Ultimatum aan1
IL1Bandoeng gewijzigd
Achter de schermen
Een koe voor....
Nieuws uit Neurenberg
baandag 3 December 1945
No. 138
HET WEER
tot Dinsdagavond:
Aanvankelijk buiïg,
vooral aan de kust.
Wisselende bewolking.
Weinig verandering in
temperatuur Matige aan
de kust tijdelijke krach
tige wind tusschen West
en Zuid-West.
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
HooldredacteurenRector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van HarenRedacteurenProf. Dr. W. Asselbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: G. G. v. Elburg. Bureaux: PapengTacht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20826
Abonnementsprijzen: f0.26 per week, fl.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20
Het dagelijksch
leven biedt veel
moois
Voor wie het maar
goed bekijken wil
>58
olgens 'n verklaring van den republikeinschen „Minister van
'oorlichting" hebben er tusschen de „Republikeinsche Regee-
ting" in Batavia en den geallieerden commandant op Java
>02*1 esprekingen plaats gevonden over het ultimatum van Ban-
oeng. Het resultaat van deze bespreking is, dat slechts zij, die
irde en rust verstoren, uit het gebied ten Noorden van den
-jpoorvveg, zullen worden verwijderd. Het voornaamste punt
an de bespreking tusschen den Britschen commandant in
iandoeng en den „Gouverneur" van West-Java zal zijn, hoe
eze maatregel uit te voeren. Verder wordt verklaard, dat het
ragen van wapenen niet alleen voor Indonesiërs, maar ook
oor andere nationaliteiten verboden is.
LUCHTAANVALLEN
OP BANDOENG
Doelen in het gebied van Bandoeng
aangevallen door Mosquito's, die
iketbommen uitwierpen, en door Thun-
erbolts, die met machinegeweren scho-
De toestand te Bandoeng neemt
steeds dreigender karakter aan. Ja-
ansche tanks en artillerie onder geal-
eerde leiding helpen de Gurkha's om
50.000 Nederlanders en Inheemsche
luchtelingen te beschermen, die aldaar
ja geconcentreerd. Met tegenzin heb-
;n de Indonesiërs het Noordelijke deel
an Bandoeng, na het ontvangen van eer
timatuiu, voor de helft geëvacueerd,
inzend vluchtelingen zijn nu uit tli'
ïbied verwijderd. De ontruiming van
;t Zuidelijke deel, waar 3.000 In-
iemsche vluchtelingen in gevaar ver
eeren duurt voort. Er wordt in toer.e-
- ende mate melding gemaakt van geval
lijn van moord op lnheemschen.
®"7Er zijn weer arrestaties verricht voor
in het Noordelijke deel van
'4ö(e stad. In het Zuidelijke gedeelte va-
Rapwi en wachten bloot gesteld aan
ogingen van Indonesiërs om hen te
olesteeren. In het Oostelijke deel wordt
og steeds geschoten en geplunderd. In
et centrum van de stad moest de me-
igte uiteengejaagd worden door mor-
ervuur. Terwijl 600 vrouwen en kin-
eren geëvacueerd werden uit een stads
wijk ten Noorden van het spoorweg-
tation, hadden Britsch-Indische troe-
en een geregelde veldslag met Indo-
esiërs, die gewapend waren met mor
eren, en lichte machinegeweren. Aan
ritsche zijde werden twee menschen
ewond, de verliezen aan de Indonesi-
che zijde waren zwaar.
22 LICHAMEN BIJ BEKASI
GEVONDEN.
Van officieele zijde wordt medege-
eeld, dat bij de „operatie" van Be-
asi 22 lichamen zijn gevonden.
De organisatie van den „Zwarten
uffel", die de moorden van Besaki op
aar geweten heeft, is de voortzetting
an een voorloorlogsche groep van le
en der Japansche vijfde colonne.
EEN VERKLARING VAN SJAR1R.
