is geen reden bezwaar te maken tegen hulpverleening aan de Chineesche re geering in haar moeilijke omstandighe den Amerikaansche stappen alleen zul len echter niet voldoende zijn 0111 een stabiel China te scheppen. Russische sa menwerking is noodig om China tot een eenheid te maken, om de natie sterk te maken en zich in de democratische rich ting te doen ontwikkelen. Wat thans in de eerste plaats noodig is, is gezamen lijke pressie van Amerika en Rysland om een einde te maken aan den Chi- neeschen burgeroorlog. Op den langen duur moet China noch een Anieri- kaansch, noch een Russisch protectoraat vormen. Evenmin moet het een natie zijn, waarin beide landen een z.g. in vloedssfeer hebben. China moet Chi- neesch zijn. Het moet een onafhankelijk land zijn. dat zijn enorme hulpbronnen tot ontwikkeling brengt ten bate Yan het eigen volk, met de hulp en goede ge zindheid van Washington en Moskou. Berichten uit Duitschland meldeu ons dat het aantal t. b. c.-gevallen verdubbeld is. Er zijn ons nog geen volledige gegevens bekend hoe de toestand momenteel in Nederland is al weten wij dat ook hier in ons vaderland het toenemen van de „witte pest" in ontstellende mate plaats heeft. Dit is des te treuriger omdat ons land voor den oorlog door verschillende omstandigheden buitengewoon goed op weg was om deze volks kwaal steeds meer en meer terug te dringen. De gevaren die Duitschland bedreigen door deze ziekte zijn ook voor ons land niet denk beeldig. Om deze ziekte en het besmettingsgevaar te bestrijden zijn er twee wegen: ten eerste men kan zich richten tegen het besmettingsgevaar, dat de patiënt oplevert en waartegen den ge zonden moeten worden beschermd. Men kan daarom de patiënten uit hun omgeving wegne men, of ze in eigen omgeving isoleeren. Vervolgens moet men beginnen met de ver- hooging van het weerstandsvermogen van het iinVvSktnAaZlaaktS S I lichaam. Dit omvat echter een geheel complex, Deze interpretatie 'laten wij waarbij vooral een factor zeer duidelijk naar voren springt nl. de woningtoestand. uit den aard der zaak geheel voor rekening van den „Times"- correspondent te Batavia. De Times-correspondent te Batavia heeft medegedeeld dat dr. v. Mook Woensdag naar Nederland vertrekt uit Bata via. Hij zal besprekingen voe ren met de Nederlandsche Re geering en vergezeld zijn van mr. Idenburg. Allerlei onderzoekingen hebben duidelijk aangetoond, dat de woonkazernes in de dicht bebouwde arbeiderswijken van de groote ste den, ware broeinesten van de tuberculose zijn. Vooral in Parijs heeft men daar treffende voor beelden van gevonden. Men nam zelfs waar, dat de sterfte aan tuber culose evenredig was aan de hoogte der huizen en omgekeerd evenredig aan de afmetingen der 6traten, waarin de huizen gelegen waren. Ook op het platteland, waar de woningtoe standen eveneens hier en daar te wenschen over laten, komt het verband tusschen woning en tuberculose duidelijk aan het licht. Zoo bleek bijv. bij een onderzoek dat eenige jaren geleden werd gedaan in Westerwolde, een streek in het Westen van de provincie Gro ningen, waar de woningtoestanden bijzonder slecht waren, dat daar al jaren lang de sterfte aan tuberculose geregeld boven de gemiddelde van ons land was. Altijd weer vindt men bij intensieve samen woning, vooral gebruik van slaapkamers door veel personen, hooge tuberculose-sterfte. Het zijn vooral de groote huurkazernes, die de toestand zoo ongunstig maakten. Zeer duide lijk valt dat in het oog, in een staatje over het aantal personen per huis, waarvoor in: Den Haag 6.52 personen, Londen 7.89 pers., Kopen hagen 26.60 pers., Praag 40.92 pers., Weenan 50.74 pers., Berlijn 75.9 pers.. De laagbouw van Den Haag komt hier dus zeer sterk naar voren en wordt als een groot voordeel beschouwd. De Haagsche laagbouw moge relatief duur zijn, voor de gezondheid heeft ze vele voordeelen. De remedie ligt dus voor de hand: betere, ruimere woningen met veel lucht en licht, vooral met zooveel mogelijk zonlicht. De tuberkelbacil sterft in direct zonlicht bin nen eenige uren, in diffuus daglicht houdt hij het hoogstens 4 dagen uit, maarin half donker leeft hij soms nog na 22 dagen. Vooral in de geteisterde gebieden van Lim burg, Brabant en Zeeland, zal het zaak zijn verbetering van de woningtoestand met alle energie aan te pakken en het zal zeer zeker een van de meest voorname en dringende pun ten moeten zijn van een urgentie-program, dat door de regeering wordt voorgelegd en dat met intense medewerking van allen zoo spoedig mo gelijk zal moeten worden uitgevoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 3