Hij zou daarin zijn spijt over het ge-
iurde te Besaki betuigen en verder ge-
ag maken van de pogingen om de ex-
emistische jeugd binnen de perken te
ouden. Wat dit laatste betreft, gaf
larir te kennen, dat hij niet is opge-
choten. De extremisten zijn bij de bc-
olking gezien en het vereischt grooten
loed en het is gevaarlijk raad te ge
en, die strijdt met de gevoelens van
at volk. „Ongelukkigerwijze hebben de
apanneezen dezen jeugd bedorven en het
buitengewoon moeilijk voor ons haar
eer op het goede pad te brengen".
Desondanks zou Sjarir zich deze week
aar Bandoeng begeven om zelf verdere
aden van geweld van de zijde der ex-
emisten zoo mogelijk te verhoeden.
Onder de huidige omstandigheden,
eende Sjarir, zou een nieuwe ontmoe-
met Nederlandsche afgevaardigden
waarvoor reeds toebereidselen waren
atrofien hoogstwaarschijnlijk geen
asultaat hebben.
Door de gebeurtenissen te Bandoeng
o de moeilijkheden met det extremis-
sche jeugd is de benoeming van „vier
ieuwe leden in Sjarirs kabinet op den
chtergrond geraakt".
„INDONEESCHE REGEERING" ZAL
EEN PRESSIE UIT BUITENLAND
AANVAARDEN.
De Indonesische „minister' van voor-
jegting Sjarifoedin, heeft naar aanlei-
jng van de recente verklaring van mi-
ister Logemann volgens welke de Nc-
ftrlanders bereid zijn wel met Sjarir.
'aar niet met Soekarno besprekingen
voeren, verklaard, dat de „Indone-
|sche regeering" geen enkele pressie
't het buitenland zal aanvaarden.
EEN GEALLIEERDE STEM OVER DE
ENGELSCHE TROEPEN IN INDIë.
Een woordvoerder uit het geallieerde
hoofdkwartier op Java heeft gisteravond
iu een verklaring voor de radio der ge
allieerde strijdkrachten o.m. het vol
gende gezegd:
„De Britsche troepen zijn niet van
plan om oorlog te voeren tegen het In
donesische volk om het Nederlandscne
gezag te hrestellen, noch zullen de
Britsche troepen geheel Java bezetten
om daar voor onbepaalden tijd te blij
ven. De woordvoerder zei, dat de Brit
ten slechts van plan waren voor Neder
land te doen, wat dat land zelf niet
kon doen wegens haar opofferingen in
Europa n.l. zijn regeering in staat te
stellen te onderhandelen met verant
woordelijke Indonesische leiders en tot
een overeenkomst te geraken, die de
wettelijke Indonesische aspiraties naar
een uiteindelijk zelfbestur zou bevredi
gen, zonder daarbij het land te laten
vervallen in onmiddellijke chaos en hon
gersnood. „Het is van wezenlijk be
lang, dat orde en rust gehandhaafd
worden in dit deel van Java, waar de
onderhandelingen tusschen Nederland
sche en Indonesische leiders voortgang
vinden en waarheen de geïnterneerden
geëvacueerd worden". ,,ln een atmos
feer waarin beide partijen met ontvoe
ring en moord bedreigd worden, kun
nen geen onderhandelingen gevoerd
worden".
EVACUATIE TE AMBARAWA
VERSNELD.
De evacuatie van de bewoners der
Rapwikampen te Ambarawa is in aan
zienlijke mate versneld door de aan
komst van een sterk verdedigd convooi
bestaande uit zeventig vrachtauto's. Men
verwacht, dat zij tenminste achthon
derd personen in de eerstkomende da
gen zullen kunnen vervoeren naar Se-
marang. Tegelijkertijd is ook de eva
cuatie door de lucht en over zee uit Se
marang bespeodigd, om plaats te maken
voor de bewoners der Ambarawakam-
pen.
Twee Dakotavliegtuigen met liggende
patiënten, vrouwen en kinderen, uit dc r
Ambarawakampen en uit Semarang zijn
te Batavia aangekomen. Een der vrou
wen vertelde dat op het kamp, waar
zij lag, veertig handgranaten geworpen
waren, die echter geen doel troffen.
De weg van Ambarawa naar Semarang
Is geheel vrij gemaakt van versperrin
gen.
Een officieel communiqué meldt, dal
de luchtaanval, die gisteren op artille
riestellingen bij Ambarawa gedaan is
succesvol was. In dit gebied is de rust
nu ook weergekeerd. Gistermiddag heb
ben de Indonesiërs geen granaatvuur
meer afgegeven. Het grootste deel vat:
de Indonesische troepenmacht schijnt te
Djamboe en Paten geconcentreerd te
zijn. Britsche troepen ontmoeten tegen
stand in de omgeving van Barwen, wel
ke plaats echter na 12.00 uur weer rus
tig was. De weg tusschen Bandoeng en
Soekaboemi wer door soldaten uit Ban
doeng vrij gemaakt, waarbij zij onder-
steund werden door Japansche tanks, dis
HET PROCES TE NEURENBERG
Generaal Erwin Lahausen, de voorma
lige medewerker van admiraal Canaris,
heeft in de zitting van Zaterdag voor
de noodige sensatie gezorgd. Deze
48-jarige Oostenrijksche generaal was
de adjudant en assistent van admiraal
Canaris, chef van den Duitschen In
lichtingendienst. De lange figuur van
deze getuige met zijn zwaaiende armen,
beheerschte de geheele sfeer in de ge
rechtszaal. Urenlang duurde het ge
vecht tusschen generaal Lahousen en
alie verdedigers der beklaagden. Het
was een spits spel van vraag en ant
woord, maar waarbij de generaal, die
alles wist was zich achter de schermen afspeelde, op alle vragen
een scherp geformuleerd antwoord klaar had.
Het heele kruisverhoor werd op bui
tengewoon scherpe wijze gevoerd en de
antwoorden en ^opmerkingen van gene
raal Lahausen werden zoo mogelijk nóg
scherper toen Ribbentrop's verdedigei
het voor deze voormalige minister van
buitenlandsche zaken opnam.
Von Ribbentrop
De verdediger van Goering, dokter
Stahmer heeft aan het tribunaal ver
zocht om den beschuldigde zelf de gele
genheid te geven aan getuigen vragen
te steilen, maar de rechtbank heeft dit
verzoek afgewezen met het beroep op
art. 16, dat zegt:
„Beschuldigden kunnen hun verdedi
ging zelf voeren of door middel van een
verdediger. Wie een verdediger geko
zen heeft moet de verdediging aan hem
overlaten". Deze kwestie werd aan de
orde gesteld, nadat een geheele zitting
was gewijd aan een kruisverhoor van
getuige generaal Erwin Lahausen, die
door vrijwel alle verdedigers met vra
gen werd overstelpt. De meeste vragen
betroffen details over hetgeen Lahau-
lsen in zijn functie bij de Duitsche In
telligence Service had opgedaan.
LAHAUSEN CONTRA KEITEL.
Lahausen verklaarde, dat hij jegens
Keitel vrijelijk en critisch kon spreken
over verschillende maatregelen. De
grondgedachte in de kringen van het
Duitsche hoofdkwartier, waren op de
eerste plaats nationaal-sicialistisch en
pas op de'tweede plaats militair.
Uitvoerig komen dan de moordplan
nen op de generaals Weygand en Gi-
rant ter sprake, tot wier vermoording
eind 1940 door Keitel bevel zou zijn ge
geven. De verdediger van Keitel noemt
dit zeer onwaarschijnlijk en moeilijk
verklaarbaar, maar Lahausen antwoordt:
Er zijn meer dingen moeilijk ver
klaarbaar. Zoo waren omgekeerd vele
hoogstaande en vertrouwde figuren in
Duitschland soms binnen vierentwintig
uur in een concentratiekamp".
LAHAUSEN CONTRA RIBBENTROP.
De Vrijdag wereldkundig gemaakte ge
sprekken in de zoogenaamde „Fuhrer-
trein", welke gehouden werden bij de*
aanval op Polen, brengen Ribbentrop ifl
groote moeilijkheden. Von Lahausen
stelde vast, dat Ribbentrop had gespro
ken over „doodslaan van alle Joden".
Als de verdediger van von Ribbentrop
-Lahausen toevoegt: „Zulke moordplan
nen had u volgens Duitsch recht bij de
politie moeten aangeven", krijgt hij
ten antwoord: „De betrekking in deze
periode van het Duitsche recht kan ik
niet volgen, maar ik zou u willen vra
gen: waarom heeft Keitel, toen hij de
orders van Hitier ontving niet den Fuh-
rer bij de politie aangeklaagd?"
Ribbentrop raakt zóó in de war, dat
hij met wanhoop dan aan Jodl, dan aan
Franck, dan aan Keitel vroeg: „Wat
moet ik toch doen?"
Urenlang heeft dit gevecht van den
man achter de schermen met de verde
digers van alle Duitsche beklaagden ge
duurd. De algemeene indruk was, dat
hij het heft in handen hield -en de be
klaagden. waaronder vooral Keitel, erg
in het nauw heeft gebracht. Men is zelfs
geneigd deze generaal Lahausen als
sympathiek te beschouwen.
vervolgens als escorte van een con
vooi terugkeerden.
De Indonesiërs zijn begonnen niet het
evacueeren van het gebied ten Noorder
van Bandoeng, zooals geëischt werd in
het Britsche ultimatum. Waarschijnlijk
om de order van de Britsche comman
dant, waarin gezegd wordt, dat manne
lijke burgers bij het opwerpen van barri
cades neergeschoten zullen worden, te
ondervangen, zijn vrouwen en kinde
ren barricades aan het opwerpen.
LIMBURG HERDENKT DE
AMERIKAANSCHE GEVALLENEN.
Nabij het Limburgsche dorpje Margra
ten ligt een uitgestrekt Amerikaansch
militair kerkhof. 18000 Amerikaansche
soldaten, die hun leven gaven voor de
vrijheid van Nederland, liggen hier be
graven. De Limburgers, die zelf den
oorlog van zoo nabij hebben meege
maakt, beseffen de zwaarte van het of
fer, dat die duizenden Amerikanen voor
ons hebben gebracht. Ze vertolken de
dankbaarheid van het heele Nederland
sche volk door de graven der gesneu
velden met piëteit te verzorgen. Een
jeugdige Limburgsche op weg naar het
door haar geadopteerde graf.
Anefo/Raucamp-P.
In het zuiden van Limburg
bloeit den laatsten tijd de
smokkelhandel in paarden
en koeien. Limburgsche
smokkelaars gaan de Duit
sche grens over en trachten
vee te verkrijgen in ruil
voorkoffieboonen. De
Duitschers, van ouds groote
koffiedrinkers, blijken bereid
om voor koffie een trek
paard of een beste melkkoe
van de hand te doen. Intus-
schen hebben controleurs
van den C.C.D. geconsta
teerd, dat het daar niet bij
blijft; de paarden en koeien
worden nl. weer even snel
via Zuid Limburg naar Bel
gië gesmokkeld.
Ten einde paal en perk te
stellen aan deze ontoelaat
bare praktijken heeft de C.
C.D. in samenwerking met
marechaussee en douane-be
ambten, een verscherpte
controle ingesteld, waardoor
al direct tegen 22 verdach
ten proces-verbaal kon wor
den opgemaakt. Tevens wer
den twaalf paarden, negen
stuks rundvee en 69 kg.
koffieboonen in beslag ge->
nomen.
NIEUWE CONFERENTIE DER BIG 3?
Geheel onbevestigde berichten, vol
gens welke in het begin van 1946 een.
nieuwe conferentie van de groote drie
zal worden gehouden blijven in Moskou
hardnekkig.
Men herinnert er aan. dat Truman na
de besprekingen tc Potsdam gezegd
heeft, dat Staiin het voornemen te ken
nen had gegeven naar de Ver. Staten
te komen. Hierop baseert men thans het
vermoeden, dat een conferentie van de
groote drie indien aanstaande in
de Ver. Staten zal worden gehouden.
DE „GOEDE WEHRMACHT".
Er zijn verschillende correspondenten,
die echter generaal Lahausen zien als de
exponent van de zoogenaamde „goede
Wehrmacht", waarvan vele verwach
tingen hebben gekoesterd als oppositie
tegen de Nazi-partij en die gil tijd hebben
getracht het ergste tegen te houden.
Maar men mag nooit en te nimmer ver
geten, dat deze „goede" Nazivijandigc
groepen in de Wehrmacht de weg voor
het fascisme voorbereidden. Mannen als
de vroegere Griek Canaris en Lahau
sen waren op het appèl, toen de eerste
aanslag op het jonge democratische
Duitschland van 1918 werd voorbereid.
Zij hebben van het begin af niet an
ders dan tegen dit nieuwe Duitschland
van toen geintrigeerd. Het waren be-
roepscomplotteurs. Canaris was zelfs ge-
ruimen tijd leider van een door hemzelf
opgerichten particulieren spionnage-
dlenst. Deze vertegenwoordigers van de
„goede Wehrmacht" hebben Hitier op
een presenteerblaadje hel instrument
overhandigd, dat hij noodig had. Allen
hadden ze gehoopt zelf de lakens te
blijven uitdeelen en. den oorlog te voe
ren volgens meer traditioncele begrip
pen. zeggend voor terreur en algeheele
uitroeilngspolitiek terug te deinzen.
ZIJ KUNNEN GEEN BLOED ZIEN!
Men ziet in het proces te Neurenberg
de statistieken en documenten over
agressie, over gruwelen, over misda
den, zich opstapelen.
De eerste bedoeling van dit proces
is om voor de geschiedenis vast te leg
gen dat politieke, militaire en econo
mische leiders van een souvereine staat
voor het gerecht worden gedaagd we
gens het teweeg brengen van misdaden,
terwijl zij zelf misschien kunnen getui
gen, dat hun handen „niet met bloed
zijn bevlekt". En dat zij zelfs zulk een
afkeer hebben van alle misdaden, dat zij
de aanblik van bloed, zooals de vertoo
ning van de films der vernietigingskam
pen duidelijk maakten, niet eens kun
nen verdragen. Zoo kan het gebeuren,
dat zij er soms bijzitten met een air
van „wie doet ons wat" en trachten zij
door hun antwoorden en door het tel
kens teriigkeerend beroep op bevelen
en verordeningen, aan hun daden een on
persoonlijk karakter te geven, maar het
zal hun niet helpen, want zij zullen er
voor verantwoordelijk worden gesteld,
dat zij „slechts" verordeningen en de
creten hebben onderteekend, die de
bloed-orgie ontketende.
Steeds nauwer en nauwer wordt het
net aangehaald en er zullen nauwelijks
nog mazen denkbaar zijn waaruit ont
komen mogelijk is. Maar zelfs al zou
een van hen „die geen bloed kunnen
zien" hier in Neurenberg den dans ont
springen, dan zal hij als oorlogsmisda
diger in geallieerde landen zich moeten
verantwoorden en over den uitslag- be
hoeven wij ons het hoofd niet te bre
ken. dat het hen stuk voor stuk den kop
zal kosten.
„Ons derde plan. n.l. om Spanle in den oorlog te betrekken en daarmede
beslag te kunnen leggen op Gibraltar, werd verhinderd door de tegenstand
van den Spaanschen, of beter gezegd den Jezulctischen minister van bui
tenlandsche zaken, Serrano Sunêr". I Jodl.
„Katholieke geestelijken zijn vijanden van den Staat want er werden geen
klokken geluid in 70 parochies in Beleren bi] den dood van Hindenburg."
Gestapo-rapport.
„Spoedig na den eersten oorlog kwam lk tot de ontdekking, dat wij over
winnaar zouden moeten zijn in drie slagen, wilden wij weer een machtig
Duitschland worden: ten eerste de slag tegen de arbeidersklasse deze
heeft Hitier gewonnen; ten tweede de slag tegen de Katholieke Kerk en
ten derde de slag togen de Joden." von Frittch.
